1
Część II Edukacja i praca
Spis treści
Strona
Ścieżka
Lekcja 1 Szukanie pracy
2
1-10
Lekcja 2 Edukacja szkolna
6
11-20
Lekcja 3 Praca zawodowa
10
21-30
Lekcja 4 Kursy i szkolenia
14
31-40
Lekcja 5 Kontakty w pracy
18
41-50
Lekcja 6 Na emeryturze
22
51-61
Autor: Dorota Guzik
Konsultacja językowa: Lara Kalenik, Tadeusz Z. Wolański
Lektorzy: Lara Kalenik, Barbara Kubica-Daniel, Michael Brown, Aleksy Perski, Tadeusz Z. Wolański
Nagranie i mastering: Mariusz Zaczkowski Studio MTS
© DIM Nauka i Multimedia
ul. Milskiego 1; 80-809 Gdańsk
www.audiokursy.pl
e-mail: info@dimnim.pl
tel. (58) 324 91 51 fax. (58) 324 91 52
2
1
W tej lekcji szukamy pracy lub dodatkowego zajęcia i podczas rozmowy kwalifikacyjnej
rozmawiamy z pracodawcą o naszych zaletach i oczekiwaniach. Nauczymy się, jak zrobić dobre
wrażenie i w jaki sposób podkreślić nasze walory. Dowiemy się też, o jakie kwestie należy
zapytać, starając się o pracę.
Ćwiczenie 1
2
Słuchaj dialogu.
-
Good afternoon, Mrs King. Please, sit down.
-
Thank you.
-
I’d like to ask you some questions. Alright?
-
Yes, of course.
-
You’d like to work as a teacher in our kindergarten. Why do you want this job?
-
Well, I like working with children very much. I think they’re passionate and sensitive,
and we can learn a lot from them.
-
But it’s a difficult job… you know… very responsible.
-
Yes, you need to be clever and talented to be a good teacher.
-
Well then, what are you good at?
-
I’m a calm and patient person. I think children like that, and they trust me easily. I’ve
got a lot of ideas for working with children, so they’re always interested and motivated.
-
Sounds good. And what do you expect?
-
I’d like a part-time job. Now I’m looking after my grandchildren so I can’t work long
hours but I can start early in the morning.
-
OK. And what about your qualifications…
Ćwiczenie 2
3
W czasie rozmowy kwalifikacyjnej pracodawca zwraca się do kandydata z różnymi
pytaniami. Słuchaj i powtarzaj.
Chciałbym zadać panu kilka pytań.
I’d like to ask you some questions.
Dlaczego chce pan tę pracę?
Why do you want this job?
Co jest ważne w tej pracy?
What’s important in this job?
Jaką jest pan osobą?
What are you like?
W czym jest pan dobry?
What are you good at?
Czego się pan spodziewa?
What do you expect?
3
Jakie ma pan kwalifikacje?
What are your qualifications?
Czy ma pan doświadczenie?
Do you have any experience?
Jakie zna pan języki?
What languages do you speak?
Czym się pan interesuje?
What are you interested in?
Pamiętaj!
4
Chcąc wywrzeć jak najlepsze wrażenie podczas rozmowy kwalifikacyjnej, używamy
odpowiednich zwrotów podkreślających nasze zalety i zaangażowanie. Aby je wyrazić,
stosujemy czas teraźniejszy Present Simple, gdyż cechy o których mówimy są stałe, np. I like
looking after elderly people. – Lubię opiekować się starszymi ludźmi. Możemy też zastosować
czasownik can – mogę, potrafię, aby wyrazić możliwość wykonywania jakiejś czynności lub
nasze umiejętności, np. I can start work early in the morning. – Mogę zaczynać pracę
wcześnie rano.; I can speak Russian very well. – Bardzo dobrze znam język rosyjski.
Ćwiczenie 3
5
Słuchaj i powtarzaj przydatne zdania.
Bardzo lubię pracować z dziećmi.
I like working with children very much.
Musisz być bystry i utalentowany, żeby być
dobrym nauczycielem.
You need to be clever and talented to be a
good teacher.
Mam mnóstwo pomysłów do pracy z
dziećmi.
I’ve got a lot of ideas for working with
children.
Jestem dobra w prowadzeniu zajęć
sportowych.
I’m good at sports activities.
Uczę się bardzo szybko.
I can learn very quickly.
Mogę pracować długo.
I can work long hours.
Mogę zaczynać pracę wcześnie rano.
I can start work early in the morning.
Potrafię motywować ludzi.
I can motivate people.
Jestem spokojną i cierpliwą osobą.
I’m a calm and patient person.
Interesuję się historią i turystyką.
I’m interested in history and travel.
