PR
DY MAA
EJ
CZ
STOTLIWOŚCI.
FARADYZACJE,
NEOFARADYZACJE,
GALWANOFARADYZACJE.
Prowadzący: mgr Wioleta Rojek  Kapelańczyk
Przedmiot: Fizykoterapia
Semestr: II
PR
DY IMPULSOWE MAA
EJ CZ
STOTLIWOŚCI
Prądy impulsowe składają się z ciągu impulsów
elektrycznych (uderzeń prądu) o różnym kształcie,
których parametry mogą być dokładnie określone,
nastawione i odtworzone, i częstotliwości od 0,5-500
Hz, praktycznie do 300 Hz. Każdy z nich może
wywołać określoną reakcję mięśni lub nerwów.
Powstają na podłożu odpowiednio przerywanego
prądu stałego. Zastąpiły całkowicie dawniej
stosowane prądy faradyczne. Ze względu na
bodz
cowe oddziaływanie na tkanki pobudliwe, przede
wszystkim na mięśnie, prądy impulsowe nazywa się
też prądami bodz
cowymi. Jak to już podano
wcześniej, do prądów impulsowych umownie zalicza
się również prąd galwaniczny, na podłożu którego je
się wytwarza.
PR
DY IMPULSOWE MAA
EJ CZ
STOTLIWOŚCI
Współczesna elektroniczna aparatura stosowana
do diagnostyki i leczenia za pomocą prądów
impulsowych umożliwia uzyskanie wielu rodzajów
tych prądów, poprzez zmiany w zakresie 5
podstawowych parametrów: czasu trwania impulsu t
(w ms); czasu narastania impulsu tn (w ms); czasu
opadania impulsu top (w ms); amplitudy impulsu is (w
mA), (miara natężenia prądu); częstotliwości
impulsów f, czyli liczby impulsów w czasie 1 min lub 1
s (imp/min lub imp/s) albo czasu powtarzania T (w
ms). Jest on równy sumie czasu trwania impulsu +
czas trwania przerwy.
PARAMETRY PR
DU IMPULSOWEGO
PR
DY IMPULSOWE MAA
EJ CZ
STOTLIWOŚCI
Uwaga! Impulsy prądu mogą występować
pojedynczo lub w grupach (salwach). Szczyty
zmodulowanej amplitudy grupy impulsów tworzą
tzw. obwiednię. W przypadku salwy impulsów o
stopniowo wzrastającej i zmniejszającej się
amplitudzie część obwiedni wznosząca się, jak i
opadająca, nosi nazwę rampy.
RODZAJE PR
DÓW IMPULSOWYCH MAA
EJ
CZ
STOTLIWOŚCI
Wyróżnić przy tym należy dwie podstawowe formy
prądu impulsowego małej częstotliwości, obie są w
swej istocie prądem zmiennym, mimo iż powstały
wskutek odpowiedniego przerywania prądu stałego:
ó� Prąd jednokierunkowy, jednobiegunowy, o
niezmiennym kierunku przepływu (niezmiennym
biegunie) i zmiennym natężeniu, zachowuje się w
czasie przepływu przez tkanki jak prąd stały. Może
powodować przesunięcia jonów lub wywoływać
uszkodzenia elektrolityczne. Równocześnie jednak,
każdy impuls z ciągu impulsów o odpowiedniej
częstotliwości, posiadający odpowiednią amplitudę,
pobudza nerwy i mięśnie.
RODZAJE PR
DÓW IMPULSOWYCH MAA
EJ
CZ
STOTLIWOŚCI
ó� Prąd dwukierunkowy, dwubiegunowy, o
zmiennym kierunku przepływu (zmiennym biegunie) i
natężeniu, czyli w czystej postaci prąd zmienny. Prąd
ten cechuje się zmiennością biegunów, zależną od
częstotliwości, co oznacza, że np. przy częstotliwości
100 Hz każda elektroda w ciągu sekundy jest 100
razy ujemna i 100 razy dodatnia. Jeśli po obydwu
stronach linii zerowej występują impulsy o
identycznych parametrach, a więc o równej
powierzchni, mówi się o symetrycznych
dwubiegunowych prądach impulsowych małej
częstotliwości. W tym przypadku jony oscylują tam i z
powrotem bez rzeczywistych przesunięć ładunków
elektrycznych, co uniemożliwia rozróżnienie
biegunów.
RODZAJE PR
DÓW IMPULSOWYCH MAA
EJ
CZ
STOTLIWOŚCI
W istocie obydwa bieguny są równoważne. Prąd
ten nie powoduje elektrolizy w tkankach. Natomiast
jeśli po obydwu stronach linii zerowej występują
impulsy o różnych parametrach, a więc o różnej
powierzchni, mówi się o niesymetrycznych prądach
impulsowych małej częstotliwości. W tym przypadku
oscylacje po jednej stronie linii zerowej są większe
niż po drugiej, co sprawia że ta forma prądu,
podobnie jak prąd galwaniczny, wywołuje elektrolizę
w tkankach. Działanie galwaniczne takiego prądu jest
tym większe, im większa jest różnica wielkości
powierzchni pomiędzy impulsami dodatnimi i
ujemnymi.
