Załącznik
do zarządzenia Nr 4/2005
Zarządu PKP Polskie Linie Kolejowe S.A.
z dnia 10 marca 2005 r.
Instrukcja
spawania szyn termitem
Id-5 (D-7)
Tekst ujednolicony uwzględniający:
1) tekst instrukcji przyjętej zarządzeniem Nr 4/2005 Zarządu PKP Polskie Linie Kolejowe S.A.
z dnia 10 marca 2005 r.
2) zmiany wprowadzone zarządzeniem Nr 16/2009 Zarządu PKP Polskie Linie Kolejowe S.A.
z dnia 29 czerwca 2009 r.
Warszawa, 2005 rok
Właściciel: PKP Polskie Linie Kolejowe S.A.
Wydawca: PKP Polskie Linie Kolejowe S.A.
Biuro Dróg Kolejowych
ul. Targowa 74, 03-734 Warszawa
tel. [phone]
www.plk-sa.pl, e-mail: [e-mail]
Wszelkie prawa zastrzeżone.
Modyfikacja, wprowadzanie do obrotu, publikacja, kopiowanie i dystrybucja
w celach komercyjnych, całości lub części instrukcji,
bez uprzedniej zgody PKP Polskie Linie Kolejowe S.A.  są zabronione
PKP POLSKIE LINIE KOLEJOWE S.A.
SPIS TREŚCI
ROZDZIAA
I POSTANOWIENIA WPROWADZAJ
CE ........................................................... 5
ż 1. Przedmiot instrukcji ....................................................................................................... 5
ż 2. Przepisy i normy związane ze spawaniem szyn termitem ............................................. 5
ROZDZIAA
II SPAWANIE SZYN TERMITEM .......................................................................... 5
ż 3. Metody spawania .......................................................................................................... 5
ż 4. Zakres stosowania spawania szyn termitem ................................................................. 5
ż 5. Podstawowe wymagania przy spawaniu szyn termitem ................................................ 6
ż 6. Drużyna spawalnicza i kwalifikacje spawaczy ............................................................... 6
ż 7. Materiały spawalnicze ................................................................................................... 7
ż 8. Sprzęt spawalniczy...................................................................................................... 10
ż 9. Wymagania ogólne wykonania złączy spawanych ...................................................... 11
ż 10. Temperatury wymagane przy spawaniu szyn i rozjazdów......................................... 11
ż 11. Spawanie rozjazdów ................................................................................................. 12
ż 12. Cięcie szyn ................................................................................................................ 13
ż 13. Proces technologiczny spawania .............................................................................. 14
ż 14. Bezpieczeństwo i higiena pracy ................................................................................ 14
ROZDZIAA
III KONTROLI WYKONANIA I ODBIORU ZA

CZY SZYNOWYCH
SPAWANYCH TERMITEM..................................................................................................... 16
ż 15. Kontrola robót spawalniczych .................................................................................... 16
ż 16. Odbiór złącza spawanego termitem .......................................................................... 16
ZAA

CZNIKI .......................................................................................................................... 22
Załącznik 1 Spawanie szyn termitem metodą SoWoS ....................................................... 22
Załącznik 2 Spawanie szyn termitem metodą SoW-L75 .................................................... 33
Załącznik 3 Spawanie szyn obrabianych cieplnie metodą SoWoS-HC .............................. 35
Załącznik 4 Spawanie szyn termitem metodą SoWoS-P.................................................... 36
Załącznik 5 Spawanie szyn termitem metodą PLA ............................................................ 38
Załącznik 6 Spawanie szyn termitem metodą AP 25.......................................................... 44
Załącznik 7 Spawanie szyn termitem metodą PLA 68........................................................ 46
Załącznik 8 Spawanie szyn termitem metodą SkV............................................................. 48
Załącznik 9 Spawanie szyn termitem metodą SkV-L75...................................................... 49
3
stan na dzień 30 lipca 2009 r.
PKP POLSKIE LINIE KOLEJOWE S.A.
PKP POLSKIE LINIE KOLEJOWE S.A.
ROZDZIAA
I
Postanowienia wprowadzające
ż 1.
Przedmiot instrukcji
Przedmiotem instrukcji jest technologia spawania szyn termitem w torach, rozjazdach
i skrzyżowaniach z użyciem form suchych prefabrykowanych.
Instrukcja dotyczy szyn kolejowych typu 60E1 (UIC60) i 49E1 (S49) wytworzonych z gatunku
stali:
- R260, 900A, St90PA, St72P  szyny surowe,
- R350HT  szyny z główką obrobioną cieplnie,
- St90PA  szyny obrobione cieplnie w całej objętości.
ż 2.
Przepisy i normy związane ze spawaniem szyn termitem
1. Id-1 (D-1) Warunki techniczne utrzymania nawierzchni na liniach kolejowych.
2. Warunki techniczne wykonania i odbioru szyn kolejowych WTWiO-ILK3-5181-2/2004E.P.
z dnia 01.09.2004 r.
3. PN-EN 13674-1:2004 Kolejnictwo  Tor  Szyna  Część I: Szyny kolejowe Vignole a
o masie 46 kg/m i większej.
4. BN-83/9313-04. Rozjazdy i skrzyżowania torów. Wymagania i badania.
5. ZN-85/0646-14. Szyny normalnotorowe S49-0 i UIC60-0 ze stali konwertorowej obrobione
cieplnie.
6. PN-EN 287-1 Egzaminowanie spawaczy - stale.
7. Kodeks Nr UIC860 Techniczne warunki dostaw szyn.
ROZDZIAA
II
Spawanie szyn termitem
ż 3.
Metody spawania
Niniejsza instrukcja dotyczy spawania termitowego szyn kolejowych następującymi
metodami, po dopuszczeniu do stosowania w torach zarządzanych przez PKP PLK S.A.:
1. metoda SoWoS
2. metoda SoW-L75
3. metoda SoW-HC
4. metoda SoWoS-P
5. metoda PLA
6. metoda AP 25
7. metoda PLA 68
8. metoda SkV
9. metoda SkV-L75
Podstawową metodą spawania szyn termitem w torach PKP PLK S.A. jest metoda SoWoS
bez nadlewu, z górnym wstępnym podgrzewaniem końców łączonych szyn.
ż 4.
Zakres stosowania spawania szyn termitem
1. Spawanie szyn termitem z użyciem form suchych stosuje się do spawania szyn nowych
oraz starych użytecznych.
2. Instrukcja dotyczy prac spawalniczych przy:
5
stan na dzień 30 lipca 2009 r.
PKP POLSKIE LINIE KOLEJOWE S.A.
1) łączeniu szyn w torach,
2) łączeniu szyn i kształtowników w rozjazdach i skrzyżowaniach torów,
3) spawaniu złączy szynowych izolowanych klejono-sprężonych z szynami,
4) naprawie pękniętych szyn.
3. Metody spawania ze względu na odległość między powierzchniami czołowymi łączonych
szyn dzielą się na metody z normalnym luzem (25mm) stosowane przy standardowym
łączeniu szyn i metody z szerokim luzem (50, 68, 75 [mm]) traktowane jako metody
naprawcze.
4. Metody z szerokim luzem powinny być stosowane w następujących przypadkach:
- wielkość luzu pomiędzy końcami szyn przekracza 26 mm,
- podjęto decyzję o wycięciu spoiny termitowej z normalnym luzem lub zgrzeiny
w celach naprawczych i odstąpiono od wbudowania wstawki szynowej,
- wymieniane są części rozjazdowe o długości podstawowej po wycięciu
uszkodzonych elementów rozjazdu wraz ze spoinami z normalnym luzem,
- występuje pęknięcie pionowe szyny, jednocześnie możliwe jest obcięcie
powierzchni czołowych z zachowaniem wymaganej prostopadłości, a luz
spawalniczy mieści się w wymaganym zakresie.
5. Szyny można spawać, gdy różnica ich wysokości nie przekracza 1 mm, przy czym
powierzchnie i krawędzie toczne powinny być w jednej płaszczyz
nie.
6. W torach głównych zasadniczych nie wolno spawać szyn otworowanych.
7. W pozostałych torach przystosowanych do prędkości jazdy pociągów Vd"50km/h
(w rozjazdach torów stacyjnych Vd"40km/h) dopuszcza się spawanie szyn z otworami na
śruby łubkowe pod warunkiem, że nie ma pęknięć i rys przy otworach, a końce szyn są
zgniecione nie więcej niż 2 mm.
8. Ze względu na technologie spawalnicze, szynę traktujemy jako nie otworowaną, gdy
odległość między końcem szyny, a najbliższą krawędzią otworu wynosi min. 100 mm.
ż 5.
Podstawowe wymagania przy spawaniu szyn termitem
Dla zapewnienia dobrej jakości złączy spawanych termitem organizatorzy i wykonawcy robót
muszą:
1. Wykonywać prace spawalnicze zgodnie z technologią podaną w niniejszej instrukcji.
2. Powierzać te prace spawaczom, którzy mają odpowiednie uprawnienia potwierdzone
(1)
dokumentem uznania wydanym przez PKP PLK S.A. Centrum Diagnostyki , Wydział
Spawalnictwa, Odbiorów i Badań Nawierzchni Kolejowej.
ż 6.
Drużyna spawalnicza i kwalifikacje spawaczy
1. Skład drużyny spawalniczej jest zależny od miejsca wykonywania i zakresu robót
spawalniczych. Najmniejszą drużynę stanowią spawacz i pomocnik spawacza.
2. Spawanie szyn termitem mogą wykonywać spawacze, którzy:
- ukończyli kurs spawania lub przecinania gazowego,
- ukończyli kurs spawania termitem szyn w torach i rozjazdach kolejowych,
- posiadają uprawnienia do spawania szyn odpowiednią metodą wymienioną w ż 3.
3. Spawacz pracujący w torach powinien posiadać identyfikator ze zdjęciem, numerem
identyfikacyjnym i terminem ważności odpowiednich uprawnień. Numery identyfikacyjne
nadaje PKP PLK S.A. Centrum Diagnostyki (1), Wydział Spawalnictwa, Odbiorów i Badań
6
stan na dzień 30 lipca 2009 r.
PKP POLSKIE LINIE KOLEJOWE S.A.
Nawierzchni Kolejowej.
4. Do spawania szyn w torze mogą być dopuszczeni tylko spawacze, którzy uzyskali
pozytywny wynik egzaminu okresowego poświadczony dokumentem uznania oraz
(1)
posiadają identyfikator wydany przez PKP PLK S.A. Centrum Diagnostyki , Wydział
Spawalnictwa, Odbiorów i Badań Nawierzchni Kolejowej.
ż 7.
Materiały spawalnicze
W torach PKP PLK S.A. wolno używać tylko materiały posiadające odpowiednie atesty
i aprobaty techniczne, uznane i umieszczone na liście  Materiałów spawalniczych
dopuszczonych do stosowania w torach PKP PLK S.A. , którą wydaje Centrum Diagnostyki (1),
Wydział Spawalnictwa, Odbiorów i Badań Nawierzchni Kolejowej.
1. Porcje termitowe.
1) Do spawania szyn termitem można stosować porcje termitowe zgodnie z wymogami
technologicznymi i dopuszczeniem.
2) Dobór porcji termitu w zależności od typu szyn i gatunku stali oraz metody spawania
zawierają Załączniki do niniejszej Instrukcji.
3) Przy spawaniu szyn o różnej wytrzymałości (np. Rm=700 MPa z Rm=880 MPa) należy
wybierać porcję dla szyny o wyższej wytrzymałości, a w przypadku szyny surowej
z szyną obrobioną cieplnie (np. Rm=880 MPa z Rm=1080 MPa) należy wybrać porcję
dla szyny o niższej wytrzymałości.
4) Porcje termitowe należy przechowywać w suchych pomieszczeniach, chronić przed
wilgocią i uszkodzeniem. Porcje wolno otwierać bezpośrednio przed napełnieniem
tygla.
5) Zabrania się używać porcji uszkodzonych lub zawilgoconych, jak również
dosypywania i ujmowania mieszanki z porcji. Zawilgoconych porcji nie wolno stosować
nawet wówczas, gdy zostaną osuszone.
2. Wykładziny tygla.
1) Służą do przeprowadzania w nich reakcji porcji termitowych. U wylotu wykładziny
znajduje się otwór na wymienne tulejki spustowe.
2) Należy stosować wykładziny ceramiczne, które odznaczają się dużą wytrzymałością
i odpornością na wysokie temperatury.
3. Tulejki samospustowe.
1) Służą do zamknięcia otworu spustowego w wykładzinie tygla, a po reakcji termitu
w tyglu - do samoczynnego spustu płynnego stopiwa do formy.
2) Składają się z części ceramicznej oraz palnych i topliwych przekładek regulujących
moment rozpoczęcia spustu. W skład opakowania wchodzi również proszek
uszczelniający.
Uwaga do ust. 1-3:
Dopuszcza się stosowanie tygli jednorazowego użytku z wbudowaną tulejką samospustową
i odpowiednią mieszanką termitową, ustawianych bezpośrednio na formach spawalniczych.
4. Zapały błyskawiczne.
1) Służą do wywoływania reakcji termitowej w tyglu.
2) Nie wolno przechowywać ich w jednym pojemniku z porcjami termitowymi. Zaleca się
przechowywać je w innym niż porcje termitowe pomieszczeniu.
5. Formy suche prefabrykowane.
7
stan na dzień 30 lipca 2009 r.
PKP POLSKIE LINIE KOLEJOWE S.A.
1) Do wykonywania złączy szynowych należy używać form suchych prefabrykowanych.
2) Dobór form spawalniczych jest uzależniony od typu szyn i metody spawania.
6. Masa uszczelniająca.
1) Służy do uszczelniania formy i wykładziny tygla.
2) Powinna być przygotowana i stosowana zgodnie z wymogami dopuszczonych
technologii spawania.
7. Gazy techniczne: propan-butan i tlen.
1) Jako paliwa do podgrzewania szyn należy stosować mieszaniny gazów propanu-
butanu z tlenem.
2) Butle należy używać w pozycji stojącej. Przy spadku ciśnienia propanu-butanu w butli
poniżej ciśnienia roboczego wskutek niskiej temperatury otoczenia, butlę
z propanem-butanem wstawić do pojemnika (o średnicy 600 mm i wysokości ok. 500
mm) wypełnionego ciepłą wodą o temperaturze nieprzekraczającej 40�C lub
zastosować odpowiednie połączenie dwóch butli.
3) Propan-butan należy pobierać przez reduktor z dwoma manometrami za pomocą
przewodów o długości min. 6 m (optymalna długość - 20 m). Zabrania się używać
przewodów propanowych do innych gazów (np. tlenu).
4) Do poboru tlenu z butli należy używać reduktora o wydajności minimum 6 mł/h,
w którym manometr niskiego ciśnienia powinien mieć zakres 0-1,5 MPa.
5) Przy pobieraniu tlenu do podgrzewania należy stosować się do instrukcji obsługi
palnika propanowo-tlenowego.
8. Szyny i wstawki szynowe.
1) Szyny w torach i rozjazdach oraz wstawki szynowe przeznaczone do spawania muszą
odpowiadać wymaganiom norm wymienionych w ż 2.