Ćwiczenie 4
6
Słuchaj i powtarzaj zwroty, które warto wymienić podczas rozmowy w sprawie pracy.
spokojny
calm
rzetelny
reliable
cierpliwy
patient
pracowity
hard-working
bystry
clever
pewny siebie
self-confident
utalentowany
talented
punktualny
punctual
zainteresowany
interested
odpowiedzialny
responsible
zmotywowany
motivated
towarzyski
sociable
pełen pasji
passionate
wrażliwy
sensitive
4
Ćwiczenie 5
7
Teraz odpowiadaj na pytania lektora. Po każdym pytaniu usłyszysz przykładową odpowiedź.
1.
Do you like your work?
…
Yes, I do. I like looking after people.
2.
What’s important in your job?
…
You need to be patient and hard-working to be a good nurse.
3.
What are you like?
…
I think I’m a calm and sensitive person and the patients trust me.
4.
What are you good at?
…
I’m good at helping people.
5.
What are you interested in?
…
I’m interested in music and travel.
Pamiętaj!
8
Podczas rozmowy w sprawie pracy rozmawiamy też o naszych oczekiwaniach czy
wymaganiach. Możemy zastosować czasowniki to expect – oczekiwać, spodziewać się, np.
What do you expect? – Czego się pan / pani spodziewa? lub to want – chcieć, np. I want a
full-time job. – Chcę pracy na pełen etat. albo zwrot would like – chciałbym, np. I’d like to
have health insurance. – Chciałbym mieć ubezpieczenie zdrowotne.
Ćwiczenie 6
9
Słuchaj i powtarzaj przydatne zdania.
Chciałbym pracować na cały etat.
I ‘d like a full-time job.
Chcę pracy na pół etatu.
I want a part-time job.
Szukam pracy tymczasowej.
I’m looking for a temporary job.
Chciałbym podpisać umowę.
I’d like to sign the contract.
Czy mam ubezpieczenie zdrowotne?
Do I have health insurance?
Jaka jest pensja podstawowa?
What’s the basic salary?
Czy mogę spodziewać się jakichś premii?
Can I expect any bonuses?
Ile mam płatnego urlopu?
How much paid holiday do I have?
Chciałbym pracować w domu.
I’d like to work from home.
5
Ćwiczenie 7
10
Starasz się o posadę sprzedawcy w sklepie ogrodniczym. Weź udział w rozmowie
kwalifikacyjnej. Słuchaj instrukcji lektora. Po każdym poleceniu usłyszysz przykładową
odpowiedź.
1.
OK. I’d like to ask you some questions. Well, why do you want this job?
Powiedz, że bardzo lubisz pracować w ogrodzie i dużo wiesz na ten temat.
…
I like working in the garden very much. And I know a lot about it.
2.
What kind of person are you?
Powiedz, że jesteś rzetelny i pracowity. Dodaj też, że jesteś przyjacielski i lubisz
rozmawiać z ludźmi.
…
I’m reliable and hard-working. I’m friendly, too and I like talking with people.
3.
Can you work full-time?
Powiedz, że chciałbyś pracę na pół etatu.
…
I’d like a part-time job.
4.
OK. What else do you expect?
Zapytaj, jaka jest pensja podstawowa.
…
What’s the basic salary?
5.
It’s £450 and you get some bonuses.
Zapytaj, kiedy możecie podpisać umowę.
…
OK. When can we sign the contract?
6
11
W tej lekcji rozmawiamy o naszym wykształceniu i wspominamy lata spędzone w szkole.
Przypomnimy czas Simple Past i rozwiniemy nasze umiejętności opisywania czynności w czasie
przeszłym. Poznamy też przydatne zwroty związane z edukacją szkolną.
Ćwiczenie 1
12
Słuchaj dialogu.
-
OK, Mrs King. I can see in your CV that you’ve got a lot of diplomas. Where did you
study?
-
After I finished secondary school in 1976, I went to Warsaw University and studied for
five years.
-
Yes? And what did you do then?
-
Then I finished post-graduate studies and I got a teaching diploma.
-
Great. Hmm. Do you speak any languages?
-
Yes, I can speak French quite well.
-
Hmm… very well. Do you have any experience?
-
Yes, I worked in the primary school for ten years. I looked after young children in the
day care room. And then I worked as a teacher in the kindergarten.
-
How long did you work there?
-
15 years from 1993 to 2008. Then we moved here.
-
OK. Thank you very much, Mrs King.
-
Thank you.
Pamiętaj!
13
Kiedy rozmawiamy o czynnościach, które rozpoczęły i zakończyły się w przeszłości, używamy
czasu przeszłego Simple Past. Używając tego czasu, należy pamiętać o czasownikach
regularnych stosowanych z końcówką –ed, np. I worked in the office. – Pracowałem w biurze.
oraz czasownikach nieregularnych, których formę w czasie przeszłym należy opanować, np. I
went to university in 1976. – Poszłam na uniwersytet w 1976r. W pytaniach w czasie
przeszłym Simple Past stosujemy operator did z czasownikiem w formie podstawowej, np.
When did you move? – Kiedy się przeprowadziliście?