DWUBIEGUNOWE SYMETRYCZNE I
NIESYMETRYCZNE PR
DY IMPULSOWE MAA
EJ
CZ
STOTLIWOŚCI
DWUBIEGUNOWE SYMETRYCZNE I
NIESYMETRYCZNE PR
DY IMPULSOWE MAA
EJ
CZ
STOTLIWOŚCI
DWUBIEGUNOWE SYMETRYCZNE I
NIESYMETRYCZNE PR
DY IMPULSOWE MAA
EJ
CZ
STOTLIWOŚCI
DWUBIEGUNOWE SYMETRYCZNE I
NIESYMETRYCZNE PR
DY IMPULSOWE MAA
EJ
CZ
STOTLIWOŚCI
DWUBIEGUNOWE SYMETRYCZNE I
NIESYMETRYCZNE PR
DY IMPULSOWE MAA
EJ
CZ
STOTLIWOŚCI
DWUBIEGUNOWE SYMETRYCZNE I
NIESYMETRYCZNE PR
DY IMPULSOWE MAA
EJ
CZ
STOTLIWOŚCI
DZIAA
ANIE BODy
COWE PR
DÓW
IMPULSOWYCH MAA
EJ CZ
STOTLIWOŚCI
Działanie bodz
cowe prądu impulsowego małej
częstotliwości zależy od kształtu impulsu, amplitudy i
częstotliwości. W określonych granicach skutek
drażnienia prądem impulsowym zależy od wielkości
ładunku elektrycznego, jaki posiada w jednostce
czasu, zależnej od amplitudy, czasu trwania impulsu i
częstotliwości. Zmianę wielkości ładunku
elektrycznego prądu impulsowego uzyskuje się przez
modulację tych parametrów.
KSZTAA
T IMPULSÓW
Zależnie od 3 pierwszych parametrów, tj. czasu
trwania impulsu, czyli szerokości impulsu, czasu
narastania impulsu, czyli czasu narastania natężenia
prądu (amplitudy) oraz czasu opadania impulsu, czyli
czasu opadania natężenia (amplitudy) graficznie
przedstawione impulsy przybierają różny kształt.
Najczęściej występujący kształt prądów impulsowych
małej częstotliwości to kształt prostokąta, trójkąta,
trapezu.
KSZTAA
T IMPULSÓW
KSZTAA
T IMPULSÓW
KSZTAA
T IMPULSÓW
KSZTAA
T IMPULSÓW
KSZTAA
T IMPULSÓW
KSZTAA
T IMPULSÓW
KSZTAA
T IMPULSÓW
KSZTAA
T IMPULSÓW
KSZTAA
T IMPULSÓW
KSZTAA
T IMPULSÓW
KSZTAA
T IMPULSÓW
KSZTAA
T IMPULSÓW
RODZAJE PR
DÓW IMPULSOWYCH MAA
EJ
CZ
STOTLIWOŚCI
Do elektrostymulacji, podobnie jak do
elektrodiagnostyki, stosowano początkowo prądy
złożone z regularnych ciągów impulsów o
identycznym kształcie i przerwach między nimi.
Rozwijająca się jednak stosunkowo szybko adaptacja
nerwów i mięśni do dłużej stosowanych prądów
impulsowych skłoniła badaczy do wprowadzenia
modyfikacji w ich przebiegu. Umożliwił to rozwój
elektroniki. Obecnie stosuje się prądy impulsowe o
małej częstotliwości ze zmiennym czasem narastania
i czasem trwania, zmiennym natężeniem impulsu
oraz zmienną długością przerwy pomiędzy kolejnymi
impulsami lub grupami impulsów. Na ogół każdy typ
aparatu do elektrostymulacji generuje z góry
zaprogramowany model prądu impulsowego.
RODZAJE PR
DÓW IMPULSOWYCH MAA
EJ
CZ
STOTLIWOŚCI
Często można jednak indywidualnie, w pewnym
ograniczonym zakresie, zmieniać niektóre jego
parametry.
Obecnie stosuje się kilka rodzajów prądów
impulsowych małej częstotliwości.
Prądy impulsowe, składające się z pakietów po 10
impulsów o czasie trwania krótszym od 1 ms,
przedzielonych odpowiednio długą przerwą.
Prądy impulsowe z modulowaną amplitudą,
składające się z serii impulsów prostokątnych o
stopniowo narastającej i zmniejszającej się
amplitudzie i niekiedy o nieco zmiennym kształcie
impulsów.
