„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
1
Autorzy:
mgr Piotr Pietkiewicz
mgr Leszek Lesi
ń
ski
mgr Bogdan Czajkowski
Recenzenci:
mgr in
ż
. Antoni Ma
ś
ka
mgr Zenon Pietkiewicz
Opracowanie redakcyjne:
mgr Kazimiera Tarłowska
Korekta merytoryczna:
dr in
ż
. Krzysztof Symela
Korekta techniczna:
mgr Magdalena Mrozkowiak
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
2
Spis tre
ś
ci
Wprowadzenie
4
I.
Zało
ż
enia programowo-organizacyjne kształcenia
w zawodzie
6
1. Opis pracy w zawodzie
6
2. Zalecenia dotycz
ą
ce organizacji procesu dydaktyczno-
-wychowawczego
8
II. Plany nauczania
15
III. Moduły kształcenia w zawodzie
16
1. Podstawy funkcjonowania i rozwoju pracownika
ochrony
16
Stosowanie przepisów prawa obowi
ą
zuj
ą
cych w Polsce i Unii
Europejskiej
20
Stosowanie przepisów prawa dotycz
ą
cych ochrony osób
i mienia
23
Nawi
ą
zywanie kontaktów społecznych
27
Stosowanie zasad organizacji i zarz
ą
dzania przedsi
ę
biorstwem
31
Prowadzenie działalno
ś
ci gospodarczej
35
Udzielanie pierwszej pomocy
40
Stosowanie technik samoobrony
45
Posługiwanie si
ę
j
ę
zykiem angielskim zawodowym
49
Stosowanie technologii informacyjnych w działalno
ś
ci
zawodowej
52
Kreowanie wizerunku przedsi
ę
biorstwa
ś
wiadcz
ą
cego usługi
w zakresie ochrony osób i mienia
55
2. Regulacje prawne i uwarunkowania ochrony osób
i mienia
59
Stosowanie przepisów prawa karnego materialnego
i procesowego oraz prawa wykrocze
ń
62
Stosowanie przepisów prawa cywilnego, prawa cywilno-
procesowego, prawa pracy oraz prawa administracyjnego
66
Stosowanie wiedzy z zakresu kryminologii i kryminalistyki
70
Wykorzystywanie umiej
ę
tno
ś
ci detektywistycznych
w działalno
ś
ci zawodowej
75
Ochrona informacji niejawnych oraz danych osobowych
79
3. Taktyka i techniki post
ę
powania w ochronie osób
i mienia
82
Prowadzenie dokumentacji oraz planowanie ochrony
obszarów, obiektów i urz
ą
dze
ń
87
Posługiwanie si
ę
broni
ą
paln
ą
91
Stosowanie technik interwencyjnych
95
Ochrona
ż
ycia, zdrowia i nietykalno
ś
ci osób
99
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
3
Stosowanie ochrony fizycznej obiektów oraz zabezpieczenie
techniczne mienia
102
Konwojowanie warto
ś
ci pieni
ęż
nych oraz przedmiotów
warto
ś
ciowych lub niebezpiecznych
106
Zapewnianie ochrony ró
ż
nych obiektów i dóbr
111
4. Praktyka zawodowa
115
Planowanie i organizacja pracy w przedsi
ę
biorstwie
ś
wiadcz
ą
cym usługi w zakresie ochrony osób i mienia
116
Wykonywanie zada
ń
z zakresu ochrony osób i mienia
119
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
4
Wprowadzenie
Podstawowym celem kształcenia w zawodzie jest przygotowanie
aktywnego, mobilnego i skutecznie działaj
ą
cego pracownika gospodarki
rynkowej. Efektywne funkcjonowanie na rynku pracy wymaga
przygotowania ogólnego, opanowania podstawowych umiej
ę
tno
ś
ci
zawodowych oraz kształcenia ustawicznego.
Absolwent współczesnej szkoły powinien charakteryzowa
ć
si
ę
otwarto
ś
ci
ą
,
wyobra
ź
ni
ą
,
zdolno
ś
ci
ą
do
ci
ą
głego
kształcenia
i doskonalenia zawodowego oraz umiej
ę
tno
ś
ci
ą
oceny własnych
mo
ż
liwo
ś
ci.
Wprowadzenie
do
systemu
szkolnego
programów
modułowych powinno ułatwi
ć
osi
ą
gni
ę
cie tych zamierze
ń
.
Kształcenie według modułowego programu nauczania poprzez
powi
ą
zanie celów i materiału nauczania z procesem pracy i zadaniami
zawodowymi umo
ż
liwia:
–
przygotowanie ucznia do wykonywania zada
ń
zawodowych na
okre
ś
lonym stanowisku pracy,
–
integracj
ę
tre
ś
ci kształcenia z ró
ż
nych dyscyplin wiedzy,
–
stymulowanie aktywno
ś
ci intelektualnej i praktycznej ucznia,
pozwalaj
ą
cej na indywidualizacj
ę
procesu nauczania.
Kształcenie modułowe charakteryzuje si
ę
tym,
ż
e:
–
preferowane s
ą
aktywizuj
ą
ce metody nauczania, które wyzwalaj
ą
aktywno
ść
i zdolno
ść
do samooceny ucz
ą
cego si
ę
oraz zmieniaj
ą
rol
ę
nauczyciela w kierunku doradcy, partnera, projektanta, organizatora
i ewaluatora procesu dydaktycznego,
–
proces nauczania i uczenia si
ę
ukierunkowany jest na osi
ą
gni
ę
cie
konkretnych, wyznaczonych rezultatów w formie umiej
ę
tno
ś
ci
intelektualnych i praktycznych, które umo
ż
liwiaj
ą
wykonywanie
okre
ś
lonego zakresu pracy w zawodzie,
–
wykorzystywana jest w szerokim zakresie zasada transferu wiedzy
i umiej
ę
tno
ś
ci, uzyskanych we wcze
ś
niejszych etapach nauki,
–
program nauczania posiada elastyczn
ą
struktur
ę
, a znajduj
ą
ce si
ę
w nim moduły i jednostki modułowe mo
ż
na modyfikowa
ć
, uzupełnia
ć
,
wymienia
ć
nie burz
ą
c konstrukcji programu, po to aby dostosowywa
ć
go do zmieniaj
ą
cych si
ę
potrzeb rynku pracy, rozwoju nauki
i technologii oraz predyspozycji ucz
ą
cych si
ę
,
–
w kształceniu modułowym wyst
ę
puje dominacja procesu uczenia si
ę
nad procesem nauczania,
–
w kształceniu modułowym nie wyst
ę
puje podział na teori
ę
i praktyk
ę
.
Modułowy program nauczania dla zawodu składa si
ę
z modułów
kształcenia w zawodzie i odpowiadaj
ą
cych im jednostek modułowych,
wyodr
ę
bnionych na podstawie okre
ś
lonych kryteriów, umo
ż
liwiaj
ą
cych
nabywanie wiedzy oraz kształtowanie umiej
ę
tno
ś
ci i postaw wła
ś
ciwych
dla zawodu. Jednostka modułowa to element modułu kształcenia
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
5
w zawodzie obejmuj
ą
cy logiczny i mo
ż
liwy do wykonania wycinek pracy,
o wyra
ź
nie okre
ś
lonym pocz
ą
tku i zako
ń
czeniu, niepodlegaj
ą
cy dalszym
podziałom, a jego rezultatem jest produkt, usługa lub istotna decyzja.
W strukturze programu wyró
ż
nia si
ę
:
–
zało
ż
enia programowo-organizacyjne kształcenia w zawodzie,
–
plany nauczania,
–
programy modułów i jednostek modułowych.
Moduł kształcenia w zawodzie obejmuje: cele kształcenia, wykaz
jednostek modułowych, schemat układu jednostek modułowych,
literatur
ę
.
Program jednostki modułowej zawiera: szczegółowe cele kształcenia,
materiał
nauczania,
ć
wiczenia,
ś
rodki
dydaktyczne,
wskazania
metodyczne do realizacji programu jednostki, propozycje metod
sprawdzania i oceny osi
ą
gni
ęć
edukacyjnych ucznia.
W programie przyj
ę
to system kodowania modułów i jednostek
modułowych, który zawiera nast
ę
puj
ą
ce elementy:
– symbol cyfrowy zawodu zgodnie z obowi
ą
zuj
ą
c
ą
klasyfikacj
ą
zawodów szkolnictwa zawodowego,
– symbol literowy, oznaczaj
ą
cy grup
ę
modułów:
O - dla modułów ogólnozawodowych,
Z - dla modułów zawodowych,
– cyfra arabska dla kolejnego modułu w grupie i dla kolejnej
wyodr
ę
bnionej w module jednostki modułowej.
Przykładowy zapis kodowania modułu:
515[01].O1 Podstawy funkcjonowania i rozwoju pracownika ochrony
515[01] - symbol cyfrowy dla zawodu: Technik ochrony fizycznej osób
i mienia
O1 - pierwszy moduł ogólnozawodowy: Podstawy funkcjonowania
i rozwoju pracownika ochrony
Przykładowy zapis kodowania jednostki modułowej:
515[01].O1.01
Stosowanie
przepisów
prawa
obowi
ą
zuj
ą
cych
w Polsce i Unii Europejskiej
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
6
I. Zało
ż
enia programowo-organizacyjne kształcenia
w zawodzie
1. Opis pracy w zawodzie
Typowe stanowiska pracy
Technik ochrony fizycznej osób i mienia wykonuje zadania ochrony
w ramach wewn
ę
trznej słu
ż
by ochrony lub na rzecz przedsi
ę
biorcy, który
uzyskał koncesj
ę
na prowadzenie działalno
ś
ci gospodarczej w zakresie
ochrony osób i mienia.
Absolwent w zawodzie technik ochrony fizycznej osób i mienia ma
mo
ż
liwo
ść
ubiegania si
ę
o wydanie przez wła
ś
ciw
ą
Komend
ę
Wojewódzk
ą
Policji licencji II stopnia, która zgodnie z Ustaw
ą
o ochronie
osób i mienia z dnia 22.08.1997 roku uprawnia go do pracy, na takich
stanowiskach jak:
–
szef wewn
ę
trznej słu
ż
by ochrony,
–
zast
ę
pca szefa wewn
ę
trznej słu
ż
by ochrony,
–
kierownik ochrony fizycznej obiektów podlegaj
ą
cych obowi
ą
zkowej
ochronie i nie podlegaj
ą
cych obowi
ą
zkowej ochronie,
–
kierownik zespołów ludzkich,
–
kierownik zespołu obiektu,
–
starszy obiektu,
–
starszy zmiany,
–
dowódca ochrony konwoju,
–
dowódca konwoju,
–
konwojent i inne (okre
ś
lone przez pracodawc
ę
).
Zadania zawodowe
Do typowych zada
ń
zawodowych technika ochrony fizycznej osób
i mienia nale
żą
:
–
zapewnienie bezpiecze
ń
stwa
ż
ycia, zdrowia i nietykalno
ś
ci osobistej
ochranianych osób,
–
zapewnienie bezpiecze
ń
stwa obszarom, obiektom i urz
ą
dzeniom
podlegaj
ą
cym ochronie,
–
organizowanie i prowadzenie ochrony obszarów, obiektów i urz
ą
dze
ń
,
–
analizowanie wyst
ę
puj
ą
cych zagro
ż
e
ń
chronionych osób i mienia,
–
zapobieganie
powstaniu
szkody
wynikaj
ą
cej z
popełnianych
przest
ę
pstw i wykrocze
ń
na terenie chronionym,
–
prowadzenie kontroli przestrzegania przepisów prawa w zakresie
ochrony osób i mienia,
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
7
–
ujmowanie osób stwarzaj
ą
cych w sposób oczywisty bezpo
ś
rednie
zagro
ż
enie dla
ż
ycia lub zdrowia ludzkiego, a tak
ż
e chronionego
mienia w celu niezwłocznego przekazania ich jednostce Policji,
–
obsługiwanie urz
ą
dze
ń
i systemów sygnalizuj
ą
cych stan zagro
ż
enia
chronionych
osób
i
mienia
oraz
mechanicznych
urz
ą
dze
ń
zabezpieczaj
ą
cych,
–
zabezpieczanie techniczne budynków, pomieszcze
ń
i pojazdów
przeznaczonych do przechowywania lub transportu warto
ś
ci
pieni
ęż
nych
oraz
innych
przedmiotów
warto
ś
ciowych
lub
niebezpiecznych,
–
obsługiwanie urz
ą
dze
ń
i
ś
rodków ł
ą
czno
ś
ci,
–
organizowanie i prowadzenie szkole
ń
z zakresu ochrony osób
i mienia,
–
współpraca z Policj
ą
, jednostkami ochrony przeciwpo
ż
arowej, obron
ą
cywiln
ą
i stra
ż
ami miejskimi.
Umiej
ę
tno
ś
ci zawodowe
W wyniku kształcenia w zawodzie absolwent powinien umie
ć
:
–
stosowa
ć
wiedz
ę
z zakresu przepisów prawa oraz ochrony osób
i mienia,
–
organizowa
ć
i realizowa
ć
ochron
ę
fizyczn
ą
osób i mienia,
–
prowadzi
ć
działalno
ść
w zakresie zapobiegania, rozpoznawania
i wykrywania zagro
ż
e
ń
,
–
analizowa
ć
stan
zagro
ż
e
ń
chronionych
obszarów,
obiektów
i urz
ą
dze
ń
,
–
kierowa
ć
zespołami pracowników ochrony fizycznej i samodzielnie
podejmowa
ć
decyzje,
–
prowadzi
ć
dokumentacj
ę
wewn
ę
trznych słu
ż
b ochrony, uzbrojenia
specjalistycznych uzbrojonych formacji ochronnych,
–
sporz
ą
dza
ć
plany ochrony obszarów, obiektów i urz
ą
dze
ń
podlegaj
ą
cych obowi
ą
zkowej ochronie,
–
organizowa
ć
współprac
ę
specjalistycznych uzbrojonych formacji
ochronnych z Policj
ą
, jednostkami ochrony przeciwpo
ż
arowej, obrony
cywilnej i stra
ż
ami samorz
ą
dowymi,
–
przestrzega
ć
przepisów dotycz
ą
cych wymaga
ń
kwalifikacyjnych
pracowników ochrony,
–
stosowa
ć
obowi
ą
zuj
ą
cy tryb działania pracowników ochrony, wobec
osób znajduj
ą
cych si
ę
w granicach chronionych obiektów i obszarów
oraz przy wykonywaniu zada
ń
ochrony osób i mienia poza granicami
chronionych obiektów i obszarów,
–
stosowa
ć
ś
rodki przymusu bezpo
ś
redniego oraz techniki samoobrony
i interwencji,
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
8
–
posługiwa
ć
si
ę
broni
ą
paln
ą
,
–
stosowa
ć
metody i
ś
rodki zabezpieczenia technicznego osób i mienia,
–
zabezpiecza
ć
miejsca zdarzenia (przest
ę
pstwa),
–
organizowa
ć
i nadzorowa
ć
wykonywanie usług w zakresie ochrony
osób i mienia,
–
stosowa
ć
zasady uzbrojenia specjalistycznych uzbrojonych formacji
ochronnych i warunków przechowywania oraz ewidencjonowania
broni i amunicji,
–
nadzorowa
ć
i kontrolowa
ć
podległych pracowników ochrony,
–
sporz
ą
dza
ć
harmonogramy prac, szacowa
ć
ich czasochłonno
ść
oraz analizowa
ć
koszty,
–
porozumiewa
ć
si
ę
w j
ę
zyku obcym w zakresie niezb
ę
dnym
do wykonywania zada
ń
zawodowych,
–
przestrzega
ć
przepisów bezpiecze
ń
stwa i higieny pracy, ochrony
przeciwpo
ż
arowej oraz ochrony
ś
rodowiska,
–
organizowa
ć
stanowisko pracy zgodnie z wymaganiami ergonomii,
–
przestrzega
ć
przepisów
prawa
dotycz
ą
cych
działalno
ś
ci
gospodarczej,
–
przestrzega
ć
przepisów prawa dotycz
ą
cych wykonywanych zada
ń
zawodowych,
–
udziela
ć
pierwszej pomocy w stanach zagro
ż
enia
ż
ycia i zdrowia,
–
korzysta
ć
z
ró
ż
nych
ź
ródeł
informacji
oraz
doradztwa
specjalistycznego,
–
prowadzi
ć
działalno
ść
gospodarcz
ą
.
2. Zalecenia dotycz
ą
ce organizacji procesu dydaktyczno-
-wychowawczego
Proces kształcenia według modułowego programu nauczania dla
zawodu technik ochrony fizycznej osób i mienia mo
ż
e by
ć
realizowany
w dwuletniej szkole policealnej dla młodzie
ż
y i dla dorosłych w formie
stacjonarnej i zaocznej. Program nauczania obejmuje kształcenie
ogólnozawodowe i kształcenie zawodowe.
Kształcenie ogólnozawodowe umo
ż
liwia kształtowanie umiej
ę
tno
ś
ci
podstawowych w zawodzie technik ochrony fizycznej osób i mienia.
Kształcenie zawodowe ma na celu przygotowanie absolwenta do
realizacji zada
ń
na typowych dla zawodu stanowiskach pracy. Ogólne
i szczegółowe cele kształcenia wynikaj
ą
z podstawy programowej
kształcenia w zawodzie.
W programie nauczania wyodr
ę
bniono cztery moduły: jeden moduł
ogólnozawodowy oraz trzy moduły zawodowe.
Moduł 515[01].O1 Podstawy funkcjonowania i rozwoju pracownika
ochrony obejmuje ogólnozawodowe tre
ś
ci kształcenia dotycz
ą
ce
systemu prawnego obowi
ą
zuj
ą
cego w Polsce i Unii Europejskiej,
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
9
nawi
ą
zywania kontaktów społecznych, zasad organizacji i zarz
ą
dzania
przedsi
ę
biorstwem, prowadzenia działalno
ś
ci gospodarczej, udzielania
pierwszej pomocy, posługiwania si
ę
j
ę
zykiem obcym zawodowym,
stosowania technologii informacyjnych oraz kreowania wizerunku
przedsi
ę
biorstwa
ś
wiadcz
ą
cego usługi w zakresie ochrony osób i mienia.
Moduł 515[01].Z1 Regulacje prawne i uwarunkowania ochrony osób
i mienia zawiera zawodowe tre
ś
ci kształcenia dotycz
ą
ce stosowania
prawa karnego materialnego, procesowego oraz prawa wykrocze
ń
,
prawa cywilnego, prawa pracy, prawa administracyjnego, kryminologii,
kryminalistyki, detektywistyki, prawa do ochrony informacji niejawnych
i danych osobowych.
Moduł 515[01].Z2 Taktyka i techniki post
ę
powania w ochronie osób
i mienia zawiera siedem jednostek modułowych obejmuj
ą
cych
zawodowe tre
ś
ci kształcenia z zakresu, planowania ochrony obszarów,
obiektów i urz
ą
dze
ń
, posługiwania si
ę
broni
ą
paln
ą
, stosowania technik
interwencyjnych, ochrony
ż
ycia, zdrowia i nietykalno
ś
ci osób, stosowania
ochrony fizycznej obiektów oraz zabezpieczenia technicznego mienia,
konwojowania warto
ś
ci pieni
ęż
nych oraz przedmiotów warto
ś
ciowych lub
niebezpiecznych, zapewniania ochrony ró
ż
nych obiektów i dóbr.
Moduł 515[01].Z3 Praktyka zawodowa, składa si
ę
z dwóch jednostek
modułowych,
zawiera
zawodowe
tre
ś
ci
kształcenia
dotycz
ą
ce
planowania i organizacji pracy w przedsi
ę
biorstwie
ś
wiadcz
ą
cym usługi
w zakresie ochrony osób i mienia oraz wykonywania zada
ń
z zakresu
ochrony osób i mienia.
Wykaz modułów i jednostek modułowych, zamieszczono w tabeli,
w której okre
ś
lono orientacyjn
ą
liczb
ę
godzin na ich realizacj
ę
.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
10
Wykaz modułów i jednostek modułowych
Symbol
jednostki
modułowej
Wykaz modułów i jednostek modułowych
Orientacyjna
liczba
godzin na
realizacj
ę
Moduł 515[01].O1
Podstawy funkcjonowania i rozwoju pracownika
ochrony
384
515[01].O1.01
Stosowanie przepisów prawa obowi
ą
zuj
ą
cych w Polsce
i Unii Europejskiej
20
515[01].O1.02
Stosowanie przepisów prawa dotycz
ą
cych ochrony osób
i mienia
50
515[01].O1.03 Nawi
ą
zywanie kontaktów społecznych
50
515[01].O1.04
Stosowanie zasad organizacji i zarz
ą
dzania
przedsi
ę
biorstwem
30
515[01].O1.05 Prowadzenie działalno
ś
ci gospodarczej
25
515[01].O1.06 Udzielanie pierwszej pomocy
40
515[01].O1.07 Stosowanie technik samoobrony
60
515[01].O1.08 Posługiwanie si
ę
j
ę
zykiem angielskim zawodowym
60
515[01].O1.09
Stosowanie technologii informacyjnych w działalno
ś
ci
zawodowej
24
515[01].O1.10
Kreowanie wizerunku przedsi
ę
biorstwa
ś
wiadcz
ą
cego
usługi w zakresie ochrony osób i mienia
25
Moduł 515[01]. Z1
Regulacje prawne i uwarunkowania ochrony osób
i mienia
416
515[01].Z1.01
Stosowanie przepisów prawa karnego materialnego
i procesowego oraz prawa wykrocze
ń
110
515[01].Z1.02
Stosowanie przepisów prawa cywilnego, prawa cywilno-
procesowego, prawa pracy oraz prawa
administracyjnego
90
515[01].Z1.03 Stosowanie wiedzy z zakresu kryminologii i kryminalistyki
100
515[01].Z1.04
Wykorzystywanie umiej
ę
tno
ś
ci detektywistycznych
w działalno
ś
ci zawodowej
76
515[01].Z1.05 Ochrona informacji niejawnych oraz danych osobowych
40
Moduł 515[01].Z2
Taktyka i techniki post
ę
powania w ochronie osób
i mienia
800
515[01].Z2.01
Prowadzenie dokumentacji oraz planowanie ochrony
obszarów, obiektów i urz
ą
dze
ń
80
515[01].Z2.02 Posługiwanie si
ę
broni
ą
paln
ą
95
515[01].Z2.03 Stosowanie technik interwencyjnych
95
515[01].Z2.04 Ochrona
ż
ycia, zdrowia i nietykalno
ś
ci osób
100
515[01].Z2.05
Stosowanie ochrony fizycznej obiektów oraz
zabezpieczenie techniczne mienia
110
515[01].Z2.06
Konwojowanie warto
ś
ci pieni
ęż
nych oraz przedmiotów
warto
ś
ciowych lub niebezpiecznych
100
515[01].Z2.07 Zapewnianie ochrony ró
ż
nych obiektów i dóbr
220
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
11
Moduł 515[01].Z3
Praktyka zawodowa
280
515[01].Z3.01
Planowanie i organizacja pracy w przedsi
ę
biorstwie
ś
wiadcz
ą
cym usługi w zakresie ochrony osób i mienia
140
515[01].Z3.02 Wykonywanie zada
ń
z zakresu ochrony osób i mienia
140
Razem
1880
Na
podstawie
wykazu
i
układu
jednostek
modułowych
w poszczególnych modułach opracowano dydaktyczna map
ę
programu.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
12
Dydaktyczna mapa programu
515[01].Z1
515[01].Z2
515[01].O1.01
515[01].O1.02
515[01].O1.08
515[01].O1.09
515[01].O1.07
515[01].O1.06
515[01].O1.04
515[01].O1.05
515[01].O1.10
515[01].O1.03
515[01].Z1.01
515[01].Z1.02
515[01].Z1.03
515[01].Z2.01
515[01].Z2.02
515[01].Z2.03
515[01].Z3
515[01].Z3.01
515[01].Z3.02
515[01].O1
515[01].Z2.07
515[01].Z2.06
515[01].Z2.05
515[01].Z2.04
515[01].Z1.04
515[01].Z1.05
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
13
Dydaktyczna mapa programu stanowi schemat powi
ą
za
ń
mi
ę
dzy
modułami i jednostkami modułowymi oraz okre
ś
la kolejno
ść
ich
realizacji. Na podstawie mapy ucze
ń
mo
ż
e wybra
ć
ś
cie
ż
k
ę
kształcenia
w zale
ż
no
ś
ci od własnych predyspozycji, mo
ż
liwo
ś
ci intelektualnych oraz
wcze
ś
niej zdobytych umiej
ę
tno
ś
ci praktycznych.
Moduł ogólnozawodowy powinien by
ć
realizowany w pierwszej
kolejno
ś
ci, poniewa
ż
tre
ś
ci w nim zawarte stanowi
ą
merytoryczn
ą
podstaw
ę
kształtowania umiej
ę
tno
ś
ci zawodowych.
Podczas realizacji modułowego programu nauczania, zaleca si
ę
stosowanie
aktywizuj
ą
cych
i
praktycznych
metod
nauczania,
takich jak: metoda symulacyjna, metoda przypadków, gry decyzyjne
i symulacyjne,
ć
wiczenia praktyczne i pokazy z obja
ś
nieniem, metoda
tekstu
przewodniego,
metoda
projektów.
Prowadzenie
zaj
ęć
aktywizuj
ą
cymi metodami nauczania wymaga przygotowania materiałów
dydaktycznych: tekst przewodni, instrukcje do metody projektów,
przewodniki do samokształcenia, instrukcje do wykonywania
ć
wicze
ń
.
Nauczyciele realizuj
ą
cy modułowy program nauczania powinni
posiada
ć
przygotowanie
w
zakresie
metodologii
kształcenia
modułowego,
aktywizuj
ą
cych
metod
nauczania
oraz
pomiaru
dydaktycznego. W procesie dydaktycznym zaleca si
ę
korzystanie
z pakietów edukacyjnych.
Nauczyciel kieruj
ą
cy procesem nauczania-uczenia si
ę
powinien
udziela
ć
uczniom pomocy w rozwi
ą
zywaniu problemów, kształtowa
ć
umiej
ę
tno
ś
ci zawodowe, uwzgl
ę
dniaj
ą
c ich indywidualne predyspozycje,
mo
ż
liwo
ś
ci i do
ś
wiadczenia. Ponadto, powinien rozwija
ć
zainteresowania
zawodem, wskazywa
ć
mo
ż
liwo
ś
ci dalszego kształcenia oraz zdobywania
nowych umiej
ę
tno
ś
ci zawodowych. Powinien równie
ż
kształtowa
ć
takie
cechy osobowo
ś
ci uczniów, jak: dokładno
ść
i systematyczno
ść
,
rzetelno
ść
i odpowiedzialno
ść
za prac
ę
, sprawne komunikowanie si
ę
,
twórcze rozwi
ą
zywanie problemów oraz umiej
ę
tno
ść
radzenia sobie ze
stresem i współdziałania w zespole.
W trakcie
realizacji
programu
nale
ż
y
zwraca
ć
uwag
ę
na
samokształcenie z wykorzystaniem ró
ż
nych
ź
ródeł informacji, takich jak:
literatura zawodowa, podr
ę
czniki, przepisy prawa, instrukcje, poradniki,
zasoby sieci internetowej. Formy organizacyjne pracy uczniów powinny
by
ć
dostosowane do celów, tre
ś
ci i metod kształcenia. Wskazane jest
prowadzenie zaj
ęć
w grupach do 15 osób. Proponowane formy
organizacyjne prowadzenia zaj
ęć
dydaktycznych, to praca w zespołach
2-5 osobowych oraz praca indywidualna.
Istotnym elementem organizacji procesu dydaktycznego jest
sprawdzanie i ocenianie osi
ą
gni
ęć
edukacyjnych ucznia. Wskazane jest
prowadzenie bada
ń
diagnostycznych, kształtuj
ą
cych i sumuj
ą
cych.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
14
Badania diagnostyczne maj
ą
na celu dokonanie oceny poziomu
wiedzy i umiej
ę
tno
ś
ci uczniów w pocz
ą
tkowej fazie kształcenia.
Badania kształtuj
ą
ce prowadzone w trakcie realizacji programu maj
ą
na celu dostarczanie bie
żą
cych informacji o efektywno
ś
ci procesu
nauczania - uczenia si
ę
.
Badania sumuj
ą
ce powinny by
ć
prowadzone po zako
ń
czeniu
realizacji programu nauczania jednostek modułowych. Informacje
uzyskiwane w wyniku bada
ń
pozwalaj
ą
na dokonywanie ewaluacji
procesu nauczania.
Ocenianie powinno u
ś
wiadamia
ć
uczniowi poziom jego osi
ą
gni
ęć
w stosunku do wymaga
ń
edukacyjnych, wdra
ż
a
ć
go do systematycznej
pracy, samokontroli i samooceny. Sprawdzanie i ocenianie osi
ą
gni
ęć
uczniów powinno by
ć
realizowane przy pomocy sprawdzianów ustnych,
pisemnych
i
praktycznych,
obserwacji
pracy
ucznia
podczas
wykonywania
ć
wicze
ń
oraz testów osi
ą
gni
ęć
szkolnych.
Prowadzenie pomiaru dydaktycznego wymaga od nauczyciela
okre
ś
lenia kryteriów i norm oceniania, opracowania testów osi
ą
gni
ęć
szkolnych, arkuszy obserwacji i arkuszy oceny post
ę
pów. Nauczyciel
mo
ż
e równie
ż
korzysta
ć
z dost
ę
pnych dla tego zawodu pakietów
edukacyjnych.
Szkoła podejmuj
ą
ca kształcenie według modułowych programów
nauczania powinna posiada
ć
odpowiednio wyposa
ż
one pomieszczenia
dydaktyczne:
–
pracowni
ę
ochrony osób i mienia,
–
pracowni
ę
technicznych
ś
rodków zabezpieczenia osób i mienia,
–
pracowni
ę
samoobrony i technik interwencyjnych,
–
pracowni
ę
wyszkolenia strzeleckiego (wraz z dost
ę
pem do strzelnicy),
–
pracownie komputerow
ą
.
Wyposa
ż
enie
poszczególnych
pracowni
okre
ś
la
podstawa
programowa kształcenia w zawodzie.
Nauczyciele powinni aktywnie uczestniczy
ć
w organizowaniu bazy
dydaktycznej oraz ewaluacji programu nauczania, którego tre
ś
ci powinny
uwzgl
ę
dnia
ć
post
ę
p techniczno - technologiczny oraz zmiany
w przepisach prawa dotycz
ą
cego ochrony osób i mienia.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
15
II. PLANY NAUCZANIA
PLAN NAUCZANIA
Szkoła policealna
Zawód: technik ochrony fizycznej osób i mienia 515[01]
Podbudowa programowa: szkoła daj
ą
ca wykształcenie
ś
rednie
Dla młodzie
ż
y
Dla dorosłych
Liczba godzin
tygodniowo
w dwuletnim
okresie
nauczania
Liczba godzin
tygodniowo
w dwuletnim
okresie
nauczania
Liczba godzin
w dwuletnim
okresie
nauczania
Semestry I-IV
Lp.
Moduły kształcenia
w zawodzie
Semestry I-IV
Forma
stacjonarna
Forma
zaoczna
1.
Podstawy funkcjonowania i rozwoju
pracownika ochrony
12
9
164
2.
Regulacje prawne i uwarunkowania
ochrony osób i mienia
13
10
177
3.
Taktyka i techniki post
ę
powania
w ochronie osób i mienia
25
18
341
Razem
50
37
682
Praktyka zawodowa po 4 tygodnie w III i IV semestrze
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
16
III. Moduły kształcenia w zawodzie
Moduł 515[01].O1
Podstawy funkcjonowania i rozwoju pracownika
ochrony
1. Cele kształcenia
W wyniku procesu kształcenia ucze
ń
(słuchacz) powinien umie
ć
:
–
posługiwa
ć
si
ę
podstawowymi poj
ę
ciami z zakresu prawa,
–
okre
ś
la
ć
rol
ę
pa
ń
stwa i samorz
ą
dów w działaniach na rzecz
bezpiecze
ń
stwa i porz
ą
dku publicznego,
–
posługiwa
ć
si
ę
podstawowymi poj
ę
ciami dotycz
ą
cymi wykonywania
zada
ń
z zakresu ochrony osób i mienia,
–
charakteryzowa
ć
procesy psychiczne,
–
okre
ś
la
ć
rol
ę
procesów poznawczych w poznawaniu rzeczywisto
ś
ci
–
analizowa
ć
procesy społeczne,
–
wykorzystywa
ć
wiedz
ę
z zakresu psychologii osobowo
ś
ci do analizy
i interpretacji okre
ś
lonych zdarze
ń
,
–
posługiwa
ć
si
ę
poj
ę
ciami ekonomicznymi,
–
udziela
ć
pierwszej pomocy osobom poszkodowanym w wypadkach,
–
stosowa
ć
techniki samoobrony w walce obronnej z napastnikiem,
–
reagowa
ć
na zachowania agresywne,
–
stosowa
ć
techniki rozwi
ą
zywania konfliktów,
–
posługiwa
ć
si
ę
j
ę
zykiem angielskim w zakresie wykonywanych zada
ń
zawodowych,
–
posługiwa
ć
si
ę
technologiami informacyjnymi,
–
doskonali
ć
kompetencje zawodowe oraz jako
ść
ś
wiadczonych usług.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
17
2. Wykaz jednostek modułowych
Symbol
jednostki
modułowej
Nazwa jednostki modułowej
Orientacyjna
liczba
godzin na
realizacj
ę
515[01].O1.01 Stosowanie przepisów prawa obowi
ą
zuj
ą
cych w Polsce
i Unii Europejskiej
20
515[01].O1.02 Stosowanie przepisów prawa dotycz
ą
cych ochrony osób
i mienia
50
515[01].O1.03 Nawi
ą
zywanie kontaktów społecznych
50
515[01].O1.04 Stosowanie zasad organizacji i zarz
ą
dzania
przedsi
ę
biorstwem
30
515[01].O1.05 Prowadzenie działalno
ś
ci gospodarczej
25
515[01].O1.06 Udzielanie pierwszej pomocy
40
515[01].O1.07 Stosowanie technik samoobrony
60
515[01].O1.08 Posługiwanie si
ę
j
ę
zykiem angielskim zawodowym
60
515[01].O1.09 Stosowanie technologii informacyjnych w działalno
ś
ci
zawodowej
24
515[01].O1.10 Kreowanie wizerunku przedsi
ę
biorstwa
ś
wiadcz
ą
cego
usługi w zakresie ochrony osób i mienia
25
Razem
384
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
18
3. Schemat układu jednostek modułowych
515[01].O1
Podstawy funkcjonowania i rozwoju
pracownika ochrony
515[01].O1.01
Stosowanie przepisów prawa
obowi
ą
zuj
ą
cych w Polsce i Unii
Europejskiej
515[01].O1.02
Stosowanie przepisów
prawa dotycz
ą
cych ochrony osób
i mienia
515[01].O1.03
Nawi
ą
zywanie kontaktów
społecznych
515[01].O1.04
Stosowanie zasad organizacji
i zarz
ą
dzania przedsi
ę
biorstwem
515[01].O1.07
Stosowanie technik
samoobrony
515[01].O1.05
Prowadzenie działalno
ś
ci
gospodarczej
515[01].O1.06
Udzielanie pierwszej pomocy
515[01].O1.08
Posługiwanie si
ę
j
ę
zykiem
angielskim zawodowym
515[01].O1.09
Stosowanie technologii
informacyjnych w działalno
ś
ci
zawodowej
515[01].O1.10
Kreowanie wizerunku
przedsi
ę
biorstwa
ś
wiadcz
ą
cego
usługi w zakresie ochrony osób
i mienia
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
19
4. Literatura
Babi
ń
ska D., Hamer K., Wołoszyn J.: Wybrane zagadnienia z etyki,
psychologii społecznej i socjologii pracy. Format-Ab, Warszawa 2002
Buchfelder M., Buchfelder A.: Podr
ę
cznik pierwszej pomocy. PZWL,
Warszawa 1999
Dec Z., Konieczny R.: ABC komputera 2000. Edition 2000, Kraków 2000
Dobrzyjałowski J., Gr
ą
dzki Z.: Taktyka i techniki interwencji oraz
wyszkolenie strzeleckie. Format-Ab, Warszawa 2002
Enerlich M., Wojtal J., Milewicz M.: Ochrona osób i mienia. Kucharski
Oficyna Wydawnicza,Toru
ń
2003
Grontkowska A., Klepacki B.: Wybrane zagadnienia z ekonomii,
organizacji i zarz
ą
dzania. Format-Ab, Warszawa 2002
Jasi
ń
ska B., Ja
ś
lan J., Woytowicz-Neyman M.: J
ę
zyk angielski.
Repetytorium gramatyki z
ć
wiczeniami. PWN, Warszawa 1994
Konstytucja Rzeczpospolitej Polskiej ze skorowidzem - stan prawny na
01.10.2005 r. Zakamczce, Kraków 2005
Kotler P.: Marketing, analiza, planowanie, wdra
ż
anie i kontrola.
Gebethner&S-ka, Warszawa 1994
Kruk T.: Podstawy prawa - Elementy prawa handlowego, finansowego
i prawa pracy. Hortpress, Warszawa 2002
Liz&Soars J.: New Headway English Course. Oxford University Press,
2002
Majchrowski T.K.: Podstawy prawa. Elementy prawa cywilnego, karnego
i administracyjnego. Format-Ab, Warszawa 2004
Nowicki Z.T.: Alarm o przest
ę
pstwie. TNOiK „Dom Organizatora”, Toru
ń
1997
Piko
ń
Struga.: ABC Internetu. Helion, Gliwice 1997
Seruga W.: Zaborski A., Podstawy prawne wykonywania zawodu oraz
wybrane zagadnienia z kryminalistyki, kryminologii i terroryzmu.
