PKPiR
W PRAKTYCE
6 9 o d p o w i e d z i n a n a j c z ę s t s z e p y t a n i a
PKPiR
W PRAKTYCE
6 9 O D P O W I E D Z I
n a n a j c z ę s t s z e p y t a n i a
Redaktor: Katarzyna Brzozowska
Wydawca: Natalia Gowin
Korekta: Zespół
DTP: Studio Raster
Druk: Miller Druk sp. z o.o.
ISBN: 978-83-269-3910-5
Copyright � by Wydawnictwo Wiedza i Praktyka sp. z o.o.
Wydawnictwo Wiedza i Praktyka sp. z o.o.
ul. A
otewska 9a, 03-918 Warszawa, tel. [phone], faks 22 617 60 10
Publikacja  PKPiR w praktyce chroniona jest prawem autorskim. Przedruk materiałów
opublikowanych w niniejszej publikacji  bez zgody wydawcy  jest zabroniony. Zakaz nie
dotyczy cytowania publikacji z powołaniem się na z
ródło. Publikacja  PKPiR w praktyce została
przygotowana z zachowaniem najwyższej staranności i wykorzystaniem wysokich kwalifikacji, wiedzy
i doświadczenia autorów oraz konsultantów. Zaproponowane w publikacji porady i interpretacje
nie mają charakteru porady prawnej. Ich zastosowanie w konkretnym przypadku może wymagać
dodatkowych, pogłębionych konsultacji. Publikowane rozwiązania nie mogą być traktowane jako
oficjalne stanowisko organów i urzędów państwowych. W związku z powyższym redakcja nie może
ponosić odpowiedzialności prawnej za zastosowanie zawartych w publikacji wskazówek, przykładów,
informacji itp. do konkretnych przykładów.
Informacje o prenumeracie:
Tel: [phone]
e-mail: [e-mail]
SPIS TREŚCI
Przychody ...................................................................................................... 7
Wynagrodzenie za świadczenia w naturze należy ująć
w kolumnie 8 PKPiR ............................................................................ 7
Środków wolnych od opodatkowania nie wykazuje się w PKPiR ..... 8
Umorzona pożyczka może być zwolniona z PIT ................................... 10
Działalność w użyczonym lokalu może generować przychód ........... 11
Prezenty przedsiębiorca powinien zaliczyć do pozostałych
przychodów z działalności .................................................................. 14
Koszty ............................................................................................................. 16
Odsetki od kredytu mogą zostać zaliczone do kosztów
w dacie wystawienia wyciągu bankowego ...................................... 16
Faktury za prenumeratę można ująć jednorazowo w koszty .............. 17
Koszty materiałów zabezpieczających w transporcie ujmuje się
w kolumnie 13 ...................................................................................... 18
Składki ZUS można zaksięgować w miesiącu,
za który są należne ............................................................................... 20
Koszty wysyłki stanowią koszty uboczne zakupu ............................... 21
Wydatki związane z usługami podwykonawców
w ujmuje się w kolumnie 13 PKPiR .................................................... 22
Ewidencjonowanie opłat za usługi doładowania
telefonów komórkowych ...................................................................... 23
Wydatki na zakup toreb foliowych obniżą przychód .......................... 24
Opakowania wielokrotnego użytku mogą być
traktowane jak towary ........................................................................ 25
Z tytułu kradzieży niezamortyzowanych
środków trwałych należy rozliczyć stratę ......................................... 26
Ujęcie kosztów zależy od tego czy są bezpośrednio
związane ze świadczonymi przez firmę usługami ........................ 27
Opłata za prowadzenie rachunku bankowego
powinna być księgowana pod datą wystawienia wyciągu ........... 28
Moment ujęcia podatku od nieruchomości w PKPiR
zależy od daty poniesienia kosztu .................................................... 29
PKPiR w praktyce
Wydatki na zaległe składek pomniejszą przychód w dacie
ich uregulowania ................................................................................. 30
Koszty transportu ewidencjonuje się w kolumnie 13 ........................... 32
Samochód ..................................................................................................... 34
Wykorzystywanie służbowego auta przez pracownika
do celów prywatnych podlega opodatkowaniu ryczałtem ........... 34
Udostępnienie samochodu do celów prywatnych
jest oskładkowane ZUS ........................................................................ 35
Używanie auta poniżej roku uprawnia
do jednorazowego kosztu .................................................................... 36
Koszty ubezpieczenia samochodu zalicza się do pośrednich
kosztów uzyskania przychodu .......................................................... 38
Kwota za skup starego auta jest przychodem przedsiębiorcy ............. 39
Wypłatę z tytułu ubezpieczenia auta nie zawsze
ewidencjonuje się w księdze ............................................................... 42
Zakupione w UE samochody należy ująć w księdze
na podstawie faktury ........................................................................... 43
Zakup części do odsprzedawanego samochodu
należy ująć w kolumnie 10 ................................................................... 44
Wstępna opłata leasingowa może być ujęta
w kosztach jednorazowo ...................................................................... 45
Opłaty poniesione za przejazd drogami mogą być
ewidencjonowane na podstawie zestawienia .................................. 46
Pracownicy i przedsiębiorcy ...................................................................... 49
Wartość pracy żony nie stanowi kosztu w firmie męża ....................... 49
Wydatek na zakup okularów korekcyjnych oraz
na badania lekarskie jest wydatkiem o charakterze osobistym ..... 50
Wydatek na studia pracownika