2) Spawać należy tylko szyny proste. Dopuszcza się jedynie wygięcie końców szyn na
długości 1,5 m w płaszczyz
nie poziomej oraz pionowej w kierunku ku górze, nie
przekraczające 0,7 mm, zaś w przypadku szyn przeznaczonych na linie o V=200 km/h
 0,4 mm. Wygięcie końców ku dołowi jest niedopuszczalne.
3) Szyny przeznaczone do spawania powinny mieć płaszczyznę czołową prostopadłą do
osi podłużnej szyny. Dopuszczalna tolerancja wynosi 0,6 mm w każdym kierunku.
4) Przy naprawie pęknięć lub wbudowywaniu wstawek szynowych, odległości pomiędzy
złączami muszą mieć następujące, minimalne długości:
a) 12 m na liniach o dopuszczalnych prędkościach większych od 160 km/h,
b) 8 m na liniach o dopuszczalnej prędkości maksymalnej równej lub większej od 140
km/h, ale mniejszej lub równej 160 km/h,
c) 6 m na liniach o dopuszczalnej prędkości maksymalnej mniejszej od 140 km/h.
5) Dokładną długość wstawki należy tak określić, aby spoiny wypadły w środku pola
między podkładami.
6) Przed rozpoczęciem prac spawalniczych lub cięcia szyn, należy ustalić rodzaj
i gatunek stali szynowej według tabeli nr 1.
8
stan na dzień 30 lipca 2009 r.
TABELA nr 1
Oznaczenia, opis i niektóre parametry stali szynowych stosowanych w torach zarządzanych przez PKP Polskie Linie
Kolejowe S.A.
oznaczenie
Oznaczenie gatunku stali wg
gatunku
i obróbki
WTWiO Oznaczenie Zakres Rm
cieplnej stali
szynowej ILK3- UIC WT/-JD PN-84/ ZN-85/ stali twardości N/mm� Uwagi
(znaki liniowe
5181/2/200 860 15.014 H-93421 0646-14 szynowych HB min.
wypukłe
4 E.P.
odwalcowane
na szynie)
Węglowo
R220 700 700 St 72 P 220-260 700
manganowa
Węglowo
R260 900A 900A St 90 PA 260-300 880
manganowa
Węglowo
manganowa
-- -- -- St 90 PA 320-390 1080
obrobiona */
cieplnie
Węglowo DO
R 350HT 900A manganowa 350-390 1175 (Donawitz)
obr. cieplnie **/
Węglowo HY
HT manganowa 350-390 1175 (Corus)
obr. cieplnie **/
Węglowo TTH
manganowa 350-390 1175 (Corus)
obr. cieplnie **/
*/ szyny obrabiane cieplnie w całej objętości produkowane w Hucie Katowice w latach 1985  1993 dodatkowo cechowane były przez
nanoszenie w hucie znaków wklęsłych w postaci pierścieni o średnicy 15-20 mm, na szyjce szyny po przeciwnej stronie znaków wypukłych,
w odległości 0,5-2,0 m od jej końców.
**/ główka szyny obrobiona cieplnie do uzyskania struktury drobnego perlitu o twardości 350  390 HB.
Dla szyn z gatunku stali R350 mogą być stosowane inne znaki liniowe (kreski walcownicze) dla oznaczenia gatunku stali.
9
PKP POLSKIE LINIE KOLEJOWE S.A.
9
stan na dzie
ń
30 lipca 2009 r.
PKP POLSKIE LINIE KOLEJOWE S.A.
ż 8.
Sprzęt spawalniczy
Do wykonywania robót spawalniczych w torach PKP należy stosować sprzęt właściwy dla
dopuszczonej technologii spawalniczej i będący w dobrym stanie technicznym.
1. Tygiel z osprzętem.
1) Tygiel wielokrotnego użycia do spawania szyn termitem składa się z blaszanego
korpusu (obudowy), w którym osadzona jest wykładzina. U wylotu tygla (w wykładzinie
tygla) znajduje się otwór na wymienną tulejkę samospustową. Do nakrywania tygla
podczas reakcji służy pokrywa.
2) Dobór tygla zależy od wielkości stosowanej porcji i technologii.
3) Gdy na ściankach wykładziny tygla utworzy się pęknięcie, to wykładzinę należy
wymienić. Grubość żużla osadzającego się na wykładzinie tygla wielokrotnego użytku
nie powinna przekraczać 8 mm.
4) Tygiel jednorazowy z wbudowaną tulejką należy stosować zgodnie z instrukcją
producenta.
2. Stojak do mocowania form, tygla i palnika.
1) Funkcję i rodzaj stojaka określa metoda spawania.
2) Stan techniczny powinien zapewniać prawidłowość mocowania w/w elementów
i spełniać warunki BHP.
3. Uzbrojenie formy.
W skład uzbrojenia formy wchodzą obejmy form, których konstrukcja uzależniona jest od
metody spawania.
4. Palnik do podgrzewania wstępnego końców szyn powinien odpowiadać stosowanej
metodzie spawania i wymogom producenta.
5. Przyrządy kontrolno-pomiarowe.
Przyrządy służące do wykonywania, kontroli i odbiorów robót spawalniczych muszą być
przynajmniej raz w roku sprawdzane w zakresie ich dokładności pomiarowej.
W skład przyrządów pomiarowych wchodzą:
1) Liniał elektroniczny z zapisem komputerowym o bazie pomiarowej długości 1 m
i dokładności min. 0,02 mm do sprawdzania prostoliniowości złączy szynowych
w torach o prędkości 160 km /h i większej.
2) Liniał o długości 1 m, kliny pomiarowe i szczelinomierze do ustawiania końców szyn
oraz sprawdzania prostoliniowości złączy szynowych z dokładnością pomiaru min.
0,05 mm w torach o prędkości mniejszej niż 160 km /h.
3) Sprawdzian do pomiaru wielkości luzu spawalniczego.
4) Termometr szynowy.
5) Stoper.
6) Taśma pomiarowa o długości minimum 10m.
6. Urządzenia do obróbki mechanicznej złącza.
1) Piły tarczowe do cięcia szyn z uchwytem mocującym.
2) Przenośne hydrauliczne obcinarki do mechanicznego usuwania nadlewów.
3) Szlifierki z prowadnicą tarczy ściernej do szlifowania powierzchni tocznej i bocznych
główki szyny w złączu.
4) Szlifierki rozjazdowe i kątowe do szlifowania powierzchni w miejscach trudno
dostępnych.
10
stan na dzień 30 lipca 2009 r.
PKP POLSKIE LINIE KOLEJOWE S.A.
ż 9.
Wymagania ogólne wykonania złączy spawanych
1. Przygotowanie do spawania szyn, rozjazdów i wstawek szynowych należy wykonywać
zgodnie z warunkami ujętymi w Prawie Budowlanym, Warunkach technicznych Id-1 (D-1)
oraz niniejszej instrukcji.
2. Spawanie szyn, rozjazdów i wstawek szynowych należy wykonywać według uprzednio
sporządzonego planu spawania lub naprawy, zatwierdzonego przez Zakład Linii
Kolejowych.
3. Przed spawaniem szyn w torze eksploatowanym należy tor odpowiednio przygotować
tj. uzupełnić podsypkę oraz wyregulować tor w planie i profilu. Tor lub rozjazd przed
spawaniem powinien być właściwie podbity. (nie dotyczy nowo układanego toru lub
rozjazdu, który można spawać na placu/ na boso ).
4. Przed spawaniem szyn układanych lub już ułożonych w torze z zachowaniem
odpowiedniego luzu spawalniczego, po obu stronach styku należy zdjąć przytwierdzenia
szyn, co najmniej na 3 kolejnych podkładach. Możliwe jest użycie śrub stopowych lub
przytwierdzeń sprężystych do wyregulowania końców szyn.
ż 10.
Temperatury wymagane przy spawaniu szyn i rozjazdów
1. W czasie spawania szyn termitem w torach dokonujemy pomiaru temperatury szyn
termometrem szynowym.
Spawanie szyn nie przytwierdzonych (w torze lub poza torem) można wykonywać przy
temperaturze szyn nie niższej niż +5�C.
2. Zabrania się spawać szyny w czasie opadów atmosferycznych.
3. Podczas wykonywania prac spawalniczych w torach bezstykowych należy kierować się
postanowieniami zawartymi w Warunkach technicznych Id-1 (D-1) odnośnie:
1) Spawania szyn w torach bezstykowych i przy łączeniu torów z rozjazdami oraz
spawania rozjazdów ze sobą.
2) Wbudowywania wstawek szynowych lub usuwania pęknięć szyn oraz zakładania
opórek przeciwpełznych.
3) Przytwierdzania szyn do podkładów podczas układania torów bezstykowych.
4) Regulacji naprężeń.
4. Prace spawalnicze wymienione w ust. 3 powinny być prowadzone w temperaturach
neutralnych.
5. Jako temperaturę neutralną wg Warunków technicznych Id-1 (D-1) ustalono dla
wszystkich typów szyn zakres od +15�C do +30�C.
6. Temperatury przytwierdzania wszystkich torów bezstykowych układanych na PKP PLK
S.A. muszą mieścić się w granicach temperatury neutralnej podanej w ust. 5.
7. Z uwagi na możliwość powstania jam skurczowych, nie wolno dopuścić do wystąpienia sił
rozciągających w gorącej spoinie do chwili ostygnięcia jej do temperatury poniżej 500�C.
8. Przy wykonywaniu prac spawalniczych w torach bezstykowych należy stosować się do
postanowień zawartych w załączniku nr 7 do Warunków technicznych Id-1 (D-1).
Zastosowanie naprężaczy szynowych lub podgrzewaczy szyn musi być zgodne
z obowiązującymi instrukcjami ich obsługi oraz procesem technologicznym układania
i utrzymania toru bezstykowego.
11
stan na dzień 30 lipca 2009 r.
PKP POLSKIE LINIE KOLEJOWE S.A.
ż 11.
Spawanie rozjazdów
1. Przygotowanie do spawania rozjazdów należy wykonywać zgodnie z warunkami
spawania rozjazdów i skrzyżowań torów zawartych w Warunkach technicznych Id-1 (D-1)
oraz niniejszej instrukcji.
2. Przy spawaniu styków w rozjez
dzie należy upewnić się, czy luzy spawalnicze zostały
uwzględnione w produkcji rozjazdów zgodnie z dokumentacją.
3. Przed spawaniem należy sprawdzić prostopadłość styków początku i końca rozjazdu.
4. W celu zapewnienia prawidłowej pracy zwrotnic należy sprawdzić, a w razie potrzeby
poprawić, położenie iglic względem opornic (naznaczony punkt na opornicy).
5. Styki wewnętrzne w rozjez
dzie można spawać przy temperaturze szyny wynoszącej min.
+5�C.
6. Spawanie zewnętrznych styków rozjazdu z torem bezstykowym należy wykonywać
w temperaturze neutralnej tj. od +15�C do +30�C, po dokładnym wyregulowaniu rozjazdu
w planie i profilu.
7. Spawanie styków rozjazdu należy wykonywać spawając z szynami łączącymi kolejno:
1) Kierownice (pierwszą leżącą na kierunku zasadniczym).
2) Krzyżownice.
3) Opornice.
4) Iglice.
Kolejność wykonywania wewnętrznych połączeń spawanych w rozjez
dzie zwyczajnym
przedstawia rysunek 1.
8. Do spawania iglic z szynami łączącymi można przystąpić po wystygnięciu złączy
spawanych poprzednio i zbadaniu położenia iglic z uwzględnieniem 2 mm skurczu spoiny.
9. Po spawaniu, iglice rozjazdu muszą przekładać się lekko, a zamknięcia nastawcze
działać prawidłowo. Kontrole prawidłowości działania należy wykonać wspólnie
z pracownikiem odpowiedzialnym za właściwe działanie urządzeń nastawczych
i kontrolnych rozjazdu.
2
6
4
8
3
7
5 1
Rys. 1. Kolejność spawania styków wewnętrznych w rozjez
dzie.
12
stan na dzień 30 lipca 2009 r.
PKP POLSKIE LINIE KOLEJOWE S.A.
ż 12.
Cięcie szyn
1. Miejsce cięcia szyn należy tak usytuować, aby wykonana spoina znalazła się w środku
pola między podkładami.
2. Cięcie szyn w torach głównych przed spawaniem powinno być wykonane piłą
mechaniczną. W torach bocznych dopuszcza się cięcie szyn o wytrzymałości
Rm d"880 MPa i mniejszej palnikiem, pod warunkiem wykonania tego bezpośrednio przed
spawaniem. Przed przystąpieniem do cięcia szyn palnikiem, w obszarze cięcia na
długości 50 cm, należy podgrzać równomiernie cały przekrój poprzeczny szyny do
temperatury ok. 50�C.
3. W przypadku nie wykonywania spoiny bezpośrednio po cięciu palnikiem, w celu
uniknięcia zmian strukturalnych, należy bezpośrednio przed cięciem podgrzać szynę do
temperatury w zakresie 400-500�C w obszarze 10 cm po obu stronach linii cięcia, zgodnie
z rysunkiem 2.
4. Dla zachowania prostopadłości cięcia szyn, cięcie przy użyciu palnika należy wykonać
z zastosowaniem odpowiedniego szablonu (prowadnika) oraz wózka.
5. Cięcie należy rozpoczynać od krawędzi stopki posuwając się poprzez szyjkę do główki.
Następnie dociąć stopkę z drugiej strony, a potem główkę od strony rozpoczęcia cięcia
szyny jak na rysunku 3.
6. Cięcie opisane powyżej można wykonywać pod warunkiem braku sił ściskających
w miejscu cięcia szyny. W przypadku, gdy zachodzi podejrzenie występowania sił
ściskających (np. z powodu wysokiej temperatury szyny), niedopuszczalne jest
rozpoczynanie cięcia od stopki.
50 C 50 C
50 cm
50 cm
10cm 10cm
400 - 500 C
Rys. 2. Miejsca podgrzewania obszarów szyny przed cięciem palnikiem
13
stan na dzień 30 lipca 2009 r.
PKP POLSKIE LINIE KOLEJOWE S.A.
3
1
2
Rys. 3. Kolejność etapów i kierunki cięcia szyny.
ż 13.
Proces technologiczny spawania
Proces technologiczny spawania szyn termitem z użyciem form suchych prefabrykowanych
składa się z następujących operacji:
1. przygotowanie i ustawienie styku szyn do spawania,
2. założenie i uszczelnienie form,
3. napełnienie i ustawienie tygla,
4. podgrzewanie końców szyn,
5. spawanie (reakcja i spust),
6. zdjęcie formy i obróbka złącza.
Szczegółowy opis wykonywanych operacji i czynności został ujęty w załącznikach 1� 9.
ż 14.
Bezpieczeństwo i higiena pracy
1. Uwagi ogólne.
1) Spawanie termitowe szyn mogą wykonywać spawacze dopuszczeni do prac
spawalniczych oraz odpowiednio przeszkoleni pod względem bezpieczeństwa
i higieny pracy w zakresie robót na torach.
2) Roboty spawalnicze szyn nadzoruje wyznaczony pracownik. Jest on odpowiedzialny
za przestrzeganie przepisów BHP oraz właściwą organizację pracy podczas
wykonywania złączy spawanych. Pracownik ten musi posiadać ukończony kurs
uprawniający do kontroli wykonania i odbioru spawalniczych robót nawierzchni
kolejowej.
