1
Porzeczka czarna
Smrodina, smrodynki, smrodzina
Ribes nigrum L. — Porzeczka czarna (rodz. Saxifragaceae)
Krzew występujący dziko w wilgotnych lasach i bagnistych zaroślach oraz hodowany w
ogrodach.
2
Zbiór liści i owoców krzewów rosnących dziko jest ustawowo zabroniony. Do zbioru nadają
się wyłącznie liście młode. Z każdego krzaka zbieramy nie więcej niż 1/3 liści; suszymy je w
cieniu, rozłożone cienką warstwą, gdyż łatwo brunatnieją i zaparzają się. Po wysuszeniu
surowiec oczyszcza się, odrzucając gałązki i liście porażone rdzą. Owoce zbiera się po
dojrzeniu i suszy w dośċ wysokiej temperaturze.
Właściwości lecznicze
Surowcem są liście (Folium Ribis nigri) i owoce (Fritctus Ribia nigri).
Skład chemiczny i działanie.
W liściu występują garbniki, olejek lotny, rutyna, kwasy organiczne, sole mineralne — bór i
magnez. Surowce działają moczopędnie ściągająco i osłaniająco.
Zastosowanie.
Działając moczopędnie powodują zmniejszenie obrzęków oraz polepszenie krążenia; mogą
przynieśċ ulgę w tzw. chorobach „przeziębieniowych”, przebiegających z gorączką. Jako lek
wspomagający w bólach reumatycznych. Zewnętrznie w postaci okładów na trudno gojące się
rany, do płukań w zapaleniu błony śluzowej jamy ustnej i gardła.
Postacie leku
Napar z liści.
Liści porzeczki czarnej łyżkę zalaċ szklanką wrzątku i trzymaċ pod przykryciem 10 minut.
Piċ 2—3 razy dziennie po szklance płynu (przeciwgorączkowy).
Odwar z dodatkiem kory wierzby.
Liści porzeczki czarnej łyżkę i kory wierzby łyżeczkę zalaċ szklanką zimnej wody; gotowaċ
10 minut, następnie odcedziċ. Piċ 2—3 razy dziennie po szklance odwaru.
Odwar do użytku zewnętrznego.
5—8 dag suszonych liści zalaċ l litrem wody. Trzymaċ na małym ogniu (nie gotowaċ) przez
30 minut. Przecedziċ przez gazę. Ciepłym odwarem nasyciċ gazę; kompres przykładaċ na
owrzodzenia żylakowe.
* * *
Owoce czarnej porzeczki używane są do wyrobu soków, dżemów i win.