Hortpress, Warszawa 2002
Siudalski S.J.: Vademecum zabezpiecze
ń
. ABITECHNIKA, Warszawa
Tatarowski
B.: Wprowadzenie
do
problematyki
elektronicznych
systemów sygnalizacji zagro
ż
e
ń
. ZRTOM TECHOM, Warszawa 1998
Wykaz literatury nale
ż
y aktualizowa
ć
w miar
ę
ukazywania si
ę
nowych
pozycji wydawniczych.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
20
Jednostka modułowa 515[01].O1.01
Stosowanie przepisów prawa obowi
ą
zuj
ą
cych
w Polsce i Unii Europejskiej
1. Szczegółowe cele kształcenia
W wyniku procesu kształcenia ucze
ń
(słuchacz) powinien umie
ć
:
–
scharakteryzowa
ć
system prawa obowi
ą
zuj
ą
cego w Rzeczypospolitej
Polskiej,
–
wyja
ś
ni
ć
podstawowe poj
ę
cia z zakresu prawa,
–
scharakteryzowa
ć
rodzaje norm i przepisów prawnych,
–
scharakteryzowa
ć
ź
ródła prawa,
–
rozró
ż
ni
ć
podstawowe gał
ę
zie prawa,
–
okre
ś
li
ć
hierarchi
ę
aktów prawnych,
–
okre
ś
li
ć
rodzaje norm prawnych oraz zasady ich obowi
ą
zywania,
–
okre
ś
li
ć
rodzaje i istot
ę
wykładni prawa,
–
wyja
ś
ni
ć
zało
ż
enia polityki Unii Europejskiej,
–
scharakteryzowa
ć
system prawny obowi
ą
zuj
ą
cy w Unii Europejskiej,
–
zastosowa
ć
specjalistyczne programy komputerowe,
–
skorzysta
ć
z ró
ż
nych
ź
ródeł informacji.
2. Materiał nauczania
Wybrane zagadnienia dotycz
ą
ce tworzenia systemu prawa.
System prawny i
ź
ródła prawa w Rzeczypospolitej Polskiej.
Elementy prawoznawstwa.
Elementy prawa konstytucyjnego.
Podstawowe gał
ę
zie prawa.
Hierarchia aktów prawnych.
Budowa normy prawnej.
Rodzaje wykładni prawa.
Podstawy systemu prawa Wspólnot Europejskich.
3.
Ć
wiczenia
•
Analizowanie
okre
ś
lonych
ź
ródeł
prawa
obowi
ą
zuj
ą
cego
w Rzeczypospolitej Polskiej.
•
Wykazywanie zale
ż
no
ś
ci mi
ę
dzy norm
ą
a przepisem prawnym, na
podstawie okre
ś
lonego przepisu prawa.
•
Analizowanie elementów normy prawnej.
•
Korzystanie z baz danych dotycz
ą
cych prawa obowi
ą
zuj
ą
cego
w Polsce i Unii Europejskiej.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
21
4.
Ś
rodki dydaktyczne
Ź
ródła prawa obowi
ą
zuj
ą
cego w Polsce i Unii Europejskiej.
Konstytucja RP.
Plansze, schematy, informatory o Unii Europejskiej.
Wzory pism z zakresu prawa.
Specjalistyczne programy komputerowe.
Filmy dydaktyczne z zakresu prawa.
Czasopisma i wydawnictwa prawne.
5. Wskazania metodyczne do realizacji programu jednostki
Podczas realizacji programu jednostki modułowej nale
ż
y kształtowa
ć
umiej
ę
tno
ś
ci posługiwania si
ę
przepisami prawa oraz korzystania
z tekstów i materiałów
ź
ródłowych. Wiedza z zakresu prawa umo
ż
liwi
uczniom zrozumienie mechanizmów funkcjonowania pa
ń
stwa oraz
b
ę
dzie przydatna podczas aktywnego uczestnictwa w
ż
yciu społeczno-
gospodarczym miasta, regionu, pa
ń
stwa oraz strukturach Unii
Europejskiej.
Ze wzgl
ę
du na specyficzn
ą
terminologi
ę
prawn
ą
, celowe jest
stosowanie metod podaj
ą
cych: wykładu informacyjnego, pogadanki oraz
metod aktywizuj
ą
cych, takich jak: dyskusja dydaktyczna, metoda
przypadków, metoda sytuacyjna. Metoda przypadków umo
ż
liwia
kształtowanie
umiej
ę
tno
ś
ci
gromadzenia
i
selekcji
informacji,
rozwi
ą
zywania problemów oraz wpływa na rozwój analitycznego
my
ś
lenia oraz ekonomicznego post
ę
powania.
Zaleca si
ę
, aby zaj
ę
cia prowadzone były przez specjalist
ę
z zakresu
poszczególnych dziedzin prawa z wykorzystaniem ró
ż
nych
ź
ródeł
informacji oraz zasobów Internetu. Realizuj
ą
c program nale
ż
y
szczególn
ą
uwag
ę
nale
ż
y zwróci
ć
na analiz
ę
systemu prawa
obowi
ą
zuj
ą
cego w Polsce i jego dostosowanie do systemu prawnego
Unii Europejskiej.
Ć
wiczenia zamieszczone w programie jednostki modułowej stanowi
ą
propozycj
ę
, któr
ą
nauczyciel mo
ż
e wykorzysta
ć
podczas prowadzenia
zaj
ęć
. Wskazane jest, aby nauczyciel przygotował równie
ż
inne
ć
wiczenia, dostosowane do oczekiwa
ń
i zainteresowa
ń
uczniów.
Zaj
ę
cia edukacyjne powinny odbywa
ć
si
ę
w grupie do 15 osób,
w pracowni komputerowej oraz w pracowni ochrony osób i mienia
wyposa
ż
onej w literatur
ę
, teksty
ź
ródłowe, wzory pism, formularze, druki,
filmy edukacyjne. Podczas zaj
ęć
uczniowie powinni równie
ż
korzysta
ć
ze
specjalistycznych programów komputerowych.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
22
6. Propozycje metod sprawdzania i oceny osi
ą
gni
ęć
edukacyjnych ucznia
Sprawdzanie i ocenianie osi
ą
gni
ęć
uczniów nale
ż
y prowadzi
ć
systematycznie, na podstawie okre
ś
lonych kryteriów.
W wyniku procesu sprawdzania i oceniania osi
ą
gni
ęć
uczniów
uzyskuje si
ę
informacje dotycz
ą
ce poziomu i zakresu opanowania
umiej
ę
tno
ś
ci okre
ś
lonych w szczegółowych celach kształcenia.
Kontrola i ocena osi
ą
gni
ęć
uczniów powinna by
ć
dokonywana przy
pomocy:
–
sprawdzianów ustnych i pisemnych,
–
testów osi
ą
gni
ęć
szkolnych,
–
obserwacji czynno
ś
ci ucznia wykonywanych podczas
ć
wicze
ń
.
Podczas oceniania osi
ą
gni
ęć
uczniów nale
ż
y zwraca
ć
uwag
ę
na:
–
posługiwanie si
ę
podstawowymi poj
ę
ciami z zakresu prawa
obowi
ą
zuj
ą
cego w Polsce i Unii Europejskiej,
–
korzystanie z ró
ż
nych
ź
ródeł informacji dotycz
ą
cych prawa
obowi
ą
zuj
ą
cego w Polsce i Unii Europejskiej,
–
interpretowanie przepisów prawa w odniesieniu do zdarze
ń
rzeczywistych i symulowanych.
W ocenie ko
ń
cowej osi
ą
gni
ęć
uczniów nale
ż
y uwzgl
ę
dnia
ć
wyniki
wszystkich metod sprawdzania stosowanych przez nauczyciela.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
23
Jednostka modułowa 515[01].O1.02
Stosowanie przepisów prawa dotycz
ą
cych ochrony
osób i mienia
1. Szczegółowe cele kształcenia
W wyniku procesu kształcenia ucze
ń
(słuchacz) powinien umie
ć
:
–
wyja
ś
ni
ć
podstawowe poj
ę
cia prawne z zakresu ochrony osób
i mienia,
–
scharakteryzowa
ć
organizacj
ę
administracji
pa
ń
stwowej
i samorz
ą
dowej,
–
okre
ś
li
ć
rol
ę
administracji samorz
ą
dowej i pa
ń
stwowej w zapewnieniu
bezpiecze
ń
stwa i porz
ą
dku publicznego,
–
zinterpretowa
ć
przepisy wykonawcze ustawy o ochronie osób
i mienia,
–
okre
ś
li
ć
zasady sporz
ą
dzania i zatwierdzania planów ochrony
jednostki,
–
okre
ś
li
ć
zakres działa
ń
i sposób prowadzenia dokumentacji
dotycz
ą
cej uzbrojenia, wyposa
ż
enia i umundurowania jednostek
ochrony,
–
okre
ś
li
ć
zasady prowadzenia działalno
ś
ci gospodarczej w zakresie
ochrony osób i mienia,
–
okre
ś
li
ć
wymagania kwalifikacyjne pracowników ochrony,
–
scharakteryzowa
ć
warunki odpowiedzialno
ś
ci karnej pracownika
ochrony,
–
okre
ś
li
ć
uprawnienia pracowników ochrony osób i mienia w zakresie
u
ż
ycia
ś
rodków przymusu bezpo
ś
redniego oraz broni palnej,
–
okre
ś
li
ć
zasady współpracy jednostek ochrony z innymi instytucjami
powołanymi do zapewnienia bezpiecze
ń
stwa osób i mienia,
–
skorzysta
ć
z literatury zawodowej oraz z zasobów Internetu.
2. Materiał nauczania
Przepisy prawa reguluj
ą
ce funkcjonowanie wewn
ę
trznych słu
ż
b ochrony
oraz koncesjonowanych podmiotów działaj
ą
cych w sferze ochrony osób
i mienia.
Organizacja administracji pa
ń
stwowej i samorz
ą
dowej.
Rola administracji pa
ń
stwowej i samorz
ą
dowej w zapewnieniu
bezpiecze
ń
stwa i porz
ą
dku publicznego.
Obszary, obiekty i urz
ą
dzenia podlegaj
ą
ce obowi
ą
zkowej ochronie.
Podstawy prawne sporz
ą
dzania planu ochrony i tryb jego uzgadniania.
Zasady prowadzenia działalno
ś
ci gospodarczej w zakresie usług
ochrony osób i mienia.
Kwalifikacje pracowników ochrony.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
24
Uprawnienia pracowników ochrony osób i mienia dotycz
ą
ce warunków
i sposobu u
ż
ycia
ś
rodków przymusu bezpo
ś
redniego oraz broni palnej.
Odpowiedzialno
ść
karna pracownika ochrony.
Zakres i tryb sprawowania przez Policj
ę
nadzoru nad specjalistycznymi
uzbrojonymi formacjami ochronnymi (SUFO).
3.
Ć
wiczenia
•
Analizowanie przepisów ustawy o ochronie osób i mienia.
•
Okre
ś
lanie zasad przechowywania i transportowania warto
ś
ci
pieni
ęż
nych, w oparciu o przepisy wykonawcze do ustawy o ochronie
osób i mienia.
•
Wypełnianie
wniosku
o
uzyskanie
koncesji
na
działalno
ść
gospodarcz
ą
w zakresie fizycznej i technicznej ochrony osób i mienia.
•
Opracowywanie
procedur
legitymowania
i
wzywania
osób
niemaj
ą
cych uprawnie
ń
do opuszczenia ochranianego terenu.
•
Analizowanie przepisów dotycz
ą
cych nadzoru Policji nad SUFO.
4.
Ś
rodki dydaktyczne
Ustawy: o ochronie osób i mienia z 22 sierpnia 1997 r.,
o bezpiecze
ń
stwie imprez masowych z dnia 22 lipca 2004 r.
Rozporz
ą
dzenie Ministra Spraw Wewn
ę
trznych i Administracji z dnia
7 sierpnia 1998 r. w sprawie rodzajów dokumentów i
ś
wiadectw
wydawanych przez szkoły i inne placówki o
ś
wiatowe, które potwierdzaj
ą
uzyskanie specjalistycznych kwalifikacji w zakresie ochrony osób
i mienia, minimalnego programu zakresów kursów pracowników ochrony
fizycznej pierwszego i drugiego stopnia oraz zakresu obowi
ą
zuj
ą
cych
tematów egzaminacyjnych i trybu ich składania, składu komisji
egzaminacyjnej i sposobu prowadzenia egzaminu.
Rozporz
ą
dzenie Ministra Spraw Wewn
ę
trznych i Administracji z dnia 30
czerwca 1998 r. w sprawie szczegółowych warunków i sposobu
post
ę
powania pracowników ochrony przy u
ż
yciu broni palnej.
Rozporz
ą
dzenie Ministra Spraw Wewn
ę
trznych i Administracji z dnia 30
czerwca 1998 r. w sprawie szczegółowych warunków i sposobu u
ż
ycia
przez pracowników ochrony
ś
rodków przymusu bezpo
ś
redniego.
Rozporz
ą
dzenie Ministra Spraw Wewn
ę
trznych i Administracji z dnia 27
maja 1998 r. w sprawie rodzajów dokumentów wymaganych przy
składaniu wniosku o udzielenie koncesji na prowadzenie działalno
ś
ci
gospodarczej w zakresie usług ochrony osób i mienia.
Rozporz
ą
dzenie Ministra Spraw Wewn
ę
trznych i Administracji z dnia 27
maja 1998 r. w sprawie dokumentacji wymaganej przy prowadzeniu
działalno
ś
ci gospodarczej w zakresie usług ochrony osób i mienia oraz
czasu jej przechowywania.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
25
Rozporz
ą
dzenie Ministra Spraw Wewn
ę
trznych i Administracji z dnia 14
pa
ź
dziernika 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad i wymaga
ń
, jakim
powinna odpowiada
ć
ochrona warto
ś
ci pieni
ęż
nych przechowywanych
i transportowanych przez przedsi
ę
biorców i inne jednostki organizacyjne.
Rozporz
ą
dzenie Rady Ministrów z dnia 18 listopada 1998 r. w sprawie
szczegółowego trybu działa
ń
pracowników ochrony, podejmowanych
wobec osób znajduj
ą
cych si
ę
w granicach chronionych obiektów
i obszarów.
Rozporz
ą
dzenie Ministra Spraw Wewn
ę
trznych i Administracji z dnia 18
grudnia 1998 r. w sprawie okre
ś
lenia szczegółowych zasad współpracy
specjalistycznych
uzbrojonych
formacji
ochronnych
z
Policj
ą
,
jednostkami ochrony przeciwpo
ż
arowej, obrony cywilnej i stra
ż
ami
gminnymi (miejskimi).
Rozporz
ą
dzenie Ministra Spraw Wewn
ę
trznych i Administracji z dnia 17
listopada 1999 r. w sprawie wewn
ę
trznych słu
ż
b ochrony.
Przepisy wykonawcze do ustaw.
Formularz wniosku o udzielenie koncesji.
Koncesja - wzór dokumentu.
Formularz wniosku o licencj
ę
.
Licencja - wzór dokumentu.
Foliogramy/prezentacja multimedialna.
Filmy szkoleniowe przedstawiaj
ą
ce zasady ochrony obiektów.
Czasopisma specjalistyczne.
5. Wskazania metodyczne do realizacji programu jednostki
Celem realizacji programu jednostki modułowej jest kształtowanie
umiej
ę
tno
ś
ci korzystania z przepisów prawa dotycz
ą
cych warunków
i sposobu u
ż
ycia przez pracowników ochrony
ś
rodków przymusu
bezpo
ś
redniego
oraz
broni
palnej,
sporz
ą
dzania
dokumentacji
wymaganej w prowadzeniu działalno
ś
ci gospodarczej oraz okre
ś
lania
czasu jej przechowywania, a tak
ż
e stosowania szczegółowych zasad
współpracy specjalistycznych uzbrojonych formacji ochronnych z Policj
ą
,
jednostkami ochrony przeciwpo
ż
arowej, obrony cywilnej i stra
ż
ami
gminnymi. Umiej
ę
tno
ś
ci nabyte podczas realizacji programu jednostki
modułowej stanowi
ą
podstaw
ę
do wykonywania zada
ń
zawodowych.
W
procesie
nauczania-uczenia
si
ę
zaleca
si
ę
stosowanie
nast
ę
puj
ą
cych
metod
nauczania:
wykładu
informacyjnego
i interaktywnego, dyskusji dydaktycznej, pokazu z obja
ś
nieniem oraz
ć
wicze
ń
praktycznych.
W procesie kształcenia nale
ż
y zwróci
ć
uwag
ę
na rol
ę
administracji
samorz
ą
dowej i pa
ń
stwowej w zapewnieniu bezpiecze
ń
stwa i porz
ą
dku
publicznego, zasady sporz
ą
dzania i zatwierdzania planów ochrony
jednostki,
prowadzenie
dokumentacji
dotycz
ą
cej
uzbrojenia,
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
26
wyposa
ż
enia i umundurowania jednostek ochrony oraz na kształtowanie
takich cech osobowo
ś
ci jak: odpowiedzialno
ść
, rzetelno
ść
, uczciwo
ść
.
Ć
wiczenia
zamieszczone
w
programie
jednostki
modułowej
stanowi
ą
propozycj
ę
do wykorzystania podczas zaj
ęć
. Nauczyciel mo
ż
e
zaplanowa
ć
inne
ć
wiczenia o zró
ż
nicowanym stopniu trudno
ś
ci.
Zaj
ę
cia dydaktyczne nale
ż
y prowadzi
ć
w pracowni komputerowej oraz
pracowni ochrony osób i mienia wyposa
ż
onej w filmy szkoleniowe, wzory
dokumentów, literatur
ę
zawodow
ą
oraz przepisy prawa. W czasie zaj
ęć
uczniowie powinni pracowa
ć
w grupach do 15 osób, z podziałem na
zespoły 3-4 osobowe.
6. Propozycje metod sprawdzania i oceny osi
ą
gni
ęć
edukacyjnych ucznia
Sprawdzanie i ocenianie osi
ą
gni
ęć
edukacyjnych uczniów powinno
odbywa
ć
si
ę
przez cały czas realizacji programu jednostki modułowej, na
podstawie
okre
ś
lonych
kryteriów.
Systematyczne
sprawdzanie
i ocenianie dostarcza nauczycielowi informacji o efektach pracy
i post
ę
pach ucznia w nauce.
Sprawdzanie i ocenianie osi
ą
gni
ęć
uczniów mo
ż
e by
ć
dokonywane
przy pomocy:
–
sprawdzianów ustnych i pisemnych,
–
testów osi
ą
gni
ęć
szkolnych,
–
obserwacji czynno
ś
ci uczniów podczas wykonywania
ć
wicze
ń
.
W procesie oceniania nale
ż
y zwróci
ć
uwag
ę
na:
–
posługiwanie si
ę
poj
ę
ciami z zakresu prawa,
–
stosowanie przepisów prawa w okre
ś
lonych sytuacjach zawodowych,
–
korzystanie
z
przepisów
prawa
w
zakresie
uprawnie
ń
i odpowiedzialno
ś
ci pracowników ochrony osób i mienia.
W ocenie ko
ń
cowej osi
ą
gni
ęć
uczniów nale
ż
y uwzgl
ę
dnia
ć
wyniki
wszystkich metod sprawdzania zastosowanych przez nauczyciela.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
27
Jednostka modułowa 515[01].O1.03
Nawi
ą
zywanie kontaktów społecznych
1. Szczegółowe cele kształcenia
W wyniku procesu kształcenia ucze
ń
(słuchacz) powinien umie
ć
:
–
posłu
ż
y
ć
si
ę
podstawowymi poj
ę
ciami z zakresu psychologii
społecznej oraz socjologii pracy,
–
okre
ś
li
ć
zasady etyki zawodowej,
–
sklasyfikowa
ć
grupy społeczne według okre
ś
lonych kryteriów,
–
okre
ś
li
ć
wpływ kultury na
ż
ycie społeczne,
–
wyja
ś
ni
ć
wpływ kultury na kształtowanie systemu warto
ś
ci i ideałów,
–
wyja
ś
ni
ć
struktur
ę
grupy społecznej,
–
zastosowa
ć
zasady współpracy w grupie,
–
sporz
ą
dzi
ć
portret pami
ę
ciowy,
–
zastosowa
ć
zasady komunikacji werbalnej i niewerbalnej,
–
zastosowa
ć
techniki aktywnego słuchania,
–
zachowa
ć
si
ę
asertywnie w relacjach z innymi lud
ź
mi,
–
zaplanowa
ć
sposób post
ę
powania w sytuacjach stresowych,
–
przeprowadzi
ć
negocjacje w ró
ż
nych sytuacjach zawodowych,
–
zastosowa
ć
ró
ż
ne techniki rozwi
ą
zywania konfliktów,
–
okre
ś
li
ć
czynniki wpływaj
ą
ce na kształtowanie osobowo
ś
ci człowieka,
–
okre
ś
li
ć
składniki osobowo
ś
ci,
–
wyznaczy
ć
hierarchi
ę
własnych potrzeb i warto
ś
ci,
–
zastosowa
ć
zasady poszanowania godno
ś
ci osobistej człowieka.
2. Materiał nauczania
Podstawowe poj
ę
cia z zakresu psychologii. Procesy poznawcze.
Postrzeganie, charakter bod
ź
ca, tło lub otoczenie, wpływ uczu
ć
osobistych, nastawienia i pogl
ą
dy.
Normy moralne i normy prawne.
Etyka zawodowa pracownika ochrony.
Poj
ę
cie i struktura grupy społecznej.
Klasyfikacja grup społecznych.
Grupy formalne i nieformalne.
Struktury młodzie
ż
owe.
Tłum i inne zbiorowo
ś
ci oparte na podobie
ń
stwie zachowa
ń
.
Procesy społeczne. Instytucje społeczne.
Kultura i jej wpływ na
ż
ycie społeczne.
Kultura masowa, reklama, propaganda.
Ład społeczny, kontrola społeczna i normy społeczne.
Rozwarstwienie społeczne i nierówno
ś
ci społeczne.
Procesy przystosowania społecznego.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
28
Współpraca w grupie.
Współzawodnictwo w grupie.
Konflikt w grupie. Podejmowanie decyzji w sytuacjach konfliktowych.
Elementy składowe i budowa portretu pami
ę
ciowego, jego znaczenie
w ochronie osób i mienia.
Komunikacja interpersonalna.
Komunikacja werbalna i niewerbalna.
Rodzaje komunikatów.
Bariery w komunikacji interpersonalnej.
Aktywne słuchanie.
Dyskusja, jej rodzaje, prawidłowo
ść
prowadzenia.
Konflikty interpersonalne i ich rozwi
ą
zywanie.
Sytuacje trudne.
Stres, jego poj
ę
cie i zakres. Skutki stresu.
Sposoby radzenia sobie ze stresem.
Podejmowanie decyzji w sytuacjach trudnych.
Elementy negocjacji, style i reguły negocjacji.
Psychologia osobowo
ś
ci, osobowo
ść
i jej struktura.
Rozumienie i poznawanie siebie.
Zainteresowania i skłonno
ś
ci.
Uzdolnienia i zdolno
ś
ci.
Poszanowanie godno
ś
ci człowieka, a uprawnienia do u
ż
ycia
ś
rodków
przymusu bezpo
ś
redniego.
3.
Ć
wiczenia
•
Analizowanie zachowa
ń
okre
ś
lonej grupy społecznej, na podstawie
obejrzanego filmu dydaktycznego.
•
Analizowanie zachowa
ń
członków grupy w symulowanych sytuacjach
konfliktowych.
•
Analizowanie etycznych aspektów relacji: pracownik ochrony
a przeło
ż
ony, kolega, obywatel.
•
Opisywanie
wygl
ą
du
człowieka
oraz
sporz
ą
dzenie
portretu
pami
ę
ciowego.
•
Interpretowanie komunikatów werbalnych i niewerbalnych.
•
Prowadzenie rozmów z zastosowaniem aktywnego słuchania
i udzielania informacji zwrotnych.
•
Wypowiadanie zda
ń
w ró
ż
nych intonacjach: z rado
ś
ci
ą
, ze zło
ś
ci
ą
,
z przera
ż
eniem, z bólem, z lekcewa
ż
eniem, ze zdziwieniem,
z rozpacz
ą
, ze smutkiem.
•
Rozpoznawanie stanów emocjonalnych innych osób, na podstawie
opisu przypadków.
•
Opracowywanie wzorca osobowego pracownika ochrony.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
29
4.
Ś
rodki dydaktyczne
Filmy dydaktyczne dotycz
ą
ce komunikacji werbalnej i niewerbalnej,
konfliktów w grupie, prowadzenia negocjacji.
Opisy przypadków.
Gry decyzyjne.
Prezentacje multimedialne dotycz
ą
ce przyczyn i skutków stresu oraz
sposobów radzenia sobie ze stresem.
Literatura zawodowa, czasopisma specjalistyczne.
5. Wskazania metodyczne do realizacji programu jednostki
Program jednostki modułowej obejmuje tre
ś
ci dotycz
ą
ce procesów
psychicznych,
funkcjonowania
grup
społecznych,
komunikacji
interpersonalnej, prowadzenia negocjacji, rozwi
ą
zywania problemów,
zachowania w sytuacjach konfliktowych oraz podejmowania decyzji
w sytuacjach trudnych.
Program jednostki modułowej nale
ż
y realizowa
ć
na podstawie
wiadomo
ś
ci i umiej
ę
tno
ś
ci uczniów zdobytych we wcze
ś
niejszych
etapach kształcenia oraz obserwacji
ż
ycia ró
ż
nych grup społecznych.
W trakcie realizacji zaj
ęć
dydaktycznych nale
ż
y zwróci
ć
uwag
ę
na
kształtowanie wła
ś
ciwych postaw zawodowych, wskazuj
ą
c powszechnie
przyj
ę
te normy moralne oraz sytuacje, w których nale
ż
y podejmowa
ć
trudne decyzje. Nale
ż
y równie
ż
zwraca
ć
uwag
ę
na kształtowanie
okre
ś
lonych cech osobowo
ś
ci przydatnych podczas wykonywania zada
ń
zawodowych technika ochrony fizycznej osób i mienia, takich jak:
odpowiedzialno
ść
, sumienno
ść
, wra
ż
liwo
ść
, współpraca w zespole,
stosowanie przepisów prawa.
W
procesie
nauczania-uczenia
si
ę
zaleca
si
ę
stosowanie
nast
ę
puj
ą
cych metod nauczania: wykładu problemowego, dyskusji
dydaktycznej,
metody
przypadków,
sytuacyjnej
oraz
ć
wicze
ń
praktycznych.
Zaleca si
ę
, aby program jednostki modułowej realizował nauczyciel
specjalista w dziedzinie psychologii społecznej oraz socjologii pracy,
który zawodowo współpracuje z wewn
ę
trznymi słu
ż
bami ochrony osób
fizycznych i mienia oraz Policj
ą
.
Podczas realizacji programu jednostki modułowej nale
ż
y wyja
ś
ni
ć
poj
ę
cia: potrzeba, kontakt interpersonalny, dyskusja, konflikt, mowa
ciała, negocjacje oraz zasady zachowania si
ę
w ró
ż
nych sytuacjach.
Nauczyciel powinien utrzymywa
ć
dobre kontakty z uczniami, dba
ć
o zachowanie poprawnych relacji, prowadzi
ć
zaj
ę
cia w atmosferze
ż
yczliwo
ś
ci oraz wzajemnego zaufania. Nauczyciel powinien uwa
ż
nie
przysłuchiwa
ć
si
ę
wypowiedziom uczniów, analizowa
ć
podejmowane
decyzje oraz zwraca
ć
uwag
ę
na niewła
ś
ciwe zachowania i postawy,
które mog
ą
by
ć
przeszkod
ą
w rzetelnym i profesjonalnym wykonywaniu
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
30
zawodu. W takich przypadkach nale
ż
y podejmowa
ć
działania maj
ą
ce na
celu korygowanie niewła
ś
ciwych postaw i zachowa
ń
.
Tre
ś
ci programowe nale
ż
y odnosi
ć
do sytuacji rzeczywistych oraz
korzysta
ć
z tekstów
ź
ródłowych, czasopism oraz literatury zawodowej.
Zaleca si
ę
stosowanie filmów dydaktycznych stanowi
ą
cych podstaw
ę
do
dyskusji na temat prezentowanych problemów.
Zaj
ę
cia dydaktyczne nale
ż
y prowadzi
ć
w grupach do 15 osób,
z podziałem na zespoły 2-3 osobowe w pracowni ochrony osób i mienia
oraz pracowni komputerowej.
6. Propozycje metod sprawdzania i oceny osi
ą
gni
ęć
edukacyjnych ucznia
Sprawdzanie osi
ą
gni
ęć
edukacyjnych uczniów powinno odbywa
ć
si
ę
systematycznie, na podstawie okre
ś
lonych kryteriów.
Systematyczna kontrola i ocena osi
ą
gni
ęć
ucznia umo
ż
liwi
nauczycielowi dostosowanie metod nauczania, organizacyjnych form
pracy oraz
ś
rodków dydaktycznych do mo
ż
liwo
ś
ci poznawczych ucznia.
Osi
ą
gni
ę
cia uczniów proponuje si
ę
ocenia
ć
na podstawie:
–
sprawdzianów ustnych i pisemnych,
–
testów osi
ą
gni
ęć
szkolnych,
–
obserwacji zachowa
ń
ucznia w ró
ż
nych sytuacjach symulowanych
oraz podczas wykonywania
ć
wicze
ń
.
Podczas sprawdzania i oceniania osi
ą
gni
ęć
edukacyjnych uczniów
nale
ż
y zwraca
ć
uwag
ę
na:
–
posługiwanie si
ę
poj
ę
ciami z zakresu psychologii i socjologii,
–
stosowanie norm etycznych,
–
zdolno
ść
spostrzegania, zapami
ę
tywania, odtwarzania sytuacji
i twarzy,
–
współprac
ę
w grupie,
–
aktywno
ść
podczas zaj
ęć
,
–
rozwi
ą
zywanie sytuacji konfliktowych,
–
podejmowanie nietypowych decyzji.
W ko
ń
cowej ocenie osi
ą
gni
ęć
uczniów, po zako
ń
czeniu realizacji
programu jednostki modułowej, nale
ż
y uwzgl
ę
dni
ć
wyniki wszystkich
metod sprawdzania zastosowanych przez nauczyciela oraz poziom
wykonania
ć
wicze
ń
.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
31
Jednostka modułowa 515[01].O1.04
Stosowanie zasad organizacji i zarz
ą
dzania
przedsi
ę
biorstwem
1. Szczegółowe cele kształcenia
W wyniku procesu kształcenia ucze
ń
(słuchacz) powinien umie
ć
:
–
posłu
ż
y
ć
si
ę
podstawowymi poj
ę
ciami z zakresu ekonomii, organizacji
i zarz
ą
dzania,
–
posłu
ż
y
ć
si
ę
podstawowymi poj
ę
ciami z zakresu rachunkowo
ś
ci,
–
wyja
ś
ni
ć
zale
ż
no
ś
ci mi
ę
dzy popytem, poda
żą
i cen
ą
,
–
scharakteryzowa
ć
ró
ż
ne formy organizacyjne przedsi
ę
biorstw,
–
okre
ś
li
ć
zasady kierowania przedsi
ę
biorstwem,
–
dobra
ć
style kierowania do okre
ś
lonej jednostki organizacyjnej,
–
zastosowa
ć
przepisy bezpiecze
ń
stwa i higieny pracy oraz ochrony
przeciwpo
ż
arowej,
–
rozpozna
ć
zagro
ż
enia zwi
ą
zane z wykonywan
ą
prac
ą
,
–
dobra
ć
ś
rodki ochrony indywidualnej do rodzaju wykonywanej pracy,
–
podj
ąć
działania w przypadku zagro
ż
enia po
ż
arowego,
–
zastosowa
ć
podr
ę
czny sprz
ę
t i
ś
rodki ga
ś
nicze zgodnie z instrukcj
ą
,
–
zorganizowa
ć
stanowisko pracy zgodnie z wymaganiami ergonomii,
–
podj
ąć
decyzje w sprawach dotycz
ą
cych funkcjonowania jednostki
organizacyjnej,
–
okre
ś
li
ć
zadania, uprawnienia oraz zakres odpowiedzialno
ś
ci
pracownika ochrony osób i mienia,
–
wyja
ś
ni
ć
zasady polityki kadrowej,
–
zastosowa
ć
system motywacji i kontroli.
2. Materiał nauczania
Przedmiot ekonomii, mikroekonomia i makroekonomia.
Podstawy rachunkowo
ś
ci.
Metoda analizy ekonomicznej.
Podstawowe
kategorie
gospodarki
towarowo-pieni
ęż
nej,
towar,
produkcja towarowa, rynek, pieni
ą
dz, cena, poda
ż
, popyt.
Cele gospodarowania.
Czynniki kształtuj
ą
ce popyt, poda
ż
, cen
ę
.
Istota systemu gospodarczego i jego rodzaje.
System kierowania instytucj
ą
.
Instytucja jako system zorganizowany.
Zasady i style kierowania.
Kierowanie jako proces podejmowania decyzji.
Bezpiecze
ń
stwo i higiena pracy oraz ochrona przeciwpo
ż
arowa.
Ergonomia pracy - organizacja stanowisk pracy.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
32
Zadania, uprawnienia, zakres odpowiedzialno
ś
ci pracownika ochrony.
Polityka kadrowa.
System motywacji i kontroli.
3.
Ć
wiczenia
•
Klasyfikowanie dóbr i usług na rynku według okre
ś
lonych kryteriów.
•
Analizowanie potrzeb okre
ś
lonej grupy klientów.
•
Sporz
ą
dzanie analizy ekonomicznej wybranego przedsi
ę
biorstwa.
•
Podejmowanie decyzji w sprawie podwy
ż
ki płac pracowników, na
podstawie analizy sytuacji zaistniałej w przedsi
ę
biorstwie usługowym.
•
Opracowywanie przykładowego regulaminu przedsi
ę
biorstwa.
•
Planowanie czynno
ś
ci zwi
ą
zanych z przeprowadzeniem audytu
wewn
ę
trznego przedsi
ę
biorstwa.
•
Opracowywanie
oferty handlowej do ogłoszonego przetargu
dotycz
ą
cego
ś
wiadczenia usług ochronnych.
•
Analizowanie przepisów bezpiecze
ń
stwa i higieny pracy oraz ochrony
przeciwpo
ż
arowej.
•
Dobieranie sprz
ę
tu ga
ś
niczego w zale
ż
no
ś
ci od przyczyn i rodzaju
po
ż
aru.
4.
Ś
rodki dydaktyczne
Plansze, foliogramy przedstawiaj
ą
ce klasyfikacj
ę
dóbr i usług.
Wykres krzywej popytu i poda
ż
y.
Materiały
ź
ródłowe: czasopisma ekonomiczne, roczniki statystyczne.
Opisy zdarze
ń
.
Przykładowa dokumentacja przedsi
ę
biorstwa.
Kodeks pracy.
Przepisy wykonawcze dotycz
ą
ce funkcjonowania przedsi
ę
biorstw.
5. Wskazania metodyczne do realizacji programu jednostki
Program
jednostki
modułowej
obejmuje
tre
ś
ci
dotycz
ą
ce
funkcjonowania przedsi
ę
biorstwa w gospodarce rynkowej, prowadzenia
polityki kadrowej, stosowania okre
ś
lonych systemów motywacji i kontroli.
Podczas realizacji programu szczególn
ą
uwag
ę
nale
ż
y zwróci
ć
na
kształtowanie umiej
ę
tno
ś
ci analizowania i interpretowania procesów
i zjawisk gospodarczych, stosowania zasad rachunkowo
ś
ci oraz
organizacji i kierowania przedsi
ę
biorstwem, a tak
ż
e stosowania
przepisów bezpiecze
ń
stwa i higieny pracy i wymaga
ń
ergonomii. Wa
ż
ne
jest równie
ż
kształtowanie cech osobowo
ś
ci istotnych w zawodzie, takich
jak: staranno
ść
, odpowiedzialno
ść
, rzetelno
ść
, uczciwo
ść
.
W procesie nauczania - uczenia si
ę
nale
ż
y odwoływa
ć
si
ę
do wiedzy
uczniów nabytej podczas realizacji programu nauczania Podstawy
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
33
przedsi
ę
biorczo
ś
ci, zach
ę
ca
ć
uczniów do udziału w dyskusji na temat
funkcjonuj
ą
cych w Polsce form organizacyjnych przedsi
ę
biorstw,
kontrolowa
ć
procesy my
ś
lowe uczniów oraz zwraca
ć
uwag
ę
na
poprawne formułowanie wniosków.
Osi
ą
gni
ę
cie zało
ż
onych celów kształcenia umo
ż
liwi stosowanie metod
nauczania, takich jak: sytuacyjna, przypadków, decyzyjna gra
dydaktyczna oraz
ć
wiczenia praktyczne. Zaproponowane w programie
ć
wiczenia mo
ż
na modyfikowa
ć
i rozszerza
ć
ich zakres w zale
ż
no
ś
ci od
potrzeb i oczekiwa
ń
uczniów.
