Politechnika Gdańska, Wydział Zarządzania i Ekonomii
Zakład Ergonomii i Eksploatacji Systemów Technicznych
ERGONOMIA I OCHRONA PRACY: PROJEKT  ETAP 5.
Analiza i kształtowanie środowiska pracy.
INSTRUKCJA
1. Ocenić warunki oświetlenia sztucznego na stanowisku pracy
1. Wykonać rysunek (rzut górny) pomieszczenia oraz rysunek stanowiska pracy w
pomieszczeniu (pole pracy, sylwetka pracownika). Na rysunkach zaznaczyć poło\
enie
punktów świetlnych, rodzaj z
ródeł światła oraz pokazać kierunek padania promieni i kąty
odbicia światła od pola pracy (np. stołu).
2. Jeśli na stanowisku pracy nie wykonano pomiarów oświetlenia, przeprowadzić
oszacowanie wartości natę\
enia oświetlenia w pomieszczeniu.
3. Na podstawie normy PN-EN 12464-1:2004 określić wymagania oświetleniowe dla
stanowiska pracy.
4. Zebrać uwagi pracownika dotyczące odczuwanej jakości warunków oświetleniowych i
uwzględnić je podczas oceny.
5. Podać wnioski wynikające z oceny warunków oświetleniowych na stanowisku pracy.
2. Ocenić warunki akustyczne na stanowisku pracy
1. Podać charakterystyki hałasu występującego w pomieszczeniu, z
ródła hałasu oznaczyć na
rysunku pomieszczenia pracy. Jeśli na stanowisku pracy nie wykonano pomiarów hałasu,
oszacować wymagane wartości.
2. Na podstawie normy PN-N/01307:1984 określić wartość dopuszczalną poziomu dz
więku
dla rzeczywistego czasu nara\
enia pracownika.
3. Na podstawie charakterystyki z p. 1.i 2 oraz na podstawie Tablicy 1 określić poziom
ucią\
liwości i szkodliwości hałasu oraz określić zdolność człowieka do pracy w danych
warunkach akustycznych.
4. Zebrać uwagi pracownika dotyczące odczuwanej jakości warunków akustycznych i
uwzględnić je podczas oceny.
5. Podać wnioski wynikające z oceny warunków akustycznych na stanowisku pracy.
3. Ocenić stopień nara\
enia na ucią\
liwe i szkodliwe działanie mikroklimatu na
wybranym stanowisku pracy
1. Podać charakterystyki mikroklimatu występującego w pomieszczeniu. Jeśli na stanowisku
pracy nie wykonano pomiarów oświetlenia, oszacować wymagane wartości.
2. Na podstawie danych z literatury wyznaczyć zakres wymaganych przepisami wartości
temperatury, wilgotności i ruchu powietrza i określić zdolność człowieka do pracy w
danych warunkach mikroklimatu.
3. Określić stopień nara\
enia na ucią\
liwe i szkodliwe działanie mikroklimatu na stanowisku
(na podstawie Tablicy 2).
4. Zebrać uwagi pracownika dotyczące odczuwanej jakości warunków mikroklimatycznych i
uwzględnić je podczas oceny.
5. Podać wnioski wynikające z oceny warunków mikroklimatycznych na stanowisku pracy.
4. Ocenić stopień nara\
enia na ucią\
liwe i szkodliwe działanie zanieczyszczeń powietrza
na organizm pracownika
1. Na podstawie obserwacji lub pomiarów na stanowisku pracy scharakteryzować rodzaj
Strona WWW przedmiotu Ergonomia i ochrona pracy: 1/4
http://www.zie.pg.gda.pl/sikorski/ergonomia/
Politechnika Gdańska, Wydział Zarządzania i Ekonomii
Zakład Ergonomii i Eksploatacji Systemów Technicznych
substancji zanieczyszczających (fizyczne, chemiczne) oraz czas nara\
enia pracownika na
działanie w/w czynników.
2. Podać aktualne wartości NDS i NDCh dla wskazanych zanieczyszczeń powietrza.
3. Mając określone stę\
enie istniejące na danym stanowisku pracy i stę\
enie dopuszczalne
dla danej substancji oraz czas jej działania (nara\
enie stałe lub przejściowe) ocenić stopień
nara\
enia pracownika na szkodliwe działanie zanieczyszczeń powietrza (na podstawie
Tablicy 3).
4. Mając dane dotyczące stanu skupienia, zapachu lub stę\
enia substancji, przeprowadzić
ocenę stopnia nara\
enia na ucią\
liwe działania zanieczyszczeń powietrza (na podstawie
Tablicy 4).
5. Zebrać uwagi pracownika dotyczące odczuwanych zanieczyszczeń i stanu świe\
ości
powietrza oraz uwzględnić je podczas oceny. Ocenić skuteczność dostępnej wentylacji,
odciągów miejscowych i ochron indywidualnych.