to dla przedsiębiorstwa koszt podatkowy ........................................ 53
Właściciel firmy zalicza w koszty podatkowe
swoje diety z tytułu podróży służbowych ........................................ 54
Wynagrodzenie żony wpisane do kolumny 12 PKPiR
trzeba skorygować ............................................................................... 55
Wynagrodzenia wypłacane zleceniobiorcom może być
różnie ewidencjonowane ..................................................................... 56
4
Spis treści
Wydatki na napoje i posiłki dla pracowników
mogą obniżyć przychód pracownika ................................................. 57
Składka na ubezpieczenie wypadkowe dla pracownika ..................... 58
Środki trwałe i wyposażenie ..................................................................... 60
Roczna stawka amortyzacyjna dla specjalistycznego
samochodu ciężarowego wynosi 14% ................................................ 60
Towar handlowy można przekwalifikować na wyposażenie ............. 61
Komputer można wprowadzić do ewidencji
środków trwałych w dacie przyjęcia go do używania .................... 62
Przy likwidacji uszkodzonych narzędzi należy
sporządzić protokół ich zniszczenia .................................................. 63
Składniki majątku o wartości poniżej 1.500 zł można zaliczyć
jednorazowo do kosztów .................................................................... 63
Odpisy amortyzacyjne od środków trwałych
sfinansowanych dotacją nie stanowią kosztu podatkowego .......... 64
Korekty ........................................................................................................... 66
Korekty przychodów należy dokonać w tym miesiącu,
w którym miała miejsce sprzedaż ...................................................... 66
Fakturę korygującą należy ująć w dacie wystawienia
faktury pierwotnej ................................................................................ 68
Podatnik ma obowiązek zmniejszenia kosztów
podatkowych o kwotę niezapłaconej należności ............................. 70
Błędy poprawia się przez ich skreślenie i wpisanie poprawki ........... 71
Prowadzenie ewidencji ............................................................................... 73
Zaliczki ewidencjonowane na kasie fiskalnej
można ująć w księdze ........................................................................... 73
Na koniec każdego miesiąca nie trzeba ustalać wartości
niewykorzystanych w nim materiałów ............................................ 74
Leasing, ujmuje się w dacie wystawienia faktury
przez leasingodawcę ............................................................................ 76
Faktury za energię elektryczną ujmuje się w PKPiR
i ewidencja VAT pod tą samą datą .................................................... 78
Obcokrajowiec prowadzący działalność w Polsce
może prowadzić PKPiR ........................................................................ 80
5
PKPiR w praktyce
Duplikaty faktur w podatkowej księdze
przychodów i rozchodów .................................................................... 81
Przedsiębiorca ma możliwość dokonywania zbiorczych
zapisów w jednej pozycji KPiR ........................................................... 82
Zakup drewna wolno udokumentować
dowodem wewnętrznym ..................................................................... 83
Dowód zapłaty podatku może być dowodem księgowym .................. 84
Sprzedaż bezrachunkowa powinna być
udokumentowana w rejestrze sprzedaży .......................................... 86
Faktury pro forma nie należy ujmować w PKPiR ................................ 86
Wydatki na towary przekazane w formie darowizny
nie obniżą przychodu podatnika ........................................................ 87
Podstawą do ujęcia wydatków w KPiR może być
potwierdzenie nadania przesyłki ....................................................... 88
W przypadku umowy komisu dostarczany towar ujmowany jest
w remanencie końcowym jako towar obcy ....................................... 89
Dane z remanentu sporządzanego na koniec roku,
można wykorzystać w bilansie otwarcia roku następnego ........... 90
Udzielenie pożyczki jest neutralne podatkowo ..................................... 91
Fakturę dostarczoną po zamknięciu miesiąca należy
w pisać do PKPiR w dacie jej otrzymania ......................................... 92
Usług sprzedanych za pośrednictwem portalu
internetowego nie trzeba odrębnie wykazywać ............................. 93
Dokumenty księgowe przechowuje się do czasu
upływu przedawnienia zobowiązania podatkowego ..................... 93
W przypadku wystąpienia wspólnika ze spółki
trzeba dokonać spisu z natury ........................................................... 94
Faktury z Allegro księguje się na zasadach ogólnych ......................... 96
Wydatki na świąteczne upominki dla pracowników
ujmuje się w kolumnie 13 PKPiR ........................................................ 98
Wykaz skrótów:
 ustawa o PIT  ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych,
 ustawa o VAT  ustawa o podatku od towarów i usług,
 rozporządzenie PKPiR  rozporządzenie w sprawie prowadzenia
podatkowej księgi przychodów i rozchodów
6
PRZYCHODY
Wynagrodzenie za świadczenia w naturze należy ująć
w kolumnie 8 PKPiR
Przedsiębiorca prowadzący działalność polegającą na usługach leśnych zawarł
z osobą fizyczną umowę zlecenia polegającą na wycięciu samosiewów oraz usunię-
ciu zakrzaczeń, jak również wykonaniu innych prac pielęgnacyjnych na obszarze
prywatnego lasu. Wynagrodzeniem za świadczone usługi jest pozyskana biomasa,
która stanowi zrębkę. W jaki sposób udokumentować i zaksięgować w PKPiR takie
wynagrodzenie, jeśli pozyskana tak biomasa jest następnie sprzedawana.
