„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

MINISTERSTWO EDUKACJI

NARODOWEJ

Małgorzata Brola

Określanie

właściwości

skór,

tworzyw

sztucznych

i skóropodobnych stosowanych w tapicerstwie
743[03].Z1.05

Poradnik dla nauczyciela

Wydawca

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy
Radom 2007

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

1

Recenzenci:
mgr inż. Robert Mikołajek
mgr inż. Urszula Nowaczyk



Opracowanie redakcyjne:
inż. Jolanta Górska



Konsultacja:
mgr inż. Zdzisław Feldo









Poradnik stanowi obudowę dydaktyczną programu jednostki modułowej 743[03].Z1.05
„Określanie właściwości skór, tworzyw sztucznych i skóropodobnych stosowanych
w tapicerstwie”, zawartego w modułowym programie nauczania dla zawodu tapicer.

Wydawca

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy, Radom 2007

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

2

SPIS TREŚCI

1.

Wprowadzenie

3

2.

Wymagania wstępne

5

3.

Cele kształcenia

6

4.

Przykładowe scenariusze zajęć

7

5.

Ćwiczenia

11

5.1. Skóry naturalne stosowane w tapicerstwie

11

5.1.1. Ćwiczenia

11

5.2. Tworzywa sztuczne stosowane w tapicerstwie

14

5.2.1. Ćwiczenia

14

5.3. Tworzywa skóropodobne stosowane w tapicerstwie

17

5.3.1. Ćwiczenia

17

6.

Ewaluacja osiągnięć ucznia

20

7.

Literatura

28

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

3

1. WPROWADZENIE

Przekazujemy Państwu Poradnik dla nauczyciela, który będzie pomocny w prowadzeniu

zajęć dydaktycznych w szkole kształcącej w zawodzie tapicer 743 [03].

W poradniku zamieszczono:

–

wymagania wstępne,

–

wykaz umiejętności, jakie uczeń opanuje podczas zajęć,

–

przykładowe scenariusze zajęć,

–

propozycje ćwiczeń, które mają na celu wykształcenie u uczniów umiejętności
praktycznych,

–

wykaz literatury, z jakiej uczniowie mogą korzystać podczas nauki.

Wskazane jest, aby zajęcia dydaktyczne były prowadzone różnymi metodami ze

szczególnym uwzględnieniem:
–

pokazu z objaśnieniem,

–

tekstu przewodniego,

–

metody projektów,

–

ć

wiczeń praktycznych.

Formy organizacyjne pracy uczniów mogą być zróżnicowane, począwszy od

samodzielnej pracy uczniów, do pracy zespołowej.

W celu przeprowadzenia sprawdzianu wiadomości i umiejętności ucznia, nauczyciel

może posłużyć się zamieszczonymi w rozdziale 6 przykładowymi narzędziami pomiaru
dydaktycznego w formie zestawu zadań testowych wielokrotnego wyboru lub testem „próby
pracy”.

Test dołączony do jednostki modułowej zawiera:

–

plan testu w formie tabelarycznej,

–

punktację zadań,

–

propozycję norm wymagań,

–

instrukcję dla nauczyciela,

–

instrukcję dla ucznia,

–

kartę odpowiedzi,

–

zestaw zadań testowych.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4

Schemat układu jednostek modułowych

743[03].Z1

Surowce i materiały tapicerskie

743[03].Z1.01

Określanie właściwości

surowców i materiałów

włókienniczych

743[03].Z1.02

Charakteryzowanie materiałów

wyściółkowych

743[03].Z1.04

Zastosowanie

wyrobów metalowych

w tapicerstwie

743[03].Z1.03

Zastosowanie drewna
i tworzyw drzewnych

w tapicerstwie

743[03].Z1.05

Określanie

właściwości skór,

tworzyw sztucznych

i skóropodobnych

stosowanych

w tapicerstwie

743[03].Z1.06

Charakteryzowanie

materiałów

pomocniczych

i wykończeniowych

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5

2. WYMAGANIA WSTĘPNE

Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć:

−−−−

charakteryzować chemiczną budowę tworzyw sztucznych,

−−−−

określać surowce i półprodukty do produkcji tworzyw sztucznych,

−−−−

wykorzystywać podstawowe prawa chemii, fizyki w procesach wytwarzania tworzyw
skóropodobnych,

−−−−

organizować stanowisko pracy zgodnie z wymogami ergonomii,

−−−−

korzystać z różnych źródeł informacji,

−−−−

przestrzegać przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej oraz
ochrony środowiska.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

6

3. CELE KSZTAŁCENIA

W wyniku realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć:

−−−−

scharakteryzować rodzaje skór stosowanych do wytwarzania wyrobów tapicerowanych,

−−−−

scharakteryzować rodzaje tworzyw sztucznych i skóropodobnych stosowanych do
wytwarzania wyrobów tapicerowanych,