7
Ćwiczenie 2
14
Słuchaj i powtarzaj zdania w czasie przeszłym.
Ukończyłam szkołę średnią w 1976r.
I finished secondary school in 1976.
Poszłam na Uniwersytet Warszawski.
I went to Warsaw University.
Studiowałam przez pięć lat.
I studied for five years.
Skończyłam studia podyplomowe.
I finished post-graduate studies.
Otrzymałam dyplom nauczyciela.
I got a teaching diploma.
Pracowałam w szkole podstawowej przez
10 lat.
I worked in a primary school for ten years.
Opiekowałam się młodszymi dziećmi w
świetlicy.
I looked after young children in the day care
room.
Później przeprowadziliśmy się tutaj.
Then we moved here.
Ćwiczenie 3
15
Słuchaj i powtarzaj pytania w czasie przeszłym.
Gdzie studiowałeś?
Where did you study?
Co robiłeś potem?
What did you do then?
Jak długo tam pracowałeś?
How long did you work there?
Kiedy oni przeprowadzili się do Warszawy?
When did they move to Warsaw?
Czy ona pracowała w przedszkolu?
Did she work in the kindergarten?
Tak.
Yes, she did.
Czy otrzymałeś dyplom nauczyciela?
Did you get a teaching diploma?
Nie.
No, I didn’t.
Ćwiczenie 4
16
Słuchaj i powtarzaj zwroty związane z edukacją szkolną.
przedszkole
kindergarten
Politechnika
Polytechnic /
szkoła podstawowa primary school
University of Technology
szkoła średnia
secondary school
Akademia Medyczna
Medical Academy
liceum
grammar school
dyplom
a diploma
technikum
technical school
stopień naukowy
a degree
szkoła zawodowa
vocational school
licencjat
a Bachelor’s Degree
Kolegium
College
magister
a Master’s Degree
Uniwersytet
University
świadectwo
a certificate
8
Ćwiczenie 5
17
Teraz odpowiadaj na pytania lektora o twoją edukację szkolną. Po każdym pytaniu usłyszysz
przykładową odpowiedź.
1.
When did you finish secondary school?
…
I finished it in 1980.
2.
What school was it?
…
It was a technical school.
3.
What did you get at the end?
…
I got a technician’s diploma in electronics.
4.
Did you go to university then?
…
No, I didn’t. I started working as a technician.
5.
How long did you work there?
…
I worked there for 10 years.
Pamiętaj!
18
Czasownik to be w czasie przeszłym przybiera odpowiednie formy w zależności od osoby. Jest
też samodzielnym czasownikiem posiłkowym i przy jego użyciu tworzymy pytania i przeczenia,
np. Were they in Warsaw last year? – Czy oni byli w Warszawie w zeszłym roku?; He wasn’t at
school yesterday. – On nie był wczoraj w szkole.
Ćwiczenie 6
19
Słuchaj i powtarzaj zdania z czasownikiem „to be” w czasie przeszłym i naucz się nazw
przedmiotów szkolnych.
Jaki był twój ulubiony przedmiot w szkole?
What was your favourite subject at school?
To było wychowanie fizyczne.
It was Physical Education.
W czym byłeś dobry?
What were you good at?
Byłem dobry z historii i geografii.
I was good at history and geography.
Czy chemia i biologia były do wyboru?
Were chemistry and biology optional?
Który przedmiot był dla ciebie
najtrudniejszy?
Which subject was the most difficult for you?
Matematyka i fizyka były trudne.
Mathematics and physics were difficult.
Który przedmiot był najłatwiejszy?
Which subject was the easiest?
Plastyka i muzyka były najłatwiejsze.
Art and music were the easiest.
9
Ćwiczenie 7
20
Teraz weź udział w rozmowie i zapytaj znajomego o jego wykształcenie. Słuchaj instrukcji
lektora. Po każdym poleceniu usłyszysz przykładową odpowiedź.
1.
Zapytaj, jaką szkołę skończył.
…
What school did you finish?
I finished grammar school.
2.
Zapytaj, czy potem poszedł na studia.
…
Did you go to college or university then?
Yes, I did. I studied marketing at Warsaw University.
3.
Zapytaj, jak długo studiował.
…
How long did you study?
I studied for three years.
4.
Zapytaj, jaki stopień uzyskał.
…
What degree did you get?
I got a Bachelor’s Degree in marketing.
5.
Zapytaj, jaki był jego ulubiony przedmiot.
…
What was your favourite subject?
I don’t know, well, maybe it was psychology.
10
21
W tej lekcji spotykamy się w pracy, rozmawiamy o rutynowych czynnościach i pracy nad
terminowymi projektami. Porównujemy czasy teraźniejsze Present Simple i Present
Continuous, zwracając uwagę na różnice w ich zastosowaniu. Nauczymy się też, jak zapytać o
pozwolenie oraz w jaki sposób go udzielić lub odmówić.
Ćwiczenie 1
22
Słuchaj dialogu.