Ze wzgl
ę
du na wej
ś
cie Polski w skład struktur Unii Europejskiej,
wa
ż
ne jest, aby nauczyciel na bie
żą
co analizował przepisy prawa,
aktualizował wiedz
ę
z zakresu przedsi
ę
biorczo
ś
ci oraz korzystał
z
materiałów
informacyjnych
ró
ż
nych
instytucji
i
organizacji,
a tak
ż
e z witryn internetowych i portali tematycznych.
Ć
wiczenia powinny by
ć
prowadzone w pracowni komputerowej
w grupach do 15 osób, z podziałem na 2-3 osobowe zespoły.
W celu ułatwienia zrozumienia realizowanych tre
ś
ci kształcenia
wskazane jest prezentowanie filmów dydaktycznych oraz organizowanie
wycieczek dydaktycznych.
6. Propozycje metod sprawdzania i oceny osi
ą
gni
ęć
edukacyjnych ucznia
Sprawdzanie i ocenianie osi
ą
gni
ęć
uczniów nale
ż
y prowadzi
ć
przez
cały czas realizacji programu jednostki modułowej, na podstawie
okre
ś
lonych kryteriów. Kryteria oceniania powinny uwzgl
ę
dnia
ć
poziom
wiadomo
ś
ci i umiej
ę
tno
ś
ci okre
ś
lonych w szczegółowych celach
kształcenia.
Osi
ą
gni
ę
cia uczniów mo
ż
na ocenia
ć
na podstawie:
–
sprawdzianów ustnych i pisemnych,
–
testów osi
ą
gni
ęć
szkolnych,
–
obserwacji
zachowa
ń
uczniów
w
sytuacjach
rzeczywistych
i symulowanych.
W procesie sprawdzania i oceniania osi
ą
gni
ęć
uczniów nale
ż
y
zwróci
ć
uwag
ę
na:
–
posługiwanie
si
ę
poj
ę
ciami
z
zakresu
funkcjonowania
przedsi
ę
biorstwa w gospodarce rynkowej,
–
okre
ś
lanie zasad funkcjonowania mechanizmów rynkowych,
–
okre
ś
lanie zale
ż
no
ś
ci mi
ę
dzy popytem, poda
żą
i cen
ą
,
–
korzystanie z ró
ż
nych
ź
ródeł wiedzy ekonomicznej,
–
prowadzenie konstruktywnej dyskusji oraz formułowanie wniosków,
–
posługiwanie si
ę
przepisami prawa.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
34
W ko
ń
cowej ocenie osi
ą
gni
ęć
uczniów, nale
ż
y uwzgl
ę
dni
ć
wyniki
wszystkich zastosowanych przez nauczyciela metod sprawdzania oraz
poziom wykonania
ć
wicze
ń
.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
35
Jednostka modułowa 515[01].O1.05
Prowadzenie działalno
ś
ci gospodarczej
1. Szczegółowe cele kształcenia
W wyniku procesu kształcenia ucze
ń
(słuchacz) powinien umie
ć
:
–
wyja
ś
ni
ć
poj
ę
cia: potrzeby, dobra, usługi, produkcja, obrót towarowy,
konsumpcja,
ś
rodki pracy,
–
wyja
ś
ni
ć
poj
ę
cia:
działalno
ść
gospodarcza,
przedsi
ę
biorca,
przedsi
ę
biorstwo,
–
przygotowa
ć
dokumenty potrzebne do zarejestrowania działalno
ś
ci
gospodarczej: wypełni
ć
zgłoszenie w urz
ę
dzie gminy, uzyska
ć
koncesj
ę
, zało
ż
y
ć
rachunek bankowy, uzyska
ć
numer REGON,
–
zgłosi
ć
rozpocz
ę
cie działalno
ś
ci w urz
ę
dzie skarbowym,
–
posłu
ż
y
ć
si
ę
terminologi
ą
z zakresu prawa handlowego,
–
sklasyfikowa
ć
przedsi
ę
biorstwa według ró
ż
nych kryteriów,
–
okre
ś
li
ć
ró
ż
nice
mi
ę
dzy
przedsi
ę
biorstwem
pa
ń
stwowym,
komunalnym, spółdzielni
ą
a spółkami prawa handlowego i prawa
cywilnego,
–
posłu
ż
y
ć
si
ę
terminologi
ą
z zakresu prawa finansowego,
–
dokona
ć
klasyfikacji kosztów i przychodów przedsi
ę
biorstwa,
–
wyja
ś
ni
ć
poj
ę
cia:
podatek,
podatnik,
płatnik,
zobowi
ą
zanie
podatkowe,
–
wyja
ś
ni
ć
system opodatkowania dotycz
ą
cy przedsi
ę
biorców,
–
wyja
ś
ni
ć
poj
ę
cia: koszty uzyskania przychodu, dochód,
–
okre
ś
li
ć
zasady pobierania podatku dochodowego od osób fizycznych
i prawnych,
–
okre
ś
li
ć
warunki
powstawania
i
wyga
ś
ni
ę
cia
zobowi
ą
zania
podatkowego,
–
wypełni
ć
deklaracj
ę
podatkow
ą
,
–
okre
ś
li
ć
podstaw
ę
opodatkowania podatkiem VAT,
–
obliczy
ć
podatek VAT zgodnie z obowi
ą
zuj
ą
cymi zasadami,
–
scharakteryzowa
ć
system ubezpiecze
ń
gospodarczych, społecznych
i zdrowotnych,
–
sporz
ą
dzi
ć
i zło
ż
y
ć
ofert
ę
pracy,
–
sporz
ą
dzi
ć
list intencyjny oraz Curriculum Vitae,
–
przeprowadzi
ć
rozmow
ę
z potencjalnym pracodawc
ą
i pracownikiem,
–
skorzysta
ć
z Kodeksu pracy oraz regulaminu wewn
ę
trznego
przedsi
ę
biorstwa,
–
uzasadni
ć
wpływ wydajno
ś
ci pracy na wynagrodzenie pracownika,
–
obliczy
ć
wysoko
ść
wynagrodzenia,
–
rozpozna
ć
lokalny rynek pracy, w celu prowadzenia działalno
ś
ci,
–
okre
ś
li
ć
strategi
ę
marketingow
ą
przedsi
ę
biorstwa,
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
36
–
opracowa
ć
wizj
ę
własnej firmy, sporz
ą
dzi
ć
biznesplan,
–
skorzysta
ć
z technik komputerowych przy wykonywaniu czynno
ś
ci
zwi
ą
zanych z prowadzeniem działalno
ś
ci gospodarczej.
2. Materiał nauczania
Poj
ę
cia: działalno
ś
ci gospodarczej, przedsi
ę
biorcy i przedsi
ę
biorstwa.
Procedury zwi
ą
zane z zakładaniem działalno
ś
ci gospodarczej.
Prawa i obowi
ą
zki przedsi
ę
biorców.
Klasyfikacja przedsi
ę
biorstw.
Wybrane zagadnienia z prawa handlowego.
Maj
ą
tek przedsi
ę
biorstwa i
ź
ródła jego finansowania.
Wybrane zagadnienia z prawa finansowego.
Maj
ą
tek trwały przedsi
ę
biorstwa.
Maj
ą
tek obrotowy przedsi
ę
biorstwa.
Wewn
ę
trzne i zewn
ę
trzne kapitały maj
ą
tku przedsi
ę
biorstwa.
Przychody i koszty przedsi
ę
biorstwa.
Przychody z działalno
ś
ci gospodarczej.
Koszty i ich klasyfikacja.
Zobowi
ą
zania podatkowe.
Prawo podatkowe, konstrukcja podatku.
Podatek dochodowy od osób fizycznych.
Podatek dochodowy od osób prawnych.
Podatek VAT.
Dodatkowe zobowi
ą
zania podatkowe wyst
ę
puj
ą
ce w działalno
ś
ci
gospodarczej.
Ewidencje gospodarcze przedsi
ę
biorców.
Podatkowa ksi
ę
ga przychodów i rozchodów.
Ewidencje VAT.
Ewidencja
ś
rodków trwałych.
Podstawowe zasady prowadzenia ksi
ą
g rachunkowych.
Ubezpieczenia.
Klasyfikacja ubezpiecze
ń
.
Ubezpieczenia gospodarcze.
Ubezpieczenia społeczne.
Ubezpieczenia zdrowotne.
Pracownik na rynku pracy.
Podstawowe przepisy Kodeksu pracy zwi
ą
zane z zatrudnieniem.
Rynek pracy. Problematyka bezrobocia.
Wydajno
ść
pracy.
Wynagrodzenia pracowników.
Poj
ę
cie i rola biznesplanu.
Elementy biznesplanu.
Istota i elementy marketingu.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
37
3.
Ć
wiczenia
•
Przygotowywanie dokumentów potrzebnych do zarejestrowania
działalno
ś
ci gospodarczej w zakresie ochrony fizycznej osób i mienia.
•
Prowadzenie
rozlicze
ń
miesi
ę
cznych
przedsi
ę
biorstwa
opodatkowanego na zasadach ogólnych.
•
Wystawianie faktury VAT.
•
Sporz
ą
dzanie listu intencyjnego oraz Curriculum Vitae w odpowiedzi
na przedstawion
ą
ofert
ę
pracy.
•
Prowadzenie rozmowy kwalifikacyjnej z osob
ą
ubiegaj
ą
c
ą
si
ę
o prac
ę
, w warunkach symulowanych.
•
Sporz
ą
dzanie umowy o prac
ę
: na okres próbny, na czas okre
ś
lony,
na czas nieokre
ś
lony, na czas wykonywania okre
ś
lonej pracy oraz
umowy zlecenie i umowy o dzieło.
•
Badanie rynku pracy na podstawie analizy potrzeb przedsi
ę
biorstwa
w zakresie zatrudnienia.
•
Opracowywanie biznesplanu przedsi
ę
biorstwa prowadz
ą
cego usługi
w zakresie ochrony fizycznej osób i mienia.
•
Przeprowadzenie
analizy
SWOT
w
kontek
ś
cie
prowadzenia
działalno
ś
ci gospodarczej.
4.
Ś
rodki dydaktyczne
Regulacje prawne i formularze niezb
ę
dne do prowadzenia działalno
ś
ci
gospodarczej.
Ustawa z dnia 20 sierpnia 1997 r. o Krajowym Rejestrze S
ą
dowym.
Ustawa z dnia 19 listopada 1999 r. Prawo o działalno
ś
ci gospodarczej.
Ustawa z dnia 15 wrze
ś
nia 2000 r. kodeks spółek handlowych.
Ustawa z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalno
ś
ci gospodarczej.
Kodeks pracy.
Foliogramy na temat: rejestracja działalno
ś
ci gospodarczej, procedura
uruchamiania spółki z o.o., formy organizacyjno - prawne prowadzenia
działalno
ś
ci gospodarczej, spółki kapitałowe, spółki osobowe, spółki
prawa cywilnego.
Oprogramowanie komputerowe do rozliczania działalno
ś
ci gospodarczej.
Karta podatkowa.
Podatkowa ksi
ę
ga rozchodów i przychodów.
Filmy dydaktyczne dotycz
ą
ce prowadzenia działalno
ś
ci gospodarczej.
Foliogramy dotycz
ą
ce segmentacji rynku.
Ankieta dotycz
ą
ca badania rynku.
Foldery, zdj
ę
cia, wizytówki, logo firm. Wzory ogłosze
ń
reklamowych.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
38
5. Wskazania metodyczne do realizacji programu jednostki
Realizacja programu jednostki modułowej ma na celu kształtowanie
umiej
ę
tno
ś
ci niezb
ę
dnych do wykonywania zawodu oraz przygotowanie
ucznia do samodzielnego podejmowania i prowadzenia działalno
ś
ci
gospodarczej w zakresie ochrony fizycznej osób i mienia.
W procesie nauczania-uczenia si
ę
szczególn
ą
uwag
ę
nale
ż
y zwróci
ć
na procedury zwi
ą
zane z podejmowaniem i prowadzeniem działalno
ś
ci
gospodarczej, zatrudnianiem pracowników, prowadzeniem rozlicze
ń
finansowych oraz dokumentacji przedsi
ę
biorstwa. Nabyte umiej
ę
tno
ś
ci
pozwol
ą
uczniom w przyszło
ś
ci skutecznie poszukiwa
ć
miejsca pracy,
efektywnie prowadzi
ć
własn
ą
działalno
ść
gospodarcz
ą
oraz osi
ą
ga
ć
wysokie wyniki finansowe.
Osi
ą
gni
ę
cie zamierzonych celów kształcenia umo
ż
liwi stosowanie
nast
ę
puj
ą
cych metod nauczania: wykładu informacyjnego, dyskusji
dydaktycznej, inscenizacji, przypadków oraz
ć
wicze
ń
praktycznych.
Tre
ś
ci programowe z zakresu badania rynku pracy, marketingu oraz
promocji przedsi
ę
biorstwa zaleca si
ę
realizowa
ć
metod
ą
projektów.
Podczas realizacji programu jednostki modułowej nale
ż
y zwraca
ć
uwag
ę
na specyfik
ę
prowadzenia działalno
ś
ci gospodarczej w zakresie
ochrony fizycznej osób i mienia oraz kształtowa
ć
takie cechy jak:
inwencja, przedsi
ę
biorczo
ść
i aktywno
ść
w działaniach zawodowych.
W trakcie zaj
ęć
nale
ż
y korzysta
ć
z aktualnych przepisów prawa,
literatury oraz czasopism zawodowych dotycz
ą
cych ochrony osób
i mienia, a tak
ż
e korzysta
ć
z programów symuluj
ą
cych działanie firmy.
Ć
wiczenia zamieszczone w programie jednostki modułowej stanowi
ą
propozycj
ę
do wykorzystania w czasie zaj
ęć
. Wskazane jest, aby
nauczyciel przygotował równie
ż
inne
ć
wiczenia, dostosowane do
oczekiwa
ń
uczniów i mo
ż
liwo
ś
ci szkoły.
Wykonywanie
ć
wicze
ń
ma na celu kształtowanie umiej
ę
tno
ś
ci
samodzielnego podejmowania decyzji w zakresie wykonywanych zada
ń
zawodowych, radzenia sobie w sytuacjach problemowych, skutecznego
komunikowania si
ę
z innymi uczestnikami procesu pracy, efektywnego
współdziałania w zespole, a tak
ż
e umiej
ę
tno
ś
ci organizowania
i oceniania własnej pracy oraz systematycznego doskonalenia
umiej
ę
tno
ś
ci zawodowych.
Zaj
ę
cia nale
ż
y prowadzi
ć
w grupach do 15 osób, w pracowni
komputerowej oraz pracowni ochrony osób i mienia wyposa
ż
onej
w odpowiednie
ś
rodki dydaktyczne.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
39
6. Propozycje metod sprawdzania i oceny osi
ą
gni
ęć
edukacyjnych ucznia
Sprawdzanie i ocenianie osi
ą
gni
ęć
uczniów nale
ż
y prowadzi
ć
przez
cały czas realizacji programu jednostki modułowej, na podstawie
okre
ś
lonych kryteriów. Kryteria oceniania powinny uwzgl
ę
dnia
ć
poziom
wiadomo
ś
ci i umiej
ę
tno
ś
ci okre
ś
lonych w szczegółowych celach
kształcenia.
Osi
ą
gni
ę
cia uczniów mo
ż
na ocenia
ć
na podstawie:
–
sprawdzianów ustnych i pisemnych,
–
testów osi
ą
gni
ęć
szkolnych.
Umiej
ę
tno
ś
ci praktyczne mo
ż
na sprawdza
ć
przez obserwacj
ę
czynno
ś
ci wykonywanych podczas realizacji
ć
wicze
ń
.
Obserwuj
ą
c czynno
ś
ci uczniów, nale
ż
y zwróci
ć
uwag
ę
na:
–
okre
ś
lanie czynno
ś
ci zwi
ą
zanych z zało
ż
eniem i prowadzaniem
działalno
ś
ci gospodarczej w zakresie ochrony fizycznej osób i mienia,
–
przygotowywanie dokumentów niezb
ę
dnych do zarejestrowania oraz
prowadzenia działalno
ś
ci gospodarczej,
–
rozpoznawanie sytuacji na rynku pracy,
–
korzystanie z praw wynikaj
ą
cych z Kodeksu pracy,
–
podejmowanie działa
ń
zwi
ą
zanych z aktywnym poszukiwaniem pracy,
–
sporz
ą
dzanie dokumentów zwi
ą
zanych z zatrudnieniem,
–
analizowanie przyczyn zmiennych warunków rynku pracy.
W
ocenie
ko
ń
cowej
nale
ż
y
uwzgl
ę
dni
ć
wyniki
wszystkich,
stosowanych przez nauczyciela metod sprawdzania osi
ą
gni
ęć
uczniów.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
40
Jednostka modułowa 515[01].O1.06
Udzielanie pierwszej pomocy
1. Szczegółowe cele kształcenia
W wyniku procesu kształcenia ucze
ń
(słuchacz) powinien umie
ć
:
–
posłu
ż
y
ć
si
ę
poj
ę
ciami z zakresu anatomii i fizjologii człowieka,
–
okre
ś
li
ć
rodzaje urazów powstałych w wyniku wypadku,
–
okre
ś
li
ć
podstawy prawne i organizacj
ę
ratownictwa medycznego
w Polsce oraz w Unii Europejskiej,
–
dobra
ć
materiały i sprz
ę
t potrzebny do udzielania pierwszej pomocy,
–
oceni
ć
stan poszkodowanego z uwzgl
ę
dnieniem: stanu
ś
wiadomo
ś
ci,
zachowania
czynno
ś
ci
oddychania
i
kr
ąż
enia
oraz
stanu
psychicznego u osób przytomnych,
–
udzieli
ć
pierwszej pomocy poszkodowanym w wypadku zgodnie
z obwi
ą
zuj
ą
cymi procedurami,
–
uło
ż
y
ć
poszkodowanego w pozycji ustalonej,
–
wykona
ć
sztuczne oddychanie i po
ś
redni masa
ż
serca u osób
z zatrzymaniem kr
ąż
enia i oddychania,
–
zastosowa
ć
defibrylacj
ę
półautomatyczn
ą
,
–
zaopatrzy
ć
ran
ę
w obr
ę
bie głowy, ko
ń
czyny górnej, ko
ń
czyny dolnej,
–
zatamowa
ć
krwotok z rany i z nosa,
–
udzieli
ć
pierwszej pomocy w przypadku wstrz
ą
su,
–
unieruchomi
ć
złamania w obr
ę
bie ko
ń
czyny górnej i ko
ń
czyny dolnej,
–
udzieli
ć
pierwszej pomocy w urazach kr
ę
gosłupa,
–
udzieli
ć
pierwszej pomocy w przypadku omdlenia,
–
zastosowa
ć
procedury
post
ę
powania
w
przypadku
oparze
ń
termicznych i chemicznych,
–
udzieli
ć
pierwszej pomocy w przypadku odmro
ż
enia,
–
oceni
ć
stan zagro
ż
enia i podj
ąć
ewakuacj
ę
poszkodowanego z terenu
zagro
ż
enia,
–
zapewni
ć
bezpiecze
ń
stwo podopiecznym podczas ewakuacji.
2. Materiał nauczania
Anatomia i fizjologia układu kr
ąż
enia i oddechowego.
Epidemiologia nagłych stanów zagro
ż
enia.
Wypadki a zagro
ż
enia fizjologiczne.
Podstawy prawne i organizacja ratownictwa medycznego.
Sprz
ę
t i materiały do ratownictwa medycznego.
Pakiety, torby i apteczki pierwszej pomocy.
Sprz
ę
t reanimacyjny.
Materiały opatrunkowe i sprz
ę
t unieruchamiaj
ą
cy.
Sprz
ę
t do ewakuacji poszkodowanego.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
41
Zestawy ratownicze do wentylacji tlenem i powietrzem.
Ocena stanu poszkodowanego.
Bezpiecze
ń
stwo własne i poszkodowanego.
Kontrola stanu przytomno
ś
ci.
Zapewnienie dro
ż
no
ś
ci oddechowej.
Kontrola oddychania.
Kontrola kr
ąż
enia.
Post
ę
powanie w omdleniu.
Post
ę
powanie z osob
ą
w stanie wychłodzenia.
Resuscytacja oddechowa i kr
ąż
eniowo-oddechowa.
Poj
ę
cie
ś
mierci klinicznej i biologicznej.
Podział osobników według wieku do celów resuscytacyjnych.
Parametry resuscytacji, pozycje uło
ż
eniowe i techniki wykonywania
resuscytacji.
Zasady prowadzenia defibrylacji.
Pozycja bezpieczna.
Rodzaje ran.
Anatomiczno-topograficzne uj
ę
cie obra
ż
e
ń
w poszczególnych obszarach
ciała.
Rodzaje krwotoków zewn
ę
trznych i sposoby ich tamowania.
Zabezpieczenie ran poszczególnych obszarów ciała.
Zasady nakładania opatrunków.
Objawy i rozpoznawanie wstrz
ą
su.
Zasady post
ę
powania w przypadku wstrz
ą
su lub zagro
ż
enia wstrz
ą
sem.
Objawy złamania ko
ś
ci ko
ń
czyn.
Pozycja fizjologiczna i zastana po złamaniach i urazach stawów.
Złamania ko
ś
ci czaszki, kr
ę
gosłupa,
ż
eber i miednicy.
Zwichni
ę
cia i skr
ę
cenia.
Zasady unieruchamiania dora
ź
nego i unieruchamianie sprz
ę
towe.
Urazy termiczne i elektryczne.
Post
ę
powanie w przypadku oparze
ń
termicznych.
Procedury post
ę
powania w przypadku oparze
ń
termicznych.
Ocena powierzchni oparzenia.
Zasady post
ę
powania w przypadku oparze
ń
chemicznych.
Zasady post
ę
powanie w przypadku odmro
ż
e
ń
.
Procedura post
ę
powania z pora
ż
onym.
Zasady post
ę
powania w przypadku zatru
ć
pokarmowych.
Zasady ewakuacji poszkodowanych ze strefy zagro
ż
enia.
Zasady ewakuacji poszkodowanych metodami „na ratunek”.
Ewakuacja poszkodowanych i udzielanie pomocy w sytuacjach
symulowanych.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
42
3.
Ć
wiczenia
•
Organizacja udzielania pierwszej pomocy osobom poszkodowanym,
w warunkach symulowanych.
•
Wykonywanie
sztucznego
oddychania
na
fantomie
zgodnie
z obowi
ą
zuj
ą
cymi procedurami.
•
Wykonywanie masa
ż
u po
ś
redniego serca na fantomie zgodnie
z zasadami udzielania pierwszej pomocy w stanach zagro
ż
enia
ż
ycia
i zdrowia.
•
Udzielanie pierwszej pomocy w przypadkach: oparze
ń
po u
ż
yciu broni
gazowej, omdle
ń
, utraty przytomno
ś
ci.
•
Nakładanie opatrunków na rany postrzałowe.
•
Unieruchamianie dora
ź
ne ko
ń
czyn dolnych i górnych.
•
Układanie osoby poszkodowanej w pozycji bezpiecznej ustalonej,
przygotowanie do transportu.
•
Ewakuacja osób poszkodowanych ze strefy zagro
ż
enia, w warunkach
symulowanych.
4.
Ś
rodki dydaktyczne
Plansze i foliogramy do nauki anatomii i fizjologii.
Podr
ę
czniki i instrukcje do udzielania pierwszej pomocy.
Filmy dotycz
ą
ce udzielania pierwszej pomocy oraz ewakuacji ludzi ze
strefy zagro
ż
onej.
Materiały opatrunkowe i sprz
ę
t do wykonania medycznych czynno
ś
ci
ratowniczych. Zestawy ratownicze.
Fantom
z
oprogramowaniem
komputerowym
sprawdzaj
ą
cym
poprawno
ść
wykonywania resuscytacji kr
ąż
eniowo-oddechowej.
5. Wskazania metodyczne do realizacji programu jednostki
Program jednostki modułowej obejmuje podstawowe tre
ś
ci z zakresu
udzielania pierwszej pomocy w stanach zagro
ż
enia
ż
ycia i zdrowia oraz
podejmowania działa
ń
profilaktycznych zapobiegaj
ą
cych wypadkom.
Podczas realizacji programu nale
ż
y zwróci
ć
uwag
ę
na ocen
ę
stanu
zdrowia poszkodowanego, zasady wykonywania sztucznego oddychania
oraz wszystkich działa
ń
z zakresu pierwszej pomocy zgodnie
z obowi
ą
zuj
ą
cymi procedurami.
Istotn
ą
rol
ę
w osi
ą
ganiu celów kształcenia ma dobór metod nauczania
oraz
ś
rodków dydaktycznych wspomagaj
ą
cych proces kształcenia.
Wskazane jest stosowanie takich metod jak: wykład problemowy,
pogadanka, dyskusja dydaktyczna, pokaz z obja
ś
nieniem,
ć
wiczenia,
metoda przypadków.
Zaj
ę
cia dotycz
ą
ce udzielania pierwszej pomocy w stanach zagro
ż
enia
ż
ycia
i
zdrowia
oraz
podejmowania
działa
ń
profilaktycznych
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
43
zapobiegaj
ą
cych
wypadkom
powinien
realizowa
ć
lekarz
lub
do
ś
wiadczony ratownik medyczny, który udzieli uczniom instrukta
ż
u
w zakresie udzielania pierwszej pomocy, a nast
ę
pnie uczniowie poprzez
wykonywanie ró
ż
nego rodzaju
ć
wicze
ń
b
ę
d
ą
kształtowali umiej
ę
tno
ś
ci
praktyczne. Program jednostki modułowej nale
ż
y realizowa
ć
w pracowni
wyposa
ż
onej w techniczne
ś
rodki kształcenia,
ś
rodki ochrony
indywidualnej, sprz
ę
t do udzielania pierwszej pomocy.
Wskazane s
ą
formy pracy indywidualnej, zespołowej i grupowej.
Zaj
ę
cia powinny odbywa
ć
si
ę
w grupach 10-15 osobowych. W trakcie
zaj
ęć
dydaktycznych nale
ż
y wykorzysta
ć
filmy dydaktyczne oraz
instrukcje dotycz
ą
ce ewakuacji osób poszkodowanych ze strefy
zagro
ż
onej.
Tre
ś
ci programowe oraz ilo
ść
godzin w programie nauczania zostały
dostosowane do wymaga
ń
programu kursu z zakresu udzielania
pierwszej pomocy.
6. Propozycje metod sprawdzania i oceny osi
ą
gni
ęć
edukacyjnych ucznia
Sprawdzanie osi
ą
gni
ęć
edukacyjnych uczniów powinno odbywa
ć
si
ę
systematycznie, na podstawie okre
ś
lonych kryteriów. Systematyczne
sprawdzanie i ocenianie motywuje ucznia do nauki, wpływa na
kształtowanie dyscypliny, pracowito
ś
ci oraz odpowiedzialno
ś
ci za wyniki
pracy.
Do sprawdzania osi
ą
gni
ęć
szkolnych uczniów proponuje si
ę
zastosowa
ć
:
–
sprawdziany ustne i pisemne,
–
obserwacj
ę
czynno
ś
ci ucznia podczas wykonywania
ć
wicze
ń
,
–
testy osi
ą
gni
ęć
szkolnych.
Wiadomo
ś
ci teoretyczne niezb
ę
dne do wykonywania czynno
ś
ci
praktycznych mog
ą
by
ć
sprawdzane za pomoc
ą
testów osi
ą
gni
ęć
szkolnych. Podczas kontroli i oceny dokonywanej w formie ustnej, nale
ż
y
zwraca
ć
uwag
ę
na operowanie zdobyt
ą
wiedz
ą
, merytoryczn
ą
jako
ść
wypowiedzi, stosowanie poj
ęć
i poprawno
ść
wnioskowania.
Umiej
ę
tno
ś
ci praktyczne nale
ż
y sprawdza
ć
poprzez obserwacj
ę
czynno
ś
ci ucznia podczas wykonywania
ć
wicze
ń
.
Obserwuj
ą
c czynno
ś
ci ucznia nale
ż
y zwróci
ć
uwag
ę
na:
–
wykorzystanie wiedzy z zakresu anatomii i fizjologii człowieka
w stopniu niezb
ę
dnym do prawidłowego rozpoznania i oceny stanu
zdrowia poszkodowanego,
–
stosowanie procedur udzielania pierwszej pomocy w stanach
zagro
ż
enia
ż
ycia i zdrowia pracowników,
–
prowadzenie resuscytacji oddechowej i kr
ąż
eniowo-oddechowej,
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
44
–
stosowanie zasad post
ę
powania z rannymi w ró
ż
nych stanach
pourazowych,
–
umiej
ę
tno
ść
przeprowadzenia defibrylacji metod
ą
półautomatyczn
ą
,
–
okre
ś
lanie zasad ewakuacji poszkodowanych ze strefy zagro
ż
enia,
–
stosowanie przepisów prawa i zasad organizacji ratownictwa
medycznego w Polsce oraz Unii Europejskiej.
Podstaw
ą
do uzyskania przez ucznia pozytywnej oceny jest przede
wszystkim poprawne i samodzielne wykonanie
ć
wicze
ń
.
W ko
ń
cowej ocenie osi
ą
gni
ęć
uczniów nale
ż
y uwzgl
ę
dni
ć
wyniki
wszystkich metod sprawdzania zastosowanych przez nauczyciela.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
45
Jednostka modułowa 515[01].O1.07
Stosowanie technik samoobrony
1. Szczegółowe cele kształcenia
W wyniku procesu kształcenia ucze
ń
(słuchacz) powinien umie
ć
:
–
zastosowa
ć
przepisy bezpiecze
ń
stwa i higieny pracy,
–
okre
ś
li
ć
miejsca wra
ż
liwe na ciele człowieka,
–
okre
ś
li
ć
mo
ż
liwo
ś
ci bezpiecznego wykorzystywania samoobrony
w walce obronnej z napastnikiem,
–
przyj
ąć
postaw
ę
obronn
ą
dostosowan
ą
do stopnia zagro
ż
enia,
–
zastosowa
ć
techniki bezpiecznego poruszania si
ę
podczas walki,
–
zastosowa
ć
uderzenia i kopni
ę
cia w walce obronnej oraz blokowa
ć
je,
–
zastosowa
ć
bezpieczne pady i przewroty,
–
wykona
ć
rzuty przez biodro,
–
wykona
ć
rzut przez podci
ę
cie zewn
ę
trzne,
–
zastosowa
ć
d
ź
wigni
ę
na stawy ko
ń
czyn górnych,
–
uwolni
ć
si
ę
z chwytów, obchwytów i dusze
ń
stosowanych przez
napastnika,
–
wykorzysta
ć
i dostosowa
ć
umiej
ę
tno
ś
ci samoobrony w ochronie osób
i mienia do sytuacji zagro
ż
enia.
2. Materiał nauczania
Postawy i sposoby poruszania si
ę
w walce.
Pozycja walki.
Rodzaje postaw aktywnych do interwencji.
Poruszanie si
ę
w przód, w tył i w bok.
Podstawowe techniki ciosów stosowanych w walce.
Ciosy proste.
Ciosy sierpowe.
Sposoby zadawania ciosów w ruchu oraz unikanie i parowanie.
Podstawowe kopni
ę
cia stosowane w walce.
Kopni
ę
cia frontalne do przodu i do góry.
Kopni
ę
cia okr
ęż
ne i boczne.
Sposoby blokowania i unikania kopni
ęć
.
Pady i przewroty w walce wr
ę
cz.
Pady i przewroty - techniki podstawowe.
Pady i przewroty - techniki sytuacyjne.
Rzuty przez biodro i podci
ę
cia zewn
ę
trzne.
Ł
ą
czenie rzutu przez biodro z formami unieruchomienia na ziemi
d
ź
wigni
ą
, trzymaniem lub duszeniem.
Ł
ą
czenie rzutu przez podci
ę
cie z formami unieruchamiania na ziemi
d
ź
wigni
ą
, trzymaniem lub duszeniem.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
46
Dzwignie na stawy ko
ń
czyn górnych, chwyty transportowe.
Sposoby podej
ś
cia do przeciwnika oraz stosowanie chwytów i d
ź
wigni.
Uwalnianie si
ę
z chwytów, obchwytów i dusze
ń
.
Uwalnianie si
ę
z chwytów za r
ę
ce i cz
ęś
ci ubioru.
Uwalnianie si
ę
z obchwytów tułowia.
Obrony przed obchwytami i duszeniem.
3.
Ć
wiczenia
•
Stosowanie postawy obronnej i technik bezpiecznego poruszania si
ę
w walce.
•
Wykonywanie padów, przewrotów i rzutów stosowanych w walce.
•
Stosowanie podstawowych technik ciosów i kopni
ęć
w trakcie walki.
•
Wykonywanie chwytów i d
ź
wigni stosowanych w walce oraz chwytów
transportowych.
•
Stosowanie odpowiednich sposobów uwalniania si
ę
z chwytów
i obchwytów.
4.
Ś
rodki dydaktyczne
Sala do
ć
wicze
ń
samoobrony wyposa
ż
ona w materace, lustra, plansze
i
ś
rodki audiowizualne.
Wyposa
ż
enie treningowe do wyprowadzenia ciosów i kopni
ęć
.
Filmy dydaktyczne obrazuj
ą
ce techniki walki i samoobrony.
5. Wskazania metodyczne do realizacji programu jednostki
Celem realizacji programu jednostki modułowej jest kształtowanie
umiej
ę
tno
ś
ci bezpiecznego stosowania technik samoobrony w walce
obronnej z napastnikiem. Opanowane umiej
ę
tno
ś
ci pozwol
ą
wła
ś
ciwie
zachowywa
ć
si
ę
w sytuacjach niebezpiecznych, zastosowa
ć
ró
ż
ne
techniki samoobrony, dostosowa
ć
postaw
ę
obronn
ą
do rodzaju
zagro
ż
enia.
W procesie nauczania-uczenia si
ę
proponuje si
ę
stosowa
ć
nast
ę
puj
ą
ce metody: pokaz z obja
ś
nieniem, pokaz z instrukta
ż
em oraz
ć
wiczenia praktyczne. W trakcie zaj
ęć
szczególn
ą
uwag
ę
nale
ż
y zwróci
ć
na sposoby poruszania si
ę
w walce, zasady stosowania ró
ż
nych technik
walki oraz mo
ż
liwo
ś
ci bezpiecznego wykorzystania samoobrony w walce
z napastnikiem. W celu podniesienia efektywno
ś
ci kształcenia zaleca si
ę
stosowanie metody sportowej rywalizacji.
W trakcie procesu kształcenia nale
ż
y zwraca
ć
uwag
ę
na opanowanie
podstawowych umiej
ę
tno
ś
ci indywidualnych oraz po
żą
danych nawyków.
Wszystkie zaj
ę
cia maj
ą
charakter
ć
wicze
ń
praktycznych poprzedzonych
prezentacj
ą
poszczególnych technik samoobrony oraz instrukta
ż
em.
Nauczycielem technik samoobrony powinien by
ć
instruktor posiadaj
ą
cy
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
47
wiedz
ę
i umiej
ę
tno
ś
ci w tym zakresie - stopie
ń
mistrzowski na poziomie
DANA. Podczas realizacji
ć
wicze
ń
istotne jest zwrócenie uwagi na
kolejno
ść
wykonywania poszczególnych czynno
ś
ci w trakcie zadawania
ciosów, wykonywania padów i przewrotów oraz stosowania ró
ż
nych
technik
rzutów,
chwytów
i
d
ź
wigni.
Ponadto
konieczne
jest
poinformowanie
uczniów
o
konsekwencjach
nieprzestrzegania
obowi
ą
zuj
ą
cych procedur.
Zaj
ę
cia dydaktyczne nale
ż
y prowadzi
ć
w sali przystosowanej do
wykonywania
ć
wicze
ń
treningowych, umo
ż
liwiaj
ą
cych kształtowanie
i doskonalenie ró
ż
nych technik walki oraz samoobrony, wyposa
ż
onej
w materace, lustra, plansze oraz
ś
rodki audiowizualne. Nauczyciel
powinien na bie
żą
co kontrolowa
ć
poprawno
ść
wykonania
ć
wicze
ń
oraz
dba
ć
o bezpiecze
ń
stwo uczniów. Nale
ż
y stosowa
ć
indywidualne oraz
zespołowe formy pracy uczniów w grupach 10 - 15 osobowych.
Ć
wiczenia treningowe umo
ż
liwiaj
ą
popraw
ę
kondycji fizycznej, ucz
ą
prawidłowych odruchów, dobierania technik samoobrony do okre
ś
lonych
sytuacji, a tak
ż
e ułatwiaj
ą
rozpoznanie reakcji przeciwnika oraz
poprawiaj
ą
skuteczno
ść
walki.
Dopuszcza si
ę
realizacj
ę
programu jednostki modułowej w trakcie
całego procesu kształcenia. Wynika to z konieczno
ś
ci dostosowania
ilo
ś
ci godzin, przewidzianych na realizacj
ę
jednostki, do przyj
ę
tego planu
nauczania.
Po zako
ń
czeniu realizacji programu jednostki modułowej proponuje
si
ę
zorganizowanie szkolnego turnieju umo
ż
liwiaj
ą
cego zbadanie
poziomu opanowania przez poszczególnych uczniów umiej
ę
tno
ś
ci
w zakresie stosowania technik samoobrony.
