B III 4 Prawo zamowien publicznych Natalia Kujawa Mateusz Kalinski

B. III 4. PRAWO ZAMÓWIEŃ PUBLICZNYCH

PRAWO ZAMÓWIEŃ PUBLICZNYCH

LITERATURA

A. Sołtysińska, Europejskie prawo zamówień publicznych. Komentarz, Zakamycze 2006

E. Norek, Prawo zamówień publicznych. Komentarz, Warszawa 2009

J. Pieróg, Prawo zamówień publicznych. Komentarz, Warszawa 2009

J. Sadowy (red.), Prawo zamówień publicznych po nowelizacji z dnia 4 września 2008 r.,

Warszawa 2008

K. Strzyczkowski, Prawo gospodarcze publiczne, Warszawa 2009, s. 586-651
L. Kieres (red.), Prawo zamówień publicznych, Warszawa 2009

M. Płużański, Prawo zamówień publicznych. Komentarz, Warszawa 2009

M. Stręciwilk, Prawo zamówień publicznych. Orzecznictwo, Warszawa 2007

P. Granecki, Prawo zamówień publicznych. Komentarz, Warszawa 2009
T. Czajkowski (red.), Prawo zamówień publicznych. Komentarz. Wydanie trzecie, Warszawa

2007

W. Dzierżanowski, J. Jerzykowski, M. Stachowiak, Prawo zamówień publicznych. Komentarz,

Warszawa 2007

ŹRÓDŁA PRAWA

Akt prawny

Krótka charakterystyka

Ustawa z dnia 29 stycznia 2004 r. – Prawo zamówień
publicznych (t.j. – Dz. U. z 2007 r. Nr 223, poz. 1655,
z późn. zm.)

Główna regulacja w zakresie polskiego prawa zamówień
publicznych. Dokonuje implementacji Dyrektyw UE

Ustawa z dnia 9 stycznia 2009 r. o koncesji na roboty
budowlane lub usługi (Dz. U. Nr 19, poz. 101, z póżn
zm.)

Szczegółowa regulacja dotycząca jednego z trybów
udzielania zamówień – koncesji na roboty budowlane lub
usługi

Rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 28
stycznia 2010 r. w sprawie wzorów ogłoszeń
zamieszczanych w Biuletynie Zamówień Publicznych
(Dz. U. Nr 12, poz. 69)

W załącznikach są obowiązujące wzory ogłoszeń
wykorzystywanych w procedurze udzielania zamówień
publicznych – np. o zamówieniu, o udzieleniu zamówienia,
o konkursie, wynikach konkursu, o zmianie ogłoszenia.
Wszystkie te ogłoszenia są publikowane w Biuletynie
Zamówień Publicznych

Rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 30
grudnia 2009 r. w sprawie rodzajów dokumentów,
jakich może żądać zamawiający od wykonawcy, oraz
form, w jakich te dokumenty mogą być składane (Dz.
U. Nr 226, poz. 1817)

Określa dokumenty, jakich mogą wymagać zamawiający od
wykonawców

sprawdzenia

warunków

udziału

wykonawców w postępowaniu

Rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 23
grudnia 2009 r. w sprawie średniego kursu złotego w
stosunku do euro stanowiącego podstawę przeliczania
wartości zamówień publicznych (Dz. U. Nr 224, poz.
1796)

Średni kurs złotego w stosunku do euro stanowiący
podstawę przeliczania wartości zamówień publicznych jest
stały i wynosi obecnie 3,839

Rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 2
października 2007 r. w sprawie regulaminu
postępowania

przy

rozpoznawaniu

odwołań

(zmienione rozporządzeniem PRM z 16 października
2008) (Dz. U. Nr 187, poz. 1327, z późn. zm.)

Dotyczy formalnych aspektów postępowania odwoławczego
– regulamin, postępowanie z wniesionym odwołaniem,
posiedzenie i rozprawa

B. III 4. PRAWO ZAMÓWIEŃ PUBLICZNYCH

Rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 23
grudnia 2009 r. w sprawie kwot wartości zamówień
oraz konkursów, od których jest uzależniony
obowiązek przekazywania ogłoszeń Urzędowi
Oficjalnych Publikacji Wspólnot Europejskich

(Dz.

U. Nr 224, poz. 1795)

Określa progi kwotowe, od których mówimy o tzw.
zamówieniach wspólnotowych (bardziej restrykcyjnych).
Obecnie są to kwoty:
125 000 euro dla dostaw lub usług w przypadku zamówień
udzielanych przez zamawiających z sektora finansów
publicznych, z wyłączeniem uczelni publicznych, jednostek
badawczo-rozwojowych, państwowych instytucji kultury
oraz podsektora samorządowego, a także udzielanych przez
zamawiających będących innymi państwowymi jednostkami
organizacyjnymi nieposiadającymi osobowości prawnej;
193 000 euro dla dostaw lub usług w przypadku udzielania
zamówień przez innych zamawiających;
387 000 euro dla dostaw lub usług w przypadku zamówień
sektorowych; oraz
4 845 000 euro dla robót budowlanych w przypadku
zamawiania przez wszystkie podmioty.
Kwoty te są co 2 lata zmieniane

Zarządzenie nr 110 Prezesa Rady Ministrów z dnia 6
grudnia 2004 r. w sprawie nadania statutu Urzędowi
Zamówień Publicznych (zmieniane 2007 i 2008 roku)
(M.P Nr 52, poz. 886)

W załączniku zawiera statut Urzędu Zamówień Publicznych

Dyrektywa 2004/18/WE Parlamentu Europejskiego i
Rady z dnia 31 marca 2004 r. w sprawie koordynacji
procedur udzielania zamówień publicznych na roboty
budowlane, dostawy i usługi (zmieniana w latach
2004, 2005, 2006, 2007 i 2008) (Dz.U. L 134 z
30.4.2004 r., s. 114)

Tzw. dyrektywa klasyczna. Została implementowana do
polskiego systemu źródeł prawa ustawą – prawo zamówień
publicznych

Dyrektywa 2004/17/WE Parlamentu Europejskiego i
Rady z dnia 31 marca 2004 r. koordynująca procedury
udzielania zamówień przez podmioty działające w
sektorach gospodarki wodnej, energetyki, transportu i
usług pocztowych (również zmieniana w latach 2004,
2005, 2006, 2007 i 2008 roku) (Dz. Urz. UE L 134 z
30.4.2004 r., s. 1)

Tzw. dyrektywa sektorowa. Implementowana ustawą –
prawo zamówień publicznych

Dyrektywa Rady z dnia 21 grudnia 1989 r.
w sprawie koordynacji przepisów ustawowych,
wykonawczych i administracyjnych odnoszących się
do stosowania procedur odwoławczych w zakresie
udzielania zamówień publicznych na dostawy i roboty
budowlane (89/665/EWG), zmieniona Dyrektywą
2007/66/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia
11 grudnia 2007 r. (Dz. Urz. WE L 395/33 z
30.12.1989 r., s. 246)

Dyrektywa odwoławcza dotycząca zamówień klasycznych

Dyrektywa Rady 92/13/EWG
z dnia 25 lutego 1992 r. koordynująca przepisy
ustawowe, wykonawcze i administracyjne odnoszące
się do stosowania przepisów wspólnotowych w
procedurach zamówień publicznych podmiotów
działających w sektorach gospodarki wodnej,
energetyki, transportu i telekomunikacji, zmieniona
Dyrektywą 2007/66/WE Parlamentu Europejskiego i
Rady z dnia 11 grudnia 2007 r. (

(Dz. Urz. WE L 76/14

Dyrektywa odwoławcza w zakresie zamówień sektorowych

Poprzednio obowiązywało rozporządzenie z 17 grudnia 2007 r.

