plik

Autor:

Emilia Wawrzyszczuk

Kierownik Grupy Wydawniczej:

Agnieszka Konopacka-Kuramochi

Wydawca:

Agnieszka Gorczyca

Redaktor prowadzący:

Emilia Wawrzyszczuk

ISBN 978-83-269-4765-0

Warszawa 2016

Skład i łamanie:

Raster Studio

Wydawnictwo Wiedza i Praktyka sp. z o.o.

ul. Łotewska 9a, 03-918 Warszawa

tel. 22 518 29 29, faks 22 617 60 10

Niniejszy e-book chroniony jest prawem autorskim.

Przedruk materiałów bez zgody wydawcy jest zabroniony. Zakaz nie dotyczy cytowania publikacji z powołaniem się na

źródło. Zaproponowane w niniejszym poradniku wskazówki, porady i interpretacje dotyczą sytuacji typowych. Ich za-

stosowanie w konkretnym przypadku może wymagać dodatkowych, pogłębionych konsultacji. Publikowane rozwiązania

nie mogą być traktowane jako oficjalne stanowisko organów i urzędów państwowych.

W związku z powyższym redakcja nie może ponosić odpowiedzialności prawnej za zastosowanie zawartych

w poradniku wskazówek, przykładów, informacji itp. do konkretnych przypadków.

Ebook pobrany przez michalina_wojnarowska@op.pl

HR LEADER

| Grudzień 2015

HR LEADER PROGRAM

HR A PRAWO

Wchodząca w życie 2 stycznia 2016 r. no-

welizacja Kodeksu pracy to sztandarowy

projekt prezydenta Bronisława Komo-

rowskiego, który przez całą swą kadencję patronował

akcji „Dobry Klimat dla Rodziny”. Nowelizacja wpro-

wadza wiele, często rewolucyjnych, zmian w przepi-

sach, dzięki którym rodzice będą mogli łatwiej godzić

obowiązki zawodowe z życiem rodzinnym.

OJCIEC BEZ ETATU PRZEJMIE URLOP

MACIERZYŃSKI

Całkowitą nowością wprowadzaną do Kodeksu pra-

cy jest umożliwienie rodzicom dzielenia się opieką

nad nowo narodzonym dzieckiem w pierwszych mie-

siącach i latach jego życia bez względu na podstawę

świadczenia pracy. Oznacza to, m.in. że ubezpieczo-

ny ojciec dziecka niebędący etatowcem będzie mógł

przejąć urlop macierzyński pracownicy-matki w razie:

• wykorzystania przez nią 14 tygodni urlopu macie-

rzyńskiego po porodzie i rezygnacji z dalszej czę-
ści urlopu,

• gdy pracownica matka dziecka legitymująca się

orzeczeniem o niezdolności do samodzielnej eg-

zystencji wykorzystała po porodzie co najmniej

8 tygodni urlopu macierzyńskiego i zrezygnowa-

ła z pozostałej części tego urlopu,

• jej pobytu w szpitalu albo innym przedsiębior-

stwie podmiotu leczniczego wykonującego działal-

ność leczniczą w rodzaju stacjonarne i całodobowe

świadczenia zdrowotne ze względu na stan zdro-

wia uniemożliwiający jej sprawowanie osobistej

opieki nad dzieckiem, po wykorzystaniu po poro-

dzie co najmniej 8 tygodni urlopu macierzyńskiego,

• zgonu matki dziecka w czasie trwania urlopu ma-

cierzyńskiego.

Nowe uprawnienia rodzicielskie

W 2016 roku pracujący rodzice będą mieli jeszcze więcej powodów do radości. Zyskają nowe
przywileje i uprawnienia, które ułatwią im godzenie pracy zawodowej z opieką nad dziećmi,
a wśród nich m.in. możliwość dzielenia się urlopami z tytułu rodzicielstwa z drugim rodzicem,
niebędącym pracownikiem oraz wydłużenie terminów na wykorzystanie tych urlopów.

Część urlopu macierzyńskiego w wymienio-

nych przypadkach (poza pierwszym – po wy-

korzystaniu 14 tygodni urlopu po porodzie)

będą mogli przejąć także pracownicy – członkowie

najbliższej rodziny. Natomiast ubezpieczeni (niebę-

dący pracownikami) członkowie najbliższej rodziny

będą mogli uzyskać zasiłek macierzyński w przypad-

ku orzeczenia o niezdolności do samodzielnej egzy-

stencji oraz pobytu w szpitalu.