6. Propozycje metod sprawdzania i oceny osi
ą
gni
ęć
edukacyjnych ucznia
Sprawdzanie i ocenianie osi
ą
gni
ęć
uczniów powinno odbywa
ć
si
ę
przez cały czas realizacji programu jednostki modułowej na podstawie
ustalonych kryteriów. Ocenianie powinno u
ś
wiadomi
ć
uczniom poziom
ich osi
ą
gni
ęć
w odniesieniu do wymaga
ń
edukacyjnych, motywowa
ć
do
samodzielnej pracy i samooceny.
Nauczyciel prowadz
ą
cy proces dydaktyczny powinien opracowa
ć
wymagania edukacyjne na poszczególne stopnie szkolne.
Wiadomo
ś
ci i umiej
ę
tno
ś
ci niezb
ę
dne do realizacji programu mog
ą
by
ć
sprawdzane przy pomocy sprawdzianów ustnych i pisemnych.
Umiej
ę
tno
ś
ci praktyczne proponuje si
ę
sprawdza
ć
przez obserwacj
ę
czynno
ś
ci uczniów wykonywanych podczas
ć
wicze
ń
.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
48
Dokonuj
ą
c oceny pracy uczniów nale
ż
y zwróci
ć
uwag
ę
na:
–
stopie
ń
opanowania technik samoobrony,
–
umiej
ę
tno
ść
dostosowania techniki do okre
ś
lonej sytuacji,
–
przestrzeganie przepisów bezpiecze
ń
stwa w stosunku do napastnika
i własnej osoby.
Zaleca si
ę
prowadzenie systematycznej obserwacji dokona
ń
uczniów
w trakcie wykonywania
ć
wicze
ń
praktycznych.
W ocenie ko
ń
cowej osi
ą
gni
ęć
uczniów nale
ż
y uwzgl
ę
dni
ć
wyniki
wszystkich metod sprawdzania zastosowanych przez nauczyciela oraz
poprawno
ść
i skuteczno
ść
stosowania technik samoobrony w praktyce.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
49
Jednostka modułowa 515[01].O1.08
Posługiwanie si
ę
j
ę
zykiem angielskim zawodowym
1. Szczegółowe cele kształcenia
W wyniku procesu kształcenia ucze
ń
(słuchacz) powinien umie
ć
:
–
posłu
ż
y
ć
si
ę
j
ę
zykiem
angielskim
zawodowym
w
stopniu
umo
ż
liwiaj
ą
cym komunikowanie si
ę
,
–
scharakteryzowa
ć
zawody, kraje i narodowo
ś
ci,
–
posłu
ż
y
ć
si
ę
form
ą
pisemn
ą
j
ę
zyka angielskiego,
–
posłu
ż
y
ć
si
ę
j
ę
zykiem angielskim w stopniu umo
ż
liwiaj
ą
cym
rozumienie i interpretacje tekstu pisanego,
–
opracowa
ć
autoprezentacj
ę
w j
ę
zyku angielskim,
–
wykorzysta
ć
słownictwo specjalistyczne w pracy pracownika ochrony,
–
sporz
ą
dzi
ć
teksty dotycz
ą
ce problematyki zawodowej,
–
posłu
ż
y
ć
si
ę
słownikami i literatur
ą
angloj
ę
zyczn
ą
.
2. Materiał nauczania
J
ę
zyk angielski w kontaktach interpersonalnych.
Zawody, kraje i narodowo
ś
ci.
Podstawy gramatyki j
ę
zyka angielskiego.
Podstawowe konstrukcje odmiany urz
ę
dowej j
ę
zyka angielskiego.
Cechy ludzi, charakterystyka osób i autoprezentacja.
Słownictwo angielskie z zakresu ekonomii oraz prowadzenia działalno
ś
ci
gospodarczej w zakresie ochrony osób i mienia.
Słownictwo z dziedziny prawa dotycz
ą
ce ochrony osób i mienia.
Słownictwo z zakresu samoobrony i technik interwencyjnych.
Słownictwo medyczne dotycz
ą
ce udzielania pierwszej pomocy.
Literatura angloj
ę
zyczna.
3.
Ć
wiczenia
•
Prowadzenie konwersacji z wykorzystaniem tekstów
ź
ródłowych.
•
Opisywanie czynno
ś
ci zawodowych wykonywanych przez technika
ochrony fizycznej osób i mienia.
•
Udzielanie informacji w j
ę
zyku angielskim w ró
ż
nych sytuacjach
zawodowych.
•
Prowadzenie rozmów słu
ż
bowych przez telefon w j
ę
zyku angielskim.
•
Sporz
ą
dzanie tekstów o tematyce zawodowej w j
ę
zyku angielskim.
•
Wykonywanie
ć
wicze
ń
ortograficznych i gramatycznych.
•
Legitymowanie obcokrajowców, uj
ę
cie i zatrzymanie obcokrajowca-
inscenizacja.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
50
4.
Ś
rodki dydaktyczne
Słowniki specjalistyczne.
Teksty
ź
ródłowe.
Materiały VHS/DVD/AUDIO.
Multimedialne urz
ą
dzenia dydaktyczne.
Repetytoria gramatyczne.
Prasa obcoj
ę
zyczna.
5. Wskazania metodyczne do realizacji programu jednostki
Realizacja programu ma na celu kształtowanie umiej
ę
tno
ś
ci
posługiwania si
ę
j
ę
zykiem obcym zawodowym w zakresie mówienia,
rozumienia ze słuchu, czytania ze zrozumieniem oraz korzystania
z obcoj
ę
zycznej literatury zawodowej.
Wskazane jest, aby realizacj
ę
programu nauczania rozpocz
ąć
od
sprawdzenia umiej
ę
tno
ś
ci j
ę
zykowych uczniów i zaplanowania na tej
podstawie metod nauczania oraz organizacji zaj
ęć
.
Do osi
ą
gni
ę
cia zamierzonych celów kształcenia zaleca si
ę
stosowanie
metod i technik pracy wyzwalaj
ą
cych aktywno
ść
uczniów, takich jak:
inscenizacja, odgrywanie ról w ró
ż
nych kontekstach komunikacyjnych,
symulacja ró
ż
nych sytuacji, gry j
ę
zykowe.
Tematyk
ę
ć
wicze
ń
i zada
ń
praktycznych z j
ę
zyka angielskiego
zawodowego nale
ż
y skorelowa
ć
z tre
ś
ciami kształcenia zawodowego.
Zaj
ę
cia dydaktyczne nale
ż
y prowadzi
ć
w laboratorium j
ę
zykowym,
w grupach nie wi
ę
kszych ni
ż
15 osób.
W procesie nauczania - uczenia si
ę
uczniowie powinni mie
ć
mo
ż
liwo
ść
korzystania ze słowników, encyklopedii, prasy zagranicznej,
co pozwoli na kształtowanie nawyku korzystania z literatury oraz
doskonalenia umiej
ę
tno
ś
ci j
ę
zykowych.
Realizacja programu jednostki modułowej mo
ż
e by
ć
poł
ą
czona
z praktyk
ą
zawodow
ą
organizowan
ą
w jednym z krajów Unii Europejskiej
w ramach współpracy szkoły z partnerami zagranicznymi.
Dopuszcza si
ę
realizacj
ę
programu jednostki modułowej w trakcie
całego procesu kształcenia. Wynika to z konieczno
ś
ci dostosowania
ilo
ś
ci godzin, przewidzianych na realizacj
ę
jednostki, do przyj
ę
tego planu
nauczania.
6. Propozycje metod sprawdzania i oceny osi
ą
gni
ęć
edukacyjnych ucznia
Sprawdzanie i ocenianie osi
ą
gni
ęć
uczniów powinno odbywa
ć
si
ę
systematycznie przez cały czas realizacji programu na podstawie
okre
ś
lonych kryteriów. Przed przyst
ą
pieniem do realizacji programu
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
51
nauczania nale
ż
y przeprowadzi
ć
test diagnostyczny umo
ż
liwiaj
ą
cy
sprawdzenie poziomu umiej
ę
tno
ś
ci uczniów.
Ocenianie osi
ą
gni
ęć
szkolnych uczniów powinno odbywa
ć
si
ę
na
podstawie:
–
sprawdzianów ustnych - w wypowiedziach ustnych ocenia si
ę
poprawno
ść
i
płynno
ść
wymowy,
poprawno
ść
leksykaln
ą
i gramatyczn
ą
oraz zgodno
ść
wypowiedzi z tematem,
–
sprawdzianów pisemnych: opracowane przez uczniów teksty pism
i notatek słu
ż
bowych, protokoły, scenariusze rozmów. W pracach
pisemnych ocenia si
ę
poprawno
ść
leksykaln
ą
i gramatyczn
ą
tekstu,
zgodno
ść
z tematem oraz ortografi
ę
,
–
testy osi
ą
gni
ęć
szkolnych z zadaniami otwartymi (z luk
ą
, krótkiej
odpowiedzi) lub zamkni
ę
tymi wielokrotnego wyboru, dotycz
ą
cymi
słownictwa zawodowego,
–
ukierunkowanej obserwacji pracy ucznia w czasie
ć
wicze
ń
.
Podczas oceniania umiej
ę
tno
ś
ci j
ę
zykowych nale
ż
y uwzgl
ę
dni
ć
:
–
sprawno
ść
posługiwania si
ę
j
ę
zykiem angielskim w formie ustnej
i pisemnej w ró
ż
nych sytuacjach zawodowych i pozazawodowych,
–
zasób słownictwa,
–
dobór
odpowiedniego
słownictwa
angloj
ę
zycznego
podczas
komunikowania si
ę
,
–
poprawno
ść
fonetyczn
ą
,
–
poprawno
ść
gramatyczn
ą
i ortograficzn
ą
.
W ko
ń
cowej ocenie osi
ą
gni
ęć
uczniów po zako
ń
czeniu realizacji
programu jednostki modułowej nale
ż
y uwzgl
ę
dni
ć
wyniki wszystkich
metod sprawdzania stosowanych przez nauczyciela.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
52
Jednostka modułowa 515[01].O1.09
Stosowanie technologii informacyjnych
w działalno
ś
ci zawodowej
1. Szczegółowe cele kształcenia
W wyniku procesu kształcenia ucze
ń
(słuchacz) powinien umie
ć
:
–
zastosowa
ć
przepisy bezpiecze
ń
stwa i higieny pracy, ochrony
przeciwpo
ż
arowej oraz ochrony
ś
rodowiska,
–
zorganizowa
ć
komputerowe
stanowisko
pracy
zgodnie
z wymaganiami ergonomii,
–
poł
ą
czy
ć
i
uruchomi
ć
system
komputerowy
-
komputery
oraz urz
ą
dzenia peryferyjne: drukarki, skanery, modemy, nagrywarki
CD-R, DVD,
–
posłu
ż
y
ć
si
ę
typowym oprogramowaniem u
ż
ytkowym i narz
ę
dziowym,
–
wykona
ć
edycj
ę
tekstu oraz wykorzysta
ć
arkusze kalkulacyjne,
–
zaprojektowa
ć
baz
ę
danych przy u
ż
yciu standardowego pakietu baz
danych,
–
opracowa
ć
przykłady u
ż
ytkowych prezentacji graficznych,
–
zarchiwizowa
ć
zbiory tekstowe i graficzne na twardym dysku oraz na
innych no
ś
nikach zewn
ę
trznych,
–
skorzysta
ć
z przegl
ą
darek internetowych oraz typowych usług
internetowych,
–
skorzysta
ć
z poczty elektronicznej oraz oferty usług e-learning,
–
wyszuka
ć
u
ż
yteczne informacje w zasobach sieci Internet i bazach
danych,
–
zastosowa
ć
prawo
autorskie
w
przypadku
korzystania
z oprogramowania i zasobów danych dost
ę
pnych w sieci Internet,
–
posłu
ż
y
ć
si
ę
literatur
ą
informatyczn
ą
w celu doskonalenia kompetencji
zawodowych pracownika ochrony.
2. Materiał nauczania
Przygotowanie systemu komputerowego do pracy.
Komputerowe stanowisko pracy.
Zasady u
ż
ytkowania systemu komputerowego.
Prace w sieci wewn
ę
trznej i zewn
ę
trznej.
Typowe i zaawansowane mo
ż
liwo
ś
ci edytora tekstu.
Zasady projektowania arkusza kalkulacyjnego.
Programy u
ż
ytkowe i zastosowanie komputerów w usługach ochrony
osób i mienia.
Elementy grafiki mened
ż
erskiej i prezentacyjnej.
Projektowanie bazy danych.
Internet, jego współczesne funkcje i zastosowanie.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
53
Prawa autorskie.
Sprz
ę
t multimedialny współpracuj
ą
cy z komputerem.
Bezpiecze
ń
stwo danych i ochrona antywirusowa komputera.
3.
Ć
wiczenia
•
Rozpoznawanie współczesnych urz
ą
dze
ń
multimedialnych.
•
Wyszukiwanie informacji w sieci Internet dotycz
ą
cej ochrony osób
i mienia.
•
Korzystanie z Internetu w zakresie dost
ę
pu do informacji bie
żą
cych,
promocji, reklamy, poczty elektronicznej, edukacji na odległo
ść
,
(e-learning).
•
Korzystanie z oprogramowania specjalistycznego do obsługi lokalnej
stacji monitoruj
ą
cej oraz do monitorowania pojazdów przy pomocy
GPS.
•
Wykonywanie prezentacji reklamowej usług w zakresie ochrony osób
i mienia.
•
Projektowanie arkusza kalkulacyjnego przydatnego w działalno
ś
ci
przedsi
ę
biorstwa.
•
Tworzenie bazy danych pracowników oraz wyposa
ż
enia instytucji.
4.
Ś
rodki dydaktyczne
Literatura dotycz
ą
ca pakietu MS Orfice, Internetu, prezentacji
multimedialnych.
Zestawy komputerowe z dost
ę
pem do sieci Internet.
Plansze ze schematami układów i urz
ą
dze
ń
komputerowych.
Instrukcje obsługi urz
ą
dze
ń
peryferyjnych: drukarki, skanera, projektora
multimedialnego oraz nagrywarki CD-R i DVD.
5. Wskazania metodyczne do realizacji programu jednostki
Celem realizacji programu jest kształtowanie umiej
ę
tno
ś
ci stosowania
technologii informacyjnych w działalno
ś
ci zawodowej.
Warunkiem
osi
ą
gni
ę
cia
zało
ż
onych
celów
kształcenia
jest
systematyczno
ść
w uczeniu si
ę
, rozwijanie zainteresowania tematyk
ą
,
stosowanie odpowiednich metod nauczania i
ś
rodków dydaktycznych.
Zaj
ę
cia powinny odbywa
ć
si
ę
w odpowiednio wyposa
ż
onej pracowni
komputerowej z dost
ę
pem do Internetu. Uczniowie powinni pracowa
ć
w grupie do 15 osób, na indywidualnych stanowiskach pracy.
Podczas realizacji programu jednostki modułowej nale
ż
y zwróci
ć
szczególn
ą
uwag
ę
na kształtowanie umiej
ę
tno
ś
ci praktycznych. Wymaga
si
ę
wi
ę
c od nauczyciela stosowania pokazu z obja
ś
nieniem, metody
przypadków, metody projektów oraz
ć
wicze
ń
praktycznych.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
54
Szczególnej uwadze poleca si
ę
metod
ę
projektów, która daje
mo
ż
liwo
ść
doskonalenia i pogł
ę
biania wiedzy, korzystania z ró
ż
nych
ź
ródeł informacji, rozwi
ą
zywania problemów oraz współpracy w zespole.
Nauczyciel
powinien
przygotowa
ć
materiały
niezb
ę
dne
do
wykonywania pokazów oraz
ć
wicze
ń
.
Wskazane
jest
korzystanie
z
oprogramowania
biurowego,
stosowanego w przedsi
ę
biorstwach
ś
wiadcz
ą
cych usługi w zakresie
ochrony osób i mienia.
6. Propozycje metod sprawdzania i oceny osi
ą
gni
ęć
edukacyjnych ucznia
Sprawdzanie i ocenianie osi
ą
gni
ęć
uczniów powinno odbywa
ć
si
ę
przez cały czas realizacji programu jednostki modułowej na podstawie
ustalonych kryteriów. Kryteria oceny powinny dotyczy
ć
stopnia i zakresu
opanowania przez uczniów wiadomo
ś
ci i umiej
ę
tno
ś
ci.
Proces oceniania powinien obejmowa
ć
:
–
diagnoz
ę
poziomu wiedzy ucznia przed przyst
ą
pieniem do realizacji
programu,
–
sprawdzanie post
ę
pów uczniów w nauce w trakcie realizacji programu
oraz rozpoznawanie trudno
ś
ci w osi
ą
ganiu celów kształcenia,
–
sprawdzanie wiadomo
ś
ci i umiej
ę
tno
ś
ci po zrealizowaniu programu.
Do sprawdzania osi
ą
gni
ęć
szkolnych uczniów zaleca si
ę
stosowa
ć
:
–
sprawdziany ustne,
–
sprawdziany pisemne,
–
ukierunkowan
ą
obserwacj
ę
czynno
ś
ci ucznia w czasie wykonywania
ć
wicze
ń
,
–
testy osi
ą
gni
ęć
szkolnych z zadaniami wielokrotnego wyboru.
Ocena osi
ą
gni
ęć
edukacyjnych ucznia powinna uwzgl
ę
dnia
ć
:
–
przygotowanie systemu komputerowego do pracy,
–
zakładanie konta e-mail,
–
konfiguracj
ę
skrzynki pocztowej,
–
odbiór i wysyłanie wiadomo
ś
ci z poczty elektronicznej,
–
umiej
ę
tno
ść
pracy w
ś
rodowisku Windows i sieci Internet,
–
usuwanie, kopiowanie i przenoszenie plików pomi
ę
dzy dyskami
i folderami,
–
wykorzystywanie pakietu MS Office,
–
obsług
ę
programów specjalistycznych.
W ko
ń
cowej ocenie osi
ą
gni
ęć
ucznia po zako
ń
czeniu realizacji
programu nauczania nale
ż
y uwzgl
ę
dni
ć
wyniki wszystkich metod
sprawdzania zastosowanych przez nauczyciela.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
55
Jednostka modułowa 515[01].O1.10
Kreowanie wizerunku przedsi
ę
biorstwa
ś
wiadcz
ą
cego usługi w zakresie ochrony osób
i mienia
1. Szczegółowe cele kształcenia
W wyniku procesu kształcenia ucze
ń
(słuchacz) powinien umie
ć
:
–
okre
ś
li
ć
cele i potrzeby w zakresie podnoszenia kwalifikacji
zawodowych pracowników ochrony,
–
okre
ś
li
ć
zasady
organizowania
doskonalenia
zawodowego
pracowników,
–
wyja
ś
ni
ć
rol
ę
szkole
ń
w procesie rozwoju zawodowego pracowników,
–
zaplanowa
ć
rozwój kariery zawodowej pracowników,
–
rozró
ż
ni
ć
formy, zasady i metody doskonalenia zawodowego
pracowników oraz kadry kierowniczej,
–
okre
ś
li
ć
zasady zarz
ą
dzania karier
ą
zawodow
ą
,
–
okre
ś
li
ć
cele
i
znaczenie
samokształcenia
oraz
rozwoju
indywidualnego pracowników,
–
okre
ś
li
ć
zasady
wykorzystywania
kwalifikacji
pracowników
w przedsi
ę
biorstwie,
–
okre
ś
li
ć
cele i metody kreowania wizerunku przedsi
ę
biorstwa,
–
okre
ś
li
ć
warunki, sposoby i mo
ż
liwo
ś
ci efektywnego zarz
ą
dzania
procesem kreowania wizerunku przedsi
ę
biorstwa,
–
okre
ś
li
ć
cele i zasady zarz
ą
dzania przez jako
ść
,
–
wyja
ś
ni
ć
zasady certyfikacji jako
ś
ci usług,
–
rozró
ż
nia
ć
procesy i etapy zarz
ą
dzania przez jako
ść
,
–
zastosowa
ć
normy post
ę
powania obowi
ą
zuj
ą
ce w ochronie osób
i mienia,
–
okre
ś
li
ć
rol
ę
promocji usług w działalno
ś
ci przedsi
ę
biorstwa,
–
okre
ś
li
ć
zasady uczciwej konkurencji,
–
rozpozna
ć
czyny
ś
wiadcz
ą
ce o nieuczciwej konkurencji,
–
okre
ś
li
ć
cele marketingu,
–
okre
ś
li
ć
rol
ę
i znaczenie
ś
rodków masowego przekazu w kreowaniu
wizerunku przedsi
ę
biorstwa,
–
okre
ś
li
ć
zasady współpracy z mediami,
–
okre
ś
li
ć
cele i potrzeb
ę
budowania to
ż
samo
ś
ci przedsi
ę
biorstwa.
2. Materiał nauczania
Rozwój zasobów ludzkich na współczesnym rynku pracy.
Podnoszenie kwalifikacji pracowników.
Cele i metody podnoszenia kwalifikacji pracowników.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
56
Organizacja doskonalenia zawodowego pracowników.
Rola procesu rozwoju i szkole
ń
pracowników.
Planowanie podnoszenia kwalifikacji zawodowych pracowników.
Formy, zasady i metody doskonalenia zawodowego pracowników.
Podnoszenie kwalifikacji kadry kierowniczej.
Etapy rozwoju kierownictwa - zarz
ą
dzanie karier
ą
.
Samokształcenie - rozwój indywidualny.
Wykorzystywanie kwalifikacji pracowników.
Kreowanie wizerunku przedsi
ę
biorstwa.
Tworzenie wizerunku przedsi
ę
biorstwa - warunki, sposoby i mo
ż
liwo
ś
ci
efektywnego zarz
ą
dzania procesem.
Planowanie i organizacja działa
ń
zwi
ą
zanych z tworzeniem wizerunku
firmy.
Zarz
ą
dzanie przez jako
ść
- certyfikacja jako
ś
ci usług.
Normy jako
ś
ciowe.
Promocja przedsi
ę
biorstwa i kultury przedsi
ę
biorczo
ś
ci.
Konkurencyjno
ść
przedsi
ę
biorstwa na rynku usług.
Strategie marketingowe.
Rola mediów w kreowaniu wizerunku przedsi
ę
biorstwa.
Budowa to
ż
samo
ś
ci przedsi
ę
biorstwa.
3.
Ć
wiczenia
•
Opracowywanie planu doskonalenia zawodowego pracowników.
•
Opracowywanie planu rozwoju indywidualnego pracownika.
•
Opracowywanie informacji prasowej promuj
ą
cej przedsi
ę
biorstwo.
•
Opracowywanie przykładowej reklamy przedsi
ę
biorstwa: prasowej,
radiowej, telewizyjnej, banner internetowy.
•
Sporz
ą
dzanie
wykazu
czynów
ś
wiadcz
ą
cych
o
nieuczciwej
konkurencji.
•
Rozpoznawanie potrzeb pracowników ochrony osób i mienia
w zakresie doskonalenia, na podstawie bada
ń
ankietowych.
•
Planowanie form doskonalenia zawodowego, na podstawie potrzeb
pracowników ochrony osób i mienia.
4.
Ś
rodki dydaktyczne
Przepisy prawa.
Przykładowe plany szkolenia pracowników i rozwoju kariery zawodowej.
Normy jako
ś
ciowe (ISO).
Foliogramy do prezentacji okre
ś
lonych poj
ęć
i schematów.
Filmy dydaktyczne dotycz
ą
ce promocji przedsi
ę
biorstwa.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
57
5. Wskazania metodyczne do realizacji programu jednostki
modułowej
Program jednostki modułowej obejmuje tre
ś
ci dotycz
ą
ce podnoszenia
kwalifikacji zawodowych, doskonalenia zawodowego pracowników,
samokształcenia, zarz
ą
dzania karier
ą
, a tak
ż
e wykorzystania kwalifikacji
pracowników do kreowania wizerunku przedsi
ę
biorstwa.
W trakcie realizacji programu jednostki modułowej nale
ż
y zwróci
ć
uwag
ę
na doskonalenie kompetencji zawodowych, planowanie kariery
zawodowej, okre
ś
lanie wpływu promocji przedsi
ę
biorstwa na jego efekty
rynkowe oraz stosowanie zasad kreowania pozytywnego wizerunku
przedsi
ę
biorstwa.
W procesie dydaktycznym nale
ż
y równie
ż
kształtowa
ć
umiej
ę
tno
ś
ci
analizowania i interpretowania przepisów prawa, korzystania z ró
ż
nych
ź
ródeł
informacji,
samokształcenia
oraz
planowania
rozwoju
indywidualnego pracowników.
W pracy nauczyciela powinny znale
źć
zastosowanie nast
ę
puj
ą
ce
metody nauczania: wykład problemowy, metoda projektów, metoda
przypadków oraz
ć
wiczenia praktyczne. Wskazane s
ą
formy pracy
zespołowej, grupowej i indywidualnej.
Ć
wiczenia powinny by
ć
prowadzone w grupie 10-15 osób, w pracowni wyposa
ż
onej
w nowoczesne
ś
rodki dydaktyczne, literatur
ę
, teksty
ź
ródłowe oraz
w pracowni komputerowej. Zaleca si
ę
równie
ż
korzystanie z zasobów
sieci Internet jako
ź
ródła pozyskiwania informacji.
Ć
wiczenia zamieszczone w programie stanowi
ą
propozycj
ę
do
wykorzystania podczas zaj
ęć
. Wskazane jest przygotowanie przez
nauczyciela
ć
wicze
ń
mo
ż
liwych do zrealizowania w warunkach szkoły.
Realizacj
ę
procesu
nauczania-uczenia
si
ę
nale
ż
y
wspomóc
wycieczk
ą
dydaktyczn
ą
, zaproszeniem na zaj
ę
cia kompetentnych
i aktywnych pracowników agencji ochrony osób fizycznych i mienia,
oraz prezentacj
ą
filmów edukacyjnych.
6. Propozycje metod sprawdzania i oceny osi
ą
gni
ęć
edukacyjnych ucznia
Sprawdzanie i ocenianie osi
ą
gni
ęć
uczniów powinno odbywa
ć
si
ę
systematycznie, na podstawie okre
ś
lonych kryteriów. Ma ono dostarczy
ć
informacji na temat zakresu i stopnia realizacji celów kształcenia
jednostki modułowej.
Osi
ą
gni
ę
cia uczniów nale
ż
y ocenia
ć
na podstawie ustnych
i pisemnych sprawdzianów, testów osi
ą
gni
ęć
szkolnych, obserwacji
pracy ucznia podczas wykonywania
ć
wicze
ń
.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
58
Umiej
ę
tno
ś
ci praktyczne mo
ż
na sprawdza
ć
przez obserwacj
ę
czynno
ś
ci ucznia wykonywanych podczas realizacji
ć
wicze
ń
. W trakcie
obserwacji nale
ż
y zwróci
ć
uwag
ę
na:
–
uzasadnianie konieczno
ś
ci doskonalenia zawodowego pracowników
i kadry kierowniczej,
–
stosowanie zasad kreowania wizerunku przedsi
ę
biorstwa,
–
przedstawienie istoty zarz
ą
dzania przez jako
ść
,
–
stosowanie zasad promocji przedsi
ę
biorstwa,
–
korzystanie z ró
ż
nych
ź
ródeł informacji,
–
stosowanie obowi
ą
zuj
ą
cych przepisów prawa,
–
trafno
ść
przyj
ę
tych rozwi
ą
za
ń
,
–
prac
ę
w zespole.
W ocenie osi
ą
gni
ęć
ucznia, po zako
ń
czeniu realizacji programu
jednostki modułowej, nale
ż
y uwzgl
ę
dni
ć
wyniki sprawdzianów oraz
poziom wykonania
ć
wicze
ń
.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
59
Moduł 515[01].Z1
Regulacje prawne i uwarunkowania ochrony osób
i mienia
1. Cele kształcenia
W wyniku procesu kształcenia ucze
ń
(słuchacz) powinien umie
ć
:
–
posługiwa
ć
si
ę
poj
ę
ciami z zakresu prawa karnego materialnego
i procesowego oraz prawa wykrocze
ń
,
–
kierowa
ć
si
ę
wytycznymi
prawa
karnego
w
zakresie
odpowiedzialno
ś
ci karnej za popełnione przest
ę
pstwa,
–
odró
ż
nia
ć
wykroczenia od przest
ę
pstw,
–
zawiera
ć
umowy cywilnoprawne oraz przestrzega
ć
przepisów prawa
dotycz
ą
cych form prowadzenia działalno
ś
ci gospodarczej,
–
okre
ś
la
ć
prawa i obowi
ą
zki pracownika przy zawieraniu umów o prac
ę
i umowy zlecenia,
–
przestrzega
ć
przepisów prawa pracy,
–
korzysta
ć
z kodeksu pracy oraz regulaminów wewn
ę
trznych,
–
korzysta
ć
ze
ź
ródeł prawa administracyjnego,
–
stosowa
ć
zasady i metody detektywistyczne w działalno
ś
ci
zawodowej,
–
okre
ś
la
ć
tendencje rozwoju, charakter oraz dynamik
ę
i geografi
ę
współczesnej przest
ę
pczo
ś
ci,
–
posługiwa
ć
si
ę
podstawowymi poj
ę
ciami z zakresu kryminologii
i kryminalistyki w ochronie osób i mienia,
–
analizowa
ć
zjawiska społeczne o potencjale kryminogennym,
–
stosowa
ć
profilaktyk
ę
kryminologiczn
ą
i kryminalistyczn
ą
,
–
identyfikowa
ć
ludzi i rzeczy na podstawie
ś
ladów kryminalistycznych,
–
stosowa
ć
metody i
ś
rodki zabezpieczenia miejsca zdarzenia,
–
okre
ś
la
ć
motywy działa
ń
terrorystycznych,
–
analizowa
ć
społeczne uwarunkowania towarzysz
ą
ce zjawiskom
przest
ę
pczo
ś
ci oraz reakcji społecznej na patologi
ę
przest
ę
pstw,
–
zinterpretowa
ć
informacje uzyskane z analizy dowodu osobistego lub
innego dokumentu to
ż
samo
ś
ci,
–
przestrzega
ć
ochrony informacji niejawnych i danych osobowych.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
60
2. Wykaz jednostek modułowych
Symbol
jednostki
modułowej
Nazwa jednostki modułowej
Orientacyjna
liczba godzin
na realizacj
ę
515[01].Z1.01
Stosowanie przepisów prawa karnego materialnego
i procesowego oraz prawa wykrocze
ń
110
515[01].Z1.02
Stosowanie przepisów prawa cywilnego, prawa
cywilno-procesowego, prawa pracy oraz prawa
administracyjnego
90
515[01].Z1.03
Stosowanie wiedzy z zakresu kryminologii
i kryminalistyki
100
515[01].Z1.04
Wykorzystywanie umiej
ę
tno
ś
ci detektywistycznych
w działalno
ś
ci zawodowej
76
515[01].Z1.05 Ochrona informacji niejawnych oraz danych
osobowych
40
Razem
416
3. Schemat układu jednostek modułowych
515[01].Z1
Regulacje prawne i uwarunkowania
ochrony osób i mienia
515[01].Z1.01
Stosowanie przepisów prawa karnego
materialnego i procesowego oraz prawa
wykrocze
ń
515[01].Z1.02
Stosowanie przepisów prawa cywilnego,
prawa cywilno-procesowego, prawa pracy
oraz prawa administracyjnego
515[01].Z1.03
Stosowanie wiedzy z zakresu kryminologii
i kryminalistyki
515[01].Z1.04
Wykorzystywanie umiej
ę
tno
ś
ci
detektywistycznych w działalno
ś
ci zawodowej
515[01].Z1.05
Ochrona informacji niejawnych oraz danych
osobowych
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
61
4. Literatura
Barzycka-Banasik M.: Prawo pracy. C.H. Beck, Warszawa 1999
Dietrich M., Namysłowska-Gabrysiak B., Czernicka M.: Kodeks karny -
pytania egzaminacyjne, kazusy, tablice, wydanie II. Warszawa 2003.
Dietrich M.: Namysłowska-Gabrysiak B., Prawo karne - cz
ęść
ogólna,
wydanie III, Warszawa 2003.
Hanausek T.: Kryminalistyka. Zarys wykładu. ZAKAMYCZE, Kraków
2005
Kruk T.: Podstawy prawa - Elementy prawa handlowego, finansowego
i prawa pracy. Hortpress, Warszawa 2002
Majchrowski T.K.: Podstawy prawa. Elementy prawa cywilnego, karnego
i administracyjnego. Format-Ab, Warszawa 2004
Seruga W., Zaborski A.: Postawy prawne wykonywania zawodu oraz
wybrane zagadnienia z kryminalistyki, kryminologii i terroryzmu,
Warszawa 2002.
Uniszewski Z.: Przeszukanie. Problematyka kryminalistyczna. Neriton,
Warszawa 2000
Wykaz literatury nale
ż
y aktualizowa
ć
w miar
ę
ukazywania si
ę
nowych
pozycji wydawniczych.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
62
Jednostka modułowa 515[01].Z1.01
Stosowanie przepisów prawa karnego materialnego
i procesowego oraz prawa wykrocze
ń
1. Szczegółowe cele kształcenia
W wyniku procesu kształcenia ucze
ń
(słuchacz) powinien umie
ć
:
–
wyja
ś
ni
ć
poj
ę
cie „wykroczenie”,
–
okre
ś
li
ć
zasady odpowiedzialno
ś
ci za wykroczenia,
–
dokona
ć
analizy form popełniania wykrocze
ń
,
–
okre
ś
li
ć
ź
ródła prawa wykrocze
ń
,
–
zanalizowa
ć
przepisy Kodeksu wykrocze
ń
,
–
okre
ś
li
ć
ź
ródła i zakres prawa karnego,
–
okre
ś
li
ć
cechy i funkcje prawa karnego,
–
wyja
ś
ni
ć
poj
ę
cie „przest
ę
pczo
ść
”,
–
wykaza
ć
ró
ż
nic
ę
mi
ę
dzy wykroczeniem a przest
ę
pstwem,
–
okre
ś
li
ć
przest
ę
pstwa godz
ą
ce w niektóre dobra osobiste człowieka,
–
okre
ś
li
ć
przest
ę
pstwa godz
ą
ce w porz
ą
dek publiczny oraz działalno
ść
instytucji pa
ń
stwowych i samorz
ą
dowych,
–
zinterpretowa
ć
przepisy prawa karnego materialnego i procesowego,
–
okre
ś
li
ć
warunki dopuszczaj
ą
ce działanie w obronie koniecznej,
–
okre
ś
li
ć
działania
ś
wiadcz
ą
ce o przekroczeniu granic obrony
koniecznej,
–
zastosowa
ć
przepisy prawa karnego materialnego i procesowego
oraz prawa wykrocze
ń
,
–
scharakteryzowa
ć
ś
rodki dowodowe okre
ś
lone przez prawo karne
procesowe,
–
dokona
ć
podziału czynno
ś
ci procesowych,
–
zastosowa
ć
zasady realizacji post
ę
powania przygotowawczego,
–
skorzysta
ć
z ró
ż
nych
ź
ródeł informacji.
2. Materiał nauczania
Prawo wykrocze
ń
i post
ę
powanie w sprawach o wykroczenie.
Prawo wykrocze
ń
, jego podział i
ź
ródła.
Poj
ę
cie i struktura wykroczenia (przedmiot i strona przedmiotowa
wykroczenia).
Okoliczno
ś
ci uchylaj
ą
ce odpowiedzialno
ść
za wykroczenia.
Formy popełniania wykrocze
ń
.
Rodzaje kar i
ś
rodków karnych stosowanych w prawie wykrocze
ń
.
Przedawnienie karalno
ś
ci.
Wybrane wykroczenia z cz
ęś
ci szczególnej Kodeksu wykrocze
ń
oraz
z niektórych ustaw szczególnych.
Prawo karne materialne i procesowe.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
63
Ź
ródła, zakres uregulowa
ń
i podział prawa karnego.
Poj
ę
cie przest
ę
pstwa i podział przest
ę
pstw.
Zasady odpowiedzialno
ś
ci karnej.
Formy popełniania przest
ę
pstw, przest
ę
pstwo umy
ś
lne i nieumy
ś
lne.
Istota i rodzaje okoliczno
ś
ci wył
ą
czaj
ą
cych odpowiedzialno
ść
karn
ą
.
Obrona konieczna i stan wy
ż
szej konieczno
ś
ci.
Istota i rodzaje przest
ę
pstw przeciwko
ż
yciu i zdrowiu.
Istota i rodzaje przest
ę
pstw przeciwko wolno
ś
ci.
Przest
ę
pstwo przeciwko wolno
ś
ci seksualnej i obyczajno
ś
ci.
Istota i rodzaje przest
ę
pstw przeciwko mieniu.
Istota i rodzaj przest
ę
pstw przeciwko czci i nietykalno
ś
ci cielesnej.
Przest
ę
pstwo przeciwko dokumentom.
Istota i rodzaj przest
ę
pstw przeciwko ochronie informacji.
Ź
ródła i zakres prawa karnego procesowego.
Uczestnicy procesu karnego, ich prawa i obowi
ą
zki.
Poj
ę
cie dowodu w procesie karnym.
Rodzaje dowodów.
Przebieg post
ę
powania przygotowawczego.
Poj
ę
cie i rodzaje czynno
ś
ci procesowych.
3.
Ć
wiczenia
•
Sporz
ą
dzanie przykładowych pism procesowych z zakresu prawa
karnego.
•
Sporz
ą
dzanie przykładowych pism procesowych z zakresu prawa
materialnego i procesowego.