3) Spawacz jest zobowiązany do przestrzegania przepisów przeciwpożarowych oraz
bezpieczeństwa i higieny pracy w zakresie związanym z użyciem butli z gazami oraz
sprzętu spawalniczego.
4) Przy wykonywaniu robót spawalniczych należy przestrzegać:
a) wymogów zawartych w Prawie Budowlanym,
14
stan na dzień 30 lipca 2009 r.
PKP POLSKIE LINIE KOLEJOWE S.A.
b) Warunków technicznych utrzymania nawierzchni na liniach kolejowych Id-1 (D-1)
w zakresie nadzoru nad robotami oraz warunków bezpieczeństwa przy
prowadzeniu robót nawierzchniowych,
c) przepisów BHP.
2. Odzież ochronna.
1) W czasie pracy spawacze i ich pomocnicy powinni być ubrani w ognioodporną odzież
ochronną, przy czym klapy kieszeni marynarek muszą być na wierzchu, a nogawki
spodni wyłożone na wierzch obuwia, aby nie dopuścić do zatrzymania się odprysków
gorącego metalu i żużlu na ubraniu. Obuwie noszone przez spawaczy powinno łatwo
zdejmować się z nóg.
2) Podczas spawania spawacz powinien mieć odpowiednio nakrytą głowę (beretem lub
czapką bez daszka). Do ochrony rąk należy używać pięciopalcowych spawalniczych
rękawic ochronnych.
3) Przy cięciu gazowym, oczyszczaniu i obcinaniu nadlewów spoin należy stosować
okulary ochronne.
4) Każda drużyna spawalnicza powinna być wyposażona w apteczkę pierwszej pomocy.
3. Środki ochrony indywidualnej, odzież i obuwie robocze pracownicy wykonujący prace
spawalnicze otrzymują zgodnie z Tabelą Norm przydziału środków ochrony indywidualnej
oraz odzieży i obuwia roboczego, stanowiącą załącznik do Regulaminu pracy jednostki
organizacyjnej zatrudniającej pracowników.
Zabronione jest wykonywanie prac spawalniczych bez używania przez pracowników
środków ochrony indywidualnej oraz odzieży i obuwia roboczego.
4. Składowanie mieszanek termitowych i zapałów błyskawicznych.
Porcje mieszanek termitowych i zapały błyskawiczne należy przechowywać w suchych
pomieszczeniach.
1) Porcji termitowych nie wolno przechowywać razem z zapałami błyskawicznymi.
Materiały te nie mogą być składowane razem z materiałami palnymi lub ułatwiającymi
spalanie.
2) Zapały błyskawiczne należy przechowywać w specjalnych pudełkach, które należy
zamykać po każdorazowym wyjęciu zapału. Zapałów nie wolno przechowywać
w ubraniu.
5. Zapalanie mieszanki i spust stopiwa.
1) Spawacz po zapaleniu mieszanki termitowej w tyglu powinien odsunąć się od tygla na
odległość ok. 5 m. Pozostali pracownicy przed zapaleniem mieszanki powinni odsunąć
się na odległość ponad 5 m i pozostać tam do czasu zakończenia spustu.
2) Osobom postronnym nie wolno zbliżać się do stanowiska spawalniczego na odległość
mniejszą niż 5 m.
3) Przy zbliżaniu się pojazdów szynowych lub podczas ich przejazdu po sąsiednim torze
nie wolno zapalać mieszanki termitowej w tyglu.
4) Przebieg spawania należy obserwować przez okulary ochronne - spawalnicze.
5) Jeżeli porcja mieszanki termitowej zapali się albo nastąpi wyciek płynnego stopiwa
z nieszczelnego tygla lub niedokładnie uszczelnionej formy, to do gaszenia należy
używać suchego piasku. Ze względu na możliwość spowodowania eksplozji, do
gaszenia nie wolno używać wody!
15
stan na dzień 30 lipca 2009 r.
PKP POLSKIE LINIE KOLEJOWE S.A.
ROZDZIAA
III
Kontroli wykonania i odbioru złączy szynowych spawanych termitem
ż 15.
Kontrola robót spawalniczych
1. Kontroli robót spawalniczych może dokonywać pracownik aktualnie zatrudniony w PKP
Polskie Linie Kolejowe S.A., mający ukończony kurs z zakresu kontroli wykonania
i odbioru robót spawalniczych nawierzchni kolejowej.
2. Obowiązkiem kontrolującego roboty spawalnicze jest sprawdzenie prawidłowości
wykonania robót zgodnie z niniejszą instrukcją.
3. W razie stwierdzenia, że roboty prowadzone są niezgodnie z obowiązującymi przepisami,
kontrolujący powinien natychmiast je wstrzymać, informując o tym zakład pracy spawaczy
oraz właściwą terytorialnie jednostkę PKP PLK S.A.
4. Kontroli powinna być poddana każda grupa spawalnicza przynajmniej jeden raz w roku.
5. Kontrola robót powinna obejmować:
1) Kontrolę wstępną.
2) Kontrolę w czasie spawania (kontrolę międzyoperacyjną).
3) Kontrolę końcową.
6. W ramach kontroli wstępnej należy sprawdzić:
1) Posiadanie przez spawaczy kwalifikacji zgodnych z ż 6 niniejszej Instrukcji.
2) Prawidłowość przygotowania złącza do spawania, ze zwróceniem uwagi na podbicie
toru w miejscu robót.
3) Szyny i materiały spawalnicze zgodnie z ż 3 i ż 7 niniejszej Instrukcji.
4) Stan techniczny sprzętu spawalniczego zgodnie z ż 8 niniejszej Instrukcji.
5) Bezpieczeństwo i warunki pracy:
a) Znajomość przepisów z zakresu bhp i ochrony przeciwpożarowej przy pracach
spawalniczych wykonywanych bezpośrednio w torach.
b) Wyposażenie spawaczy termitowych w odzież ochronną i sprzęt ochrony osobistej.
7. Kontrola międzyoperacyjna
Polega na bieżącej obserwacji i sprawdzeniu czy proces technologiczny spawania jest
zgodny z zastosowaną metodą oraz postanowieniami niniejszej Instrukcji.
W przypadku stwierdzenia istotnych uchybień w przestrzeganiu technologii wykonania
spoin przez spawacza, należy odsunąć go od czynności i skierować na egzamin
sprawdzający.
8. Kontrola końcowa
Kontrolę końcową przeprowadza się po wstępnym odbiorze spoiny przez spawacza
termitowego.
W zakres kontroli końcowej wchodzą czynności określone w ż 16, za wyjątkiem
konieczności sporządzenia protokołu odbioru.
ż 16.
Odbiór złącza spawanego termitem
1. Odbioru robót spawalniczych może dokonywać pracownik aktualnie zatrudniony w PKP
Polskie Linie Kolejowe S.A., mający ukończony kurs z zakresu kontroli wykonania
i odbioru robót spawalniczych nawierzchni kolejowej.
2. Odbiorom muszą być poddane wszystkie złącza spawane w torach, rozjazdach
i skrzyżowaniach.
16
stan na dzień 30 lipca 2009 r.
PKP POLSKIE LINIE KOLEJOWE S.A.
3. Dokonujący odbioru złącza spawanego powinien:
1) Przeprowadzić oględziny.
2) Wykonać pomiar geometrii złącza.
3) Dokonać odpowiednich wpisów w protokole odbioru złączy według załączonego wzoru
nr 1 lub nr 2, (jeżeli odbiór dokonuje się po naprawie złącza).
4. Oględziny
1) Oględziny wstępne:
a) Odległość wykonanej spoiny od złącza spawanego, zgrzewanego albo złącza
łubkowego powinna być zgodna z ż 7 ust. 8 pkt. 4 niniejszej Instrukcji.
b) Powierzchnia toczna i powierzchnie boczne główki szyny w strefie spoiny muszą
być oszlifowane do profilu szyny, a pozostałe oczyszczone z resztek masy
formierskiej i pozbawione nadlewów technologicznych.
c) Złącze musi być trwale oznakowane (odcisk stempla) znakiem spawacza oraz datą
wykonania (miesiąc i dwie ostatnie cyfry roku) w odległości 200 mm od osi spoiny
na zewnętrznej powierzchni bocznej główki szyny.
2) Oględziny szczegółowe.
Spoina termitowa powinna tworzyć jednolite połączenie spawanych końców szyn.
a) Brak wtopienia, braki metalu w spoinie w obrębie stopki i szyjki, oraz pęknięcia
idące w głąb spoiny są wadami dyskwalifikującymi połączenie.
b) Pory i pęcherze wychodzące na zewnątrz spoiny, wtrącenia piaskowe i żużlowe są
wadami dyskwalifikującymi spoinę, jeżeli:
c) w obszarze nadlewu wchodzą w przekrój szyny i ich głębokość jest większa niż
3 mm,
d) ich całkowita powierzchnia przekracza 0,5 cm� w nadlewie stopki lub 2 cm�
w nadlewie szyjki i główki szyny.
e) Kształt nadlewu spoiny niezgodny z zarysem formy jest wadą dyskwalifikującą
połączenie,
f) Braki metalu w spoinie do 1,5 cmł występujące w główce szyny mogą być
uzupełnione przez napawanie, jednak w przypadku braku takiej możliwości, złącze
powinno być wycięte.
5. Geometria złącza
1) Prostoliniowość złącza spawanego sprawdza się przy pomocy:
a) Liniału o długości 1 m oraz klinów pomiarowych lub szczelinomierza
z dokładnością min. 0,05 mm w torach i rozjazdach o prędkości mniejszej od 160
km/h.
b) Liniału elektronicznego o bazie pomiaru 1 m i dokładności min. 0,02 mm
z możliwością wydruku bezpośredniego lub pośredniego (współpraca
z komputerem) - w torach i rozjazdach o prędkości 160 km/h i większej.
2) Prostoliniowość pionową złącza należy sprawdzać na powierzchni tocznej główki
szyny w odległości 20 mm od krawędzi szyny. Sposób pomiaru prostoliniowości
pionowej przy pomocy liniału przedstawia rysunek 4, a dopuszczalne odchyłki tabela
nr 2.
3) Prostoliniowość poziomą złącza należy sprawdzać na powierzchni bocznej główki
szyny 14 mm poniżej powierzchni tocznej.
17
stan na dzień 30 lipca 2009 r.
PKP POLSKIE LINIE KOLEJOWE S.A.
Sposób pomiaru prostoliniowości poziomej przy pomocy liniału przedstawia rysunek 5,
a dopuszczalne odchyłki tabela nr 3.
6. Wstępny odbiór wykonanego złącza po obróbce ostatecznej przeprowadza spawacz,
dokonując wszystkich pomiarów i oględzin zgodnie z ż 16. Wyniki pomiarów wpisuje do
 Rejestru wykonanych spoin - wzór nr 3.
Każdy spawacz jest zobowiązany posiadać indywidualny  Rejestr wykonanych spoin .
W przypadku wystąpienia wad, spawacz podejmuje decyzję o naprawie lub wycięciu
złącza.
7. Ultradz
więkowe badania defektoskopowe złączy spawanych powinny być wykonywane
dla: (1)
1) V > 140 km/h wszystkie złącza, przez pracowników Centrum Diagnostyki lub przez
pracowników firm zewnętrznych przed odbiorem ostatecznym; (1)
2) V d" 140 km/h na podstawie decyzji podjętej przez upoważnionego przedstawiciela
zleceniodawcy, po przeprowadzonych badaniach wizualnych; (1)
3) Jednostki organizacyjne Centrali Spółki powinny zlecać wykonywanie badań do
Centrum Diagnostyki. Badania te pracownicy Centrum Diagnostyki powinni
wykonywać nieodpłatnie. (1)
7a Pracownicy firm zewnętrznych będą dopuszczeni do prowadzenia badań
defektoskopowych połączeń w szynach na sieci PKP Polskie Linie Kolejowe S.A.
w przypadku ukończenia kursu podstawowego i doszkalającego, według programu
szkolenia opracowanego w Centrali Spółki, w zakresie  Ultradz
więkowe badanie połączeń
spawanych lub zgrzewanych w szynach kolejowych oraz uzyskają w Centrum
Diagnostyki świadectwo dopuszczenia do prowadzenia badań spoin i zgrzein metodą
ultradz
więkową. (1)
7b Firmy prowadzące badania połączeń w szynach kolejowych powinny być wyposażone
w sprzęt do badań defektoskopowych oraz we wzorcowe szynowe złącza (spawane
i zgrzewane), w których: (1)
1) brak wad; (1)
2) występują wady powstałe podczas wykonywania połączeń; (1)
3) występują wady powstałe w trakcie eksploatacji; (1)
4) występują wady sztuczne. (1)
7c Personel kwalifikowany prowadzący badania ultradz
więkowe spoin powinien: (1)
1) wykazywać się znajomością przepisów obowiązujących w PKP Polskie Linie Kolejowe
S.A. w tym m.in.  Wytycznych ultradz
więkowych badań złączy szynowych
zgrzewanych i spawanych Id-17 :2005 r. oraz  Instrukcji badań defektoskopowych
szyn spoin i zgrzein w torach kolejowych Id-10 (D-16) : 2005 r. oraz  Katalogu wad
w szynach :2005 r.; (1)
2) dokumentować sprawność sprzętu w ramach kontroli codziennej, miesięcznej
i w okresach rocznych, zgodnie z dokumentami opracowanymi w IG na podstawie
norm PN-EN 12668-1, PN-EN 12668-2, PN-EN 12668-3; (1)
3) przekazywać do Centrum Diagnostyki raz miesiącu karty badań defektoskopowych
przebadanych złączy oraz sporządzać w okresach półrocznych sprawozdania
wg opracowanych wzorów. (1)
8. Odbioru ostatecznego złącza w torze dokonuje pracownik z uprawnieniami określonymi
w ż 16 ust. 1 niniejszej Instrukcji. Wyniki oględzin i pomiarów wraz z datą wpisuje do
18
stan na dzień 30 lipca 2009 r.
PKP POLSKIE LINIE KOLEJOWE S.A.
protokołu odbioru i potwierdza podpisem (Wzór nr 1 lub nr 2).
9. Terminy odbiorów ostatecznych złączy.
Złącza wykonane w czasie wymiany nawierzchni lub ciągłej wymiany szyn powinny być
odebrane w terminach odbioru eksploatacyjnego robót.
W pozostałych przypadkach odbiór należy przeprowadzić w ciągu dwóch tygodni od daty
wykonania złącza.
10. Odpis protokołu odbioru złączy stanowi załącznik do protokołu ostatecznego odbioru
robót nawierzchniowych.
11. Złącze zakwalifikowane do wymiany musi być usunięte z toru w trybie natychmiastowym.
O takiej konieczności pracownik odbierający spoiny powiadamia natychmiast naczelnika
Sekcji Eksploatacji.
Złącze zakwalifikowane do naprawy należy naprawić w terminie określonym w protokole
odbioru, jednak nie póz
niej niż 14 dni od daty odbioru.
Po naprawie lub wymianie złącza należy dokonać ponownego odbioru sporządzając
protokół ponaprawczy (Wzór nr 2).