B. III 4. PRAWO ZAMÓWIEŃ PUBLICZNYCH

z 23.3.1992 r., s. 315)

Rozporządzenie Komisji (WE) nr 213/2008 z dnia 28
listopada 2007 r. zmieniające rozporządzenie (WE) nr
2195/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady w
sprawie Wspólnego Słownika Zamówień (CPV) oraz
dyrektywy 2004/17/WE i 2004/18/WE Parlamentu
Europejskiego i Rady dotyczące procedur udzielania
zamówień publicznych w zakresie zmiany CPV (Dz.
Urz. UE L 74/1 z 15.3.2008 r., s. 1)

Załącznikiem do tego rozporządzenia jest Wspólny Słownik
Zamówień, czyli ujednolicenie nomenklatury dotyczącej
zamówień publicznych

INFORMACJE OGÓLNE, POJĘCIE ZAMÓWIENIA PUBLICZNEGO

Zamówienie publiczne – umowa cywilnoprawna o charakterze odpłatnym zawierana między
zamawiającym a wykonawcą, której przedmiotem są dostawy, roboty budowlane bądź usługi.
Dostawy – nabywanie rzeczy, praw oraz innych dóbr, w szczególności na podstawie umowy
sprzedaży, dostawy, najmu, dzierżawy oraz leasingu (art. 2 pkt 2 Ustawy)
Roboty budowlane – wykonanie albo zaprojektowanie i wykonanie robót budowlanych w rozumieniu
ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane

(czyli: budowa, a także prace polegające na

przebudowie, montażu, remoncie lub rozbiórce obiektu budowlanego), a także realizację obiektu
budowlanego, za pomocą dowolnych środków, zgodnie z wymaganiami określonymi przez
zamawiającego (art. 2 pkt 8 Ustawy)
Usługi – wszelkie świadczenia, których przedmiotem nie są roboty budowlane lub dostawy, a są
usługami wymienionymi w załączniku II do dyrektywy 2004/18/WE lub w załącznikach XVII A i
XVII B do dyrektywy 2004/17/WE. Załączniki wymieniają liczne usługi. Załącznik II jest zasadniczo
tożsamy z załącznikami XVII A i B (art. 2 pkt 10 Ustawy) – definicja niedawno zmieniona, ale treść
pozostaje tożsama
Reguły kolizyjne – jeżeli zamówienie obejmuje równocześnie usługi oraz inne usługi, dostawy lub
roboty budowlane, do udzielenia zamówienia stosuje się przepisy dotyczące tego przedmiotu
zamówienia, którego wartościowy udział w danym zamówieniu jest największy (art. 5 ust. 2 Ustawy);
jeżeli zamówienie obejmuje równocześnie dostawy oraz usługi albo roboty budowlane oraz usługi, do
udzielenia zamówienia stosuje się przepisy dotyczące tego przedmiotu zamówienia, którego
wartościowy udział w danym zamówieniu jest największy (art. 6 ust. 1 Ustawy); jeżeli zamówienie
obejmuje równocześnie dostawy oraz rozmieszczenie lub instalację dostarczonej rzeczy lub innego
dobra, do udzielenia takiego zamówienia stosuje się przepisy dotyczące dostaw (art. 6. ust. 2); jeżeli
zamówienie obejmuje równocześnie roboty budowlane oraz dostawy niezbędne do ich wykonania, do
udzielenia takiego zamówienia stosuje się przepisy dotyczące robót budowlanych (art. 6 ust. 3); jeżeli
zamówienie obejmuje równocześnie usługi oraz roboty budowlane niezbędne do wykonania usług, do
udzielenia zamówienia stosuje się przepisy dotyczące usług (art. 6 ust. 4)

CHARAKTERYSTYKA UMOWY

Umowa w przedmiocie udzielenia zamówienia publicznego jest odpłatna (ważne jest to, że liczy się
efekt gospodarczy, niekoniecznie kwestie formalnej odpłatności – „Charakter odpłatny umów,
mających za przedmiot zamówienie publiczne, nie wymaga bezpośredniej płatności ceny przez
zamawiającego i może wynikać z innych form wynagrodzenia, jeśli tylko jego uzyskanie nie jest
związanie z ryzykiem ponoszonym przez wykonawcę”

), nienazwana (czyli nieuregulowana

T.j. – Dz.U. z 2006 r., Nr 156, poz. 1118, z późn. zm.

A. Sołtysińska, Europejskie prawo zamówień publicznych. Komentarz, Zakamycze 2006, s. 54.

B. III 4. PRAWO ZAMÓWIEŃ PUBLICZNYCH

bezpośrednio w Kodeksie Cywilnym

), między dwoma odrębnymi podmiotami (nie są zamówieniami

publicznymi tzw. zamówienia in house, czyli między podmiotami uzależnionymi od siebie, np.
gmina udziela zamówienia, w którym chce brać udział spółka ze 100% udziałem gminy). Wzór
umowy jest częścią Specyfikacji Istotnych Warunków Zamówienia (powinna zawierać m.in.: nazwę i
adres zamawiającego, tryb udzielenia zamówienia, opis przedmiotu zamówienia, termin wykonania
zamówienia, opis warunków udziału w postępowaniu, itd. (art. 36)).
Do umowy stosujemy przepisy Kodeksu Cywilnego, chyba, że przepisy ustawy – prawo zamówień
publicznych przewidują inaczej (art. 14).
Jest to umowa szczególna. Pod sankcją nieważności powinna być zawarta na piśmie, w języku
polskim, a oferta nie może wykraczać poza SIWZ (art. 140).
Jeżeli wykonawcy wspólnie ubiegają się o udzielenie zamówienia, to wówczas odpowiadają oni
solidarnie za wykonanie umowy (art. 141)
Umowy w sprawach zamówień publicznych są jawne, dostęp do nich jest na zasadach dostępu do
informacji publicznej (art. 139 ust. 3)
Ustawy prawo zamówień publicznych nie stosuje się m.in. do zamówień o wartości poniżej 14 000
euro, zamówień Narodowego Banku Polskiego związanych z realizacją polityki pieniężnej, zakupu
nieruchomości, umów z zakresu prawa pracy, usług w zakresie badań naukowych i prac rozwojowych
(art. 4)
Zasadniczo występuje zakaz zmian treści oferty (art. 87), nie dotyczy to jednak poprawiania
oczywistych omyłek pisarskich itp. Również samej umowy nie powinno się zmieniać, chyba, że taką
możliwość przewidziano, i określono jej warunki. Zmiana taka podlega unieważnieniu (art. 144).
Wyjątki: sukcesja generalna spółek, sprawa C-454/06 (patrz niżej).
Umowa podlega unieważnieniu

gdy: (art. 146 ust. 1)

Ogłoszenie o zamówieniu nie zostało zamieszczone w Biuletynie Zamówień Publicznych albo
opublikowane w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej, chyba że z przepisów ustawy nie
wynika taki obowiązek

Zamawiający zawarł umowę bez wymaganej zgody wyrażonej w postanowieniu Krajowej
Izby Odwoławczej przed ostatecznym rozstrzygnięciem protestu

Zamawiający dokonał wyboru oferty z rażącym naruszeniem ustawy

W postępowaniu o udzielenie zamówienia doszło do naruszenia przepisów określonych w
ustawie

Zamawiający zawarł umowę w sprawie zamówienia publicznego przed upływem 10 dni od
dnia przekazania zawiadomienia o wyborze oferty (7 dni jeżeli wartość zamówienia jest
mniejsza niż progi kwotowe)

Umowa uznana za nieważną, jest nieważna od momentu zawarcia. Przepisy PZP nie wyłączają
możliwości unieważnienia na podstawie Kodeksu Cywilnego. Legitymowanymi czynnie są strony
oraz Prezes Urzędu Zamówień Publicznych. Uprawnienie Prezesa Urzędu wygasa z upływem 4 lat od
zawarcia/zmiany umowy (art. 144a)

Orzecznictwo:
Wyrok ETS C-107/98 – Teckal: „przepisy dyrektywy 93/36 [wówczas obowiązująca dyrektywa z dnia
14 czerwca 1993 r. koordynująca procedury udzielania zamówień publicznych na dostawy – M.K.]
mają zastosowanie w wypadku, w którym podmiot zamawiający, taki jak organ lokalny, planuje
zawarcie na piśmie, z podmiotem formalnie od niego odrębnym i niezależnym jeśli chodzi o

Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks Cywilny (Dz.U. Nr 16, poz. 93, z późn. zm.)