•
Sporz
ą
dzanie przykładowych pism procesowych z zakresu prawa
wykrocze
ń
.
•
Klasyfikowanie
dowodów
ze
wzgl
ę
du
na
charakter
ź
ródła
dowodowego.
•
Ocenianie stopnia szkodliwo
ś
ci społecznej czynu, na podstawie opisu
przypadków.
•
Rozpoznawanie działania
ś
wiadcz
ą
cego o przekroczeniu granic
obrony koniecznej, na podstawie opisu przypadków.
4.
Ś
rodki dydaktyczne
Kodeks karny.
Kodeks wykrocze
ń
.
Kodeks post
ę
powania karnego.
Przykładowe pisma procesowe.
Opisy zdarze
ń
kryminogennych.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
64
5. Wskazania metodyczne do realizacji programu jednostki
Program jednostki modułowej obejmuje tre
ś
ci dotycz
ą
ce stosowania
prawa karnego materialnego, procesowego oraz prawa wykrocze
ń
.
Podczas realizacji programu nale
ż
y zwróci
ć
uwag
ę
na kształtowanie
umiej
ę
tno
ś
ci posługiwania si
ę
poj
ę
ciami prawnymi, interpretowania
i stosowania norm prawnych, korzystania z tekstów i materiałów
ź
ródłowych, a tak
ż
e rozpoznawania i oceniania ró
ż
nych sytuacji, z jakimi
ucze
ń
mo
ż
e si
ę
spotyka
ć
w pracy zawodowej. Szczególnie wa
ż
ne jest
nabycie przez ucznia umiej
ę
tno
ś
ci rozpoznawania znamion czynu
przest
ę
pczego,
wszczynania
skutecznych
ś
rodków
ochronnych
i przymusu bezpo
ś
redniego oraz wyst
ę
powania w roli
ś
wiadka, b
ą
d
ź
pokrzywdzonego przed organem
ś
cigania lub s
ą
dem, po ujawnieniu
przest
ę
pstwa lub wykroczenia.
Ze wzgl
ę
du na specyfik
ę
terminologii prawnej, celowe jest
zastosowanie metod podaj
ą
cych: wykładu informacyjnego, pogadanki
oraz metod aktywizuj
ą
cych, takich jak: dyskusja dydaktyczna, metoda
projektów, metoda przypadków, metoda sytuacyjna. Osi
ą
gni
ę
cie
zało
ż
onych
celów
kształcenia
umo
ż
liwi
prowadzenie
ć
wicze
ń
praktycznych z wykorzystaniem tekstów
ź
ródłowych. Szczególnie
zalecana jest metoda przypadków, podczas której uczniowie na
podstawie opisu okre
ś
lonych zdarze
ń
b
ę
d
ą
mogli w warunkach
symulowanych rozstrzyga
ć
okre
ś
lone sprawy i podejmowa
ć
odpowiednie
decyzje.
Podczas realizacji tre
ś
ci programowych z zakresu prawa karnego
materialnego, procesowego oraz prawa wykrocze
ń
, preferuje si
ę
prowadzenie wykładu interaktywnego z stosowaniem ró
ż
nych technik
intelektualnych, ponadto zaleca si
ę
prac
ę
z kodeksem i innymi aktami
prawnymi. Wskazane jest, aby zaj
ę
cia prowadzone były przez czynnego
zawodowo prawnika znaj
ą
cego specyfik
ę
zawodu.
Zaj
ę
cia edukacyjne powinny odbywa
ć
si
ę
w pracowni komputerowej
oraz pracowni ochrony osób i mienia, wyposa
ż
onej w literatur
ę
, teksty
ź
ródłowe, wzory pism, formularze, druki, filmy edukacyjne. Uczniowie
powinni pracowa
ć
w grupach do 15 osób podzielonych na zespoły 2 - 3
osobowe.
6. Propozycje metod sprawdzania i oceny osi
ą
gni
ęć
edukacyjnych ucznia
Sprawdzanie i ocenianie osi
ą
gni
ęć
uczniów powinno odbywa
ć
si
ę
przez cały czas realizacji programu jednostki modułowej. Osi
ą
gni
ę
cia
uczniów nale
ż
y ocenia
ć
w zakresie wyodr
ę
bnionych celów kształcenia
na podstawie sprawdzianów ustnych, sprawdzianów pisemnych, testów
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
65
osi
ą
gni
ęć
szkolnych, a tak
ż
e ukierunkowanej obserwacji czynno
ś
ci
ucznia w trakcie wykonywania
ć
wicze
ń
.
Obserwuj
ą
c prac
ę
uczniów szczególn
ą
uwag
ę
nale
ż
y zwróci
ć
na:
–
interpretacj
ę
przepisów prawa karnego materialnego i procesowego
oraz prawa wykrocze
ń
w odniesieniu do zdarze
ń
rzeczywistych
i symulowanych,
–
stosowanie terminologii prawnej,
–
identyfikacj
ę
ró
ż
nych rodzajów przest
ę
pstw,
–
okre
ś
lanie zasad realizacji post
ę
powania przygotowawczego.
W ocenie ko
ń
cowej osi
ą
gni
ęć
ucznia po zrealizowaniu programu
jednostki modułowej, nale
ż
y uwzgl
ę
dni
ć
wyniki wszystkich stosowanych
przez nauczyciela sposobów sprawdzania, a tak
ż
e oceny za referaty
i prace projektowe.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
66
Jednostka modułowa 515[01].Z1.02
Stosowanie przepisów prawa cywilnego, prawa
cywilno-procesowego, prawa pracy oraz prawa
administracyjnego
1. Szczegółowe cele kształcenia
W wyniku procesu kształcenia ucze
ń
(słuchacz) powinien umie
ć
:
–
zinterpretowa
ć
przepisy prawa cywilnego,
–
scharakteryzowa
ć
stosunek cywilnoprawny i jego elementy,
–
oceni
ć
zdolno
ść
osoby fizycznej do czynno
ś
ci prawnych,
–
dobra
ć
odpowiedni
ą
form
ę
do okre
ś
lonej czynno
ś
ci prawnej,
–
okre
ś
li
ć
sposoby obliczania terminów według przepisów prawa
cywilnego,
–
przygotowa
ć
tre
ść
umowy cywilnoprawnej,
–
okre
ś
li
ć
funkcje i cechy prawa zobowi
ą
za
ń
,
–
okre
ś
li
ć
skutki
niewykonania
lub
nienale
ż
ytego
wykonania
zobowi
ą
za
ń
,
–
posłu
ż
y
ć
si
ę
podstawowymi poj
ę
ciami z zakresu prawa pracy,
–
scharakteryzowa
ć
sposoby nawi
ą
zania, rozwi
ą
zywania i przyczyny
wyga
ś
ni
ę
cia stosunku pracy,
–
rozró
ż
ni
ć
rodzaje umów o prac
ę
,
–
scharakteryzowa
ć
uprawnienia i obowi
ą
zki pracownika,
–
scharakteryzowa
ć
uprawnienia i obowi
ą
zki prawodawcy,
–
okre
ś
li
ć
terminy nabycia prawa do urlopu oraz obliczy
ć
wymiar urlopu
wypoczynkowego przysługuj
ą
cego pracownikowi,
–
okre
ś
li
ć
zakres profilaktycznych bada
ń
lekarskich pracownika,
–
zastosowa
ć
przepisy bezpiecze
ń
stwa i higieny pracy,
–
scharakteryzowa
ć
rodzaje wykrocze
ń
przeciwko prawom pracownika,
–
zastosowa
ć
przepisy prawa administracyjnego,
–
scharakteryzowa
ć
zasady post
ę
powania administracyjnego,
–
scharakteryzowa
ć
rodzaje
rozstrzygni
ęć
w
post
ę
powaniu
administracyjnym,
–
zinterpretowa
ć
struktur
ę
decyzji administracyjnej,
–
scharakteryzowa
ć
rodzaje
ś
rodków
zaskar
ż
enia
na
decyzje
administracyjne,
–
zastosowa
ć
procedur
ę
zaskar
ż
enia rozstrzygni
ęć
administracyjnych,
–
skorzysta
ć
z ró
ż
nych
ź
ródeł informacji.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
67
2. Materiał nauczania
Elementy prawa cywilnego.
Stosunek cywilnoprawny.
Podmioty stosunku cywilnoprawnego.
Cechy i funkcje prawa zobowi
ą
za
ń
.
Charakterystyka wybranych umów cywilnoprawnych.
Odpowiedzialno
ść
deliktowa.
Odpowiedzialno
ść
kontraktowa.
Elementy post
ę
powania cywilnego.
Dochodzenie roszcze
ń
.
Wybrane zagadnienia z prawa pracy.
Przepisy dotycz
ą
ce zawierania i rozwi
ą
zywania umów o prac
ę
.
Obowi
ą
zki pracodawcy i pracownika.
Odpowiedzialno
ść
za powierzone mienie.
Bezpiecze
ń
stwo i higiena pracy.
Wybrane zagadnienia z prawa administracyjnego.
Post
ę
powanie administracyjne i jego elementy.
Tryb post
ę
powania administracyjnego.
Organy prowadz
ą
ce post
ę
powanie administracyjne.
Strony post
ę
powania administracyjnego.
Procedury post
ę
powania administracyjnego.
Pisma w post
ę
powaniu administracyjnym.
3.
Ć
wiczenia
•
Analizowanie zdarze
ń
prawnych regulowanych przez prawo cywilne.
•
Rozró
ż
nianie norm i przepisów prawnych, na podstawie Kodeksu
post
ę
powania cywilnego.
•
Przygotowywanie przykładowej umowy cywilnoprawnej.
•
Wykazywanie
ró
ż
nic
pomi
ę
dzy
odpowiedzialno
ś
ci
ą
deliktow
ą
i kontraktow
ą
.
•
Rozró
ż
nianie rodzajów umów o prac
ę
.
•
Sporz
ą
dzanie umów o prac
ę
.
•
Wykazywanie ró
ż
nic pomi
ę
dzy umowami o prac
ę
a umowami
cywilnoprawnymi.
•
Okre
ś
lanie uprawnie
ń
i obowi
ą
zków pracownika, na podstawie
Kodeksu pracy.
•
Okre
ś
lanie uprawnie
ń
i obowi
ą
zków pracodawcy, na podstawie
Kodeksu pracy.
•
Analizowanie obowi
ą
zków pracodawcy w zakresie bezpiecze
ń
stwa
i higieny pracy.
•
Interpretowanie
przepisów
prawnych
z
zakresu
prawa
administracyjnego.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
68
•
Sporz
ą
dzanie pism dotycz
ą
cych post
ę
powania administracyjnego.
•
Sporz
ą
dzanie odwoła
ń
i za
ż
ale
ń
na rozstrzygni
ę
cia administracyjne.
4.
Ś
rodki dydaktyczne
Przepisy prawna: Kodeks cywilny, ustawa o ksi
ę
gach wieczystych
i hipotece, Kodeks rodzinny i opieku
ń
czy, Kodeks post
ę
powania
cywilnego wraz z komentarzami i orzecznictwem.
Wzory pism procesowych w sprawach cywilnych.
Kodeks pracy.
Przykładowe umowy o prac
ę
.
Przykładowe
ś
wiadectwa pracy.
Kodeks post
ę
powania administracyjnego.
Wzór odwołania od decyzji administracyjnej.
Skarga do Naczelnego S
ą
du Administracyjnego.
5. Wskazania metodyczne do realizacji programu jednostki
Realizacja programu jednostki modułowej umo
ż
liwi kształtowanie
umiej
ę
tno
ś
ci korzystania z przepisów prawa cywilnego, prawa
cywilno-procesowego, prawa pracy oraz prawa administracyjnego.
Znajomo
ść
tych zagadnie
ń
jest niezb
ę
dna nie tylko w pracy pracownika
ochrony osób fizycznych i mienia, ale równie
ż
w codziennym
ż
yciu
ka
ż
dego człowieka. Tre
ś
ci zawarte w programie jednostki modułowej
powinny by
ć
realizowane na podstawie rzeczywistych zdarze
ń
gospodarczych z dziedziny ochrony fizycznej osób i mienia.
Realizacja programu nauczania ma na celu przygotowanie
absolwenta
szkoły
do
podejmowania
okre
ś
lonych
czynno
ś
ci
cywilnoprawnych oraz kształtowanie postawy poszanowania prawa
pracy i nawyku jego przestrzegania, a tak
ż
e przestrzegania praw
i obowi
ą
zków pracownika oraz pracodawcy.
Wiedza zakresu prawa pracy oraz prawa administracyjnego przydatna
b
ę
dzie absolwentowi szkoły do zało
ż
enia i podj
ę
cia działalno
ś
ci
gospodarczej,
prowadzenia
usług
w
zakresie
ochrony
osób
i mienia oraz zawierania ró
ż
nego rodzaju umów.
Proponuje si
ę
, aby zaj
ę
cia prowadzone były metod
ą
wykładu
interaktywnego, z zastosowaniem ró
ż
nych technik intelektualnych,
a tak
ż
e metody przypadków, dyskusji dydaktycznej i
ć
wicze
ń
, których
wykonanie wymaga korzystania z aktów prawnych oraz ró
ż
nych
ź
ródeł
informacji. Pozwoli to na ukształtowanie nawyku poszukiwania
odpowiedzi na okre
ś
lony problem prawny w aktach normatywnych.
Nale
ż
y równie
ż
zwróci
ć
uwag
ę
na umiej
ę
tno
ść
korzystania z wzorów
umów i pism procesowych. Nie mo
ż
na ich zastosowa
ć
w sposób
mechaniczny, lecz dostosowa
ć
tre
ść
do okre
ś
lonej sytuacji.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
69
Zaj
ę
cia edukacyjne nale
ż
y prowadzi
ć
w pracowni komputerowej
wyposa
ż
onej w literatur
ę
, teksty
ź
ródłowe, wzory pism, formularze, druki,
filmy edukacyjne.
Wskazane jest tak
ż
e zorganizowanie wycieczki dydaktycznej do s
ą
du
rejonowego w celu zapoznania uczniów z procedur
ą
post
ę
powania
s
ą
dowego, trybem załatwiania spraw z powództwa cywilnego oraz prawa
pracy.
6. Propozycje metod sprawdzania i oceny osi
ą
gni
ęć
edukacyjnych ucznia
Sprawdzanie i ocenianie post
ę
pów ucznia powinno odbywa
ć
si
ę
przez
cały czas realizacji programu jednostki modułowej, według okre
ś
lonych
kryteriów.
Sprawdzanie osi
ą
gni
ęć
szkolnych powinno odbywa
ć
si
ę
na
podstawie:
–
sprawdzianów ustnych,
–
sprawdzianów pisemnych,
–
testów osi
ą
gni
ęć
szkolnych.
W procesie oceniania szczególn
ą
uwag
ę
nale
ż
y zwróci
ć
na:
–
posługiwanie si
ę
podstawowymi poj
ę
ciami z zakresu prawa cywilnego
i prawa pracy,
–
interpretacj
ę
przepisów
prawa
w
odniesieniu
do
zdarze
ń
rzeczywistych i symulowanych,
–
posługiwanie si
ę
Kodeksem pracy,
–
okre
ś
lanie praw pracownika i pracodawcy,
–
posługiwanie si
ę
terminologi
ą
prawa cywilnego,
–
sporz
ą
dzenie umowy cywilno-prawnej,
–
posługiwanie si
ę
Kodeksem cywilnym,
–
posługiwanie si
ę
terminologi
ą
z zakresu prawa administracyjnego,
–
okre
ś
lanie zasad post
ę
powania administracyjnego,
–
znajomo
ść
procedur post
ę
powania administracyjnego.
W ocenie ko
ń
cowej osi
ą
gni
ęć
ucznia nale
ż
y uwzgl
ę
dni
ć
wyniki
wszystkich metod sprawdzania zastosowanych przez nauczyciela.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
70
Jednostka modułowa 515[01].Z1.03
Stosowanie wiedzy z zakresu kryminologii
i kryminalistyki
1. Szczegółowe cele kształcenia
W wyniku procesu kształcenia ucze
ń
(słuchacz) powinien umie
ć
:
–
posłu
ż
y
ć
si
ę
podstawowymi poj
ę
ciami z zakresu kryminologii,
–
zanalizowa
ć
informacje dotycz
ą
ce zagro
ż
enia przest
ę
pczo
ś
ci
ą
,
–
rozpozna
ć
kryminogenne zjawiska społeczne,
–
wykorzysta
ć
zasady kryminologii do rozpoznawania i zmniejszania
zagro
ż
e
ń
w procesie ochrony,
–
okre
ś
li
ć
obowi
ą
zki pracownika ochrony zwi
ą
zane z fizycznym
zabezpieczeniem miejsca zdarzenia,
–
okre
ś
li
ć
zasady post
ę
powania pracownika ochrony po uzyskaniu
informacji o przest
ę
pstwie,
–
okre
ś
li
ć
zasady post
ę
powania w przypadku wyst
ą
pienia ataków
terrorystycznych,
–
posłu
ż
y
ć
si
ę
podstawowymi poj
ę
ciami z zakresu kryminalistyki,
–
dokona
ć
analizy zagro
ż
e
ń
wywołanych przest
ę
pczo
ś
ci
ą
kryminaln
ą
,
–
wykorzysta
ć
pozyskane informacje do prognozowania i zapobiegania
przest
ę
pczo
ś
ci,
–
wyja
ś
ni
ć
znaczenie profilaktyki kryminalistycznej,
–
okre
ś
li
ć
rol
ę
ofiary w przest
ę
pstwie,
–
zastosowa
ć
działania zapobiegawcze w ochronie osób i mienia,
–
okre
ś
li
ć
funkcje i zasady kryminalistyki,
–
dobra
ć
ś
rodki i metody zapobiegania przest
ę
pczo
ś
ci w zale
ż
no
ś
ci od
rodzaju zagro
ż
e
ń
,
–
scharakteryzowa
ć
rodzaje
ś
ladów przest
ę
pstwa,
–
okre
ś
li
ć
warto
ść
dowodow
ą
zebranych
informacji
oraz
zabezpieczonych przedmiotów,
–
okre
ś
li
ć
metody identyfikacji człowieka i rzeczy,
–
wyja
ś
ni
ć
sposoby potwierdzania
ś
mierci,
–
okre
ś
li
ć
pó
ź
ne zmiany po
ś
miertne,
–
podj
ąć
działania w miejscu znalezienia zwłok, zgodnie z zasadami
ogólnymi,
–
zabezpieczy
ć
ś
lady
biologiczne
zgodnie
z
obowi
ą
zuj
ą
cymi
procedurami,
–
rozpozna
ć
postrzałowe uszkodzenia ciała,
–
okre
ś
li
ć
zasad
ę
pobierania i przesyłania materiałów do bada
ń
dodatkowych,
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
71
–
zabezpieczy
ć
miejsce zdarzenia do czasu przybycia organów
ś
cigania,
–
okre
ś
li
ć
motywy
działa
ń
terrorystycznych
oraz
metody
przeciwdziałania im.
2. Materiał nauczania
Podstawy kryminologii.
Przest
ę
pczo
ść
w Polsce i na
ś
wiecie.
Charakterystyka współczesnej przest
ę
pczo
ś
ci.
Rola transformacji politycznej, gospodarczej i społecznej w kształtowaniu
przest
ę
pczo
ś
ci.
Przest
ę
pczo
ść
kryminalna.
Cechy współczesnej przest
ę
pczo
ś
ci kryminalnej (brutalizacja działa
ń
,
u
ż
ywanie broni, narkotyków, terroryzm, wymuszenia haraczy, „pranie
brudnych pieni
ę
dzy”).
Przest
ę
pczo
ść
nieletnich.
Zjawiska
społeczne
o
potencjale
kryminogennym:
narkomania,
alkoholizm, prostytucja, bezrobocie.
Sposoby
ujawniania,
rozpoznawania
i
badania
zjawisk
kryminalistycznych.
Udział ofiary w przest
ę
pstwie (wiktymologia).
Determinanty zjawisk przest
ę
pczych.
System profilaktyki kryminologicznej.
Rola
i
zadania
poszczególnych
podmiotów
ochrony
karnej
w zapewnieniu bezpiecze
ń
stwa.
Podstawy kryminalistyki.
Taktyka i technika kryminalistyczna.
Funkcje kryminalistyki.
Problematyka przest
ę
pczych metod
ś
ledczych.
Rodzaje,
ś
lady, dowody przest
ę
pstwa.
Fizyczne zabezpieczenie miejsca zdarzenia przez pracowników ochrony.
Metody identyfikacji człowieka i rzeczy.
Post
ę
powanie pracownika ochrony do czasu przybycia Policji.
Podstawy prawne ochrony miejsca zdarzenia.
Zabezpieczenie osobowe i techniczne miejsca zdarzenia.
Zasady post
ę
powania pierwszej osoby na miejscu zdarzenia.
Zjawisko terroryzmu.
Zabezpieczenia karnoprawne stosowane przy zwalczaniu terroryzmu
w Unii Europejskiej i na
ś
wiecie.
Motywy działa
ń
terrorystycznych.
Przykładowe działania sprawców zamachów terrorystycznych.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
72
3.
Ć
wiczenia
•
Analizowanie metod i sposobów przest
ę
pczego działania.
•
Analizowanie sposobów identyfikowania człowieka i rzeczy.
•
Zabezpieczanie
ś
ladów i dowodów przest
ę
pstwa.
•
Sporz
ą
dzanie portretu pami
ę
ciowego w formie rysunku odr
ę
cznego,
na podstawie opisu
ś
wiadka lub osoby pokrzywdzonej.
•
Sporz
ą
dzanie portretu pami
ę
ciowego z wykorzystaniem narz
ę
dzi
informatycznych.
•
Pobieranie i zabezpieczanie odcisków palców.
•
Wykonywanie czynno
ś
ci zabezpieczaj
ą
cych dowody na miejscu
zdarzenia.
•
Opracowywanie
algorytmu
post
ę
powania
pracownika
ochrony
w przypadku wyst
ą
pienia zamachu terrorystycznego.
•
Analizowanie działania sprawców zamachów terrorystycznych, na
podstawie opisu przypadków.
4.
Ś
rodki dydaktyczne
Dane statystyczne dotycz
ą
ce przest
ę
pstw dokonanych w okre
ś
lonym
czasie na terenie Polski.
Foliogramy
oraz
filmy
dydaktyczne
dotycz
ą
ce
przest
ę
pczo
ś
ci
i terroryzmu.
Metryczki z zabezpieczonymi
ś
ladami przest
ę
pstwa.
Identyfikator odtwarzania rysopisu sprawcy.
Opisy zdarze
ń
sytuacji terrorystycznych.
Czasopisma specjalistyczne.
5. Wskazania metodyczne do realizacji programu jednostki
Realizacja programu nauczania jednostki modułowej ma na celu
przygotowanie ucznia do interpretowania oraz stosowania przepisów
prawa dotycz
ą
cych przest
ę
pczo
ś
ci oraz terroryzmu, zabezpieczania
miejsc zdarze
ń
, rozpoznawania zjawisk społecznych o charakterze
kryminogennym,
podejmowania
działa
ń
w
celu
ograniczenia
przest
ę
pczo
ś
ci oraz stosowania zasad i technik kryminalistyki
w przypadku wyst
ą
pienia przest
ę
pstwa lub działa
ń
terrorystycznych.
Podczas realizacji programu jednostki modułowej szczególn
ą
uwag
ę
nale
ż
y zwróci
ć
na wła
ś
ciwe rozpoznanie sytuacji oraz wskaza
ć
działania
jakie mo
ż
e podj
ąć
pracownik ochrony fizycznej osób i mienia
w zakresie swoich kompetencji. Nale
ż
y równie
ż
u
ś
wiadomi
ć
uczniom
konieczno
ść
współdziałania słu
ż
b ochrony z Policj
ą
oraz wyja
ś
ni
ć
,
ż
e
pracownik ochrony nie mo
ż
e wykonywa
ć
zada
ń
z zakresu
ś
cigania
przest
ę
pstw.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
73
W trakcie realizacji programu jednostki modułowej nale
ż
y ł
ą
czy
ć
teori
ę
z praktyk
ą
poprzez odpowiedni dobór
ć
wicze
ń
, wykorzystywanie
wiadomo
ś
ci i umiej
ę
tno
ś
ci uczniów z innych obszarów tematycznych,
rozwija
ć
umiej
ę
tno
ść
samokształcenia oraz korzystania z ró
ż
nych
ź
ródeł
informacji.
Osi
ą
gni
ę
cie zaplanowanych celów kształcenia umo
ż
liwi stosowanie
nast
ę
puj
ą
cych metod nauczania: wykładu problemowego, dyskusji
dydaktycznej, metody przypadków, metody projektów oraz
ć
wicze
ń
.
Podczas zaj
ęć
dydaktycznych nale
ż
y informowa
ć
uczniów o aktualnym
stanie przest
ę
pczo
ś
ci w Polsce i za granic
ą
. Zaleca si
ę
, aby uczniowie
samodzielnie, na podstawie dost
ę
pnych
ź
ródeł informacji rozpoznali
problemy zwi
ą
zane z przest
ę
pczo
ś
ci
ą
w
ś
rodowisku lokalnym oraz
opracowali prognoz
ę
tego zjawiska na przyszło
ść
.
Zamieszczone w programie
ć
wiczenia stanowi
ą
propozycj
ę
do
wykorzystania, nauczyciel mo
ż
e opracowa
ć
inne
ć
wiczenia dostosowane
do poziomu i oczekiwa
ń
uczniów.
Zaj
ę
cia dydaktyczne nale
ż
y prowadzi
ć
w pracowni komputerowej
i w pracowni ochrony osób i mienia, w grupach do 15 osób oraz
stosowa
ć
indywidualne i zespołowe formy pracy.
6. Propozycje metod sprawdzania i oceny osi
ą
gni
ęć
edukacyjnych ucznia
Sprawdzanie i ocenianie osi
ą
gni
ęć
uczniów powinno by
ć
prowadzone
systematycznie, na podstawie ustalonych kryteriów. Pozwala to na
uzyskanie informacji o post
ę
pach ucznia w nauce oraz na
rozpoznawanie trudno
ś
ci w przyswojeniu tre
ś
ci kształcenia.
Wiadomo
ś
ci
proponuje
si
ę
sprawdza
ć
z
wykorzystaniem
sprawdzianów ustnych i pisemnych oraz testów dydaktycznych,
natomiast umiej
ę
tno
ś
ci praktyczne przez obserwacj
ę
czynno
ś
ci
wykonywanych podczas realizacji
ć
wicze
ń
.
Podczas oceny dokonywanej w formie ustnej nale
ż
y zwraca
ć
uwag
ę
na poprawne posługiwanie si
ę
terminologi
ą
zawodow
ą
, merytoryczn
ą
jako
ść
wypowiedzi, wła
ś
ciwe stosowanie poj
ęć
z zakresu kryminologii
oraz kryminalistyki, umiej
ę
tno
ść
korzystania z dost
ę
pnych
ź
ródeł
informacji oraz poprawno
ść
wnioskowania.
Oceniaj
ą
c osi
ą
gni
ę
cia uczniów nale
ż
y zwróci
ć
uwag
ę
na:
–
okre
ś
lanie aspektów współczesnej przest
ę
pczo
ś
ci,
–
rozpoznawanie zjawisk społecznych o charakterze kryminogennym,
–
okre
ś
lanie sposobów przest
ę
pczego działania,
–
zabezpieczanie miejsca zdarzenia i zachowania si
ę
do czasu
przybycia organów
ś
cigania,
–
dostrzeganie symptomów przest
ę
pczych oraz terrorystycznych.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
74
Podczas sprawdzania i oceniania projektów proponuje si
ę
zwróci
ć
uwag
ę
na: trafno
ść
koncepcji projektu, dobór materiałów
ź
ródłowych,
plan projektu, stopie
ń
zaanga
ż
owania si
ę
uczestników w realizacj
ę
projektu, stopie
ń
realizacji zamierzonych celów, wykonanie i prezentacj
ę
projektu.
W ko
ń
cowej ocenie osi
ą
gni
ęć
uczniów, po zako
ń
czeniu realizacji
programu jednostki modułowej, nale
ż
y uwzgl
ę
dni
ć
wyniki wszystkich
metod sprawdzania zastosowanych przez nauczyciela oraz ocen
ę
projektu.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
75
Jednostka modułowa 515[01].Z1.04
Wykorzystywanie umiej
ę
tno
ś
ci detektywistycznych
w działalno
ś
ci zawodowej
1. Szczegółowe cele kształcenia
W wyniku procesu kształcenia ucze
ń
(słuchacz) powinien umie
ć
:
–
zgromadzi
ć
informacje w sprawach, w których toczy si
ę
post
ę
powanie
cywilne,
–
ustali
ć
wiarygodno
ść
informacji dotycz
ą
cych szkód zgłaszanych do
zakładów ubezpieczeniowych,
–
przeprowadzi
ć
wywiad gospodarczy,
–
odszuka
ć
osoby zaginione lub ukrywaj
ą
ce si
ę
,
–
podj
ąć
działania w celu odzyskania utraconego mienia,
–
zgromadzi
ć
informacje w sprawach, w których toczy si
ę
post
ę
powanie
karne,
–
okre
ś
li
ć
cele, rodzaje i sposoby obserwacji,
–
okre
ś
li
ć
zasady, metody i bł
ę
dy prowadzenia obserwacji,
–
sporz
ą
dzi
ć
dokumentacj
ę
dotycz
ą
c
ą
prowadzonych czynno
ś
ci
detektywistycznych,
–
skorzysta
ć
z ró
ż
nych
ź
ródeł informacji,
–
wyja
ś
ni
ć
poj
ę
cia: agentura, wywiad i infiltracja
ś
rodowiska,
–
przygotowa
ć
oraz bezpiecznie przechowa
ć
zbiory informacji.
2. Materiał nauczania
Metody
gromadzenia
informacji
dotycz
ą
cych
spraw
cywilnych
i rodzinnych.
Zlecenie dotycz
ą
ce spraw rodzinnych.
Ustalenie wiarygodno
ś
ci informacji dotycz
ą
cych szkód zgłaszanych do
zakładów ubezpieczeniowych (demistyfikacja - wykrywanie pozoracji).
Metody zbierania informacji w sprawach maj
ą
tkowych, przydatnych
w negocjacjach handlowych i innych.
Poj
ę
cie obserwacji.
Elementy obserwacji - postrzeganie, zapami
ę
tywanie i odtwarzanie.
Cele obserwacji - rozpoznanie, ujawnienie, ustalenie.
Rodzaje obserwacji - elektroniczna, stacjonarna, towarzysz
ą
ca.
Sposoby prowadzenia obserwacji - ci
ą
gła, okresowa, wyrywkowa,
ś
rodkami
optycznymi,
optyczno-elektronicznymi,
czujkami
oraz
podgl
ą
dami i sprz
ę
tem akustycznym. Obserwacja jawna i tajna.
Prowadzenie obserwacji w
ś
rodkach komunikacyjnych.
Bł
ę
dy popełniane podczas obserwacji (przerwanie obserwacji).
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
76
Ustalenie bezprawnego wykorzystania w działalno
ś
ci gospodarczej
znaków i nazw towarowych, nieuczciwej konkurencji oraz ujawnienia
wiadomo
ś
ci stanowi
ą
cych tajemnic
ę
handlow
ą
.
Metody zbierania informacji dotycz
ą
cych spraw karnych, na podstawie
umowy ze stron
ą
post
ę
powania z wył
ą
czeniem organów
ś
cigania.
Dokumentacja czynno
ś
ci - nagrania audio i video, fotografie.
Ź
ródła informacji.
Ogólne, kryminalistyczne i detektywistyczne znaczenie informacji.
Zdarzenie (miejsce zdarzenia).
Aktywno
ść
detektywa przy poszukiwaniu informacji.
Informacje zawarte w publikatorach.
Analiza materiałów archiwalnych.
3.
Ć
wiczenia
•
Zbieranie informacji na temat osób i okoliczno
ś
ci w sprawie, w której
toczy si
ę
post
ę
powanie karne.
•
Prowadzenie i dokumentowanie obserwacji w warunkach zbli
ż
onych
do rzeczywistych.
•
Szyfrowanie lub rozszyfrowywanie otrzymanej wiadomo
ś
ci.
•
Dokonywanie analizy materiałów archiwalnych.
•
Prowadzenie obserwacji
ś
rodkami optycznymi oraz
ś
rodkami
optyczno-elektronicznymi.
•
Sprawdzanie
wiarygodno
ś
ci
informacji
dotycz
ą
cych
szkód
zgłaszanych zakładom ubezpieczeniowym.
4.
Ś
rodki dydaktyczne
Ustawa z dnia 06 lipca 2001 roku o usługach detektywistycznych.
Rozporz
ą
dzenie MSWiA z dnia 08 sierpnia 2002 roku w sprawie
dokumentacji wymaganej przy prowadzeniu działalno
ś
ci gospodarczej
w zakresie usług detektywistycznych.
Rozporz
ą
dzenie MSWiA z dnia 13 pa
ź
dziernika 2002 roku w sprawie
składania wniosku o wydanie licencji detektywa.
Rozporz
ą
dzenie MSWiA z dnia 06 kwietnia 2004 roku w sprawie sta
ż
u
adaptacyjnego i testu umiej
ę
tno
ś
ci w toku post
ę
powania w sprawie
uznania nabytych w pa
ń
stwach członkowskich Unii Europejskiej
kwalifikacji do wykonywania zawodu detektywa.
Aparat fotograficzny, kamera video, sprz
ę
t do nagrywania.
Specjalistyczne wyposa
ż
enie.
Specjalistyczne programy komputerowe.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
77
5. Wskazania metodyczne do realizacji programu jednostki
Podstawowym celem realizacji programu jednostki modułowej jest
kształtowanie
praktycznych
umiej
ę
tno
ś
ci
detektywistycznych
przydatnych pracownikowi ochrony fizycznej osób i mienia do
wykonywania zada
ń
zawodowych.
W procesie kształcenia nale
ż
y zwraca
ć
uwag
ę
na konieczno
ść
korzystania z przepisów prawa, na rodzaje, metody i zasady
prowadzenia obserwacji, metody zdobywania wiarygodnych informacji
o obiekcie lub osobie, sposobach ich zabezpieczania oraz najcz
ęś
ciej
popełnianych bł
ę
dach.
Zaj
ę
cia edukacyjne nale
ż
y realizowa
ć
stosuj
ą
c odpowiednie
ś
rodki
dydaktyczne oraz nast
ę
puj
ą
ce metody nauczania: wykład interaktywny,
dyskusj
ę
dydaktyczn
ą
, pokaz z instrukta
ż
em, metod
ę
przypadków oraz
ć
wiczenia praktyczne. Zaproponowane w programie
ć
wiczenia stanowi
ą
propozycj
ę
do wykorzystania, nauczyciel mo
ż
e opracowa
ć
inne
ć
wiczenia dostosowane do mo
ż
liwo
ś
ci szkoły i oczekiwa
ń
uczniów.
Wskazane jest, aby zaj
ę
cia prowadził pracownik Policji, detektyw lub
pracownik innych organów
ś
cigania, najlepiej z wykształceniem
prawniczym. W procesie nauczania - uczenia si
ę
wskazane jest
korzystanie ze specjalistycznych programów komputerowych oraz
prezentowanie
filmów
dydaktycznych
dotycz
ą
cych
bezprawnego
wykorzystywania w działalno
ś
ci gospodarczej znaków i nazw
towarowych,
nieuczciwej
konkurencji,
ujawnienia
wiadomo
ś
ci
stanowi
ą
cych tajemnic
ę
handlow
ą
oraz zasad prowadzenia czynno
ś
ci
detektywistycznych.
Zaj
ę
cia nale
ż
y prowadzi
ć
w pracowni ochrony osób i mienia oraz
pracowni komputerowej, w grupach do 15 osób, z podziałem na zespoły
4-5 osobowe.
6. Propozycje metod sprawdzania i oceny osi
ą
gni
ęć
edukacyjnych ucznia
Sprawdzanie i ocenianie osi
ą
gni
ęć
uczniów powinno by
ć
prowadzone
systematycznie na podstawie ustalonych kryteriów. Kryteria oceniania
powinny uwzgl
ę
dnia
ć
poziom wiadomo
ś
ci oraz zakres opanowania przez
uczniów umiej
ę
tno
ś
ci wynikaj
ą
cych ze szczegółowych celów kształcenia.
Sprawdzanie i ocenianie osi
ą
gni
ęć
uczniów powinno by
ć
dokonywane
przy pomocy:
–
sprawdzianów ustnych i pisemnych,
–
testów osi
ą
gni
ęć
szkolnych,
–
obserwacji czynno
ś
ci uczniów podczas wykonywania
ć
wicze
ń
.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
78
Podczas obserwacji szczególn
ą
uwag
ę
nale
ż
y zwróci
ć
na:
–
dobieranie metod obserwacji,
–
gromadzenie informacji dotycz
ą
cych spraw cywilnych i rodzinnych,
–
stosowanie przepisów prawa,
–
prowadzenie obserwacji,
–
sporz
ą
dzanie i przechowywanie materiałów dowodowych,
–
skuteczno
ść
prowadzonych działa
ń
.