12. Kwalifikacja spoin
Spoina uzyskuje ocenę:
1) dobrą, jeżeli nie stwierdzono wad kwalifikujących spoinę do naprawy lub wycięcia,
2) dostateczną, jeżeli stwierdzono co najmniej jedną wadę kwalifikującą spoinę do
naprawy,
3) niedostateczną, jeżeli stwierdzono co najmniej jedną wadę kwalifikującą spoinę do
wycięcia
19
stan na dzień 30 lipca 2009 r.
PKP POLSKIE LINIE KOLEJOWE S.A.
a)
Liniał L= 1000 mm
A-A
500 mm 500 mm
20 mm
f
A
A
Klin pomiarowy
b)
2 f
Rys. 4. Schemat sprawdzania prostoliniowości złącza w płaszczyz
nie
pionowej:
a/ wklęsłość (zaniżenie toku), b/ wypukłość (zawyżenie toku).
TABELA nr 2
Dopuszczalne odchyłki prostoliniowości pionowej.
Odchyłki wymiaru " f [mm]
Rodzaj wady
Tory główne Tory pozostałe
Lp. i jej
V>160 km/h
Vd"160 km/h
klasyfikacja
wklęsłość wypukłość wklęsłość wypukłość wklęsłość wypukłość
1. Brak wady "f = 0,0 " f d" 0,3*) " f d" 0,1 " f d" 0,3*) "f d" 0,5 "f d" 0,5
Wada
0,5<"f
2. wymaga 0,0<"f d" 0,2 0,3<"f d"0,5 0,1<"f d" 0,3 0,3<"f d"0,5 0,5<"f d"0,8
d"1,0
naprawy
Wada
3. wymaga "f > 0,2 "f > 0,5 "f > 0,3 "f > 0,5 "f > 0,8 "f > 1,0
wycięcia
*)
UWAGA. Zalecany optymalny stan powykonawczy: Wypukłość 0,1� 0,3 mm
20
stan na dzień 30 lipca 2009 r.
PKP POLSKIE LINIE KOLEJOWE S.A.
a)
A - A
A
14 mm
Klin pomiarowy
A
2 f
Liniał L= 1000 mm
500 mm 500 mm
b)
f
A
A
Rys. 5. Schemat sprawdzania prostoliniowości złącza w płaszczyz
nie poziomej:
a/ wypukłość (zwężenie toru), b/ wklęsłość (poszerzenie toru).
TABELA nr 3
Dopuszczalne odchyłki prostoliniowości poziomej.
Odchyłki wymiaru "f [mm]
Rodzaj wady
Lp. i jej Tory główne Tory pozostałe
klasyfikacja
wypukłość wklęsłość wypukłość wklęsłość
1. Brak wady " f = 0,0 "f d" 0,3 "f d" 0,5 " f d" 0,5
Wada
2. wymaga
0,0 < " f d" 0,3 0,3 <" f d" 0,6 0,5 < " f d" 0,8 0,5 < " f d" 0,8
naprawy
Wada
3. wymaga " f > 0,3 " f > 0,6 " f > 0,8 " f > 0,8
wycięcia
21
stan na dzień 30 lipca 2009 r.
PKP POLSKIE LINIE KOLEJOWE S.A.
ZAA

CZNIKI
Załącznik 1
Spawanie szyn termitem metodą SoWoS
Według technologii firmy ELEKTRO-THERMIT, Niemcy.
1. Przygotowanie i ustawienie styku szyn do spawania
Lp. Czynność Narzędzia Materiał Uwagi
1 2 3 4 5
1. Zluzować śruby stopowe lub Klucze, widły, Luzowanie śrub
usunąć przytwierdzenia drążek, stopowych i usuwanie
sprężyste co najmniej na trzech podnośnik przytwierdzeń
kolejnych podkładach po obu szynowy sprężystych wykonuje się
stronach styku. Usunąć tłuczeń w celu wyregulowania
pod stykiem w ilości i prawidłowego ustawienia
umożliwiającej niezakłóconą końców szyn oraz
pracę. zmniejszenia naprężeń
w spoinie podczas jej
stygnięcia.
2. Pod stykiem ułożyć blachę Blacha
w celu ochrony podsypki przed (śmietniczka)
zanieczyszczeniami.
3. Przygotować końce szyn: Szczotka Tlen,
oczyścić powierzchnie czołowe druciana, propan-butan
i boczne z rdzy, farby, smarów palnik
i brudów na szerokości formy tj. propanowo-
na ok. 100 mm po obu stronach tlenowy,
styku. pilnik
4. Sprawdzić prostopadłość Kątownik, Dopuszczalne odchylenia
powierzchni czołowej do szczelinomier od płaszczyzny pionowej
podłużnej osi szyny. z i poziomej prostopadłej do
osi szyny zgodnie
z ż 7 ust. 9 pkt. 3.
5. W przypadku nieprostopadłości Przenośna Tarcza Szyny o zwiększonej
lub uszkodzeń końców szyn piła ścierna, wytrzymałości należy ciąć
(pęknięcia, rozwarstwienia, mechaniczna tlen, piłą według zaleceń
wykruszenia) obciąć je z uchwytem propan-butan zawartych w ż 12.
w odległości 50mm od końca mocującym
wady lub otworu. do szyny,
stanowisko
do cięcia
tlenem,
szablon do
cięcia
palnikiem
6. Usunąć zgorzelinę po cięciu Szczotka Kamienie
szyn tlenem, a po cięciu piłą druciana, szlifierskie
grad oraz ewentualne przecinak,
pozostałości nadlewu starej szlifierka
spoiny. ręczna,
pilnik
22
stan na dzień 30 lipca 2009 r.
PKP POLSKIE LINIE KOLEJOWE S.A.
1 2 3 4 5
7. Ustawić końce szyn do Suwmiarka, W przypadku cięcia szyn
spawania tak, aby luz liniał dł. 1 m, palnikiem, ustawienie
spawalniczy wynosił 24 26 szablon i klin końców sprawdzić
mm, a końce szyn na długości pomiarowy do dopiero po ich
1000 mm były wzniesione 2,4- ustawienia wystygnięciu.
2,8 mm (2"f) nad powierzchnią luzu
toczną. i wzniosu,
kliny
metalowe do
ustawiania
wzniosu
8. Sprawdzić ustawienie końców Suwmiarka,
szyn w płaszczyz
nie poziomej, liniał o dł.
pionowej, prostoliniowość 1 m, kliny
krawędzi stopek oraz wielkość pomiarowe
luzu spawalniczego. i szablon
uniwersalny
9. Ustawić i umocować na główce Stojak Szablon uniwersalny
szyny stojak uniwersalny uniwersalny, służy do ustalenia
w odległości określonej szablon położenia stojaka,
szablonem. uniwersalny określenia wielkości luzu
spawalniczego oraz
odległości palnika od
główki szyny i tygla od
formy.
10. Ustawić uchwyt z palnikiem w Palnik do j.w.
stojaku nad powierzchnią podgrzewania,
toczną główki szyny na uchwyt
wysokości palnika,
40 45 mm. szablon
uniwersalny
2. Założenie i uszczelnienie formy
Lp. Czynność Narzędzie Materiał Uwagi
1 2 3 4 5
1. Sprawdzić stan poszczególnych Pilnik okrągły Części formy Do spawania w torach
części formy, zwracając uwagę głównych należy używać
na stan powierzchni form bez żadnych
przylegających do szyny. uszkodzeń. Formy
Kanały spustowe i otwory na z niewielkimi
nadlewy technologiczne muszą uszkodzeniami
być oczyszczone. powierzchni
przylegających do szyny
można stosować do
spawania torów
bocznych. Należy jednak
starannie poprawić
uszkodzone powierzchnie
masą formierską.
Zawilgoconych form nie
należy używać.
23
stan na dzień 30 lipca 2009 r.
PKP POLSKIE LINIE KOLEJOWE S.A.
1 2 3 4 5
2. Sprawdzić dopasowanie formy Pilnik j.w. Należy uważać, aby
do szyny. W razie potrzeby połówki formy przy
dopasować przez lekkie docieraniu zachowały
dotarcie. położenie prostopadłe do
szyny, a górna
powierzchnia dotartego
mostka leżała poziomo
w formie.
3. Pierwszą połówkę formy włożyć Obejma, Połówka Położenie połówki formy
w obejmę, założyć od zewnątrz urządzenie formy powinno być dokładnie
na szynę symetrycznie do osi mocujące symetryczne względem
luzu spawalniczego, a formę końców szyn.
następnie lekko dokręcić śrubę
dociskową ramienia urządzenia
mocującego.
4. Drugą połówkę formy z obejmą, Obejma, Połówka Położenie połówki formy
ściśle dopasować od wewnątrz urządzenie formy powinno być dokładnie
do połówki formy już założonej mocujące symetryczne względem
i lekko dokręcić drugą śrubę formę końców szyn.
dociskową ramienia urządzenia
mocującego.
5. W jednej z połówek formy Młotek lub
należy odłamać ściankę kanału szablon
spustowego w celu uniwersalny
umożliwienia wypływu płynnego
żużla.
6. Sprawdzić dopasowanie Pilnik Przy spawaniu szyn
mostka do form i połówek formy w torach z przechyłką
do szyn, a pod stopką (na łukach) powierzchnię
skontrolować poprawność ich górną mostka
ustawienia. doprowadzić do poziomu.
7. Śruby dociskowe urządzenia Należy zwracać uwagę,
mocującego dokręcić lekko aby przy mocowaniu
i równomiernie z obu stron połówek form nie
formy, dociskając ku górze nastąpiło ich
obydwie obejmy formy. przesunięcie.
Sprawdzić symetryczność
ustawienia formy względem
końców szyn.
8. Osłonić luz spawalniczy Przekładka
i powierzchnię toczną końców tekturowa
szyn przekładką tekturową.
9. Przestrzeń pomiędzy Szpachelka Masa Sprawdzenie wilgotności
połówkami formy a szyną oraz wąska formierska masy formierskiej należy
obejmami form starannie (Skład masy: wykonać przez ściśnięcie
uszczelnić dobrze wyrobioną 3-4 części próbki z niej zrobionej,
masą formierską o piasku, 1 która powinna zachować
odpowiedniej konsystencji. część glinki nadany kształt. Masa
Masa powinna być kaolinowej formierska nie powinna
przygotowana min. 3 godziny mielonej, być zbyt wilgotna tzn. nie
przed użyciem. Można 7-8% wody może pozostawiać
stosować piasek uszczelniający /wagowo/). wilgotnych śladów na
oferowany w sprzedaży przez dłoni.
producenta.
24
stan na dzień 30 lipca 2009 r.
PKP POLSKIE LINIE KOLEJOWE S.A.
1 2 3 4 5
10. Pojemnik na żużel wysuszyć Pojemnik Masa Między formą a szyną nie
i założyć na formę pod kanał na żużel formierska mogą pozostać szczeliny.
spustowy żużla oraz uszczelnić
masą formierską styk
pojemnika z kanałem
spustowym.
11. Sprawdzić prawidłowość
uszczelnienia masą
uszczelniającą.
12. Usunąć poprzez Rękojeść Tlen Należy krótko
przedmuchanie tlenem palnika do i intensywnie
zanieczyszczenia (masa podgrzewania, przedmuchać formę przez
uszczelniająca, piasek itp.) węże otwory na nadlewy
znajdujące się wewnątrz formy. technologiczne.
3. Napełnienie i ustawienie tygla
Lp. Czynność Narzędzie Materiał Uwagi
1 2 3 4 5
1. Sprawdzić stan tygla, a przede Uchwyt tygla Po spawaniu wnętrze
wszystkim stan wykładziny ze stojakiem, tygla należy każdorazowo
tygla. Stosowana wykładzina i tygiel oczyścić, a codziennie
pancerz muszą znajdować się przed wykonaniem
w dobrym stanie  bez pęknięć pierwszej spoiny
i nadmiernego zużycia. wysuszyć palnikiem
propanowym,
podgrzewając go
 miękkim płomieniem od
strony wewnętrznej do
uzyskania na zewnątrz
pancerza temperatury ok.
100�C.
2. Przy użyciu tygla z A
om, młotek, Przy stosowaniu porcji
magnezytową wykładziną szczotka termitowych do spawania
zachodzi potrzeba dokładnego stalowa szyn
usuwania żużla o wyższej wytrzymałości
z powodu narastania zbyt należy żużel każdorazowo
grubej jego warstwy. usunąć ze ścian
wykładziny tygla.
3. Usunąć zużytą tulejkę Wybijak do Przy wymianie tulejki
spustową tulejek samo- spustowej należy otwór
z tygla przy użyciu wybijaka. spustowych wykładziny tygla
dokładnie i ostrożnie
wyczyścić.
25
stan na dzień 30 lipca 2009 r.
PKP POLSKIE LINIE KOLEJOWE S.A.
1 2 3 4 5
4. Dokonać starannego Pręt ustalający Proszek Tulejka samospustowa
zamknięcia otworu spustowego tulejkę uszczelniający i proszek uszczelniający
tygla samospustową tulejkę znajdują się
i wyciągnąć pręt ustalający w opakowaniach.
W tym celu należy: Pierścień pręta
1) w rurkę ochronną z wkładką ustalającego chroni
magnetyczną tulejki przed dostaniem się
samospustowej włożyć pręt proszku do tulejki.
ustalający i wprowadzić tulejkę
do otworu wykładziny tygla,
2) docisnąć pręt i przez lekkie
uderzenie pręta dłonią dobrze
osadzić tulejkę samospustową
w otworze tygla,
3) proszek uszczelniający
z opakowania umieścić
równomiernie wokół rurki
ochronnej.
5. Napełnić ostrożnie tygiel porcją Porcja termitu Przygotować zapał
termitu i uformować stożek. (według tabeli błyskawiczny.
nr 4)
6. Tygiel osłonić pokrywą tygla Parasol
i ochronić przed wilgocią. ochronny
7. Napełniony tygiel z uchwytami Dolna krawędz
tygla nad
ustawić na stojaku górną krawędzią formy
uniwersalnym na właściwej 20-25 mm.
wysokości i próbnie przesunąć
na środek formy.
8. Tygiel należy ostrożnie
odsunąć w położenie
umożliwiające obserwację i
podgrzewanie końców szyn.
9. Przed dokonaniem spustu Osłony Suchy
zabezpieczyć główki i stopki blaszane piasek
szyn z obu stron formy
osłonami blaszanymi.
10. W przypadku zastosowania Tygiel
tygla jednorazowego nie jednorazowy
wykonuje się czynności
podanych w punktach 1-8.
Tygiel jednorazowy ustawić
centralnie, bezpośrednio na
zamontowanych formach.
26
stan na dzień 30 lipca 2009 r.
PKP POLSKIE LINIE KOLEJOWE S.A.
4. Podgrzewanie końców szyn
Lp. Czynność Narzędzie Materiał Uwagi
1 2 3 4 5
1. Przed zapaleniem płomienia, Palnik Tlen, propan Ciśnienie propanu i tlenu
w palniku podgrzewającym z przewodami w czasie podgrzewania
należy najpierw otworzyć zawór musi być kontrolowane na
tlenu, a po ok. 3 s zawór manometrach. Płomień
propanu. Płomień palnika palnika nie powinien mieć
zapalać przy zmniejszonym nadmiaru tlenu.
ciśnieniu gazów.
2. Po zapaleniu płomienia, należy Płomień wyregulować by
wyregulować ciśnienie robocze jego jądro miało
gazów (tabela nr 4). 15 do 20 mm.
