Interaktywna Encyklopedia Pnącza ogrodowe 2005 - informacje o roślinach > zastosowania pnączy > na altankach, pergolach, murach


















































 




witamy!






informacje o roślinach






encyklopedia






o szkółce






oferta






linki






kontakt


 






 
charakterystyka i uprawa


 
zastosowania pnączy


 
więcej informacji







  
powojniki


  
inne pnącza

  
niskie rośliny okrywowe
  




  
na altankach, pergolach, murach

  
na płotach i jako osłony

  
na naturalnych podporach i okrywowe

  
w pojemnikach na balkonach i tarasach

  
na kwiaty cięte






  
systematyka i nazewnictwo

  
porady

  
artykuły o pnączach

  
artykuły w Internecie
 





 jesteś tu:
informacje o roślinach > zastosowania pnączy > na altankach, pergolach, murach

Pnącza na
altankach, pergolach, murach





Clematis 'Purpurea Plena Elegans'


Atrakcję ogrodu mogą stanowić różnego rodzaju konstrukcje obsadzone
pnączami, np.: pergole, altany, trejaże, łuki, bramki, kratki czy trójnogi.
Pnącza są bardzo
plastyczne, dostosowujące się do kształtu podpór, które pokrywają. Ich silny
wzrost i duża dekoracyjność sprawiają, że odgrywają szczególną rolę w ogrodzie.
Zajmują mało miejsca, a dają szybko efekt dzięki masie wytworzonej zieleni,
pięknym kwiatom lub ozdobnym owocom. Stwarzają osłony od wiatru, kurzu i słońca
oraz oczyszczają powietrze wzbogacając je w życiodajny tlen.


Częstym problemem nowo powstających ogrodów jest brak cienistego miejsca,
gdzie w upalne letnie dni można schronić się przed palącym słońcem. Na
wyrośnięcie drzewa, którego korona stworzy takie miejsce, trzeba czekać
kilkanaście lat. Z pnączy obrastających altanę, pergolę lub inne osłony
można wyczarować zaciszne i ocienione miejsce w ciągu kilku - kilkunastu
miesięcy. Do tego celu szczególnie dobrze nadają się np.:
akebia pięciolistkowa,
winobluszcz pięciolistkowy,
dławisz,
wiciokrzewy,
glicynie,
winorośl pachnaca,
rdestówka Auberta lub
powojniki z Grupy Tangutica,
Grupy Vitalba (zwłaszcza odmiana
'Paul Farges') lub z
Grupy Viticella, ale
z powodzeniem mogą być użyte również inne pnącza. Przy ich pomocy mogą powstać
urozmaicone miejsca zabaw dla dzieci, np.: z cienistymi tunelami czy szałasami.



Clematis montana var. rubens'



Celastrus orbiculatus 'Hercules' na pergoli na dachu warszawskiej BUW


Dużą atrakcję większości pnączy stanowią barwne kwiaty, mogące
uczynić ogród kolorowym od wczesnej wiosny do późnej jesieni. Szczególnie dużo
form i barw zapewniają
powojniki, ale pięknie wyglądają również kwiaty
wiciokrzewów czy
milinów. Nie można zapomnieć również o
glicynii, która kwitnie krótko (1-3 tygodnie)
ale jej kwieciste kaskady na długo pozostają w pamięci. Sadząc koło siebie
rośliny o różnym kolorze kwiatów, można uzyskać piękne kompozycje barwne, a
dobierając odmiany kwitnące w różnych porach roku, można mieć w ogrodzie
rośliny kwitnące od końca kwietnia (np.
powojniki z grupy Grupy Atragene, czy
Clematis montana i jego odmiany) aż do końca września (np. odmiany
'Ernest Markham',
'Jackmanii',


Glicynia porastająca dach altany

'Jan Paweł II',
'Lady Betty Balfour',
'Pink Fantasy',
'Rouge Cardinal',
'Aureolin') a nawet (w przypadku
Clematis 'Bill MacKenzie')
do końca października.

