skonstruowali z"oŻone z
MATERIA¸OZNAWSTWO
cienkich warstw, wielokrot-
nie "adowalne ogniwa, któ-
Plastikowa moc re dajÄ… napi´cie dochodzÄ…ce
do 3 V  wystarczajÄ…co wy-
Demonstracja mocy
sokie, aby mog"o byç przy-
lekkich akumulatorów
datne. Starannie dobrana
kombinacja tworzyw sztucz-
kumulatory sÄ… ci´Å»kie i moÅ»e nych pos"uÅ»y"a im za elek-
to potwierdziç kaÅ»dy, kto dÄ™wi- trody (rozpoznanych jako
Aga" przenoĘny komputer. W fluorofenylotiofeny). ¸Ä…czy
niektórych zastosowaniach, od sateli- je Żel polimerowy zawiera-
tów po sprz´t bojowy, oznacza to coĘ jÄ…cy zwiÄ…zek boru. Ogniwa
CA¸KOWICIE PLASTIKOWY akumulator
wi´cej niÅ» po prostu niewygod´  po- te mogÄ… zmagazynowaç wi´-
moÅ»e daç nawet 3V napi´cia.
waÅ»nie ogranicza skutecznoĘç dzia"a- cej energii elektrycznej w
nia sprz´tu. Badacze z Johns Hopkins przeliczeniu na gram niÅ»
University zaproponowali obiecujÄ…ce ogniwa kwasowo-o"owiowe lub niklo- dowania potrzebujÄ… specjalnych uk"a-
rozwiązanie  akumulator zrobiony wo-kadmowe, chociaŻ jeszcze nie tak dów elektronicznych. Ponadto, jak za-
w ca"oĘci z tworzywa sztucznego. Jesz- duÅ»o jak akumulatory litowe. uwaÅ»a Suter, powinny byç hermetycz-
cze kilka lat temu powszechnie uwaÅ»a- Suter, który opracowuje uÅ»ytkowÄ… nie zamkni´te  co nie jest "atwe.
no, Å»e wykonanie takiego urzÄ…dzenia form´ ogniw z tworzyw sztucznych, W dodatku terroryĘci mogliby uznaç je
jest niemoŻliwe. Jednak w marcu br. Jo- twierdzi, Że brak metalu czyni je bez- za uŻyteczne do budowy niewykrywal-
seph J. Suter z Applied Physics Labo- pieczniejszymi i bardziej przyjaznymi nych bomb-listów.
ratory (Laboratorium Fizyki Stosowa- dla Ęrodowiska od akumulatorów za- Obawa przed takim zastosowaniem
nej) zademonstrowa" je U.S. Air Force wierających o"ów, kadm lub lit. Zapew- zadecydowa"a, Że odmówi" dalszych
wspierajÄ…cym finansowo te badania. Jest nia teÅ», Å»e badacze zajmujÄ…cy si´ aku- informacji badaczowi z Iraku. Dotych-
to akumulator z tworzywa sztuczne- mulatorami w zasadzie  wierzą, Że czas wyprodukowane akumulatory
go umoÅ»liwiajÄ…cy godzinne zasilanie w przysz"oĘci przestawimy si´ na aku- z tworzyw sztucznych majÄ… celowo
radiotelefonu. mulatory polimerowe lub plastikowe . wbudowanÄ… metalowÄ… siatk´, dzi´ki
Skonstruowanie takiego akumulatora Inną zaletą akumulatorów z tworzyw czemu są wykrywalne aparatami
wiÄ…za"o si´ z pokonaniem kilku technicz- sztucznych jest ich elastycznoĘç, co po- rentgenowskimi.
nych przeszkód. WĘród nich najbardziej zwala dopasowaç je do nieregularnych Jak deklaruje Suter, Å»adna z tych wad
oczywista jest ta, Å»e tworzywa sztuczne przestrzeni. W jednym z pierwszych najprawdopodobniej nie b´dzie stano-
sÄ… zwykle izolatorami. MoÅ»na to jednak projektów przeznaczonych do prezen- wiç przeszkody we wprowadzeniu ich
zmieniç, wprowadzajÄ…c do niektórych tacji proponuje si´ wykorzystanie ich do sprzedaÅ»y. Poehler twierdzi ponad-
typów polimerów  domieszki . Do- w po"ączeniu z bateriami s"onecznymi to, Że nowe materia"y elektrodowe, któ-
mieszkami są substancje, które albo do- w turystycznych odbiornikach Global- re przechodzą obecnie pierwsze testy,
starczajÄ… dodatkowych elektronów do nego Systemu Lokalizacji (GPS). W ro- mogÄ… zmagazynowaç 10 razy wi´cej
przenoszenia "adunku, albo zabierajÄ… ku 1998 planowane jest testowanie ba- energii niÅ» fluorofenylotiofeny.
elektrony, tworzÄ…c  dziury przewodzÄ…- terii takich ogniw na satelicie. Suter Akumulatory z tworzyw sztucznych,
ce "adunek przez przyjmowanie elektro- mówi, Å»e interesujÄ… si´ nimi nawet gdyby znalaz"y rzeczywiĘcie zastoso-
nów. ZwiÄ…zki chemiczne zwane polipir- sprzedawcy hamburgerów w celu ich wanie, mog"yby staç si´ prawdziwÄ… ma-
rolami stosuje si´ obecnie, w kombinacji zastosowania w gadajÄ…cych torbach pa- szynÄ… do robienia pieni´dzy. Zespó"
z metalami, w dost´pnych na rynku pierowych. Obecnie naradza si´ on z Johns Hopkins University spodziewa
ogniwach, akumulatory jednak wykona- z wytwórcami baterii, w jaki sposób si´, Å»e w lecie tego roku zostanÄ… wyda-
ne wy"Ä…cznie z polipirroli dajÄ… zbyt ni- akumulatory te zrolowaç, by otrzymaç ne patenty pokrywajÄ…ce swoim zakre-
skie napi´cie, by mog"y byç uÅ»yteczne. ogniwa rozmiaru AA. sem wszystkie typy polimerowych aku-
Ostatnio Theodore O. Poehler i Peter Akumulatory z tworzyw sztucznych mulatorów.
C. Searson z Johns Hopkins University majÄ… kilka wad. Do optymalnego na"a- Tim Beardsley
ÂWIAT NAUKI Czerwiec 1997 23
MARTIN H. SIMON
SABA