- 1 -

Wzory z fizyki ( na poziomie gimnazjum)

1. Siły i skutki ich oddziaływań

Q = mg

Q – siła ciężkości (ciężar)
m – masa ciała

g – przyśpieszenie ziemskie ( dla Ziemi w przybliżeniu 10

2

s

m

)

F

s

= k

.



l

F

s

– siła sprężystości

k – współczynnik sprężystości ( zależny od rodzaju substancji)



l – wydłużenie sprężyny

T = f

s

.

F

n

lub T = f

k

.

F

n

T – siła tarcia
f

s

– współczynnik tarcia statycznego

f

k

– współczynnik tarcia kinetycznego

F

n

– siła nacisku

2. Budowa i właściwości materii



=

V

m



- gęstość danej substancji

m – masa
V – objętość

3. Hydrostatyka i aerodynamika:

s

F

p

n



p - ciśnienie
F

n

– wartość siły nacisku

s – pole powierzchni

p

H =



hg

p

H

– ciśnienie hydrostatyczne



- gęstość cieczy

h – wysokość słupa cieczy
g – przyśpieszenie ziemskie

F

w

= Q

cieczy wypartej

(zgodnie z prawem Archimedesa)

F

w

– siła wyporu

Q

cieczy wypartej

– ciężar wypartej cieczy

- 2 -

4. Kinematyka

t

s

v



v – prędkość (szybkość)
s – droga
t – czas

T

f

1



f – częstotliwość
T – okres

5. Dynamika

m

w

F

a



a – przyśpieszenie
F

w

– siła wypadkowa działająca na ciało

m – masa

g

h

t

2



t – czas swobodnego spadania
h – wysokość
g – przyśpieszenie ziemskie

hg

v

2



v – prędkość końcowa
h – wysokość
g – przyśpieszenie ziemskie

p = mv

p – wartość pędu
m – masa
v – wartość prędkości

0

p

-

p

p

gdzie

,









t

p

F

F – wartość siły
t – czas

p



- zmiana pędu

p - wartość pędu końcowego
p

0

- wartość pędu początkowego

W = Fs

W – praca

- 3 -

F – siła
s – przesunięcie

t

W

P



lub P = F

.

v

P – moc
W – praca
t – czas
F – wartość siły
v – wartość prędkości

l

h

Q

s

F



F

s

– wartość siły zsuwającej

Q – ciężar ciała
h – wysokość równi
l – długość równi

6. Energia w zjawiskach cieplnych

I zasada termodynamiki :

Q

W

U









U – zmiana energii wewnętrznej

W – praca
Q – wymienione ciepło

t

mc

Q





Q – ciepło
m – masa
c – ciepło właściwe

T



- zmiana temperatury

Q = mq

Q – ciepło potrzebne do zmiany stanu skupienia
m – masa ciała
q – ciepło zmiany stanu skupienia ( parowania lub skraplania)

7. Elektrostatyka

Prawo Kolumba:

2

2

1

r

q

q

k

F



F – siła wzajemnego oddziaływania ładunków w polu elektrostatycznym
k – stała fizyczna (

2

2

9

/

10

9

C

Nm

k





)

q

1

, q

2

– wartości ładunków

r – odległość między ładunkami

q

F

E







E



- natężenie pola elektrostatycznego

- 4 -

F



- siła elektrostatycznego

q – ładunek umieszczony w polu

q

W

U



U – napięcie pola jednorodnego
W – praca
q – ładunek

8. Prąd elektryczny

I

U

R

;

;







R

U

I

t

q

I

I – natężenie prądu
q – ładunek
t – czas
U – napięcie
R – opór

Rt

R

t

UIt

W

2

2

I

W

;

U

W

;







W – praca prądu
U – napięcie
I – natężenie
R- opór prądu elektrycznego

R

I

P

;

R

U

P

;

2

2







UI

P

P – moc prądu elektrycznego
U – napięcie
I – natężenie
R- opór prądu elektrycznego

f

v

;









vT



- długość fali

v – prędkość
T – okres
f - częstotliwość