PODSTAWOWE PRAWA CHEMICZNE
PRZEDROSTKI JEDNOSTEK MIAR UKŁADU SI
Wybrane przedrostki jednostek miar układu SI
Nazwa
Symbol
Mnożnik, 10
X
Tera
T
12
Giga
G
9
Mega
M
6
Kilo
k
3
Hekto
h
2
Deka
da
1
Decy
d
-1
Centy
c
-2
Mili
m
-3
Mikro
μ
-6
Nano
n
-9
Piko
p
-12
MOL I UNIT
Mol jest podstawową w układzie SI jednostką liczności materii, o symbolu mol. W jednym molu
substancji znajduję się 6,02214 x 10
23
indywiduów chemicznych (atomów, cząsteczek, jonów, itd.). Wartośd ta
nazywana jest Liczbą Avogadro i odpowiada liczbie atomów w masie 12 g izotopu C
12
. Mol jest jednostką
bezwymiarową.
Unit jest jednostką masy atomowej. Oznacza się go symbolem u, równy jest 1/12 masy atomu C
12
, czyli
1,66 x 10
-24
g. W unitach wyraża się, poza masami atomowymi, również masy cząsteczkowe.
Masa molowa to masa jednego mola substancji. Liczbowo jest równa masie atomowej/cząsteczkowej
wyrażonej w gramach/mol.
Objętośd molowa to objętośd jaką zajmuje jeden mol substancji w określonych warunkach. Dla gazów
doskonałych w warunkach normalnych objętośd molowa jest równa 22,41 dm
3
/mol.
Warunki normalne: ciśnienie 1 atm (1013,25 hPa), temperatura 273,15 K.
PODSTAWOWE RODZAJE REAKCJI CHEMICZNYCH
Reakcje chemiczne można ogólnie podzielid na:
reakcje syntezy,
reakcje analizy,
reakcje wymiany,
reakcje redox.
PODSTAWOWE PRAWA CHEMICZNE
Wymienid można kilkanaście praw, które zaliczane są do Podstawowych Praw Chemicznych. Poniżej
przedstawione są najważniejsze z nich.
PRAWO STAŁOŚCI SKŁADU
Każdy związek chemiczny, niezależnie od pochodzenia czy metody otrzymania, ma stały skład ilościowy
i jakościowy.
Istnieją jednak związki niepoddające się temu prawu. Są to tzw. związki niestechiometryczne
(zwyczajowo bertolidy), które np. z powodu defektów sieci krystalicznej mogą mied wzór stechiometryczny nie
do kooca odpowiadający rzeczywistemu stosunkowi atomów je budujących.
PRAWO STOSUNKÓW WIEL OKROTNYCH
Jeżeli dwa pierwiastki A i B tworzą ze sobą więcej niż jeden związek, to masy pierwiastka A
przypadające na taką samą masę pierwiastka B mają się do siebie jak niewielkie liczby całkowite.
PRAWO ZACHOWANIA MASY
W reakcji chemicznej sumy mas produktów i substratów są sobie równe.
PRAWA GAZOWE: BOYLE’A, CHARLESA I GAY’A-LUSSACA, AVOGADRA, DALTONA
PRAWO BOYLE’A
Ciśnienie stałej ilości gazu w stałej temperaturze jest odwrotnie proporcjonalne do objętości.
PRAWO CHARLESA I GAY’A-LUSSACA
Objętośd stałej ilości gazu pod stałym ciśnieniem jest proporcjonalna do temperatury bezwzględnej.
Ciśnienie stałej ilości gazu w stałej objętości jest proporcjonalne do temperatury bezwzględnej.
PRAWO AVOGADRA
Objętośd próbki gazu w stałej temperaturze i pod stałym ciśnieniem jest proporcjonalna do liczby
cząsteczek gazu.
RÓWNANIE STANU GAZU DOSKONAŁEGO
PRAWO DALTONA
Ciśnienie całkowite mieszaniny gazów jest równe sumie ciśnieo cząstkowych (parcjalnych) składników
mieszaniny.