Przycinanie drzew owocowych
Niezbędne narzędzia i materiał
y
Sekator zwykł
y, sekator oburęczny, kamienna oseł
ka, pilnik do ostrzenia, nożyk ogrodniczy, pił
a
duża i mał
a, pił
a z wysięgnikiem teleskopowym, drabina, kit ogrodniczy w tubce lub spray'u.
Dzięki zachowaniu równowagi między wzrostem a owocowaniem możliwe jest coroczne i obfite
owocowanie drzew, bez pogorszenia jakości owoców.
Nadmierny wzrost opóśnia i zmniejsza owocowanie, zaśzbyt sł
aby wzrost wpł
ywa na przemienne
owocowanie i gorsząjakośćowoców.
Powody przycinania
Przycinanie drzew owocowych ma na celu: - Przyspieszenie wejścia drzew w okres owocowania
poprzez eliminacjęnadwyżki pędów. Pozwala to na peł
nąkoncentrację„sił
y witalnej" drzewa na
wzroście owoców. - Polepszenie plonów przez przewietrzanie korony drzewa i umożliwienie
dotarcia światł
a ażdo samego centrum. - Ograniczenie wzrostu drzewa wzwyżi uł
atwienie
zbiorów przez wyhamowanie odrostów za pomocąsystematycznych cięć. - Zachowanie
odpowiedniego kształ
tu korony drzewa przez skrócenie zbyt wybu- jał
ych i obcięciu niekorzystnie
umiejscowionych gał
ęzi. - Pobudzenie rozwoju drzewa przez krótkie cięcia pierwszych
rozgał
ęzień. Ostre cięcia zawsze dobrze sł
użąnowym pędom. - Odmł
odzenie drzewa przez wzrost
mł
odych pędów i usunięcie gał
ęzi starszych, mniej produktywnych.
Terminy cięcia
Zabieg przycinania drzew owocowych przeprowadza sięw trzech terminach:
- cięcie wczesnowiosenne, tzn. zimowe, powinno rozpoczynaćsięw drugiej poł
owie lutego
i zakończyćsiędo początku kwitnienia drzew
- cięcie póśnowiosenne może byćwykonywane od początku kwitnienia do 14 dni po nim
- cięcie letnie należy rozpocząćw drugiej poł
owie sierpnia
Miejsce cięcia
Wszelkich cięćdokonywaćnależy zawsze nad „oczkiem" (pąkiem)
co zapewni prawidł
owy rozwój gał
ęzi na wionę. Ciąćtrzeba na skos,
ok. 5 cm nad „oczkiem" (pozwoli to wodzie deszczowej swobodnie
spł
ywaćobmywając
gał
ąź).
Prze
świetlanie koron
CIĘCIA PRZEŚWIETLAJĄCE NALEŻY WYKONYWAĆGDY DRZEWO WEJDZIE JUŻW OKRES
PEŁNEGO OWOCOWANIA (POWYŻEJ 4-6 LAT). *Taki rodzaj cięcia ma na celu zapewnienie
maksymalnego dostępu światł
a do wszystkich pędów korony i pozwala na otrzymanie optymalnej
ilości pędów owocujących. Drzewa które nie sącięte owocująwprawdzie obficiej od ciętych, ale
zbyt szybko sięzagęszczają
i wydajągorszej jakości owoce: drobne, sł
abo wybarwione i niesmaczne. Korona drzewa jest
gęstsza, co za tym idzie, środek drzewa jest niedoświetlony, a zbiór owoców utrudniony. Wiele
gał
ęzi rośnie pod zbyt ostrym kątem, co powoduje ich zginanie i ł
amanie pod ciżęarem owoców.
