REGULAMIN MUSZTRY
ZWIĄZKU STRZELECKIEGO
KOMENDA GŁÓWNA ZWIĄZKU STRZELECKIEGO
Regulamin Musztry ZS
2
Opracowanie:
Wydział Szkolenia ZS w składzie:
sierż. ZS Michał Janasik
sierż. ZS Leszek Sykulski
sekc. ZS Damian Luboński
Regulamin przyjęty uchwałą Komendy Głównej ZS numer /2006 z dnia 05 sierpnia 2006r.
Regulamin Musztry ZS
3
REGULAMIN MUSZTRY
ZWIĄZKU STRZELECKIEGO
Spis treści: ............................................................................................................................... 3
1. Zasady ogólne .................................................................................................................... 5
2. Musztra indywidualna ...................................................................................................... 8
2.1. Postawa zasadnicza i swobodna .................................................................................. 8
2.2. Zwroty w miejscu ........................................................................................................ 10
2.3. Marsz, bieg i zatrzymanie ............................................................................................ 10
2.4. Chwyty bronią ............................................................................................................. 13
2.4.1. Chwyty karabinkiem ............................................................................................ 13
2.4.2. Chwyty karabinem maszynowym oraz karabinem wyborowym ......................... 16
2.5. Przyrzeczenie strzeleckie ............................................................................................. 18
2.6. Chwyty sztandarem ..................................................................................................... 19
2.7. Zachowanie się strzelca w szyku ................................................................................. 21
2.8. Oddawanie honorów .................................................................................................... 22
3. Musztra zespołowa ............................................................................................................24
3.1. Drużyna ....................................................................................................................... 24
3.2. Pluton ........................................................................................................................... 24
3.3. Kompania ..................................................................................................................... 26
3.4. Zbiórka ......................................................................................................................... 26
3.5. Przesunięcie i przeformowywanie szyku .................................................................... 28
3.5.1. Odstępowanie i łączenie ...................................................................................... 28
3.5.2. Przesunięcie szyku................................................................................................ 29
3.5.3. Przeformowywanie szyku .................................................................................... 29
3.6. Marsz i zatrzymanie w szyku ...................................................................................... 31
3.7. Oddawanie honorów .................................................................................................... 32
3.8. Układanie broni ........................................................................................................... 34
3.9. Przyprowadzanie i odprowadzanie flagi państwowej .................................................. 34
4. Postanowienia końcowe .................................................................................................... 35
Załącznik 1: Znaki umowne stosowane w musztrze .............................................................. 37
Regulamin Musztry ZS
4
Regulamin Musztry ZS
5
1. ZASADY OÓLNE
1. Musztra - to ćwiczenia wojskowe, które uczą, jak przyjmować postawę zasadniczą
i swobodną, oddawać honory, poruszać się z bronią i bez broni, formować szyki oraz
zachowywać się w szyku i poza nim. Rozróżnia się musztrę indywidualną i zespołową.
Musztra indywidualna przygotowuje strzelca do wystąpień służbowych oraz
do działania w zespole.
Musztra zespołowa przygotowuje pododdziały i oddziały do wystąpień służbowych oraz
działania w szyku pieszym.
2. Pododdziały i oddziały występują i działają w odpowiednim ugrupowaniu i szyku.
Ugrupowanie w musztrze - to ustawienie strzelców, pododdziałów i oddziałów w szyku
odpowiednim do wykonania określonych czynności.
Pododdziały przyjmują je w czasie wystąpień służbowych oraz uroczystości
strzeleckich, wojskowych i państwowych.
Ugrupowanie marszowe - to ustawienie oddziału, pododdziału (pododdziałów)
w kolumnie (kolumnach) do marszu.
W ugrupowaniu mogą być stosowane różne szyki.
3. Szyk - to określone w regulaminie ustawienie strzelców lub pododdziałów - do wspólnego
wykonywania czynności — w ugrupowaniu rozwiniętym lub marszowym.
Strzelcy ustawiają się w szyku zgodnie z podziałem organizacyjnym lub w sposób
nakazany przez dowódcę. Niektóre szyki może już tworzyć dwóch strzelców, np.: szereg,
rząd.
Na szyk składają się następujące elementy (Rys. l):
- skrzydło - prawe i lewe zakończenie szyku;
- front - kierunek ustawienia strzelców;
- odstęp - oddalenie między strzelcami, pododdziałami lub oddziałami, mierzone
wzdłuż frontu szyku;
- odległość - oddalenie między strzelcami, szeregami i pododdziałmi, mierzone w głąb
szyku;
- szerokość - odstęp między skrzydłami szyku;
- głębokość - odległość od czoła do ogona kolumny;
- czoło kolumny - początek kolumny;
- ogon kolumny - koniec kolumny;
- kierunkowy - to poruszający się w nakazanym kierunku strzelec lub pododdział,
do którego dostosowują swój ruch inni strzelcy (pododdziały). W kolumnie
dwójkowej, trójkowej, czwórkowej itd. - to strzelec na prawym skrzydle czoła
kolumny (pierwszego szeregu). Podczas oddawania honorów w marszu na komendę
„Na lewo - PATRZ" kierunkowym jest strzelec lewoskrzydłowy;
- zamykający - strzelec lub pododdział znajdujący się w ostatnim szeregu kolumny
na lewym skrzydle.
Regulamin Musztry ZS
6
Czynności strzelców w szyku:
- krycie - ustawienie się strzelców lub pododdziałów w rzędzie, w linii prostej;
- równanie - ustawienie się strzelców lub pododdziałów w szeregu, w linii prostej;
- odstępowanie - zwiększanie odstępów między strzelcami (pododdziałami) w szyku
o określoną liczbę kroków;
- łączenie - powrót do szyku poprzedniego (przed odstępowaniem).
4. Szereg - to szyk, w którym strzelcy stoją obok siebie w odstępie równym szerokości dłoni
(mierzonym na wysokości łokci), frontem w jednym kierunku, w linii prostej;
5. Dwuszereg (Rys. 1a) - to szyk, w którym dwa szeregi strzelców stoją jeden za drugim,
frontem w jednym kierunku, w odległości równej półtorej długości wyciągniętej ręki
z wyprostowanymi palcami (około 1,2 m). Strzelcy drugiego szeregu kryją swoich
poprzedników.
Dwuszereg jest pełny, jeżeli strzelca lewoskrzydłowego pierwszego szeregu kryje
strzelec drugiego szeregu; niepełny - jeżeli nie kryje.
W razie potrzeby do wykonania określonych zadań można formować również inne
szyki, np. trójszereg itp.
6. Kolumna (Rys. 1b)- to szyk, w którym strzelcy - stojąc frontem w jednym kierunku, jeden
za drugim, w odległości około l ,2 m - tworzą rząd (kolumnę pojedynczą) lub dwa i więcej
rzędów (kolumnę dwójkową, trójkową itp.) ustawionych w odstępach równych szerokości
dłoni. Głębokość kolumny pieszej nie może być mniejsza niż jej szerokość.
Rys. l Elementy szyku: a) w ugrupowaniu rozwiniętym , b) w ugrupowaniu marszowym
7. Linia kolumn - to szyk, w którym kolumny pododdziałów stoją jedna obok drugiej na tej
samej wysokości, w ustalonych odstępach, czołem w jednym kierunku.
8. Rozkazy i komendy w musztrze przekazuje się ustnie lub przez środki łączności.
W marszu komendy i rozkazy przekazują wzdłuż kolumny dowódcy pododdziałów
lub obserwatorzy.
9. W szyku dowódca ugrupowania zajmuje miejsce, z którego może najdogodniej dowodzić.
Dowódcy niższych szczebli znajdują się w miejscach przewidzianych dla nich
w regulaminie i mogą występować z szyku tylko na komendę lub za zezwoleniem dowódcy
ugrupowania.
b)
Regulamin Musztry ZS
7
Dowódca, podając komendę strzelcom w ugrupowaniu rozwiniętym, stoi na środku przed
frontem szyku w odległości umożliwiającej obserwowanie skrzydeł lub większej części
szyku bez konieczności odwracania głowy.
Dowódca maszerujący na czele pododdziału podaje komendy bez zatrzymywania się,
zwracając głowę w lewo.
Podczas samodzielnego marszu oddziału lub pododdziału ich dowódcy mogą wychodzić
z szyku, aby podać komendy i sprawdzić ich wykonanie.
Jeżeli dowodzenie pododdziałem przejmuje inny dowódca, poprzedza to zapowiedzią
zawierającą nazwę tego pododdziału oraz zwrotem - „Na moją komendę".
10. Komenda - to krótki rozkaz (podany słownie lub przez środki łączności)
do natychmiastowego wykonania, a gdy dotyczy grupy strzelców lub pododdziału
(oddziału) - również jednoczesnego i jednolitego.
Komenda składa się z zapowiedzi i hasła. Jest kilka komend zawierających tylko hasło,
np.: „BACZNOŚĆ", „SPOCZNIJ".
Zapowiedź komendy podaje się wyraźnie, głosem donośnym, przeciągając ostatnią
zgłoskę.
Hasło komendy (wydrukowane w regulaminie dużymi literami) podaje się po krótkiej
przerwie, głośno, wyraźnie, krótko i dobitnie. Po haśle należy wykonać komendę.
Aby zwrócić uwagę pododdziałów lub poszczególnych strzelców, w zapowiedzi komendy
wymienia się nazwę pododdziału lub stopień i nazwisko strzelca, np.: „Pierwsza drużyna
(pluton), w szeregu - ZBIÓRKA", „Strzelec Kowalski, w prawo - ZWROT".
11. Wszystkie komendy podawane pododdziałom (strzelcom) w miejscu, poprzedza
się komendą „BACZNOŚĆ". Wyjątkiem są te, które składają się z samego hasła,
i wezwania skierowane do pododdziałów (np. „Pierwsza drużyna") lub do strzelca
(np. Strzelec Nowak").
12. Komendy przekazywane przez środki łączności, dotyczące wszystkich pododdziałów,
przyjmują i natychmiast podają swoim pododdziałom ich dowódcy.
