Instalacje piorunochronne
1. Wymie obiekty wymagaj ce ochrony od wy adowa atmosferycznych.
*budynki o charakterze publicznym, w których zbiera si wi ksza liczba ludzi (kino, szko a, teatr); *o du ej warto ci kulturalnej(muzea, zabytki); *szczególnie zagro one, w których wytwarzane s lub
przechowuje si materia y wybuchowe lub atwopalne; *wysokie(kominy, wie e); *przemys owe;
*mieszkalne( wy sze ni 15m i pow.>500m2 stoj ce w zabudowie rozproszonej, wykonane z
materia ów palnych, stawiane w miejscach szczególnie nara onych na wy adowania (np. wzgórza).
2. Z jakich elementów sk ada si instalacja piorunochronna?- omów poszczególne elementy.
- zwody poziome wysokie lub niskie s
ce do bezpo redniego przyj cia pr du wy adowania
atmosferycznego, wykonane z wyrobów metalowych, z drutu stalowego ogumowanego o rednicy 7-
16mm. Uk adane na dachu w postaci siatki na wsporniku po kraw dzi dachu najkrótsz tras bez
zagie i za ama
-zwody pionowe wykonane z pr tów lub kszta towników stalowych mocowane na masztach
drewnianych lub stalowych, rozmieszczanie i liczba zwodów zale y od wysoko ci obiektu ochronnego
-przewody odprowadzaj ce cz ce zwody z przewodem uziemiaj cym, liczba zale na od wielko ci
budynku, zwykle 2 przewody po przek tnej budynku, do ka dego zwodu pionowego 1 przewód
odprowadzaj cy
- z cze kontrolne zacisk pobierczy cz cy przewód odprowadzaj cy z przewodem uziemiaj cym,
montowany na wysoko ci 0,3-1,8m nad terenem
- przewód uziemiaj cy- prowadzi do z cza kontrolnego do uziomu zakopanego w ziemi po czenie
sta e z uziomem
3. Co to s zwody? Wymie ich rodzaje, narysuj przyk ady.
Zwody s cz ci nadziemnej instalacji odgromowej. S
do bezpo redniego przej cia pr du
wy adowania atmosferycznego.
Wyst puj nast puj ce rodzaje zwodów: *zwody poziome( wysokie lub niskie); *zwody pionowe;
Zwody poziome: *wykonywane z wyrobów metalowych zabezpieczonych przed korozj najcz ciej z
drutu stalowego ocynkowanego o rednicy 7-16mm, miedzianego 8mm, aluminiowego 10 mm;
*zwody poziome niskie uk ada si na dachu w postaci siatki; *przewody siatki prowadzone na
wspornikach po kraw dziach dachu; *odleg
zwodu od p aszczyzny dachu co najmniej 2 cm
(zwykle 5cm dla dachu niepalnego i 50 cm przy kryciu s om ); *na dachu o szeroko ci mniejszej od
10m 1 zwód wzd kalenicy przy wi kszej szeroko ci wzd kalenicy i okapu; *odleg ci poziome
miedzy zwodami na dachu max 15m; *inne konstrukcje niemetalowe wystaj ce ponad powierzchni
(kominy) zaopatrzone w zwody dodatkowe ( ramka z pr tów stalowych po czonych z konstrukcj );
*na dachach krytych blach nie uk ada si zwodów poziomych , blach wykorzystuje si jako zwód;
*zwody prowadza si najkrótsz tras bez zagi i za ama ; Zwody pionowe: *z pr tów lub
kszta towników stalowych o d ugo ci nie przekraczaj cej 2m i przekroju min 100mm2; *mocowane na
masztach drewnianych lub stalowych o takiej wysoko ci aby obiekt chroniony znajdowa si w strefie
ochronnej ( przestrze wokó masztu w kszta cie sto ka o wysoko ci równej wysoko ci masztu i
promieniu podstawy równej 1,5h); *rozmieszczenie i liczba zwodów zale y od wysoko ci obiektu
chronionego(budowla musi by w strefie ochronnej); *umieszczone na budowli lub obok;
Urz dzenia piorunochronne budynków
a, c - zwody pionowe; b, d - zwody poziome; 1 - zwody; 2 - przewody odprowadzaj ce; 3 - uziom;
4. Co to jest piorunochron aktywny? Omów go i narysuj przyk ad.
System aktywny oparty jest na pionowej ochronie odgromowej, wykorzystuje tylko jeden przewód
odprowadzaj cy, uk adany na dachu w sposób najmniej widoczny, na estetycznych uchwytach.
Mo na dzi ki temu unikn rozprowadzania siatki zwodów po dachu, przy zachowaniu skuteczno ci
ochrony przed uderzeniem pioruna. Przewaga instalacji odgromowej z piorunochronem aktywnym
nad instalacj tradycyjn wykonan poziomymi zwodami niskimi polega na: wi kszej skuteczno ci -
wszystkie obiekty obj te s "kopu ", w tym równie anteny telewizyjne i elementy dekoracyjne dachu, s chronione. Krótka droga przep ywu pr du pioruna pomi dzy g owic i ziemi minimalizuje:
zagro enie po arowe oraz indukowanie si niebezpiecznych napi w przewodach elektrycznych,
mog cych prowadzi do pora enia ludzi. Uziom szpilkowy pozwala na wykonanie trwa ego
uziemienia bez rozkopywania terenu wokó budynku, co jest niezb dne w przypadku tradycyjnej
instalacji odgromowej.