*Drzewa stare i zaniedbane dająmniejsze i gorsze plony. Owocowanie takich drzew można
jednak poprawić. Cięcie należy rozpocząćod usunięcia chorych, martwych
i nadł
amanych gał
ęzi. Następnie wycina sięzbędne konary szkieletowe - uszkodzone, wras-
tające w środek korony, rosnące pionowo i zbyt blisko siebie, krzyżujące się. Korona po wycięciu
powinna mieć6 - 8 konarów. Grube gał
ęzie i konary odcina sięw mejscu zgru-
bienia zwanym "obrączką", najpierw podpił
owując od doł
u, aby nie oderwał
y sięz korą. Cięcie
wykonane zbyt blisko tworzy większąranę, która trudniej sięgoi. Zaścięcie zbyt dalekie od
nasady powoduje butwienie wystającego sęka i uł
atwia porażenie drewna przez choroby. W
następnym roku po dł
ugim cięciu należy wyciąćwszystkie dł
ugie, silne, nieroz-
gał
ęzione pędy, tzw "wilki".
Proces owocowania
Początek owocowania
Wejście drzewa w okres owocowania trwa okoł
o trzech lat, zależnie od gatunku.
1. Oczko: Najmniejszy pęd tworzy ulistnionągał
ązkę. 2. Stożek: Oczko przekształ
ca sięw pęd
owocowy, lub w ulistnionągał
ązkę.
3. Pęd owocowy: Najgrubszy pęd tworzy kwiat, a następnie owoc. 4. Gał
ązka: Mł
oda, krucha
gał
ąśdrzewa.
5. Nasada: Gał
ązka z pąkiem owocowym na końcu. 6. Mieszek: Ślad usytuowania pędu, który
będzie owocował
. 7. Uwaga: Oczko może byćukryte w nasadzie gał
ęzi! 8. Odrost: Częśćpędu,
która pozostaje na gał
ązce po cięciu.
Proces owocowania
Aby zrozumiećmechanizm metody „cięcia na trzy oczka", trzeba prześledzić
rozwój odrostu w ciągu trzech lat - czasu niezbędnego dla wytworzenia owoców.
*Zima pierwsza: Przycinamy pęd „na trzy oczka". W następnym sezonie najwyższe „oczko"
odrostu zmienia sięw pączek. (1)
*Zima druga: Ponownie przycinamy odrost „na trzy oczka". Dwa najwyższe oczka przekształ
cają
sięw liściaste gał
ązki. Stożek pędu, usytuowany najbliżej cięcia - grubieje i staje siępędem
owocowym. (2)
*Zima trzecia: Na odroście, którego dł
ugośćjest jużznacznie zredukowana, zostawiamy jedynie
pęd owocowy. Na wiosnępęd ten zakwitnie i jesieniąurodzi pierwsze owoce. (3)
Ci
ęcie "na trzy oczka"
Zabieg ten stosuje sięw czasie zimy przy uprawie drzew w formie palisadowej
(pnącej) lub pół
wolnej (wrzeciono). Termin "cięcie na trzy oczka" oznacza odległ
ość
trzech oczek od podstawy gał
ęzi. Tnąc, pozostawia sięco roku na odrastającym pędzie
jedynie trzy oczka
*Przycinamy „na trzy oczka" wszystkie pędy drzewa czyli gał
ęzie
mające więcej niżdwa pąki. (4)
*Do odrostu zachowujemy jedynie pęd owocowy, usuwając
wszystkie inne znajdujące siępo nim (nawet gdy w gręwchodzą
inne pędy owocowe). Zabieg ten skoncentruje wszystkie soki na
tworzeniu owoców, które będądorodniejsze. (5)
*Pobudzamy mieszki delikatnym, pł
ytkim cięciem sekatora na
wierzchoł
ku, co pozwoli na ich ponowne owocowanie. *Nie należy
dotykaćpędów.
Jeżeli sązbyt liczne ograniczamy ich liczbędo jednego.
*Przewodnik skracamy do 20 cm.
Tniemy na „oczku" w kierunku przeciwległ
ym do gał
ęzi (na prawo -
jeżeli pęd kieruje sięw lewo i odtwrotnie) tak, by przyszł
y wzrost
odbywałsięw linii prostej. (6)
*Obcinamy cał
kowicie przedł
użenia
rozgał
ęzieńw wyznaczonych miejscach. (7)
*Odrosty powinny miećjak najprostsząformę, ocinamy więc pędy rosnące zbyt blisko siebie i
krzyżujące się. Owocowanie przebiega o wiele lepiej w przypadku przyciętych pędów.