13. Aby przerwać niewłaściwie wykonywaną czynność, powrócić do poprzedniego położenia
oraz umożliwić poprawne jej wykonanie, podaje się komendę „WRÓĆ".
14. Podczas podawania komend i wydawania rozkazów poszczególnym strzelcom –
do wykonania czynności musztry - wymienia się jedynie stopień i nazwisko strzelca
lub jego funkcję.
15. Dowódcy od szczebla komendanta oddziału wzwyż mogą organizować pokazy musztry
paradnej. Przedmiotem pokazu mogą być wybrane elementy musztry zespołowej
(formowanie szyków, zwroty, marsz, chwyty bronią itp.) z udziałem orkiestry.
Dowódcy podejmujący decyzję w sprawie zorganizowania pokazu powinni ustalić:
a) dowódcę odpowiedzialnego za prowadzenie pokazu;
b) elementy pokazu (układ ćwiczeń) i kolejność ich wykonania;
c) czas i miejsce pokazu;
d) liczbę i skład pododdziałów;
e) ubiór, uzbrojenie i wyposażenie ćwiczących.
Regulamin Musztry ZS
8
2. MUSZTRA INDYWIDUALNA
2.1. Postawa zasadnicza i swobodna
16. Postawa zasadnicza (Rys.2) – to pozycja przyjmowana przez strzelców do wykonania
nakazanych czynności lub do wystąpień służbowych.
W postawie zasadniczej strzelec stoi nieruchomo. Ciężar ciała spoczywa równomiernie
na obu stopach. Pięty są złączone, przednie części stóp są zaś rozwarte na szerokość
ś
rodkowej części podeszwy buta. Nogi w kolanach wyprostowane, mięśnie nóg lekko
naprężone. Tułów wyprostowany, brzuch lekko wciągnięty, ramiona cofnięte do tyłu – na
jednakowej wysokości i równolegle do linii frontu. Ręce opuszczone i wyprostowane
w łokciach. Palce zwarte i wyprostowane; palec środkowy ułożony wzdłuż szwu spodni.
Głowa podniesiona, wzrok skierowany na wprost, usta zamknięte.
Rys. 2 Strzelec w postawie zasadniczej bez broni. Widok:
a) z przodu
b) z boku
c) ułożenia dłoni z boku
d) ułożenia dłoni z przodu
Strzelec przyjmuje postawę zasadniczą na komendę „BACZNOŚĆ” oraz bez tej
komendy w następujących przypadkach:
a) na zapowiedź komendy nie poprzedzonej komendą „BACZNOŚĆ”;
b) po wykonaniu komendy „ZBIÓRKA” i podczas;
c) wydawania lub przyjmowania rozkazów;
d) składania meldunków i przedstawiania się;
e) oddawania honorów w miejscu;
f) podawania komend w miejscu.
c)
d)
Regulamin Musztry ZS
9
17. Postawa zasadnicza z bronią (Rys. 3) różni się od postawy zasadniczej bez broni innym
ułożeniem prawej ręki trzymającej broń (z wyjątkiem położenia „przez plecy"). Karabinek
trzyma się w położeniu „na pas" (z kolbą złożoną — lufą do dołu, z kolbą rozłożoną lub
drewnianą - lufą do góry), natomiast pistolet osobisty — w futerale na pasie głównym, na
prawym biodrze.
Karabin wyborowy i karabin maszynowy trzyma się przy prawej nodze, językiem
spustowym do przodu, tył trzewika kolby opierając o ziemię. Kolba dotyka stopy prawej
nogi. Przód trzewika kolby znajduje się na linii czubków butów, broń lekko przyciśnięta
do biodra. Kciukiem opuszczonej prawej ręki obejmuje się broń od strony wewnętrznej,
pozostałymi palcami - zwartymi i wyprostowanymi - od zewnętrznej.
Rys. 3. Strzelec w postawie zasadniczej z karabinkiem:
a) z kolbą drewnianą lub rozłożoną; b) z kolbą składaną; c) karabinem wyborowym.
18. Postawa swobodna (Rys. 4a) – to pozycja umożliwiająca strzelcowi częściowy odpoczynek
podczas wykonywania regulaminowych czynności i wystąpień służbowych, przede
wszystkim podczas parad i uroczystości strzeleckich. Przyjmuje się ją na komendę
„SPOCZNIJ”
oraz
samoczynnie
w
sytuacjach
określonych
w
regulaminie
np. po odliczaniu.
Na komendę „SPOCZNIJ” strzelec energicznie wysuwa lewą nogę w lewo skos
na odległość równą połowie długości stopy.
Ciężar spoczywa na prawej nodze. Ręce opuszczone swobodnie, place ułożone
dowolnie. Strzelec ma swobodę ruchów, lecz nie wolno mu rozmawiać w szyku.
W razie potrzeby poprawia umundurowanie i oporządzenie, a także wyrównuje
i pokrywa. Jeżeli przez dłuższy czas pozostaje w postawie swobodnej, może zmienić
położenie nóg w ten sposób, że cofa lewą do prawej, a następnie wysuwa prawą i odwrotnie.
Ponadto w wystąpieniach indywidualnych oraz w szyku podczas zajęć bez broni strzelec
może - wykonawszy komendę „SPOCZNIJ” w sposób wyżej opisany – przyjmować
postawę swobodną w rozkroku oraz krzyżować ręce z tyłu tułowia (Rys. 4b). Za
zezwoleniem dowódcy może także chwilowo opuścić szyk.
c)
Regulamin Musztry ZS
10
Rys. 4 Strzelec w postawie swobodnej bez broni:
a) z wysuniętą lewą nogą; b) w rozkroku
19. Postawa swobodna z bronią różni się od postawy swobodnej bez broni innym ułożeniem
prawej ręki trzymającej broń (z wyjątkiem położenia „przez plecy"). Położenie karabinka
i pistoletu maszynowego jak w postawie zasadniczej. Karabin wyborowy i karabin
maszynowy opiera się na całym trzewiku kolby.
2.2. Zwroty w miejscu
20. Zwroty w miejscu wykonuje się na komendę „W lewo (w prawo, w tył) – ZWROT”.
Zwroty w lewo i w tył wykonuje się w stronę lewej ręki, na obcasie buta lewej nogi
i czubku prawego buta, energicznie dostawiając najkrótszą drogą nogę pozostawioną w tyle.
Zwrot w prawo – odwrotnie (tj. na obcasie buta prawej nogi i na czubku lewego buta).
W czasie zwrotu górna część ciała pozostaje jak w postawie zasadniczej, nóg w kolanach
nie zgina się.
21. Podczas zwrotów w miejscu z bronią u nogi na zapowiedź komendy należy broń nieco
unieść i przycisnąć do uda. Po zwrocie należy broń postawić na ziemi, jednocześnie
dostawiając nogę.
2.3. Marsz, bieg i zatrzymanie
22. Marsz rozpoczyna się z postawy zasadniczej lewą nogą. Wykonuje się go krokiem
defiladowym lub zwykłym, natomiast marsz w miejscu tylko krokiem zwykłym. Marsz
poprzedza komenda np.: „Strzelec Kowalski, kierunek na wprost (w lewo, w prawo, w tył
na lewo, w tył na prawo, w lewo skos, w prawo skos) – MARSZ” lub „Strzelec Kowalski,
za mną – MARSZ”.
Po każdej komendzie trzy pierwsze kroki wykonuje się krokiem defiladowym na wprost
(z wyjątkiem marszu w miejscu).
Regulamin Musztry ZS
11
23. Krok defiladowy (Rys. 5) stosuje się:
a) rozpoczynając marsz (pierwsze trzy kroki);
b) w marszu po komendzie „BACZNOŚĆ”;
c) w marszu po zapowiedzi komendy dotyczącej zatrzymania się;
d) w czasie występowania z (wstępowania do) szyku.
Strzelec rozpoczynając marsz krokiem defiladowym, podnosi stopę na wysokość około
10 cm i stawia ją sprężyście z lekkim przybiciem. Tułów ma wyprostowany, pierś poddaną
do przodu, wzrok skierowany na wprost.
Ruchy rąk wykonuje na przemian w następujący sposób: robiąc wymach ręką do przodu,
zgina ją w łokciu i płynnie przenosi tak, aby mały palec dłoni znalazł się na górnej krawędzi
sprzączki pasa głównego. Dłoń ułożona ukośnie, palce złączone i wyprostowane, a krawędź
kciuka skierowana w stronę tułowia - w odległości około 5 cm od piersi. Rękę przenosi
do tyłu (nie skręcając dłoni) najkrótszą drogą, do oporu w stawie łokciowym i barkowym.
Rys. 5 Strzelec podczas marszu krokiem defiladowym:
a) bez broni; b) z bronią „przez pierś"
24. Krok zwykły obowiązuje na terenie koszar, miast, osiedli itp. oraz podczas śpiewu
w marszu. Strzelcy, występujący indywidualnie, stosują go również podczas oddawania
honorów w marszu, a także w czasie podchodzenia do (odchodzenia od) przełożonego.
Maszerując krokiem zwykłym strzelec ma głowę uniesioną, tułów wyprostowany.
Wymach rąk swobodny – w takt marszu.
Podczas uroczystości, w czasie marszu krokiem zwykłym, obowiązuje taki wymach
ręki, jak w marszu krokiem defiladowym.
Z kroku defiladowego do zwykłego przechodzi się na komendę „SPOCZNIJ”. Strzelec
stawia jeszcze jeden krok defiladowy i rozpoczyna marsz krokiem zwykłym. Zmienia krok
na zwykły również bez komendy, po pierwszych trzech krokach rozpoczynających marsz.
Komendy podaje się na lewą lub prawą nogę.
Regulamin Musztry ZS
12
25. Marsz w miejscu (Rys. 6) wykonuje się na komendę „W miejscu – MARSZ”; zarówno
rozpoczynając marsz w miejscu jak i przechodząc z kroku zwykłego do marszu w miejscu.
W pierwszym przypadku strzelec rozpoczyna marsz w miejscu lewą nogą. W drugim
przypadku komendy podaje się na dowolną nogę. Następny krok strzelec wykonuje jeszcze
w ruchu, po czym maszeruje w miejscu.
