1

J

AN

T

WARDOWSKI

Jan Twardowski – urodzony 1 czerwca 1915 roku w Warszawie, zmarł 18 stycznia 2006 roku również w Warszawie. Był
księdzem, prałatem honorowym Jego Świątobliwości i poetą. Maturę zdał w 1935 roku, a dwa lata później ukazał się
pierwszy tomik wierszy Powrót Andersena. W tym samym roku zaczął studiować polonistykę na Uniwersytecie
Warszawskim, którą ukończył dopiero w 1947 roku. W czasie II wojny światowej był żołnierzem Armii Krajowej i
uczestniczył w powstaniu warszawskim. W marcu 1945 r. zaczął naukę w tajnym Seminarium Duchownym w
Warszawie. Naukę kontynuował z przerwami do 1948 roku i 4 lipca przyjął święcenia kapłańskie. W tym samym roku
został magistrem filologii polskiej. Po studiach w seminarium został na trzy lata wikarym w parafii w Żbikowie k.
Pruszkowa. Zajmował się nauczaniem religii w szkole specjalnej. Potem był również wikarym w Warszawie (kościół św.
Stanisława Kostki, Matki Boskiej Nieustającej Pomocy i Wszystkich Świętych), a także prefektem w liceum Sowińskiego
i szkole specjalnej w Pruszkowie. Od 1960 r. do emerytury był rektorem kościoła sióstr Wizytek w Warszawie. Głosił
tam kazania dla dzieci, którym później zadedykował m.in. zbiory Zeszyt w kratkę oraz Patyki i patyczki. Jego wiersze
drukowane były na łamach wielu czasopism. W latach czterdziestych i pięćdziesiątych miał miejsce coroczny druk jego
poezji w „Tygodniku Powszechnym”. Publikował również w: „Akcencie”, „Kulturze”, „Liście”, „Literaturze”, „Nowych
Książkach”, a także w piśmie „Poezja”, „Polonistyka”, „Przegląd Katolicki”, Twórczość”, „W Drodze”, „Więź” i w
dzienniku „Rzeczpospolita”. Ksiądz Twardowski pochowany został w krypcie dla zasłużonych Świątyni Opatrzności
Bożej.


N

AGRODY I ODZNACZENIA

:

w 1978 roku otrzymał Nagrodę im. Brata Alberta za wybitne osiągnięcia w dziedzinie sztuki sakralnej

w 1980 roku uhonorowano Twardowskiego nagrodą Pen Clubu im. Roberta Gravesa za całokształt twórczości

w 1996 roku otrzymał Order Uśmiechu

w 1999 r. Katolicki Uniwersytet Lubelski przyznał mu tytuł doktora honoris causa

w 2000 roku nagrodą IKAR i Dziecięcą Nagrodą SERCA

w 2001 TOTUS, która nazywana jest również „katolickim Noblem”

Ważniejsze tomiki: Wiersze (1959) Znaki ufności (1970) Zeszyt w kratkę (1973) Poezje wybrane (1979) Niebieskie
okulary (1980) Rachunek dla dorosłego (1982) Który stwarzasz jagody (1984, 1988) Na osiołku (1986) Nie przyszedłem
pana nawracać (1986) Sumienie ruszyło (1989, 1990) Tak ludzka (1990) Stukam do nieba (1990) Nie bój się kochać
(1991) Niecodziennik (1991) Nie martw się (1992) Tyle jeszcze nadziei (1993) Krzyżyk na drogę (1993) Elementarz
księdza Twardowskiego dla najmłodszego, średniaka i starszego (2000) Pogodne spojrzenie (2003) Mimo Wszystko
(2003)


C

ECHY POEZJI

J

ANA

T

WARDOWSKIEGO

:

najczęściej mówi się, że jest to poezja franciszkańska, głosząca, iż miłość do świata objawia się miłością do
wszystkich stworzeń boskich, każdego należy traktować z miłością i szacunkiem;

jest to także poezja prosta, nieoperująca głęboką metaforyką, niesięgająca po skomplikowane środki
poetyckie; prostota jest tu sposobem opisywania świata;

świat jawi się, zgodnie z Biblią, jako twór Boga, ale nie jest on idealny, bo człowiek nie żyje zgodnie z
przykazaniami boskimi;

często porusza Twardowski tematy związane z miłością, przyjaźnią, bliskością, radością życia, pogodą ducha,
koniecznością pogodzenia się z nieuchronnością śmierci;

często również korzysta z modlitw i zwraca się do określonych świętych.