Przed nowelizacją z grudnia 2009 sankcją nie była unieważnialność, lecz nieważność bezwzględna.

B. III 4. PRAWO ZAMÓWIEŃ PUBLICZNYCH

podejmowanie decyzji, umowy odpłatnej o dostawę produktów, niezależnie od tego czy organ ten jest
sam podmiotem zamawiającym”
Komentarz: Orzeczenie w sprawie Teckal wskazuje na konieczność niezależności w podejmowaniu
decyzji pomiędzy zamawiającym a wykonawcą, dotyczy zamówień in-house
Wyrok ETS C-458/03 – Parking Brixen: „wystarczające jest, co do zasady, aby zamówienie zostało
zawarte między zamawiającym a podmiotem prawnie od niego odrębnym. Nie jest tak jedynie w
przypadku, gdy zamawiający sprawuje nad danym podmiotem kontrolę analogiczną do tej, jaką
sprawuje nad własnymi służbami, gdy jednocześnie podmiot ten wykonuje większą część swojej
działalności wspólnie z zamawiającym lub kilkoma zamawiającymi, w których dyspozycji pozostaje”

Wyrok ETS C-454/06: pojęcie „udzielać” (…) nie obejmuje (…) sytuacji, takiej jaka wystąpiła w
sprawie przed sądem krajowym, w której usługi świadczone na rzecz instytucji zamawiającej przez
pierwotnego usługodawcę zostają przeniesione na innego usługodawcę działającego w formie spółki
kapitałowej, w której pierwotny usługodawca jest jedynym akcjonariuszem, posiadającym kontrolę
nad nowym usługodawcą i udzielającym mu poleceń, jeżeli pierwotny usługodawca w dalszym ciągu
przyjmuje odpowiedzialność za poszanowanie zobowiązań umownych (…) pojęcie „udzielać” (…) nie
obejmuje (…) dostosowania pierwotnej umowy do zmienionych okoliczności zewnętrznych, takich
jak przeliczenie na euro cen pierwotnie wyrażonych w walucie krajowej, minimalna obniżka tych cen
celem ich zaokrąglenia oraz odniesienie do nowego wskaźnika cen, w sytuacji, w której zastąpienie
poprzednio ustalonego wskaźnika zostało przewidziane w pierwotnej umowie.
Komentarz: Wyrok ETS dopuszcza pewne zmiany w treści umowy.

ZASADY PRAWA ZAMÓWIEŃ PUBLICZNYCH

Zasada

Krótkie omówienie

Zachowanie uczciwej konkurencji

Art. 7 ust. 1 zd. 1. Niedozwolona jest nieuczciwa
konkurencja i stosowanie praktyk ograniczających
konkurencję

Równe traktowanie wykonawców

Art. 7 ust. 1 zd. 2

Bezstronność i obiektywizm osób zaangażowanych

Art. 7 ust. 2. Osoby biorące udział w przygotowaniu i
przeprowadzeniu postępowania nie mogą być
stronnicze ani

Jawność

Art. 8 ust. 1

Pisemność

Art. 9 ust. 1

Przejrzystość

Art. 8 ust. 2

Legalizm

Art. 7 ust. 3

Zamawiający – osoba fizyczna, osoba prawna, jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości
prawnej obowiązana do stosowania ustawy (art. 2 pkt 12 PZP); pojęcie zamawiającego odnosi się
zawsze do konkretnego postępowania, a nie do ogólnego zbioru podmiotów, nawet jeżeli generalnie są
one zobowiązane do stosowania PZP

;

Na gruncie dyrektywy 2004/18/WE – art. 1 ust. 9 definicja instytucji zamawiającej

1. państwo

2. jednostki samorządu terytorialnego

3. podmioty prawa publicznego – łącznie musi spełniać następujące przesłanki

Ibidem, s. 55-57.

T. Czajkowski (red.), Prawo zamówień publicznych. Komentarz. Wydanie trzecie, Warszawa 2007, s. 33.

B. III 4. PRAWO ZAMÓWIEŃ PUBLICZNYCH

a) ustanowiony w szczególnym celu zaspokajania potrzeb w interesie ogólnym, które nie

mają charakteru przemysłowego ani handlowego;

b) posiada osobowość prawną;

c) finansowany w przeważającej części przez państwo, JST lub inne PPP; albo taki, którego

zarząd podlega nadzorowi ze strony tych podmiotów; albo taki, w którym ponad połowa
członków organu administrującego, zarządzającego lub nadzorczego została wyznaczona
przez państwo, JST lub inne PPP

4. związki jednostek lub PPP

Podmiot prawa publicznego

„utworzony w celu” podmiot może też prowadzić inną działalność gospodarczą niepolegającą
na zaspokajaniu potrzeb w interesie ogólnym;

zaspokajanie potrzeb w interesie ogólnym nie musi być główną działalnością podmiotu;

działalność ta może też być wykonywana konkurencyjnie przez inne podmioty na rynku (PPP
nie musi być jedynym)

;

powołanie do wykonywania działalności w celu zaspokajania interesu ogólnego nie musi być
ustanowione w akcie powstania takiej jednostki, wystarczy, że podmiot ten ponosi
odpowiedzialność za jego wykonywanie

Nie ma znaczenia, czy zamówienie dotyczy działalności w celu zaspokajania potrzeb w interesie
ogółu, czy też innego rodzaju działalności. Jeżeli podmiot jest uznany za zobowiązany do stosowania
procedur zamówień publicznych, to musi je stosować do każdego rodzaju działalności, zarówno w
celu zaspokajanie potrzeb o charakterze powszechnym jak i nie związanej z nią.

Państwo - ujęcie funkcjonalne

Instytucja, której skład i funkcje są uregulowane ustawowo i która jest uzależniona od władz
publicznych przez przyznanie im uprawnienia do mianowania jej władz, przez gwarancje udzielane
dla zaciąganych przez nią zobowiązań oraz przez finansowanie zamówień publicznych, które
rozdziela, musi być uważana za związaną z państwem w rozumieniu tejże dyrektywy.

