Zawód: technik mechatronik

Symbol cyfrowy zawodu: 311 [50]
Numer zadania: 2

Arkusz zawiera informacje

prawnie chronione do

momentu rozpoczęcia

egzaminu

311 [50]-02-112

Czas trwania egzaminu: 240 minut

ARKUSZ EGZAMINACYJNY

ETAP PRAKTYCZNY

EGZAMINU POTWIERDZAJĄCEGO KWALIFIKACJE ZAWODOWE

CZERWIEC 2011

Informacje dla zdającego:

1. Materiały egzaminacyjne obejmują: ARKUSZ EGZAMINACYJNY z treścią zadania

i dokumentacją, zeszyt ze stroną tytułową KARTA PRACY EGZAMINACYJNEJ oraz KARTĘ
OCENY.

2. Sprawdź, czy arkusz egzaminacyjny zawiera 6 stron. Sprawdź, czy materiały egzaminacyjne

są czytelne i nie zawierają błędnie wydrukowanych stron. Ewentualny brak stron lub inne

usterki w materiałach egzaminacyjnych zgłoś przewodniczącemu zespołu nadzorującego

etap praktyczny.

3. Na KARCIE PRACY EGZAMINACYJNEJ:

- wpisz swoją datę urodzenia,

- wpisz swój numer PESEL*.

4. Na KARCIE OCENY:

- wpisz swoją datę urodzenia,

- wpisz swój numer PESEL*,

- wpisz symbol cyfrowy zawodu,

- zamaluj kratkę z numerem odpowiadającym numerowi zadania,

- przyklej naklejkę ze swoim numerem PESEL w oznaczonym miejscu na karcie.

5. Zapoznaj się z treścią zadania egzaminacyjnego, dokumentacją załączoną do zadania,

stanowiskiem egzaminacyjnym i jego wyposażeniem. Masz na to 20 minut. Czas ten nie jest

wliczany do czasu trwania egzaminu.

6. Po upływie tego czasu przystąp do rozwiązywania zadania. Rozwiązanie obejmuje

opracowanie projektu realizacji prac określonych w treści zadania, wykonanie prac

związanych z opracowywanym projektem i sporządzenie dokumentacji z ich wykonania.

7. Zadanie rozwiązuj tylko w zeszycie KARTA PRACY EGZAMINACYJNEJ od razu na czysto,

nie otrzymasz dodatkowych kartek. Notatki, pomocnicze obliczenia itp., jeżeli nie należą

do pracy, obwiedź linią i oznacz słowem BRUDNOPIS. Zapisy oznaczone BRUDNOPIS

nie będą oceniane.

8. Po rozwiązaniu zadania ponumeruj strony pracy egzaminacyjnej. Numerowanie rozpocznij

od strony, na której jest miejsce do zapisania tytułu pracy. Wszystkie materiały, które
załączasz do pracy, opisz swoim numerem PESEL* w prawym górnym rogu.

9. Na stronie tytułowej zeszytu KARTA PRACY EGZAMINACYJNEJ, wpisz liczbę stron swojej

pracy i liczbę sztuk załączonych materiałów.

10. Zeszyt KARTA PRACY EGZAMINACYJNEJ i KARTĘ OCENY przekaż zespołowi

nadzorującemu etap praktyczny.

Powodzenia!

* w przypadku braku numeru P E S E L - seria i numer paszportu iub innego dokumentu potwierdzającego tożsamość.

Zadanie egzaminacyjne

Drzwi wejściowe do budynku otwierane są automatycznie zależnie od obecności

człowieka w ich pobliżu. W mechanizmie sterowniczym drzwi zastosowano sterownik PLC.

Opis działania mechanizmu zamieszczono w Załączniku 1.

Na stanowisku egzaminacyjnym znajduje się płyta montażowa z działającym

modelem mechanizmu sterowniczego drzwi wejściowych. W zależności od wyposażenie

stanowiska model może zawierać rzeczywiste elementy mechanizmu

sterowniczego

zamieszczone w Tabeli 1 lub zamiast rzeczywistych elementów ich modele tj. zamiast

czujnika optycznego refleksyjnego - przycisk sterowniczy zwiemy bez samoczynnego

powrotu (bistabilny, normalnie otwarty), zamiast elektrozaworu rozdzielającego 3/2 -

ląmpkę sygnalizacyjną.

Opracuj projekt realizacji prac związanych z montażem, oprogramowaniem

i uruchomieniem mechanizmu sterowniczego drzwi wejściowych do budynku.

Na podstawie modelu mechanizmu sterowniczego narysuj schemat połączeń

elementów rzeczywistego mechanizmu tj. przycisków sterowniczych, czujnika optycznego

refleksyjnego, elektrozaworu rozdzielającego 3/2 ze sterownikiem PLC. W KARCIE PRACY

EGZAMINACYJNEJ uzupełnij listę przyporządkowania.

Napisz program sterowniczy w języku LD (schemat drabinkowy) lub FBD (schemat

bloków funkcyjnych), zapewniający działanie mechanizmu zgodnie z opisem (Załącznik 1).

Prześlij program do sterownika PLC, skontroluj poprawność działania mechanizmu,

wykonując próbne uruchomienie modelu zamontowanego na stanowisku egzaminacyjnym.

Wprowadź ewentualne poprawki do programu.

Sporządź dokumentację z wykonanych prac.

Projekt realizacji prac powinien zawierać:

1. Tytuł pracy egzaminacyjnej zgodny z treścią zadania.

2. Założenia do projektu realizacji prac wynikające z treści zadania i załącznika.

3. Wykaz działań związanych z montażem, oprogramowaniem i uruchomieniem

mechanizmu sterowniczego drzwi wejściowych do budynku.