3. Po krótkim osuszeniu Odległość dyszy palnika
płomieniem pojemnika na od powierzchni tocznej
żużel, palnik z uchwytem główki szyny powinna
ustawić centrycznie nad formą wynosić
w urządzeniu mocującym i 40-45 mm (tabela nr 4).
lekko dokręcić śrubę ustalającą.
4. Sprawdzać czy płomień Prawidłowo
podgrzewający jest prawidłowo wyregulowany płomień
wyregulowany i czy przekroje pali się spokojnie (bez
szyn są równomiernie zaburzeń wewnątrz formy,
podgrzewane. a jego końce powinny być
na równej wysokości
i wychodzić na ok. 35 cm
ponad otwory
nadlewowe).
5. Kontrolować temperaturę Pirometr Temperaturę nagrzewania
nagrzania końców szyn. sprawdzić za pomocą
Podgrzewanie zakończyć pirometru lub wzrokowo
wtedy, gdy powierzchnie oceniając kolor żarzenia.
przekroju obu końców szyn
osiągną temperaturę 1000�C
(żółty kolor żarzenia)
w określonym czasie. Czas
podgrzewania szyn są podane
w tabeli nr 4.
W czasie podgrzewania należy
osuszyć mostek.
6. Po zakończeniu podgrzewania Kleszcze
i zdjęciu palnika, za pomocą kowalskie,
szczypiec należy umieścić młotek
suchy mostek w górnej części
formy
i docisnąć go drążkiem
drewnianym (np. trzonkiem
młotka lub przecinaka).
27
stan na dzień 30 lipca 2009 r.
PKP POLSKIE LINIE KOLEJOWE S.A.
5. Spawanie (reakcja i spust)
Lp. Czynność Narzędzie Materiał Uwagi
1 2 3 4 5
1. Ustawić napełniony tygiel nad Przed zapaleniem termitu
formą (tygiel jednorazowy  na należy jeszcze raz
formie) tak, aby jego wylot sprawdzić uszczelnienie
znalazł się w osi pionowej formy.
formy  przecięcie dwóch
płaszczyzn symetrii (nad
środkiem mostka).
2. Porcję termitową w tyglu należy Zapał Zapał zapalić od palnika
zapalić zapałem błyskawiczny i włożyć w środek
błyskawicznym. mieszanki termitowej.
3. Przy stosowaniu tulejki Przebieg reakcji spawacz
samospustowej, spust płynnego powinien obserwować
stopiwa z tygla do formy przez okulary ochronne z
następuje samoczynnie. filtrami barwnymi
wg PN-EN 169:1996
4. Po zakończeniu spustu należy Widły lub Tygiel wielokrotnego
tygiel usunąć. łopata  przy użytku należy chronić
usuwaniu przed wilgocią,
tygla jedno- szczególnie w przypadku
razowego dalszego stosowania go
w danym dniu.
5. Odjąć pojemnik na żużel Pojemnik Po ostygnięciu żużla
i odłożyć na suche, niepalne na żużel opróżnić pojemnik.
podłoże, w odległości Z uwagi na możliwość
bezpiecznej od miejsca wystąpienia eksplozji,
spawania. żużla nie wolno
wysypywać na wilgotne
podłoże.
6. Zdjęcie formy i obróbka złącza
Lp. Czynność Narzędzie Materiał Uwagi
1 2 3 4 5
1. Po zakończeniu spustu należy A
om, młot,
odczekać minimum 3,5 min. łopata,
w celu zakrzepnięcia metalu. szczotka
Następnie zdjąć ostrożnie stalowa,
obejmy z formy i usunąć górną brzeszczoty
część formy ponad główką
szyny.
2. Nadlewy spoiny na główce Szczotka
szyny oczyścić z resztek piasku stalowa
i żużla.
3. Nadlewy z obszaru główki Obcinarka Podczas obróbki spoiny
szyny usunąć za pomocą hydrauliczna uważać, aby nie
hydraulicznej obcinarki. do obcinania spowodować wbicia
nadlewu, resztek formy w gorący
przecinak metal.
kowalski, młot
3 kg,
szczotka
stalowa, łom
28
stan na dzień 30 lipca 2009 r.
PKP POLSKIE LINIE KOLEJOWE S.A.
1 2 3 4 5
4. Przeprowadzić szlifowanie Szlifierka Unikać karbów
zgrubne. i nierówności. Pozostawić
nadlew 0,5-1 mm.
5. Pionowe nadlewy na stopce Młot, blacha  Po obróbce zgrubnej na
szyny pozostawić do śmietniczka gorąco, złącze spawane
ostygnięcia. Po ostygnięciu musi być chronione przed
odłamać uderzając młotkiem w szybkim chłodzeniem
kierunku główki szyny. (przed deszczem
i wiatrem). Jest to
szczególnie ważne dla
szyn o podwyższonej
wytrzymałości.
6. Po ostygnięciu spoiny do Młotek,
temperatury otoczenia wyjąć łom
kliny ustalające i przytwierdzić
szynę.
7. Pozostałe resztki formy i Przecinak, Niedopuszczalne jest
stopiwa ostrożnie usunąć ze młotek, tworzenie karbów.
spoiny przy użyciu tępego szczotka
przecinaka. stalowa
8. Dokładnie oszlifować Szlifierka, Podczas szlifowania
powierzchnię toczną liniał używać okularów
i powierzchnie boczne główki pomiarowy ochronnych.
złącza szynowego. o długości 1m,
szczelinomierz
9. Sprawdzić prostoliniowość Liniał Dopuszczalne odchyłki
złącza. pomiarowy o prostoliniowości przyjąć
długości 1m, zgodnie z warunkami
szczelinomierz kontroli wykonania
i odbioru złączy
spawanych termitem.
10. Na zewnętrznej powierzchni Szczotka Przed oznakowaniem
bocznej główki w odległości druciana, spoiny oczyścić miejsce
około 200 mm od osi spoiny numerator, znakowania.
wybić numeratorem znak młotek
spawacza oraz miesiąc i dwie
ostatnie cyfry roku wykonania
spoiny. (np. S909 07 04)
7. Zestawienie sprzętu i narzędzi do spawania szyn termitem metodą SoWoS (dla
jednego zespołu spawalniczego)
1) Osprzęt do spawania Ilość
a) Uniwersalny stojak do mocowania form, tygla i palnika (komplet) 1 szt.
b) Uchwyt (imak) palnika (komplet) 1 szt.
c) Uchwyt tygla (komplet) 1 szt.
d) Korpus (obudowa) tygla 2 szt.
e) Pierścień tygla 2 szt.
f) Pokrywa tygla 2 szt.
g) Pojemnik na żużel 2 szt.
29
stan na dzień 30 lipca 2009 r.
PKP POLSKIE LINIE KOLEJOWE S.A.
h) Obejmy formy UIC 60 (komplet) 2 szt.
i) Obejmy formy S 49 (komplet) 2 szt.
j) Wybijak (rozwiertak) tulejek samospustowych 1 szt.
k) Drążek ustalający tulejek 1 szt.
l) Szpachla wąska 1 szt.
m) Śruby M 10 (zapasowe do tygla) 6 szt.
2) Wyposażenie do cięcia i podgrzewania końców szyn Ilość
a) Rękojeść palnika 1 szt.
b) Nasadka palnika do cięcia 1 szt.
c) Rękojeść palnika do podgrzewania końców szyn (np. PGD lub inne) 1 szt.
d) Nasadka palnika do podgrzewania końców szyn 1 szt.
e) Reduktor do propanu-butanu 1 szt.
f) Reduktor do tlenu 1 szt.
g) Węże do tlenu 20 m
h) Węże do propanu-butanu 20 m
i) Wózek do nasadki palnika do cięcia 1 szt.
j) Prowadnik (szablon) do cięcia palnikiem 1 szt.
k) Mini-bezpiecznik do propanu-butanu 1 szt.
l) Mini-bezpiecznik do tlenu 1 szt.
m) Zapalniczka do gazu 1 szt.
n) Klucz do kompletu palników 1 szt.
o) Zestaw wałeczków do czyszczenia dysz palników 1 szt.
p) Butle tlenowe 2 szt.
q) Butle propanowo-butanowe 2 szt.
3) Przyrządy pomiarowe Ilość
a) Liniał o długości 1m 1 szt.
b) Szablon uniwersalny do ustawiania uchwytu tygla i wielkości
luzu spawalniczego 1 szt.
c) Klin pomiarowy do ustawiania wzniosu końców szyn 2 szt.
d) Klin pomiarowy do ustawiania wielkości luzu 1 szt.
e) Termometr szynowy 1 szt.
f) Stoper 1 szt.
g) Pirometr lub termokredki o zakresie temp. do 400�C 1 szt.
h) Szczelinomierz (0-3 mm) 1 szt.
i) Taśma pomiarowa o długości 25 m 1 szt.
4) Wyposażenie podstawowe (ogólne) Ilość
a) Przecinak płaski ślusarski (1= 200-300 mm) 1 szt.
b) Młotek ślusarski 1,5 kg (+ trzonek zapasowy) 1 szt.
c) Młot kowalski 3 kg (+ trzonek zapasowy) 1 szt.
30
stan na dzień 30 lipca 2009 r.
PKP POLSKIE LINIE KOLEJOWE S.A.
d) Tarnik półokrągły 1 szt.
e) Pilnik płaski 1 szt.
f) Szczotka druciana 2 szt.
g) A
om stalowy (l = 750-1500 mm) 1 szt.
h) Drążek do przytwierdzeń (sprężyn) Sb3 1 szt.
i) Klucz do śrub stopowych 1 szt.
j) A
opata i widły (+ zapasowy trzonek) 1 szt.
k) Pojemnik na porcje spawalnicze 1 szt.
l) Pojemnik (rynienka) na piasek pod stopkę szyny 1 szt.
m) Osłony główki szyny (krótka + długa) 2 szt.
n) Wiadro na piasek (12 l ) 1 szt.
o) Wiadro na wodę ( 12 l ) 1 szt.
p) Olejarka 1 szt.
q) Parasol ochronny (komplet) 1 szt.
r) Kliny stalowe krótkie 8 szt.
s) Kliny stalowe długie 8 szt.
t) Zbiornik (naczynie) na ciepłą wodę do podgrzewania butli (� 600, h 400) 1 szt.
u) Okulary ochronne uniwersalne + zapasowe szkła (barwne i bezbarwne) 1 szt.
v) Numerator (nr ewidencyjny spawacza) stalowy 1 szt.
w) Punktak 1 szt.
5) Wyposażenie (narzędzia do zgrubnej obróbki ręcznej) Ilość
a) Przecinak kowalski ( + zapasowy trzonek ) 2 szt.
b) Gładzik kowalski 1 szt.
6) Urządzenia do obróbki mechanicznej spoin Ilość
a) Obcinarka hydrauliczna (komplet) 1 kpl.
b) Szlifierka do szyn i rozjazdów (komplet) (alternatywnie
szlifierka kątowa) 1 kpl.
c) Piła mechaniczna do cięcia szyn (komplet) 1 kpl.
31
stan na dzień 30 lipca 2009 r.
TABELA nr 4
Dobór materiałów, sprzętu i parametrów spawania w zależności od gatunku stali i typu szyny
Szyna Parametry spawania
Oznaczenie Typ Czas Wysokość
Ciśnienie Ciśnienie
Typ Gatunek Rm min. porcji palnika wstępnego ustawienia palnika
propanu tlenu
stali [MPa] termitowej (produkcja) podgrzewania nad główką szyny
[min.] [MPa] [MPa] [mm]
St72P 700 49/70-80 SoW 65.511 6 - 7 0,10 0,45
49E1
lub 40 - 45
(S 49)
R260
St90PA
880 49/90 SoW 55.502 6 0,15 0,30
900A
60E1
(UIC
St72P 700 60/70-80 SoW 65.511 7 - 8 0,10 0,45
60)
lub 40 - 45
R260
St90PA
880 60/90 SoW 55.502 7 0,15 0,30
900A
UWAGI:
1. Luz spawalniczy 24  26 mm
2. Palnik typu 55.502 (SkV) ma prostokątną głowicę z 32 otworami
PKP POLSKIE LINIE KOLEJOWE S.A.
32
stan na dzie
ń
30 lipca 2009 r.
PKP POLSKIE LINIE KOLEJOWE S.A.
Załącznik 2
Spawanie szyn termitem metodą SoW-L75
Według technologii firmy ELEKTRO-THERMIT, Niemcy.
1. Parametry technologiczne spawania szyn termitem metodą SoW-L75.
Proces technologiczny jest taki sam jak przy metodzie SoWoS (Instrukcja Id-1 (D1) ż13 i
załącznik 1), przy zachowaniu zmian parametrów jak poniżej:
Typ szyny
Lp. Parametry technologiczne 60E1
49E1 (S49)
(UIC60)
1 Luz spawalniczy 65 � 75 mm
Ustawienie końców szyn
w płaszczyz
nie pionowej 4 -5 mm
2 przed spawaniem, wznios
(2"f) w płaszczyz
nie poziomej 0
Czas liczony od spustu zdjęcie ramek minimum 9 min.
stopiwa do tygla, po
3 którym należy przystąpić
obcięcie nadlewów minimum minimum
do kolejnych czynności
spawalniczych 10 minut 11 minut
technologicznych
Uwaga
W przypadku zastosowania obcinarki nadlewów spawalniczych nie przystosowanej do
metody SoW-L75, należy usunąć górną część formy tuż przed przystąpieniem do
czynności obcięcia nadlewów spawalniczych.
2. Materiały spawalnicze
1) Porcja termitowa
W metodzie SoW-L75 spawania szyn termitem porcja spawalnicza składa się
z porcji podstawowej, typowej dla danego typu szyny i gatunku stali szynowej I metody
spawania oraz porcji dodatkowej.
Materiały spawalnicze w/g w poniższego zestawienia
Metoda spawania SoW-L75
Oznaczenie podstawowej porcji Oznaczenie dodatkowej
Typ szyny
termitowej porcji termitowej
49E1 (S49) 49/90/SoW 1112
60E1 (UIC60) 60/90/SoW 1112
Oznaczenie porcji dodatkowej na opakowaniu:
1112 - oznaczenie porcji dodatkowej
90 - wytrzymałość Rm stali szynowej w kG/mm2
SoW-75 - metoda spawania
33
stan na dzień 30 lipca 2009 r.
PKP POLSKIE LINIE KOLEJOWE S.A.
2) Formy spawalnicze.
W metodzie SoW-L75 spawania szyn termitem stosowane są 3 częściowe formy
spawalnicze dla profilów szyn 49E1 (S49) i 60E1 (UIC60) o szerokości dostosowanej
do zwiększonego luzu spawalniczego o oznaczeniu SoW-L75.
3. Dodatkowy osprzęt spawalniczy niezbędny do metody SoW-L75
1) rura przedłużająca na uchwyt tygla do stojaka uniwersalnego,
2) pierścień (wyższy) mocowany za pomocą obejmy do standardowego lub zespolonego
tygla z wykładziną typu WT2,
3) obejmy form (2 szt.) dostosowane do zwiększonych gabarytów zestawu
(ozn. SoW-L75)
4) pojemniki na żużel (2 szt.) o zwiększonej pojemności.