Zamawiający na gruncie PZP

I grupa - podmioty, na których obowiązek stosowania PZP jest nakładany bezwarunkowo i w pełnym
zakresie - przede wszystkim podmioty szeroko rozumianego sektora finansów publicznych oraz
innych państwowych jednostek organizacyjnych nieposiadających osobowości prawnej - art. 3 ust. 1 i
2 - obejmują swoim zakresem pojęcie państwa na gruncie dyrektyw

art.4 ustawy z 30 czerwca 2005 r. o finansach publicznych (Dz.U. z 2005 r., Nr249, poz. 2104

C-44/96, C-360/96

C-470/99

C-31/87

B. III 4. PRAWO ZAMÓWIEŃ PUBLICZNYCH

Art. 4. 1. Sektor finansów publicznych tworzą:

1) organy władzy publicznej, w tym organy administracji rządowej, organy kontroli państwowej i
ochrony prawa, sądy i trybunały;
2) gminy, powiaty i samorząd województwa, zwane dalej "jednostkami samorządu terytorialnego",
oraz ich związki;
3) jednostki budżetowe, zakłady budżetowe i gospodarstwa pomocnicze jednostek budżetowych;
4) państwowe i samorządowe fundusze celowe;
5)

uczelnie publiczne;

6) jednostki badawczo-rozwojowe;
7) samodzielne publiczne zakłady opieki zdrowotnej;
8) państwowe i samorządowe instytucje kultury;
9) Zakład Ubezpieczeń Społecznych, Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego i zarządzane
przez nie fundusze;
10) Narodowy Fundusz Zdrowia;
11) Polska Akademia Nauk i tworzone przez nią jednostki organizacyjne;
12) inne państwowe lub samorządowe osoby prawne utworzone na podstawie odrębnych ustaw w
celu wykonywania zadań publicznych, z wyłączeniem przedsiębiorstw, banków i spółek prawa
handlowego.
2. Sektor finansów publicznych dzieli się na podsektory:
1) rządowy, obejmujący organy władzy publicznej, organy kontroli państwowej i ochrony prawa,
sądy i trybunały, organy administracji rządowej, Polską Akademię Nauk i tworzone przez nią
jednostki organizacyjne oraz jednostki wymienione w ust. 1 pkt 3-8, 10 i 12, dla których organem
założycielskim lub nadzorującym jest organ administracji rządowej albo inna jednostka zaliczana do
podsektora rządowego;
2) samorządowy, obejmujący jednostki samorządu terytorialnego, ich organy oraz związki i
jednostki organizacyjne wymienione w ust. 1 pkt 3, 4, 7, 8 i 12, dla których organem założycielskim
lub nadzorującym jest jednostka samorządu terytorialnego;
3) ubezpieczeń społecznych, obejmujący jednostki wymienione w ust. 1 pkt 9.

II grupa - podmioty, na których obowiązek stosowania PZP spoczywa, jeśli spełnione są określone
warunki art. 3 ust. 3 - 7

Zamawiający na gruncie ustawy o koncesji na roboty budowlane lub usługi

Zakres podmiotów zobowiązanych do stosowania tej ustawy został określony nieco odmiennie niż w
ustawie PZP. Katalog podmiotów wymienionych w art.3, obejmuje właściwie większość podmiotów
należących do jednostek sektora finansów publicznych oraz jednostek określonych w art.3 ust.1 pkt 3
PZP.

Art. 3. Ustawę stosuje się do zawierania umowy koncesji przez:

1) organy władzy publicznej, w tym organy administracji rządowej;
2) jednostki samorządu terytorialnego oraz ich związki;
3) państwowe jednostki budżetowe, państwowe zakłady budżetowe i gospodarstwa pomocnicze
państwowych jednostek budżetowych;
4) inne niż wymienione w pkt 1-3 podmioty, które ustanowione zostały w szczególnym celu
zaspokajania potrzeb o charakterze powszechnym, które nie mają charakteru przemysłowego ani
handlowego, posiadają osobowość prawną oraz:

B. III 4. PRAWO ZAMÓWIEŃ PUBLICZNYCH

a) finansowane są w ponad 50 % przez podmioty, o których mowa w pkt 1 lub 2, lub
b) których zarząd podlega nadzorowi ze strony podmiotów, o których mowa w pkt 1 lub 2, lub
c) w których ponad połowa członków organu zarządzającego lub nadzorczego została wyznaczona
przez podmioty, o których mowa w pkt 1 lub 2;
5) inne niż wymienione w pkt 1-4 podmioty, które ustanowione zostały w szczególnym celu
zaspokajania potrzeb o charakterze powszechnym, które nie mają charakteru przemysłowego ani
handlowego, posiadają osobowość prawną oraz:
a) finansowane są w ponad 50 % przez podmioty, o których mowa w pkt 4, lub
b) których zarząd podlega nadzorowi ze strony podmiotów, o których mowa w pkt 4, lub
c) w których ponad połowa członków organu zarządzającego lub nadzorczego została wyznaczona
przez podmioty, o któwych mowa w pkt 4.

Wykonawca - osoba fizyczna, osoba prawna albo jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości
prawnej, która ubiega się o udzielenie zamówienia publicznego, złożyła ofertę lub zawarła umowę w
sprawie zamówienia

- może to być każda osoba, także niebędąca przedsiębiorcą
- jednolite pojęcie o różnym zakresie zależnym od rodzaju procedury oraz stadium postępowania
- za wykonawcę uważa się w procedurach otwartych każdą osobę, która w jakikolwiek sposób
zamanifestowała chęć udziału w postępowaniu, np. poprzez złożenie zapytania co do treści SIWZ

TRYBY UDZIELANIA ZAMÓWIEŃ

Podstawowymi procedurami dla zamawiających klasycznych w postępowaniu o udzielenie
zamówienia są przetarg nieograniczony oraz przetarg ograniczony. Pozostałe tryby mogą zostać
wybrane jedynie przy spełnieniu ściśle określonych przesłanek, wynikających przede wszystkim ze
specyfiki danego zamówienia, szczególnych okoliczności, w jakich składane jest zamówienie, bądź
niepowodzeniu uprzednio prowadzonego postępowania w którymś z trybów podstawowych. Dla
zamawiających sektorowych, oprócz trybu przetargu nieograniczonego i ograniczonego, do procedur
podstawowych należy także tryb negocjacji z ogłoszeniem.

Przetarg nieograniczony (art. 39 – 46)

podstawowa procedura przetargowa
publiczne ogłoszenie o zamówieniu (art. 40):

◦

w siedzibie zamawiającego i na jego stronie internetowej

◦

wartość zamówienia mniejsza niż progi z art.11 ust.8 - ogłoszenie w Biuletynie Informacji
Publicznej

◦

wartość zamówienia jest równa lub przewyższa progi określone w art.11 ust.8 -
przekazanie ogłoszenia Urzędowi Oficjalnych Publikacji Wspólnot Europejskich

◦

wartość zamówienia co najmniej 20 mln euro na roboty budowlane , a co najmniej 10 mln
euro na dostawy lub usługi - również w dzienniku lub czasopiśmie o zasięgu
ogólnopolskim

oferty mogą składać wszyscy zainteresowani wykonawcy

Przetarg ograniczony (art. 47 – 53)

procedurę rozpoczyna publiczne ogłoszenie o przetargu - warunki jak przy przetargu
nieograniczonym

B. III 4. PRAWO ZAMÓWIEŃ PUBLICZNYCH

wykonawcy składają wnioski o dopuszczenie o przetargu

etap kwalifikacji - zamawiający decyduje, którzy wykonawcy spełniają kryteria udziału w

przetargu i zaprasza ich do składania ofert (od 5 do 20 wykonawców włącznie)