4. Wykaz elementów, narzędzi i sprzętu kontrolno-pomiarowego potrzebnych

do montażu i oprogramowania mechanizmu.

5. Algorytm działania mechanizmu w formie listy kroków lub schematu blokowego.

Dokumentacja z wykonanych prac powinna zawierać:

1. Uzupełnioną listę

przyporządkowania

oraz

schemat

połączeń

elementów

wejściowych i wyjściowych ze sterownikiem PLC.

2. Wnioski dotyczące poprawności działania programu sterowniczego.

3. Podpisany numerem PESEL jeden zrzut ekranu zawierający program załadowany

do pamięci sterownika wraz z komentarzami wyjaśniającymi działanie programu

(format A4 o orientacji pionowej).

Strona 2 z 6

UWAGA:

Zrzut z ekranu umieść w dokumencie edytora tekstu, plik zapisz na pulpicie w folderze

0 nazwie PESEL (PESEL to twój numer pesel). Następnie folder skopiuj do pamięci USB

1 poproś przewodniczącego zespołu nadzorującego etap praktyczny o wydrukowanie pliku.

Do wykonania zadania wykorzystaj:

Załączniki. Opis działania mechanizmu sterowniczego drzwi wejściowych

do budynku.

oraz

zamieszczoną w KARCIE PRACY EGZAMINACYJNEJ Listę przyporządkowania.

Do wykonania zadania przygotowano stanowisko wyposażone w:

1. Komputer z oprogramowaniem połączony ze sterownikiem PLC,

2. Model mechanizmu sterowniczego składający się z płyty z zamontowanymi

i sprawnymi elementami podłączonymi do wejść i wyjść sterownika PLC,

3. Dokumentację stanowiskową zawierającą informacje o elementach zastosowanych

w modelu mechanizmu sterowniczego.

Czas przeznaczony na wykonanie zadania wynosi 240 minut.

Strona 3 z 6

Załącznik 1.

Opis działania mechanizmu sterowniczego drzwi wejściowych do budynku

Rys. 1. Schemat technologiczny mechanizmu sterowniczego drzwi wejściowych

MO

Rys. 2. Schemat połączeń podzespołów pneumatycznych

Strona 4 z 6

Mechanizm

sterowniczy

drzwi wejściowych

zbudowany jest z

siłownika

pneumatycznego MO, elektrozaworu Q0, przycisków sterowniczych SO i S1, czujnika

optycznego F2 oraz sterownika PLC (Tabela 1).

Drzwi wejściowe do budynku otwierane i zamykane są siłownikiem jednostronnego

działania MO, sterowanym za pomocą sterownika programowalnego PLC (Rys. 1.}.

Przepływem sprężonego powietrza w siłowniku steruje elektrozawór rozdzielający Q0 3/2

ze sprężyną zwrotną (Rys. 2.). Przed drzwiami zainstalowany jest czujnik optyczny F2

wykrywający obecność człowieka.

Mechanizm sterowniczy może znajdować się w trybie PRACA (otwieranie,

zamykanie drzwi) lub w trybie OCZEKIWANIE (stan gotowości do pracy).

Przejście do trybu PRACA następuje po wciśnięciu przycisku SO. W tym trybie drzwi

otwierają się natychmiast po wykryciu przez czujnik optyczny F2 obecności człowieka,

a zamykają po upływie czasu t = 5 s od chwili, kiedy czujnik ten przestał go wykrywać (czas

na wejście osoby do budynku).

Przełączenie do trybu OCZEKIWANIE następuje po wciśnięcie przycisku S1. W tym

trybie drzwi pozostają zamknięte niezależnie od stanu czujnika F2 (jeśli w chwili

przyciśnięcia przycisku S1 drzwi były otwarte, następuje ich natychmiastowe zamknięcie).

Mechanizm sterowniczy pozostaje w trybie OCZEKIWANIE do momentu wciśnięcia

przycisku SO.

Tabela 1. Wykaz elementów mechanizmu sterowniczego drzwi wejściowych

Lp.

Nazwa

Oznaczenie

Wybrane parametry katalogowe

1,

Sterownik PLC

PLC

Napięcie zasilania - 24 V DC

Wejścia cyfrowe - min. 3 wejścia 24 V DC
Wyjścia cyfrowe - min. 1 wyjście 24 V DC

Montaż - szyna TH 35 lub inny sposób
mocowania do płyty

2.

Przycisk sterowniczy

SO

Przycisk sterowniczy zwierny o samoczynnym

powrocie (monostabilny, normalnie otwarty

NO), Un < 230 V,
ln = 1,5 A

Montaż - szyna TH 35 lub inny sposób
mocowania do płyty

3.

Przycisk sterowniczy

S1

Przycisk sterowniczy rozwierny bez

samoczynnego powrotu (bistabilny, normalnie

zamknięty NC), Un < 230 V,

In

=1,5 A

Montaż - szyna TH 35 lub inny sposób
mocowania do płyty

4.

Czujnik optyczny,
refleksyjny

F2

Napięcie zasilania - Un = 24 V DC
Moc znamionowa - max. 2 W

Zasięg działania - 1,5 m
Temperatura pracy: -25 °C + +55 °C
Styk zwierny (normalnie otwarty NO)

5.

Elektrozawór
rozdzielający 3/2

GO

Cewka o napięciu zasilania 24V DC, normalnie
zamknięty NC

Ciśnienie nominalne - 6 bar

Temperatura otoczenia: -10 °C + +60 °C

Strona 5 z 6