6. Podać wnioski wynikające z oceny stanu zanieczyszczeń na stanowisku pracy.
5. Ocenić wpływ innych środowiskowych czynników szkodliwych występujących na
stanowisku pracy np.:
promieniowanie elektromagnetyczne
promieniowanie jonizujące
czynniki mikrobiologiczne
drgania mechaniczne
inne czynniki, występujące na danym stanowisku pracy.
Do przeprowadzenia oceny nale\
y posłu\
yć się odpowiednią literaturą, normami oraz
przepisami. (wyszukać je samodzielnie).
Dla ka\
dego z omawianych czynników podać wnioski wynikające z oceny czynników
szkodliwych na stanowisku pracy.
6. Ocena końcowa
Podać w tabeli zestawienie wyników oceny stanu warunków materialnego środowiska pracy,
podstawę przeprowadzenia oceny oraz zestawienie proponowanych zmian dotyczących
wybranych czynników środowiska pracy.
7. Określenie zakresu proponowanych zmian
Sporządzić zestawienie propozycji projektowych związanych z poprawą warunków
środowiska pracy oraz proponowanych środków realizacji tych zmian.
= = =
Strona WWW przedmiotu Ergonomia i ochrona pracy: 2/4
http://www.zie.pg.gda.pl/sikorski/ergonomia/
Politechnika Gdańska, Wydział Zarządzania i Ekonomii
Zakład Ergonomii i Eksploatacji Systemów Technicznych
Tablica 1.
Ocena ucią\
liwości i szkodliwości hałasu
Charakterystyka hałasu Poziom ucią\
liwości
i szkodliwości
hałas jednostajny o intensywności poni\
ej granicy zalecanej
ucią\
liwość nie
dla danego rodzaju pracy oraz częstości drgań poni\
ej
występuje
1000 Hz
hałas nieregularny, o częstości zmiennej dla większości
mała ucią\
liwość
widma hałasu poni\
ej 1000 Hz oraz intensywności nie
szkodliwość nie
większej od zalecanej dla danego rodzaju pracy
występuje
hałas nieregularny, o częstości zmiennej dla większości
średnia ucią\
liwość
widma hałasu powy\
ej 1000 Hz, o intensywności nie
szkodliwość nie
większej od zalecanej dla danego rodzaju pracy
występuje
hałas nieregularny, o częstości zmiennej dla większości
widma hałasu powy\
ej 1000 Hz o intensywności większej
du\
a ucią\
liwość
od zalecanej dla danego rodzaju pracy, ale w zasadzie
mała szkodliwość
mniejszej od 90 dB
hałas regularny o częstości dość stałej oraz intensywności
średnia ucią\
liwość
powy\
ej 90 dB
du\
a szkodliwość
hałas nieregularny o częstości zmiennej, w większości
du\
a ucią\
liwość
widma hałasu powy\
ej 1000 Hz oraz intensywności
bardzo du\
a
powy\
ej 90 dB
szkodliwość
Tablica 2.
Ocena stopnia nara\
enia na ucią\
liwe
i szkodliwe działanie mikroklimatu
Praca fizyczna Praca fizyczna
lekka i spoczynek średnia i cię\
ka
Stopień nara\
enia
temperatura efektywna �C
18-22 14-18 nie występuje
22-25 18-20 minimalny
25-50 20-22 du\
y
powy\
ej 50 powy\
ej 22 bardzo du\
y
Strona WWW przedmiotu Ergonomia i ochrona pracy: 3/4
http://www.zie.pg.gda.pl/sikorski/ergonomia/
Politechnika Gdańska, Wydział Zarządzania i Ekonomii
Zakład Ergonomii i Eksploatacji Systemów Technicznych
Tablica 3.
Ocena stopnia nara\
enia na szkodliwe działanie zanieczyszczeń
powietrza
Stopień nara\
enia na
Praca fizyczna lekka i Praca fizyczna średnia i
szkodliwe działanie
spoczynek cię\
ka
zanieczyszczeń
powietrza
stałe przejściowe stałe przejściowe
Nara\
enie nie
Siwystępuje
SiSd2SdSi>5Sd S > 10Sd Sl>2Sd Si>10Sd bardzo du\
y
Uwaga: jeśli występuje tylko nara\
enie stałe, wybieramy ocenę najni\
szą dla danego powtarzającego się stosunku
między Si (stę\
enie istniejące) a Sd (stę\
enie dopuszczalnej np. Siprzejściowego powinna zawsze uwzględniać tak\
e nara\
enie stałe. Podane kryterium stopnia nara\
enia nie
powinno być stosowane przy ocenie działania silnych trucizn (np. cyjanowodoru, par ołowiu i rtęci itp.)
Tablica 4.
Określenie stopnia ucią\
liwości zanieczyszczeń chemicznych
Dla gazów i par Dla pyłów
Stopień
ucią\
liwości
Zapach Stę\
enie
niewyczuwalny nie występuje stale Sisłaby mały przejściowo Si> Sd
umiarkowany du\
y Sdsilny bardzo du\
y Si>5 Sd stale
Strona WWW przedmiotu Ergonomia i ochrona pracy: 4/4
http://www.zie.pg.gda.pl/~msik/ergonomia/