Literatura:

Autobiografia.

Myśli

nie

tylko

o

sobie.

Tom

1.

Smak

dzieciństwa

1915-1959

-

http://selkar.pl/autobiografia_mysli_nie_tylko_o_sobie_tom_1_smak_dziecinstwa_19151959_jan_twardow
ski_p_154793.html

Opowieść o życiu, spotkaniach i zdarzeniach znakomitego autora wierszy, dobrego człowieka i wspaniałego
księdza.
Autor - z perspektywy lat - opowiada o wydarzeniach, które od dzieciństwa kształtowały jego osobowość,
ożywiały wiarę, rozbudzały wrażliwość. Wspomina chwile radosne i trudniejsze. Stara się dostrzec w nich ukryty,

2

głębszy sens. Mówi o ludziach, którzy w jego życiu odegrali znaczącą rolę. Daje wspaniałą lekcję miłości,
wdzięczności i radości. Uczy jak czytać książkę swojego życia, ,,którą pisze sam Pan Bóg".
Wrodzone pogodne spojrzenie, poczucie humoru i głęboka ufność księdza Jana Twardowskiego czynią z
Autobiografii prawdziwe źródło radości życia, spokoju wiary i niegasnącej nadziei. Nie publikowane dotąd
fotografie podnoszą ją do rangi prawdziwego wydarzenia na rynku wydawniczym.

Autobiografia

Myśli

nie

tylko

o

sobie

tom

2

1959-2006

-

http://selkar.pl/aff/dolfijn/autobiografia_mysli_nie_tylko_o_sobie_tom_2_19592006_twardowski_jan_p_15
4794.html

Jan Twardowski dyktował wspomnienia do ostatnich chwil życia. Z tych zapisków - wzbogaconych o fragmenty
wywiadów, drukowanych w czasopismach i książkach oraz nagrywanych dla radia i filmów dokumentalnych, o
korespondencję, wspomnienia osób, które się z nim spotkały, wreszcie o fragmenty twórczości Księdza ?
powstała Autobiografia.

Atrakcyjnym uzupełnieniem wspomnień Księdza są zdjęcia prywatne i oficjalne, dokumenty (podania i listy,
rękopisy wierszy i homilii, legitymacja studencka) oraz reprodukcje jego zbiorów: kartek pocztowych z początku
XX wieku, zielnika. Opracowanie tekstu, zestawienie bibliografii i wybór ilustracji Aleksandra Iwanowska.

Jan Twardowski (1915 - 2006) ? ksiądz, kaznodzieja, poeta; autor m.in. zbiorów poezji: Niebieskie okulary, Znaki
ufności, Nie bój się kochać, Bóg prosi o miłość, nauk: Ważne jak katechizm..., Elementarz..., kazań dla dzieci:
Zeszyt w kratkę, Patyki i patyczki, oraz kazań żałobnych Stale być blisko.

Biedroneczko

leć

do

nieba

-

http://selkar.pl/aff/dolfijn/biedroneczko_lec_do_nieba_twardowski_jan_p_56571.html

Nowy wybór wierszy księdza Twardowskiego zawiera najważniejsze liryki poety-kapłana z ostatnich lat oraz
kilkanaście utworów przeznaczonych specjalnie dla tej edycji. Wybór poprzedza kompetentny wstęp pt. Trzcina
czująca badaczki literatury i cenionej eseistki, ukazujący zalety i zadziwiające właściwości tej niezwykle popularnej
w Polsce liryki.