Marsz ten polega na podnoszeniu i opuszczaniu na przemian prawej i lewej nogi
na wysokość około 10 cm z jednoczesnym ruchem rąk w takt marszu (jak podczas marszu
w ruchu).
Rys. 6 Strzelec maszerujący w miejscu
Aby strzelec maszerujący w miejscu ruszył naprzód, podaje się komendę „Na wprost –
MARSZ” na lewą nogę. Strzelec wykonuje jeszcze jeden krok w miejscu, następnie
rozpoczyna marsz na wprost.
26. Bieg z miejsca i z marszu wykonuje się na komendę „Biegiem – MARSZ”. Na zapowiedź
komendy strzelec ugina ręce w łokciach, a na hasło rozpoczyna bieg lewą nogą, pochylając
tułów lekko do przodu i poruszając rękami w takt biegu.
Hasło komendy do przejścia z kroku zwykłego do biegu podaje się na lewą nogę.
Strzelec robi wówczas jeszcze jeden krok i rozpoczyna bieg.
Na hasło komendy „Zwykły – KROK”, podane na dowolną nogę, strzelec zwalnia bieg
stawiając w tym tempie jeszcze trzy kroki i rozpoczyna marsz nakazanym korkiem.
Przed rozpoczęciem biegu z bronią strzelec zabezpiecza ją, zdejmuje bagnet, a pas
karabinu maszynowego i ręcznego granatnika przeciwpancernego przekłada przez prawe
ramię bez dodatkowej komendy.
Na zapowiedź „Biegiem" należy broń trzymaną u nogi nieco unieść, a broń w położeniu
„na pas", „przez pierś" lub „przez plecy" - wziąć do prawej ręki. Podczas biegu broń trzyma
się w lekko ugiętej ręce, poziomo, z lufą skierowaną do przodu. Po zakończeniu biegu
strzelec, bez komendy, przenosi broń w poprzednie położenie.
Regulamin Musztry ZS
13
27. Zatrzymanie następuje na komendę „Strzelec Nowak – STÓJ”. Po zapowiedzi strzelec
zaczyna maszerować krokiem defiladowym, a po haśle daje jeszcze jeden krok,
przystawiając energicznie – do drugiej nogi – nogę, na którą padło hasło, po czym
przyjmuje postawę zasadniczą.
Aby zatrzymać biegnącego strzelca, podaje się komendę „Zwykły – KROK”,
a następnie komendę, np. „Strzelec Wójcik – STÓJ”.
28. Kierunek marszu zmienia się na komendę „Kierunek – W LEWO, (W PRAWO, W TYŁ
NA PRAWO, W TYŁ NA LEWO, W LEWO W SKOS, W PRAWO W SKOS) lub według
wskazanego przedmiotu terenowego. Na hasło komendy strzelec robi trzy kroki na wprost,
a następnie zmienia kierunek marszu na nakazany i maszeruje dalej.
2.4. Chwyty bronią
29. Chwyty bronią (karabinkiem, karabinem wyborowym, karabinem maszynowym) wykonuje
się w postawie zasadniczej. Ruchy, składające się na każdy chwyt bronią, powinny być
krótkie i energiczne i łączyć się płynnie w jedną całość. Bagnet nakłada się na komendę
„Bagnet na - BROŃ", a zdejmuje na komendę „Bagnet - ZDEJMIJ".
30. Jeśli strzelcy są uzbrojeni w karabinki z kolbą składaną, komendę do nałożenia bagnetu
poprzedza komenda do rozłożenia kolby. Kolbę składaną karabinka rozkłada (składa) się
na komendę „Kolbę - ROZŁÓś (ZŁÓś)". Po wykonaniu tej komendy karabinek przenosi
się w położenie „na pas". Broń zabezpiecza (odbezpiecza) się na komendę „Zabezpiecz
(odbezpiecz) - BROŃ". Jeżeli przełożony nie podał tej komendy, żołnierz zabezpiecza broń
samorzutnie. Wszystkie czynności wymienione w tym punkcie wykonuje się w postawie
swobodnej. Chwyty karabinkiem z kolbą rozłożoną wykonuje się tak, jak karabinkiem
z kolbą drewnianą.
2.4.1. Chwyty karabinkiem
31. Podstawowym sposobem noszenia karabinka jest położenie „na pas". Oprócz tego stosuje
się położenia: „przez pierś" i „przez plecy" oraz chwyty „połóż broń" i „za broń".
32. Komendę „Przez pierś - BROŃ" - strzelec wykonuje karabinkiem z kolbą drewnianą
(Rys. 7a) z położenia „na pas". Prawą rękę przesuwa po pasie nieco w górę, zdejmuje
karabinek z ramienia i chwyciwszy go lewą ręką za przednią część nakładki trzyma przed
sobą - magazynek zwrócony w lewo, wylot lufy na wysokości brody. Po czym prawą ręką
odchyla pas w prawo i chwyciwszy go dłonią z dołu wsuwa łokieć tej ręki pod pas.
Następnie zarzuca pas przez głowę na kark, prawą ręką chwyta karabinek za szyjkę kolby,
lewą rękę szybko opuszcza.
33. Komendę „Przez pierś - BROŃ" - strzelec wykonuje karabinkiem z kolbą składaną
(Rys. 7b) z położenia „na pas". Prawą dłoń przesuwa po pasie nieco w dół, nie wysuwając
łokcia spod pasa. Następnie - trzymając prawą ręką za pas - podnosi karabinek i chwyta
lewą ręką z dołu za łoże i nakładkę. Po czym prawą ręką zarzuca pas przez głowę na kark
i chwyta karabinek za tylną część komory zamkowej, lewą rękę szybko opuszcza.
Regulamin Musztry ZS
14
Rys. 7 Strzelec z karabinkiem w położeniu „przez pierś":
a) z kolbą drewnianą; b) z kolbą składaną.
34. Komendę „Na pas — BROŃ" strzelec wykonuje karabinkiem z kolbą drewnianą (Rys. 8a)
z położenia „przez pierś". Lewą ręką chwyta karabinek z dołu za łoże i nakładkę, po czym
odsuwając go od siebie, wysuwa prawą rękę spod pasa i chwyta za szyjkę kolby. Następnie
podnosi karabinek, pas przerzuca przez głowę i trzyma karabinek przed sobą - magazynek
zwrócony w lewo, wylot lufy na wysokości brody. Po czym prawą ręką chwyta za górną
część pasa i zarzuca karabinek przez prawe ramię w położenie „na pas", lewą rękę szybko
opuszcza.
35. Komendę „Na pas — BROŃ" strzelec wykonuje karabinkiem z kolbą składaną (Rys. 8b)
z położenia „przez pierś". Lewą ręką chwyta karabinek z góry za rurę gazową oraz lufę
i podnosi go nieco w górę. Łokieć prawej ręki wysuwa spod pasa i chwyta nią z dołu pas
przy komorze zamkowej. Następnie, kierując karabinek komorą zamkową w górę, przerzuca
pas przez głowę i trzyma karabinek z magazynkiem zwróconym w prawo i rękojeścią
na wysokości brody. Po czym prawą ręką zarzuca karabinek przez prawe ramię w położenie
„na pas", lewą rękę szybko opuszcza.
Rys. 8 Strzelec z karabinkiem w położeniu „na pas":
a) z kolbą drewnianą; b) z kolbą składaną; c) sposób trzymania pasa broni
Regulamin Musztry ZS
15
36. Komendę „Przez plecy — BROŃ" strzelec wykonuje karabinkiem z kolbą drewnianą
i z kolbą składaną (rys. 9) z położenia „na pas”. Lewą ręką chwyta pas nieco poniżej
prawego barku, prawą zaś chwyta karabinek z kolbą drewnianą za kolbę, a z kolbą składaną
- za lufę. Po czym prawą ręką podnosi broń, natomiast lewą zarzuca ją przez głowę na lewe
ramię. Następnie szybko opuszcza ręce. Przed wykonaniem chwytu „przez plecy" zdejmuje
się bagnet.
Rys. 9 Strzelec z karabinkiem w położeniu „przez plecy":
a) z kolbą drewnianą; b) z kolbą składaną
37. Komendę „Na pas – BROŃ” strzelec wykonuje karabinkiem z kolbą drewnianą i kolbą
składaną, z położenia „przez plecy". Lewą ręką chwyta pas nieco poniżej lewego barku,
prawą zaś chwyta karabinek z kolbą drewnianą za kolbę, a z kolbą składaną - za lufę.
Po czym prawą ręką podnosi broń, natomiast lewą ręką przerzuca pas przez głowę na prawe
ramię. Prawą ręką chwyta za pas na wysokości górnej kieszeni munduru, lewą rękę szybko
opuszcza.
38. Strzelec z tornistrem lub oporządzeniem (sprzętem) noszonym na plecach nie wykonuje
chwytu „przez plecy i „przez pierś".
39. Przed chwytem karabinkiem z kolbą drewnianą z położenia „przez pierś" w położenie
„przez plecy" i z położenia „przez plecy" w położenie „przez pierś" wykonuje się chwyt
„na pas".
40. Wykonując chwyt „przez plecy" karabinkiem z kolbą składaną z położenia „przez pierś"
i odwrotnie na komendę „Przez pierś (przez plecy) – BROŃ”, strzelec chwyta prawą ręką
broń za lufę i przesuwa ją w odpowiednie położenie.
41. Komendę „Połóż - BROŃ" wykonuje się karabinkiem z kolbą drewnianą i kolbą składaną
(Rys. 10) z położenia „na pas". Na tę komendę strzelec robi wykrok lewą nogą i wysuwa
karabinek kolbą do przodu. Lewą ręką chwyta pod pasem karabinek z kolbą drewnianą
za szyjkę kolby, utrzymując prawą ręką pas broni na wysokości ramienia. Następnie prawą
ręką zdejmuje pas z ramienia, pochyla się i kładzie broń na ziemi - magazynek zwrócony
w lewo - opierając trzewik kolby o czubek buta prawej nogi. Po czym wyrównuje pas,
układając go w stronę kolby, wyprostowuje się i cofa lewą nogę do prawej.
