Rozumienie ze słuchu - wprowadzenie

Proponujemy, abyś na przykładzie zadania, jakie możesz otrzymać podczas
egzaminu maturalnego na poziomie podstawowym, zobaczył, jakich konkretnych
umiejętności wymagać może sprawdzian rozumienia ze słuchu oparty na teście
prawda/fałsz. Do testu dołączone są wskazówki, a w kluczu znajdziesz odpowiedzi
oraz komentarz do nich.

Przykład 1. (8 pkt.)

Zapoznaj się ze zdaniami podanymi w tabeli. Usłyszysz dwukrotnie wypowiedź
dotyczącą pewnego spotkania. Na jej podstawie zdecyduj, które zdania są zgodne
z treścią tekstu (TRUE), a które nie (FALSE). Zaznacz znakiem X odpowiednią
rubrykę wtabeli. Za każdą poprawną odpowiedź otrzymasz 1 punkt.

TRUE

FALSE

1.1.

The speaker works in a shop.

1.2.

The speaker has kept in touch with Steven.

1.3.

The speaker knows where Steven's cafe is.

1.4.

Steven's wife is German.

1.5.

Steven has children.

1.6.

Steven's mother-in-law lives in France.

1.7.

The speaker is surprised by Steven's success.

1.8.

The speaker regrets that he opened a bookshop.

Wskazówki

Przeczytaj wszystkie zdania i przeanalizuj je dokładnie. Ustal, jakie informacje musisz wychwycić w
trakcie słuchania. Zauważ, że zdania 1.1.-1.6. dotyczą konkretnych informacji. W zdaniu 1.1. trzeba
określić, gdzie pracuje mówiący (zwróć uwagę, że shop oznacza sklep, ale ponieważ wyraz ten może być
częścią innego wyrazu, np. bookshop, workshop, beauty shop, może chodzić o sklep, ale może również
chodzić o inne miejsce pracy). W zdaniu 1.2. należy ustalić, czy mówiący utrzymuje kontakty ze Stevenem
(np. spotyka się ze Stevenem od czasu do czasu), czy też nie ma z nim żadnego kontaktu. Zdanie 1.3.
wymaga stwierdzenia, czy mówiący wie, gdzie znajduje się kawiarenka Stevena. W zdaniu 1.4. trzeba
odpowiedzieć na pytanie, czy żona Stevena jest Niemką, w zdaniu 1.5. - czy Steven ma dzieci, a w zdaniu
1.6. - czy jego teściowa mieszka we Francji. Zdania 1.7. i 1.8. dotyczą opinii - masz określić, czy mówiący
jest zaskoczony sukcesami Stevena i czy żałuje on, że sam otworzył księgarnię.

Test typu dobieranie (przyporządkowanie)

W teście przyporządkowania podane określenia lub zdania oznaczone
kolejnymi literami alfabetu należy przyporządkować różnym wypowiedziom
lub różnym fragmentom jednej wypowiedzi zgodnie z kolejnością, w jakiej ich
wysłuchasz. W kratki podane przy numerach wypowiedzi wpisujesz literę, którą
oznaczone jest wybrane przez Ciebie określenie lub zdanie. Jedno lub więcej
z podanych określeń lub zdań nie pasuje do żadnej wypowiedzi i należy go/je
wyeliminować.

>

W tego typu testach najczęściej wysłuchasz wypowiedzi kilku osób na ten sam
temat (np. opisujących swoje wrażenia po obejrzeniu filmu lub powrocie z
wakacji). Mogą to być również dłuższe teksty dotyczące jednej osoby lub
jednego wydarzenia.

> Wypowiedziom tych osób lub poszczególnym fragmentom dłuższego tekstu

przyporządkowujesz określenia lub zdania, które najlepiej odpowiadają ich treści.
Stwierdzenie, które z podanych określeń lub zdań najlepiej oddaje treść
wypowiedzi lub fragmentu tekstu wymaga umiejętności określenia głównej myśli
tej wypowiedzi i odróżnienia jej od innych pod danym kątem. Na przykład, Twoim
zadaniem może być wskazanie relacji między uczestnikami rozmów (np. kto z
wypowiadających się jest agentem biura nieruchomości, kupującym, sprzeda-
jącym lub osobą towarzyszącą sprzedającemu), określenie rodzaju tekstu (np.
który tekst jest instrukcją, opisem lub komunikatem), albo rozpoznanie stanu
emocjonalnego mówiących (np. kto jest poirytowany, szczęśliwy lub zdumiony).