Negocjacje z ogłoszeniem (art. 54 – 60)

procedurę rozpoczyna publiczne ogłoszenie o przetargu - warunki jak przy przetargu
nieograniczonym

wykonawcy składają wnioski o dopuszczenie o przetargu

etap kwalifikacji - wybór wykonawców dopuszczonych do udziału w postępowaniu

zaproszenie wybranych wykonawców do składania ofert niezawierających ceny - co
najmniej 3 wykonawców; a jeżeli wartość jest równa lub wyższa niż progi z art.11 ust.8 - co
najmniej 5 wykonawców

negocjacje

zaproszenie do składania ofert - wszystkich wykonawców, którzy złożyli oferty wstępne
niepodlegające odrzuceniu

tryb dopuszczalny dla zamawiających klasycznych przy spełnieniu co najmniej jednej z

następujących przesłanek:
a) w postępowaniu prowadzonych uprzednio w trybie przetargu nieograniczonego,

ograniczonego lub dialogu konkurencyjnego wszystkie oferty zostały odrzucone, a
pierwotne warunki zamówienia nie zostały w istotny sposób zmienione;

b) w wyjątkowych sytuacjach, gdy charakter dostaw, usług lub robót budowlanych lub

związane z nimi ryzyko uniemożliwia wcześniejsze dokonanie ich wyceny;

c) nie można z góry określić szczegółowych cech zamawianych usług w taki sposób, aby

umożliwić wybór najkorzystniejszej oferty w trybie przetargu nieograniczonego lub
ograniczonego;

d) przedmiotem zamówienia są roboty budowlane prowadzone wyłącznie w celach

badawczych, doświadczalnych lub rozwojowych, a nie w celu zapewnienia zysku lub
pokrycia poniesionych kosztów badań lub rozwoju;

e) wartość zamówienia jest mniejsza niż kwoty określone w przepisach wydanych na

podstawie art.11 ut.8

dla zamawiających sektorowych funkcjonuje jako tryb zwykły - zawsze dopuszczalny

Dialog konkurencyjny (art. 60a – 60e)

po publicznym ogłoszeniu o zamówieniu zamawiający prowadzi z wybranymi przez siebie
wykonawcami dialog,

po zakończeniu dialogu następuje zaproszenie do składania ofert

tryb dopuszczalny przy spełnieniu łącznie następujących przesłanek:
a) nie jest możliwe udzielenie zamówienia w trybie przetargu nieograniczonego lub

przetargu ograniczonego, ponieważ ze względu na szczególnie złożony charakter
zamówienia nie można opisać przedmiotu zamówienia zgodnie z art.31 i 31 lub
obiektywnie określić uwarunkować prawnych i finansowych

b) cena nie jest jedynym kryterium wyboru najkorzystniejszej ofert

tryb ten jest stosowany, jeżeli zamawiający ma określony cel, jednak nie jest w stanie określić
dokładnie sposobu jego osiągnięcia, a jest możliwość zastosowaniu kilku rozwiązań

Negocjacje bez ogłoszenia (art. 61 – 65)

B. III 4. PRAWO ZAMÓWIEŃ PUBLICZNYCH

Zamówienie z wolnej ręki (art. 66 – 68)

zamawiający udziela zamówienia po negocjacjach tylko z jedynym wykonawcą

dopuszczalne, gdy zachodzi jedna z przesłanek:

a) dostawy, usługi lub roboty budowlane mogą być świadczone tylko przez jednego

wykonawcę (z przyczyn technicznych, związanych z ochroną praw wyłącznych czy w
przypadku udzielania zamówień w zakresie działalności twórczej lub artystycznej)

b) konieczne jest natychmiastowe wykonanie zamówienia (ze względu na wyjątkową sytuację

niewynikającą z przyczyn leżących po stronie zamawiającego)

c) w przypadku zamówień dodatkowych (dotychczasowemu wykonawcy, gdy wartość nie

przekracza

50% podstawowego, a także oddzielenie zamówienia wymagałoby

niewspółmiernie wysokich kosztów lub wykonanie zamówienia podstawowego jest
uzależnione od wykonanie dodatkowego) i uzupełniających (dotychczasowemu wykonawcy
dostaw, jeżeli wartość nie przekracza 20% zamówienia podstawowego a zmiana polega na
rozszerzeniu dostaw, przy czym zmiana wykonawcy prowadziłaby do niekompatybilności lub
nieproporcjonalnie dużych trudności technicznych)

d) jest możliwe udzielenie zamówienia na dostawy na szczególnie korzystnych warunkach w

związku

likwidacją

lub

postępowaniem

upadłościowym

podmiotu

Zapytanie o cenę (art. 69 – 73)

Licytacja elektroniczna (art. 74 – 81)

KONCESJA NA ROBOTY BUDOWLANE I USŁUGI

Dawniej regulowana przez przepisy artykułów 128 – 131 PZP, obecnie przeniesione do odrębnej
ustawy z dnia 9 stycznia 2009 r. o koncesji na roboty budowlane lub usługi (Dz. U. z 2009 r. Nr
19, poz. 101).

Jest to umowa zawierana między koncesjonariuszem a koncesjodawcą, której przedmiotem mogą
być usługi lub roboty budowlane w rozumieniu ustawy PZP. Szczególny charakter tej umowy polega
na sposobie płatności za wykonane zamówienie, gdyż wynagrodzeniem za roboty budowlane może
być wyłączne prawo do korzystania z obiektu budowlanego lub usługi albo takie prawo wraz z
płatnością (art.1 ust. 2). Płatność nie może prowadzić do odzyskania całości związanych z
wykonywaniem koncesji nakładów poniesionych przez koncesjonariusza. Koncesjonariusz ponosi w
zasadniczej części ryzyko ekonomiczne wykonywania koncesji (art. 1 ust. 3).

Podmioty obowiązane do stosowania niniejszej ustawy zostały określone w rozdziale o
zamawiających w PZP.

W przeciwieństwie do ustawy PZP, ustawa o koncesji (...) nie posługuje się jednolitym pojęciem
wykonawcy dla wszystkich podmiotów ubiegających się o udzielenie koncesji. Ustawa ta rozróżnia
pojęcia:

zainteresowanego podmiotu - czyli osoby fizycznej, osoby prawnej albo jednostki

organizacyjnej nieposiadającej osobowości prawnej lub grupy takich podmiotów,
zainteresowanych udziałem w postępowaniu o zawarcie umowy koncesji,

kandydata - zainteresowany podmiot, który złożył wniosek o zawarcie umowy koncesji,

oferenta - zainteresowany podmiot, który złożył ofertę,

B. III 4. PRAWO ZAMÓWIEŃ PUBLICZNYCH

koncesjonariusza - zainteresowany podmiot, z którym zawarto umowę koncesji.

Wyłączenia stosowania ustawy (pełny katalog – art. 4) m. in.:

1. umowa objęta jest tajemnicą państwową, jej wykonaniu muszą towarzyszyć szczególne środki

bezpieczeństwa albo wymaga tego ochrona podstawowych interesów państwa,

2. wykonywanie przez koncesjodawców działalności związanej z udostępnianiem, eksploatacją i

świadczeniem publicznie dostępnych usług za pomocą publicznej sieci telekomunikacyjnej,
jeżeli umowa ma być zawarta wyłącznie w celu wykonywania działalności tego rodzaju

3. na podstawie umowy międzynarodowej,

4. z podmiotem, który na mocy prawa ma wyłączne prawo do wykonywania działalności będącej

przedmiotem koncesji,

5. na usługi - jeżeli wymaga tego interes publiczny, który może być związany w szczególności z

zagrożeniem ciągłości realizowania zadania będącego przedmiotem koncesji na usługi, a
którego wystąpienia koncesjodawca dochowując należytej staranności nie mógł przewidzieć -
w takiej sytuacji zawierając umowę, wszczyna się postępowanie o zawarcie umowy koncesji;
umowa taka nie może obowiązywać dłużej, niż do dnia zakończenia tego postępowania (art. 4
ust.1 pkt 7 w zw. z ust.2).

Koncesjodawca prowadząc postępowanie ma obowiązek przestrzegać zasad równości i uczciwej
konkurencji (art. 6). Odnosi się to przede wszystkim do opisu przedmiotu zamówienia w specyfikacji
technicznej.