W ko
ń
cowej ocenie osi
ą
gni
ęć
ucznia, po zako
ń
czeniu realizacji
programu jednostki modułowej, nale
ż
y uwzgl
ę
dni
ć
wyniki wszystkich
metod sprawdzania stosowanych przez nauczyciela. Podstaw
ą
do
uzyskania
przez
ucznia
pozytywnej
oceny
jest
poprawne
i samodzielne wykonanie
ć
wicze
ń
.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
79
Jednostka modułowa 515[01].O2.05
Ochrona informacji niejawnych oraz danych
osobowych
1. Szczegółowe cele kształcenia
W wyniku procesu kształcenia ucze
ń
(słuchacz) powinien umie
ć
:
–
okre
ś
li
ć
zasady opracowywania zbiorów danych oraz przetwarzania
i zabezpieczania danych,
–
zinterpretowa
ć
przepisy dotycz
ą
ce ochrony informacji niejawnych
i danych osobowych,
–
okre
ś
li
ć
tryb uzyskiwania uprawnie
ń
dost
ę
pu do informacji
stanowi
ą
cych tajemnic
ę
słu
ż
bow
ą
i pa
ń
stwow
ą
,
–
sklasyfikowa
ć
informacje niejawne dotycz
ą
ce tajemnicy słu
ż
bowej
i pa
ń
stwowej,
–
zidentyfikowa
ć
informacje
dotycz
ą
ce
tajemnicy
słu
ż
bowej
i zawodowej,
–
okre
ś
li
ć
zasady zarz
ą
dzania i ochrony danych osobowych,
–
okre
ś
li
ć
skutki prawne zwi
ą
zane z naruszeniem przepisów o ochronie
tajemnicy pa
ń
stwowej i słu
ż
bowej,
–
zapewni
ć
skuteczn
ą
i zgodn
ą
z prawem ochron
ę
informacji
niejawnych oraz danych osobowych,
–
skorzysta
ć
z ró
ż
nych
ź
ródeł informacji.
2. Materiał nauczania
Przepisy prawa dotycz
ą
ce ochrony informacji niejawnych oraz danych
osobowych.
Generalny Inspektor Danych Osobowych - organ ochrony danych
osobowych.
Zasady przetwarzania danych osobowych.
Zabezpieczenie zbiorów danych osobowych, obowi
ą
zki administratora
danych.
Przepisy karne dotycz
ą
ce nieuprawnionego przetwarzania danych
osobowych.
Organizacja ochrony informacji niejawnych.
Poj
ę
cie „tajemnica” i jej rodzaje.
Stopnie tajno
ś
ci.
Dost
ę
p do informacji niejawnych oraz post
ę
powanie sprawdzaj
ą
ce.
Zasady post
ę
powania z dokumentami zawieraj
ą
cymi tajemnic
ę
pa
ń
stwow
ą
i słu
ż
bow
ą
.
Kancelarie tajne.
Kontrola obiegu dokumentów.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
80
Odpowiedzialno
ść
karna za naruszenie przepisów o ochronie informacji
niejawnych i danych osobowych.
Ś
rodki ochrony informacji niejawnych.
3.
Ć
wiczenia
•
Interpretacja przepisów prawa o ochronie danych osobowych.
•
Okre
ś
lanie
zasad
post
ę
powania
przy
przetwarzaniu
danych
osobowych oraz prawa osób fizycznych, których dane osobowe s
ą
w zbiorach danych i mog
ą
by
ć
przetwarzane.
•
Analizowanie przepisów prawa o ochronie informacji niejawnych.
•
Klasyfikowanie przykładowych dokumentów pod wzgl
ę
dem stopnia
tajno
ś
ci.
•
Oznaczanie przykładowych pism pod wzgl
ę
dem stopnia tajno
ś
ci.
•
Przygotowywanie przykładowych pism o okre
ś
lonym stopniu tajno
ś
ci
do wysyłki.
•
Prowadzenie ewidencji obiegu dokumentacji niejawnej.
4.
Ś
rodki dydaktyczne
Ustawa o ochronie danych osobowych z dnia 29 sierpnia 1997 r. oraz
akty wykonawcze do ustawy.
Przykłady o
ś
wiadcze
ń
, zgody osoby na przetwarzanie jej danych
osobowych.
Ustawa o ochronie informacji niejawnych z dnia 15 kwietnia 2005 r.
Plansze, schematy, foliogramy.
Stanowiska komputerowe z dost
ę
pem do Internetu.
5. Wskazania metodyczne do realizacji programu jednostki
Program jednostki modułowej obejmuje tre
ś
ci dotycz
ą
ce zasad
ochrony informacji niejawnych oraz ochrony danych osobowych.
W procesie nauczania - uczenia si
ę
nale
ż
y zwróci
ć
uwag
ę
na fakt,
ż
e
dane osobowe s
ą
elementem
ż
ycia prywatnego, a prawo do ich ochrony,
przysługuje jednostce na równi z innymi prawami podstawowymi. Wa
ż
ne
jest równie
ż
wskazanie organów zobowi
ą
zanych do tworzenia wykazów
informacji stanowi
ą
cych tajemnic
ę
oraz precyzyjnie okre
ś
lenie kr
ę
gu
osób dopuszczonych do jej posiadania, a tak
ż
e okre
ś
lenie zasad i trybu
zwolnienia od przestrzegania tajemnicy.
Podczas realizacji programu nauczania uczniowie powinni korzysta
ć
z tekstów
ź
ródłowych oraz analizowa
ć
przykładowe o
ś
wiadczenia
wyra
ż
enia zgody na przetwarzanie danych osobowych.
W procesie kształcenia zaleca si
ę
stosowa
ć
nast
ę
puj
ą
ce metody
nauczania: wykład problemowy, dyskusj
ę
dydaktyczn
ą
, metod
ę
przypadków oraz
ć
wiczenia praktyczne.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
81
Szczególnie zalecana jest metoda przypadków, podczas której
uczniowie na podstawie opisu zdarze
ń
, przedstawiaj
ą
cych rzeczywiste
sytuacje b
ę
d
ą
mogli analizowa
ć
przepisy prawa dotycz
ą
ce zasad
gromadzenia i przetwarzania informacji o danych osobowych oraz
konsekwencji naruszenia tych przepisów, a tak
ż
e zasad udost
ę
pniania
informacji niejawnych. W czasie zaj
ęć
dydaktycznych nale
ż
y zach
ę
ca
ć
uczniów do korzystania z ró
ż
nych
ź
ródeł informacji, literatury zawodowej
oraz zasobów Internetu.
Ć
wiczenia zamieszczone w programie stanowi
ą
propozycj
ę
do
wykorzystania podczas zaj
ęć
. Nauczyciel mo
ż
e równie
ż
opracowa
ć
inne
ć
wiczenia dostosowane do poziomu i oczekiwa
ń
uczniów oraz
mo
ż
liwo
ś
ci szkoły.
Zaj
ę
cia dydaktyczne nale
ż
y prowadzi
ć
w pracowni ochrony osób
i mienia, w grupach do 15 osób, z podziałem na zespoły 3-4 osobowe.
6. Propozycje metod sprawdzania i oceny osi
ą
gni
ęć
edukacyjnych ucznia
Sprawdzanie osi
ą
gni
ęć
edukacyjnych ucznia powinno odbywa
ć
si
ę
przez cały czas realizacji programu jednostki modułowej, na podstawie
okre
ś
lonych kryteriów. Kryteria oceniania powinny uwzgl
ę
dnia
ć
poziom
wiadomo
ś
ci oraz zakres opanowania przez uczniów umiej
ę
tno
ś
ci
wynikaj
ą
cych ze szczegółowych celów kształcenia.
Sprawdzanie i ocenianie osi
ą
gni
ęć
uczniów powinno by
ć
dokonywane
na podstawie:
–
sprawdzianów ustnych i pisemnych,
–
testów osi
ą
gni
ęć
szkolnych,
–
obserwacji czynno
ś
ci uczniów podczas wykonywania
ć
wicze
ń
.
Podczas obserwacji szczególn
ą
uwag
ę
nale
ż
y zwróci
ć
na:
–
posługiwanie si
ę
wła
ś
ciw
ą
terminologi
ą
,
–
okre
ś
lanie
zasad
post
ę
powania
przy
przetwarzaniu
danych
osobowych,
–
poprawne identyfikowanie i klasyfikowanie informacji niejawnych
i danych osobowych,
–
okre
ś
lanie odpowiedzialno
ś
ci pracownika ochrony osób i mienia za
naruszenie tajemnicy,
–
korzystanie z ró
ż
nych
ź
ródeł informacji,
–
umiej
ę
tno
ść
formułowania wniosków.
W ko
ń
cowej ocenie osi
ą
gni
ęć
ucznia, po zako
ń
czeniu realizacji
programu jednostki modułowej, nale
ż
y uwzgl
ę
dni
ć
wyniki wszystkich
metod sprawdzania stosowanych przez nauczyciela.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
82
Moduł 515[01].Z2
Taktyka i techniki post
ę
powania w ochronie osób
i mienia
1. Cele kształcenia
W wyniku procesu kształcenia ucze
ń
(słuchacz) powinien umie
ć
:
–
stosowa
ć
zasady bezpiecznej samoobrony w walce obronnej
z napastnikiem,
–
posługiwa
ć
si
ę
terminologi
ą
zawodow
ą
,
–
analizowa
ć
zaistniałe i potencjalne zagro
ż
enia,
–
okre
ś
la
ć
zasady organizacji i wykonywania zada
ń
ochronnych,
–
okre
ś
la
ć
wyposa
ż
enie pracowników ochrony fizycznej w
ś
rodki
przymusu bezpo
ś
redniego i uzbrojenie,
–
prowadzi
ć
dokumentacj
ę
przedsi
ę
biorstwa
zwi
ą
zanego
z działalno
ś
ci
ą
ochrony osób i mienia,
–
stosowa
ć
przepisy dotycz
ą
ce zasad ochrony transportowanych
warto
ś
ci pieni
ęż
nych,
–
okre
ś
la
ć
wymagania kwalifikacyjne pracowników ochrony,
–
planowa
ć
wykonanie
zleconej
ochrony
transportu
warto
ś
ci
pieni
ęż
nych,
–
okre
ś
la
ć
role i przydziela
ć
zadania poszczególnym członkom grupy
konwojowej,
–
dobiera
ć
siły i
ś
rodki do skutecznego zabezpieczenia konwoju,
–
wykonywa
ć
czynno
ś
ci zwi
ą
zane z ochron
ą
transportu warto
ś
ci
pieni
ęż
nych,
–
stosowa
ć
zasady
współdziałania
pomi
ę
dzy
członkami
grupy
konwojowej,
–
post
ę
powa
ć
racjonalnie w sytuacjach odbiegaj
ą
cych od przyj
ę
tych
norm,
–
opracowywa
ć
plany ochrony obszarów, obiektów i urz
ą
dze
ń
podlegaj
ą
cych obowi
ą
zkowej ochronie,
–
okre
ś
la
ć
tryb
uzgadniania
obszarów,
obiektów
i
urz
ą
dze
ń
podlegaj
ą
cych obowi
ą
zkowej ochronie,
–
współpracowa
ć
z Policj
ą
, jednostkami ochrony przeciwpo
ż
arowej,
obrony cywilnej i stra
ż
ami gminnymi (miejskimi),
–
przygotowywa
ć
odpowiednie stanowiska pracy, zatrudnia
ć
i szkoli
ć
podległych pracowników ochrony,
–
rozpoznawa
ć
i ocenia
ć
stopie
ń
zagro
ż
enia osób i mienia,
–
organizowa
ć
ochron
ę
mienia oraz praktyczn
ą
ochron
ę
wybranych
obiektów,
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
83
–
stosowa
ć
zasady ochrony osobistej osób w ró
ż
nych rodzajach
zagro
ż
enia,
–
planowa
ć
organizacj
ę
ł
ą
czno
ś
ci w ochronie obiektów i osób,
–
obsługiwa
ć
podstawowe
ś
rodki ł
ą
czno
ś
ci przewodowej i radiowej,
–
kontrolowa
ć
funkcjonowanie elektronicznych systemów zabezpiecze
ń
,
–
wykorzystywa
ć
techniki elektroniczne w ochronie fizycznej osób
i mienia,
–
post
ę
powa
ć
zgodnie z zasadami i warunkami u
ż
ycia broni palnej
i
ś
rodków przymusu bezpo
ś
redniego,
–
przestrzega
ć
przepisów bezpiecze
ń
stwa i higieny pracy, ochrony
przeciwpo
ż
arowej oraz ochrony
ś
rodowiska,
–
zapewnia
ć
ochron
ę
ró
ż
nych obiektów i dóbr.
2. Wykaz jednostek modułowych
Symbol
jednostki
modułowej
Nazwa jednostki modułowej
Orientacyjna
liczba
godzin na
realizacj
ę
515[01].Z2.01
Prowadzenie dokumentacji oraz planowanie ochrony
obszarów, obiektów i urz
ą
dze
ń
80
515[01].Z2.02 Posługiwanie si
ę
broni
ą
paln
ą
95
515[01].Z2.03 Stosowanie technik interwencyjnych
95
515[01].Z2.04 Ochrona
ż
ycia, zdrowia i nietykalno
ś
ci osób
100
515[01].Z2.05
Stosowanie ochrony fizycznej obiektów
i zabezpieczenie techniczne mienia
110
515[01].Z2.06
Konwojowanie warto
ś
ci pieni
ęż
nych oraz przedmiotów
warto
ś
ciowych lub niebezpiecznych
100
515[01].Z2.07 Zapewnianie ochrony ró
ż
nych obiektów i dóbr
220
Razem
800
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
84
3. Schemat układu jednostek modułowych
515[01].Z2
Taktyka i techniki
post
ę
powania w ochronie
osób i mienia
515[01].Z2.04
Ochrona
ż
ycia,
zdrowia
i nietykalno
ś
ci osób
515[01].Z2.05
Stosowanie ochrony
fizycznej obiektów
i zabezpieczenie
techniczne mienia
515[01].Z2.06
Konwojowanie
warto
ś
ci
pieni
ęż
nych oraz
przedmiotów
warto
ś
ciowych
lub
niebezpiecznych
515[01].Z2.01
Prowadzenie
dokumentacji oraz
planowanie ochrony
obszarów, obiektów
i urz
ą
dze
ń
515[01].Z2.07
Zapewnianie ochrony
ró
ż
nych obiektów i dóbr
515[01].Z2.02
Posługiwanie si
ę
broni
ą
paln
ą
515[01].Z2.03
Stosowanie technik
interwencyjnych
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
85
4. Literatura
Ciupi
ń
ski J., Komar A. B.: Techniki i taktyka strzela
ń
z broni palnej.
KARAT, Warszawa 2002
Dobrzyjałowski J., Gr
ą
dzki Z.: Taktyka i techniki interwencji oraz
wyszkolenie strzeleckie. HORTPRESS, Warszawa 2002
Dobrzyjałowski J.: Pałka typu „Tonfa” - przewodnik metodyczno-
szkoleniowy dla słu
ż
b mundurowych. CSP, Legionowo 1999
Enerlich M., Wojtal J., Milewicz M.: Ochrona osób i mienia, praca
zbiorowa. Dom Wydawniczy TNOiK, Toru
ń
2003
Enerlich M., Wojtal J., Milewicz M.: Ochrona osób i mienia - licencja
II stopnia. Dom Wydawniczy TNOiK, Toru
ń
2000
Grzeszyk Cz.: Vademecum agenta ochrony i detektywa. Crimen,
Warszawa 1998
Hanausek T.: Ustawa o ochronie osób i mienia, komentarz. Dom
Wydawniczy TNOiK, Toru
ń
1998
Instrukcja strzelby powtarzalnej „MOSSBERG” kal. 12/76 opis
i u
ż
ytkowanie, sposoby i zasady strzelania. O
ś
rodek Badawczo
-Rozwojowy Sprz
ę
tu Mechanicznego w Tarnowie, Tarnów 1995
Karabin J., Kowalczyk T., Stawski W.: Ochrona osób i konwojowanie.
HORTPRESS, Warszawa 2002
Karabin J., Seruga W., Stawski M., Stawski W., Zaborski A., Zaborski
W.: Organizacja ochrony osób i mienia oraz taktyka i dokumentowanie
działa
ń
ochronnych. HORTPRESS, Warszawa 2003
Kociewiak S., Ogrodzki P., Rulewicz J.: Vademecum zabezpieczenia
muzeów. Pagina, Warszawa 2002
Kotowski W.: Ochrona osób i mienia komentarz praktyczny. Dom
Wydawniczy ABC, Warszawa 2004
Kotowski W.: Ochrona osób i mienia-szczegóły. Dom Wydawniczy ABC,
Warszawa 2000
Kruczewski A.: Bro
ń
obiektowa w SUFO. Poradnik pracownika ochrony
fizycznej. KARAT, Warszawa 2001
Mitroff Ian I. Person Ch.: Zarz
ą
dzanie sytuacj
ą
kryzysow
ą
. WSiP,
Warszawa 2001
Nowicki Z.T.: Alarm o przest
ę
pstwie. Dom Wydawniczy TNOiK, Toru
ń
1997
Nowicki Z.T.: Bank wobec przemocy. Mediabank, Warszawa 1997
Nowicki Z.T.: Jak chroni
ć
? Poradnik dla organizatora i agenta ochrony.
Wydawnictwo BGW, Warszawa 1994
Nowicki Z.T.: Ochrona osób i mienia. Dom Wydawniczy TNOiK, Toru
ń
1999
Ochrona osób i mienia - Vademecum. O’Chikara, Lublin 2000
Pistolet maszynowy PM-98 9x19 mm PARA. Instrukcja obsługi
i u
ż
ytkowania. Fabryka broni „Łucznik” - Radom Sp. z o.o. Radom 2001
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
86
Radziejewski R.: Ochrona osób - poradnik dla ka
ż
dego. PAW,
Warszawa 1997
Radziejewski R.: Ochrona osób. PAW, Warszawa 1997
Sławi
ń
ski M.: Ochrona osób i mienia. PWN, Warszawa 1998
Stawski A.: Organizacja konwoju. PSDiPO, Lublin-Warszawa 1999
Stefa
ń
ski A., Zagórska H.: Ochrona obiektów. Druk Tur, Warszawa 1998
Szczygielski Z.: ABC pracownika ochrony. TELBIT, Warszawa1999
Ustawa o ochronie informacji niejawnych z dnia 22 stycznia 1999 r.
(Dz. U. 1999.11.95) i po zmianie z 15 kwietnia 2005 r. (Dz. U.196.1631).
Vademecum ochrony obiektów sakralnych, oprac. zbiór. Warszawa 1996
Wasilewski B.: Sztuka celnego strzelania. Wydawnictwo Sport
i Turystyka, Warszawa 1997
Wiłun K.: Ochrona osób i mienia. STO, Bielsko-Biała 2005
Wykaz literatury nale
ż
y aktualizowa
ć
w miar
ę
ukazywania si
ę
nowych
pozycji wydawniczych.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
87
Jednostka modułowa 515[01]Z2.01
Prowadzenie dokumentacji oraz planowanie ochrony
obszarów, obiektów i urz
ą
dze
ń
1. Szczegółowe cele kształcenia
W wyniku procesu kształcenia ucze
ń
(słuchacz) powinien umie
ć
:
–
okre
ś
li
ć
zasady
prowadzenia
dokumentacji
przedsi
ę
biorstwa
ś
wiadcz
ą
cego usługi w zakresie ochrony osób i mienia,
–
udokumentowa
ć
działalno
ść
gospodarcz
ą
w zakresie usług ochrony
osób i mienia,
–
okre
ś
li
ć
uprawnienia
pracowników
ochrony
zatrudnionych
w przedsi
ę
biorstwie,
–
uzasadni
ć
potrzeb
ę
planowania działa
ń
ochronnych,
–
rozró
ż
ni
ć
kategorie dokumentów obowi
ą
zuj
ą
cych w działaniach
ochronnych,
–
rozró
ż
ni
ć
rodzaje planów ochrony,
–
sporz
ą
dzi
ć
plany ochrony obszarów, obiektów i urz
ą
dze
ń
,
–
wyja
ś
ni
ć
wpływ techniki i metodyki ochrony na skuteczno
ść
działa
ń
ochronnych,
–
opracowa
ć
podstawowe dokumenty obowi
ą
zuj
ą
ce w ochronie osób
i mienia,
–
sporz
ą
dzi
ć
wymagan
ą
przepisami prawa dokumentacj
ę
ochronn
ą
,
–
zorganizowa
ć
podstawowe formy współpracy podmiotów ochrony
osób i mienia z Policj
ą
i innymi słu
ż
bami publicznymi,
–
zorganizowa
ć
nadzór i kontrol
ę
nad zadaniami wykonywanymi przez
pracowników ochrony.
2. Materiał nauczania
Metody dokumentowania działa
ń
ochrony mienia.
Dokumentacja wewn
ę
trznych słu
ż
b ochrony (WSO).
Dokumentacja zwi
ą
zana z powołaniem wewn
ę
trznych słu
ż
b ochrony.
Obowi
ą
zkowa dokumentacja działalno
ś
ci ochronnej WSO.
Tabela słu
ż
b.
Dziennik zmian.
Dziennik wydarze
ń
.
Rodzaje planów ochrony.
Instrukcja współpracy z Policj
ą
, jednostkami ochrony przeciwpo
ż
arowej,
obrony cywilnej i stra
ż
ami gminnymi (miejskimi).
Instrukcja post
ę
powania pracowników ochrony w przypadku napadu,
włamania, po
ż
aru, powodzi i awarii.
Dziennik szkolenia pracowników ochrony.
Instrukcja kontroli ruchu osobowego i materiałowego.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
88
Instrukcja konwojowania.
Instrukcja obsługi systemów i urz
ą
dze
ń
sygnalizacji alarmowej.
Dokumentacja
specjalistyczna
uzbrojonych
formacji
ochronnych
dotycz
ą
ca ewidencjonowania broni i amunicji.
Ksi
ąż
ka stanu uzbrojenia.
Ksi
ąż
ka wydania - przyj
ę
cia broni i amunicji.
Karta rozchodu amunicji.
Dokumentacja przedsi
ę
biorstwa ochrony.
Koncesja.
Rejestracja.
Statut spółki lub osoby fizycznej prowadz
ą
cej działalno
ść
gospodarcz
ą
.
Wykaz zatrudnionych pracowników ochrony.
Rejestr zawartych umów.
Ksi
ę
ga realizacji umów.
Dokumentacja firmy ochrony jako pracodawcy.
Regulaminy pracy, wynagradzania, funduszu socjalnego.
Dokumentacja osobowa.
Ewidencja czasu pracy.
Dokumenty obiektowe, grafiki pracy.
Grafiki szkole
ń
zawodowych i z bezpiecze
ń
stwa higieny pracy.
Dokumentacja dodatkowa zwi
ą
zana z realizacj
ą
poszczególnych umów
zlece
ń
ochrony osób i mienia.
Zasadno
ść
przeniesienia na grunt firmy ochrony dokumentacji ochronnej
WSO.
Archiwizacja dokumentacji.
3.
Ć
wiczenia
•
Okre
ś
lanie zada
ń
pracownika ochrony w zale
ż
no
ś
ci od formy
zatrudnienia i rodzaju wykonywanej pracy.
•
Analizowanie instrukcji o ruchu materiałowo-osobowym.
•
Opracowywanie planów ochrony wybranych obszarów, obiektów
i urz
ą
dze
ń
.
•
Dokonywanie
przykładowych
zapisów
w
dzienniku
zmiany
oraz dzienniku wydarze
ń
.
•
Analizowanie dokumentacji dotycz
ą
cej ewidencjonowania broni
i amunicji.
•
Dokonywanie przykładowego zapisu w ksi
ąż
ce wydania - przyj
ę
cia
broni i amunicji.
•
Opracowywanie wykazu zatrudnionych pracowników ochrony, rejestru
zawartych umów i ksi
ę
gi zrealizowanych umów.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
89
4.
Ś
rodki dydaktyczne
Przepisy prawa.
Plan ochrony obiektu.
Instrukcja o ruchu osobowo-materiałowym.
Obowi
ą
zkowa dokumentacja WSO.
Dokumentacja ewidencjonowania broni i amunicji.
Koncesja na prowadzenie działalno
ś
ci w zakresie ochrony osób
i mienia.
Przykładowe meldunki, notatki słu
ż
bowe.
Wykaz zatrudnionych pracowników ochrony.
Rejestr zawartych umów.
Ksi
ę
ga realizacji umów.
Schematy obiegu dokumentów.
5. Wskazania metodyczne do realizacji programu jednostki
Zasadniczym celem realizacji programu jednostki modułowej jest
kształtowanie umiej
ę
tno
ś
ci w zakresie prowadzenia dokumentacji oraz
opracowywania planów ochrony obszarów, obiektów i urz
ą
dze
ń
.
Podczas realizacji programu szczególn
ą
uwag
ę
nale
ż
y zwróci
ć
na
dokumentowanie całokształtu działalno
ś
ci gospodarczej w zakresie
ś
wiadczenia usług ochrony osób i mienia oraz sporz
ą
dzanie
i prowadzenie dokumentacji przez pracowników ochrony.
Realizacja programu nauczania wymaga od nauczyciela dobrego
przygotowania
zawodowego
oraz
do
ś
wiadczenia
w
zakresie
organizowania i kierowania zespołami pracowników ochrony oraz
kontroli i nadzoru nad działalno
ś
ci
ą
podmiotów ochrony osób i mienia.
Osi
ą
gni
ę
cie zaplanowanych celów kształcenia umo
ż
liwi stosowanie
efektywnych metod nauczania: wykładu konwersatoryjnego, dyskusji
dydaktycznej, metody przypadków, pokazu z obja
ś
nieniem oraz
ć
wicze
ń
.
Zał
ą
czone programie jednostki modułowej
ć
wiczenia stanowi
ą
propozycj
ę
do wykorzystania ich w czasie zaj
ęć
. Nauczyciel mo
ż
e
równie
ż
opracowa
ć
inne
ć
wiczenia dostosowane do umiej
ę
tno
ś
ci
uczniów oraz mo
ż
liwe do zrealizowania w szkole.
Zaj
ę
cia dydaktyczne nale
ż
y prowadzi
ć
w grupach do 15 osób,
z podziałem na 2-3 osobowe zespoły, w pracowni komputerowej oraz
ochrony osób i mienia wyposa
ż
onej w przepisy prawa, przykładowe
plany ochrony obiektu, meldunki oraz notatki słu
ż
bowe, schematy obiegu
dokumentów.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
90
6. Propozycje metod sprawdzania i oceny osi
ą
gni
ęć
edukacyjnych ucznia
Sprawdzanie osi
ą
gni
ęć
edukacyjnych ucznia powinno odbywa
ć
si
ę
przez cały czas realizacji programu jednostki modułowej, na podstawie
okre
ś
lonych kryteriów. Kryteria oceniania powinny uwzgl
ę
dnia
ć
zało
ż
one
w programie jednostki szczegółowe cele kształcenia.
Osi
ą
gni
ę
cia uczniów proponuje si
ę
sprawdza
ć
na podstawie:
–
sprawdzianów ustnych i pisemnych,
–
testów osi
ą
gni
ęć
szkolnych,
–
obserwacji pracy ucznia podczas wykonywania
ć
wicze
ń
.
Obserwuj
ą
c prac
ę
uczniów szczególn
ą
uwag
ę
nale
ż
y zwróci
ć
na:
–
opracowywanie planów ochrony obszarów, obiektów i urz
ą
dze
ń
,
–
korzystanie z instrukcji o ruchu osobowo-materiałowym,
–
prowadzenie dokumentacji obowi
ą
zuj
ą
cej w ochronie obiektowej,
konwojowej, elektronicznej,
–
organizowanie słu
ż
by ochronnej,
–
planowanie zasad współpracy z Policj
ą
i innymi słu
ż
bami,
–
sporz
ą
dzanie meldunków, protokołów, notatek,
–
prowadzenie ksi
ą
g ewidencyjnych zawartych umów,
–
prowadzenie ewidencji wydawania i przyjmowania broni i amunicji.
W ko
ń
cowej ocenie osi
ą
gni
ęć
uczniów, po zako
ń
czeniu realizacji
programu jednostki modułowej, nale
ż
y uwzgl
ę
dni
ć
wyniki wszystkich
metod sprawdzania zastosowanych przez nauczyciela.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
91
Jednostka modułowa 515[01].Z2.02
Posługiwanie si
ę
broni
ą
paln
ą
1. Szczegółowe cele kształcenia
W wyniku procesu kształcenia ucze
ń
(słuchacz) powinien umie
ć
:
–
scharakteryzowa
ć
dane
taktyczno-techniczne
podstawowych
rodzajów krótkiej broni palnej: pistoletów i rewolwerów, broni
maszynowej i strzelb gładkolufowych,
–
okre
ś
li
ć
warunki bezpiecznego obchodzenia si
ę
z broni
ą
i amunicj
ą
,
–
rozło
ż
y
ć
i zło
ż
y
ć
podstawowe rodzaje broni palnej krótkiej, długiej
i strzelby gładkolufowej,
–
wykona
ć
czynno
ś
ci zwi
ą
zane z czyszczeniem i konserwacj
ą
broni,
–
przyj
ąć
prawidłow
ą
postaw
ę
strzeleck
ą
,
–
zastosowa
ć
techniki szybkiego si
ę
gania po bro
ń
,
–
wycelowa
ć
i płynnie
ś
ci
ą
gn
ąć
j
ę
zyk spustowy,
–
odda
ć
strzał zgodnie z instrukcj
ą
szkolenia strzeleckiego,
–
scharakteryzowa
ć
najcz
ęś
ciej wyst
ę
puj
ą
ce przyczyny zaci
ę
cia si
ę
broni w trakcie strzelania,
–
okre
ś
li
ć
objawy zaci
ę
cia si
ę
broni oraz usun
ąć
je,
–
okre
ś
li
ć
warunki i zasady organizowania szkole
ń
strzeleckich
pracowników ochrony,
–
uzasadni
ć
potrzeb
ę
systematycznego dokształcania pracowników
ochrony w zakresie posługiwania si
ę
broni
ą
,
–
zastosowa
ć
przepisy bezpiecze
ń
stwa oraz przepisy prawa podczas
posługiwania si
ę
broni
ą
.
2. Materiał nauczania
Budowa i zasady działania broni.
Zasady działania, przeznaczenie i charakterystyka techniczna pistoletu,
rewolweru, pistolety maszynowego oraz strzelby gładkolufowej na
wybranych przykładach.
Rozkładanie i składanie, czyszczenie i konserwacja broni.
Zasady bezpiecznego obchodzenia si
ę
z broni
ą
i amunicj
ą
.
Podstawy celnego strzelania.
Przyczyny i objawy zaci
ę
cia broni.
Techniki posługiwania si
ę
broni
ą
.
Przyjmowanie postaw strzeleckich.
Techniki szybkiego si
ę
gania po bro
ń
.
Strzelanie nr 1 przygotowawcze (pistolet).
Strzelanie nr 2 szkolne (pistolet).
Strzelanie nr 3 szkolne (pistolet).
Strzelanie nr 4 dynamiczne (pistolet).
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
92
Strzelanie nr 5 sytuacyjne (pistolet).
Strzelanie nr 6 szkolne (pistolet maszynowy).
Strzelanie nr 7 szkolne (strzelba gładkolufowa).
Warunki i zasady organizacji i prowadzenia szkole
ń
strzeleckich
pracowników ochrony osób i mienia.
Zasady prowadzenia szkole
ń
. Konspekt szkolenia strzeleckiego.
Obowi
ą
zki pracowników funkcyjnych na strzelnicy.
Warunki i sposoby przeprowadzania strzela
ń
.
Ewidencja i ocena strzela
ń
. Wzory tarcz i figur strzeleckich.
Lista wyników strzela
ń
.
3.
Ć
wiczenia
•
Porównywanie danych technicznych poszczególnych rodzajów broni.
•
Analizowanie zasad działania broni palnej bojowej.
•
Składanie i rozkładanie poszczególnych rodzajów broni.
•
Ładowanie broni i przygotowywanie si
ę
do strzału.
•
Celowanie i oddawanie strzału z wykorzystaniem trena
ż
era
laserowego.
•
Przyjmowanie postawy strzeleckiej podczas treningu bezstrzałowego.
•
Doskonalenie techniki szybkiego si
ę
gania po bro
ń
.
•
Opracowywanie konspektu szkolenia strzeleckiego.
•
Wykonywanie
strzela
ń
przewidzianych
instrukcj
ą
szkolenia
strzeleckiego dla pracowników ochrony z broni bojowej: krótkiej,
maszynowej, gładkolufowej.
4.
Ś
rodki dydaktyczne
Bro
ń
palna, bojowa, szkolna, amunicja.
Przekroje broni i amunicji.
Instrukcje posługiwania si
ę
broni
ą
.
Tarcze i figury strzeleckie.
Plansze obrazuj
ą
ce ró
ż
ne rodzaje broni.
Ś
rodki audiowizualne i multimedialne.
Trena
ż
ery laserowe i multimedialne.
Strzelnica - miejsce treningu strzelania.
5. Wskazania metodyczne do realizacji programu jednostki
Podczas realizacji programu jednostki modułowej nale
ż
y kształtowa
ć
umiej
ę
tno
ś
ci bezpiecznego posługiwania si
ę
broni
ą
paln
ą
.
Osi
ą
gni
ę
cie zało
ż
onych celów kształcenia umo
ż
liwi stosowanie
nast
ę
puj
ą
cych metod nauczania: wykładu konwersatoryjnego, pokazu
z obja
ś
nieniem, pokazu z instrukta
ż
em, metody przypadków, metody
sytuacyjnej
oraz
ć
wicze
ń
praktycznych.
W
celu
podniesienia
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
93
efektywno
ś
ci kształcenia zawodowego zaleca si
ę
stosowanie metod
praktycznych
z
wykorzystaniem
trena
ż
erów
laserowych
i multimedialnych oraz prowadzenie zaj
ęć
treningowych na strzelnicy
kształtuj
ą
cych umiej
ę
tno
ść
celnego strzelania. Wa
ż
ne jest teoretyczne
przygotowanie ucznia do wykonania strzela
ń
szkolnych, dynamicznych
i sytuacyjnych. Przed przyst
ą
pieniem do wykonania
ć
wicze
ń
nauczyciel
powinien wyja
ś
ni
ć
budow
ę
i zasad
ę
działania broni, zaprezentowa
ć
prawidłow
ą
postaw
ę
strzeleck
ą
zawodnika, wyja
ś
ni
ć
zasady ładowania
broni, zaprezentowa
ć
techniki strzelania. W trakcie procesu nauczania-
-uczenia si
ę
nale
ż
y zwraca
ć
szczególn
ą
uwag
ę
ucznia na bezpieczne
obchodzenie si
ę
z broni
ą
i amunicj
ą
. Kontrol
ę
poprawno
ś
ci wykonania
ć
wiczenia nale
ż
y przeprowadzi
ć
w trakcie i po jego wykonaniu.
Ć
wiczenia
ułatwi
ą
uczniom
zrozumienie
tre
ś
ci
programowych,
indywidualizacj
ę
procesu kształcenia oraz efektywniejsze wykorzystanie
pomocy dydaktycznych. Nale
ż
y zapewni
ć
uczniom indywidualne tempo
wykonywania
ć
wicze
ń
.
Realizuj
ą
c program nauczania nale
ż
y kształtowa
ć
umiej
ę
tno
ść
celnego strzelania, która jest niezb
ę
dna pracownikowi ochrony osób
fizycznych i mienia w realizacji zada
ń
zawodowych, nale
ż
y równie
ż
podkre
ś
li
ć
,
ż
e jest to najgro
ź
niejszy
ś
rodek przymusu bezpo
ś
redniego.
Zamieszczone w programie
ć
wiczenia stanowi
ą
propozycj
ę
do
wykorzystania, nauczyciel mo
ż
e opracowa
ć
inne
ć
wiczenia dostosowane
do potrzeb i oczekiwa
ń
uczniów oraz mo
ż
liwo
ś
ci szkoły.
Zaj
ę
cia nale
ż
y prowadzi
ć
w pracowni wyszkolenia strzeleckiego,
w grupach do 15 osób, z podziałem na 2 osobowe zespoły.
6. Propozycje metod sprawdzania i oceny osi
ą
gni
ęć
edukacyjnych ucznia
Sprawdzanie osi
ą
gni
ęć
edukacyjnych ucznia powinno odbywa
ć
si
ę
przez cały czas realizacji programu jednostki modułowej, na podstawie
okre
ś
lonych kryteriów.
Ocena osi
ą
gni
ęć
szkolnych powinna aktywizowa
ć
i mobilizowa
ć
do pracy zarówno ucznia jak i nauczyciela. Proces oceniania powinien
obejmowa
ć
:
–
diagnoz
ę
stanu wiedzy i umiej
ę
tno
ś
ci uczniów z uwzgl
ę
dnieniem
zało
ż
onych celów kształcenia,
–
identyfikowanie post
ę
pów ucz
ą
cych si
ę
w toku realizacji tre
ś
ci
kształcenia oraz rozpoznawanie trudno
ś
ci w osi
ą
ganiu zało
ż
onych
celów kształcenia,
–
sprawdzanie wiedzy i umiej
ę
tno
ś
ci ucznia po zrealizowaniu tre
ś
ci
kształcenia jednostki modułowej.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
94
Oceny uczniów nale
ż
y dokonywa
ć
na podstawie:
–
sprawdzianów ustnych,
–
sprawdzianów praktycznych,
–
obserwacji czynno
ś
ci uczniów podczas rozkładania, składania oraz
załadunku broni.