DŁUŻSZY URLOP RODZICIELSKI…

Kolejną, ważną zmianą, jest likwidacja dodatkowych ur-

lopów macierzyńskich (szczególnie, że uprawnienie to

funkcjonuje w Kodeksie pracy stosunkowo od niedaw-

na, bo od 2009 roku). Jednak jest to likwidacja pozor-

na – urlopy te wprawdzie znikną z przepisów, jednak

o ich obecny wymiar wydłużony zostanie urlop rodzi-

cielski. Wymiar podstawowego urlopu macierzyńskie-

go pozostanie bez zmian. Od 2 stycznia 2016 r. z tytułu

urodzenia jednego dziecka przy jednym porodzie pra-

cownica będzie więc miała prawo do 20 tygodni urlopu

macierzyńskiego oraz 32 tygodni urlopu rodzicielskiego.

Likwidacja dodatkowego urlopu macierzyń-
skiego nie wpłynie na wysokość zasiłku ma-
cierzyńskiego przysługującego za ten okres.
Nadal będzie on przysługiwał w wysokości
100 proc. podstawy wymiaru za okres urlo-

pu macierzyńskiego oraz pierwszych 6 lub 8 tygodni urlo-
pu rodzicielskiego, odpowiadających okresowi obecnego
dodatkowego urlopu macierzyńskiego, oraz 60 proc. pod-
stawy wymiaru – za pozostały okres urlopu rodzicielskiego.
Jeśli pracownica złoży wniosek o wszystkie urlopy bezpo-
średnio po porodzie – przez cały ich okres będzie otrzy-
mywała 80 proc. zasiłek macierzyński.

Emilia Wawrzyszczuk

Ebook pobrany przez michalina_wojnarowska@op.pl

HR LEADER

HR A PRAWO

REDAKCJA@HRLEADER.PL

Grudzień 2015 |

Za zgodą pracodawcy pracownik
będzie mógł zrezygnować z urlopu
rodzicielskiego w każdym czasie.
Obecnie jest to możliwe tylko
w przypadku, gdy pracownica
złożyła wniosek o wszystkie urlopy
bezpośrednio po porodzie.

Zmiana ta wynika ze zbieżnego charakteru dodatko-

wego urlopu macierzyńskiego i urlopu rodzicielskiego

(oba są urlopami nieobligatoryjnymi, przysługujący-

mi na wniosek pracownika, za ich okres przysługuje

zasiłek macierzyński, a dodatkowo można łączyć je

z pracą u swojego pracodawcy) i ma na celu uprosz-

czenie przepisów.

…I WIĘCEJ CZASU NA JEGO WYKORZYSTANIE

Istotne mody�ikacje dotyczyć będą sposobu udzielania

urlopu rodzicielskiego. Od 2 stycznia 2016 r. zniknie

obowiązek wykorzystania go bezpośrednio po urlopie

macierzyńskim – część urlopu rodzicielskiego w wy-

miarze nie wyższym niż 16 tygodni pracownik będzie

mógł wykorzystać do końca roku, w którym dziecko

kończy 6 lat. Ponadto, pracownik będzie mógł podzie-

lić ten urlop na maksymalnie 4 części.

PRACA NA URLOPIE TO DŁUŻSZY URLOP

Całkowitym novum będzie rozliczanie prac na urlopie

rodzicielskim. Także w nowym stanie prawnym pra-
cownik będzie mógł łączyć urlop rodzicielski z pracą

u swojego pracodawcy w wymiarze nie wyższym niż

1/2 etatu. Z tą jednak różnicą, że od 2 stycznia 2016 r.

bardziej mu się to opłaci – wymiar urlopu rodziciel-

skiego będzie wydłużany o okres obliczany jako iloczyn

liczby tygodni, przez jaką pracownik łączy korzystanie

z urlopu rodzicielskiego z wykonywaniem pracy u pra-

codawcy udzielającego tego urlopu, i wymiaru czasu

pracy wykonywanej przez pracownika w trakcie ko-

rzystania z urlopu rodzicielskiego. Jeśli i na przedłu-

żonej części urlopu rodzicielskiego pracownik będzie

pracował w niepełnym wymiarze u swojego pracodaw-

KORZYŚCI PODATKOWE

W prorodzinne zmiany przewidziane w Kodeksie pracy wpisuje się nowelizacja przepisów podatkowych,

która zacznie obowiązywać 1 stycznia 2016 r.

Od 1 stycznia 2016 r. zwolnienie z podatku przewidziane dla świadczeń otrzymywanych z ZFŚS związanych z pobytem
dzieci pracowników w żłobkach lub klubach dziecięcych będzie rozszerzone o świadczenia z funduszu socjalnego
związane z pobytem dzieci w przedszkolach.
Dodatkowo wolne od podatku będą podobne świadczenia dla pracowników (z tytułu objęcia dziecka pracownika
opieką sprawowaną przez dziennego opiekuna, uczęszczania dziecka pracownika do żłobka lub klubu dziecięcego,
a także uczęszczania dziecka pracownika do przedszkola) ﬁ nansowane ze środków obrotowych pracodawcy do mie-
sięcznego limitu:

•

400 zł – w przypadku objęcia dziecka pracownika opieką sprawowaną przez dziennego opiekuna i uczęszczania
dziecka do żłobka lub klubu dziecięcego, oraz

•

200 zł – w odniesieniu do świadczeń związanych z uczęszczaniem dziecka pracownika do przedszkola.