-
Hi there. Could I use your computer?
-
Sorry. It’s not possible. I’m very busy now.
-
What are you doing at present?
-
I’m working on a new project. It’s very important and I’m in a hurry.
-
Are you working alone?
-
I usually work alone but this time it’s teamwork and we’re doing the calculations
together with Tom and Betty.
-
How much time do you have?
-
We always have five to six weeks but now we’ve only got two weeks for everything –
thinking, calculating, checking…
-
Oh, my goodness…
-
Yes, and we’re having some problems with the results. They aren’t good enough. I
reported it to the manager yesterday. He always helps us to solve problems but now
he’s helping Peter and he’s very busy.
Pamiętaj!
23
Stosując czasy teraźniejsze Present Simple i Present Continuous, trzeba pamiętać o wyraźnej
różnicy miedzy nimi. Czas Present Simple wyraża czynności zwyczajowe lub stale trwające w
naszym życiu, np. I work in London. - Pracuję w Londynie., natomiast czas Present Continuous
służy do wyrażania czynności tymczasowych, np. This month I’m working in Berlin. – W tym
miesiącu pracuję w Berlinie.
11
Ćwiczenie 2
24
Słuchaj i powtarzaj zdania wyrażające rutynowe czynności w czasie Present Simple.
Zwykle pracuję sam.
I usually work alone.
Zawsze mamy pięć do sześciu tygodni.
We always have five to six weeks.
Kierownik pomaga nam rozwiązywać
problemy.
The manager helps us to solve the problems.
Razem podejmujemy decyzje.
We make decisions together.
Co sprawdza kierownik?
What does the manager check?
Czy pracujecie poza biurem?
Do you work away from the office?
Ćwiczenie 3
25
Słuchaj i powtarzaj zdania wyrażające czynności tymczasowe w czasie Present Continuous.
Czym się obecnie zajmujesz?
What are you doing at present?
Pracuję nad nowym projektem.
I’m working on a new project.
Czy pracujesz sam?
Are you working alone?
Razem z Tomem robimy obliczenia.
We’re doing the calculations with Tom.
Mamy problemy z wynikami.
We’re having some problems with the results.
Kierownik pomaga teraz Peterowi.
The manager’s helping Peter now.
Ćwiczenie 4
26
Słuchaj i powtarzaj zwroty związane z pracą zawodową.
sprawdzać wyniki
to check the results
zastąpić kogoś
to replace someone
mieć problem
to have a problem
budować
to build
rozwiązać problem
to solve a problem
projektować
to design
podjąć decyzję
to make a decision
dostarczać
to deliver
robić obliczenia
to do the calculations
obsługiwać klientów
to serve customers
pracować dla firmy to work for a company
sprzedawać
to sell
pracować jako…
to work as…
planować
to plan
pracować nad
to work on a project
zostać do późna
to stay late
projektem
wyjść wcześnie
to leave early
12
Ćwiczenie 5
27
Teraz weź udział w rozmowie i zapytaj znajomego o jego pracę zawodową. Słuchaj instrukcji
lektora. Po każdym poleceniu usłyszysz przykładową odpowiedź.
1.
Zapytaj, gdzie pracuje.
…
Where do you work?
I work for a computer company in Paris but now we’re working on a project in
Warsaw.
2.
Zapytaj, czy często pracuje poza Paryżem.
…
Do you often work away from Paris?
Yes, I do. We design computer systems all over Europe.
3.
Zapytaj, czy w Warszawie pracuje sam.
…
Are you working alone in Warsaw?
No, it’s teamwork. We often work together.
4.
Zapytaj, o której zwykle kończą pracę.
…
What time do you usually finish work?
We usually finish at 5 p.m. but this week we’re staying late.
5.
Zapytaj, czy mają jakieś problemy z tym projektem.
…
Are you having any problems with this project?
No, we aren’t but we want to finish soon.
Pamiętaj!
28
Aby zapytać o pozwolenie, stosujemy czasowniki can – możesz, np. Can I use your car? – Czy
mogę skorzystać z twojego samochodu? oraz could – mógłbyś, np. Could I open the window?
– Czy mogłabym otworzyć okno?
Ćwiczenie 6
29
Słuchaj i powtarzaj typowe pytania o pozwolenie i różne sposoby reagowania.
Czy mogłabym skorzystać z twojego komputera?
Could I use your computer?
Przepraszam. To niemożliwe.
Sorry. It’s not possible.
13
Czy mogę skorzystać z twojej komórki?
Can I use your mobile phone?
Nie ma problemu.
No problem.
Czy mogę pożyczyć twojego laptopa?
Can I borrow your laptop?
Tak możesz, ale musisz go oddać.
You can, but you must give it back.
Czy mogłabym dzisiaj wyjść wcześniej?
Could I leave earlier today?
Obawiam się, że nie.
I’m afraid not.
Czy mogłabym wydrukować tu ten dokument?
Could I print this document here?