4. Zakres stosowania metody SoW-L75:
1) przy wymianie części rozjazdowych,
2) przy naprawie pękniętych szyn (w granicach luzu 75 mm),
3) przy wycięciu wadliwych spoin (w granicach luzu 75 mm).
5. Odbiory złączy:
Odbiory należy przeprowadzać zgodnie z rozdziałem III niniejszej Instrukcji  Kontrola
wykonania i odbioru złączy szynowych spawanych termitem.
34
stan na dzień 30 lipca 2009 r.
PKP POLSKIE LINIE KOLEJOWE S.A.
Załącznik 3
Spawanie szyn obrabianych cieplnie metodą SoWoS-HC
Według technologii firmy ELEKTRO-THERMIT, Niemcy.
Proces technologiczny  jak przy spawaniu metodą SoWoS, z uwzględnieniem
zwiększenia wielkości wzniosu końców spawanych szyn do wartości 2,6-3,0 mm, mierzonej
po jednej stronie liniału 1 m (2"f).
Zamiast termitu 90/SoW stosuje się termit 90-HC/ SoW.
Po obróbce złącza, spoinę poddaje się obróbce cieplnej zestawem urządzeń, w skład
którego wchodzi:
- palnik do podgrzewania złącza na powierzchni tocznej,
- stojak do mocowania palnika,
- kaptur ochronny.
Parametry obróbki cieplnej:
- ciśnienie tlenu  0,5 MPa
- ciśnienie propanu  0,15 MPa
- czas nagrzewania  100 s
- czas chłodzenia pod kapturem ochronnym  120 s
Główka palnika  Thermax 102 posiada otwory o średnicy 1 mm. Palnik podłączony
jest do uchwytu HESA SL 56 stosowanego przy metodzie SoWoS.
Zużycie tlenu wynosi 14000 l /h, a propanu 4667 l /h.
Proste urządzenie mocujące umożliwia zachowanie stałej wysokości ustawienia palnika nad
powierzchnią szyny, co pozwala na uzyskanie wymaganej temperatury w strefie obróbki
cieplnej.
W celu zapobieżenia gwałtownego schłodzenia nagrzanej powierzchni spoiny po
zdjęciu palnika, nakładamy na nią specjalny kaptur ochronny na okres 120 s. Zabieg ten
pozwala osiągnąć w główce szyny, w strefie złącza na głębokości około 10 mm, strukturę
drobnego perlitu . Powoduje to wyrównanie twardości w złączu i materiale rodzimym główki
szyny.
35
stan na dzień 30 lipca 2009 r.
PKP POLSKIE LINIE KOLEJOWE S.A.
Załącznik 4
Spawanie szyn termitem metodą SoWoS-P
Według technologii firmy ROLF PL�TZ ELEKTROSCHMELZE, Niemcy.
Proces technologiczny jest taki sam jak przy metodzie SoWoS (ż13 i załącznik 1).
Występujące różnice:
1. porcje termitu zgodnie z tabelą nr 5,
2. kształt form,
3. obejmy form,
4. wysokość tulejek samospustowych,
5. wygląd zapałów.
Wykorzystując jednorazowy tygiel 2000 SoWoS-P eliminujemy stosowanie tygla
wielokrotnego użytku oraz tulejki samospustowej. Wszystkie operacje procesu
technologicznego są takie same jak w zał.1, za wyjątkiem czynności określonych
w pkt. 3.1-3.10 (napełnianie i ustawienie tygla). Po prawidłowym ustawieniu końców szyn,
założeniu formy i jej uszczelnieniu, podgrzaniu do temperatury 1000�C, tygiel 2000
zakładamy bezpośrednio na formę i zapoczątkowujemy reakcję wkładając zapalony zapał
w otwór w pokrywie. Odpowiednie ukształtowanie dna tygla 2000, jednoznacznie i stabilnie
ustawia tygiel na formie. Po pierwszych 8 sekundach od zakończenia spustu można usunąć
pozostałości tygla przy użyciu wideł lub łopaty. Zbyt wczesne zdjęcie tygla stwarza
niebezpieczeństwo oparzenia. Czas do ściągnięcia obejm i usunięcia górnej części formy
należy zacząć odliczać od momentu zakończenia wypływu żużla do misy.
.
36
stan na dzień 30 lipca 2009 r.
TABELA nr 5
Dobór materiałów, sprzętu i parametrów spawania w zależności od gatunku stali i typu szyny
Szyna Parametry spawania
Oznaczenie Typ Czas Wysokość
Ciśnienie Ciśnienie
Gatunek Rm min porcji palnika wstępnego ustawienia palnika
propanu tlenu
Typ
stali
termitowej (produkcja) podgrzewania nad główką szyny
[MPa] [min] [MPa] [MPa] [mm]
65.511 40-45
0,10 0,45
R260 S49 (ELEKTRO-THERMIT)
49E1
St90PA 880 90 lub 6 - 7
(S 49)
900A SoWoS-P 55.502
0,15 0,30
(ELEKTRO-THERMIT)
60E1 65.511
0,10 0,45
R260 UIC60 (ELEKTRO-THERMIT)
(UIC
St90PA 880 90 lub 7 - 8 40-45
60)
900A SoWoS-P 55.502
0,15 0,30
(ELEKTRO-THERMIT)
UWAGI:
1. Luz spawalniczy 24 26 mm
2. Palnik typu 55.502 (SkV) ma prostokątną głowicę z 32 otworami.
PKP POLSKIE LINIE KOLEJOWE S.A.
37
stan na dzie
ń
30 lipca 2009 r.
PKP POLSKIE LINIE KOLEJOWE S.A.
Załącznik 5
Spawanie szyn termitem metodą PLA
Według technologii firmy RAILTECH INTERNATIONAL, Francja.
1. Wprowadzenie
1) Termitowe spawanie szyn metodą PLA - przy zastosowania skróconego wstępnego
podgrzewania. W procesie tym używa się mieszanki termitowej, form suchych
prefabrykowanych, uszczelnianych ręcznie masą uszczelniającą, tulejek
samospustowych i tygla. Wszystkie materiały potrzebne do wykonania spoiny znajdują
się w jednym opakowaniu.
2) W skład poszczególnych zestawów wchodzą:
a) Zestaw PLA Lute CS
- dwie połówki formy, część podstopkowa formy oraz mostek, znajdujące się
w osobnym pudełku zestawu,
- odpowiednia porcja mieszanki termitowej w szczelnym plastikowym opakowaniu,
- tulejka samospustowa.
b) Zestaw PLA-JS-CS
- dwie połówki formy, część podstopkowa formy, taśma automatycznego
uszczelnienia, znajdujące się w osobnym opakowaniu,
- odpowiednia porcja mieszanki termitowej w szczelnym plastikowym opakowaniu,
- tulejka samospustowa,
- tuba z pastą do uszczelnienia uzupełniającego.
c) Zestaw PLA-JS-CJ
- dwie połówki formy, część podstopkowa formy, mostek, taśma automatycznego
uszczelnienia, znajdujące się w osobnym opakowaniu,
- odpowiednia porcja mieszanki termitowej w szczelnym plastikowym opakowaniu,
- tuba z pastą do uszczelnienia uzupełniającego.
3) Oznaczenie symboli przy poszczególnych zestawach
a) PLA-Lute-CS
- PLA - proces spawalniczy (metoda)
- Lute - pasta do uszczelnienia ręcznego w wiaderku 10 kg
- CS - tygiel zwykły do wielokrotnego użycia i tulejka samospustowa
b) PLA-JS-CS
- PLA - proces spawalniczy (metoda)
- JS - taśma do automatycznego uszczelnienia i tuba z pastą do uszczelnienia
uzupełniającego
- CS - tygiel zwykły do wielokrotnego użycia i tulejka samospustowa
c) PLA-JS-CJ
- PLA - proces spawalniczy (metoda)
- JS - taśma do automatycznego uszczelnienia i tuba z pastą do uszczelnienia
uzupełniającego
- CJ - tygiel jednorazowego użycia z tulejką samo spustową
Zestawy z tyglem jednorazowego użycia, oprócz powyżej opisanego oznaczenia
literowego, są zamknięte za pomocą taśmy klejącej koloru niebieskiego.
38
stan na dzień 30 lipca 2009 r.
PKP POLSKIE LINIE KOLEJOWE S.A.
2. Wykonanie spoiny
1) Przygotowanie złącza do spawania obejmuje następujące czynności:
a) sprawdzenie geometrii i zużycia spawanych szyn,
b) demontaż przytwierdzeń szyn na długości umożliwiającej prawidłowe ustawienie
złącza (zluzować śruby stopowe albo usunąć przytwierdzenia sprężyste co
najmniej na trzech kolejnych podkładach po obu stronach styku),
c) oczyszczenie powierzchni czołowych i bocznych szyn z rdzy, farby, smarów i brudu
na długości około 100 mm po obu końcach styku.
2) Przygotowanie końców szyn do spawania określają następujące parametry:
a) luz spawalniczy,
b) wznios,
c) prostoliniowość pozioma.
Dla ułatwienia ustawienia końców szyn, zalecane jest stosowanie specjalnych
stojaków regulacyjnych.
3) Wielkość luzu spawalniczego powinna wynosić 25 ą2 mm. Luz mierzy się suwmiarką
lub sprawdzianem w czterech punktach pomiarowych, tj. 2 na zewnętrznej i wewnętrznej
powierzchni tocznej główki szyny oraz 2 na zewnętrznej i wewnętrznej krawędzi stopki
szyny. Luz spawalniczy nie może ulegać zmianie w trakcie wykonywania spoiny.
W razie potrzeby należy używać hydraulicznego naprężacza do szyn.
4) Szyny przed spawaniem należy ustawić tak, aby ich końce na długości 1 m były
wzniesione nad powierzchnią toczną wg tabeli nr 6.
TABELA nr 6
Wielkości parametrów przy spawaniu szyn
Czas od
Ciśnienie
Odległość Czas od Czas od
Czas spustu do
gazów [MPa]
Luz palnika RTS spustu do spustu do
Profil 49E1 podgrze- usunięcia
spawalniczy (prostokątny, zdjęcia obcięcia
szyny wania nadlewu
(S 49)
[mm] 22 otwory) od ramek nadlewu
tlen propan
[min] żużla
główki szyny [min] [min]
[min]
60E1
(UIC60) 1,2�1,
25 ą 2 0,15 0,04 4 50 2�3 ~5 ~6
49E1
4
(S 49)
5) Dobranie zestawu materiałów
Etykieta na worku plastikowym porcji termitu oznakowana jest w następujący sposób:
UIC 60 PLA 25 typ szyny 60E1 (UIC 60)
metoda (PLA)
wielkość luzu spawalniczego (25 mm)
D 44 PLA 25 D kategoria wagi porcji wg klasyfikacji Railtech (D44)
proces decydujący dla wagi porcji (PLA 25 )
kategoria twardości stali szyny (D)
25 NOV 93 VS 001 data produkcji (25 NOV 93)
nr serii (VS 001)
6) Przed przystąpieniem do spawania, zestaw należy sprawdzić czy odpowiada
gatunkowi stali i typowi szyny przeznaczonej do spawania.
Szczegółowe przyporządkowanie rodzaju porcji termitowych do spawania szyn w zależności
od ich typu i rodzaju oraz gatunku stali szynowej przedstawione jest w tabeli nr 7.
39
stan na dzień 30 lipca 2009 r.
PKP POLSKIE LINIE KOLEJOWE S.A.
TABELA nr 7
Oznaczenia porcji termitowych w zależności od typu szyn oraz rodzaju i gatunku stali szynowej
Rodzaje łączonych szyn Gatunek stali Typ szyny Oznaczenie porcji termitowej
UIC60 PLA25
St72P "! St72P
D44 PLA (CS) 25D
St72P "! St90PA
60E1 UIC60 PLA25-JS
St72P "! 900A
(UIC60) D44 PLA (CS) 25D
szyna surowa
St72P "! R260
UIC60 PLA25-JS-CJ
St90PA "! St90PA D44 PLA (CJ) 25D
ę!
S49 PLA 25
St90PA "! 900A
D40 PLA (CS) 25D
St90PA "! R260
szyna surowa
49E1 S49 PLA25-JS
900A "! 900A
(S49) D40 PLA (CS) 25D
900A "! R260
S49 PLA25-JS-CJ
R260 "! R260
D40 PLA (CJ) 25D
60E1 UIC60 PLA25
szyna obrabiana cieplnie St90PA "! St90PA
(UIC60) D44 PLA (CS) 25 (350) HT
ę! St90PA "! R350HT
49E1 S49 PLA 25
szyna obrabiana cieplnie
R350HT"! R350HT
(S49) D40 PLA (CS) 25 (350) HT
UIC60 PLA25
St72PA"! St90PA
60E1
D44 PLA (CS) 25 HT
St72 "! R350HT
(UIC60)
lub jedna z wersji dla gatunku D
St90PA "! St90PA
szyna surowa
St90PA "! R350HT
ę!
S49 PLA25
900A "! St90PA
szyna obrabiana cieplnie 49E1
D40 PLA (CS) 25 HT
900A "! R350HT
(S49)
lub jedna z wersji dla gatunku D
R260 "! St90PA
R260 "! R350HT
7) Formy muszą być założone w osi luzu spawalniczego. Sposób postępowania przy
zakładaniu formy jest następujący:
a) ustawić na szynie i wycentrować stojak, dokręcić pokrętło mocujące do szyny,
b) założyć obejmy form na odpowiednie połówki formy, dz
wignia dociskająca płytę
podstopkową musi znajdować się w pozycji skierowanej do szyny,
c) umieścić połówkę formy na szynie, wstępnie ustawić i dokręcić śrubę motylkową
ustawioną na uchwycie (centrować u góry i na dole w stosunku do osi luzu
spawalniczego),
d) dopasować drugą połowę formy tak, aby obie połowy nie były przesunięte
względem siebie,
e) dokończyć ustawienie i regulację (centrowanie) całości  dwóch połówek form.
Odkręcić śrubę motylkową i zacisnąć śrubę dociskową tak, aby nie uszkodzić
formy zbyt mocnym dociskiem,
f) jeżeli tor położony jest w łuku należy oszlifować odpowiednio górną powierzchnię
mostka w celu zapewnienia prostopadłości tej powierzchni do pionu,
g) sprawdzić czy wykonane czynności nie spowodowały przedostania się
zanieczyszczeń do wnętrza formy i w takim przypadku, usunąć je przed
założeniem podstopkowej części formy,
h) włożyć część podstopkową w płytkę metalową i sprawdzić jej prawidłowe ułożenie
(nie może się kołysać),
i) włożyć płytkę dolną z częścią podstopkową formy w znajdujące się po obu
stronach uchwyty, sprawdzić jej wycentrowanie w stosunku do formy, a następnie
40
stan na dzień 30 lipca 2009 r.
PKP POLSKIE LINIE KOLEJOWE S.A.
chwytając rękoma dz
wignie dociskające, obrócić je jednocześnie w stronę od
główki szyny,
j) po założeniu płytki dolnej zaleca się przykryć górny otwór w formie kartonem.
8) Formy należy uszczelnić na całym obwodzie w miejscach ich przylegania do szyn oraz
łączenia połówek formy. Po uszczelnieniu formy założyć pojemnik na żużel i masą
uszczelniającą wypełnić szczelinę między pojemnikiem a formą.
