Indyjska Armia Narodowa
Indyjska Armia Narodowa, INA (Azad Hind Fauj,
Indian National Army) – hinduski
ochotniczy związek operacyjny sojuszniczy wobec cesarskiej
Geneza
istniały plany powołania formacji zbrojnej do walki z Brytyjczykami.
Pochodziły one jeszcze z okresu
. Koncepcję taką silnie popierały także
japońskie władze cywilne i wojskowe. Wprawdzie pierwotnie nie zamierzano realnie
dokonywać uderzenia na
, ale istnienie na zachodnich granicach imperium japońskiego
sojuszniczego państwa było bardzo pożądane. Wiązało się to także z programem
Japończyków utworzenia tzw.
Wielkiej Wschodnioazjatyckiej Strefy Wspólnego Dobrobytu
Po zaatakowaniu przez Japonię
i brytyjskich kolonii azjatyckich nabrały one realnych
kształtów. W wyniku japońskich podbojów na
ukoronowanych
r. do niewoli dostało się ok. 45 tys. żołnierzy hinduskiego
pochodzenia. Większość z nich zadeklarowało wspólną walkę przeciwko Brytyjczykom.
Drugą grupę
stanowili Hindusi, którzy już przed wojną współpracowali z
Japończykami. Obie te grupy utworzyły – ze wsparciem japońskiej administracji wojskowej –
Indyjską Ligę Niepodległościową
z siedzibą w Singapurze. Na jej czele stanął hinduski
, przebywający w
Pierwsza INA
Na pocz. marca 1942 r. Liga zaproponowała Japończykom sformowanie własnej formacji
zbrojnej. Po uzyskaniu oficjalnej zgody w czerwcu na konferencji w
rozpoczęcie tworzenia Indyjskiej Armii Narodowej. Jej dowódcą został kpt.
. Wstąpiło do niej ok. 20 tys. b. żołnierzy hinduskich. Jednakże taki nagły wzrost liczebny
formacji zaniepokoił Japończyków. W grudniu została ona ostatecznie rozwiązana, a kpt. M.
Singha aresztowano i zesłano do
Druga INA
Pomiędzy grudniem 1942 r. i lutym
r. Rash Behari Bose próbował bez skutku
reaktywować INA. W tym czasie tysiące żołnierzy hinduskich powróciło do obozów
jenieckich. Trwał też impas w działalności Indyjskiej Ligi Niepodległościowej. W tej sytuacji
Japończycy wymusili przekazanie przywództwa nad Ligą w ręce
członka władz
Indyjskiego Kongresu Narodowego
. Postanowił on wówczas zmienić
dotychczasowego sojusznika, stając się z kolaboranta niemieckiego kolaborantem japońskim.
Na pokładzie U-boota dotarł w lutym na
, a stamtąd wraz z admirałem
udał się do Japonii. 11 maja przybył do Tokio, gdzie wystąpił w kilku audycjach
radiowych skierowanych do Hindusów, aby przystąpili do walki o niepodległość Indii. 4 lipca
oficjalnie stanął na czele Indyjskiej Ligi Niepodległościowej i Indyjskiej Armii Narodowej, a
w październiku zdecydował się na ogłoszenie powstania Tymczasowego Rządu Wolnych Indii
(Arzi Hukumat-e-Azad Hind), obejmując stanowiska premiera, ministra wojny i Naczelnego
Wodza. Nowy gabinet emigracyjny – oficjalnie uznany przez 9 państw (Japonię,
1
natychmiast wypowiedział wojnę
. Wpływy S. Cz.
Bosego były bardzo duże – nie tylko na formowane siły zbrojne i rząd, ale także wśród
Hindusów cywilów, rozrzuconych po całej Azji Południowo-Wschodniej, którzy w znacznej
liczbie zasili INA. Powstała szkoła akademia oficerska INA i Azad Szkoła dla cywilów.
Zawołaniami żołnierzy INA były Jai Hind (Zwycięstwo dla Indii) i Daj mi krew, a ja dam ci
wolność. Japońskimi oficerami łącznikowymi przy jej dowództwie byli Hideo Iwakuro i gen.
mjr. Isoda. Stosunki Hindusów z Japończykami nie były zbyt komfortowe. Dla wielu
pobratymców formalne zwierzchnictwo japońskie nad INA i Ligą było trudne do
zaakceptowania, dlatego S. Cz. Bose starał się wywalczyć dla siebie i podległych instytucji
jak najwięcej niezależności. Natomiast Japończycy chcieli od niego przede wszystkim
maksymalnie dużego zaangażowania militarnego do walki z Brytyjczykami. Zresztą
początkowo naczelne dowództwo japońskie zamierzało uczynić z INA formację pomocniczą,
gdyż uważali, że żołnierze hinduscy są zbyt zdemoralizowani i za słabo wyszkoleni. Jednakże
S. Cz. Bose zdecydowanie się temu sprzeciwił, ale wydzielił do przyszłej kampanii indyjskiej
tylko jedną dywizję złożoną z najlepszych żołnierzy. Dowództwo INA zostało przeniesione
do birmańskiego
. Ciekawostką jest fakt, że w skład INA wchodził także oddział
kobiecy pod nazwą "Rani of Jhansi Regiment". Był on nazwany na cześć
królowej Hindi, która w
r. stała na czele rebelii antybrytyjskiej.