Świetnie nadają się do takich nasadzeń odmiany kwitnące
bardzo obficie przez całe lato, (np.
'Comtesse de Bouchaud',
'Etoile Violette',
'Madame Julia Correvon',
'Polish Spirit' czy
'Paul Farges'). Wiele pnączy ma
pachnące kwiaty (np.:
wiciokrzew przewiercień,
wiciokrzew pomorski,
wiciokrzew Heckrotta,
wiciokrzew japoński 'Halliana',
winorośl pachnąca czy
powojniki południowy,
potrójny i
jesienny). Posadzone w pobliżu drzwi, furtki,
altany, ławki czy okna roztaczają przyjemną, kojącą woń. Zapach uwydatnia się
najbardziej wieczorem. Wyczuwalny jest zwłaszcza w miejscach osłoniętych od
wiatru.

Obficie owocująca Actinidia arguta 'Jumbo'




Owoce
pnączy czasem są równie, a nawet bardziej atrakcyjne
od kwiatów. U
cytryńca i
wielu odmian aktinidi są jadalne, smaczne i zdrowe.
Pnącza te łączą walory rośliny ozdobnej i użytkowej. Fioletowe owoce
winnika zmiennego 'Elegans' i żółto-czerwone
dławisza wprowadzają do ogrodu dodatkowe
barwy jesienią. Puszyste owocostany powojników tworzą na roślinach peruki,
które zdobią rośliny również zimą, formując kunsztowne kształty w połączeniu ze
śniegiem czy szrenią.



Pnącza
sprzyjają ptakom w ogrodzie, oferując im bezpieczne
schronienie i miejsce do gniazdowania. Szczególnie przydatne do tego będą
umiarkowanie lub silnie rosnące gatunki, np.:
winobluszcze,
wiciokrzewy,
rdestówka Auberta,
dławisz, liczne
powojniki czy tworzący plątaninę cienkich pędów przykrytych dachówkowato
ułożonymi sercowatymi liśćmi
miesięcznik kanadyjski. Owoce
wiciokrzewów,
dławisza czy
winnika mogą stanowić ich jesienny pokarm. Ptaki ożywią nasz
ogród, a za gościnę odwdzięczą się zjadając szkodniki.

Prowadzenie powojników i
innych pnączy przy różnego rodzaju ogrodzeniach czy ścianach jest bardzo
popularne.



 zobacz również:


 • uprawa powojników

Powojniki
czepiają się podpór ogonkami liściowymi, dlatego podpory muszą być niezbyt
grube. Do muru można przymocować np. kawałki siatki, kraty lub też pojedyncze
pręty albo linki. Rozstawa oczek w kracie 25 x 25 cm zapewni równomierne
pokrycie ściany roślinami, a odsunięcie podpory od ściany, o co najmniej 1,5-2
cm ułatwi owijanie się liści dookoła podpór. W zależności od tego, jak szczelną
i wysoką osłonę chcemy uzyskać dobieramy odmiany silniej rosnące (np.
'Bill MacKenzie',
'Paul Farges',
'Lambton Park',
Clematis montana var. rubens),
średnio silnie rosnące (np.:
'Star of India',
'Jackmanii',
'Etoile Violette',
'Błękitny Anioł',
'Kardynał Wyszyński',
'Comtesse de Bouchaud',
'Mrs Cholmondeley',
'Polish Spirit' albo inne odmiany z
Grupy Viticella), lub
słabiej rosnące (np.
'Dominica',
'Piilu',
'The President' i odmiany z
Grupy Atragene jak
'Frankie',
'Pamela Jackman', czy
'Markham's Pink').


Parthenocissus tricuspidata 'Veitchii' na ścianie domu


Większość innych pnączy wspina się wijąc dookoła podpór, niektóre mogą się
piąć po płaskich ścianach, bez dodatkowych podpór, przytrzymując się ścian
korzeniami przybyszowymi (
bluszcz,
hortensja pnąca,
milin,
trzmielina Fortune'a,
przywarka japońska) lub specjalnymi przylgami
(winobluszcze). Pnącza można wykorzystać
do okrycia ścian budynków, co poza walorami dekoracyjnymi ociepla
budynki zimą, a cieniuje i ochładza latem oraz sprzyja osuszeniu ścian,
osłaniając je przed deszczem i pobierając nadmiar wody z okolic fundamentów.
Najlepiej do tego celu nadają się
winobluszcze, ale można tak prowadzić również
bluszcz czy
milin, a (zapewniając podpory) także wszystkie pozostałe pnącza.



