Termit


Co to jest termit?

Termitem określa się mieszankę reaktywnego metalu i tlenku innego metalu. Najczęściej jest to mieszanka sproszkowanego glinu (aluminium) oraz tlenku żelaza. Mogą to być też inne mieszanki, np. zawierające magnez zamiast glinu, oraz tlenki innych żelazowców zamiast tlenku żelaza. Ze względu na nawiększą popularność termitu składającego się z glinu i tlenku żelaza, skupimy się właśnie na tej mieszance.
Cechą charakterystyczną termitu jest to, że spala się on w bardzo wysokiej temperaturze (ponad 3000 stopni Celcjusza). W wyniku tak wysokiej temperatury, produkt reakcji (żelazo) występuje w postaci płynnej, co znalazło zastosowanie np. w spawalnictwie.
Termit został wynaleziony w 1893 roku przez niemieckiego chemika Hansa Goldschmidta.


Reakcja termitowa:

Reakcja spalania termitu to typowa reakcja typu red-oks, gdzie glin jest reduktorem.
Jest to reakcja silnie egzotermiczna, to znaczy taka, w której wydzielajÄ… siÄ™ duże iloÅ›ci ciepÅ‚a. Redukcji, która polega na przekazaniu tlenu z tlenku metali do glinu, towarzyszy jedna z najwyższych temperatur uzyskiwanych w procesach przemysÅ‚owych (do 3800°K), a także obfite wydzielanie energii Å›wietlnej. Produktem takiej reakcji jest tlenek glinu oraz pÅ‚ynny metal.

Reakcja spalania termitu przebiega według wzoru:

2Al + Fe2O3 -> Al2O3 + 2Fe


Otrzymywanie termitu:

Termit jest bardzo prostą mieszanką. Wystarczy zmieszać 2 składniki.
Do sporzÄ…dzenia termitu potrzebny bedzie:
- pył aluminiowy (lub bardzo drobny proszek)
- tlenek żelaza (może być czysta rdza)
Do termitu możemy użyć zarówno tlenku żelaza Fe2O3 jak i Fe3O4
Proporcje wagowe to 1:3 (np. 10g glinu i 30g tlenku żelaza)
Proporcje objętościowe to mniej więcej 1:1 (jak widać na zdjęciu na górze strony)

Zarówno aluminium jak i tlenek żelaza najlepiej jest kupić, ale zapaleńcy mogą się pokusić o wytworzenie ich samemu. Sproszkowane aluminium można otrzymać w wyniku ścierania jakiegoś aluminiowego przedmiotu drobnym pilnikiem do metalu. Tlenek żelaza można zdobyć na dwa sposoby, albo zdrapać rdzę z jakiegoś ogrodzenia lub rdzewiejącego mostu, albo w wyniku elektrolizy. Do słonej wody wystarczy włożyć dwa duże żelazne nieocynkowane gwoździe i podłączyć do żródła prądu stałego!!! Na gwoździu podłączonym do plusa będzie się osadzać rdza. Metoda ta jest niestety bardzo czasochłonna, ale można uzyskać w ten sposób nieco tlenku żelaza (III).


Odpalanie:

Termit w przeciwieństwie do innych mieszanek pirotechnicznych, nie jest zbyt łatwopalny. Nie da się go odpalić od zapałki. Płomień zapałki ma ok. 450 stopni Celcjusza. Do odpalenia termitu niezbędna jest temperatura rzędu 800 stopni. Taką temperaturę z łatwością można uzyskać w wyniku spalania saletry z cukrem lub prochu czarnego. Można też odpalić termit od "zimnego ognia". Generalnie, im składniki są bardziej rozdrobnione, tym łatwiej jest zapalić całą mieszankę.

Przed odpaleniem, dobrze jest jak najlepiej ubić mieszankę, efekt spalania będzie lepszy.

Na zdjęciu obok widać wężyk z prochu prowadzący do kupki termitu. Proch został posypany piachem aby zapobiec przerzutom iskry.

Zapalony termit pali się gwałtownie, Wydziela się bardzo dużo światła i ciepła. W wyniku reakcji powstaje płynne żelazo, które zastyga w postaci czystego metalu, bądź jako żużlowa gąbka (w przypadku spalania małych ilości termitu).


UWAGI:

1. Wytwarzanie termitu, a szczególnie jego wykorzystanie w niewłaściwym celu jest generalnie w Polce niedozwolone.
2. Podczas spalania termitu może tryskać roztopione żelazo, należy więc zachować znaczną odległość.
3. Podczas spalania termitu wydziela się oślepiające światło, nie należy więc patrzeć w kierunku palącej się mieszanki


MYZLAB.PL © 2001-2008
Warszawa 27.07.2006