> W nagranych tekstach nie zostaną powtórzone określenia podane w zadaniach.

Przed wysłuchaniem nagrania spróbuj więc przypomnieć sobie synonimy
wyrażeń użytych w zadaniu. Zastanów się również, jakie są różnice znaczeniowe
między poszczególnymi określeniami. Następnie spróbuj przewidzieć, jakie treści
mogą wystąpić w tekście nagrania.

^ W trakcie słuchania tekstu po raz pierwszy dokonaj tylu wyborów, ile jest możliwe.

Skoncentruj się na wyłowieniu słów i wyrażeń charakterystycznych dla typu
wypowiedzi, który sugeruje zadanie. Jeśli nie przeszkodzi Ci to w słuchaniu, zrób
skrótowe notatki. Odpowiedz na pozostałe pytania po wysłuchaniu tekstu po raz
drugi.

Po wysłuchaniu każdego nagrania, wykonaniu towarzyszącego mu zadania i
sprawdzeniu odpowiedzi z kluczem, przeczytaj zapis nagrania. Następnie
przesłuchaj nagranie ponownie, tym razem śledząc wzrokiem jego zapis.
Umożliwi Ci to stwierdzenie, których wyrazów, wyrażeń lub dłuższych
fragmentów nie wychwyciłeś lub nie zrozumiałeś właściwie. Ponadto będziesz
miał możliwość porównać, jakim elementom tekstu odpowiada sekwencja
dźwięków, którą zarejestrowałeś. Takie ćwiczenie rozwija zarówno percepcję
dźwięków, jak i treści.

Proponujemy, abyś na przykładzie zadania, jakie możesz otrzymać podczas
egzaminu maturalnego na poziomie podstawowym, zobaczył, jakich konkretnych
umiejętności wymagać może sprawdzian rozumienia ze słuchu oparty na teście
przyporządkowania. Do testu dołączone są wskazówki, a w kluczu znajdziesz odpo-
wiedzi oraz komentarz do nich.

Przykład 2. (5 pkt.)

Zapoznaj się z określeniami A-F dotyczącymi różnych typów relacji między
uczestnikami rozmowy. Usłyszysz dwukrotnie pięć krótkich rozmów. Na podstawie
usłyszanych informacji zdecyduj, jaki jest typ relacji między poszczególnymi
rozmówcami. Wpisz odpowiednie litery w kratki (2.1.-2.5.) w kolejności prezento-
wanych rozmów. Jedno określenie nie pasuje do żadnej rozmowy. Za każdą
poprawną odpowiedź otrzymasz 1 punkt.

A Friends

B Relatives

C Colleagues

D Strangers

E Professionally associated

F Acquaintances

Wskazówki

W zadaniu zostały podane następujące określenia dotyczące stopnia znajomości lub pokrewieństwa
rozmówców:

A Przyjaciele/Przyjaciółki

B Członkowie rodziny

C Koledzy/Koleżanki z pracy

D Nieznajomi/Nieznajome

E Osoby związane kontaktem natury zawodowej

F Znajomi/Znajome

Aby wykonać to zadanie, musisz odróżnić od siebie podane w instrukcji typy relacji między rozmówcami.
Przed wysłuchaniem nagrania zastanów się, jaki charakter mogą mieć rozmowy osób, których relacje
określone są w instrukcji. Przykładowo, w rozmowie przyjaciół możesz oczekiwać informacji świadczących
o tym, że osoby te znają się bardzo dobrze i są ze sobą we względnie stałym kontakcie. Jeśli rozmowę
prowadzą koledzy/koleżanki z pracy, możesz spodziewać się informacji dotyczącej pracy wykonywanej
przez rozmówców lub firmy, dla której pracują. Właśnie wspólne miejsce pracy definiuje relację określaną
w języku angielskim słowem colleagues. Zastanów się, co może świadczyć o tym, że rozmawiają osoby
związane kontaktem natury profesjonalnej. Prawdopodobnie chodzi o kontakt, wynikający z faktu wyko-
nywania przez obie lub jedną z tych osób jakiegoś zawodu. Wizyta u dentysty lub agenta nieruchomości to
właśnie kontakt tego rodzaju. Zastanów się nad pozostałymi typami relacji. Pamiętaj, że w tym teście należy
zidentyfikować charakter relacji między rozmawiającymi i żeby to zrobić, musisz ogarnąć w całości każdą
rozmowę, a następnie porównać ją z innymi. Pomocne będzie uchwycenie w trakcie słuchania wyrazów lub
wyrażeń-kluczy. Dobrze jest zapisać te wyrażenia w formie skrótowej.