Regulamin Musztry ZS
16
Rys. 10 Strzelec z karabinkiem po wykonaniu komendy „połóż broń":
a) z kolbą drewnianą; b) z kolbą składaną.
Jeżeli jest to karabinek z kolbą składaną, strzelec przesuwa prawą rękę wzdłuż pasa
w dół i chwyta nią lufę poniżej podstawy muszki. Równocześnie chwyta lewą ręką za pas
broni na wysokości ramienia. Następnie wysuwa broń lufą do przodu, lewą ręką zdejmuje
pas z ramienia, pochyla się i kładzie broń tak, jak karabinek z kolbą drewnianą, z tą różnicą,
ż
e osłonę komory zamkowej opiera o czubek buta prawej nogi. Pozostałe czynności
identyczne jak przy chwytach karabinkiem z kolbą drewnianą.
42. Na komendę „Za - BROŃ" strzelec robi wykrok lewą nogą, pochyla się, chwyta karabinek
z kolbą drewnianą za szyjkę, tak jak go kładł. Karabinek z kolbą składaną ujmuje prawą
ręką podchwytem za pas przy osłonie komory zamkowej, lewą - nachwytem za lufę.
Następnie wyprostowuje się, biorąc jednocześnie broń w położenie „na pas", i cofa lewą
nogę do prawej.
2.4.2. Chwyty karabinem maszynowym oraz karabinem wyborowym
43. Komendę „Na pas - BROŃ" (Rys. 12) strzelec wykonuje z położenia „do nogi". Prawą
ręką podnosi karabin i trzyma przed sobą, skręcając broń w lewo tak, aby przednie strzemię
znalazło się na wysokości podbródka. Lewą ręką chwyta karabin maszynowy poniżej rączki
suwadła (karabin wyborowy - za łoże). Następnie chwyta pas prawą ręką (między kciukiem
i palcem wskazującym) - w odległości 2-3 szerokości dłoni od przedniego strzemienia –
i przyciąga go do siebie. Po czym energicznie zarzuca karabin na prawe ramię. Lewą rękę
opuszcza jak w postawie zasadniczej, prawą zaś trzyma pas na wysokości górnego wszycia
kieszeni, przyciskając nieco karabin łokciem do tułowia.
Regulamin Musztry ZS
17
Rys.12 Strzelec z bronią w położeniu „na pas":
a) z karabinem maszynowym; b) z karabinem wyborowym
44. Komendę „Do nogi - BROŃ" (Rys. 13) strzelec wykonuje z położenia „na pas".
Trzymając prawą ręką za pas, przesuwa kolbę karabinu do przodu, natomiast lewą ręką
chwyta karabin maszynowy pod pasem poniżej rączki suwadła (karabin wyborowy - pod
pasem w pobliżu celownika) i lekko unosi go oraz przesuwa w tył. Następnie zrzuca pas
z prawego ramienia, przenosi karabin lewą ręką zza pleców przed siebie z prawej strony
i chwyta go prawą ręką za lufę poniżej strzemienia (karabin wyborowy - za nakładkę).
Po czym lewą rękę energicznie opuszcza, prawą natomiast stawia karabin na ziemi przy
prawej nodze w położeniu „do nogi".
Rys. 13 Strzelec z bronią w położeniu „do nogi":
a) z karabinem maszynowym; b) z karabinem, wyborowym
Regulamin Musztry ZS
18
45. Komendę „Połóż - BROŃ" (Rys. 14) strzelec wykonuje z położenia „do nogi".
W tym celu celowniczy robi wykrok lewą nogą, rozpina dwójnóg karabinu maszynowego,
pochyla broń do przodu i stawia ją na dwójnogu (karabin wyborowy kładzie), opierając
trzewik kolby o czubek buta prawej nogi. Po czym wyprostowuje się i cofa lewą nogę
do prawej.
Pomocnik celowniczego, wykonując komendę „Połóż - BROŃ", robi wykrok lewą nogą,
stawia przy niej skrzynki z amunicją, następnie kładzie własną broń.
Rys. 14 Strzelec po wykonaniu komendy „połóż broń":
a) z karabinem maszynowym; b) z karabinem wyborowym
46. Na komendę „Za - BROŃ" celowniczy robi wykrok lewą nogą, pochyla się i chwyta broń
w tym samym miejscu, w którym trzymał ją, podczas gdy kładł na ziemi. Po czym
wyprostowuje się (składa dwójnóg w karabinie maszynowym), bierze broń w położenie,
w którym była przed komendą „Połóż - BROŃ", i cofa lewą nogę do prawej. Równocześnie
pomocnik celowniczego podnosi własną broń, a następnie skrzynki z amunicją.
2.5. Przyrzeczenie strzeleckie
47. Na komendę „Do - PRZYSIĘGI” (Rys. 15), na jej zapowiedź strzelec prawa ręką zdejmuje
maciejówkę (beret), którą kładzie na zgiętym przedramieniu lewej ręki, trzymając palcami
za daszek (lamówkę beretu) od dołu. Maciejówka (beret) jest ułożona orzełkiem do przodu,
denkiem do góry. Na hasło komendy strzelec podnosi prawą rękę do przysięgi
w następujący sposób: przedramię unosi pionowo do góry, dłoń zwraca w przód, końce
palców układa tak, jak do salutowania, na wysokości oczu. Strzelcy występujący
w rękawiczkach (rękawicach) nie zdejmują ich w czasie przysięgi.
Regulamin Musztry ZS
19
Rys. 15 Ułożenie rąk w czasie przyrzeczenia
48. Na komendę „Po – PRZYSIĘDZE” strzelec wykonuje w odwrotnej kolejności te same
czynności, jak po komendzie „Do – PRZYSIĘGI”.
2.6. Chwyty sztandarem
49. W postawie zasadniczej ze sztandarem u nogi (Rys. 16) sztandarowy trzyma sztandar
postawiony na trzewiku drzewca przy prawej nodze na linii czubka buta. Drzewce
przytrzymuje prawą ręką powyżej pasa głównego, łokieć prawej ręki lekko przyciska
do ciała. W postawie swobodnej również trzyma sztandar przy prawej nodze.
50. Sztandarem wykonuje się następujące chwyty: „na ramię" , „prezentuj" i „do nogi".
Wykonując chwyt „na ramię" (Rys. 17), sztandarowy kładzie drzewce prawą ręką
(pomagając sobie lewą) na prawe ramię i trzyma je pod kątem 45
°
. Płat sztandaru musi być
oddalony od barku na szerokość około 30 cm.
Wykonując chwyt „prezentuj" (Rys. 18) z położenia „do nogi", podnosi sztandar prawą
ręką i ustawia w położeniu pionowym przy prawym ramieniu (dłoń prawej ręki znajduje się
na wysokości barku), następnie lewą ręką chwyta drzewce sztandaru tuż pod prawą,
po czym opuszcza prawą rękę na całą długość, obejmując nią dolną część drzewca.
Wykonując chwyt „do nogi" z położenia „prezentuj" lub z położenia „na ramię",
przenosi sztandar prawą ręką (pomagając sobie lewą) do nogi.
51. Na podaną kompanii honorowej komendę „Na prawo (lewo) - PATRZ" sztandarowy
wykonuje sztandarem chwyt „prezentuj".
Przeniesienie sztandaru do nogi następuje na komendę „BACZNOŚĆ".
Regulamin Musztry ZS
20
Rys. 16 Sztandarowy w postawie Rys. 17 Sztandarowy po
Rys. 18 Sztandarowy po
zasadniczej ze sztandarem.
wykonaniu chwytu „na ramię". wykonaniu chwytu „prezentuj".
52. Salutowanie sztandarem w miejscu (Rys. 19) wykonuje się z postawy „prezentuj".
Gdy odbierający honory zbliży się na odległość 5 kroków, sztandarowy robi zwrot w prawo
w skos, z jednoczesnym wysunięciem lewej nogi w przód na odległość jednej stopy (30 cm),
i pochyla sztandar w przód pod kątem do 45°. W tej postawie pozostaje dopóty, dopóki
odbierający honory nie znajdzie się w odległości kroku za sztandarem. Wówczas przenosi
sztandar do postawy „prezentuj". W marszu salutuje się, opuszczając sztandar z położenia
„na ramię" w taki sam sposób jak w miejscu. Sztandarowy pochyla sztandar na komendę
„Na prawo - PATRZ", natomiast bierze na ramię na komendę „BACZNOŚĆ".
Rys. 19 Sztandarowy salutujący sztandarem w miejscu przez pochylenie.
Regulamin Musztry ZS
21
2.7. Zachowanie się strzelca w szyku
53. Strzelec, przed którym przechodzi przełożony (starszy), oraz jego sąsiedzi (jeden z prawej
i jeden z lewej strony) przyjmują postawę zasadniczą. Powracają do postawy swobodnej,
gdy przełożony minie prawego (lewego) sąsiada.
54. Strzelec wywołany z pierwszego szeregu, np. „Strzelec Wiśniewski”, przyjmuje postawę
zasadniczą i odpowiada głośno „Jestem”. Na komendę „WYSTĄP” występuje krokiem
defiladowym trzy kroki na wprost i staje w postawie zasadniczej. Na jego miejsce wstępuje
natychmiast stojący za nim strzelec z drugiego szeregu (stawiając dwa kroki zwykłe).
55. Strzelec wskazany bez podania nazwiska wymienia swój stopień strzelecki i nazwisko.
56. Strzelec wywołany z drugiego szeregu (również skrzydłowy) występuje pięć kroków; dwa
kroki – krokiem zwykłym, trzy następne zaś – krokiem defiladowym w następujący sposób:
robi wykrok lewą nogą, lewą ręką dotyka lewego ramienia swojego poprzednika, po czym
cofa lewą nogę do prawej. Na ten znak strzelec pierwszego szeregu robi prawą nogą krok
w prawo w skos do przodu. Po przejściu wywołanego wraca na swoje miejsce, dając lewą
nogą krok w lewo w skos do tyłu. Postępuje podobnie, gdy wywołany wraca na swoje
miejsce. Uważa przy tym, aby krok w prawo w skos zrobić równocześnie z wykonaniem
zwrotu w tył przez powracającego strzelca.