Przebieg postępowania:

Opublikowanie ogłoszenia o koncesji w Biuletynie Zamówień Publicznych, w siedzibie
koncesjodawcy i jego stronie internetowej oraz przesłanie Urzędowi Oficjalnych Publikacji
Wspólnot Europejskich

Składanie wniosków przez podmioty zainteresowane udziałem w postępowaniu.

Zaproszenie do udziału w negocjacjach wybranych kandydatów.

Negocjacje.

Zaproszenie do składania ofert i przesłanie opisu warunków koncesji - postępowanie może
być prowadzone nawet, jeśli wpłynęła tylko jedna oferta.

Wybranie najkorzystniejszej oferty.

Złożenie przez wybranego oferenta dokumentów potwierdzających spełnianie warunków
udziału w postępowaniu.

Zawarcie umowy.

Odwołanie postępowania może nastąpić tylko ze względu na wystąpienie okoliczności
przewidzianych w ogłoszeniu o koncesji, nie wolno jednak zastrzegać możliwości odwołania
postępowania bez podania przyczyny (art.19).

Kryteria oceny ofert (katalog niewyczerpujący):

czas trwania koncesji,

Obowiązek przesłania ogłoszenia Urzędowi Oficjalnych Publikacji WE występuje zawsze i nie jest zależny

od wartości zamówienia i relacji do kwot określonych w przepisach wydanych na podstawie art. 11 ust.8
PZP.

B. III 4. PRAWO ZAMÓWIEŃ PUBLICZNYCH

wysokość współfinansowania przedmiotu koncesji ze środków oferenta,

koszty użytkowania przedmiotu koncesji,

wysokość opłaty za usługę świadczoną na rzecz osób trzecich korzystających z przedmiotu
koncesji,

jakość wykonania,

wartość techniczna,

właściwości estetyczne i funkcjonalne,

aspekty środowiskowe,

rentowność,

termin wykonania przedmiotu koncesji.

Mogą dotyczyć także właściwości zainteresowanego podmiotu.

Umowa koncesji powinna być zawarta na czas uwzględniający zwrot nakładów poniesionych przez
koncesjonariusza w związku w wykonywaniem koncesji i nie może być dłuższy niż (art. 24):

30 lat w przypadku koncesji na roboty budowlane,

15 lat w przypadku usług,

chyba że okresu zwrotu nakładów ma być dłuższy.

ETAPY PROCEDUR UDZIELANIA ZAMÓWIEŃ PUBLICZNYCH

Etap ogłoszeń
Ogłoszenia zamieszcza się w Biuletynie Zamówień Publicznych lub publikuje w Dzienniku
Urzędowym UE (zamówienia ponad progi kwotowe) (art. 11 ust. 1)
Ogłoszenia w BZP – drogą elektroniczną, w Dzienniku Urzędowym UE – pisemnie, faksem lub drogą
elektroniczną
Dokonanie zmiany treści ogłoszenia – przedłużenie terminu składania wniosków o dopuszczenie do
udziału w postępowaniu lub termin składania ofert o czas niezbędny do wprowadzenia zmian we
wnioskach lub ofertach, jeżeli jest to konieczne (art. 12a), w przypadku zmian istotnych
przedłużenie terminu jest obligatoryjne
Przedmiot zamówienia opisuje się w sposób jednoznaczny i wyczerpujący, za pomocą dostatecznie
dokładnych i zrozumiałych określeń, uwzględniając wszystkie wymagania i okoliczności mogące
mieć wpływ na sporządzenie oferty, w sposób nie utrudniający uczciwej konkurencji, bez używania
znaków towarowych, patentów lub pochodzenia, chyba że jest to uzasadnione specyfiką
przedmiotu zamówienia i zamawiający nie może opisać przedmiotu zamówienia za pomocą
dostatecznie dokładnych określeń, a wskazaniu takiemu towarzyszą wyrazy "lub równoważny" (art.
29)
Wyjątki, kiedy nie jest konieczny etap ogłoszeń:

Tryb negocjacji bez ogłoszenia

Tryb zamówienia z wolnej ręki (omówione w osobnych częściach)

Etap kwalifikacji
Polega na badaniu zdolności wykonawców do realizacji zamówienia.
O udzielenie zamówienia mogą ubiegać się wykonawcy, którzy spełniają warunki,
dotyczące: (art. 22)

posiadania uprawnień do wykonywania określonej działalności lub czynności, jeżeli przepisy

prawa nakładają obowiązek ich posiadania;

B. III 4. PRAWO ZAMÓWIEŃ PUBLICZNYCH

posiadania wiedzy i doświadczenia;

dysponowania odpowiednim potencjałem technicznym oraz osobami zdolnymi do wykonania

zamówienia;

sytuacji ekonomicznej i finansowej

Przesłanki wykluczenia wykonawców: (art. 24)

Wyrządzenie szkody nie wykonując zamówienia lub wykonując je nienależycie, jeżeli szkoda
ta została stwierdzona prawomocnym orzeczeniem sądu, które uprawomocniło się w okresie 3
lat przed wszczęciem postępowania

Otwarcie likwidacji lub ogłoszenie upadłości, z wyjątkiem wykonawców, którzy po
ogłoszeniu upadłości zawarli układ zatwierdzony prawomocnym postanowieniem sądu, jeżeli
układ nie przewiduje zaspokojenia wierzycieli przez likwidację majątku upadłego

Zaleganie z uiszczeniem podatków, opłat lub składek na ubezpieczenia społeczne lub
zdrowotne, chyba, że uzyskali zwolnienie, odroczenie lub rozłożenie na raty

Prawomocne skazanie za przestępstwo popełnione w związku z postępowaniem o udzielenie
zamówienia, przestępstwo przeciwko prawom osób wykonujących pracę zarobkową,
przestępstwo przekupstwa, przestępstwo przeciwko obrotowi gospodarczemu lub inne
przestępstwo popełnione w celu osiągnięcia korzyści majątkowych, a także za przestępstwo
skarbowe lub przestępstwo udziału w zorganizowanej grupie albo związku mających na celu
popełnienie przestępstwa lub przestępstwa skarbowego (dotyczy również członków organu
zarządzającego osoby prawnej)

Orzeczenie zakazu ubiegania się o zamówienia

Niespełnienie warunków udziału w postępowaniu

W rozporządzeniu PRM z 30 grudnia 2009 zostały określone dokumenty mogące
potwierdzać zdolność techniczną, ekonomiczną i finansową. Mogą to być np.:

Wykaz zrealizowanych dostaw, usług i robót budowlanych

Sprawozdanie finansowe lub jego część

Wykonywanie bezpośrednio czynności związanych z przygotowaniem postępowania

Niezłożenie oświadczenia o spełnianiu warunków udziału w postępowaniu lub dokumentów
potwierdzających spełnianie tych warunków

Niewniesienie wadium

Etap wyboru oferty najkorzystniejszej. Oferta przetargowa
Wykonawca może złożyć jedną ofertę – forma pisemna, lub elektroniczna za zgodą. Musi ona
odpowiadać treści SIWZ (art. 82)
Dopuszcza się składanie ofert wariantowych, jeżeli zostało to przewidziane w SIWZ, a cena nie jest
jedynym kryterium wyboru oraz ofert częściowych jeśli przedmiot zamówienia jest podzielny
(art. 83)
Ofertę można wycofać lub zmienić przed upływem terminu do składania ofert.
Oferty złożone po terminie zwraca się bez otwierania (art. 84)
Terminy związania ofertą:
Termin określony w SIWZ, jednak nie dłużej niż: (art. 85)

30 dni - jeżeli wartość zamówienia jest mniejsza niż progi kwotowe;
90 dni - jeżeli wartość zamówienia dla robót budowlanych jest równa lub przekracza

wyrażoną w złotych równowartość kwoty 20 000 000 euro, a dla dostaw lub usług –
10 000 000 euro;

60 dni - jeżeli wartość zamówienia jest inna niż w/w.