Test typu wielokrotny wybór

W teście wielokrotnego wyboru wybierasz odpowiednie dla podanego zdania
zakończenie lub udzielasz odpowiedzi na pytanie, wybierając właściwą
spośród podanych możliwości. Zakończenie zdania lub odpowiedź na pytanie
muszą być zgodne z informacjami zawartymi w tekście. Masz do wyboru trzy
lub cztery możliwości (A-C lub A-D). Odpowiednią literę zakreślasz lub
wpisujesz w kratkę obok numeru zdania.

> Przed odtworzeniem nagrania przeczytaj poszczególne zadania, czyli niedo-

kończone zdania lub pytania, i zastanów się, na uzyskaniu jakich informacji
musisz się skupić w trakcie słuchania. Określ, czego dotyczy dane zadanie, nie
czytając podanych możliwości dokończenia zdania lub odpowiedzi, chyba że
zdanie, które należy uzupełnić, nie zawiera dość informacji, abyś mógł jedno-
znacznie stwierdzić, o co w nim chodzi. Przykładowo, w zadaniu może się znaleźć
nazwisko osoby, ale dopiero z analizy podanych możliwości wyniknie, że Twoim
zadaniem będzie określenie, czym zajmuje się ta osoba, albo w jakim celu
przyjechała do miejsca, w którym toczy się akcja. Pytanie może również dotyczyć
określenia, jakiej konkretnej informacji nie słyszysz w tekście. W takim przypadku
przeczytaj podane możliwości przed słuchaniem i porównaj je pod względem
treści. W trakcie słuchania wykonaj zadanie, wybierając właściwą odpowiedź
poprzez wyeliminowanie możliwości zgodnych z informacjami^które słyszysz.

> Pomocne jest podkreślenie kluczowych słów w zdaniu, które masz uzupełnić.

Jeśli forma zdania nie pozwala na to, możesz na marginesie zrobić małą notatkę,
czego to zadanie dotyczy.

> Słuchając, skoncentruj się na wychwyceniu informacji potrzebnej do uzupełnie-

nia niedokończonego zdania lub udzielenia odpowiedzi na pytanie. W miarę
możliwości rób mininotatki. W przerwie zapoznaj się z podanymi propozycjami i
wybierz tę, której treść jest najbliższa informacji, jaką zarejestrowałeś w trakcie
słuchania. Zaznacz zadania, których nie mogłeś rozwiązać po pierwszym słucha-
niu, i w czasie drugiego słuchania skoncentruj się na wyłapaniu potrzebnych infor-
macji.

> Podane możliwości często zawierają informacje bardzo podobne, ale jednak

nierównoznaczne z informacjami z tekstu. Musisz uważać, by nie wybrać możli-
wości, która nie pasuje dokładnie do danego zadania. Na przykład, zamiast
have/has gone to,

które użyte jest w tekście, w zadaniu może być użyte have/has

been to,

zamiast formy twierdzącej może być użyta forma przecząca np. z nor lub

hardly ever.

Bardzo uważnie przeanalizuj sens podanych możliwości, zwracając

szczególną uwagę na to, czy nie wybierasz propozycji wyrażającej sens prze-
ciwny do przekazanego!

> Tak jak w przypadku testu prawda/fałsz, zadania dotyczące określenia myśli

głównej całego tekstu, jego funkcji lub intencji mówiącego znajdują się zwykle na
końcu. Zadania dotyczące konkretnych informacji zwykle umieszczone są zgod-
nie z kolejnością przekazywanych informacji.

Po wysłuchaniu każdego nagrania, wykonaniu towarzyszącego mu zadania i
sprawdzeniu odpowiedzi z kluczem, przeczytaj zapis nagrania. Następnie
przesłuchaj nagranie ponownie, tym razem śledząc wzrokiem jego zapis.
Umożliwi Ci to stwierdzenie, których wyrazów, wyrażeń lub dłuższych frag-
mentów nie wychwyciłeś lub nie zrozumiałeś właściwie. Ponadto będziesz
miał możliwość porównać, jakim elementom tekstu odpowiada sekwencja
dźwięków, którą zarejestrowałeś. Takie ćwiczenie rozwija zarówno percepcję
dźwięków, jak i treści.

Proponujemy, abyś na przykładzie zadania, jakie możesz otrzymać podczas
egzaminu maturalnego na poziomie podstawowym, zobaczył, jakich konkretnych
umiejętności wymagać może sprawdzian rozumienia ze słuchu oparty na teście
wielokrotnego wyboru. Do testu dołączone są wskazówki, a w kluczu znajdziesz
odpowiedzi oraz komentarz do nich.