57. Na komendę „WSTĄP” wywołany robi w tył zwrot, wraca na swoje miejsce w taki sam
sposób, jak podczas występowania i przyjmuje taka postawę jak pododdział. Natomiast
strzelec, który zajmował jego miejsce, wraca do drugiego szeregu, robiąc dwa kroki do tyłu
(bez zwrotu i wymachiwania rąk).
58. Komendy „WSTĄP” i „WYSTĄP” podaje się również grupie strzelców.
Jeżeli komenda wystąp dotyczy kilku strzelców stojących w pierwszym szeregu,
występują oni jednocześnie. Stojący obok siebie w drugim szeregu występują kolejno,
zaczynając od prawego; natomiast strzelcy którzy nie stoją obok siebie – jednocześnie.
Na komendę „WSTĄP” wywołani strzelcy robią w tył zwrot i wracają na swoje miejsce
jednocześnie lub w kolejności występowania z szyku.
59. W przypadku ustawienia pododdziału w wąskim miejscu (korytarzu itp.) wywołany strzelec
(grupa) występuje krok przed szyk.
60. Strzelec wywołany z trzeciego szeregu lub z kolumny stojącej w miejscu na komendę
„WYSTĄP” przechodzi za plecami strzelców swojego szeregu na prawą stronę kolumny
lub na stronę wskazaną przez dowódcę. Następnie maszerując wzdłuż skrzydła trójszeregu
lub wzdłuż kolumny – występuje trzy kroki przed front szyku. Strzelec wywołany z czoła
kolumny również występuje trzy kroki przed front szyku, a na jego miejsce wstępuje
strzelec kryjący go. Natomiast strzelec wywołany z drugiego szeregu kolumny występuje
w sposób podany dla dwuszeregu.
61. Na komendę „WSTĄP” strzelec postępuje w sposób określony w pkt. 58.
62. Strzelec wywołany z kolumny w marszu przechodzi za plecami strzelców swojego szeregu
na prawa stronę kolumny i maszeruje na wysokości swojego szeregu w odstępie jednego
kroku od prawoskrzydłowego.
Regulamin Musztry ZS
22
Wywołany w marszu do przełożonego podchodzi do niego z lewej strony. Jeżeli
przełożony nie zatrzyma się, maszeruje obok niego ( na tej samej wysokości) i po oddaniu
honorów melduje się w marszu.
Na komendę „WSTĄP” oddaje honory, zatrzymuje się i po zwrocie w miejscu
w odpowiednim kierunku wraca na swoje miejsce w szyku.
63. Na komendę „DO MNIE” lub np. „Do kompanijnego Zakrzewskiego”, strzelec
nie znajdujący się w szyku idzie krokiem zwykłym najkrótszą drogą do wzywającego,
zatrzymuje się trzy kroki przed nim w postawie zasadniczej, oddaje honory i melduje się
np. „Panie kompanijny, melduję się na rozkaz”.
64. Strzelec wywołany z szyku w miejscu opuszcza go jak przy występowaniu. Dalsze
czynności wykonuje jak strzelec wywołany spoza szyku.
65. Na komendę „WSTĄP” oddaje honory, robi w tył zwrot w miejscu we właściwym kierunku
i krokiem zwykłym wraca najkrótszą droga na swoje miejsce.
66. Na komendę „Czapkę (beret) – ZDEJMIJ” strzelec zdejmuje nakrycie głowy prawą ręką
i przekłada je do lewej, swobodnie opuszczonej ręki (Rys. 20). Trzyma je stroną
wewnętrzną do siebie, orzełkiem do przodu.
Rys. 20 Sposób trzymania zdjętego nakrycia głowy.
67. Na komendę „Czapkę (beret) – WŁÓś” strzelec chwyta prawa ręką za daszek czapki
(obrzeże beretu) i dwiema rękami nakłada ją na głowę.
68. Komend tych nie podaje się, gdy strzelec ma zajętą rękę (obie ręce).
2.8. Oddawanie honorów
69. Strzelcy oddają sobie honory w różnych sytuacjach: z bronią, bez broni oraz w nakryciu
i bez nakrycia głowy - zarówno w miejscu, jak i w marszu.
70. W miejscu, w nakryciu głowy i bez broni – strzelec salutuje w postawie zasadniczej.
Z chwilą zbliżenia się przełożonego na trzy kroki zwraca głowę w jego stronę („frontuje”
oraz wykonuje zwrot głowy) i podnosi szybkim ruchem do daszka maciejówki (obrzeża
beretu) prawą rękę tak ułożoną , aby przedramię i dłoń oraz złożone palce – wskazujący
i środkowy – tworzyły linie prostą; pozostałe palce dłoni są złożone i przyciśnięte kciukiem.
Regulamin Musztry ZS
23
Wystającą część palca środkowego przykłada – od strony palca wskazującego –
do brzegu daszka czapli (do obrzeża beretu) nad kątem prawego oka; dłoń jest zwrócona
ku przodowi, łokieć zaś skierowany w dół i na prawo skos.
Gdy przełożony mienie strzelca, kończy on salutowanie, opuszczając szybkim ruchem
rękę do położenia w postawie zasadniczej, z jednoczesnym zwrotem głowy na wprost,
po czym przyjmuje postawę swobodną.
Salutując w miejscu (np. podczas meldowania się), przytrzymuje rękę przy nakryciu
głowy przez 1 sekundę.
71. W miejscu, w nakryciu głowy i z bronią (z wyjątkiem położenia broni „przez plecy")
strzelec przyjmuje postawę zasadniczą, „frontuje" i z chwilą zbliżenia się przełożonego
na trzy kroki wykonuje skłon głowy.
Strzelec z bronią w położeniu „przez plecy" salutuje.
72. W miejscu, bez nakrycia głowy bez broni i z bronią strzelec przyjmuje postawę
zasadniczą, „frontuje” i gdy przełożony zbliży się na trzy kroki wykonuje skłon głową.
Po podejściu do przełożonego oraz przed odejściem od niego oddaje honory przez
przyjęcie postawy zasadniczej i skłon głowy.
73. W marszu w nakryciu głowy i bez broni strzelec salutuje z jednoczesnym zwróceniem
głowy w stronę przełożonego, przy czym lewa ręka przyciśnięta lekko do uda pozostaje
nieruchoma. Palce ręki są złączone i wyprostowane. Salutowanie rozpoczyna trzy kroki
przed przełożonym, a kończy po minięciu go. Podczas wyprzedzania rozpoczyna
salutowanie w momencie zrównania się z przełożonym, a kończy po przejściu trzech
kroków.
Jeżeli przełożony wyprzedza strzelca, ten zaczyna salutować w chwili zrównania
się z nim, a kończy po przejściu trzech kroków.
74. W marszu, w nakryciu głowy i z bronią (z wyjątkiem położenia broni „przez plecy")
strzelec nie zmienia jej położenia, lecz jedynie wykonuje skłon głowy w kierunku
przełożonego - w takiej odległości, jak podczas salutowania. Lewą rękę ma opuszczoną –
jak w postawie zasadniczej.
Strzelec z bronią w położeniu „przez plecy" salutuje.
75. W marszu, bez nakrycia głowy i z bronią strzelec wykonuje skłon w kierunku
przełożonego w odległości trzech kroków. Lewą rękę (lub obie ręce) ma opuszczoną
(opuszczone) – jak w postawie zasadniczej.
76. W miejscu i w marszu, z bronią noszoną na pasie głównym strzelec oddaje honory
jak bez broni.
77. Jeżeli strzelec jest w nakryciu głowy, a ma niesprawną prawą rękę lub zajęte obie ręce,
to w celu oddania honorów w miejscu przyjmuje postawę zasadniczą, „frontuje” i wykonuje
skłon głowy.
W marszu wykonuje skłon głowy w stronę przełożonego w odległości trzech kroków.
Strzelec podtrzymujący lewą ręką inną osobę nie uwalnia tej ręki w czasie oddawania
honorów.
78. Jeżeli strzelec biegnie, to przy oddawaniu honorów przechodzi do kroku zwykłego.
79. Strzelec przyjmujący honory ma obowiązek odpowiedzieć na nie w sposób podany
w regulaminie.
Regulamin Musztry ZS
24
3. MUSZTRA ZESPOŁOWA
3.1. Drużyna
80. W ugrupowaniu rozwiniętym drużyna występuje w następujących szykach:
a) w szeregu (Rys. 21a),
b) w dwuszeregu (Rys. 21b).
Rys. 21 Ustawienie drużyny: a) w szeregu; b) w dwuszeregu
81. W ugrupowaniu marszowym drużyna występuje w następujących szykach:
a) w rzędzie (Rys. 22a),
b) w kolumnie dwójkowej (Rys. 22b).
Rys. 22 Ustawienie drużyny: a) w rzędzie; b) w kolumnie dwójkowej
3.2. Pluton
82. W ugrupowaniu rozwiniętym pluton występuje w następujących szykach:
a) w szeregu (Rys. 23a),
b) w dwuszeregu (Rys. 23b),
c) w trójszeregu (Rys. 23c).
Regulamin Musztry ZS
25
Rys. 23 Pluton w ugrupowaniu rozwiniętym:
a) w szeregu; b) w dwuszeregu; c) w trójszeregu.
83. W ugrupowaniu marszowym pluton występuje w następujących szykach:
a) w rzędzie (Rys. 24a),
b) w kolumnie dwójkowej (Rys. 24b),
c) w kolumnie trójkowej (Rys. 24c),
d) w kolumnie czwórkowej (Rys. 24d).
Rys. 24 Pluton w ugrupowaniu marszowym:
a) w rzędzie; b) w kolumnie dwójkowej;
c) w kolumnie trójkowej; d) w kolumnie czwórkowej.
Regulamin Musztry ZS
26
3.3. Kompania
84. W ugrupowaniu rozwiniętym kompanii zasadniczym szykiem jest dwuszereg (Rys. 25).
Rys. 25 Kompania w dwuszeregu
85. W ugrupowaniu marszowym kompania występuje w następujących szykach:
a) w kolumnie dwójkowej (Rys. 26);
b) w kolumnie czwórkowej (Rys. 27).