Oczywiście.
Sure. / Of course.
Ćwiczenie 7
30
Teraz zareaguj na usłyszane pytania o pozwolenie. Słuchaj instrukcji lektora. Po każdym
poleceniu usłyszysz przykładową odpowiedź.
1.
Could I use your laptop?
Przeproś i powiedz, że go teraz używasz.
…
I’m sorry. I’m using it now.
2.
Can I leave early today?
Powiedz, że może, ale musi skończyć pracę.
…
Yes, you can but you must finish your work.
3.
Can I use your car today?
Wyraź obawę, że nie może i powiedz, że go dzisiaj potrzebujesz.
…
I’m afraid not. I need it today.
4.
Could I print my documents here?
Powiedz, że oczywiście.
…
Of course.
5.
Could I check your results?
Powiedz, że nie ma problemu.
…
No problem.
14
31
W tej lekcji rozmawiamy o różnych formach dokształcania, rozwijamy umiejętności i
sprawdzamy postępy w nauce. Przypomnimy też, jak składać propozycje oraz nauczymy się
wyrażać konieczność lub zakaz.
Ćwiczenie 1
32
Słuchaj dialogu.
-
Hello, Bob. Why are you so worried?
-
I’m not good with computers. I must take a course and learn some basic things.
-
That’s a great idea. We can go together.
-
Can we? Are you interested?
-
Yes, why not? Let’s check some offers in the paper…
-
OK.
-
Look… here. Small groups, interesting programme, good price…
-
Looks fine. And it’s in the centre, next to the bus station.
-
Yes, it’s perfect. When does it start?
-
Next Monday, at 5 o’clock.
-
Very well. Why don’t we buy a handbook on computers and prepare for the first
lesson?
-
That’s not necessary, I think. Let’s go there and learn with a teacher. That’s a better
idea!
Pamiętaj!
33
Czasownik can – móc stosowany jest w różnych sytuacjach, na przykład gdy składamy
propozycje: We can go together. – Możemy iść razem. Gdy zastosujemy przeczącą formę -
can’t, możemy wyrazić zakaz, np. You can’t be late for school. – Nie możesz spóźniać się do
szkoły.
Ćwiczenie 2
34
Słuchaj i powtarzaj zdania z czasownikiem „can”.
Możemy iść na kurs razem.
We can go on the course together.
Możemy kupić poradnik komputerowy.
We can buy a handbook on computers.
15
Możemy przygotować się na pierwszą lekcję.
We can prepare for the first lesson.
Nie możemy spóźniać się do szkoły.
We can’t be late for school.
Nie możemy zapominać książek.
We can’t forget our books.
Nie możemy opuszczać zajęć.
We can’t skip classes.
Pamiętaj!
35
Myśląc o edukacji, często rozmawiamy o konieczności zrobienia czegoś. Jeżeli potrzeba ta
wynika z naszego przekonania, użyjemy czasownika must – musieć, np. I must learn English. –
Muszę nauczyć się angielskiego.
Ćwiczenie 3
36
Słuchaj i powtarzaj zdania z czasownikiem „must”.
Muszę zapisać się na kurs.
I must take a course.
Muszę nauczyć się podstawowych rzeczy.
I must learn some basic things.
Muszę powtórzyć materiał do egzaminu.
I must revise the material for the exam.
Muszę się dużo uczyć do egzaminu.
I must study hard for the exam.
Muszę zdać test końcowy.
I must pass the final test.
Muszę odrobić pracę domową.
I must do my homework.
Ćwiczenie 4
37
Słuchaj i powtarzaj zwroty związane z nauką.
uczyć się
to learn
zdać
to pass
ćwiczyć
to practise
oblać
to fail
robić ćwiczenia
to do exercises
rozumieć
to understand
odrabiać pracę
to do homework
myśleć, zastanowić się to think
domową
znać odpowiedź
to know the answer
przygotować się do…
to prepare for…
pamiętać
to remember
powtórzyć do…
to revise for…
zapomnieć
to forget
studiować
to study
wyjaśnić
to explain
uczyć się do egzaminu to study for an exam
tłumaczyć
to translate
zdawać egzamin
to take an exam
opuszczać zajęcia
to skip classes
napisać test
to write a test
wziąć lekcje
dodatkowe
to take extra lessons
16
Ćwiczenie 5
38
Teraz weź udział w rozmowie i opowiedz o kursie, na który uczęszczasz. Słuchaj instrukcji
lektora. Po każdym poleceniu usłyszysz przykładową odpowiedź.
1.
Powiedz, że uczęszczasz na kurs angielskiego.
…
I’m taking an English course.
2.
Powiedz, że robicie mnóstwo ćwiczeń.
…
We’re doing a lot of exercises.
3.
Powiedz, że nie możecie opuszczać zajęć.
…
We can’t skip classes.
4.
Powiedz, że musisz przygotować się do testu.
…
I must prepare for the test.
5.