Przykład 3. (6 pkt.)

Zapoznaj się z zadaniami podanymi poniżej. Usłyszysz dwukrotnie wypowiedź na
temat kart kredytowych. Z podanych możliwości odpowiedzi wybierz właściwą,
zgodną z treścią usłyszanych informacji. Zakreśl literę A, B lub C. Za każdą
poprawna odpowiedź dostaniesz 1 punkt.

Wskazówki

Przed wysłuchaniem nagrania przeczytaj dokładnie trzony zadań. Aby wykonać zadanie 3.1. należy ustalić,
dlaczego wygodne jest posiadanie karty kredytowej. W zadaniu 3.2. chodzi o to, na co możesz liczyć, płacąc
za podróż kartą kredytową. W zadaniu 3.3. chodzi o stwierdzenie, dlaczego karta kredytowa przydaje się
w podróży. Zadanie 3.4. dotyczy określenia, czego wymaga odpowiedzialne korzystanie z karty kredytowej.
Aby wykonać zadanie 3.5., należy stwierdzić, czego dotyczą podane przez mówiącego porady. Wykonanie
zadania 3.6. polega na określeniu głównej myśli tekstu. Pomocne będzie podkreślenie kluczowych wyrazów
lub wyrażeń w trzonie zdania, które masz uzupełnić, na przykład convenient, because you can w zadaniu
3.1. albo pay for a trip oraz you may get w zadaniu 3.2. Słuchając, skup się na wychwyceniu informacji
koniecznych do uzupełnienia zdań. Korzystne jest robienie mininotatek. Po wysłuchaniu, spróbuj rozwiązać
zadania, szukając wśród podanych możliwości tej, która treścią najbliżej odpowiada usłyszanym infor-
macjom. Jeśli masz wątpliwości, zaznacz te odpowiedzi, których nie jesteś pewien. W trakcie odtwarzania
nagrania po raz drugi, skoncentruj się na wyłowieniu pozostałych koniecznych informacji.

Rozdział I Wprowadzenie

Przykłady

Przykład 1. str.13

1.1

T ...I was going to close the shop...

1.2

F ...Five years since l saw him.

1.3

F ...he told me the address but l can't remember where he said it was.

1.4

F ...His wife is French...

1.5

T ... he said something about his mother-in-law coming over to help out - she wants to be closer to her daughter

and grandchildren.
1.6

T ... she's going to spend the summers here and the

winters in Paris.

1.7

F ... I always thought of Steven as someone who

would do well for himself. He had some of the best ideas about opening up a business.

1.8

T And why didn't we think of opening a restaurant

instead of a bookshop?

Komentarz

Zadanie to sprawdza, czy potrafisz stwierdzić, czy nagranie zawiera określone informacje, a także czy jesteś w stanie
określić stan emocjonalny mówiącego oraz jego intencje, tzn. cel wypowiedzi. Zauważ, że w większości przypadków
wyrażenia w zadaniach nie są sformułowane dokładnie takim samym językiem, jak informacje w nagraniu. Zwróć też uwagę,
że pewnych informacji nie słyszysz wprost. Na przykład, mówiący nie wypowiada się bezpośrednio na temat dzieci
Stevena, a zadanie 1.5. wymaga stwierdzenia, czy Steven je posiada. Niemniej z fragmentu, który mówiący wypowiada o
teściowej Stevena, wynika, że ma on dzieci. Właśnie ta umiejętność określenia pewnej informacji na podstawie analizy
elementów tekstu jest sprawdzana przy pomocy zadania 1.5. Również zadania 1.7. i 1.8. wymagają wyciągnięcia
wniosków na podstawie informacji, która nie jest przekazana wprost. W przypadku zadania 1.7. mówiący wymienia
powody, dla których można było sądzić, że Stevenowi powiedzie się w biznesie, i stąd nie może on być zdziwiony, że
Steven odniósł sukces. Rozwiązanie zadania 1.8. wymaga odczytania ostatniego zdania w tekście jako wyrażenia żalu,
że mówiący nie podjął kiedyś trafniejszej decyzji biznesowej.

Przykład 2. str.15

2.1. B And how are my sweet little girls? ...why don't you

make him Moussaka!... I remember when he was a little boy, that's all he would eat!

2.2. F Hello, Peter? It's Paul Ford.
2.3. C Do you happen to have file 443 by any chance?

... it's right here on my desk.