−−−−

określić przeznaczenie rodzaje tworzyw sztucznych i skóropodobnych,

−−−−

określić metody i techniki wytwarzania tworzyw sztucznych,

−−−−

określić zastosowanie wyrobów z tworzyw sztucznych w tapicerstwie,

−−−−

określić właściwości tworzyw sztucznych oraz ich przydatność do produkcji wyrobów
tapicerowanych,

−−−−

scharakteryzować wady tworzyw sztucznych,

−−−−

określić warunki magazynowania tworzyw sztucznych,

−−−−

scharakteryzować metody i techniki wytwarzania podłoży i powłok tworzyw
skóropodobnych,

−−−−

dokonać podziału tworzyw skóropodobnych ze względu na rodzaj podłoża, sposób
wytwarzania, rodzaj powłoki, właściwości fizyczne i zastosowanie,

−−−−

scharakteryzować rodzaje tworzyw skóropodobnych,

−−−−

określić właściwości tworzyw skóropodobnych oraz ich przydatność do produkcji
wyrobów tapicerowanych,

−−−−

rozróżnić wady tworzyw skóropodobnych,

−−−−

określić warunki magazynowania tworzyw skóropodobnych.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

7

4. PRZYKŁADOWE SCENARIUSZE ZAJĘĆ

Scenariusz zajęć 1

Osoba prowadząca

……………………………………………….

Modułowy program nauczania:

Tapicer 743[03]

Moduł:

Surowce i materiały tapicerskie 743[03].Z1

Jednostka modułowa:

Określanie właściwości skór, tworzyw sztucznych
i skóropodobnych

stosowanych

w

tapicerstwie

743[03].Z1.05

Temat: Dobierz tworzywo skóropodobne do tapicerowania kanapy.

Cel ogólny: Ukształtowanie umiejętności dobierania tworzywa skóropodobnego do

wykonania określonego wyrobu na podstawie badań organoleptycznych.

Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć:
–

rozpoznawać tworzywa skóropodobne,

–

przeprowadzić ocenę organoleptyczną tworzywa skóropodobnego,

–

korzystać z norm,

–

dobrać i uzasadnić wybór tworzywa skóropodobnego.

Metody nauczania–uczenia się:

−

ć

wiczenia praktyczne.

Formy organizacyjne pracy uczniów:
–

indywidualna.

Czas: 60 minut.

Środki dydaktyczne:
–

próbki tworzyw skóropodobnych,

–

lupa,

–

normy,

–

przybory do pisania.

Przebieg zajęć:
1.

Sprawy organizacyjne.

2.

Nawiązanie do tematu, omówienie celów zajęć.

3.

Zorganizowanie stanowiska pracy do wykonania ćwiczenia.

4.

Realizacja zajęć:

−−−−

Każdy uczeń otrzymuje próbki tworzy skóropodobnych (np. 5 szt.).

−−−−

Uczeń określa rodzaj podłoża.

−−−−

Za pomocą lupy określa warstwy tworzyw skóropodobnych.

−−−−

Uczeń dokonuje oceny organoleptycznej próbek tworzyw skóropodobnych.

−−−−

Zapoznaje się z atestami producenta.

−−−−

Wybiera tworzywo, z którego będzie wykonany wyrób.

−−−−

Uzasadnia wybór pisemnie w zeszycie ćwiczeń.

5.

Po wykonaniu wszystkich działań uczeń dokonuje analizy wykonanego ćwiczenia.

6.

Uczeń określa swoje mocne i słabe strony.

7.

Nauczyciel analizuje pracę ucznia i stwierdza czy wykonał ja poprawnie.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

8

8.

Uczniowie prezentują wyniki swojej pracy w kolejności wykonywania.

9.

Grupa wspólnie z nauczycielem dokonuje oceny prac.

Zakończenie zajęć

Praca domowa

Zaproponuj tworzywa skóropodobne do tapicerowania foteli wysokiej jakości.

Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach:
–

anonimowe ankiety ewaluacyjne dotyczące sposobu prowadzenia zajęć i zdobytych
umiejętności,

–

odpowiedzi ustne, zadania testowe.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

9

Scenariusz zajęć 2

Osoba prowadząca

……………………………………………….

Modułowy program nauczania:

Tapicer 743[03]

Moduł:

Surowce i materiały tapicerskie 743[03].Z1

Jednostka modułowa:

Określanie właściwości skór, tworzyw sztucznych
i skóropodobnych

stosowanych

w

tapicerstwie

743[03].Z1.05

Temat: Właściwości technologiczne i przetwórcze tworzyw sztucznych.

Cel ogólny: Ukształtowanie umiejętności określania właściwości tworzyw.

Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć:

−

zorganizować stanowisko pracy,

−

określić właściwości tworzywa,

−

dobrać tworzywo do określonej czynności technologicznej.

Metody nauczania–uczenia się:

−

ć

wiczenia praktyczne.

Formy organizacyjne pracy uczniów:

−

indywidualna,

−

grupowa.

Strategia: uczenie się przez doświadczenie.

Czas: ustala na bieżąco nauczyciel, w zależności od ilości przygotowanych próbek.

Środki dydaktyczne:

−

instrukcja wykonania ćwiczenia,

−

materiały do pisania,

−

karty z właściwościami tworzyw sztucznych.

Przebieg zajęć:
1.

Sprawy organizacyjne.

2.

Nawiązanie do tematu, omówienie celów zajęć.

3.

Zorganizowanie stanowiska pracy do wykonania ćwiczenia.

4.

Realizacja zajęć:

−−−−

Każdy grupa otrzymuje karty z właściwościami tworzyw sztucznych.

−−−−

Uczniowie dopasowują karty do określonych właściwości: technologicznych
i przetwórczych.

−−−−

Nauczyciel nadzoruje pracę uczniów, udziela wskazówek w razie wystąpienia
problemu.

5.

Uczeń wskazuje swoje mocne i słabe strony.

6.

Nauczyciel analizuje pracę każdego ucznia i stwierdza czy wykonał ją poprawnie.

7.

Grupy prezentują wyniki swojej pracy w kolejności wykonywania.

8.

Grupa wspólnie z nauczycielem dokonuje oceny prac.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

10

Zakończenie zajęć

Praca domowa

Uzasadnij, jakie właściwości technologiczne i przetwórcze powinny posiadać tworzywa

sztuczne stosowane w tapicerstwie.

Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach:
–

anonimowe ankiety ewaluacyjne dotyczące sposobu prowadzenia zajęć i zdobytych
umiejętności,

–

ustne odpowiedzi i dyskusja z uczniami.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

11

5. ĆWICZENIA

5.1.

Skóry naturalne stosowane w tapicerstwie

5.1.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Na arkuszu kartonu z bloku technicznego A4 rozrysuj przy pomocy kolorowych

mazaków, schemat budowy histologicznej skóry. Z boku oznacz i opisz poszczególne
warstwy i elementy budowy skóry.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

przygotować karton z bloku technicznego,

2)

przygotować materiały do rysowania i mazaki,

3)

przeanalizować z pomocą poradnika i podręcznika schemat budowy skóry,

4)

odtworzyć na kartonie schemat budowy skóry,

5)

oznaczyć przy pomocy strzałek i numeracji poszczególne warstwy i elementy budowy
skóry,

6)

opisać /z boku rysunku/ wykonany schemat,

7)

porównać ze schematem w podręczniku.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

ć

wiczenia praktyczne.

Ś

rodki dydaktyczne:

−

ć

wiczenia praktyczne arkusz kartonu A4,

−

ołówek do rysowania i flamastry,

−

poradnik dla ucznia /ewentualnie podręcznik/.

Ćwiczenie 2

Wskaż i nazwij miejsca topograficzne na skórze bydlęcej.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

rozłożyć płasko skórę bydlęcą,

2)

wskazać i nazwać części topograficzne skóry,

3)

narysować na kartonie profil skóry bydlęcej,

4)

narysowaną skórę podzielić na części topograficzne i dopisać nazwy tych części.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

12

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

ć

wiczenia praktyczne.

Ś

rodki dydaktyczne:

−

skóra bydlęca,

−

stół do sortowania skór,

−

kreda szkolna,

−

karton A4.

Ćwiczenie 3

Na podstawie próbek skór rozróżnij ich rodzaj i określ ich przeznaczenie w tapicerstwie.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

przeanalizować z pomocą poradnika i podręcznika charakterystykę skór stosowanych
w tapicerstwie,

2)

przyjrzeć się próbkom skór,

3)

rozpoznać rodzaj skóry i określić jej przeznaczenie w tapicerstwie.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

ć

wiczenia praktyczne.

Ś

rodki dydaktyczne:

−

próbki skóra,

−

ołówek,

−

karton A4,

−

poradnik dla ucznia.

Ćwiczenie 4

Na planszach masz przedstawiono wady skór. Pogrupuj je odpowiednio według

pochodzenia.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

zapoznać się z określonym fragmentem materiału nauczania,

2)

zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,

3)

zapoznać się z przedstawionymi planszami,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

13

4)

narysować w zeszycie tabelę według przedstawionego wzoru,

5)

wpisać wady w odpowiednie rubryki tabeli.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

ć

wiczenia praktyczne.