Hedera helix 'Thorndale' na ścianie budynku zimą


Pnącza zimozielone
(bluszcz,
wiciokrzew Girarda,
wiciokrzew Henryiego czy
wiciokrzew japoński) mogą stworzyć zieloną
osłonę przez cały rok. Trzeba pamiętać jednak o ich ograniczonej
mrozoodporności, ograniczając ich stosowanie do rejonów o łagodniejszym
klimacie (np.: zachodnia, południowa lub centralna Polska). Nie powinno
stosować się
pnączy zimozielonych w miejscach silnie nasłonecznionych,
sprzyjających przemarzaniu. Liście
pnączy mogą zdobić nie tylko przeróżnymi odcieniami zieleni, wiele odmian ma
barwne liście. Warto choćby wspomnieć o żółtolistnym
chmielu (odmiana 'Aurea'), żółto unerwionych liściach
wiciokrzewu japońskiego 'Aureoreticulata',
srebrzysto-stalowo-zielonych liściach
przywarki japońskiej 'Moonlight',
biało-różowo-zielonych liściach
aktinidii pstrolistnej 'Adam' czy
winnika zmiennego 'Elegans'. Jesienią szkarłatną barwą liści pokrywają się
winobluszcze oraz
winorośl japońska i
amurska.

Pnącza mogą szybko przykryć
nieefektowne budynki,

różnego rodzaju szopy, magazyny i śmietniki, chowając je przed oczami naszych
gości. Jeśli chcemy mieć efekt w ciągu jednego roku, najlepiej do tego celu
nadają się:
rdestówka Auberta,
chmiel czy
powojniki z Grupy Tangutica i
Grupy Vitalba (zwłaszcza
'Paul Farges'), jeśli
możemy poczekać 2-3 lata, dobry efekt możemy uzyskać stosując któreś z


Clematis Grupa Tangutica 'Lambton Park' na ogrodzeniu

pozostałych pnączy, np.:
winobluszcz pięciolistkowy,
wiciokrzew japoński 'Halliana',
wiciokrzew pomorski 'Serotina',
wiciokrzew Girarda,
dławisze,
winoblusz trójklapowy,
aktinidię pstrolistną,
winnik tojadowaty,
miesięcznik kanadyjski,
glicynie,
winorośla i
obwojnik.



Pnącza mogą pokrywać różnego rodzaju ogrodzenia (np: siatki) i poza
walorami dekoracyjnymi, osłaniając nas przed oczyma ciekawskich. Spełniając
funkcję żywopłotu, zajmują mniej miejsca, wymagają mniej pracy i dają szybciej
oczekiwany efekt. Szczególnie dobrze do tego celu nadaje się
winobluszcz pięciolistkowy, ale mogą tak być wykorzystane niektóre powojniki (np.: odmiany
z



 zobacz również:


 • pnącza na płotach i jako osłony

Grupy Tangutica i
Grupy Vitalba - zwłaszcza
'Paul Farges' oraz odmiany
'Etoile Violette' i
'Polish Spirit'),
rdestówka Auberta (zieloną ścianę można uzyskać w 4-6 tygodni) oraz
chmiel i
wiciokrzewy.




zobacz również:

• jak kupować pnącza? • dławisz (Celastrus) • powojnik alpejski i niektóre odmiany z Grupy Atragene • powojnik całolistny i pochądzące od niego odmiany z Grupy Integrifolia • powojniki z Grupy Viticella • wiciokrzew (Lonicera) • charakterystyka i uprawa • encyklopedia • więcej informacji • złożone wyszukiwanie

 

 informacje o roślinach > zastosowania pnączy > na altankach, pergolach, murach
Ostatnia modyfikacja: 2005-01-23.

Projekt i realizacja stron: Grzegorz Marczyński. Strony są zarządzane przez system WMS.
(c) 2005 Szczepan Marczyński - Wszelkie Prawa Zastrzeżone - Kopiowanie zdjęć i tekstów zabronione.