2.4. A It was pretty quiet with you gone but Peaches

kept me company ... Yeah, thanks a million for taking care of him for me. I don't know what I would have done
without you!...

2.5. E Have you finished?I didn't really feel the needle.

Komentarz

Treść rozmowy prowadzonej przez kobiety, z których jedna gotowała dla George'a w przeszłości, a druga gotuje dla niego
obecnie, sugeruje, że jedna to matka, a druga to żona, tak więc rozmawiają osoby w rodzinie. Matka George'a pyta synową,
jak miewają się jej ukochane dziewczynki (=wnuczki).

Rozmowę drugą prowadzą dwaj mężczyźni. Nie są przyjaciółmi, ponieważ dzwoniący wymienia swoje imię i nazwisko.
Rozmowę trzecią prowadzą osoby pracujące w tej samej instytucji (firmie lub urzędzie): słyszysz o segregatorze/aktach
nr 443 leżącym/ch na biurku jednej z nich i co więcej, osoby te umawiają się na lunch w tym samym budynku. Rozmowa
czwarta to rozmowa przyjaciółek. Jedna z nich opowiada swoje wrażenia z urlopu, druga opiekowała się zwierzakiem
przyjaciółki w czasie jej nieobecności. - W ostatniej rozmowie słyszymy lekarza i jego stałego pacjenta - lekarz zna samego
pacjenta i jego rodzinę, ale charakter tej znajomości, a także samej rozmowy, określa zawód wykonywany przez jednego z
rozmówców.

Przykład 3. str.17

3.1

B If you want to buy an expensive item and do not

have the money at that particular time, you can buy it on your credit card...

3.2

A ...travel insurance may be an automatic benefit.

3.3

C ...credit cards are accepted almost everywhere...

3.4

A ... Don't spend more money than you can afford to pay off... If you can, pay your credit card bill in full

every month.

,

3.5 B Don't spend more than you can afford to pay off.

Don't go over your limit... pay your credit card bill in full every month ... Keep track of what you spend. File
receipts somewhere safe...

3.6

C Odpowiedź na podstawie całego tekstu: słyszysz

więcej o zaletach niż o wadach posiadania karty kredytowej.

Komentarz

W zadaniu 3.1. prawidłowa jest odpowiedź B, ponieważ dogodność posiadania karty kredytowej polega na możliwości
zakupu towarów, nawet jeśli w danej chwili nie dysponuje się odpowiednią gotówką. Zwróć uwagę, że możliwość A suge-
ruje, że dzięki karcie każdy zakupiony towar można spłacić w ratach, w tekście mowa jest zaś wyłącznie o kupowaniu w
tym systemie drogich rzeczy. W zadaniu 3.2. chodzi o to, że jeśli opłacisz podróż kartą kredytową, ubezpieczenie (na
podróż) możesz dostać gratis, stąd poprawna jest odpowiedź A. W zadaniu 3.3. prawidłową odpowiedzią jest C, ponieważ
zaletą posiadania karty, kiedy jesteś w podróży, jest to, że możesz z niej skorzystać praktycznie wszędzie. W zadaniu 3.4.
prawidłowa jest odpowiedź A. Korzystanie z kredytu, który zapewnia Ci karta, w sposób odpowiedzialny wymaga, byś nie
wydawał przy jej pomocy pieniędzy, na które nie masz pokrycia (you can't afford to pay off) a więc, byś mógł zwrócić pieniądze
wydane na kredyt, kiedy otrzymasz rachunek z banku. Wykonanie zadania 3.5. wymaga ogarnięcia w całości drugiej części
tekstu, w której mówiący omawia potencjalne ryzyko związane z posiadaniem karty kredytowej. Mówiący poświęca dłuższą
część swojej wypowiedzi podaniu kilku rad praktycznych dotyczących korzystania z karty kredytowej, stąd właściwa jest
odpowiedź B. W zadaniu 3.6. prawidłowa jest odpowiedź C, ponieważ mówiący nie wypowiada się o kartach kredytowych
w kontekście wolności osobistej (freedom) posiadacza karty. W nagraniu słyszysz o freedom of credit, a więc o swobodzie,
jaką daje kredyt, a to nie to samo, co wolność jako dobro osobiste. Zwróć uwagę, że poprzez zastosowanie przeczenia,
możliwość A wyraża sens przeciwny do tego, jaki wyraża tekst. Prawdą jest, że w nagraniu słyszysz więcej o zaletach
posiadania karty niż o jej wadach, i stąd poprawna jest odpowiedź C.