Ś

rodki dydaktyczne:

–

plansze przedstawiające wady skór,

–

wzór tabelki,

–

przybory do rysowania i pisania,

–

zeszyt ćwiczeń,

–

literatura z rozdziału 7.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

14

5.2. Tworzywa sztuczne stosowane w tapicerstwie

5.2.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Rozpoznaj i nazwij rodzaj reakcji otrzymywania polimerów przedstawionych na

planszach.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

zapoznać się z określonym fragmentem materiału nauczania,

2)

zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,

3)

przeanalizować przedstawione przez nauczyciela reakcje,

4)

pogrupować reakcje,

5)

nazwać zastosowany w reakcji monomer,

6)

nazwać rodzaj reakcji i zapisać w zeszycie ćwiczeń.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

ć

wiczenia praktyczne.

Ś

rodki dydaktyczne:

−

zestaw reakcji otrzymywania polimerów,

−

przybory do pisania,

−

zeszyt ćwiczeń,

−

literatura z rozdziału 7.

Ćwiczenie 2

Na planszy masz podane różne środki pomocnicze stosowane do otrzymywania tworzyw

sztucznych, wskaż je i pogrupuj odpowiednio według przedstawionego wzoru.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

zapoznać się z określonym fragmentem materiału nauczania,

2)

zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,

3)

zapoznać się z przedstawionymi próbkami,

4)

narysować w zeszycie tabelę według przedstawionego wzoru,

5)

wpisać nazwy przedstawionych próbek w odpowiednie rubryki tabeli.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

15

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

ć

wiczenia praktyczne.

Ś

rodki dydaktyczne:

−

zestaw próbek środków pomocniczych stosowanych w produkcji tworzyw sztucznych,

−

wzór tabelki,

−

przybory do rysowania i pisania,

−

zeszyt ćwiczeń,

−

literatura z rozdziału 7.

Ćwiczenie 3

Rozpoznaj rodzaj tworzywa sztucznego w przedstawionym Ci wyrobie.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

przeczytać określony fragment rozdziału materiału nauczania,

2)

zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,

3)

zapoznać się z przygotowanym wyrobem,

4)

nazwać tworzywa sztuczne zastosowane w wyrobie,

5)

zapisać nazwy tworzyw sztucznych i elementy wyrobu, na które został użyty.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

ć

wiczenia praktyczne.

Ś

rodki dydaktyczne:

−

wyrób,

−

stół,

−

przybory do pisania,

−

zeszyt ćwiczeń,

−

literatura z rozdziału 7.

Ćwiczenie 4

Dokonaj podziału zaproponowanych wyrobów z tworzyw sztucznych uwzględniając ich

przeznaczenie w produkcji wyrobów tapicerowanych.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

16

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

zapoznać się z określonym fragmentem materiału nauczania,

2)

zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,

3)

zapoznać się przedstawionymi próbkami wyrobów z tworzyw sztucznych,

4)

zakwalifikować wyroby do poszczególnych grup,

5)

zapisać obserwacje w zeszycie ćwiczeń.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

ć

wiczenia praktyczne.

Ś

rodki dydaktyczne:

−

próbki wyrobów z tworzyw sztucznych,

−

przybory do pisania,

−

zeszyt ćwiczeń,

−

literatura z rozdziału 7.

Ćwiczenie 5

Określ warunki magazynowania tworzyw sztucznych.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

zapoznać się z określonym fragmentem materiału nauczania,

2)

określ warunki magazynowania tworzyw sztucznych,

3)

zapisać przedstawione warunki w zeszycie ćwiczeń.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

ć

wiczenia praktyczne.

Ś

rodki dydaktyczne:

−

przybory do pisania,

−

zeszyt ćwiczeń,

−

literatura z rozdziału 7.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

17

5.3.

Tworzywa skóropodobne stosowane w tapicerstwie

5.3.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Na podstawie przygotowanych próbek rozpoznaj rodzaj tworzywa skóropodobnego.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
Ć

wiczenie powinno być wykonane w pracowni materiałoznawstwa.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

zapoznać się z odpowiednim fragmentem materiału nauczania,

2)

zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,

3)

wykorzystując wzrok i dotyk stwierdzić rodzaj tworzywa skóropodobnego,

4)

zapisać obserwacje w zeszycie ćwiczeń.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

ć

wiczenia praktyczne.

Ś

rodki dydaktyczne:

−

próbki tworzyw skóropodobnych,

−

przybory do pisania,

−

zeszyt ćwiczeń,

−

literatura z rozdziału 7.

Ćwiczenie 2

Na planszy masz podane właściwości tworzyw skóropodobnych wskaż je i pogrupuj

odpowiednio według przydatności w tapicerstwie według załączonego wzoru.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

zapoznać się z określonym fragmentem materiału nauczania,

2)

zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,

3)

zapoznać się z przedstawionymi właściwościami,

4)

narysować w zeszycie tabelę według przedstawionego wzoru,

5)

wpisać właściwości tworzyw skóropodobnych w odpowiednie rubryki tabeli.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

18

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

ć

wiczenia praktyczne.