Obserwuj
ą
c prac
ę
uczniów szczególn
ą
uwag
ę
nale
ż
y zwróci
ć
na:
–
rozpoznawanie rodzajów broni i amunicji,
–
korzystanie z instrukcji u
ż
ytkowania broni,
–
wyja
ś
nianie budowy i zasady działania broni i amunicji,
–
postaw
ę
strzeleck
ą
,
–
ładownie i przeładowywanie broni,
–
przestrzeganie przepisów bezpiecze
ń
stwa w obchodzeniu si
ę
z broni
ą
i amunicj
ą
.
W ko
ń
cowej ocenie osi
ą
gni
ęć
uczniów, po zako
ń
czeniu realizacji
programu jednostki modułowej, nale
ż
y uwzgl
ę
dni
ć
wyniki wszystkich
metod sprawdzania zastosowanych przez nauczyciela oraz wyniki
strzelania.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
95
Jednostka modułowa 515[01]Z2.03
Stosowanie technik interwencyjnych
1. Szczegółowe cele kształcenia
W wyniku procesu kształcenia ucze
ń
(słuchacz) powinien umie
ć
:
–
dobra
ć
technik
ę
interwencyjn
ą
do okre
ś
lonej sytuacji zagro
ż
enia,
–
rozró
ż
ni
ć
podstawowe zasady, warunki i techniki posługiwania si
ę
kajdankami i pałk
ą
wielofunkcyjn
ą
,
–
zastosowa
ć
kajdanki i pałk
ę
wielofunkcyjn
ą
w przypadkach
przewidzianych prawem,
–
zastosowa
ć
ró
ż
ne techniki posługiwania si
ę
ś
rodkami przymusu
bezpo
ś
redniego,
–
podj
ąć
działania maj
ą
ce na celu obron
ę
przed zamachem broni
ą
,
no
ż
em i innymi niebezpiecznymi narz
ę
dziami,
–
zastosowa
ć
bro
ń
paln
ą
w przypadkach przewidzianych prawem,
–
zastosowa
ć
ró
ż
ne techniki posługiwania si
ę
broni
ą
w walce,
–
zastosowa
ć
bro
ń
paln
ą
zgodnie z zasadami i warunkami u
ż
ycia broni
wynikaj
ą
cymi z ustawy,
–
usun
ąć
z pojazdu osoby stawiaj
ą
ce opór,
–
podj
ąć
współprac
ę
z partnerem podczas stosowania ró
ż
nych technik
interwencyjnych,
–
udoskonali
ć
swoje umiej
ę
tno
ś
ci interwencyjne w ochronie osób
i mienia oraz w odpieraniu zamachów przest
ę
pczych,
–
zastosowa
ć
zasady oraz uwzgl
ę
dni
ć
warunki u
ż
ycia broni palnej
i
ś
rodków przymusu bezpo
ś
redniego okre
ś
lone w ustawie o ochronie
osób i mienia.
2. Materiał nauczania
Podstawowe sposoby obezwładniania.
Obezwładnianie przy pomocy: d
ź
wigni, rzutem, podci
ę
ciem.
Techniki zakładania kajdanek.
Techniki zakładania kajdanek osobie stoj
ą
cej przodem, tyłem, kl
ę
cz
ą
cej
i le
żą
cej.
Techniki zakładania kajdanek osobie przy udziale asekuruj
ą
cego
z przyparciem do
ś
ciany, samochodu lub parkanu.
Podstawowe techniki posługiwania si
ę
pałk
ą
wielofunkcyjn
ą
typu „Tonfa”.
Techniki interwencyjne z wykorzystaniem pałki wielofunkcyjnej typu
„Tonfa”.
Wykorzystanie pałki wielofunkcyjnej typu „Tonfa” w walce obronnej.
Zasady obrony przed atakami no
ż
em i innymi niebezpiecznymi
przedmiotami.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
96
Zasady obrony przed zagro
ż
eniem u
ż
ycia broni palnej krótkiej, techniki
obrony w sytuacji zagro
ż
enia z przodu, z tyłu oraz z boku.
Techniki interwencyjne wobec osób pozostaj
ą
cych w pojazdach.
Techniki usuwania osób pozostaj
ą
cych w pojazdach przy u
ż
yciu siły,
przy pomocy kajdanek, przy pomocy pałki wielofunkcyjnej typu „Tonfa”.
Legitymowanie i uj
ę
cie osób pieszych i poruszaj
ą
cych si
ę
pojazdem.
Taktyka uj
ę
cia osoby w pomieszczeniu.
3.
Ć
wiczenia
•
Posługiwanie si
ę
ś
rodkami przymusu bezpo
ś
redniego, w sytuacji
symulowanej.
•
Posługiwanie si
ę
pałk
ą
wielofunkcyjn
ą
typu „Tonfa”.
•
Zakładanie kajdanek w ró
ż
nych sytuacjach.
•
Stosowanie technik obrony przed zamachem broni
ą
paln
ą
i innymi
niebezpiecznymi narz
ę
dziami w tym: no
ż
em, kijem baseballowym,
pałk
ą
metalow
ą
, ła
ń
cuchem.
•
Podejmowanie działa
ń
maj
ą
cych na celu uj
ę
cie osób pieszych oraz
poruszaj
ą
cych si
ę
pojazdem.
•
Usuwanie z pojazdów osób zagra
ż
aj
ą
cych bezpiecze
ń
stwu, stosuj
ą
c
odpowiednie chwyty, pałk
ę
wielofunkcyjn
ą
typu „Tonfa”, kajdanki.
•
Odpieranie bezpo
ś
rednich zamachów przest
ę
pczych we współpracy
z partnerem.
•
Ujmowanie sprawców zamachów, z wykorzystaniem odpowiednich
technik interwencyjnych w warunkach symulowanych.
4.
Ś
rodki dydaktyczne
Filmy video dotycz
ą
ce odpierania bezpo
ś
rednich zamachów na osoby
i mienie.
Pałka wielofunkcyjna typu „Tonfa”.
Kajdanki.
Pałki, kije, no
ż
e i inne niebezpieczne narz
ę
dzia.
Maty i materace.
R
ę
czne miotacze gazu.
Paralizatory elektryczne.
Bro
ń
palna.
5. Wskazania metodyczne do realizacji programu jednostki
Celem realizacji programu jednostki modułowej jest kształtowanie
umiej
ę
tno
ś
ci stosowania zasad posługiwania si
ę
ś
rodkami przymusu
bezpo
ś
redniego oraz stosowania technik interwencyjnych w obronie
własnej i podczas wymuszania posłusze
ń
stwa.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
97
Osi
ą
gni
ę
cie zało
ż
onych celów kształcenia umo
ż
liwi stosowanie
nast
ę
puj
ą
cych metod nauczania: pokazu z obja
ś
nieniem, pokazu
z instrukta
ż
em, metody przypadków, metody sytuacyjnej oraz
ć
wicze
ń
praktycznych.
Na postawie pokazu wykonanego przez instruktora uczniowie powinni
kształtowa
ć
umiej
ę
tno
ś
ci wykonywania ró
ż
nych technik interwencyjnych,
posługiwania si
ę
ś
rodkami przymusu bezpo
ś
redniego, stosowania
technik
obrony
przed
zamacham
broni
ą
,
no
ż
em
i
innymi
niebezpiecznymi narz
ę
dziami. Ka
ż
de zaj
ę
cia powinny by
ć
poprzedzane
rozgrzewk
ą
ze zwróceniem szczególnej uwagi na bezpiecze
ń
stwo
uczniów w trakcie wykonywanych
ć
wicze
ń
.
W czasie wykonywania
ć
wicze
ń
nale
ż
y obserwowa
ć
czynno
ś
ci
uczniów, udziela
ć
im wskazówek oraz analizowa
ć
popełnione przez nich
bł
ę
dy. Ka
ż
dy ucze
ń
powinien mie
ć
mo
ż
liwo
ść
wielokrotnego powtórzenia
najtrudniejszych elementów
ć
wicze
ń
. Istotnym elementem procesu
kształcenia jest systematyczne wdra
ż
anie uczniów do samokształcenia,
doskonalenia
zdobytych
umiej
ę
tno
ś
ci
oraz
przestrzegania
obowi
ą
zuj
ą
cych przepisów prawa.
Zaj
ę
cia powinny by
ć
prowadzone w sali gimnastycznej wyposa
ż
onej
w maty i materace oraz odpowiednie
ś
rodki dydaktyczne, a tak
ż
e na
wydzielonych i zabezpieczonych przed osobami postronnymi placach
ć
wicze
ń
. Uczniowie powinni pracowa
ć
w grupach 15 osobowych
w 2 osobowych zespołach.
W trakcie realizacji tre
ś
ci programowych nale
ż
y zwróci
ć
uwag
ę
na
kształtowanie postaw: odpowiedzialno
ś
ci za
ż
ycie człowieka, wra
ż
liwo
ś
ci
na potrzeby innych ludzi, systematyczno
ś
ci w d
ąż
eniu do podnoszenia
kwalifikacji i aktualizacji wiedzy.
Realizacja programu jednostki modułowej mo
ż
e odbywa
ć
si
ę
na ró
ż
nych etapach procesu kształcenia, ze wzgl
ę
du na konieczno
ść
dostosowania liczby godzin, przewidzianych na realizacj
ę
programu
jednostki modułowej, do przyj
ę
tego planu nauczania.
6. Propozycje metod sprawdzania i oceny osi
ą
gni
ęć
edukacyjnych ucznia
Sprawdzanie i ocenianie osi
ą
gni
ęć
uczniów powinno odbywa
ć
si
ę
przez cały czas realizacji programu jednostki modułowej na podstawie
okre
ś
lonych kryteriów. Ocenianie powinno u
ś
wiadomi
ć
uczniom poziom
ich osi
ą
gni
ęć
w odniesieniu do wymaga
ń
edukacyjnych, motywowa
ć
do
samodzielnej pracy i samooceny.
Wiadomo
ś
ci i umiej
ę
tno
ś
ci niezb
ę
dne do realizacji programu mog
ą
by
ć
sprawdzane na podstawie testów osi
ą
gni
ęć
szkolnych oraz
sprawdzianów ustnych i pisemnych. Umiej
ę
tno
ś
ci praktyczne proponuje
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
98
si
ę
sprawdza
ć
przez obserwacj
ę
czynno
ś
ci uczniów wykonywanych
podczas
ć
wicze
ń
praktycznych.
Dokonuj
ą
c oceny pracy uczniów nale
ż
y zwróci
ć
uwag
ę
na:
–
stopie
ń
opanowania technik interwencyjnych,
–
stosowanie
ś
rodków przymusu bezpo
ś
redniego,
–
poprawne obchodzenie si
ę
z broni
ą
paln
ą
,
–
korzystanie z przepisów prawa dotycz
ą
cych stosowania technik
interwencyjnych,
–
umiej
ę
tno
ść
dostosowania technik do okre
ś
lonych sytuacji,
–
przestrzeganie przepisów bezpiecze
ń
stwa w stosunku do napastnika
i własnej osoby,
–
stosowanie
technik
interwencyjnych
w
sytuacjach
typowych
i problemowych.
Po zako
ń
czeniu realizacji programu jednostki modułowej proponuje
si
ę
zorganizowanie szkolnego turnieju umo
ż
liwiaj
ą
cego okre
ś
lenie
poziomu opanowania technik samoobrony przez poszczególnych
uczniów. Wszystkie
ć
wiczenia powinny by
ć
starannie zaplanowane
i przygotowane, do ka
ż
dego z nich nale
ż
y opracowa
ć
kryteria oceniania
oraz schemat punktowania.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
99
Jednostka modułowa 515[01].Z2.04
Ochrona
ż
ycia, zdrowia i nietykalno
ś
ci osób
1. Szczegółowe cele kształcenia
W wyniku procesu kształcenia ucze
ń
(słuchacz) powinien umie
ć
:
–
dokona
ć
analizy zaistniałych i potencjalnych zagro
ż
e
ń
,
–
okre
ś
li
ć
struktur
ę
organizacyjn
ą
instytucji powołanych do ochrony
ż
ycia zdrowia i nietykalno
ś
ci osób,
–
skalkulowa
ć
i dyslokowa
ć
siły i
ś
rodki potrzebne do ochrony osób,
–
rozró
ż
ni
ć
i scharakteryzowa
ć
poszczególne formy ochrony,
–
dobra
ć
pracowników do wykonywania zada
ń
na okre
ś
lonych
stanowiskach pracy, zgodnie z wymaganiami prawnymi i etycznymi
oraz cechami psychofizycznymi,
–
okre
ś
li
ć
istot
ę
i rodzaj zagro
ż
enia chronionych osób oraz tendencje
ich rozwoju,
–
rozpozna
ć
symptomy zagro
ż
e
ń
dotycz
ą
cych chronionych osób,
–
oceni
ć
stan bezpiecze
ń
stwa chronionych osób,
–
zareagowa
ć
na sygnały poszczególnych zagro
ż
e
ń
,
–
zapobiec potencjalnym zagro
ż
eniom,
–
posłu
ż
y
ć
si
ę
bezpiecznie i zgodnie z przepisami,
ś
rodkami przymusu
bezpo
ś
redniego oraz broni
ą
,
–
dobra
ć
wyposa
ż
enie pracownika ochrony,
ś
rodki ł
ą
czno
ś
ci,
ś
rodki
transportu oraz
ś
rodki przymusu bezpo
ś
redniego i uzbrojenia,
–
zabezpieczy
ć
ś
rodki ł
ą
czno
ś
ci dla poszczególnych pracowników,
–
posłu
ż
y
ć
si
ę
ś
rodkami ł
ą
czno
ś
ci,
–
opracowa
ć
model współpracy pracowników ochrony osób z Policj
ą
i innymi słu
ż
bami,
–
podj
ąć
współprac
ę
z innymi podmiotami i słu
ż
bami ochrony,
–
zastosowa
ć
przepisy bezpiecze
ń
stwa i higieny pracy.
2. Materiał nauczania
Zasady działa
ń
ochronnych.
Instytucje powołane do ochrony osób.
Ochrona osób w
ś
wietle ochrony praw i wolno
ś
ci osobistych.
Ochrona osób jako działalno
ść
gospodarcza.
Cele i zadania przedsi
ę
wzi
ęć
ochronnych oraz wymagania zwi
ą
zane
z ochron
ą
osób.
Organizacja systemu ochrony osobistej osób powierzonych ochronie.
Metody i zakres działa
ń
ochronnych w ochronie osób.
Taktyka ochrony osób.
Metody ataków, bro
ń
stosowana w skrytobójczych zamachach.
Zasady i sposoby ochrony osób miejscach publicznych.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
100
Zasady i sposoby ochrony osób w okre
ś
lonych sytuacjach.
Bezpiecze
ń
stwo i higiena pracy.
3.
Ć
wiczenia
•
Opracowywanie przykładowego modelu współpracy pracowników
ochrony osób z Policj
ą
i innymi słu
ż
bami.
•
Dobieranie sposobów ochrony osób do okre
ś
lonych sytuacji.
•
Analizowanie istoty i rodzaju zagro
ż
e
ń
oraz tendencji ich rozwoju.
•
Tworzenie szyków ochronnych.
•
Ochrona „Vipa” podczas wsiadania i wysiadania z samochodu.
•
Tworzenie pier
ś
cieni ochronnych wokół osoby ochranianej w ró
ż
nych
miejscach i sytuacjach.
•
Analizowanie zaobserwowanych sytuacji podczas ochrony osób.
•
Opracowywanie planu działa
ń
z zakresu ochrony osób w sytuacji
zagro
ż
enia.
•
Analizowanie ustawy o ochronie osób i mienia oraz innych rozwi
ą
za
ń
prawnych, pod k
ą
tem mo
ż
liwo
ś
ci ich zastosowania do ochrony osób.
4.
Ś
rodki dydaktyczne
Przepisy prawa dotycz
ą
ce ochrony
ż
ycia zdrowia i nietykalno
ś
ci osób.
Filmy dydaktyczne dotycz
ą
ce
ś
rodków ł
ą
czno
ś
ci, transportu, uzbrojenia
i wyposa
ż
enia. Makiety. Bro
ń
.
Ś
rodki przymusu bezpo
ś
redniego.
Ś
rodki ł
ą
czno
ś
ci - instrukcje działania i obsługi.
Odznaki i identyfikatory pracownika ochrony.
Kamizelka i hełm kuloodporny.
Maska przeciwgazowa.
Przykładowe meldunki, notatki słu
ż
bowe.
Samochód przystosowany do ochrony osób.
Instrukcja o ruchu osobowo-materiałowym.
5. Wskazania metodyczne do realizacji programu jednostki
Celem realizacji programu jednostki modułowej jest kształtowanie
umiej
ę
tno
ś
ci rozpoznawania symptomów zagro
ż
enia, oceny stanu
bezpiecze
ń
stwa chronionych osób, reagowania na ró
ż
ne rodzaje
zagro
ż
e
ń
,
bezpiecznego
posługiwania
si
ę
ś
rodkami
przymusu
bezpo
ś
redniego
oraz
broni
ą
,
dobru
wła
ś
ciwego
wyposa
ż
enia
pracowników ochrony, doboru
ś
rodków ł
ą
czno
ś
ci i transportu oraz
przestrzegania procedur bezpiecze
ń
stwa chronionych osób.
W trakcie realizacji programu nale
ż
y stosowa
ć
nast
ę
puj
ą
ce metody
nauczania: wykładu problemowego, pokazu z obja
ś
nieniem, metody
przypadków, sytuacyjnej oraz
ć
wicze
ń
praktycznych.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
101
Tre
ś
ci
programowe
nale
ż
y
realizowa
ć
wykorzystuj
ą
c
opisy
rzeczywistych sytuacji zwi
ą
zanych z ochron
ą
osób pełni
ą
cych wa
ż
ne
funkcje w pa
ń
stwie. Na ich podstawie nale
ż
y okre
ś
li
ć
mo
ż
liwo
ś
ci
zapobiegania
zagro
ż
eniom,
zaplanowa
ć
taktyk
ę
ochrony
oraz
organizacj
ę
zespołu ochronnego.
W czasie wykonywania
ć
wicze
ń
nauczyciel powinien obserwowa
ć
czynno
ś
ci uczniów podczas wykonywania
ć
wicze
ń
, udziela
ć
im
wskazówek oraz korygowa
ć
popełnione przez nich bł
ę
dy.
W procesie dydaktycznym zaleca si
ę
stosowanie odpowiednich
ś
rodków dydaktycznych oraz filmów szkoleniowych. Film daje mo
ż
liwo
ść
przedstawienia działa
ń
podejmowanych przez zespół powołany do
ochrony
ż
ycia, zdrowia i nietykalno
ś
ci odpowiednich osób, ułatwia
dokładne
przeanalizowanie
okre
ś
lonej
sytuacji
oraz
utrwalenie
poprawnych zachowa
ń
w sytuacjach niebezpiecznych. Zaj
ę
cia nale
ż
y
prowadzi
ć
w grupie do 15 osób, indywidualnie oraz w zespołach
2-3 osobowych.
6. Propozycje metod sprawdzania i oceny osi
ą
gni
ęć
edukacyjnych ucznia
Sprawdzanie i ocenianie osi
ą
gni
ęć
uczniów powinno by
ć
prowadzone
systematycznie, na podstawie ustalonych kryteriów. Kryteria oceniania
powinny uwzgl
ę
dnia
ć
poziom wiadomo
ś
ci oraz zakres opanowania przez
uczniów umiej
ę
tno
ś
ci wynikaj
ą
cych ze szczegółowych celów kształcenia.
Sprawdzanie i ocenianie osi
ą
gni
ęć
uczniów powinno by
ć
dokonywane
na podstawie:
–
sprawdzianów ustnych,
–
sprawdzianów praktycznych,
–
obserwacji czynno
ś
ci uczniów podczas wykonywania
ć
wicze
ń
.
Podczas obserwacji szczególn
ą
uwag
ę
nale
ż
y zwróci
ć
na:
–
umiej
ę
tno
ść
analizy
istniej
ą
cych
i
potencjalnych
zagro
ż
e
ń
chronionych osób,
–
dobór odpowiedniej metody ochrony
ż
ycia i nietykalno
ś
ci osób,
–
dobór odpowiednich
ś
rodków zabezpieczaj
ą
cych,
–
współprac
ę
w zespole,
–
stosowanie bezpiecznych metod ochrony,
–
zdyscyplinowanie, pracowito
ść
, dokładno
ść
, rzetelno
ść
.
Obserwacja powinna by
ć
prowadzona przy pomocy arkusza
obserwacji przygotowanego przez nauczyciela.
Podstaw
ą
do uzyskania przez ucznia pozytywnej oceny jest przede
wszystkim poprawne i samodzielne wykonanie
ć
wicze
ń
.
W ocenie ko
ń
cowej osi
ą
gni
ęć
ucznia, nale
ż
y uwzgl
ę
dni
ć
wyniki
wszystkich zastosowanych przez nauczyciela metod sprawdzenia.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
102
Jednostka modułowa 515[01].Z2.05
Stosowanie ochrony fizycznej obiektów
i zabezpieczenie techniczne mienia
1. Szczegółowe cele kształcenia
W wyniku procesu kształcenia ucze
ń
(słuchacz) powinien umie
ć
:
–
scharakteryzowa
ć
system organizacji ochrony mienia w obiektach
podlegaj
ą
cych obowi
ą
zkowej ochronie oraz zabezpieczenia imprez
masowych,
–
okre
ś
li
ć
prawa i obowi
ą
zki pracownika wykonuj
ą
cego zadania
zwi
ą
zane z ochron
ą
fizyczn
ą
oraz zabezpieczeniem technicznym
chronionych obiektów,
–
zorganizowa
ć
ochron
ę
fizyczn
ą
i zabezpieczenie techniczne
chronionych obiektów i mienia,
–
okre
ś
li
ć
zakres, taktyk
ę
i metodyk
ę
ochrony mienia oraz imprez
masowych,
–
dokona
ć
wyboru taktyki wykonywania zada
ń
zwi
ą
zanych z ochron
ą
fizyczn
ą
mienia,
–
scharakteryzowa
ć
rodzaje technicznych
ś
rodków zabezpieczenia
mienia, ich przeznaczenie oraz zasady obsługi,
–
wyja
ś
ni
ć
zasady działania systemów zabezpieczenia,
–
okre
ś
li
ć
warunki stosowania ró
ż
nych urz
ą
dze
ń
zabezpieczaj
ą
cych
zgodne z obowi
ą
zuj
ą
cymi normami,
–
zorganizowa
ć
odpowiednie
zabezpieczenie
elektroniczne
chronionego obiektu,
–
wyja
ś
ni
ć
zasady działania i obsługi systemu sygnalizacji włamania
i napadu,
–
wyja
ś
ni
ć
zasady działania i obsługi systemu telewizji zamkni
ę
tej
zainstalowanej w obiekcie,
–
okre
ś
li
ć
zasady działania i obsługi systemu kontroli dost
ę
pu,
–
wyja
ś
ni
ć
zasady działania i obsługi systemu alarmowania po
ż
aru,
–
okre
ś
li
ć
i
ć
zasady działania i obsługi systemu transmisji sygnału
alarmowego
oraz
obsługi
podstawowych
rodzajów
stacji
monitorowania,
–
wyja
ś
ni
ć
zasady działania i obsługi systemów alarmowych oraz
ł
ą
czno
ś
ci w systemach przesyłania informacji, w tym stosowanych
w pojazdach dostosowanych do przewozu warto
ś
ci pieni
ęż
nych
i specjalnych (bankowozach),
–
posłu
ż
y
ć
si
ę
instrukcjami obsługi systemów alarmowych,
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
103
–
wykona
ć
czynno
ś
ci zwi
ą
zane z ochron
ą
stał
ą
, ochron
ą
dora
ź
n
ą
oraz
dozorem sygnałów alarmowych,
–
zastosowa
ć
przepisy bezpiecze
ń
stwa i higieny pracy podczas
wykonywania zada
ń
zawodowych.
2. Materiał nauczania
Zasady przygotowania i prowadzenia ochrony.
Analiza potencjalnych i zaistniałych zagro
ż
e
ń
.
Okre
ś
lanie struktury organizacyjnej ochrony mienia dostosowanej do
potencjalnych zagro
ż
e
ń
.
Kalkulacja i dyslokacja sił i
ś
rodków potrzebnych do ochrony.
Wyposa
ż
enie i uzbrojenie pracowników ochrony.
Zadania pracowników ochrony.
Podstawowe formy realizowania fizycznej i technicznej ochrony mienia
w zakresie: ochrony stałej, ochrony dora
ź
nej, dozoru sygnałów
alarmowych.
Podział technicznych
ś
rodków i urz
ą
dze
ń
zabezpieczenia mienia.
Charakterystyka zabezpiecze
ń
architektoniczno-budowlanych.
Rodzaje
zabezpiecze
ń
mechanicznych
i
ich
charakterystyka.
Zabezpieczenia
elektroniczne
-
charakterystyka
stosowanych
zabezpiecze
ń
.
Ogólne zasady rozmieszczenia i u
ż
ytkowania zabezpiecze
ń
pasywnych
i aktywnych.
Obsługa techniczna oraz konserwacja podstawowych systemów
zabezpieczenia technicznego.
O
ś
wietlenie i jego rola w ochronie obiektu.
Bezpiecze
ń
stwo i higiena pracy.
3.
Ć
wiczenia
•
Planowanie i realizacja ochrony mienia (obiektów) w warunkach
symulowanych.
•
Obsługa ruchu osobowego i towarowego w chronionym obiekcie.
•
Prowadzenie obserwacji chronionego obiektu.
•
Patrolowanie chronionego obszaru.
•
Prezentowanie zachowania si
ę
załogi interwencyjnej na miejscu
zdarzenia- inscenizacja.
•
Prezentowanie uprawnie
ń
i obowi
ą
zków pracownika ochrony
pełni
ą
cego słu
ż
b
ę
porz
ą
dkow
ą
w warunkach symulowanych.
4.
Ś
rodki dydaktyczne
Przepisy prawa dotycz
ą
ce ochrony fizycznej i technicznej osób i mienia.
Ustawa o ochronie imprez masowych.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
104
Ś
rodki ł
ą
czno
ś
ci.
Ś
rodki zabezpieczenia mechanicznego.
Ś
rodki zabezpieczenia elektronicznego.
Makiety systemów alarmowych.
Instrukcje działania i obsługi systemów alarmowych.
5. Wskazania metodyczne do realizacji programu jednostki
Podstawowym celem realizacji programu jednostki modułowej jest
kształtowanie
umiej
ę
tno
ś
ci
ochrony
fizycznej
obiektów
oraz
technicznego zabezpieczenia mienia. W trakcie realizacji programu
nale
ż
y ł
ą
czy
ć
teori
ę
z praktyk
ą
poprzez odpowiedni dobór
ć
wicze
ń
oraz
wykorzystywanie wiadomo
ś
ci i umiej
ę
tno
ś
ci uczniów z innych obszarów
tematycznych, a tak
ż
e rozwija
ć
umiej
ę
tno
ść
samokształcenia oraz
korzystania z ró
ż
nych
ź
ródeł informacji.
W procesie nauczania-uczenia si
ę
szczególn
ą
uwag
ę
nale
ż
y zwróci
ć
na prawa i obowi
ą
zki pracownika podczas wykonywania zada
ń
zwi
ą
zanych z ochron
ą
fizyczn
ą
obiektów, rodzaje
ś
rodków i urz
ą
dze
ń
stosowanych do zabezpieczenia mienia, a tak
ż
e na rodzaje form
ochrony stałej i dora
ź
nej oraz dozoru sygnałów alarmowych.
Osi
ą
gni
ę
cie zało
ż
onych celów kształcenia umo
ż
liwi stosowanie
nast
ę
puj
ą
cych metod nauczania: dyskusji dydaktycznej, pogadanki,
metody przypadków oraz
ć
wicze
ń
praktycznych.
Podczas wyja
ś
niania budowy i zasady działania urz
ą
dze
ń
stosowanych do zabezpieczenia mienia oraz obsługi
ś
rodków ł
ą
czno
ś
ci,
systemu telewizji zamkni
ę
tej i transmisji sygnału alarmowego zaleca si
ę
stosowanie
metody
pokazu
z
obja
ś
nieniem
oraz
pokazu
z instrukta
ż
em.
Przykładowe
ć
wiczenia zamieszczone w programie stanowi
ą
propozycj
ę
do wykorzystania w czasie zaj
ęć
. Nauczyciel powinien
zaplanowa
ć
tak
ż
e szereg innych
ć
wicze
ń
o zró
ż
nicowanym stopniu
trudno
ś
ci.
Zaj
ę
cia powinny odbywa
ć
si
ę
w pracowni technicznych
ś
rodków
zabezpieczenia osób i mienia, w grupie do 15 osób, z podziałem na
zespoły 2-3 osobowe.
Zaj
ę
cia dydaktyczne powinien prowadzi
ć
nauczyciel, który ma
odpowiednie do
ś
wiadczenie w zakresie ochrony oraz technicznego
zabezpieczenia mienia.
6. Propozycje metod sprawdzania i oceny osi
ą
gni
ęć
edukacyjnych ucznia
Sprawdzanie i ocenianie osi
ą
gni
ęć
uczniów powinno odbywa
ć
si
ę
systematycznie, na podstawie ustalonych kryteriów. Sprawdzanie
osi
ą
gni
ęć
uczniów powinno dostarczy
ć
informacji dotycz
ą
cych zakresu
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
105
i poziomu nabytych umiej
ę
tno
ś
ci okre
ś
lonych w programie jednostki
modułowej.
Osi
ą
gni
ę
cia uczniów mo
ż
na ocenia
ć
na podstawie:
–
sprawdzianów ustnych,
–
sprawdzianów pisemnych,
–
testów dydaktycznych.
Umiej
ę
tno
ś
ci praktyczne nale
ż
y sprawdza
ć
poprzez obserwacj
ę
czynno
ś
ci wykonywanych przez uczniów podczas realizacji zada
ń
oraz
stosowanie testów praktycznych.
Sprawdzanie i ocena osi
ą
gni
ęć
edukacyjnych ucznia powinna
uwzgl
ę
dnia
ć
:
–
planowanie technicznego zabezpieczenia mienia,
–
dobór sposobów ochrony mienia,
–
obsług
ę
mechanicznych
ś
rodków zabezpieczenia mienia,
–
obsług
ę
elektronicznych i wizyjnych
ś
rodków zabezpieczenia mienia.
W ocenie ko
ń
cowej nauczyciel powinien uwzgl
ę
dni
ć
wyniki wszystkich
zastosowanych metod sprawdzania osi
ą
gni
ęć
ucznia.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
106
Jednostka modułowa 515[01].Z2.06
Konwojowanie warto
ś
ci pieni
ęż
nych oraz
przedmiotów warto
ś
ciowych lub niebezpiecznych
1. Szczegółowe cele kształcenia
W wyniku procesu kształcenia ucze
ń
(słuchacz) powinien umie
ć
:
–
wyja
ś
ni
ć
podstawowe poj
ę
cia zwi
ą
zane z ochron
ą
warto
ś
ci
pieni
ęż
nych,
–
zastosowa
ć
zasady i wymagania techniczne dotycz
ą
ce ochrony
budynków i pomieszcze
ń
przeznaczonych do przechowywania
warto
ś
ci pieni
ęż
nych,
–
zastosowa
ć
obowi
ą
zuj
ą
ce przepisy prawa dotycz
ą
ce przechowywania
i transportowania warto
ś
ci pieni
ęż
nych,
–
okre
ś
li
ć
rodzaje zagro
ż
e
ń
zwi
ą
zanych z konwojem,
–
opracowa
ć
instrukcj
ę
konwojowania,
–
zaplanowa
ć
trasy konwoju,
–
dokona
ć
doboru pracowników ochrony do grupy konwojowej,
–
przeprowadzi
ć
odpraw
ę
z uczestnikami konwoju,
–
przydzieli
ć
zadania dla poszczególnych osób wchodz
ą
cych w skład
grupy konwojowej,
–
dokona
ć
doboru
ś
rodka transportu,
–
dokona
ć
doboru wyposa
ż
enia i uzbrojenia grupy konwojowej,
–
posłu
ż
y
ć
si
ę
ś
rodkami ł
ą
czno
ś
ci w czasie konwojowania,
–
zorganizowa
ć
konwój pieszy,
–
zorganizowa
ć
konwój drog
ą
lotnicz
ą
,
–
posłu
ż
y
ć
si
ę
przepustk
ą
„W”,
–
skorzysta
ć
z systemów alarmowych w sytuacjach nadzwyczajnych,
–
zastosowa
ć
algorytm
post
ę
powania
konwoju
w
sytuacjach
nadzwyczajnych,
–
okre
ś
li
ć
zasady prowadzenia obserwacji podczas przejazdu konwoju,
–
podj
ąć
współprac
ę
z Policj
ą
podczas konwojowania warto
ś
ci
pieni
ęż
nych, przedmiotów warto
ś
ciowych i niebezpiecznych,
–
opracowa
ć
tabele kodowe,
–
sporz
ą
dzi
ć
dokumentacj
ę
zwi
ą
zan
ą
z realizacj
ą
okre
ś
lonego konwoju,
–
zastosowa
ć
przepisy reguluj
ą
ce zasady ochrony transportowanych
warto
ś
ci pieni
ęż
nych, dzieł sztuki, materiałów niebezpiecznych oraz
broni i amunicji,
–
zaplanowa
ć
wykonanie zleconej ochrony transportu,
–
zaplanowa
ć
role poszczególnych członków grupy konwojowej,
–
sporz
ą
dzi
ć
umow
ę
o
ś
wiadczenie usług konwojowych,
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
107
–
dobra
ć
siły i
ś
rodki konieczne do skutecznego zabezpieczenia
transportowanego mienia,
–
zorganizowa
ć
ochron
ę
transportu warto
ś
ci pieni
ęż
nych,
–
zastosowa
ć
zasady współdziałania pomi
ę
dzy członkami grupy
konwojowej,
–
sporz
ą
dzi
ć
plan ochrony transportu broni i amunicji,
–
post
ą
pi
ć
racjonalnie w sytuacjach szczególnych, takich jak: napad na
konwój, wypadek i kolizja drogowa, po
ż
ar pojazdu, choroba członka
konwoju, blokada drogowa oraz inne nieprzewidziane wydarzenia
kryzysowe.
2. Materiał nauczania
Zasady ochrony transportów pieni
ęż
nych i przedmiotów warto
ś
ciowych.
Przepisy prawa dotycz
ą
ce transportowania i przechowywania warto
ś
ci
pieni
ęż
nych i przedmiotów warto
ś
ciowych.
Zasady organizacji transportu warto
ś
ci pieni
ęż
nych i przedmiotów
warto
ś
ciowych.
Ochrona tajemnicy pa
ń
stwowej i słu
ż
bowej w kontek
ś
cie organizowania
ochrony
przewo
ż
onych
warto
ś
ci
pieni
ęż
nych
i
przedmiotów
warto
ś
ciowych.
Ś
rodki techniczne zapewniaj
ą
ce bezpieczne przewo
ż
enie warto
ś
ci
pieni
ęż
nych i przedmiotów warto
ś
ciowych.
Wyposa
ż
enie grupy konwojowej.
Transport warto
ś
ci pieni
ęż
nych, rodzaje i specyfika wykonywania.
Pieszy transport warto
ś
ci pieni
ęż
nych.
Samochodowy transport warto
ś
ci pieni
ęż
nych.
Kolejowy transport warto
ś
ci pieni
ęż
nych i przedmiotów warto
ś
ciowych.
Lotniczy transport warto
ś
ci pieni
ęż
nych i przedmiotów warto
ś
ciowych.
Planowanie tras transportów warto
ś
ci pieni
ęż
nych i przedmiotów
warto
ś
ciowych.
Planowanie transportów pieszych.
Planowanie transportów samochodowych.
Planowanie transportów kolejowych.
Planowanie transportów lotniczych.
Praktyczne działania podejmowane podczas transportu warto
ś
ci
pieni
ęż
nych i przedmiotów warto
ś
ciowych.
Działania konwoju podczas napadu na transport warto
ś
ci pieni
ęż
nych
i przedmiotów warto
ś
ciowych.
Zasady post
ę
powania w sytuacjach zagro
ż
enia i napadu.
Praktyczne działania podejmowane w razie napadu na ochraniany
transport warto
ś
ci pieni
ęż
nych i przedmiotów warto
ś
ciowych.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
108
3.
Ć
wiczenia
•
Ustalanie ilo
ś
ci osób, uzbrojenia i wyposa
ż
enia technicznego grupy
konwojowej w zale
ż
no
ś
ci od wielko
ś
ci transportowanej warto
ś
ci.
•
Konwojowanie warto
ś
ci pieni
ęż
nych z wykorzystaniem uzbrojenia
i
ś
rodków ochrony osobistej w zainscenizowanej sytuacji.
•
Prezentowanie
wyposa
ż
enia
bankowozów
i
samochodów
przystosowanych do konwojowania warto
ś
ci pieni
ęż
nych.
•
Konwojowanie
warto
ś
ci
pieni
ęż
nych
podczas
przenoszenia,
przewo
ż
enia i transportowania, w warunkach symulowanych.
•
Wyznaczanie miejsc w bankowozie lub w przystosowanym
samochodzie dla osób uczestnicz
ą
cych w konwoju.
•
Kodowanie i przekazywanie informacji przy pomocy
ś
rodków
ł
ą
czno
ś
ci podczas transportu.
•
Analizowanie post
ę
powania konwojentów podczas wykonywania
konwoju, w symulowanych sytuacjach i zdarzeniach.
•
Opracowywanie
dokumentacji
dotycz
ą
cej
konwoju
materiałów
niebezpiecznych okre
ś
lonymi
ś
rodkami transportu.