B. III 4. PRAWO ZAMÓWIEŃ PUBLICZNYCH

Przesłanki odrzucenia oferty: (art. 89)

Niezgodność z ustawą

Treść nie odpowiada treści SIWZ

Złożenie oferty stanowi czyn nieuczciwej konkurencji

Oferta zawierająca rażąco niską cenę

Wówczas najpierw zwraca się w formie pisemnej do wykonawcy o udzielenie
wyjaśnień

Złożenie przez wykonawcę wykluczonego z udziału w postępowaniu o udzielenie zamówienia
lub niezaproszonego do składania ofert

Błędy w obliczeniu ceny

Niezgodzenie się na poprawienie omyłki

Unieważnienie postępowania: (art. 93)

Brak oferty

Cena najkorzystniejszej oferty przewyższa kwotę, którą zamawiający zamierza przeznaczyć

na sfinansowanie zamówienia chyba, że może ją zwiększyć

Istotna zmiana okoliczności, która sprawia, że udzielenie zamówienia nie leży już w interesie

publicznym, czego nie można było przewidzieć (rebus sic stantibus)

Postępowanie jest obarczone wadą, która przesądza o unieważnialności umowy w sprawie

zamówienia publicznego

Środki europejskie

, które zamawiający zamierzał przeznaczyć na sfinansowanie zamówienia

nie zostały mu przyznane, a możliwość unieważnienia na tej podstawie została przewidziana
(ta ostatnia przesłanka stwarza tylko możliwość unieważnienia postępowania, jest to
przesłanka fakultatywna

Oceny ofert dokonuje się według kryteriów określonych w SIWZ (art. 91). Najistotniejsze wydają się
cena oraz cena i inne kryteria przedmiotowe. Nie dopuszczalne jest stosowanie kryteriów związanych
z właściwościami wykonawcy, a w szczególności jego wiarygodności ekonomicznej, technicznej lub
finansowej.

Zawarcie umowy
Umowę zawiera się w terminie nie krótszym niż:

a) 10 dni od dnia przesłania zawiadomienia o wyborze najkorzystniejszej oferty (jeżeli

przesłano zgodnie z art. 27 ust. 2 – faksem lub drogą elektroniczną); gdy wartość
zamówienia przekracza progi kwotowe

b) 15 dni – jeżeli przesłano zawiadomienie w inny sposób, a wartość przekracza progi

kwotowe

c) 5 dni – gdy zamówienie jest o wartości niższej niż określona w progach kwotowych, a

zawiadomienie zostało przesłane faksem lub drogą elektroniczną

d) 10 dni – jeżeli wartość jest niższa niż progi kwotowe, a zawiadomienie wysłano w inny

sposób

Wyjątki – sytuacje, gdy umowę można zawrzeć szybciej:

a) Złożono tylko jedną ofertę
b) Umowa dotyczy zamówienia udzielanego w trybie negocjacji bez ogłoszenia,

dynamicznego systemu zakupów albo umowy ramowej

Środki pochodzące z budżetu Unii Europejskiej lub niepodlegające zwrotowi środki z pomocy udzielonej

przez państwa członkowskie Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA)

B. III 4. PRAWO ZAMÓWIEŃ PUBLICZNYCH

c) Nie odrzucono żadnej oferty ani nie wykluczono żadnego wykonawcy (ew. odwołanie

wstrzymuje do czasu rozpatrzenia) – w przypadku zamówień o wartości mniejszej niż
progi kwotowe

d) Nie wykluczono żadnego wykonawcy w trybie licytacji elektronicznej. Jeżeli

wykluczono, to termin zostaje wstrzymany do upływu terminu na wniesienie odwołania

Gdy wykonawca uchyla się od zawarcia umowy (lub nie wnosi wymaganego zabezpieczenia
wykonania umowy), to można zawrzeć bez postępowania umowę z najkorzystniejszym z pozostałych,
chyba że zachodzą przesłanki unieważnienia postępowania.

ZAMÓWIENIA SEKTOROWE

Rodzaje działalności to m.in.: (Szczegółowo wymienione w art. 132)

Poszukiwanie, rozpoznawanie lub wydobywanie gazu ziemnego, ropy naftowej oraz jej

naturalnych pochodnych, węgla brunatnego, węgla kamiennego i innych paliw stałych (sektor
energetyki)

Zarządzanie lotniskami, portami morskimi lub śródlądowymi oraz ich udostępnianie
przewoźnikom powietrznym, morskim i śródlądowym (sektor transportu)

Tworzenie sieci przeznaczonych do świadczenia publicznych usług związanych z produkcją,

przesyłaniem lub dystrybucją energii elektrycznej, gazu lub ciepła lub dostarczanie energii
elektrycznej, gazu albo ciepła do takich sieci lub kierowanie takimi sieciami (energetyka)

Świadczenie usług pocztowych

W zakresie działalności sektorowej ustawę – Prawo zamówień publicznych stosuje się dopiero po
przekroczeniu progów kwotowych
Zamawiający:
Osoby prawne, utworzone w szczególnym celu zaspokajania potrzeb o charakterze powszechnym
niemających charakteru przemysłowego ani handlowego, jeżeli są finansowane w ponad 50 % przez
jednostki finansów publicznych lub państwowe jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości
prawnej lub te jednostki posiadają ponad połowę udziałów albo akcji, lub sprawują nadzór nad
organem zarządzającym, lub mają prawo do powoływania ponad połowy składu organu nadzorczego
lub zarządzającego i ich związki

Podmioty wykonujące działalność na podstawie praw szczególnych lub wyłącznych
Tryby podstawowe:

przetarg nieograniczony
przetarg ograniczony

negocjacje z ogłoszeniem

Zamówienia sektorowego można udzielić w trybie negocjacji bez ogłoszenia, jeżeli:
1) zachodzi jedna z okoliczności, o których mowa w art. 62 ust. 1;
2) w postępowaniu prowadzonym uprzednio w trybie negocjacji z ogłoszeniem nie wpłynął żaden
wniosek o dopuszczenie do udziału w postępowaniu, nie zostały złożone żadne oferty lub wszystkie
oferty zostały odrzucone na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 2 ze względu na ich niezgodność z opisem
przedmiotu zamówienia, a pierwotne warunki zamówienia nie zostały w istotny sposób zmienione.
Zamówienia sektorowego można udzielić w trybie zamówienia z wolnej ręki, m.in. jeżeli:
1) zachodzi jedna z okoliczności, o których mowa w art. 67 ust. 1 pkt 1-5 oraz pkt 8 i 9;

B. III 4. PRAWO ZAMÓWIEŃ PUBLICZNYCH

2) w związku z trwającymi przez bardzo krótki okres szczególnie korzystnymi okolicznościami
możliwe jest udzielenie zamówienia po cenie znacząco niższej od cen rynkowych;
Główne wyłączenia:

Wykonywanie działalności polegającej na dostarczaniu gazu lub ciepła do sieci, jeżeli
produkcja gazu lub ciepła stanowi niezbędną konsekwencję prowadzenia innej działalności, a
obroty z tego tytułu nie przekraczają 20 % (art. 137 ust. 1)

Wykonywanie działalności polegającej na dostarczaniu energii elektrycznej do sieci, jeżeli
produkcja energii elektrycznej jest niezbędna do prowadzenia innej działalności, i nie
przekracza 30 % produkcji (art. 137 ust. 2)

Wykonywanie działalności polegającej na dostarczaniu wody pitnej do sieci, jeżeli produkcja
wody jest niezbędna dla prowadzenia innego rodzaju działalności, dla celów własnych i nie
przekracza 30 % produkcji (art. 137 ust. 3)

Generalnie zamówienia sektorowe są bardziej liberalnie traktowane.