Ś

rodki dydaktyczne:

−

zestaw właściwości tworzyw skóropodobnych,

−

wzór tabelki,

−

przybory do rysowania i pisania,

−

zeszyt ćwiczeń,

−

literatura z rozdziału 7.

Ćwiczenie 3

Dokonaj oceny organoleptycznej przygotowanych próbek tworzyw skóropodobnych,

wskaż i nazwij występujące wady i uszkodzenia.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
Ć

wiczenie powinno być wykonane w pracowni materiałoznawstwa.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

zapoznać się z określonym fragmentem materiału nauczania,

2)

zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,

3)

dokonać oględzin przygotowanych próbek,

4)

wyniki zapisać w zeszycie ćwiczeń.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

ć

wiczenia praktyczne.

Ś

rodki dydaktyczne:

−

próbki tworzyw skóropodobnych,

−

stół roboczy,

−

przybory do pisania,

−

zeszyt ćwiczeń,

−

literatura z rozdziału 7.

Ćwiczenie 4

Określ warunki magazynowania tworzyw skóropodobnych.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

19

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

zapoznać się z określonym fragmentem materiału nauczania,

2)

określ warunki magazynowania tworzyw skóropodobnych,

3)

zapisać przedstawione warunki w zeszycie ćwiczeń.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

ć

wiczenia praktyczne.

Ś

rodki dydaktyczne:

−

przybory do pisania,

−

zeszyt ćwiczeń,

−

literatura z rozdziału 7.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

20

6. EWALUACJA OSIĄGNIĘĆ UCZNIA

Przykłady narzędzi pomiaru dydaktycznego

Test dwustopniowy do jednostki modułowej „Określanie właściwości skór,
tworzyw sztucznych i skóropodobnych stosowanych w tapicerstwie”

Test składa się z 20 zadań wielokrotnego wyboru, z których:

–

zadania 1, 2, 3, 5, 6, 7, 8, 10, 11, 12, 13, 14, 15, 17, 18 są z poziomu podstawowego,

–

zadania 4, 9, 16, 19, 20 są z poziomu ponadpodstawowego.

Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt

Za każdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak

uczeń otrzymuje 0 punktów.

Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzyma następujące
oceny szkolne:

–

dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 8 zadań z poziomu podstawowego,

–

dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 11 zadań z poziomu podstawowego,

–

dobry – za rozwiązanie 15 zadań, w tym co najmniej 3 z poziomu ponadpodstawowego,

–

bardzo dobry – za rozwiązanie 18 zadań, w tym co najmniej 4 zadań z poziomu
ponadpodstawowego.

Klucz odpowiedzi: 1. a, 2. c, 3. c, 4. a, 5. c, 6. b, 7. d, 8. c, 9. d, 10. b, 11. a,
12. c, 13. c, 14. c, 15. a, 16. b, 17. c, 18. a, 19. b, 20. c.

Plan testu

Nr
zad.

Cel operacyjny
(mierzone osiągnięcia ucznia)

Kategoria

celu

Poziom

wymagań

Poprawna

odpowiedź

1

Zdefiniować pojęcie skóry otrzymanej po
zdjęciu ze zwierzęcia

A

P

a

2

Zdefiniować nazwy: kolagen, elastyna,
keratyna

A

P

c

3

Zdefiniować pojęcie kruponu

A

P

c

4

Określić zastosowanie tworzyw sztucznych

C

PP

a

5

Rozróżnić tworzywa otrzymywane
w reakcjach wielkocząsteczkowych

A

P

c

6

Rozróżnić tworzywa sztuczne ze względu na
właściwości

A

P

b

7

Rozpoznać składniki tworzyw sztucznych

B

P

d

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

21

8

Rozróżnić tworzywa termoplastyczne

A

P

c

9

Rozróżnić reakcje wielkocząsteczkowe

C

PP

d

10

Rozróżnić metody łączenia tworzyw

A

P

b

11

Rozróżnić sposób otrzymywania tworzyw
modyfikowanych

A

P

a

12

Rozpoznać środki pomocnicze i ich
przeznaczenie

B

P

c

13

Rozróżnić podłoża tworzyw skóropodobnych

A

P

c

14

Określić składniki powłoki kryjącej
tworzywa skóropodobnego

B

P

c

15

Określić sposoby wykończenia tworzyw
skóropodobnych

B

P

a

16

Rozpoznać właściwości składników powłoki
kryjącej

C

PP

b

17

Stosować kryteria podziału tworzyw
skóropodobnych na gatunki

C

P

c

18

Rozróżnić metody otrzymywania tworzyw
skóropodobnych

A

P

a

19

Rozpoznać urządzenia potrzebne w metodzie
powlekania pośredniego

C

PP

b

20

Rozpoznać sposoby wykończenia tworzyw
skóropodobnych

C

PP

c

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

22

Przebieg testowania

Instrukcja dla nauczyciela

1.

Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu, z co najmniej jednotygodniowym
wyprzedzeniem.

2.

Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego.

3.

Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań podanych w zestawie oraz z zasadami punktowania.

4.

Przeprowadź z uczniami próbę rozwiązywania testów z zadaniami wielokrotnego
wyboru.

5.

Omów z uczniami sposób udzielania odpowiedzi na karcie odpowiedzi.

6.

Zapewnij uczniom warunki do samodzielnej pracy.

7.

Rozdaj uczniom zestawy zadań testowych i karty odpowiedzi oraz podaj czas
przeznaczony na rozwiązanie testu.

8.

Postaraj się stworzyć odpowiednią atmosferę podczas przeprowadzania testu. Rozładuj
niepokój, zachęć do sprawdzenia swoich możliwości.

9.

Kilka minut przed końcem testu przypomnij uczniom o zbliżającym się czasie
zakończenia udzielania odpowiedzi.

10.

Zbierz karty odpowiedzi oraz zestawy zadań testowych.

11.

Sprawdź wyniki i wpisz do arkusza zbiorczego.

12.

Przeprowadź analizę uzyskanych wyników sprawdzianu i wybierz te zadania, które
sprawiły uczniom największe trudności.

13.

Ustal przyczyny trudności uczniów w opanowaniu wiadomości i umiejętności.

14.

Opracuj wnioski do dalszego postępowania, mającego na celu uniknięcie niepowodzeń
dydaktycznych – niskie wyniki przeprowadzonego sprawdzianu.

Instrukcja dla ucznia

1.

Przeczytaj uważnie instrukcję.

2.

Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.

3.

Zapoznaj się z zestawem zadań testowych.

4.

Test zawiera 20 zadań dotyczących rozpoznawania i dobierania tworzyw sztucznych.
Wszystkie zadania są zadaniami wielokrotnego wyboru. Tylko jedna z 4 odpowiedzi jest
prawidłowa.

5.

Udzielaj odpowiedzi tylko na załączonej karcie odpowiedzi:
–

w zadaniach wielokrotnego wyboru zaznacz prawidłową odpowiedź X.
W przypadku pomyłki należy błędną odpowiedź zaznaczyć kółkiem, a następnie
ponownie zakreślić odpowiedź prawidłową.

6.

Odpowiedzi udzielaj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję
z wykonanego zadania.

7.

Trudności mogą przysporzyć Ci zadania: 4, 9, 16, 19, 20, gdyż są one na poziomie
trudniejszym niż pozostałe.

8.

Kiedy udzielenie odpowiedzi będzie Ci sprawiało trudność, wtedy odłóż jego
rozwiązanie na później i wróć do niego, gdy zostanie Ci wolny czas.

9.

Na rozwiązanie testu masz 60 minut.

Powodzenia!

Materiały dla ucznia:

–

instrukcja,

–

zestaw zadań testowych,

–

karta odpowiedzi.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

23

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH

1.

Skóra zaraz po zdjęciu z tuszy zwierzęcia to skóra
a)

surowa.

b)

wyprawiona.

c)

konserwowana.

d)

gotowa.

2.

Kolagen, elastyna, keratyna to nazwy
a)

warstw budowy histologicznej skóry.

b)

części topograficznych skóry.

c)

białek z których zbudowana jest skóra.

d)

warstw komórek naskórka.

3.

Krupon to nazwa

a)

białka włóknistego.

b)

białka bezpostaciowego.

c)

części topograficznej skóry bydlęcej.

d)

części topograficznej skóry futerkowej.

4.

Folię możemy otrzymać z
a)

polietylenu.

b)

aminoplastów.

c)

fenoplastów.

d)

poliuretanów.

5.

Tworzywo otrzymane w wyniku reakcji polimeryzacji to
a)

poliuretan.

b)

poliamid.

c)

polistyren.

d)

poliester.

6.

Polichlorek winylu jest tworzywem
a)

chemoutwardzalnym.

b)

termoplastycznym.

c)

termoutwardzalnym.

d)

modyfikowanym.

7.

Głównym składnikiem tworzywa sztucznego jest
a)

woda.

b)

zmiękczacz.

c)

barwnik.

d)

polimer.

8.

Tworzywa termoplastyczne można
a)

ogrzewać jednokrotnie po czym utrwala się ich kształt.

b)

utwardzać pod wpływem środków chemicznych.

c)

ogrzewać i formować wielokrotnie.

d)

ogrzewać i formować ze zmianą właściwości tworzywa.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

24

9.