4.
Ś
rodki dydaktyczne
Przepisy prawa dotycz
ą
ce zasad konwojowania warto
ś
ci pieni
ęż
nych,
przedmiotów warto
ś
ciowych oraz przedmiotów niebezpiecznych.
Filmy dotycz
ą
ce
ś
rodków ł
ą
czno
ś
ci,
ś
rodków transportu,
ś
rodków
technicznych, uzbrojenia i wyposa
ż
enia.
Kamizelka i hełm kuloodporny.
Bro
ń
.
Maska przeciwgazowa.
Samochód przystosowany konwojowania warto
ś
ci pieni
ęż
nych.
Bankowóz.
Walizka do transportu warto
ś
ci pieni
ęż
nych pieszo.
Ś
rodki ł
ą
czno
ś
ci wewn
ę
trznej i zewn
ę
trznej.
Ksi
ąż
ka przewozu warto
ś
ci pieni
ęż
nych.
Identyfikatory.
5. Wskazania metodyczne do realizacji programu jednostki
Celem realizacji programu jednostki modułowej jest kształtowanie
umiej
ę
tno
ś
ci organizowania i prowadzenia ochrony w zakresie
konwojowania warto
ś
ci pieni
ęż
nych, przedmiotów warto
ś
ciowych oraz
przedmiotów niebezpiecznych. Podczas realizacji programu jednostki
modułowej nale
ż
y zwróci
ć
uwag
ę
na planowanie trasy konwoju,
dobieranie
ś
rodków transportu i ł
ą
czno
ś
ci oraz
ś
rodków technicznych,
a tak
ż
e uzbrojenie i wyposa
ż
enie grupy konwojowej.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
109
Osi
ą
gni
ę
cie zaplanowanych celów kształcenia wymaga stosowania
praktycznych metod nauczania: pokazu z obja
ś
nieniem, pokazu
z instrukta
ż
em, metody przypadków oraz
ć
wicze
ń
praktycznych.
Szczególnie
wskazane
jest
wykonywanie
ró
ż
nych
ć
wicze
ń
praktycznych
dotycz
ą
cych
konwojowania
warto
ś
ci
pieni
ęż
nych,
przedmiotów warto
ś
ciowych oraz przedmiotów niebezpiecznych. Na
podstawie pokazu wykonanego przez nauczyciela uczniowie powinni
ć
wiczy
ć
prawidłowe zachowania podczas przenoszenia, przewo
ż
enia
i transportu warto
ś
ci. Konieczne jest równie
ż
kształtowanie racjonalnych
zachowa
ń
w sytuacjach szczególnych takich jak: napad na konwój,
wypadek i kolizja drogowa, po
ż
ar pojazdu, choroba członka konwoju,
blokada drogowa oraz inne nieprzewidziane wydarzenia kryzysowe.
Zaj
ę
cia edukacyjne powinny by
ć
prowadzone przez nauczyciela
specjalist
ę
- do
ś
wiadczonego praktyka w zakresie konwojowania.
Podczas realizacji programu jednostki modułowej zaleca si
ę
stosowanie
ś
rodków dydaktycznych umo
ż
liwiaj
ą
cych prezentacj
ę
zagro
ż
e
ń
oraz
zasad post
ę
powania w sytuacjach nadzwyczajnych.
W czasie realizacji programu nauczania jednostki nale
ż
y kształtowa
ć
postawy:
–
odpowiedzialno
ś
ci,
–
uczciwo
ś
ci w pracy,
–
gotowo
ś
ci niesienia pomocy.
Ć
wiczenia praktyczne oraz symulacje ró
ż
nych sytuacji nale
ż
y
wykonywa
ć
w grupach, na placach
ć
wicze
ń
wyposa
ż
onych w
ś
rodki
i sprz
ę
t stosowany podczas konwojowania. Nauczyciel powinien
obserwowa
ć
prac
ę
ucznia, zwraca
ć
uwag
ę
na staranno
ść
i dokładno
ść
wykonania
ć
wicze
ń
, stwarza
ć
mo
ż
liwo
ść
wielokrotnego powtórzenia
trudnych elementów lub całego zadania.
Zamieszczone w programie
ć
wiczenia stanowi
ą
propozycj
ę
do
wykorzystania. Nauczyciel powinien opracowa
ć
własne
ć
wiczenia
mo
ż
liwe do zrealizowania w warunkach szkoły.
6. Propozycje metod sprawdzania i oceny osi
ą
gni
ęć
edukacyjnych ucznia
Sprawdzanie i ocenianie osi
ą
gni
ęć
uczniów powinno odbywa
ć
si
ę
przez cały czas realizacji programu jednostki modułowej, na podstawie
okre
ś
lonych kryteriów. Powinno ono dostarczy
ć
informacji na temat
zakresu i stopnia realizacji celów kształcenia jednostki modułowej.
Osi
ą
gni
ę
cia uczniów nale
ż
y ocenia
ć
na podstawie: ustnych
sprawdzianów poziomu wiadomo
ś
ci i umiej
ę
tno
ś
ci, testów osi
ą
gni
ęć
szkolnych,
ukierunkowanej
obserwacji
pracy
ucznia
podczas
wykonywania
ć
wicze
ń
.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
110
Wiadomo
ś
ci teoretyczne niezb
ę
dne do realizacji
ć
wicze
ń
, mog
ą
by
ć
sprawdzane przy pomocy testu pisemnego lub ustnego sprawdzianu.
Umiej
ę
tno
ś
ci praktyczne powinny by
ć
sprawdzane na podstawie
obserwacji czynno
ś
ci uczniów w trakcie wykonywania
ć
wicze
ń
.
Podczas obserwacji nale
ż
y zwróci
ć
uwag
ę
na:
–
posługiwanie si
ę
przepisami prawa dotycz
ą
cymi ochrony warto
ś
ci
pieni
ęż
nych,
–
opracowywanie algorytmu zachowa
ń
w sytuacjach nadzwyczajnych,
–
okre
ś
lanie wielko
ś
ci przechowywanych i konwojowanych warto
ś
ci
pieni
ęż
nych,
–
dobór odpowiednich
ś
rodków transportu,
–
dobór grupy konwojowej i jej wyposa
ż
enia,
–
wykonywanie czynno
ś
ci zwi
ą
zanych z przygotowaniem i organizacj
ą
konwoju,
–
staranno
ść
wykonywanych zada
ń
,
–
prowadzenie dokumentacji konwojowej,
–
umiej
ę
tno
ść
współpracy w zespole.
Kontrol
ę
poprawno
ś
ci wykonania
ć
wiczenia nale
ż
y przeprowadzi
ć
w trakcie i po jego wykonaniu. Ucze
ń
powinien samodzielnie sprawdzi
ć
wyniki swojej pracy według opracowanego przez nauczyciela arkusza
samooceny. Nast
ę
pnie, według tego samego arkusza, nauczyciel ocenia
poprawno
ść
i jako
ść
wykonanego zadania.
Po zako
ń
czeniu realizacji programu jednostki modułowej proponuje
si
ę
zastosowa
ć
sprawdzian praktyczny z zadaniami typu próba pracy.
W
ocenie
ko
ń
cowej
nale
ż
y
uwzgl
ę
dni
ć
wyniki
wszystkich
zastosowanych przez nauczyciela metod sprawdzenia osi
ą
gni
ęć
uczniów.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
111
Jednostka modułowa 515[01]Z2.07
Zapewnianie ochrony ró
ż
nych obiektów i dóbr
1. Szczegółowe cele kształcenia
W wyniku procesu kształcenia ucze
ń
(słuchacz) powinien umie
ć
:
–
rozró
ż
ni
ć
rodzaje obiektów u
ż
yteczno
ś
ci publicznej oraz dóbr kultury
w formie zbiorów i zabytków,
–
zorganizowa
ć
ochron
ę
obiektów u
ż
yteczno
ś
ci publicznej,
–
wykona
ć
działania zwi
ą
zane z ochron
ą
obiektów u
ż
yteczno
ś
ci
publicznej,
–
podj
ąć
współprac
ę
z Policj
ą
w sytuacjach bezpo
ś
redniego zagro
ż
enia
podczas akcji prowadzonych w obiektach u
ż
yteczno
ś
ci publicznej,
–
podj
ąć
działania zwi
ą
zane z ochron
ą
obiektów szkolnych oraz
placówek o
ś
wiatowych z wykorzystaniem zabezpiecze
ń
technicznych,
–
podj
ąć
racjonalne działania w sytuacjach stresowych i w sytuacjach
szczególnego zagro
ż
enia,
–
wykorzysta
ć
wiedz
ę
z zakresu psychologii i pedagogiki w realizacji
ochrony osób nieletnich,
–
okre
ś
li
ć
wpływ
ś
rodków psychoaktywnych na zachowanie osoby
nieletniej,
–
zastosowa
ć
metody przeciwdziałania rozpowszechnianiu na terenie
szkoły
ś
rodków psychoaktywnych,
–
przewidzie
ć
powstawanie zagro
ż
e
ń
naturalnych i wywołanych przez
człowieka (dziecko) na terenie ochranianym,
–
podj
ąć
działania zwi
ą
zane z ochron
ą
obiektów oraz obszarów
posiadaj
ą
cych szczególn
ą
warto
ść
kulturow
ą
,
–
podj
ąć
działania zwi
ą
zane z ochron
ą
bibliotek oraz archiwów
pa
ń
stwowych,
–
zaplanowa
ć
i zorganizowa
ć
ochron
ę
transportu dóbr kultury, zbiorów
bibliotecznych i dokumentów archiwalnych,
–
wykona
ć
zadania ochrony na obiektach wa
ż
nych dla obronno
ś
ci
pa
ń
stwa,
–
wykona
ć
zadania ochrony na obiektach i terenach komórek
i jednostek organizacyjnych resortu obrony narodowej,
–
zorganizowa
ć
ochron
ę
obiektów wa
ż
nych dla obronno
ś
ci pa
ń
stwa
oraz obiektów i terenów komórek i jednostek organizacyjnych resortu
obronno
ś
ci narodowej,
–
pokierowa
ć
ochron
ą
obiektów wa
ż
nych dla obronno
ś
ci pa
ń
stwa oraz
obiektów i terenów komórek oraz jednostek organizacyjnych resortu
obronno
ś
ci narodowej.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
112
2. Materiał nauczania
Rodzaje obiektów u
ż
yteczno
ś
ci publicznej.
Podział i charakterystyka dóbr kultury.
Rodzaje u
ż
ytkowników obiektów u
ż
yteczno
ś
ci publicznej.
Specyfika obiektów u
ż
yteczno
ś
ci publicznej.
Zasady korzystania z obiektów u
ż
yteczno
ś
ci publicznej.
Zasady i metody ochrony obiektów u
ż
yteczno
ś
ci publicznej.
Specyfika zada
ń
ochrony w ró
ż
nych obiektach u
ż
yteczno
ś
ci publicznej.
Zasady organizowania ochrony wewn
ę
trznej i zewn
ę
trznej w obiektach
u
ż
yteczno
ś
ci publicznej.
Zabezpieczenie porz
ą
dku w obiektach podczas imprez masowych.
Techniki interwencyjne w post
ę
powaniu z nieletnimi.
Przeciwdziałanie w sprzeda
ż
y narkotyków.
Działania w przypadku podło
ż
enia ładunku wybuchowego.
Działania w przypadku po
ż
aru - współdziałanie ze słu
ż
bami
ratowniczymi.
Zagro
ż
enia zbiorów muzealnych i obiektów sakralnych.
Zagro
ż
enia obiektów wa
ż
nych dla obronno
ś
ci oraz terenów, komórek
i jednostek organizacyjnych resortu obrony narodowej.
3.
Ć
wiczenia
•
Analizowanie planów architektoniczno-budowlanych okre
ś
lonych
obiektów u
ż
yteczno
ś
ci publicznej.
•
Opracowywanie planu ochrony okre
ś
lonego obiektu u
ż
yteczno
ś
ci
publicznej.
•
Opracowywanie planu ochrony imprez masowych.
•
Prowadzenie obserwacji okre
ś
lonego obiektu u
ż
yteczno
ś
ci publicznej.
•
Planowanie działa
ń
zwi
ą
zanych z ochron
ą
obiektów szkolnych
i innych placówek o
ś
wiatowych.
•
Planowanie działa
ń
zwi
ą
zanych z ochron
ą
dóbr kultury i dziedzictwa
narodowego.
•
Planowanie ochrony dokumentacji niejawnej.
•
Opracowywanie algorytmu zachowa
ń
w stosunku do nieletnich
naruszaj
ą
cych obowi
ą
zuj
ą
ce przepisy prawne.
•
Opracowywanie planu transportu wybranych dóbr kultury, zbiorów
bibliotecznych i dokumentów archiwalnych.
•
Opracowywanie planu ochrony obiektów wojskowych.
•
Opracowywanie instrukcji ochrony całodobowej obiektu szkolnego
z wykorzystaniem systemu telewizji przemysłowej.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
113
4.
Ś
rodki dydaktyczne
Przepisy prawa dotycz
ą
ce ochrony obiektów u
ż
yteczno
ś
ci publicznej.
Przykładowe plany architektoniczno-budowlane.
Plansze supermarketów, urz
ę
dów, administracji, urz
ę
dów pocztowych
i innych.
Plany ochrony jednostek i instytucji wojskowych.
5. Wskazania metodyczne do realizacji programu jednostki
Podczas realizacji programu jednostki modułowej nale
ż
y zapozna
ć
uczniów z zasadami ochrony ró
ż
nych obiektów u
ż
yteczno
ś
ci publicznej
i obszarów jednostek wojskowych, składów oraz instytucji wa
ż
nych dla
obronno
ś
ci pa
ń
stwa w czasie pokoju oraz wojny, a tak
ż
e z aktualnymi
przepisami prawa dotycz
ą
cymi ochrony ró
ż
nych obiektów i dóbr.
Zaleca si
ę
stosowanie nast
ę
puj
ą
cych metod nauczania: wykładu
interaktywnego, pokazu z instrukta
ż
em oraz
ć
wicze
ń
praktycznych.
Wskazane jest równie
ż
stosowanie metody przypadków, która
umo
ż
liwia, na podstawie analizy okre
ś
lonej sytuacji, kształtowanie
umiej
ę
tno
ś
ci gromadzenia i selekcji informacji, rozwi
ą
zywania trudnych
i nietypowych problemów oraz podejmowanie decyzji.
Zaj
ę
cia nale
ż
y prowadzi
ć
w pracowni ochrony osób i mienia, na
placach
ć
wicze
ń
oraz w pracowni
wyszkolenia strzeleckiego,
w warunkach zbli
ż
onych do rzeczywistych. Uczniowie powinni pracowa
ć
w grupach 6-10 osobowych. Stanowiska pracy nale
ż
y wyposa
ż
y
ć
w niezb
ę
dny sprz
ę
t, narz
ę
dzia, materiały i pomoce dydaktyczne. Przed
przyst
ą
pieniem do wykonywania
ć
wicze
ń
konieczne jest zapoznanie
uczniów z zasadami bezpiecze
ń
stwa i higieny pracy oraz procedurami
post
ę
powania podczas wykonywania prac zwi
ą
zanych z zapewnianiem
ochrony ró
ż
nych obiektów i dóbr. Podczas wykonywania
ć
wicze
ń
nauczyciel powinien obserwowa
ć
uczniów udziela
ć
im wskazówek oraz
analizowa
ć
i korygowa
ć
popełnione bł
ę
dy.
Wskazane jest, aby uczniowie uczestniczyli w dniach otwartych
zorganizowanych przez jednostki wojskowe zlokalizowane w pobli
ż
u
szkoły.
6. Propozycje metod sprawdzania i oceny osi
ą
gni
ęć
edukacyjnych ucznia
Sprawdzanie i ocenianie osi
ą
gni
ęć
edukacyjnych uczniów powinno
odbywa
ć
si
ę
przez cały czas realizacji programu jednostki modułowej, na
podstawie okre
ś
lonych kryteriów.
W kryteriach oceniania nale
ż
y uwzgl
ę
dni
ć
poziom oraz zakres
opanowania przez uczniów umiej
ę
tno
ś
ci i wiadomo
ś
ci wynikaj
ą
cych ze
szczegółowych celów kształcenia.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
114
Osi
ą
gni
ę
cia uczniów nale
ż
y ocenia
ć
w zakresie zaplanowanych celów
kształcenia na podstawie:
–
ustnych
i
pisemnych
sprawdzianów
poziomu
wiadomo
ś
ci
i umiej
ę
tno
ś
ci,
–
testów osi
ą
gni
ęć
szkolnych,
–
ukierunkowanej obserwacji pracy ucznia podczas wykonywania
ć
wicze
ń
.
Wiadomo
ś
ci teoretyczne, niezb
ę
dne do wykonania
ć
wicze
ń
mog
ą
by
ć
sprawdzane poprzez dyskusj
ę
lub pogadank
ę
dydaktyczn
ą
. Dokonuj
ą
c
kontroli w formie ustnej nale
ż
y zwraca
ć
uwag
ę
na umiej
ę
tno
ść
operowania zdobyt
ą
wiedz
ą
, jako
ść
wypowiedzi, poprawne stosowanie
terminologii zawodowej oraz na korzystanie z ró
ż
nych
ź
ródeł informacji.
Umiej
ę
tno
ś
ci praktyczne proponuje si
ę
sprawdza
ć
przez obserwacj
ę
czynno
ś
ci ucznia wykonywanych podczas realizacji
ć
wicze
ń
. Podczas
obserwacji nale
ż
y zwróci
ć
uwag
ę
na:
–
korzystanie z przepisów prawa dotycz
ą
cych post
ę
powania w ochronie
ró
ż
nych obiektów i dóbr,
–
umiej
ę
tno
ść
doboru metod i technik ochrony jednostek wojskowych
i obiektów wa
ż
nych dla obronno
ś
ci,
–
opracowywanie dokumentacji ochronnej i planu ochrony fizycznej
oraz technicznej jednostek wojskowych i obiektów wa
ż
nych dla
obronno
ś
ci,
–
rozpoznawanie sytuacji nietypowych wyst
ę
puj
ą
cych podczas ochrony
jednostek wojskowych i obiektów wa
ż
nych dla obronno
ś
ci.
Ocena ko
ń
cowa powinna uwzgl
ę
dnia
ć
wyniki wszystkich stosowanych
przez nauczyciela sposobów sprawdzania osi
ą
gni
ęć
ucznia. Podstaw
ą
do uzyskania pozytywnej oceny powinno by
ć
poprawne wykonanie
ć
wicze
ń
.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
115
Moduł 515[01].Z3
Praktyka zawodowa
1. Cele kształcenia
W wyniku procesu kształcenia ucze
ń
(słuchacz) powinien umie
ć
:
–
charakteryzowa
ć
struktur
ę
organizacyjn
ą
przedsi
ę
biorstwa
ś
wiadcz
ą
cego usługi w zakresie ochrony osób i mienia,
–
posługiwa
ć
si
ę
terminologi
ą
zawodow
ą
w kontaktach z pracownikami
oraz klientami,
–
opracowywa
ć
plany ochrony obszarów i obiektów u
ż
yteczno
ś
ci
publicznej,
–
organizowa
ć
stanowisko pracy,
–
asystowa
ć
podczas realizacji zada
ń
pracownika ochrony fizycznej
w terenie oraz w obiektach chronionych,
–
wykonywa
ć
zadania z zakresu ochrony fizycznej osób i mienia,
–
przestrzega
ć
zasad dyscypliny pracy,
–
przestrzega
ć
przepisów bezpiecze
ń
stwa i higieny pracy oraz
przepisów ochrony przeciwpo
ż
arowej obowi
ą
zuj
ą
cych w miejscu
pracy.
2. Wykaz jednostek modułowych
Symbol
jednostki
modułowej
Nazwa jednostki modułowej
Orientacyjna
liczba
godzin na
realizacj
ę
515[01].Z3.01
Planowanie i organizacja pracy w przedsi
ę
biorstwie
ś
wiadcz
ą
cym usługi w zakresie ochrony osób i mienia
140
515[01].Z3.02
Wykonywanie zada
ń
z zakresu ochrony osób
i mienia
140
Razem
280
3. Schemat układu jednostek modułowych
515[01].Z3
Praktyka zawodowa
515[01].Z3.01
Planowanie i organizacja
pracy w przedsi
ę
biorstwie
ś
wiadcz
ą
cym usługi
w zakresie ochrony osób
i mienia
515[01].Z3.02
Wykonywanie zada
ń
z zakresu ochrony osób
i mienia
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
116
Jednostka modu
ł
owa 515[01].Z3.01
Planowanie i organizacja pracy w przedsi
ę
biorstwie
ś
wiadcz
ą
cym usługi w zakresie ochrony osób
i mienia
1. Szczegółowe cele kształcenia
W wyniku procesu kształcenia ucze
ń
(słuchacz) powinien umie
ć
:
–
wyja
ś
ni
ć
struktur
ę
organizacyjn
ą
oraz
okre
ś
li
ć
zadania
przedsi
ę
biorstwa
ś
wiadcz
ą
cego usługi ochrony osób i mienia,
–
okre
ś
li
ć
zadania i zakres pracy przedsi
ę
biorcy,
–
okre
ś
li
ć
prawa
i
obowi
ą
zki
pracowników
zatrudnionych
w przedsi
ę
biorstwie
ś
wiadcz
ą
cym usługi ochrony osób i mienia,
–
wykona
ć
typowe prace biurowe,
–
przygotowa
ć
podstawowe dokumenty do rejestracji działalno
ś
ci
gospodarczej,
–
sporz
ą
dzi
ć
ofert
ę
na usługi w zakresie ochrony osób i mienia,
–
opracowa
ć
umow
ę
cywilno-prawn
ą
dotycz
ą
c
ą
usług ochrony,
–
okre
ś
li
ć
formy i metody planowania stosowane w przedsi
ę
biorstwie,
–
sporz
ą
dzi
ć
plany ochrony obszarów i obiektów u
ż
yteczno
ś
ci
publicznej,
–
zaplanowa
ć
wykonanie zleconej usługi,
–
odczyta
ć
i wypełni
ć
dokumentacj
ę
ochrony osób i mienia,
–
opracowa
ć
plan marketingowy przedsi
ę
biorstwa,
–
zorganizowa
ć
promocj
ę
usług w zakresie ochrony osób i mienia,
–
zaplanowa
ć
wyposa
ż
enie techniczne przedsi
ę
biorstwa usług ochrony
osób i mienia,
–
zorganizowa
ć
wykonanie usług w zakresie ochrony osób i mienia,
–
sporz
ą
dzi
ć
dokumentacj
ę
finansowo-ksi
ę
gow
ą
,
–
zastosowa
ć
przepisy bezpiecze
ń
stwa i higieny pracy, ochrony
przeciwpo
ż
arowej oraz ochrony
ś
rodowiska.
2. Materiał nauczania
Poznanie
struktury
organizacyjnej
oraz
zakresu
działalno
ś
ci
przedsi
ę
biorstwa
ś
wiadcz
ą
cego usługi ochrony osób i mienia.
Analizowanie zakresów obowi
ą
zków pracowników.
Planowanie działalno
ś
ci przedsi
ę
biorstwa
ś
wiadcz
ą
cego usługi ochrony
osób i mienia.
Przygotowywanie ofert na usługi ochrony osób i mienia.
Planowanie działa
ń
marketingowych.
Organizowanie promocji usług ochrony osób i mienia.
Prowadzenie dokumentacji finansowo-ksi
ę
gowej w przedsi
ę
biorstwie.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
117
Planowanie wyposa
ż
enia technicznego przedsi
ę
biorstwa usług ochrony
osób i mienia.
Przestrzeganie przepisów bezpiecze
ń
stwa i higieny pracy, ochrony
przeciwpo
ż
arowej oraz ochrony
ś
rodowiska.
3. Wskazania metodyczne do realizacji programu jednostki
Realizacja programu jednostki modułowej ma na celu przygotowanie
ucznia do samodzielnego planowania i organizowania zada
ń
zwi
ą
zanych
ze
ś
wiadczeniem usług ochrony osób i mienia zgodnie z obowi
ą
zuj
ą
cymi
przepisami. Podczas Praktyki zawodowej uczniowie maj
ą
mo
ż
liwo
ść
zastosowania i pogł
ę
bienia zdobytej wiedzy oraz umiej
ę
tno
ś
ci
zawodowych w rzeczywistych warunkach pracy. Rodzaj i zakres zada
ń
zale
ż
e
ć
b
ę
dzie od charakteru wykonywanych prac w przedsi
ę
biorstwie.
Praktyka zawodowa powinna odbywa
ć
si
ę
pod kontrol
ą
opiekuna oraz
przedstawiciela przedsi
ę
biorstwa, w którym ucze
ń
odbywa praktyk
ę
.
Przed przyst
ą
pieniem do wykonywania zada
ń
praktycznych nale
ż
y
zapozna
ć
uczniów ze struktur
ą
organizacyjn
ą
przedsi
ę
biorstwa,
obowi
ą
zuj
ą
cym regulaminem oraz przepisami bhp obowi
ą
zuj
ą
cymi
w przedsi
ę
biorstwie
ś
wiadcz
ą
cym usługi w zakresie ochrony osób
i mienia.
Podczas realizacji programu jednostki modułowej szczególn
ą
uwag
ę
nale
ż
y zwróci
ć
na kształtowanie nast
ę
puj
ą
cych postaw:
–
uczciwo
ść
,
–
sumienno
ść
i zaanga
ż
owanie w pracy zawodowej,
–
dokładno
ść
w wykonywaniu pracy,
–
samodzielno
ść
w planowaniu i wykonywaniu zada
ń
,
–
dbało
ść
o presti
ż
zawodu,
–
identyfikowanie si
ę
z problemami
ś
rodowiska zawodowego,
–
d
ąż
enie do ci
ą
głego samokształcenia,
–
poczucie odpowiedzialno
ś
ci za wykonywan
ą
prac
ę
.
Podczas
praktyki
zawodowej,
ucze
ń
zobowi
ą
zany
jest
do
prowadzenia dziennika praktyki zawodowej, w którym opisuje czynno
ś
ci
wykonywane w ka
ż
dym dniu.
Opiekun powinien rozwija
ć
u ucznia umiej
ę
tno
ść
samodzielnego
planowania
pracy,
efektywnego
wykorzystania
czasu
pracy,
rozwi
ą
zywania problemów i komunikowania si
ę
z otoczeniem.
4. Propozycje metod sprawdzania i oceny osi
ą
gni
ęć
edukacyjnych ucznia
Sprawdzanie i ocenianie osi
ą
gni
ęć
uczniów powinno odbywa
ć
si
ę
przez cały czas realizacji programu praktyki zawodowej, na podstawie
ustalonych kryteriów. Sprawdzanie i ocenianie osi
ą
gni
ęć
edukacyjnych
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
118
uczniów powinno dostarczy
ć
informacji o zakresie i stopniu realizacji
celów okre
ś
lonych w programie jednostki modułowej.
Umiej
ę
tno
ś
ci praktyczne nale
ż
y sprawdza
ć
obserwuj
ą
c prac
ę
uczniów
podczas wykonywania okre
ś
lonych zada
ń
zawodowych. Szczególn
ą
uwag
ę
nale
ż
y
zwróci
ć
na
stosowanie
nabytych
wiadomo
ś
ci
umiej
ę
tno
ś
ci w praktyce oraz przestrzeganie przepisów bezpiecze
ń
stwa
i higieny pracy, ochrony przeciwpo
ż
arowej oraz ochrony
ś
rodowiska.
Dokonuj
ą
c oceny pracy uczniów nale
ż
y zwróci
ć
uwag
ę
na:
–
zdyscyplinowanie i punktualno
ść
,
–
odpowiedzialno
ść
za mienie powierzone na czas praktyki zawodowej,
–
pracowito
ść
, dokładno
ść
i rzetelno
ść
w wykonywaniu zada
ń
praktycznych,
–
zainteresowanie wykonywan
ą
prac
ą
,
–
współprac
ę
w zespole podczas wykonywania okre
ś
lonych zada
ń
zawodowych,
–
kultur
ę
osobist
ą
i zawodow
ą
.
Na zako
ń
czenie praktyki zawodowej opiekun praktyki w porozumieniu
z przedstawicielem instytucji lub przedsi
ę
biorstwa, w którym ucze
ń
odbywa praktyk
ę
powinien wpisa
ć
w dzienniczku praktyki opini
ę
o pracy
i post
ę
pach ucznia oraz ocen
ę
ko
ń
cow
ą
.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
119
Jednostka modułowa 515[01].Z2.02
Wykonywanie zada
ń
z zakresu ochrony osób
i mienia
1. Szczegółowe cele kształcenia
W wyniku procesu kształcenia ucze
ń
(słuchacz) powinien umie
ć
:
–
rozpozna
ć
potencjalne i istniej
ą
ce zagro
ż
enia obiektów ró
ż
ni
ą
cych si
ę
przeznaczeniem, rodzajem prowadzonej działalno
ś
ci, struktur
ą
organizacyjn
ą
i zasadami funkcjonowania,
–
scharakteryzowa
ć
specyfik
ę
organizacji
ochrony
zakładu
przemysłowego
oraz
obiektów
finansowych,
handlowych,
administracyjnych, muzealnych i innych,
–
wykona
ć
działania ochronne zgodnie z zasadami organizacji oraz
obowi
ą
zuj
ą
cymi przepisami prawa,
–
skontrolowa
ć
ruch osobowy i materiałowy w chronionym obiekcie,
–
skontrolowa
ć
uprawnienia osób do wst
ę
pu na teren chroniony,
–
wylegitymowa
ć
osoby na terenie chronionym,
–
zatrzyma
ć
i usun
ąć
osoby z terenu chronionego,
–
zachowa
ć
si
ę
zgodnie z obowi
ą
zuj
ą
cymi procedurami w sytuacjach
nadzwyczajnych - napad, podło
ż
enie ładunku wybuchowego,
zdarzenie losowe,
–
wykona
ć
czynno
ś
ci konwojenta,
–
wykona
ć
czynno
ś
ci agenta ochrony osobistej w szykach ochronnych,
–
udokumentowa
ć
wykonane czynno
ś
ci w formie notatki słu
ż
bowej,
zaplanowa
ć
ochron
ę
obiektu, w tym chronionego przez SUFO,
–
wypełni
ć
dokumentacj
ę
zwi
ą
zan
ą
z uzbrojeniem,
–
zorganizowa
ć
ochron
ę
fizyczn
ą
obiektu,
–
okre
ś
li
ć
zadania dla podległych pracowników oraz skontrolowa
ć
ich
wykonanie,
–
sporz
ą
dzi
ć
dokumentacj
ę
ochronn
ą
,
–
zaplanowa
ć
konwojowanie warto
ś
ci pieni
ęż
nych,
–
zorganizowa
ć
prac
ę
grupy konwojowej,
–
zaplanowa
ć
ochron
ę
osoby (VIP-a),
–
wykona
ć
czynno
ś
ci w szykach ochronnych,
–
wykorzysta
ć
zabezpieczenia techniczne w ochronie osób i mienia.
2. Materiał nauczania
Rozpoznawanie
zagro
ż
e
ń
wyst
ę
puj
ą
cych
w
ró
ż
nych
obiektach
u
ż
yteczno
ś
ci publicznej.
Planowanie działa
ń
zwi
ą
zanych z ochron
ą
obiektów i obszarów.
Wykonywanie czynno
ś
ci na posterunku ochronnym - patrolowanie,
przeszukiwanie, zasadzka, obchód.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
120
Kontrolowanie ruchu osobowego i materiałowego na ochranianym
obszarze lub obiekcie.
Legitymowanie, usuwanie i ujmowanie osób na terenie chronionym.
Pos
ł
ugiwanie si
ę
ś
rodkami przymusu bezpo
ś
redniego w sytuacjach
rzeczywistych.
Posługiwanie si
ę
ś
rodkami
łą
czno
ś
ci.
Obs
ł
uga elektronicznych systemów zabezpiecze
ń
.
Podejmowanie dzia
ł
a
ń
w sytuacjach szczególnych - napad, ewakuacja,
zagro
ż
enie materia
ł
em wybuchowym, po
ż
ar.
Opracowywanie notatek słu
ż
bowych z zaistnia
ł
ych zdarze
ń
.
Sporz
ą
dzanie dokumentacji ochronnej.
Prowadzenie dokumentacji zwi
ą
zanej z uzbrojeniem.
Kierowanie zespołami pracowników ochrony w obiekcie.
Ochrona osób.
Rozpoznawanie oznak zagro
ż
enia osób.
Wykonywanie czynno
ś
ci w szykach ochronnych.
Poznawanie zasad organizowania pier
ś
cieni bezpiecze
ń
stwa i szyków
ochronnych.
Planowanie i organizowanie ochrony VIP-a w miejscu zamieszkania
i poza nim.
Planowanie działa
ń
zwi
ą
zanych z ochron
ą
transportu warto
ś
ci
pieni
ęż
nych.
Organizacja konwojów.
Wykonywanie
czynno
ś
ci
konwojenta
w
czasie
pieszego
i samochodowego transportu warto
ś
ci pieni
ęż
nych.
Planowanie tras konwojowych i organizacja transportu.
Kierowanie grup
ą
konwojow
ą
.
Prowadzenie dokumentacji konwojowej.
3. Wskazania metodyczne do realizacji programu jednostki
Celem realizacji programu jednostki modułowej jest przygotowanie
ucznia do wykonywania i organizowania działa
ń
zwi
ą
zanych z ochron
ą
osób i mienia w rzeczywistych warunkach pracy.
Praktyk
ę
zawodow
ą
uczniowie
powinni
odbywa
ć
w przedsi
ę
biorstwach, które uzyskały koncesj
ę
na prowadzenie
działalno
ś
ci gospodarczej w zakresie usług ochrony osób i mienia,
w specjalistycznych uzbrojonych formacjach ochronnych, wewn
ę
trznych
słu
ż
bach ochrony.
Przed rozpocz
ę
ciem zaj
ęć
nale
ż
y zapozna
ć
uczniów z programem
praktyki, zasadami stosowania ró
ż
nych form ochrony, regułami
post
ę
powania w sytuacjach zagro
ż
enia oraz przepisami bezpiecze
ń
stwa
i higieny pracy. Podczas odbywania praktyki zawodowej nale
ż
y
doskonali
ć
umiej
ę
tno
ś
ci w zakresie ochrony osób i mienia oraz
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
121
konwojowania, kształtowa
ć
wła
ś
ciwy stosunek do przeło
ż
onych
i współpracowników, a tak
ż
e zwraca
ć
uwag
ę
na przestrzeganie
dyscypliny pracy oraz stosowanie zasad etyki i kultury zawodu.
Uczniowie pod nadzorem instruktora lub opiekuna praktyki powinni
wykonywa
ć
samodzielnie okre
ś
lone zadania zawodowe. Ka
ż
de zadanie
praktyczne
powierzone
uczniowi
do
wykonania
powinno
by
ć
poprzedzone instrukta
ż
em poł
ą
czonym z pokazem.
W celu wyeliminowania niewła
ś
ciwych zachowa
ń
niezb
ę
dny jest
nadzór opiekuna praktyki, którym powinien by
ć
specjalista w zakresie
ochrony osób i mienia, z odpowiednim przygotowaniem pedagogicznym.
Nale
ż
y obserwowa
ć
prac
ę
uczniów podczas wykonywania zada
ń
zawodowych, udziela
ć
im wskazówek, a tak
ż
e korygowa
ć
popełnione
bł
ę
dy.
Praktyka zawodowa powinna umo
ż
liwi
ć
kształtowanie umiej
ę
tno
ś
ci
pracy w zespole, poczucia odpowiedzialno
ś
ci za jako
ść
i organizacj
ę
wykonywanej pracy. Obowi
ą
zkiem ucznia jest prowadzenie dzienniczka
praktyk.
4. Propozycje metod sprawdzania i oceny osi
ą
gni
ęć
edukacyjnych ucznia
Sprawdzanie i ocenianie osi
ą
gni
ęć
ucznia powinno odbywa
ć
si
ę
systematycznie, na podstawie okre
ś
lonych kryteriów. Kryteria oceniania
powinny dotyczy
ć
:
–
organizacji stanowiska pracy,
–
samodzielno
ś
ci w planowaniu pracy i rozwi
ą
zywaniu problemów,
–
doboru wyposa
ż
enia w
ś
rodki ochrony indywidualnej oraz
ś
rodki
transportu,
–
zaanga
ż
owanie ucznia w realizacj
ę
zada
ń
,
–
odpowiedzialno
ść
za mienie powierzone na czas praktyki zawodowej,
–
przestrzegania przepisów bezpiecze
ń
stwa i higieny pracy oraz
ochrony
ś
rodowiska,
–
współpracy w zespole.
Przedmiotem oceny powinna by
ć
równie
ż
poprawno
ść
wykonywanych
zada
ń
oraz opracowana przez ucznia dokumentacja przebiegu praktyki.
Po zako
ń
czeniu realizacji programu praktyki zawodowej, opiekun
praktyki w porozumieniu z opiekunem wyznaczonym przez instytucj
ę
lub
przedsi
ę
biorstwo, w którym ucze
ń
odbywa praktyk
ę
oraz na podstawie
opinii dotycz
ą
cej zaanga
ż
owania ucznia w wykonywanie powierzonych
zada
ń
dokonuje oceny ko
ń
cowej. Zaliczenie praktyki jest warunkiem
dopuszczenia ucznia do egzaminu potwierdzaj
ą
cego kwalifikacje
w zawodzie technik ochrony fizycznej osób i mienia.