Historia powszechna 1953-1963

Sytuacja w Rosji po śmierci Stalina (5.III.1953)
Powstaje Triumwirat ą Mołotow, Beria, Chruszczow
Beria zostaje aresztowany w VI.1953 ą w triumwiracie zastępuje go Malenkow

premier
Odprężenie
liberalizacja
prywatna inicjatywa
Chruszczow przesuwa Malenkowa z premiera na wice premiera i premierem zostaje
Bułganin
Mołotow + Malenkow = stalinowcy óprzeciwko Chruszczowowi
który postanawia ich
skompromitować.
24.II.1956
tajne posiedzenie XX zjazdu KPZR ą tajny referat Chruszczowa ą
potępienie Stalina
Próba zamachu stanu przez (Mołotowa , Malenkowa, Kaganowicza) gdy Chruszczow
wraca z Finlandii
interwencja Żukowa
Od XI 1957
po plenum KC
Chruszczow umacnia pozycję i z liberała staje się
konserwatystą

Polityka zewnętrzna ZSRR:
propozycja spotkania w IV 1953 między ZSRR, WB, USA
nie następuje
kryzys berliński
17.VI. 1953
SED podnosi normy i obniża wynagrodzenia

powstanie w Berlinie
Reakcja państw zachodnich : RFN do nato w X. 1954

poparte przez Bundestag w III. 1955
oficjalne przyjęcie 5.V.1955
W odpowiedzi utworzony zostaje Układ Warszawski ą 14.V.1955 (Polska, ZSRR,
Czechosłowacja, NRD, Węgry, Bułgaria, Rumunia i Albania (do 1961)
dow. Koniew
+ DOKP
Doradczy komitet Polityczny.
V. 1955
niepodległość dla Austrii pod warunkiem nie jednoczenia się z RFN
X.1955 Austria ogłasza neutralność
Sytuacja na Węgrzech:
- Rakoszi
1952-1953
zezwala na liberalne reformy (rząd Nagyłiego) i w 1955
odwołuje go ze stanowiska (wzrost popularności Rakosziego)
- VII 1956 ą Rakoszi usunięty z partii
nowy I sek. Erno Gero : kryzys
gospodarczy + terror policji politycznej AVH = ludzie chcą powrotu Rakosziego
- następuje uroczysty pochówek Rajka 6.X.1956 ą manifestacje ą do Węgier
dociera informacja o odwilży w Polsce (manifestacje poparcia)
- 24.X.1956 ą powstanie na Węgrzech
część wojsk po stronie powstańców
- nowy przywódca partii Kadar premier Nagy ą walka z Rosjanami
- partia uznaje, że powstanie nie ma charakteru politycznego Ł nagy zwraca się
do Andropowa (ambasador ZSRR) z żądaniem wyjścia wojsk rosyjskich z Węgier
- 30.X.1956
nowy rząd
I.XI.1956 rząd ogłasza wyjście Węgier z Układu
Warszawskiego
- 4.XI 1956
Rosjanie atakują Budapeszt
Kadar ą ucieka na prowincje, tworzy
komunistyczny rząd i prosi Rosjan o przywrócenie porządku 11.XI.1956 pada
stolica
walki na prowincji do 8.XII.1956
- władzę przejmuje Kadar i rządzi do 1988
- straty: 20 tyś zabitych + 200 tyś na emigrację







Konflikty na Bliskim Wschodzie
ą 14.V.1948
powstanie państwa Izrael
decyzja ONZ z 1957
z 57% Palestyny
powstanie Izrael
Atak państw arabskich na Izrael
determinacja Żydów
skuteczna Obrona

utrata znacznego terytorium
ą VI.1948
Izrael prosi o rozejm - ONZ wszczyna procedurę rozejmową
Żydzi
wykorzystują czas na intensywne zbrojenia w XI.1948
mają przewagę.
ą rozejmy z Egiptem (I), Liban (III), Jordania(IV), Syria(VI) 1949
nie
satysfakcjonujące
W Egipcie władze przejmuje Ruch Wolnych Oficerów
1952 obalenie króla Farucha
1953
deportowano Farucha - Egipt republiką socjalistyczną
od 1954 Egiptem
rządzi Naser
ą Egipt potrzebuje energii
plan regulacji Nilu- potrzebne są pieniądze

Naser zwraca się o banków brytyjskich i amerykańskich o pożyczkę (odmowa)

1956
nacjonalizacja kanału Sueskiego
kasa za przepłynięcie
wcześniej
Naser zamyka cieśninę przez którą Izrael otrzymywał broń (1955)
ą Egipt gromadzi wojska na granicy I óE
ą plan Kadesh
Izrael atakuje pierwszy -, Francja + Wielka Brytania ląduje po
środku aby rozdzielić walczących
ą 29.X.1956
początek realizacji planu Kadesh
walki o kanał sueski +
bombardowania przez Francję i WB Kairu Ł ZSRR grozi WB atakiem atomowym

Rosjanie proszą USA o pomoc dyplomatyczną
ą 7.XI.1956
zawieszenie broni
ą 22.XII.1956 Francja i WB wycofują się z Egiptu
Konflikt kubański
ą 4.X.1957
start pierwszej rakiety w kosmos (radzieckiej)
przewaga Rosjan
Amerykanie przystępują do wyścigu
są z tyłu i potrzebują czasu
gra na
zwłokę
konferencje w Genewie (V.1959) i Waszyngtonie (IX.1959)
Chruszczow w USA

mówi że zakończy zimną wojnę
ą zestrzelenie U2 nad ZSRR 1.V.1960
Gary Powers
5.V. Chruszczow informuje o
zestrzeleniu, a J.F.K. mówi że to samolot meteorologiczny
Amerykanie
odmawiają wstrzymania lotów Ł ZSRR zrywa stosunki dyplomatyczne
ą konferencja ONZ
IX.1960 Chruszczow atakuje USA i WB za kolonializm kontra
USA i WB oskarżenie ZSRR o neokolonializm ( JFK obiecał, że USA staną do
wyścigu rakietowego i stawią czoła komunizmowi w Azji = w czasie kampanii
wyborczej)
ą 1961 nasilenie konfliktów z powodu JFK
mur berliński 12/13.VIII.1961 => JFK
leci do Berlina Zachodniego
ą historia komunizmu na Kubie (od 1934 Kuba niepodległa :Batista
prezydent =
1944 kryzys na Kubie
Batista ucieka na Florydę a w 1952 powraca jako dyktator
ŁKubańczycy się buntują = F.Castro ą VI.1956
próba lądowania na Kubie

rozbity przez wojsko rządowe ucieka w góry Ł partyzantka Castro
ma przewagę
nad armią Batisty / Powstaje Kubański Front Wyzwolenia = I.1959 Batista ucieka
z Kuby na Dominikanę
ą 15.IV.1961
USA = CIA próba przewrotu na Kubie
lądowanie w Zatoce Świń =
kompromitacja ą Castro wygrał z USA
ą 1962 Rosjanie wysyłają na Kubę rakiety i samoloty = U2 wykrywają budowane
bazy i rakiety na statkach
ą 15.X.1962
29.X.1962 = wymiana not dyplomatycznych między Chruszczowem a
Kennedym
29.X.1962
odpuścili Ł5.VIII.1963
podpisanie umowy o ograniczeniu zbrojeń
atomowych (polityka odprężenia)