PCW jest tworzywem otrzymanym w wyniku reakcji
a)

poliaddycji.

b)

kondensacji.

c)

polikondensacji.

d)

polimeryzacji.

10.

Metodą zgrzewania mogą być łączone tworzywa
a)

termoutwardzalne.

b)

termoplastyczne.

c)

chemoutwardzalne.

d)

termochemiczne.

11.

Tworzywa modyfikowane otrzymujemy przez
a)

chemiczną przemianę surowca naturalnego.

b)

polimeryzację chlorku winylu.

c)

polimeryzację styrenu.

d)

polimeryzację propylenu.

12.

Związki organiczne, które nadają tworzywu sztucznemu odpowiednią plastyczność
i miękkość to
a)

wypełniacze.

b)

pigmenty.

c)

zmiękczacze.

d)

porofory.

13.

Tworzywa skóropodobne poromeryczne posiadają podłoże
a)

papierowe.

b)

dzianinowe.

c)

włókninowe.

d)

tkaninowe.

14.

Ś

rodek wiążący warstwy powłokowej tworzywa skóropodobnego to

a)

zmiękczacz.

b)

wypełniacz.

c)

polimer.

d)

pigment.

15.

Jednym ze sposobów wykończania tworzyw skóropodobnych polegającym na otrzymywaniu
odpowiedniego rysunku lica powłoki jest
a)

deseniowanie.

b)

brukowanie.

c)

lakierowanie.

d)

apreturowanie.

16.

Składnikiem powłoki tworzywa skóropodobnego nadającym jej odpowiednią miękkość
i przyczepność jest
a)

stabilizator.

b)

zmiękczacz.

c)

wypełniacz.

d)

polimer.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

25

17.

Podstawowym kryterium podziału tworzyw skóropodobnych na gatunki jest
a)

liczka wad.

b)

szerokość rolki tworzywa.

c)

stopień wykorzystania powierzchni.

d)

długość rolki tworzywa.

18.

Łączenie dwóch jednorodnych materiałów np. folii czy tkanin nazywamy
a)

podwajaniem.

b)

flokowaniem.

c)

nawarstwianiem.

d)

kalandrowaniem.

19.

W powlekaniu pośrednim zastosowano taśmę stalową jako
a)

podłoże.

b)

podłoże pomocnicze.

c)

materiał wzmacniający.

d)

warstwę powłokową.

20.

Drukowanie polega na
a)

szlifowaniu warstwy powłokowej.

b)

wytłaczaniu określonego deseniu.

c)

nanoszeniu barwnego wzoru.

d)

nanoszeniu apretur.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

26

KARTA ODPOWIEDZI

Imię i nazwisko ……………………………………………………..

Określanie właściwości skór, tworzyw sztucznych i skóropodobnych
stosowanych w tapicerstwie

Zakreśl poprawną odpowiedź.

Nr

zadania

Odpowiedź

Punkty

1

a

b

c

d

2

a

b

c

d

3

a

b

c

d

4

a

b

c

d

5

a

b

c

d

6

a

b

c

d

7

a

b

c

d

8

a

b

c

d

9

a

b

c

d

10

a

b

c

d

11

a

b

c

d

12

a

b

c

d

13

a

b

c

d

14

a

b

c

d

15

a

b

c

d

16

a

b

c

d

17

a

b

c

d

18

a

b

c

d

19

a

b

c

d

20

a

b

c

d

Razem:

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

27

TEST II

Test praktyczny typu „próba pracy” do jednostki modułowej „Określanie
właściwości skór, tworzyw sztucznych i skóropodobnych stosowanych
w tapicerstwie”

Treść zadania

Dobierz skórę naturalną do tapicerowania fotela.

Postępuj zgodnie z instrukcją wykonania oznaczenia znajdującą się w laboratorium pracowni
materiałoznawstwa lub w zakładzie, w którym odbywasz praktykę.

Instrukcja dla nauczyciela

W badaniu osiągnięć ucznia, w nabywaniu umiejętności praktycznych przewidzianych

w celach jednostki modułowej zalecane jest przeprowadzenie zadania testowego typu „próba
pracy”. Zadanie jest tak dobrane, aby pozwoliło sprawdzić poziom umiejętności w zakresie
wiedzy teoretycznej i sprawności praktycznego wykonywania czynności badawczych
stwierdzających przydatność skór naturalnych do celów tapicerskich.

Uczniowie powinni wykonywać zadanie indywidualnie. Jest to jednocześnie możliwość

samodzielnego sprawdzenia przez ucznia poziomu nabytych umiejętności i dokonania analizy
wykonanych badań praktycznych.