Rys 26 Kompania w kolumnie dwójkowej
Rys. 27 Kompania w kolumnie czwórkowej
3.4. Zbiórka
86. Zbiórkę zarządza dowódca aby ustawić strzelców w szyku.
87. Na zapowiedź komendy, np.: „Pierwsza drużyna", lub na komendę „BACZNOŚĆ"
strzelcy zwracają się frontem do dowódcy i przyjmują postawę zasadniczą. Następnie
dowódca podaje zapowiedź, np.: „W dwuszeregu", i staje w postawie zasadniczej
w miejscu, w którym chce ustawić pododdział. Na hasło „ZBIÓRKA" strzelcy biegną
do dowódcy i stają w nakazanym szyku, w postawie zasadniczej i w tym samym
co on kierunku (jeżeli nie nakazał inaczej). Strzelec prawoskrzydłowy staje z lewej strony
dowódcy, a na zbiórce w kolumnie (rzędzie) - za nim. Rozpoczynając formowanie szyku,
dowódca wychodzi przed front pododdziału na taką odległość, aby mógł objąć go wzrokiem
lub wykonuje wykrok prawą nogą z jednoczesnym zwrotem w lewo.
Regulamin Musztry ZS
27
88. Aby wyrównać i pokryć w szyku, dowódca podaje komendę „SPOCZNIJ”.
89. Dowódca może również nakazać zbiórkę w innym miejscu lub kierunku. Określa
to w komendzie, np.: „Pierwsza drużyna, w dwuszeregu (w kolumnie dwójkowej),
na drodze, prawe skrzydło (czoło) na wysokości trybuny, frontem do hangaru –
ZBIÓRKA”.
90. Jeżeli zbiórkę nakazuje się ponownie, można podać komendę „Pierwsza drużyna,
w dwuszeregu, na poprzednim miejscu - ZBIÓRKA".
91. Jeżeli dowódca chce ustawić oddział (pododdział) frontem do siebie, podaje komendę
np.: „Druga drużyna, w szeregu (dwuszeregu), frontem do mnie – ZBIÓRKA”. Strzelcy
biegną przed dowódcę i ustawiają się w nakazanym szyku tak, że prawoskrzydłowy
ustawiony jest naprzeciw dowódcy w odległości trzech kroków od niego.
92. Aby sformować kolumnę w marszu — na komendę np.: „Druga drużyna, w kolumnie
dwójkowej, za mną, w marszu - ZBIÓRKA" - dwójka czołowa maszeruje za dowódcą
drużyny w odległości trzech kroków, reszta strzelców dołącza do niej.
93. Dowódca może również nakazać zbiórkę w wyznaczonym miejscu i kierunku marszu,
podając komendę np.: „Druga drużyna, w kolumnie dwójkowej, na drodze w kierunku
wsi, w marszu - ZBIÓRKA".
94. Aby ustawić pluton np. do prowadzenia musztry drużynami lub do innych wystąpień
służbowych podaje się komendę, np.: „Pierwszy pluton, dróżynami, w szeregu
(dwuszeregu), na placu, pierwsza drużyna na wysokości masztu (na poprzednim
miejscu), pozostałe drużyny w odstępach (odległości) piętnastu kroków, frontem do
garaży - ZBIÓRKA"
95. Na komendę „ROZEJŚĆ SIĘ" strzelcy natychmiast rozchodzą się w dowolnych
kierunkach. Dowódca może w komendzie określić miejsce, w którym mają przebywać,
np.: „Na łąkę - ROZEJŚĆ SIĘ", „Do namiotów (biegiem) - ROZEJŚĆ SIĘ",
lub kierunek rozejścia się, np.: „Od czoła, w prawo - ROZEJŚĆ SIĘ", „W tył -
ROZEJŚĆ SIĘ”.
96. Komendę „ROZEJŚĆ SIĘ" można podać w każdym szyku w miejscu lub w marszu.
97. Równanie i krycie w szyku strzelcy wykonują samoczynnie po komendzie „SPOCZNIJ"
albo na komendę „Równaj - W PRAWO (W LEWO)".
98. Na komendę „Równaj - W PRAWO (W LEWO)" wszyscy strzelcy jednocześnie
i energicznie zwracają głowy w prawo (w lewo), z wyjątkiem prawoskrzydłowego
(lewoskrzydłowego), i stają tak, aby prawym (lewym) okiem widzieć tylko swego sąsiada,
a lewym (prawym) pierś czwartego od siebie. Po wyrównaniu, na komendę „BACZNOŚĆ"
jednocześnie zwracają głowy na wprost.
99. Odliczanie stosuje się w celu ustalenia stanu liczbowego strzelców lub sformowania
nowego szyku. Wykonuje się je na komendę np.: „Kolejno - ODLICZ", „Do dwóch -
ODLICZ". Można także nakazać odliczanie do jakiejkolwiek liczby, np.: „Do trzech
(pięciu, dziesięciu) - ODLICZ".
Regulamin Musztry ZS
28
100. Na hasło „ODLICZ" strzelcy pierwszego szeregu zwracają jednocześnie głowy w prawo
z wyjątkiem prawoskrzydłowego. Strzelec prawoskrzydłowy pierwszego szeregu zwraca
głowę w lewo i zaczyna odliczanie słowem „raz”. Pozostali strzelcy pierwszego szeregu,
odwracając energicznie głowy z prawej na lewą stronę, podają kolejno liczby, po czym
zwracają głowy na wprost i przyjmują postawę swobodną. Natomiast strzelcy drugiego
szeregu zwracają uwagę na podaną przez ich poprzedników liczbę, która także ich dotyczy,
i wraz z nimi przyjmują postawę swobodną.
101. Jeżeli dwuszereg jest niepełny, to lewoskrzydłowy drugiego szeregu - po odliczeniu -
zwraca głowę w kierunku dowódcy i melduje głośno: „Niepełny".
102. Aby sformować kolumnę dwójkową ze strzelców maszerujących w rzędzie, stosuje
się odliczanie w marszu na komendę „Do dwóch - ODLICZ". Strzelcy odliczają wówczas,
nie zmieniając tempa marszu, i kolejno zwracają głowy w lewo. W podobny sposób
wykonuje się w marszu komendę „Kolejno — ODLICZ".
3.5. Przesunięcie i przeformowywanie szyku
3.5.1. Odstępowanie i łączenie
103. Odstępowanie nakazuje się, aby ułatwić przegląd strzelców lub zapewnić im większą
swobodę ruchów w czasie ćwiczeń. Polega ono na zwiększeniu odstępów między strzelcami
o liczbę kroków podaną w komendzie, np. „Od prawoskrzydłowego (lewoskrzydłowego),
pięć (dziesięć) kroków - ODSTĄP (biegiem - ODSTĄP)”. Na hasło komendy strzelcy –
z wyjątkiem skrzydłowego, od którego zaczyna się odstępowanie — robią w lewo (prawo)
zwrot i maszerują (biegną) w nakazanym kierunku, oglądając się przez lewe ramię - każdy
na bezpośrednio za nim maszerującego (biegnącego) strzelca. Po jego zatrzymaniu
się następny strzelec robi tyle kroków, ile podano w komendzie. Następnie zatrzymuje się,
robi w prawo (lewo) zwrot, wyrównuje i samorzutnie przyjmuje postawę swobodną.
104. Podczas odstępowania od środka wskazuje się strzelca, od którego należy rozpocząć
wykonywanie tej czynności. Na komendę, np. „Od strzelca Nowaka, krok - ODSTĄP"
lub „Od strzelca Nowaka, w prawo (w lewo), krok - ODSTĄP", wyznaczony strzelec
mówi „Jestem" i na sekundę podnosi lewą rękę do poziomu.
Jeżeli pododdział jest ustawiony w dwuszeregu, lewą rękę podnosi do poziomu również
strzelec kryjący wskazanego z pierwszego szeregu.
105. Łączenie odbywa się w odwrotnym kierunku niż odstępowanie na komendę,
np.: „Do prawoskrzydłowego (lewoskrzydłowego) - ŁĄCZ (biegiem - ŁĄCZ)”
lub „Do strzelca Nowaka - ŁĄCZ (biegiem - ŁĄCZ)" albo „Do strzelca Kowalskiego
w lewo (w prawo) - ŁĄCZ (biegiem - ŁĄCZ)".
Regulamin Musztry ZS
29
3.5.2. Przesunięcie szyku
106. Przesunięcie szyku o krok w przód lub w tył odbywa się na komendę, np.: „Pierwsza
drużyna, krok na wprost (w tył) - MARSZ". Strzelcy robią krok w nakazanym kierunku,
nie zmieniając frontu.
107. Aby przesunąć szyk do przodu na odległość większą niż krok podaje się komendę,
np.: „Drużyna, sześć kroków na wprost - MARSZ" lub - jeżeli nie podaje się liczby
kroków - „Drużyna, na wprost - MARSZ".
108. Aby przesunąć szyk w tył na odległość większą niż krok, najpierw należy podać komendę
do wykonania zwrotu w tył, a następnie - dotyczącą przesunięcia.
109. Przesunięcie szyku w prawo (lewo) wykonuje się po zmianie frontu szyku.
110. Zmiany frontu ugrupowania rozwiniętego dokonuje się na komendę, np.: „Drużyna,
w prawo (w lewo) zachodź - MARSZ". Strzelec skrzydłowy nieruchomego skrzydła
zachodzi w miejscu w prawo (w lewo) w takim tempie, aby maszerujący po okręgu mogli
zachować równanie. Po dojściu drużyny do odpowiedniego miejsca dowódca podaje
komendę „Drużyna - STÓJ". Zachodzenie odbywa się krokiem zwykłym.
111. Skrzydła ugrupowania rozwiniętego zagina się na komendę, np.: „Druga drużyna zagiąć
skrzydło - MARSZ", „Od strzelca Wierzbickiego zagiąć lewe (prawe) skrzydło -
MARSZ" lub „Od strzelca Kalinowskiego i drużynowego Zielińskiego zagiąć skrzydła
- MARSZ".