Elementy instalacji aktywnej: 1- g owica aktywna; 2- maszt rurowy; 3- przewód odprowadzaj cy; 4-
licznik wy adowa (opcja); 5- z cze kontrolne; 6- przewód uziemiaj cy; 7- uziemienie typ A
szpilkowe;
5. Omów przewody odprowadzaj ce (ilo , lokalizacja, zasady prowadzenia itp.)
cz zwody z przewodem uziemiaj cym; *uk adane na zewn trz w odleg ci min.2m od wej do
budynków i ogrodze metalowych; *liczba zale na od wielko ci budynku – odleg ci miedzy
przewodami mierzona po obwodzie budynku nie powinna by wi ksza ni 18m (zwykle 15m); *w
budynkach o d ugo ci do 15m 2 przewody odprowadzaj ce na dwóch przeciwleg ych naro nikach
budynku; *dach kryty blach - przewody przy czone do kraw dzi dachu; *do ka dego zwodu
pionowego 1 przewód odprowadzaj cy; *materia jak dla zwodów poziomych; *dopuszcza si
instalowanie przewodów wewn trznych obiektu w bru dzie o wymiarach minimalnych 15x25mm lub
w rurze pod tynkiem; *przewody i zwody zabezpieczone przed korozj ( ocynkowane,
polakierowane); *staranne po czenie (spawanie lub ruby) - czone przewody powinny styka si
na d ugo ci ok 10cm;
6. Co to jest z cze kontrolne? Gdzie jest umieszczone i do czego s y?
*inaczej zacisk probierczy; * czy przewód odprowadzaj cy z przewodem uziemiaj cym; *zwykle 2
ruby zaciskowe; *znajduje si na ka dym przewodzie odprowadzaj cym na cianie; *montowany na
wysoko ci 30-180cm nad terenem; *s y do pomiaru oporno ci uziomu( zaleca si 10-15 );
7. Wymie rodzaje uziomów i narysuj przyk ady.
Rodzaje: *uziom naturalny; *uziom sztuczny pionowy; *uziom sztuczny podziemny otokowy; *uziom
sztuczny poziomy promienisty; *uziom sztuczny pionowy; *uziom fundamentowy sztuczny;
8. Podaj przyk ady (ze szkicami) uziomu naturalnego.
Uziom naturalny: *po czenie metaliczne z sieci wodoci gow , zakopane w ziemi, wykonane z rur
stalowych – po czenie zapewniaj ce dobry styk (spawanie); *mo na wykorzysta inne ruroci gi w
odleg ci max 10m lub uziomy s siednich budynków; * elbetowe fundamenty i podziemne cz ci
chronionych budynków (nieizolowane od ziemi lub oddzielone warstw przeciwwilgociow );
*nieizolowane od ziemi podziemne metalowe cz ci chronionych obiektów i urz dze ;
Przyk ady naturalnego uziomu: *zbrojenia; *rury wodoci gowe; *o owiane pow oki i metalowe
aszcze kabli;
9. Narysuj i omów przyk ady uziomów sztucznych.
Uziom sztuczny pionowy: *1 lub kilka rur stalowych o rednicy 40mm i d ugo ci 3m wbitych w ziemi
tak, e górny koniec rury znajduje si nad powierzchni ziemi; *odst py mi dzy rurami ok. 3m;
*górne ko ce rur po czone ( spawane) z przewodem uziemiaj cym.
Uziom sztuczny poziemny otokowy: *stosowany najcz ciej; *z ta my stalowej 2,5x20mm ( budynki
niskie) lub 4x20mm (budynki wysokie) zakopanej w ziemi na g boko ci min 0.6m w odleg ci 1-2m
od fundamentu budynku; *oporno ci uziomu powinna by mniejsza od 10 (w normalnych
warunkach gruntowych wystarcza do tego 35m ta my stalowej - im wi cej tym oporno mniejsza);
Uziom sztuczny poziomy promienisty: *kilka ramion ta my stalowej o d ugo ci 6-20m ka de,
rozchodz cych si promieni cie od przewodu uziemiaj cego – po czenie ramion z przewodem
spawane
Uziom sztuczny pionowy: *jedna lub kilka rur stalowych( o rednicy 40mm i d ugo ci 3m), wbita w
ziemi tak aby górny koniec by o 0.5m pod ziemi ; *odst p miedzy mini ok. 3m; *górne ko ce rur
po czone (spawane) z przewodem uziemiaj cym
Uziom fundamentowy sztuczny: *uziom- pewny rodzaj uziomy otokowego; *uk adany w dolnej cz ci
awy fundamentowej; *najcz ciej p askownik; *umo liwia wyrównanie potencja ów wewn trz
budynku oraz uzyskanie rezystencji uziemienia o ma ej warto ci;