9) Podgrzewanie wstępne ma za zadanie usunąć z form wilgoć oraz podwyższyć
temperaturę szyn i form. W metodzie PLA bardzo ważna jest kontrola ciśnienia
propanu (0,04 MPa) i tlenu (0,15 MPa) oraz czasu podgrzewania (4 minuty).
W celu prawidłowego nagrzania szyn należy:
a) umocować palnik w uchwycie i wycentrować jego dyszę w środek formy (luzu
spawalniczego), przy czym odległość między końcem dyszy palnika i główką szyny
powinna wynosić 50 mm ą3 mm,
b) zdjąć palnik z uchwytu, zapalić płomień, stopniowo zwiększać ciśnienie gazu aż do
całkowitego otwarcia obydwóch zaworów palnika  manometry na butlach muszą
wówczas wskazywać wartości podane w tabeli nr 6,
UWAGA:
W celu zapalenia palnika należy najpierw otworzyć zawór tlenu, a następnie
propanu. Przy gaszeniu natomiast, najpierw należy zamknąć propan, a potem tlen.
W razie cofnięcia się płomienia (gwizd) trzeba zamknąć błyskawicznie zawór
propanu, a następnie tlenu.
c) zapalony palnik należy ustawić na uchwycie i sprawdzić prawidłowość procesu
podgrzewania; nie należy zatykać otworów wylotowych płomieni,
d) w celu osuszenia mostka, położyć go obok jednego z otworów, górną powierzchnią
przy płomieniu,
e) w momencie ustawienia zapalonego palnika nad formą należy włączyć stoper
i pozostawić palnik na czas grzania określony w tabeli nr 6,
f) w czasie podgrzewania należy przygotować tygiel do reakcji i spustu,
g) po zakończeniu podgrzewania usunąć palnik, uważając by nie uszkodzić ścianek
wewnętrznych formy, a następnie za pomocą odpowiednich szczypiec, wstawić
mostek w górny otwór formy.
10)Przygotowanie tygla do pracy polega na jego oczyszczeniu i dokładnym osuszeniu.
Nie wolno używać tygla wilgotnego, gdyż może to doprowadzić do popękania jego
wykładziny i spowodować silny wyprysk metalu poza tygiel, co stwarza
niebezpieczeństwo poparzenia ludzi.
Przygotowanie nowego tygla do pracy odbywa się przez:
a) podgrzewanie płomieniem:
- zapalić w tyglu palnik do wstępnego podgrzewania i podgrzewać tygiel tak
długo, aż jego dno zażarzy się i przestanie wychodzić para wodna; przybliżony
czas podgrzewania wynosi około 20 minut,
- przed przystąpieniem do wykonania pierwszej spoiny, należy odczekać około
pół godziny,
b) przygotowanie tygla sposobem zwanym  daremny spust :
- wygrzać tygiel palnikiem przez 5 minut,
- napełnić tygiel specjalną ogrzewającą porcją termitu (czerwone opakowanie),
zapalić i dokonać spustu do wysypanej suchym piaskiem miski na żużel,
obrócić tygiel do góry dnem i pozostawić co najmniej pół godziny nad gorącym
metalem w misce żużlowej,
41
stan na dzień 30 lipca 2009 r.
PKP POLSKIE LINIE KOLEJOWE S.A.
- resztki tulejki samospustowej usunąć z tygla.
Przygotowanie ostudzonego, używanego tygla
Tygiel należy wygrzewać przez 10-15 minut lub przeprowadzić  daremny spust , przed
podgrzewaniem wstępnym szyn.
Po 24-godzinnej przerwie w pracy, z tyglem należy postąpić tak samo, jak
z przygotowaniem nowego tygla.
Czyszczenie tygla (usuwanie warstwy żużla)
Należy przeprowadzać po 15-20 reakcjach. Zanieczyszczony tygiel traci swoją
objętość co powoduje, że rozgrzany materiał stali i żużla pryska na pokrywę tygla.
Czyszczenie tygla przeprowadza się następująco:
a) pozostawiając kołnierz na tyglu, ostrożnie oczyścić za pomocą młotka żużel
z kołnierza,
b) za pomocą drążka do usuwania resztek tulejki samospustowej oraz młotka,
wykonać rowek w żużlu, a następnie usunąć go z powierzchni wykładziny.
Postępować ostrożnie, aby nie uszkodzić wykładziny tygla.
11)Ustawienie tygla
Tygiel należy umocować na obrotowym i wyrównanym względem szyny stojaku.
Odległość między dolną krawędzią tygla a górną krawędzią formy powinna wynosić
30 mm. Podczas przygotowania do wykonania spoiny należy upewnić się czy tygiel
każdorazowo jest położony osiowo względem formy.
12)W czasie trwania wstępnego podgrzewania szyn należy:
a) umieścić tulejkę samospustową w tyglu i lekko ją docisnąć  umożliwia ona
dokonanie jednego spustu stopiwa z tygla, a jej pozostałości należy usunąć w kilka
minut po zakończeniu spustu,
b) obsypać zamocowaną w tyglu tulejkę samospustową proszkiem uszczelniającym
znajdującym się w pudełku tulejki, uważając by nie przykryć góry rurki,
c) wsypać powoli do tygla porcję mieszanki termitowej.
UWAGA:
Należy używać porcji tylko z kompletnego zestawu. Nie wolno mieszać i używać
uszkodzonych porcji termitu oraz zamieniać ich między zestawami materiałów. Nie
wolno niczego dodawać do porcji termitu.
13)Reakcja i spust
a) z chwilą zakończenia podgrzewania wstępnego, włożyć mostek na swoje miejsce
w formie i lekko go docisnąć,
b) nasunąć tygiel nad formę lub ustawić na formie tygiel jednorazowy,
c) zapalić mieszankę termitową w tyglu za pomocą zapału  włożyć zapalony zapał
do środka porcji termitu w tyglu i przykryć tygiel pokrywą.
Reakcja termitowa przebiega w ciągu kilkunastu sekund. Po kilku sekundach od
zakończenia reakcji następuje samoczynny spust stopiwa z tygla do formy. Należy
zapewnić spust na środek mostka. Nadmiar żużla wlewa się do uprzednio
zamocowanego pojemnika.
Po zakończeniu spustu tygiel oraz inne części osprzętu i narzędzia, które nie będą
potrzebne do dalszego wykonania spoiny należy usunąć na bok.
14)Usuwanie pojemnika na żużel
Pojemnik na żużel może być usunięty dopiero po zakrzepnięciu jego zawartości.
Pojemnik należy odłożyć na uprzednio przygotowaną blachę-śmietniczkę.
Zakrzepły żużel łączący formę z pojemnikiem należy rozbić, aby uniknąć
przypadkowego podciągnięcia formy przez żużel i spowodowania wylania się
gorącego metalu z formy.
42
stan na dzień 30 lipca 2009 r.
PKP POLSKIE LINIE KOLEJOWE S.A.
UWAGA:
Przy usuwaniu pojemnika należy przestrzegać następujących zasad:
a) nie wolno stawiać pojemnika z gorącym żużlem na wilgotnej ziemi oraz na
podkładzie drewnianym,
b) nie należy wylewać z pojemnika gorącej, płynnej jego zawartości,
c) nie należy wrzucać pojemnika ani jego zawartości do wody.
15)Zdjęcie formy należy wykonać po spuście stopiwa zgodnie z tabelą nr 6.
16)Obcinanie spoiny należy przeprowadzić za pomocą obcinarki nadlewów
spawalniczych. Noże obcinarki należy tak wyregulować, aby obcięcie nastąpiło na
wysokości ok. 3 mm nad powierzchnią toczną główki szyny. Do obcinania można
przystąpić po ok. 6 minutach od momentu spustu stopiwa. Nie należy obcinać spoiny
za pomocą młotka i przecinaka.
17)Usuwanie nadlewów kanałowych
a) nadlew nad powierzchnią stopki należy naciąć, gdy metal jest jeszcze plastyczny.
Czynność tę należy przeprowadzić jak najszybciej, z uwagi na póz
niejsze
problemy, które mogą wystąpić przy obcinaniu zbyt twardego nadlewu,
b) po ostygnięciu spoiny odłamać nadlew poprzez lekkie uderzenie młotkiem.
18)Szlifowanie zgrubne szlifierką do spoin należy wykonać na gorącej spoinie termitowej
bezpośrednio po wykonaniu czynności opisanych w ust. 2 pkt. 17 i 18a),
pozostawiając niewielki nadlew (0,5-1,0mm) na powierzchni tocznej i bocznej główki
szyny. Nie należy szlifować materiału rodzimego szyny.
19)Wykonanie obróbki końcowej złącza jak w załączniku 1 ust. 6.
3. Narzędzia do spawania
Zestawienie narzędzi dla jednej drużyny spawalniczej:
1) stojak na tygiel i zaciski formy,
2) zestaw obejm bocznych form,
3) płyta podstopkowa,
4) tygiel standardowy,
5) nadstawka tygla,
6) pokrywa przeciwrozpryskowa,
7) płytka podstawy tygla wraz z tuleją do nasadzania na stojak,
8) pojemnik na żużel,
9) uchwyt do zakładania i wybijania tulejki,
10)szczypce do mostka,
11)palnik Railtech ze stojakiem,
12)wąż do propanu długości 10 m � 10/17 mm,
13)wąż do tlenu długości 10 m � 10/17 mm,
14)manometr do propanu,
15)manometr do tlenu,
16)mini-bezpiecznik do propanu,
17)mini-bezpiecznik do tlenu.
Pozostały sprzęt  jak w załączniku 1.
43
stan na dzień 30 lipca 2009 r.
PKP POLSKIE LINIE KOLEJOWE S.A.
Załącznik 6
Spawanie szyn termitem metodą AP 25
Według technologii firmy RAILTECH INTERNATIONAL, Francja.
1. Wprowadzenie
1) Termitowe spawanie szyn metodą AP 25 - przy zastosowaniu wstępnego
podgrzewania szyn do temperatury 950oC. W procesie tym używa się mieszanki
termitowej, form suchych prefabrykowanych, uszczelnianych ręcznie masą
uszczelniającą, tulejek samospustowych i tygla. Wszystkie materiały potrzebne do
wykonania spoiny znajdują się w jednym opakowaniu.
2) Poszczególne zestawy są identyczne jak w metodzie PLA (zał. 5 pkt 1.2)-3)) lecz
opisane symbolem AP25
2. Wykonanie spoiny analogicznie jak w metodzie PLA (zał. 5 pkt 2.1)-4)) przy zachowaniu
parametrów ujętych w tabeli nr 8
Tabela 8
Wielkości parametrów przy spawaniu szyn
Tempe- Odległość Czas od Czas od Czas od
Ciśnienie
ratura palnika RTS spustu do spustu do spustu do
gazów /MPa/
Luz
Profil 49E1 podgrze (prostokątny, zdjęcia usunięcia obcięcia
spawalniczy
szyny wania 22 otwory) od ramek nadlewu nadlewu
(S 49)
/mm/
tlen propan
/�C/ główki szyny /min/ żużla /min/
/min/
60E1
(UIC60) 1,2�1,
25 ą 2 0,15 0,04 950 50 3,5 ~4 ~5
49E1
4
(S 49)
3. Dobranie zestawu materiałów.
Etykieta na worku plastikowym porcji termitu oznakowana jest w następujący sposób:
UIC 60 AP 25 typ szyny 60E1 (UIC 60)
metoda (AP25)
wielkość luzu spawalniczego (25 mm)
D 44 AP 25 D kategoria wagi porcji wg klasyfikacji Railtech (D44)
proces decydujący dla wagi porcji (AP25 )
kategoria twardości stali szyny (D)
25 NOV 02 VS 005 data produkcji (25 NOV 02)
nr serii (VS 005)
4. Przed przystąpieniem do spawania, zestaw należy sprawdzić czy odpowiada gatunkowi
stali i typowi szyny przeznaczonej do spawania. Szczegółowe przyporządkowanie rodzaju
porcji termitowych do spawania szyn w zależności od ich typu i gatunku stali szynowej
przedstawione jest w tabeli 9.
5. Sposób postępowania przy zakładaniu formy jest identyczny jak w metodzie PLA (zał. 5
pkt 2.7)a)-j),oraz pkt 2.8))
44
stan na dzień 30 lipca 2009 r.
PKP POLSKIE LINIE KOLEJOWE S.A.
Tabela 9
Oznaczenia porcji termitowych w zależności od typu szyn oraz rodzaju i gatunku stali
szynowej
Rodzaje łączonych szyn Gatunek stali Typ szyny Oznaczenie porcji termitowej
St72P "! St72P UIC60 AP25
St72P "! St90PA
60E1 D44 AP25 (CS) D
St72P "! 900A
(UIC60) UIC60 AP25-JS-CJ
szyna surowa
St72P "! R260
D44 AP25 (CJ) D
St90PA "! St90PA
ę!
S49 AP25
St90PA "! 900A
D40 AP 25 (CS) D
St90PA "! R260
49E1
szyna surowa
900A "! 900A
(S49)
S49 AP25-CJ
900A "! R260
D40 AP 25 (CJ) D
R260 "! R260
szyna obrabiana 60E1 UIC60 AP25
cieplnie (UIC60) D44 AP25 (CS) HH
St90PA "! St90PA
ę! St90PA "! R350HT S49 AP 25
49E1
R350HT"! R350HT
szyna obrabiana D40 AP25 (CS) HH
(S49)
cieplnie
UIC60 AP25
St72PA"! St90PA
60E1 D44 AP25 (CS) HH
St72 "! R350HT
(UIC60) lub jedna z wersji dla gatunku
szyna surowa
St90PA "! St90PA
D
ę! St90PA "! R350HT
szyna obrabiana 900A "! St90PA
S49 AP25
900A "! R350HT
cieplnie 49E1
D40 AP25 (CS) HH
R260 "! St90PA
(S49)
lub jedna z wersji dla gatunku
R260 "! R350HT
D
6. Podgrzewanie wstępne ma za zadanie usunąć z form wilgoć oraz podwyższyć
temperaturę szyn i form. W metodzie AP25 bardzo ważna jest kontrola ciśnienia propanu
(0,04 MPa) i tlenu (0,15 MPa) oraz temperatury podgrzewania (950�C).
W celu uzyskania prawidłowego nagrzania szyn należy postępować jak w metodzie PLA
(zał. 5 pkt 2.9)a)-g))
7. Pozostałe czynności jak w metodzie PLA (zał. 5 pkt 2.10)-19))
8. Narzędzia do spawania identyczne jak przy PLA (zał. 5 pkt 3.).
45
stan na dzień 30 lipca 2009 r.
PKP POLSKIE LINIE KOLEJOWE S.A.
Załącznik 7
Spawanie szyn termitem metodą PLA 68
Według technologii firmy RAILTECH INTERNATIONAL, Francja.
1. Wprowadzenie
1) Termitowe spawanie szyn metodą PLA68 - przy zastosowaniu skróconego wstępnego
podgrzewania. W procesie tym używa się mieszanki termitowej, form suchych
prefabrykowanych, uszczelnianych ręcznie masą uszczelniającą, tulejek
samospustowych i tygla. Wszystkie materiały potrzebne do wykonania spoiny znajdują
się w jednym opakowaniu.
