Z życia szkół LISTOPAD
Zapraszamy do dyskusji na temat kondycji szkolnictwa zawodowego,
ze szczególnym uwzględnieniem zawodów piekarza i cukiernika.
Zachęcamy do przesłania własnych przemyśleń.
Między teorią
a praktyką
Szymon Konkol
Na początku września w Rybnickim Cechu przed nauczania nr 741/02/SZ/MEN/2000 dla zawodu piekarz).
komisją powołaną przez Izbę Rzemieślniczą w Kato- Programy te obejmują swym zakresem cele kształcenia
wicach stanęła grupa prawie stu uczniów zakładów i materiał nauczania przedmiotów zawodowych, w tym
piekarskich i cukierniczych z subregionu rybnic- również zajęć praktycznych. Nauczyciele w szkołach zo-
kiego. Egzaminem na tytuł czeladnika w rzemiośle bligowani są do ustalania rozkładów materiału nauczania
mieli uwieńczyć swą edukację zawodową. Wśród w oparciu o programy nauczania i zgodnie z nimi prowa-
zdających znalez
li się absolwenci szkół zawodowych, dzą zajęcia lekcyjne. Zupełnie odmiennie ma się sprawa
zawodowych szkół specjalnych oraz ośrodków kształ- w przypadku praktyk. Większość praktykodawców nigdy
cenia zawodowego działających przy Cechu Rzemiosł nawet nie zapoznała się z programami nauczania, które
w Rybniku i Izbie Rzemieślniczej w Katowicach. dotyczą ich działalności, i trudno w ogóle jest mówić o ich
Przystępujący do egzaminu wykazali się nierównym realizacji. Mistrzowie szkolący skupiają się głównie na
poziomem, zarówno umiejętności, jak i przyswojenia działaniach związanych z bieżącą produkcją zakładu oraz
teorii zawodu. Członkowie komisji egzaminacyjnej kontrolowaniu poczynań uczniów w tej produkcji uczest-
ogólnie ocenili poziom przygotowania zdających jako niczących. Sytuacja ta jest jedną z przyczyn pogłębiania
zadawalający, jednak dwudziestu uczniów nie podołało się rozbieżności pomiędzy formami nauczania, które
wymaganiom i będzie musiało przystąpić do egzami- z założenia powinny być przecież ze sobą ściśle powiązane
nów poprawkowych. i wzajemnie się uzupełniać.
Podczas rozmów przeprowadzonych z uczniami ocze- Z drugiej strony są nauczyciele szkolni, którzy
kującymi na egzamin pojawiał się wspólny temat rozbież- do dyspozycji mają często wyłącznie kredę, tablicę
ności pomiędzy nauką w szkole a praktyką w zakładach. i przestarzałe podręczniki. Obecna sytuacja prawna
Z pozycji zarówno mistrza rzemiosła, jak i nauczyciela zmusiła wiele szkół do sukcesywnego pozbywania się
w szkole mogę potwierdzić tę opinię. Obecnie w zasadzie nauczycieli posiadających zarówno dużą wiedzę zawo-
nie istnieje znacząca korelacja pomiędzy nauczaniem dową, jak i doświadczenie, jednak nieposiadających
przedmiotów zawodowych w szkole a praktyczną nauką odpowiedniego przygotowania pedagogicznego. Osoby
zawodu w zakładach rzemieślniczych. Ma to często swoje te często uczyły w szkole i jednocześnie prowadziły
odzwierciedlenie w wynikach póz
niejszych egzaminów własne zakłady lub czynnie uczestniczyły w produkcji.
czeladniczych i egzaminach przeprowadzanych przez Proces ten, choć pozornie słuszny, stał się przyczyną
Okręgowe Komisje Egzaminacyjne. faktu, że doświadczeni technolodzy zastąpieni zostali
Czy można jednoznacznie wskazać czynniki wpły- absolwentami szkół wyższych, głównie wydziałów tech-
wające na powstanie takiej sytuacji? Otóż w moim nologii żywności rożnych specjalizacji i specjalistami
odczuciu wina leży zarówno po stronie zakładów z zakresu żywienia człowieka i gastronomii. Osoby te
szkolących, jak i szkół. często nie miały nigdy sposobności uczestniczyć lub ob-
Obecnie praktyki w zakładach szkolących i nauczanie serwować produkcji piekarsko-ciastkarskiej, co więcej,
zawodu w szkole odbywają się w oparciu o programy nigdy nie widziały nawet zakładu produkcyjnego tych
nauczania dla Zasadniczych Szkół Zawodowych dla za- branż. Kadra ta zmuszona jest do uzupełniana swych
wodu piekarz i zawodu cukiernik (program nauczania nr kwalifikacji na szkoleniach i kursach, które z przyczyn
741/01/SZ/MEN/2000 dla zawodu cukiernik i program zapaści finansowej oświaty są rzadkością.
www.cukiernictwo.elamed.com.pl
82