Bliscy i obcy –

http://selkar.pl/aff/dolfijn/bliscy_i_obcy_twardowski_jan_p_67425.html

Cztery jednocześnie wydane tomiki zawierające wybór wierszy i prozy ks. Jan Twardowskiego. Obok tekstów
znanych, znalazły się w nich również rozważania publikowane po raz pierwszy - myśli wcześniej wypowiedziane z
ambony, teraz przypomniane, a w swej wymowie zawsze aktualne.

Wspólnym mianownikiem wszystkich tomików jest człowiek i jego problemy: natura człowieka (Stale w kratkę);
relacje międzyludzkie (Bliscy i obcy); człowiek a Bóg - odejścia i powroty(Urodzony dezerter); droga do Boga
(Stuknąć w kamień serca). Choć nie są serią wydawnicza, dopełniają się wzajemnie.

Budzić

nadzieję.

Abecadło

dziewięćdziesięciolatka

–

http://selkar.pl/aff/dolfijn/budzic_nadzieje_abecadlo_dziewiecdziesieciolatka_p_61972.html

Niezwykły tom poetycko - prozatorski przygotowany na 90. rocznicę urodzin księdza Jana Twardowskiego,
przypadającą 1 czerwca 2005 r. Zawiera 90 motywów - haseł ułożonych alfabetycznie, od "A" jak "Anioł" do "Ż"
jak "Życie", prezentujących wiodące w twórczości Autora tematy, które przez lata podejmował. Pokazuje tym
samym głębię osobowości wychowawcy wielu pokoleń czytelników. Budzić nadzieję. Abecadło
dziewięćdziesięciolatka zawiera nie tylko znane, cenione i lubiane wiersze, ale także wybrane refleksje
ewangeliczne, fragmenty felietonów, wywiadów i opowiadań dla dzieci. Tym samym uzmysławia bogactwo
warsztatowe Jana Twardowskiego i pokazuje go jako poetę, myśliciela, kaznodzieję, felietonistę, wnikliwego i
dowcipnego obserwatora życia.

Anioł i Stróż -

http://selkar.pl/aff/dolfijn/aniol_i_stroz_twardowski_jan_p_209587.html

Ks. Jan Twardowski (1915-2006), ulubiony autor i dorosłych, i dzieci. O trudnych sprawach mówił i pisał prostym,
zrozumiałym językiem. Pisał tak, jakby rozmawiał z przyjacielem, któremu chce opowiedzieć o Panu Bogu, o

3

wierze, o tym, co słychać w niebie i jak zrozumieć życie na ziemi. Często rozmawiał o aniołach. Uczył szukać ich na
ziemi, wkoło siebie. Tłumaczył, co to znaczy być jednocześnie i aniołem, i stróżem.

Teksty pochodzą z publikacji Autora wydanych w latach 2000-2011 (w wyborze i opracowaniu Aleksandry
Iwanowskiej): Ile słońca w słoneczniku, powiedz, drogi mój chłopczyku? Wiersze i proza dla dzieci 1973-1998,
Warszawa 2000; Kubek z jednym uchem, wyd. 2 zm., Poznań 2011; Nie tylko o jeżach. Myśli i opowieści o
przyrodzie, Warszawa 2000; Nie tylko wrona chodzi zdziwiona, Warszawa 2000; Nowe patyki i patyczki, Poznań
2008; Z Matką Bożą za rękę. Myśli różańcowe dla dzieci, Częstochowa 2009. Opowiadania Generał aniołów, Kto
jest podobny do anioła?, O modlitwie do Anioła Stróża, Pochwała, Podobne do anioła - nie były dotąd nigdzie
publikowane. Ich podstawą są homilie dla dzieci wygłoszone w Warszawie w kościele Sióstr Wizytek w latach
1964, 1968, 1995, 1996.

Dlaczego krzyż? Audiobook –

http://selkar.pl/aff/dolfijn/dlaczego_krzyz_p_209351.html

Wybór rozważań ks. Jana Twardowskiego (1915-2006) o ofierze Chrystusa, sensie cierpienia człowieka, krzyżu,
jako cenie miłości. Pomaga patrzeć na cierpienie nie jak na nieszczęście, ale jak na doświadczenie - próbę
wierności Bogu. I. Krzyż Jezusa / II. Krzyż Człowieka – Czyta Tadeusz Malak