2) Poszczególne zestawy są identyczne jak w metodzie PLA (zał. 5 pkt 1.2)-3)) lecz
opisane symbolem PLA 68
2. Wykonanie spoiny analogicznie jak w metodzie PLA (zał. 5 pkt 2.1)-4)) przy zachowaniu
parametrów ujętych w tabeli nr 10
Tabela 10
Wielkości parametrów przy spawaniu szyn
Czas Odległość Czas od Czas od Czas od
Ciśnienie
podgrze palnika RTS spustu do spustu do spustu do
gazów /MPa/
Luz
Profil Wznios wania (prostokątny, zdjęcia usunięcia obcięcia
spawalniczy
szyny /mm/ /min/ 22 otwory) od ramek nadlewu nadlewu
/mm/
tlen propan
główki szyny /min/ żużla /min/
/min/
60E1
(UIC60)
68 ą 2 1,7 0,15 0,04 4 70 5 ~6 ~7
49E1
(S 49)
3. Dobranie zestawu materiałów.
Etykieta na worku plastikowym porcji termitu oznakowana jest w następujący sposób:
UIC 60 PLA 68 typ szyny 60E1 (UIC 60)
metoda (PLA)
wielkość luzu spawalniczego (68 mm)
D 44 PLA 68 D kategoria wagi porcji wg klasyfikacji Railtech (D44)
proces decydujący dla wagi porcji (PLA 68 )
kategoria twardości stali szyny (D)
25 NOV 02 VS 001 data produkcji (25 NOV 93)
nr serii (VS 001)
4. Przed przystąpieniem do spawania, zestaw należy sprawdzić czy odpowiada gatunkowi
stali i typowi szyny przeznaczonej do spawania. Szczegółowe przyporządkowanie rodzaju
porcji termitowych do spawania szyn w zależności od ich typu i gatunku stali szynowej
przedstawione jest w tabeli 11.
46
stan na dzień 30 lipca 2009 r.
PKP POLSKIE LINIE KOLEJOWE S.A.
Tabela 11
Oznaczenia porcji termitowych w zależności od typu szyn oraz rodzaju i gatunku stali
szynowej
Rodzaj szyny Gatunek stali Typ szyny Oznaczenie porcji termitowej
UIC60 PLA68
D44 PLA (CS) 68D
St72P "! St72P
60E1 UIC60 PLA68-JS
St72P "! St90PA
(UIC60) D44 PLA (CS) 68D
St72P "! 900A
szyna surowa
UIC60 PLA68-JS-CJ
St72P "! R260
D44 PLA (CJ) 68D
St90PA "! St90PA
ę!
St90PA "! 900A S49 PLA 68
St90PA "! R260
D40 PLA (CS) 68D
szyna surowa
900A "! 900A
49E1 S49 PLA68-JS
900A "! R260
(S49) D40 PLA (CS) 68D
R260 "! R260
S49 PLA68-JS-CJ
D40 PLA (CJ) 68D
szyna obrabiana 60E1 UIC60 PLA68
cieplnie (UIC60) D44 PLA (CS) 68 HH
St90PA "! St90PA
ę! St90PA "! R350HT S49 PLA 68
49E1
R350HT"! R350HT
szyna obrabiana D40 PLA (CS) 68 HH
(S49)
cieplnie
UIC60 PLA68
St72PA"! St90PA
60E1 D44 PLA (CS) 68 HH
St72 "! R350HT
(UIC60) lub jedna z wersji dla gatunku
szyna surowa
St90PA "! St90PA
D
ę! St90PA "! R350HT
szyna obrabiana 900A "! St90PA
S49 PLA68
900A "! R350HT
cieplnie 49E1
D40 PLA (CS) 68 HH
R260 "! St90PA
(S49)
lub jedna z wersji dla gatunku
R260 "! R350HT
D
5. Sposób postępowania przy zakładaniu formy jest identyczny jak w metodzie PLA (zał. 5
pkt 2.7)a)-j),oraz pkt 2.8))
6. Podgrzewanie wstępne ma za zadanie usunąć z form wilgoć oraz podwyższyć
temperaturę szyn i form. W metodzie PLA bardzo ważna jest kontrola ciśnienia propanu
(0,04 MPa) i tlenu (0,15 MPa) oraz czasu podgrzewania (4 minuty).
W celu uzyskania prawidłowego nagrzania szyn należy postępować jak w metodzie PLA
(zał. 5 pkt 2.9)a)-g))
7. Pozostałe czynności jak w metodzie PLA (zał. 5 pkt 2.10)-19))
8. Narzędzia do spawania identyczne jak przy PLA (zał. 5 pkt 3.).
47
stan na dzień 30 lipca 2009 r.
PKP POLSKIE LINIE KOLEJOWE S.A.
Załącznik 8
Spawanie szyn termitem metodą SkV
Według technologii firmy ELEKTRO-THERMIT, Niemcy.
Proces technologiczny jest taki sam jak przy metodzie SoWoS (ż13 i załącznik 1).
Występujące różnice:
1. porcje termitu oraz parametry spawania zgodnie z tabelą nr 12,
2. formy spawalnicze,
3. obejmy form,
4. konieczność zamontowania dwóch pojemników na żużel,
5. szablon uniwersalny,
6. tygiel o zwiększonej pojemności,
Tabela 12
Oznaczenie
Typ
porcji
Szyna Parametry spawania
palnika
termitowej
Czas od
Wysokość
Wytrzymałość Temperatura
Ciśnienie Ciśnienie spustu
Czas
palnika
Rm końców
wstępnego propanu tlenu do
Gatunek nad
podgrze- szyn
Typ zdjęcia
stali główką
wania
[Mpa]
[Mpa] [Mpa] obejm
szyny
[minuty
(kG/mm2) [oC]
(atm) (atm) form
[mm]
[minuty]
700 49/Z70-80
St 72P
49E1 (72) SkV
(S49) 880 49/Z 90
St90PA
(90) SkV
700 60/Z70-80
St 72P
(72) SkV
880 60/Z 90
St90PA
(90) SkV
0,15 0,50
60/Z-120
55.502 1 - 2 ok. 600 30 - 35 3  3,5
(1,5) (5)
SkV,
60/Z-90
60E1
UIC60
HC SkV z
St90PA
1080-1175 przeprow
obr.
110 adzeniem
ciepl.
obróbki
cieplnej
wykonane
go złącza
48
stan na dzień 30 lipca 2009 r.
PKP POLSKIE LINIE KOLEJOWE S.A.
Załącznik 9
Spawanie szyn termitem metodą SkV-L75
Według technologii firmy ELEKTRO-THERMIT, Niemcy.
Proces technologiczny jest taki sam jak przy metodzie SkV (ż13 i załącznik 8).
Występujące różnice:
1. parametry spawania zgodnie z tabelą nr 13,
2. materiały spawalnicze - obowiązuje zasada, że porcja spawalnicza składa się z porcji
podstawowej określonej jednoznacznie przez podanie typu szyny i gatunku stali
szynowej metodą SkV oraz porcji dodatkowej, zgodnie z tabelą 14
3. formy spawalnicze,
4. obejmy form,
5. konieczność zamontowania dwóch pojemników na żużel o zwiększonej pojemności,
6. szablon uniwersalny,
7. tygiel o zwiększonej pojemności,
8. wyższy pierścień tygla
9. ramię przedłużające do stojaka uniwersalnego na uchwyt tygla,
Tabela 13
Szyna 60E1
Lp. Parametr technologiczny Szyna 49E1 (S49)
(UIC60)
1. Luz spawalniczy 65  75 mm
Ustawienie końców szyn 2,0  2,4 mm
W płaszczyz
nie pionowej
przed spawaniem
2.
wznios ("f) 0
W płaszczyz
nie poziomej
(niedopuszczalne przewężenie toru)
3. Wysokość palnika nad główką szyny 45 mm
Tlen 0,50 MPa (5,0 atm.)
4. Ciśnienia gazów
Propan 0,15MPa (1,5 atm)
5. Czas podgrzewania wstępnego 1  2 min.
Zdjęcie obejm form
Czas liczony od spustu stopiwa 7  8 min.
do tygla, po którym
6.
należy przystąpić do
Obcięcie nadlewów
kolejnych czynności 9,0 - 11, 0 min.
spawalniczych
Tabela 14
Metoda spawania SkV - L75
Typ Oznaczenie porcji Oznaczenie porcji
szyny podstawowej dodatkowej
49E1
49/Z-90 SkV 712/Z-90 SkV
(S49)
60E1
60/Z-90 SkV 712/Z-90 SkV
(UIC60)
Oznaczenie na opakowaniu dodatkowej porcji termitowej.
712 - oznaczenie porcji dodatkowej
- wytrzymałość Rm stali szynowej w kG/mm2
90
- metoda spawania
SkV-75
49
stan na dzień 30 lipca 2009 r.
PKP POLSKIE LINIE KOLEJOWE S.A.
Wzór nr 1
PROTOKÓA
Nr ........./........
ODBIORU ZA

CZY SZYNOWYCH SPAWANYCH TERMITEM* / ZGRZEWANYCH*
IZ ................................. ISE ..............................................
Linia ..................................... Nr toru ............. km od ............................. do ..............................
Stacja ............................................. rozjazd Nr .................. typ nawierzchni ............................
Ogólna ilość złączy odebranych ..................... do naprawy ................ do wycięcia ..................
Nr Znak Pomiar
Lokalizacja Wyszczegól
spoiny spawacza prostoliniowości
-nienie wad Ocena Sposób
Lp. w / UWAGI
tok pionowej poziomej złącza usunięcia wad
km rozjez
zgrzewa-
L, P /A/ /B/ /C,D,E/
dzie cza
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
Złącza wykonano w okresie od .............................................. do ..............................................
Odbioru dokonał (Imię NAZWISKO, Firma):
1. Przedstawiciel wykonawcy ...................................................................................................
..................................................................................................... podpis .............................
2. Przedstawiciel Inwestora ......................................................................................................
..................................................................................................... podpis .............................
3. Uprawniony do odbioru przedstawiciel PKP PLK S.A. .........................................................
..................................................................................................... podpis .............................
Termin usunięcia wad ..................................... data odbioru ................................
Opis oznaczeń wad:
A. Prostoliniowość pionowa C. Wady wykonania D. Pęknięcia spoiny
Fa - wyciek /brak metalu/ Ea - podłużne
'" 0,3 - wypukłość
Fe - porowatość spoiny Eb - poprzeczne
(" 0,2 - wklęśnięcie
Db - brak wtopienia Ec - promieniowe
Ż Ż |__0,2 - przesunięcie /różnica poziomów
Fk - nadmierny nadlew
powierzchni tocznej/
Ba - żużel zwarty E. Wady obróbki
Bb - żużel pasmowy Pt - powierzchni tocznej
B. Prostoliniowość pozioma
Bc - wtrącenie obcego metalu /napawanie/ Pb - powierzchni bocznej
< 0,3 - wypukłość
Bd - wtrącenia piaskowe Ns - nie oczyszczona spoina
> 0,2 - wklęśnięcie
_0,3 - przesunięcie /powierzchnie boczne
|
|
wewnętrzne w różnych płaszczyznach/
* niepotrzebne skreślić
50
stan na dzień 30 lipca 2009 r.
PKP POLSKIE LINIE KOLEJOWE S.A.
Wzór nr 2
ZAA

CZNIK DO PROTOKOA
U ODBIORU Nr ............./.............
PROTOKÓA
PONAPRAWCZY Nr ........./........
ODBIORU ZA

CZY SZYNOWYCH SPAWANYCH TERMITEM* / ZGRZEWANYCH*
IZ ................................. ISE ..............................................
Linia ..................................... Nr toru ............. km od ............................. do ..............................
Stacja ............................................. rozjazd Nr .................. typ nawierzchni ............................
Ogólna ilość złączy odebranych ..................... do naprawy ................ do wycięcia ..................
odebranych ......................... do naprawy ................... do wycięcia ......................
Nr Znak Pomiar
Lokalizacja Wyszczegól
spoiny spawacza prostoliniowości
L.p -nienie wad Ocena Sposób
w / UWAGI
. tok pionowej poziomej złącza usunięcia wad
km rozjez
zgrzewa-
L P /A/ /B/ /C,D,E/
-dzie cza
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
Naprawę*/ nowe złącza* wykonano w okresie od ................................... do .............................
Odbioru dokonał (Imię NAZWISKO, Firma):
1. Przedstawiciel wykonawcy ...................................................................................................
..................................................................................................... podpis .............................
2. Przedstawiciel Inwestora ......................................................................................................
..................................................................................................... podpis .............................
3. Uprawniony do odbioru przedstawiciel PKP PLK S.A. .........................................................
..................................................................................................... podpis .............................
Termin usunięcia wad ..................................... data odbioru ................................
Opis oznaczeń wad:
A. Prostoliniowość pionowa C. Wady wykonania D. Pęknięcia spoiny
Fa - wyciek /brak metalu/ Ea - podłużne
'" 0,3 - wypukłość
Fe - porowatość spoiny Eb - poprzeczne
(" 0,2 - wklęśnięcie
Db - brak wtopienia Ec - promieniowe
Ż Ż |__0,2 - przesunięcie /różnica poziomów
Fk - nadmierny nadlew
powierzchni tocznej/
Ba - żużel zwarty E. Wady obróbki
Bb - żużel pasmowy Pt - powierzchni tocznej
B. Prostoliniowość pozioma
Bc - wtrącenie obcego metalu /napawanie/ Pb - powierzchni bocznej
< 0,3 - wypukłość
Bd - wtrącenia piaskowe Ns - nie oczyszczona spoina
> 0,2 - wklęśnięcie
_0,3 - przesunięcie /powierzchnie boczne
|
|
wewnętrzne w różnych płaszczyznach/
* niepotrzebne skreślić
51
stan na dzień 30 lipca 2009 r.
Wzór nr 3
REJESTR WYKONANYCH SPOIN*/ZGRZEIN*
Nr spawacza*/zgrzewacza*................
Pomiar
Lokalizacja prostoliniowości Ocena i podpis
Data Wyszcze- Sposób
w płaszczyz
nie
Lp wyk. gólnienie usunięcia Uwagi
nr toru lub
złącza wad wad
km, tok lub pionowe
szlak, stacja nr poziomej spawacz kontrola
nr spoiny j
rozjazdu
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
1
2
3
*/ niepotrzebne skreślić
11
7
12
3
8
1 13
4
9
5
2 10
14
6
Rys. 6. Numeracja wykonanych spoin w rozjez
dzie zwyczajnym dla potrzeb diagnostycznych i odbiorowych.
PKP POLSKIE LINIE KOLEJOWE S.A.
52
stan na dzie
ń
30 lipca 2009 r.
POLSKIE LINIE KOLEJOWE S.A.
Z M I A N Y
Zmiana wynika z aktu
Zmiana
normatywnego ogłoszonego w
Czytelny podpis
Nr
obowiązuje od
Biuletynie
pracownika
porz.
dnia
wnoszącego zmiany
Rok Nr Poz.
1 2009 3 16 30 lipca 2009 r. -
2
3
4
5
6
7
8
9
10
Uwaga : Przy wnoszeniu zmian do tekstu przepisów, należy wskazywać numer porządkowy
wnoszonej zmiany.
53
stan na dzień 30 lipca 2009 r.