ŚRODKI OCHRONY PRAWNEJ

Zasady i informacje ogólne:
Efektywność
Szybkość
Równe traktowanie wszystkich wykonawców
Niedyskryminacja wykonawców krajowych
Zasada interesu

Środki ochrony prawnej przysługują wykonawcom i uczestnikom konkursu, a także innym osobom,
jeżeli ich interes prawny w uzyskaniu zamówienia doznał lub może doznać uszczerbku w wyniku
naruszenia przez zamawiającego przepisów ustawy (art. 179 ust. 1), skarga do sądu przysługuje też
zamawiającemu (art. 179 ust. 1a)
Ponadto, środki wobec ogłoszenia o zamówieniu oraz SIWZ przysługują organizacjom wpisanym na
listę z art. 154 pkt 5. Jest to lista na którą mogą zostać wpisane podmioty działające na podstawie
przepisów o:

a) Izbach gospodarczych
b) Rzemiośle
c) Samorządzie zawodowym niektórych przedsiębiorców
d) Organizacjach pracodawców
e) Samorządach zawodowych architektów, inżynierów budownictwa oraz urbanistów

Wpisu/odmowy wpisu/wykreślenia z listy dokonuje Prezes Urzędu w drodze decyzji administracyjnej
(art. 154a)

Środek

Do kogo składany

Możliwe rozstrzygnięcia

Charakterystyka

Protest

Zamawiający

Uwzględnienie

protestu

Oddalenie protestu

Może być wnoszony przeciw działaniom i
zaniechaniem zamawiającego (art. 180 ust. 1)
Istnieje możliwość przystąpienia do protestu
(art. 181 ust. 3 – 7)
Do czasu ostatecznego rozstrzygnięcia
protestu zamawiający nie może zawrzeć

Dla pewnego porównania i ze względów dydaktycznych pozostawiono rozważania dotyczące protestu,

jednakże należy podkreślić ich historyczny charakter.

Rozważania nieaktualne, patrz: przypis 13.

B. III 4. PRAWO ZAMÓWIEŃ PUBLICZNYCH

umowy (art. 182 ust. 1)
Protest ostatecznie rozstrzygnięty a) jeżeli nie
przysługuje odwołanie – wraz z
rozstrzygnięciem przez zamawiającego
protestu lub z upływem terminu na jego
rozstrzygnięcie
b) jeżeli nie wniesiono odwołania - z
upływem terminu do wniesienia odwołania
c) w przypadku wniesienia odwołania - z
dniem wydania postanowienia kończącego
postępowanie odwoławcze albo wyroku Izby

Odwołanie

Krajowa Izba
Odwoławcza za
pośrednictwem
Prezesa Izby

Uwzględnienie

odwołania

Odrzucenie

odwołania

Oddalenie odwołania

Odpowiednie stosowanie KPC o sądzie
polubownym (arbitrażowym), jeśli ustawa nie
stanowi inaczej (art. 185 ust. 7). Konieczność
uiszczenia wpisu (art. 187 ust. 1 pkt 2). Izba
nie może nakazać zawarcia umowy (art. 192
ust. 6). Izba nie może orzekać co do zarzutów,
które nie zostały zawarte w odwołaniu (art.
192 ust. 7). Orzeczenie Izby, po stwierdzeniu
przez sąd jego wykonalności, ma moc prawną
na równi z wyrokiem sądu (art. 197 ust. 1)

Skarga do
sądu

Sąd okręgowy
właściwy ze
względu na
siedzibę
zamawiającego, za
pośrednictwem
Prezesa Izby

Wyrok oddalający

skargę

Zmiana zaskarżonego

orzeczenia i orzeczenie
wyrokiem co do istoty
sprawy

Postanowienie w

pozostałych sprawach

Na orzeczenie Izby. Musi spełniać wymogi
pisma procesowego. Odpowiednio stosuje się
przepisy KPC o apelacji (art. 198a ust. 2). Sąd
nie może orzekać co do zarzutów, które nie
były przedmiotem odwołania (art. 198f ust. 4)
Od wyroku nie przysługuje skarga kasacyjna,
z wyjątkiem Prezes Urzędu, który może ją
złożyć (art. 198g ust. 1)

Orzecznictwo:
Wyrok ETS C-26/03 – Stadt Halle: oprotestować można czynność zamawiającego podjętą jeszcze
przed ogłoszeniem przetargu
Wyrok ETS C-230/02 – Grossman Air Service: ograniczenia dotyczące terminów wnoszenia środków
odwoławczych
Wyrok ETS C-129/04 – Espace Trianon: zgodnie z prawem krajowym nie jeden z tych członków
indywidualnie, lecz jedynie wszyscy razem członkowie stowarzyszenia
ad hoc, nieposiadającego jako takie osobowości prawnej, którzy uczestniczyli w postępowaniu
udzielenia zamówienia publicznego i nie uzyskali tego zamówienia, mogli wnieść odwołanie od
decyzji udzielenia zamówienia.
Komentarz: interes prawny może być wymagany wobec całego konsorcjum.

PREZES URZĘDU ZAMÓWIEŃ PUBLICZNYCH

1. centralny organ administracji rządowej
2. powoływany i odwoływany przez Prezesa Rady Ministrów
3. nadzór nad nim sprawuje Prezes Rady Ministrów
4. jego obsługę zapewnia Urząd Zamówień Publicznych
5. kompetencje (art. 154):
6. uprawnienia kontrolne:

W wyniku nowelizacji z grudnia 2009 r. jest to podstawowy środek odwoławczy.

B. III 4. PRAWO ZAMÓWIEŃ PUBLICZNYCH

a) kontrola udzielania zamówień pod kątem ich zgodności z ustawą - w siedzibie Urzędu
b) kontrola doraźna:

1. na wniosek lub z urzędu w przypadku uzasadnionego podejrzenia, że mogło dojść do

naruszenia przepisów ustawy, które mogło mieć wpływ na jego wynik;

2. nie później niż w terminie 4 lat od zakończenia postępowania;
3. z wnioskiem może wystąpić instytucja zarządzająca określona w art. 165 ust. 4 PZP
4. kończy się doręczeniem zamawiającemu informacji o jej wyniku - prawo na

zgłoszenie zastrzeżeń w ciągu 7 dni

5. w przypadku stwierdzenia nieprawidłowości Prezes może:

1. zawiadomić lub wystąpić z wnioskiem o ukaranie do właściwego rzecznika

dyscypliny finansów publicznych

2. nałożyć karę pieniężną
3. wystąpić do sądu o stwierdzenie nieważności umowy w całości lub w części

c) kontrola uprzednia zamówień współfinansowanych ze środków UE

1. dotyczy zamówień lub umów ramowych o wartości co najmniej:

1. 20 000 000 euro dla robót budowlanych
2. 10 000 000 euro dla dostaw i usług

2. wszczynana w momencie przekazania Prezesowi kopii dokumentów postępowania

(jeszcze przed zawarciem umowy)

3. wszczęcie powoduje zawieszenie biegu terminu związania ofertą
4. kończy się doręczeniem zamawiającemu informacji o jej wyniku - prawo na

zgłoszenie zastrzeżeń w ciągu 7 dni