112. Jeśli zaginanie następuje od wyznaczonego strzelca, mówi on wówczas „Jestem"
i podnosi na sekunda lewą rękę do poziomu. Stojący za nim w następnych szeregach
również podnoszą lewe ręce do poziomu.
113. Na komendę dotyczącą zagięcia skrzydeł pododdział lub strzelcy skrzydłowi, wraz
z wymienionymi w zapowiedzi, zaginają skrzydło (skrzydła), przesuwając się do przodu
krokiem zwykłym. Wymieniony strzelec zachodzi w miejscu w prawo (w lewo) w takim
tempie, aby maszerujący po okręgu mogli zachować równanie. Strzelcy ci zatrzymują
się po dojściu do miejsca, w którym są ustawieni pod kątem 90° w stosunku do frontu
pododdziału. Po zagięciu skrzydeł podaje się komendę „SPOCZNIJ".
114. Skrzydła odgina się na komendy, np.: „Pierwsza i trzecia drużyna (od strzelca
Kalinowskiego i drużynowego Brzęczyszczykiewicza) w tył - ZWROT", „Odgiąć
skrzydła - MARSZ". Strzelcy zaginający poprzednio skrzydła robią w tył zwrot, wracają
na poprzednie miejsce w taki sam sposób, jak podczas zaginania skrzydeł i zatrzymują
się na linii pododdziału. Na komendę „W tył - ZWROT" robią w tył zwrot, po czym
na komendę „SPOCZNIJ" przyjmują postawę swobodną.
3.5.3. Przeformowywanie szyku
115. Zmianę ugrupowania w miejscu nakazuje się, gdy strzelcy stoją w postawie zasadniczej.
116. Z szeregu w rząd przechodzi się na komendę „W prawo - ZWROT", natomiast z rzędu
do szeregu „W lewo - ZWROT".
Regulamin Musztry ZS
30
117. Z szeregu w kolumnę dwójkową przechodzi się na komendę „W dwójki, w prawo -
ZWROT". Strzelcy, na których podczas odliczania wypadła liczba jeden, robią w prawo
zwrot w miejscu, a oznaczeni liczbą dwa wykonują na obcasie buta prawej nogi i czubku
lewego buta część zwrotu w prawo, po czym lewą nogą robią energiczny wykrok w lewo
w skos i — dostawiając prawą nogę do lewej - stają na lewo od swych sąsiadów.
118. Z kolumny dwójkowej do szeregu powraca się na komendę „W szereg, w lewo -
FRONT". Strzelcy, którzy podczas formowania dwójek robili zwrot w miejscu (oznaczeni
liczbą jeden), wykonują na obcasie buta lewej nogi i czubku prawego buta część zwrotu
w lewo, po czym prawą nogą robią energiczny wykrok w lewo w skos i — dostawiając lewą
nogę do prawej - stają na prawo od swych sąsiadów. Strzelcy oznaczeni liczbą dwa robią
zwrot w lewo w miejscu.
119. Z dwuszeregu w kolumnę dwójkową przechodzi się na komendę „W prawo -
ZWROT", z kolumny dwójkowej do dwuszeregu natomiast na komendę „W lewo -
ZWROT". Kolumnę dwójkową (rząd) z dwuszeregu (szeregu) formuje się zawsze
w prawo; dwuszereg i szereg z kolumny dwójkowej (rzędu) — w lewo.
120. W marszu z kolumny dwójkowej w rząd przechodzi się na komendę „W rząd –
W TYŁ". Strzelcy z lewego rzędu przesuwają się w takt marszu za swych prawych
sąsiadów, zachowując regulaminowe odległości.
121. Z rzędu w kolumnę dwójkową przechodzi się na komendę „W dwójki - W PRZÓD".
Strzelcy, na których podczas odliczania wypadła liczba dwa, przesuwają się w przód
na lewo od swych poprzedników. Ustawione w ten sposób dwójki dołączają i kryją dwójkę
czołową, która skraca krok bez komendy. Po przyjęciu regulaminowych odstępów
i odległości podaje się komendę „Zwykły - KROK".
122. Z dwuszeregu w kolumnę czwórkową przechodzi się z postawy zasadniczej na komendę
„W czwórki, w prawo — ZWROT". Strzelcy, na których podczas odliczania wypadła
liczba jeden, robią w prawo zwrot, oznaczeni zaś liczbą dwa wykonują na obcasie buta
prawej nogi i czubku lewego buta część zwrotu w prawo. Po czym lewą nogą robią
energiczny wykrok w lewo w skos i - dostawiając prawą nogę do lewej - stają na lewo
od swych sąsiadów.
123.
Z kolumny czwórkowej do dwuszeregu powraca się z postawy zasadniczej na komendę
„W dwuszereg, w lewo - FRONT". Strzelcy, którzy podczas formowania kolumny
czwórkowej robili zwrot w miejscu (oznaczeni liczbą jeden), wykonują na obcasie buta
lewej nogi i czubku prawego buta część zwrotu w lewo. Po czym prawą nogą robią
energiczny wykrok w prawo w skos i — dostawiając lewą nogę do prawej - stają na prawo
od swych sąsiadów. Pozostali robią w lewo zwrot.
124. W marszu z kolumny czwórkowej w kolumnę dwójkową przechodzi się na komendę
„W dwójki
- W TYŁ".
Strzelcy oznaczeni podczas odliczania liczbą dwa przechodzą w takt
marszu za swych sąsiadów z prawej strony i kryją ich, zachowując przepisową odległość.
Lewy rząd w tym czasie dołącza do prawego. Strzelcy idący w pierwszej dwójce
nie zmieniają długości kroku.
Regulamin Musztry ZS
31
125. W marszu z kolumny dwójkowej w kolumnę czwórkową przechodzi się na komendę
„W czwórki - W PRZÓD". Strzelcy lewego rzędu oznaczeni podczas odliczania liczbą
jeden (jedynki) odstępują w lewo. Ci natomiast, którzy poprzednio przeszli w tył (oznaczeni
liczbą dwa - dwójki), wstępują na dawne swoje miejsce (na wysokość jedynek). Czoło
skraca krok bez komendy. Strzelcy maszerują dalej krokiem zwykłym na komendę „Zwykły
- KROK".
3.6. Marsz i zatrzymanie w szyku
126. Marsz rozpoczyna się na komendę, np.: „Pierwsza drużyna, kierunek na wprost
(w prawo, w lewo, w tył na prawo, w tył na lewo) - MARSZ" lub „Pierwsza drużyna,
za mną - MARSZ".
127. Zatrzymanie następuje na komendę, np.: „Drużyna (pluton itp.) - STÓJ". Czynności
te wykonuje się według zasad podanych w części dotyczącej musztry indywidualnej.
128. Aby niejednocześnie zatrzymać maszerującą kolumnę podaje się komendę „Czoło -
STÓJ" albo „Stawaj - W LEWO (W PRAWO)".
129. Na komendę „Czoło - STÓJ" maszerujący na czele strzelec (dwójka, czwórka)
zatrzymuje się, następni zaś strzelcy - dochodząc do poprzedników - zatrzymują
się z zachowaniem przepisowej odległości i przyjmują postawę swobodną.
130. Na komendę „Stawaj - W LEWO (W PRAWO)" czołowy strzelec (dwójka, czwórka)
zatrzymuje się, robi zwrot w lewo (prawo) i przyjmuje postawę swobodną. Następni strzelcy
- podchodząc do poprzedników- wykonują te same czynności z zachowaniem przepisowej
odległości, odstępów, równania i krycia.
131. Aby wyrównać tempo marszu podczas chwilowego zatrzymania kolumny można stosować
marsz w miejscu według zasad podanych w musztrze indywidualnej.
132. Kolumna maszeruje za dowódcą w odległości ustalonej w regulaminie. Jeżeli dowódca
nie idzie na czele, w celu zmiany kierunku podaje on wówczas komendę „Kierunek –
W LEWO (W PRAWO, W TYŁ NA LEWO, W TYŁ NA PRAWO, W LEWO W SKOS,
W PRAWO W SKOS)". Na każdą z tych komend czołowy strzelec (dwójka, czwórka) robi
trzy kroki na wprost, następnie zmienia kierunek w nakazaną stronę i maszeruje dalej. Cała
kolumna dostosowuje się do czoła.
133. Podczas dłuższego marszu poza obszarem zabudowanym oraz gdy strzelcy maszerują
w trudnym terenie lub przed wejściem na most, dowódca zezwala na maszerowanie
nie w nogę na komendę „Dowolny - KROK". Może również zezwolić na rozpięcie
kołnierzy, zdjęcie czapek, hełmów itp. Do marszu krokiem zwykłym powraca się
(po poprawieniu oporządzenia) na komendę „Zwykły - KROK".
134. Na wąskich drogach - jeżeli po lewej stronie jest potrzebny szerszy przejazd
niż pozostawia maszerująca kolumna (np. dla samochodów) - dowódca lub strzelec
zamykający podaje komendę „Lewa - WOLNA". Na tę komendę pododdział schodzi
jednocześnie w prawo w skos na prawy skraj drogi (jezdni) i maszeruje dalej.
Regulamin Musztry ZS
32
135. Dowódca zarządza śpiew, podając komendę „ŚPIEW" lub „(tytuł piosenki) - ŚPIEW".
Pododdział rozpoczyna śpiew na lewą nogę. Jeżeli piosenka ma przedtakt, to rozpoczyna się
ją na prawą nogę. Śpiew przerywa się po zakończeniu piosenki lub na komendę „DOŚĆ".
Pododdział śpiewa, maszerując krokiem zwykłym, z bronią lub bez broni.
3.7. Oddawanie honorów
136. W ugrupowaniu rozwiniętym pododdział (oddział) bez broni oddaje honory na komendy:
„BACZNOŚĆ", „Na prawo (lewo) - PATRZ". Strzelcy zwracają energicznie głowy
w nakazanym kierunku, patrzą na przełożonego i prowadzą go wzrokiem. Komendanci
(od komendanta oddziału wzwyż), oficerowie i inni strzelcy funkcyjni znajdujący
się na prawym skrzydle pododdziałów salutują.