Zadaniem nauczyciela jest stworzenie warunków umożliwiających uczniowi wykonanie

zadania zgodnie z instrukcją przeprowadzenia oznaczenia i w określonym czasie. Należy
zapewnić uczniowi warunki do samodzielnego zaplanowania poszczególnych etapów
wykonania zadania:
–

zorganizowania stanowiska pracy,

–

doboru odpowiednich urządzeń i narzędzi,

–

wykazania się umiejętnością wykonania ćwiczenia,

–

przeprowadzenia analizy uzyskanych wyników.

Uczeń powinien mieć udostępnione:

−−−−

stanowisko pracy do wykonania badania,

−−−−

próbki skór naturalnych,

−−−−

instrukcje wykonania ćwiczenia,

−−−−

regulamin bezpieczeństwa i higieny pracy.

Przed rozpoczęciem wykonywania zadania nauczyciel powinien:

−−−−

zadbać

o

przygotowanie

odpowiedniego

stanowiska

pracy

w

laboratorium

materiałoznawstwa,

−−−−

zabezpieczyć próbki skór naturalnych,

−−−−

przypomnieć uczniom zasady bezpieczeństwa i higieny pracy,

−−−−

sprawdzić ubiór ochronny,

−−−−

przydzielić uczniom próbki skór naturalnych,

−−−−

zatwierdzić ustalony przez uczniów plan i kolejność działań,

−−−−

określić kryteria oceny wykonywanego zadania,

−−−−

na bieżąco kontrolować pracę uczniów,

−−−−

dokonać oceny wykonanej pracy.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

28

Instrukcja dla ucznia

Uczeń powinien wykonać następujące czynności:

−−−−

dobrać i założyć odzież ochronną,

−−−−

zapoznać się z instrukcją wykonania oznaczenia,

−−−−

zapisać plan działania,

−−−−

plan przedstawić do zatwierdzenia nauczycielowi,

−−−−

dobrać skórę

−−−−

uporządkować stanowisko pracy,

−−−−

zaprezentować i omówić wykonanie ćwiczenia.

Umiejętności podlegające ocenie

Lp. Czynność wykonywana przez ucznia

Punkty do

uzyskania

Punkty

przyznane

1.

Dobranie odzieży ochronnej

5

2.

Zaplanowanie kolejnych czynności

15

3.

Przygotowanie stanowiska pracy:
–

rozłożenie próbek skór

10

4.

Wykonanie ćwiczenia:
–

przygotowanie próbek,

–

ocena rysunku lica,

–

ocena lica skóry,

–

ocena mizdry skóry,

–

określenie wad jako dopuszczalne i niedopuszczalne,

–

sprawdzenie ciągliwości skóry,

–

dobranie skóry do wyroby tapicerowanego.

50

5.

Uporządkowanie stanowiska pracy

5

6.

Zaprezentowanie i omówienie wykonanego ćwiczenia

15

Razem:

100

Normy wymagań na poszczególne oceny

Ocena

Liczba uzyskanych

punktów

dopuszczający

70

dostateczny

85

dobry

90

bardzo dobry

100

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

29

7. LITERATURA

1.

Bacia K.: Materiałoznawstwo tapicerskie. WSiP, Warszawa 1988

2.

Jurczak J.: Materiałoznawstwo tapicerskie. WSiP, Warszawa 1990

3.

Jurczak J.: Technologia tapicerstwa. Wydawnictwa Akcydensowe, Warszawa 1983

4.

Lasek W., Persz T.: Technologia wyprawy skór cz. II Wykończenie. WSiP, Warszawa 1985

5.

Małaśnicka W.: Technologia tworzyw sztucznych Cz. II. PWSZ,1972

6.

Morawski E.: Tapicerstwo – usługi motoryzacyjne. WKiŁ, Warszawa 1980

7.

Persz T.: Materiałoznawstwo dla techników przemysłu skórzanego. WSiP, Warszawa 1997

8.

Persz T.: Materiałoznawstwo dla zasadniczych szkół skórzanych. WSiP, Warszawa 1997

9.

Pilichowski J., Muszyński A.: Technologia tworzyw sztucznych. WNT, Warszawa 1994

10.

Porejko S., Fejgin J., Zakrzewski L.: Chemia związków wielkocząsteczkowych. WNT,
Warszawa 1974

11.

Ś

wiat wiedzy. Kolekcja Marshalla Cawendisha. Nauka i technika–zeszyt 74

Literatura metodyczna
1.

Dretkiewicz-Więch J.: ABC nauczyciela przedmiotów zawodowych. Operacyjne cele
kształcenia. Zeszyt 32. CODN, Warszawa 1994

2.

Gożlińska E., Szlosek F.: Podręczny słownik kształcenia zawodowego. BKKK, FW,
Warszawa 1996

3.

Niemierko B.: Figurski J.: Praktyczna nauka zawodu. IteE, Radom 2000

4.

Ornatowski T., Figurski J.: Praktyczna nauka zawodu. ITeE, Radom, 2000