Udział w działaniach wojennych
W lutym 1944 r. INA rozpoczęła działania wojenne przeciw Brytyjczykom na terenie Birmy
w składzie japońskiej 15 Armii. Jej hasłem przewodnim było Chalo Delhi, czyli Marsz na
Delhi. Pod jurysdykcję Tymczasowego Rządu Wolnych Indii, którego tymczasową siedzibą
został Rangun, Japończycy oddali należące do Indii wysepki w
, zajęte właśnie przez wojska japońskie. W marcu hinduskie oddziały
wzięły udział w kampanii w północnych Indiach – trzy japońskie dywizje piechoty i 1
Dywizja Piechoty INA licząca ok. 7 – 8 tys. ludzi (składała się z trzech batalionów: "Gandhi",
"Azad" i "Nehru"). Atak cesarskiej armii był dla Brytyjczyków całkowitym zaskoczeniem i
umożliwił głębokie wbicie się w terytoria indyjskie. 18 kwietnia samobójczy oddział pod
dowództwem płk.
przerwał brytyjskie linie obronne i zdobył miejscowość
. Zajęte ziemie oddano pod zarząd Tymczasowego Rządu Wolnych Indii, który
ogłosił tymczasową stolicą Indii miasto
w nadgranicznym okręgu
i zachęcał
do dalszego marszu na
. Gubernatorem "ziem odzyskanych" został gen. mjr. A. C.
Chatterjee, minister finansów w Tymczasowym Rządzie. Jednocześnie
u boku wojsk niemieckich uznano za część INA. Wojska
hinduskie w Indiach dalej nacierały, dochodząc do drogi kohimskiej oraz zajmując pozycje w
rejonie miejscowości
. W głąb terytorium Indii została wysłana Brygada
, która dezorganizowała zaplecze wojsk
brytyjskich. Działania wojenne toczyły się jednak ze zmiennym szczęściem. Przegrupowanie
wojsk brytyjskich i ich ostateczny kontratak przy całkowitym panowaniu w powietrzu
spowodowały ostatecznie odwrót Japończyków i Hindusów pod koniec 1944 r. do Birmy.
INA straciła 50% stanu, ze 220 tys. żołnierzy japońskich powróciło zaledwie ok. 130 tys.
Wyczerpane długotrwałymi walkami i zdziesiątkowane tropikalnymi chorobami oddziały
dotarły do Rangunu. INA w liczbie ok. 40 tys. ludzi wzięła jeszcze w styczniu
r. udział
w następnej kampanii – obronie Birmy, wystawiając tam łącznie dwie dywizje – w rejonie
. Ostatecznie na wiosnę Rangun został zajęty przez Brytyjczyków.
2
Medale INA
W INA i Ochotniczym Legionie Hinduskim obowiązywały następujące medale:
•
Wielka Gwiazda "Sher-e-Hind" (Tygrys Indii)
•
Gwiazda 1 klasy "Sardar-e-Jang"
•
Gwiazda 2 klasy "Vir-e-Hind"
•
order "Shahid-e-Bharat"
Epilog
Po zakończeniu wojny rząd brytyjskich Indii wytoczył procesy niektórym schwytanym
oficerom i żołnierzom INA pod zarzutem zdrady stanu. W Czerwonym Forcie w Delhi miał
miejsce proces 3 wysokich oficerów INA – gen.
. Obrona starała się
doprowadzić do traktowania oficerów INA jako jeńców wojennych sił zbrojnych podległych
legalnemu Tymczasowemu Rządowi Wolnych Indii. Indyjski Kongres Narodowy i
wykorzystywały propagandowo proces do prowadzenia agitacji
niepodległościowej. Ostatecznie dowódcy INA zostali skazani na karę dożywotniej deportacji,
co nie zostało jednak zrealizowane z powodu masowych protestów publicznych. Większość b.
żołnierzy INA została wypuszczona na wolność. Ich status był niejednoznaczny: z jednej
strony nie dostali oni pozwolenia na wstąpienie do armii, z drugiej strony jednak uzyskali
państwowe pensje.
Współczesna pamięć o INA
znajduje się obecnie pomnik upamiętniający "nieznanego żołnierza" INA.
Został on postawiony na miejscu innego pomnika zbudowanego jeszcze podczas okupacji
japońskiej 8 lipca 1945 r. podczas oficjalnej uroczystości z udziałem S. Cz. Bosego i
dygnitarzy japońskich. Po wyzwoleniu miasta przez Brytyjczyków głównodowodzący wojsk
lord
nakazał zniszczenie pomnika w celu usunięcia wszystkich śladów
przypominających o indyjskich kolaborantach. Obecnym pomnikiem opiekuje się hinduska
diaspora zamieszkująca Singapur.
Źródło: "
http://pl.wikipedia.org/wiki/Indyjska_Armia_Narodowa
3