Powiedz, że musisz powtórzyć słówka.
…
I must revise the vocabulary.
Ćwiczenie 6
39
Słuchaj i powtarzaj inne zdania wyrażające propozycje oraz różne sposoby reagowania.
Zróbmy ćwiczenia w książce ćwiczeń.
Let’s do some exercises in the workbook.
To dobry pomysł!
That’s a good idea!
A może poćwiczymy słownictwo?
Why don’t we practice the vocabulary?
Dobrze. Czemu nie?
OK. Why not?
A może weźmiemy lekcje dodatkowe?
How about taking extra lessons?
To nie jest konieczne.
That’s not necessary.
Przetłumaczmy razem tekst.
Let’s translate the text together.
Pewnie.
Sure.
A może zapiszemy sie na kurs?
What about taking a course?
Byłoby świetnie.
That would be great.
17
Ćwiczenie 7
40
Teraz weź udział w rozmowie i zaproponuj znajomemu pójście na kurs. Słuchaj instrukcji
lektora. Po każdym poleceniu usłyszysz przykładową odpowiedź.
1.
I’m not good at taking photographs.
Zaproponuj mu pójście na kurs.
…
Why don’t you take a course in photography?
2.
That’s a good idea but I don’t know any courses.
Powiedz, że może sprawdzić w gazecie.
…
You can check in the newspaper.
3.
Yes. You’re right. Look! There is a course in the centre.
Zaproponuj, że możecie pójść razem.
…
We can go together.
4.
Really? That would be great.
Zapytaj, kiedy się zaczyna.
…
When does it start?
5.
Next Tuesday.
Wyraź swoją aprobatę.
…
Very well. Let’s do it!
18
41
W tej lekcji wykonujemy telefony służbowe i spotykamy się ze współpracownikami w
codziennych sprawach. Nauczymy się też umawiać spotkania i wyrażać podjęte w czasie
rozmowy decyzje.
Ćwiczenie 1
42
Słuchaj dialogu.
-
Good morning, NIT Computers.
-
Good morning. Could I speak to Mr Green?
-
Yes. Who’s speaking, please?
-
My name’s Emma Johnson.
-
Hold on, please. I’ll put you through… Well, he isn’t in the office now. Can I take a
message?
-
Yes, please tell Mr Green that I’d like to make an appointment and I’ll call him later.
-
OK. Could you repeat your name, please?
-
Yes, it’s Emma Johnson.
-
Right. Thank you very much.
-
Thank you.
Pamiętaj!
43
Gdy podejmujemy nagłą decyzję podczas rozmowy, stosujemy czasownik will z
bezokolicznikiem, np. Bye. I’ll phone you tomorrow, OK? – Cześć. Zadzwonię do ciebie jutro,
dobrze?
Ćwiczenie 2
44
Słuchaj i powtarzaj zdania z czasownikiem „will”, wyrażające podjęte podczas rozmowy
decyzje.
Połączę pana / panią.
I’ll put you through.
Zadzwonię do niego później.
I’ll call him later.
Zaraz go poproszę.
I’ll just get him.
Oddzwonię później.
I’ll ring back later.
Nie martw się. Pomogę ci.
Don’t worry. I’ll help you.
Poradzę coś panu / pani.
I’ll give you some advice.
Ja coś zaproponuję, dobrze?
I’ll make a suggestion, OK?
19
Ćwiczenie 3
45
Słuchaj i powtarzaj inne przydatne zdania podczas rozmowy telefonicznej.
Czy mogłabym rozmawiać z panem Greenem?
Could I speak to Mr Green?
Kto mówi?
Who’s speaking, please?
Nie ma go.
He’s not in.
Czy mam coś przekazać?
Can I take a message?
Proszę poczekać.
Hold on, please.
Linia jest zajęta.
The line’s busy.
Nie ma jej w biurze.
She isn’t in the office now.
Czy mogę zostawić wiadomość?
Can I leave a message?
Jaki jest numer wewnętrzny?
What’s the extension?
Ćwiczenie 4
46
Teraz weź udział w rozmowie telefonicznej. Słuchaj instrukcji lektora. Po każdym poleceniu
usłyszysz poprawną odpowiedź.
1.
Good afternoon, NIT Computers.
Przywitaj się i poproś do telefonu pana Greena.
…
Good afternoon. Could I speak to Mr Green?
2.
Yes. Who’s speaking, please?
Przedstaw się.
...
This is Ann Peterson speaking.
3.
I’ll just get him. Oh, I’m afraid, he isn’t in the office now.
Zapytaj, czy możesz zostawić wiadomość.
...
Can I leave a message?
4.
Yes, of course.
Powiedz, że oddzwonisz później.
...
I’ll ring back later.
5.
OK. Could you repeat your name, please?
Podaj swoje nazwisko i podziękuj.
...
Yes, it’s Ann Peterson. Thank you very much.
20
Ćwiczenie 5
47
Słuchaj i powtarzaj zdania, które stosujemy, umawiając spotkania.