Z tytułu zapłaty otrzymanej za wykonanie umowy zlecenia powstaje przy-
chód w naturze, który należy wykazać w kolumnie 8 podatkowej księgi
przychodów i rozchodów.
Wynagrodzenie, o którym mowa w pytaniu, jest niewątpliwie przycho-
dem przedsiębiorcy w rozumieniu ustawy o PIT. Zgodnie z tą ustawą przy-
chodami są otrzymane lub postawione w roku podatkowym do dyspozycji
podatnika pieniądze i wartości pieniężne, a także wartość otrzymanych
świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń (art. 11 ust. 1 usta-
wy o PIT). Jak wynika z tego przepisu, przychód może być osiągnięty nie
tylko w formie pieniężnej, ale również niepieniężnej.
Przy czym wartość otrzymanych świadczeń w naturze ustala się na podsta-
wie cen rynkowych stosowanych w obrocie rzeczami lub prawami tego same-
go rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia
zużycia oraz czasu i miejsca ich uzyskania (art. 11 ust. 2 ustawy o PIT). Z treś-
cią tego przepisu koresponduje brzmienie art. 14 ust. 2 pkt 8 ustawy o PIT,
w myśl którego przychodem z działalności gospodarczej jest również wartość
otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń, obli-
czonych zgodnie z art. 11 ust. 2 2b (z wyjątkiem świadczeń otrzymanych od
osób zaliczonych do I i II grupy podatkowej w rozumieniu przepisów o podat-
ku od spadków i darowizn). W przypadku zatem podatnika, który w zamian
za wycięcie samosiewów oraz usunięcie zakrzaczeń, jak również wykonanie
innych prac pielęgnacyjnych na obszarze prywatnego lasu otrzymuje bio-
masę  przychód powstanie w takiej wysokości, na jaką opiewa jej wartość.
7
PKPiR w praktyce
Trzeba również nadmienić, że zasady prowadzenia podatkowej księ-
gi przychodów i rozchodów zostały określone w rozporządzeniu ministra
finansów z 26 sierpnia 2003 r. w sprawie prowadzenia podatkowej księgi
przychodów i rozchodów. Wartość świadczenia z tytułu otrzymanej bioma-
sy należy ująć w kolumnie 8 podatkowej księgi przychodów i rozchodów
(Pozostałe przychody). Otrzymanie tego świadczenia można udokumen-
tować dokumentem podpisanym przez obydwie strony umowy (np. sto-
sownym protokołem), z którego będzie wynikać m.in. , na jakiej podstawie
doszło do przekazania biomasy na rzecz zleceniobiorcy. Oczywiście wska-
zane jest, aby stosowny zapis odnośnie do formy wynagrodzenia za wyko-
naną usługę znalazł się też w umowie, o której mowa.
Podstawa prawna:
art. 11 ust. 1 i ust. 2, art. 14 ust. 2 pkt 8 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od
osób fizycznych (tekst jedn.: Dz.U. z 2012 r. poz. 361 ze zm.),
ż 12 rozporządzenia ministra finansów z 26 sierpnia 2003 r. w sprawie prowadzenia podat-
kowej księgi przychodów i rozchodów (tekst jedn.: Dz.U. z 2014 r. poz. 1037).
Mariusz Olech
prawnik, specjalista ds. podatków
Środków wolnych od opodatkowania nie wykazuje się
w PKPiR
Urząd pracy przyznał firmie w ramach projektu współfinansowanego ze środ-
ków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego wdrażane-
go w poddziałaniu 6.1.3 Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki kwotę 17.500 zł
na zakup środków obrotowych i środków trwałych. Jak rozliczyć dotację w podat-
kowej książce przychodów i rozchodów?
Ponieważ środki wolne od podatku dochodowego nie tworzą podstawy
opodatkowania, to nie należy ich ujmować w podatkowej księdze przycho-
dów i rozchodów. Odpisy amortyzacyjne, które nie stanowią kosztu, mogą
być ujęte w kolumnie 16 Uwagi.
Przychody i koszty, których wysokość nie ma wpływu na podstawę opodat-
kowania i wysokość należnego podatku, a więc w części objętej zwolnieniem
przedmiotowym, nie mogą być ujmowane w PKPiR. Wynika to m.in. także z tre-
ści pkt 13  Objaśnienia do podatkowej księgi przychodów i rozchodów , w myśl
którego kolumna 13 jest przeznaczona do wpisywania pozostałych kosztów
8