Czasy angielskie podzielić można na:
- proste (po angielsku “simple”),
- ciągłe (po angielsku “continuous”),
- uprzednie (po angielsku “perfect”),
- dokonane uprzednie (po angielsku “past perfect”).
Drugi podział rozgranicza:
- czasy teraźniejsze (po angielsku “present”),
- czasy przeszłe (po angielsku “past”),
- czasy przyszłe (po angielsku “future”).
Każdy czasy gramatyczny ma stronę
czynną (po angielsku “active”) i stronę bierną (po angielsku “passive”).
Kiedy uwzględni się wszystkie możliwości, do dyspozycji mamy dwadzieścia cztery różne konstrukcje
czasowe – choć oczywiście niektóre z nich są stosowane rzadziej, a niektóre częściej.
Warto pamiętać, że zarówno polskie nazwy angielskich czasów, jak tłumaczenia zdań na język polski nie
oddają pełnego znaczenia – w naszym języku po prostu brakuje odpowiednich konstrukcji, by dokładnie
wyrazić angielskie subtelności. Dlatego zarówno nazw czasów, jak i samych wzorów zdań najlepiej uczyć
się od razu po angielsku – unikniemy wtedy kłopotliwych pomyłek wynikających z przenoszenia polskich
schematów na inny język.
Trzeba mieć na uwadze, że w gramatyce angielskiej czasy gramatyczne (“tenses”) nie zawsze mają
bezpośrednie przełożenie na czas zajścia opisywanego zdarzenia (“time”) – np. do wyrażania przekonań o
przyszłości nieraz używa się czasu teraźniejszego prostego (“present simple”).
Jak wspomniano powyżej, użycie poszczególnych czasów omówione jest w oddzielnych rozdziałach. W tym
haśle przedstawione zostanie zestawienie
zbiorcze wszystkich czasów oraz przykłady. Stronę czynną (“active”) oznaczono skrótem ACT, zaś stronę
bierną (“passive”) – skrótem PAS. Zestawienie wyczerpuje wszystkie możliwości gramatyczne, ale należy
pamiętać, że niektóre z powstałych konstrukcji są niezmiernie rzadkie, prawie nigdy nie używane w
rzeczywistych tekstach czy wypowiedziach. Konstrukcje możliwe gramatycznie, ale dość rzadkie
oznaczono plusem, natomiast struktury praktycznie bezużyteczne – dwoma plusami.
I. Czasy teraźniejsze (“present tenses”):
teraźniejszy prosty (“present simple”):
(1 ACT) I teach people how to use the computer.
Uczę ludzi jak obsługiwać komputer.
(1 PAS) I am taught how to use the computer.
Jestem instruowany jak obsługiwać komputer.
teraźniejszy ciągły (“present continuous”):
(2 ACT) I am teaching people how to use the computer.
(Właśnie) uczę ludzi jak obsługiwać komputer.
(2 PAS) I am being taught how to use the computer.
(Właśnie) jestem instruowany jako obsługiwać komputer.
- teraźniejszy uprzedni (“present perfect”):
(3 ACT) I have taught people how to use the computer.
(Ostatnio) uczę ludzi, jak obsługiwać komputer.
(Ostatnio) uczyłem ludzi, jak obsługiwać komputer.
(3 PAS) I have been taught how to use the computer.
(Ostatnio) jestem uczony, jak obsługiwać komputer.
- teraźniejszy uprzedni ciągły (“present perfect continuous”):
(4 ACT) I have been teaching people how to use the computer.
(Właśnie) uczę ludzi, jak obsługiwać komputer.
(Właśnie) uczyłem ludzi, jak obsługiwać komputer.
(4 PAS) + + I have been being instructed how to use the computer.
(Właśnie) jestem uczony, jak obsługiwać komputer.
II. Czasy przeszłe (“past tenses”):
- przeszły prosty (“past simple”):
(5 ACT) I taught people how to use the computer.
Uczyłem ludzi, jak obsługiwać komputer.
(5 PAS) I was taught how to use the computer.
Uczono mnie, jak obsługiwać komputer.
- przeszły ciągły (“past continuous”):
(6 ACT) I was teaching people how to use the computer.
(Właśnie) uczyłem ludzi, jak obsługiwać komputer.
(6 PAS) I was being taught how to use the computer.
(Właśnie) uczono mnie, jak obsługiwać komputer.
- przeszły uprzedni (“past perfect”):
(7 ACT) I had taught people how to use the computer.
(Wcześniej) uczyłem ludzi, jak obsługiwać komputer.
(7 PAS) I had been taught how to use the computer.
(Wcześniej) uczono mnie, jak obsługiwać komputer.
- przeszły uprzedni ciągły (“past perfect continuous”):
(8 ACT) I had been teaching how to use the computer.
(Wtedy wcześniej) uczyłem ludzi, jak obsługiwać komputer.
(8 PAS) + + I had been being taught how to use the computer.
(Wtedy wcześniej) uczono mnie, jak obsługiwać komputer.
III. Czasy przyszłe (“future tenses”):
- przyszły prosty (“future simple”):
(9 ACT) I will teach people how to use the computer.
Będę uczył ludzi, jak obsługiwać komputer.
(9 PAS) I will be taught how to use the computer.
Będę uczony, jak obsługiwać komputer.
- przyszły ciągły (“future continuous”):
(10 ACT) I will be teaching people how to use the computer.
Będę (wtedy) uczył ludzi, jak obsługiwać komputer.
(10 PAS) + + I will be being taught how to use the computer.
Będę (wtedy) uczony, jak obsługiwać komputer.
- przyszły uprzedni (“future perfect”):
(11 ACT) By 2010 I will have taught people how to use the computer for 10 years.
W 2010 roku minie 10 lat, od kiedy uczę ludzi, jak obsługiwać komputer.
(11 PAS) + By 2010 I will have been taught how to use the computer for 10 years.
W 2010 roku minie 10 lat, od kiedy jestem uczony, jak obsługiwać komputer.
- przyszły uprzedni ciągły (“future perfect continuous”):
(12 ACT) + By 2010 I will have been teaching people how to use the computer for 10 years.
W 2010 roku minie 10 lat mojego uczenia ludzi, jak obsługiwać komputer.
(12 PAS) + + By 2010 I will have been being taught how to use the computer for 10 years.
W 2010 roku minie 10 lat mojej nauki, jak obsługiwać komputer.
Zapamiętanie poszczególnych czasów angielskich może ułatwić poniższa tabela.
Czas
Strona Przeszły(“past”)
Teraźniejszy
(“present”)
Przyszły
(“future”)
ACT
“I taught
“I teach”
“I will teach”
Prosty (“simple”)
PAS
“I was taught”
“I am taught”
“I will be
taught”
ACT
“I was teaching”
“I am teaching”
“I will be
teaching”
Ciągły
(“continuous”)
PAS
“I was being
taught”
“I am being
taught”
++ “I will be
being taught”
ACT
“I had taught”
“I have taught”
“I will have
taught”
Uprzedni
(“perfect”)
PAS
“I had been
taught”
“I have been
taught”
+ “I will have
been taught”
ACT
“I had been
teaching”
“I have been
teaching”
+ “I will have
been teaching”
uprzedni ciągły
(“perfect
continuous”)
PAS
++ “I had been
being taught”
++ “I have been
being taught”
++ “I will have
been being
taught”
ACT (“active”) – strona czynna
PAS (“passive”) – strona bierna