Chciałbym umówić się na spotkanie.
I’d like to make an appointment.
Kiedy chciałby się pan spotkać?
When would you like to meet?
Może w środę?
How about Wednesday?
Jestem zajęty w środę.
I’m busy on Wednesday.
Czy możemy ustalić inny termin?
Can we fix another time?
Oczywiście.
Certainly.
A może o 11:00 przed południem?
How about 11 a.m.?
Jestem zajęty o tej porze.
I’m busy at that time.
Czy możemy spotkać się później?
Can we meet later?
wcześniej
earlier
To mi pasuje.
That’ll be fine.
Gdzie się spotkamy?
Where shall we meet?
W sali konferencyjnej.
In the conference room.
Pamiętaj!
48
Stosując określenia czasu, używamy odpowiednich przyimków: at przed godziną, np. at 7
o’clock - o godzinie 7:00, on przed określeniami dnia, np. on Sunday – w niedzielę, in przed
porą dnia, np. in the morning – rano. Zwróć uwagę, że przed określeniami z next – następny
nie stosujemy przyimka jak w języku polskim, np. next Monday – w następny poniedziałek.
Ćwiczenie 6
49
Słuchaj i powtarzaj zwroty, zwracając uwagę na przyimki stosowane z niektórymi
określeniami czasu.
dzisiaj
today
po południu
in the afternoon
dziś wieczorem
tonight
wieczorem
in the evening
jutro
tomorrow
w sobotę
on Saturday
podczas weekendu
at the weekend
w tym samym dniu
on the same day
o 6:00
at six o’clock
w następnym dniu
next day
o tej samej porze
at the same time
w następny poniedziałek
next Monday
w południe
at noon
w następnym tygodniu
next week
21
Ćwiczenie 7
50
Teraz weź udział w rozmowie i umów się na spotkanie. Słuchaj instrukcji lektora. Po każdym
poleceniu usłyszysz poprawną odpowiedź.
1.
Powiedz, że chciałbyś umówić się na spotkanie z panem Greenem.
…
I’d like to make an appointment with Mr Green.
OK. When would you like to meet?
2.
Zaproponuj następny poniedziałek.
…
How about next Monday?
He’s busy then. What about Tuesday?
3.
Zapytaj o której godzinie we wtorek.
…
What time on Tuesday?
How about 9 a.m.?
4.
Powiedz, że jesteś wtedy zajęty i zapytaj, czy możecie spotkać się później.
…
I’m busy then. Can we meet later?
Yes. Is 1 p.m. OK?
5.
Powiedz, że to ci odpowiada i podziękuj.
…
That’ll be fine. Thank you very much.
You’re welcome.
22
51
W tej lekcji snujemy plany i przewidujemy, co wydarzy się w przyszłości. Przypomnimy sobie,
czym różni się konstrukcja going to od czasownika will. Poznamy też różne zwroty z
czasownikiem go, niezbędne gdy rozmawiamy o czynnościach w czasie przyszłym.
Ćwiczenie 1
52
Słuchaj dialogu.
-
Hello, Mr Brown. How’s it going?
-
Well, I’m going to retire next month.
-
Are you?
-
Yes, I’m really happy. I think I will have a lot of time for everything.
-
Yes, you will. What are you going to do?
-
I’m going to travel around the world. That’s my plan. I think I’ll visit some museums
and other interesting places. I hope I’ll take fantastic photos and win a prize in a
competition.
-
Really? Are you a good photographer?
-
Not yet but I’m going to take a course.
-
That’s a good idea. What about your family? Do you think they will travel with you?
-
I hope so.
-
That’s a great plan! Good luck!
Pamiętaj!
53
Konstrukcji to be going to – zamierzać używamy, mówiąc o czynnościach już zaplanowanych
na najbliższą przyszłość, np. I’m going to visit my family abroad next month. – Zamierzam
odwiedzić moją rodzinę za granicą w przyszłym miesiącu. Natomiast czasownik will z
bezokolicznikiem stosujemy, gdy przewidujemy, że coś wydarzy się w przyszłości, np. I think
my family will visit me in the summer. – Myślę, że rodzina odwiedzi mnie latem.
Ćwiczenie 2
54
Słuchaj i powtarzaj zdania z konstrukcją „going to”, wyrażające czynności zaplanowane na
przyszłość.
Zamierzam przejść na emeryturę w
przyszłym miesiącu.
I’m going to retire next month.
23
Zamierzam zapisać się na kurs fotografii.
I’m going to take a course in photography.
Moja przyjaciółka zamierza napisać książkę
na temat ogrodnictwa.
My friend is going to write a book on
gardening.
On zamierza kupić sportowy samochód.
He’s going to buy a sports car.
Czy zamierzasz zamieszkać za granicą?
Are you going to live abroad?
Kiedy zamierzasz wrócić?
When are you going to come back?
Pamiętaj!