RODZAJE PR
DÓW IMPULSOWYCH MAA
EJ
CZ
STOTLIWOŚCI
Obwiednią pakietów, złożonych z takich
 nabrzmiewających" impulsów, ma kształt regularnej
lub nieco zniekształconej sinusoidy. Należy
podkreślić, że w tym przypadku bodz
cowo działa
obwiednią, a nie nośny prąd galwaniczny.
RODZAJE PR
DÓW IMPULSOWYCH MAA
EJ
CZ
STOTLIWOŚCI
Obwiednią pakietów, złożonych z takich
 nabrzmiewających" impulsów, ma kształt regularnej
lub nieco zniekształconej sinusoidy. Należy
podkreślić, że w tym przypadku bodz
cowo działa
obwiednią, a nie nośny prąd galwaniczny.
RODZAJE PR
DÓW IMPULSOWYCH MAA
EJ
CZ
STOTLIWOŚCI
ó�Prądy impulsowe z modulowaną częstotliwością
impulsów w poszczególnych seriach impulsów
prostokątnych.
ó�Prądy impulsowe z modulowaną częstotliwością i
amplitudą impulsów prostokątnych.
ó�Prądy stochastyczne ze zmienną częstotliwością.
Powstają wskutek przy�padkowo zmieniającej się
długości przerwy między kolejnymi impulsami. Tego
rodzaju prądy podwyższając próg bólowy działają
przeciwbólowo
RODZAJE PR
DÓW IMPULSOWYCH MAA
EJ
CZ
STOTLIWOŚCI
Wg Edela szczególnie skuteczne są stochastyczne
prądy impulsowe o częstotliwości w zakresie 5-30 Hz.
Prądy stochastyczne z przypadkowo zmienną
szerokością impulsów i zmienną długością przerwy
między kolejnymi impulsami.
Prąd sinusoidalny z modulowaną amplitudą.
Prądy wysokonapięciowe. Są to prądy o
ekstremalnie krótkich impulsach (czas trwania poniżej
100 fis) i kształcie zbliżonym do prostokątnego, o
bardzo stromym wzroście mocy prądu. Ich
częstotliwość wynosi od 50 do 100 Hz.
Charakteryzują się dobrym działaniem motorycznym,
przy równoczesnym słabym działaniu czuciowym.
Ponieważ czas trwania impulsu jest bardzo krótki,
aby wywołać skurcz mięśnia konieczny jest wysoki
impuls
RODZAJE PR
DÓW IMPULSOWYCH MAA
EJ
CZ
STOTLIWOŚCI
Uzyskuje się go dzięki temu, że na elektrodach
występuje napięcie dochodzące do 200 V. Impulsy te
można zarejestrować w głębiej leżących tkankach. Ze
względu jednak na to, że są już bardzo słabe, nie
wydaje się, by mogły tam działać bodz
cowo. Sądzi
się, że działanie prądu wysokonapięciowego nie różni
się w sposób istotny od działania impulsów
prostokątnych o czasie trwania 200-500 �s.
Stosowane są głównie do rozluz
niania napiętych
mięśni i wtórnego uśmierzania bólów. Małe
częstotliwości do ok. 10 Hz rozluz
niają napięte
mięśnie, większe, do ok. 80 Hz działają tonizująco, a
powyżej 100 Hz przeciwbólowo.
RODZAJE PR
DÓW IMPULSOWYCH MAA
EJ
CZ
STOTLIWOŚCI
Prąd faradyczny. Jest to asymetryczny prąd
zmienny od 50-100 Hz, w którym impulsy dodatnie i
ujemne różnią się kształtem i wielkością. Jego wadę
stanowi niemożność dokładnego określenia i
powtórzenia. Bodz
cem dla mięśnia są tylko impulsy
dodatnie, ujemne bowiem nie mają działania
bodz
cowego z powodu małej amplitudy. Prąd
faradyczny wywołuje tężcowy skurcz mięśnia,
trwający przez cały czas jego przepływu. Stosowany
jest tylko w elektrodiagnostyce. Brak reakcji na prąd
faradyczny jest oznaką ciężkiego uszkodzenia
mięśnia.
RODZAJE PR
DÓW IMPULSOWYCH MAA
EJ
CZ
STOTLIWOŚCI
Prąd neofaradyczny. Jest nowoczesną odmianą
prądu faradycznego, z którego zostały tylko dodatnie
impulsy o kształcie ostrych trójkątów, o czasie trwania
1 ms i czasie przerwy 19 ms. Częstotliwość tego
prądu wynosi 50 Hz. Istnieje możliwość regulacji
wysokości amplitudy. Wywołuje skurcz tężcowy
mięśnia. Jest stosowany w elektrodiagnostyce. Nie
ma wielkiej różnicy pomiędzy wykresami it dla krótko
trwających impulsów prostokątnych i trójkątnych,
ponieważ w impulsach trójkątnych o bardzo krótkim
czasie trwania natężenie prądu wzrasta stromo,
podobnie jak w impulsach prostokątnych.
Dziękuję za uwagę