137. Do złożenia meldunku dowódca podaje komendy tak, aby zakończyć tę czynność w chwili,
gdy przełożony dojdzie na wysokość skrzydła szyku. Po czym podchodzi krokiem zwykłym
do przełożonego, zatrzymuje się trzy kroki przed nim i składa meldunek (Rys. 28).
138. Przełożony po przyjęciu meldunku wita się z meldującym. W wypadku gdy meldujący
występuje w rękawiczkach, w czasie witania się z przełożonym nie zdejmuje ich.
139. Jeżeli przełożony podejdzie z prawej (lewej) strony, dowódca po złożeniu meldunku
salutuje, robi lewą (prawą) nogą krok w bok z jednoczesnym zwrotem w prawo (w lewo),
przepuszcza przełożonego i idzie po jego zewnętrznej stronie (w stosunku do pododdziału)
krokiem zwykłym, pół kroku za nim.
Rys. 28 Schemat czynności dowódcy podczas składania meldunku i witania się z pododdziałem
140. Przełożony idzie w kierunku prawego skrzydła (jeżeli w ugrupowaniu jest sztandar –
do sztandaru), zatrzymuje się trzy kroki przed prawoskrzydłowym strzelcem (sztandarem),
salutuje, robi w miejscu w prawo zwrot, następnie - cały czas salutując - przechodzi przed
pododdziałem (oddziałem).
Regulamin Musztry ZS
33
141. Po dojściu do lewego skrzydła zatrzymuje się, wykonuje w lewo zwrot i przestaje
salutować. Następnie najkrótszą drogą wychodzi na środek szyku, zatrzymuje się, staje
frontem do pododdziału, przyjmuje postawę zasadniczą, salutuje, opuszcza rękę, po czym
wita się z pododdziałem słowami, np.: „Czołem, strzelcy".
142. Dowódca składający meldunek - po dojściu przełożonego do prawego skrzydła -
zatrzymuje się z jego lewej strony, rozpoczyna salutowanie równocześnie z nim oraz
wykonuje w miejscu w prawo zwrot. Po czym idzie obok przełożonego pół kroku za nim
z jego prawej strony, a po dojściu do lewego skrzydła zatrzymuje się, wykonuje w lewo
zwrot i przestaje salutować. Następnie przepuszcza przełożonego i - idąc z jego lewej
strony, pól kroku za nim - zatrzymuje się i staje frontem do pododdziału, pół kroku z tyłu,
z lewej
strony
przełożonego.
Po
zezwoleniu
przełożonego
podaje
komendy:
„BACZNOŚĆ" i „SPOCZNIJ".
143. Osoby towarzyszące przełożonemu zatrzymują się w postawie zasadniczej na wysokości
prawego (lewego) skrzydła pododdziału (oddziału) lub w miejscu wskazanym przez
przełożonego. Po przejściu przełożonego przed frontem pododdziału, przywitaniu
się ze strzelcami i podaniu komendy „SPOCZNIJ" wychodzą na środek szyku i zatrzymują
się trzy kroki za przełożonym.
144. Na komendę „BACZNOŚĆ" strzelcy zwracają głowy na wprost (salutujący oficerowie
i inne osoby funkcyjne stojące na prawych skrzydłach pododdziałów przestają salutować),
następnie na komendę „SPOCZNIJ" przyjmują postawę swobodną.
145. Podany sposób przechodzenia przełożonego przed frontem pododdziału (oddziału)
obowiązuje podczas uroczystych zbiórek.
146. W czasie codziennych zbiórek przełożony po przyjęciu meldunku wychodzi na środek
szyku, salutuje i po opuszczeniu ręki wita się z pododdziałem (oddziałem).
147. W ugrupowaniu rozwiniętym pododdział (oddział) z bronią oddaje honory na komendy:
„BACZNOŚĆ", „Na prawo (lewo) - PATRZ". Przedtem jednak dowódca podaje
komendę do wzięcia karabinków w położenie „przez pierś" (na tę komendę strzelcy
uzbrojeni w karabiny wyborowe, karabiny maszynowe lub ręczne granatniki
przeciwpancerne biorą je w położenie „na pas").
148. W marszu oddział (pododdział) z bronią i bez broni oddaje honory na komendy:
„BACZNOŚĆ", „Na prawo (lewo) - PATRZ", podane w odległości 15-20 kroków przed
przełożonym.
149. Na komendę „BACZNOŚĆ" wszyscy strzelcy maszerują krokiem defiladowym,
natomiast na komendę „Na prawo (lewo) - PATRZ" zwracają jednocześnie energicznie
głowy i patrzą na przełożonego, z wyjątkiem prawoskrzydłowego (lewoskrzydłowego)
pierwszego szeregu kolumny.
150. Maszerujący przed oddziałem (pododdziałem) i z prawej jej strony komendanci,
oficerowie, inne osoby funkcyjne salutują. Dowódca prowadzący kolumnę kończy
salutowanie w odległości pięciu kroków po minięciu przełożonego. Gdy ogon kolumny
minie przełożonego, podaje komendę „BACZNOŚĆ", na którą strzelcy zwracają głowy
na wprost (oddający honory przez salutowanie przestają salutować), a następnie komendę
„SPOCZNIJ".
Regulamin Musztry ZS
34
151. Przełożony wita się i żegna z oddziałem (pododdziałem), stojąc przed jego frontem.
Przyjmuje wówczas postawę zasadniczą i salutuje, po czym opuszcza rękę i pozdrawia
słowami, np.: „Czołem - strzelcy". Strzelcy odpowiadają, np.: „Czołem, panie
inspektorze (sierżancie itp.)".
152. Na wyrażoną pochwałę lub podziękowanie strzelec (strzelcy) odpowiada (odpowiadają):
„Ku chwale Ojczyzny".
3.8. Układanie broni
153. Pododdział układa broń, stojąc w szeregu lub dwuszeregu, na komendę "Połóż - BROŃ".
Na tę komendę strzelcy stojący w szeregu wykonują jednocześnie wykrok lewą nogą i kładą
broń zgodnie z zasadami musztry indywidualnej, po czym - również jednocześnie - cofają
lewą nogę do prawej.
154. Jeżeli strzelcy stoją w dwuszeregu, to położenie broni poprzedzają komendy:
„BACZNOŚĆ", „Pierwszy szereg, dwa kroki na wprost - MARSZ". Pierwszy szereg
robi dwa kroki do przodu i zatrzymuje się, po czym podaje się komendę. „Połóż - BROŃ".
155. Dowódca odprowadza pododdział w lewo lub w prawo od miejsca położenia broni.
156. Na komendę „Drużyna (pluton, kompania) — DO BRONI" strzelcy wracają biegiem
na swoje miejsca, stają przy broni w postawie zasadniczej i na komendę „Za - BROŃ" -
podnoszą ją. Drugi szereg przesuwa się do przodu na komendę „Drugi szereg, dwa kroki
na wprost - MARSZ".
3.9. Przyprowadzanie i odprowadzanie flagi państwowej
157. Do asystowania w czasie uroczystości fladze państwowej i sztandarowi wyznacza
się w rozkazie oddziału kompanię honorową jednolicie ubraną, poczet flagowy, poczet
sztandarowy i orkiestrę.
Rys. 29 Sposób złożenia flagi państwowej w czasie jej przenoszenia
Regulamin Musztry ZS
35
158. Aby podnieść flagę państwową na maszt, dowódca uroczystości podaje komendy: „Całość
(kompania) - BACZNOŚĆ", „Całość (kompania) na prawo - PATRZ", „Poczet flagowy
- BACZNOŚĆ", „Do podniesienia flagi państwowej - MARSZ".
Poczet flagowy maszeruje krokiem zwykłym w takt werbli (marsza) w kierunku masztu
i zatrzymuje się krok za nim frontem do oddziału. Flagowy z pomocą asystującego
przymocowuje flagę do liny nośnej. W tym czasie werbliści wykonują tremolo; po czym
trębacz gra sygnał „SŁUCHAJCIE WSZYSCY". Orkiestra gra hymn narodowy.
Na pierwsze takty hymnu flagowy zaczyna podnosić flagę. Czas podniesienia flagi
powinien być ściśle zsynchronizowany z czasem grania hymnu narodowego.
Od momentu rozpoczęcia podnoszenia flagi aż do chwili wciągnięcia jej na maszt
dowódca pocztu flagowego i asystujący salutują. Po podniesieniu flagi flagowy daje krok
do tylu i również salutuje. Następnie dowódca uroczystości podaje komendy: „Całość
(kompania) - BACZNOŚĆ", „Całość (kompania) - SPOCZNIJ". Poczet flagowy stoi
za masztem do zakończenia uroczystości.
159. Wszystkie komendy podawane oddziałowi dotyczą również pocztu flagowego. Z chwilą
opuszczenia
miejsca
zbiórki
przez
oddział
poczet
flagowy
odmaszerowuje
do pomieszczenia wyznaczonego przez dowódcę.
160. Flagę państwową opuszcza się i zdejmuje w następujący sposób:
Przed masztem, frontem do niego, ustawia się w odległości pięciu kroków dowódca,
poczet flagowy ustawia się krok za masztem, frontem do niego. Na komendy dowódcy:
„BACZNOŚĆ", „Poczet flagowy, flagę państwową - OPUŚĆ", flagowy opuszcza flagę.
Dowódca, dowódca pocztu i asystujący salutują. Po złożeniu flagi poczet - na komendę
dowódcy: „Poczet flagowy, za mną - MARSZ", odmaszerowuje.
161. Przy podnoszeniu flagi z kirem żałobnym flagę podnosi się do szczytu masztu, następnie
opuszcza do połowy. Podczas opuszczania flagi należy najpierw podnieść ją do szczytu
masztu, a następnie opuścić w dół.
4. POSTANOWIENIA KOŃCOWE
162. W razie jakichkolwiek wątpliwości w sprawach których nie porusza Regulamin Musztry
ZS należy kontaktować się z Komendą Główną ZS.
163. Niniejszy regulamin wchodzi w życie z dniem uchwalenia przez Komendę Główną ZS.
Regulamin Musztry ZS
36
Regulamin Musztry ZS
37
Załącznik 1.