55
Przewidując przyszłe wydarzenia, w zdaniach z will możemy również użyć czasowników think
– myśleć, np. I think I’ll pass the exam. – Myślę, że zdam egzamin.; hope – mieć nadzieję, np. I
hope we’ll have a good time at the party. – Mam nadzieję, że będziemy dobrze się bawić na
przyjęciu.; believe – wierzyć, np. I believe he’ll recover soon. – Wierzę, ze on wkrótce
wyzdrowieje.
Ćwiczenie 3
56
Słuchaj i powtarzaj zdania z czasownikiem „will” wyrażające przewidywania.
Myślę, że będę mieć mnóstwo czasu na
wszystko.
I think I will have a lot of time for everything.
Odwiedzę słynne muzea.
I’ll visit some famous museums.
Mam nadzieję, że zrobię świetne zdjęcia.
I hope I’ll take fantastic photos.
Wierzę, że wygram nagrodę w konkursie.
I believe I’ll win a prize in a competition.
Myślę, że nie będę się nudzić.
I don’t think I’ll be bored.
Czy myślisz, że rodzina pojedzie z tobą?
Do you think your family will travel with you?
Myślę, że tak.
I think so.
Mam nadzieję, że tak.
I hope so.
Czy sądzisz, że ona obleje egzamin?
Do you think she will fail the exam?
Myślę, że nie.
I don’t think so.
Mam nadzieję, że nie.
I hope not.
Ćwiczenie 4
57
Teraz odpowiadaj na pytania lektora i opowiedz o swoich planach na weekend. Po każdym
pytaniu usłyszysz przykładową odpowiedź.
1.
What are you going to do at the weekend?
…
I’m going to spend a lot of time in the fresh air.
2.
Where are you going to go?
...
I’m going to work in my garden all Saturday.
24
3.
Do you think your family will help you?
...
I hope so.
4.
What about Sunday?
...
I think I’ll go for a long walk in the forest.
5.
Are you going to visit your friends?
...
No, I think I’ll visit my cousin. She’s in hospital now.
Pamiętaj!
58
Rozmawiając o czynnościach przyszłych, często używamy zwrotów z czasownikiem go - iść.
Zwróć uwagę, że rzeczowniki stosowane po tym czasowniku mogą występować z przedimkiem
określonym the, np. I’ll go to the cinema. – Pójdę do kina.; nieokreślonym a lub an, np. Let’s
go for a walk. – Chodźmy na spacer. oraz bez żadnego przedimka, np. I’m going home. – Idę
do domu. Nie ma żadnej reguły, która wprowadzałaby zasady stosowania tych zwrotów,
dlatego należy je zapamiętać.
Ćwiczenie 5
59
Słuchaj i powtarzaj zdania z czasownikiem „go”.
Myślę, że pójdę dzisiaj do banku.
I think I’ll go to the bank today.
Muszę iść do toalety.
I must go to the toilet.
Chodźmy do teatru.
Let’s go to the theatre.
Możemy iść coś zjeść w tej nowej restauracji.
We can go for a meal in this new
restaurant.
Idziemy na drinka dziś wieczorem
We’re going for a drink tonight.
Myślę, że pojadę na wakacje w czerwcu.
I think I’ll go on holiday in June.
Myślę, że on pójdzie do szpitala.
I think he will go to hospital.
Mam nadzieję, ze moje wnuki pójdą na
uniwersytet.
I hope my grandchildren will go to
university.
W niedzielę idziemy do kościoła.
On Sunday we’re going to church.
Ćwiczenie 6
60
Teraz odpowiadaj na pytania lektora. Po każdym pytaniu usłyszysz przykładową odpowiedź.
1.
Are you going out tonight?
…
Yes, we’re going for a drink with our friends.
25
2.
When do you think you’ll go on holiday?
…
I think I’ll go on holiday in August.
3.
Where are going on Saturday?
…
We’re going to the theatre.
4.
Are you going to work today?
…
No, I’m not. It’s Saturday.
5.
When are you going to the cinema?
…
I’m going to the cinema on Sunday.
Ćwiczenie 7
61
Teraz zapytaj przyjaciela o planowaną emeryturę. Słuchaj instrukcji lektora. Po każdym
poleceniu usłyszysz poprawną odpowiedź.
1.
Zapytaj, kiedy zamierza przejść na emeryturę.
…
When are you going to retire?
Next month and I’m very excited.
2.
Zapytaj, co zamierza robić.
…
What are you going to do?
I’m going to spend a lot of time with my grandchildren.
3.
Zapytaj, czy zamierza podróżować.
…
Are you going to travel?
Yes, I am. And I think I’ll take my grandchildren with me.
4.
Zapytaj, czy sądzi, że się ucieszą.
…
Do you think they’ll be happy?
Of course. They love adventure.
5.
Powiedz, że to świetny plan i życz mu powodzenia.
…
That’s a great plan! Good luck!
Thanks a lot.