Z kolei pracodawcy skorzystają na nowelizacji w ten sposób, że będą mogli zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów
wydatki ze środków obrotowych (czyli spoza ZFŚS):

•

poniesione na utworzenie zakładowego żłobka, zakładowego klubu dziecięcego lub zakładowego przedszkola,

•

związane z prowadzeniem zakładowego żłobka, zakładowego klubu dziecięcego lub zakładowego przedszkola,

•

z tytułu doﬁ nansowania pracownikowi wydatków związanych z objęciem dziecka pracownika opieką sprawowaną
przez dziennego opiekuna, uczęszczaniem dziecka pracownika do żłobka lub klubu dziecięcego oraz uczęszcza-
niem dziecka pracownika do przedszkola.

Ebook pobrany przez michalina_wojnarowska@op.pl

HR LEADER

| Grudzień 2015

HR LEADER PROGRAM

HR A PRAWO

cy – okres także i tej pracy wydłuży urlop rodzicielski

(poprzez podzielenie długości części urlopu powstałej

w wyniku proporcjonalnego wydłużenia przez różni-

cę liczby 1 i wymiaru czasu pracy, w jakim pracownik

zamierza łączyć korzystanie z tej części urlopu z wy-
konywaniem pracy).

• do ukończenia przez dziecko 2 lat albo

• do upływu 24 miesięcy od dnia uprawomocnienia

się postanowienia orzekającego przysposobienie

dziecka i nie dłużej niż do ukończenia przez dzie-

cko 7. roku życia, a w przypadku dziecka, wobec

którego podjęto decyzję o odroczeniu obowiązku

szkolnego, nie dłużej niż do ukończenia przez nie
10. roku życia.

Dodatkową zachętą dla pracowników ojców ma być

rozszerzenie gwarancji zatrudnienia na dotychcza-

sowym stanowisku po zakończeniu urlopu ojcow-

skiego. Nowelizacja przewiduje w tym zakresie

identyczne rozwiązanie jak w przypadku urlopu

macierzyńskiego.

GODZINOWE ZWOLNIENIE NA DZIECKO

Nowelizacja, chociaż nie zwiększa wymiaru zwolnie-

nia na dziecko z art. 188 Kodeksu pracy, mody�ikuje

zasady jego rozliczania. Od 2 stycznia 2016 r. będzie

ono przysługiwało w wymiarze 2 dni lub 16 godzin.

O sposobie rozliczania tego zwolnienia (w dniach lub

godzinach) zdecyduje pracownik w pierwszym wnio-

sku o udzielenie takiego zwolnienia złożonym w da-

nym roku kalendarzowym.
Istotną zmianą w zakresie korzystania ze zwolnienia

jest powiązanie jego wymiaru z wymiarem zatrudnie-

nia pracownika – ale tylko w przypadku, gdy pracow-

nik zdecyduje się na godzinowy wymiar zwolnienia.

Pracownik niepełnoetatowy będzie więc miał prawo
do zwolnienia w wymiarze:

• 2 dni w roku kalendarzowym lub

• iloczynu 16 godzin oraz wymiaru etatu.

Przykładowo pracownik zatrudniony na 1/2 etatu,

który zdecyduje się na godzinowe rozliczanie zwol-

nienia, będzie mógł wykorzystać 8 godzin zwolnie-

nia na dziecko w roku kalendarzowym (16 godzin

1/2 etatu).

Podstawa prawna:

• ustawa z 24 lipca 2015 r. o zmianie ustawy – Ko-

deks pracy oraz niektórych innych ustaw (Dz.U.

z 2015 r. poz. 1268).

Od 2 stycznia 2016 r. obowiązywać będą dłuż-
sze terminy na składanie wniosków o urlopy
związane z rodzicielstwem. Zamiast obec-
nych 14 dni pracownika będzie obowiązywał
21-dniowy termin na złożenie wniosku o: ur-

lop macierzyński i rodzicielski w pełnym wymiarze składa-
ny bezpośrednio po porodzie, urlop rodzicielski, łączenie
urlopu rodzicielskiego z pracą w wymiarze maksymalnie
1/2 etatu, rezygnację z korzystania z urlopu rodzicielskiego
(udzielonego bezpośrednio po porodzie w całości) w ca-
łości albo w części i powrotu do pracy, urlop wychowaw-
czy, obniżenie wymiaru czasu pracy w okresie, w którym
pracownik jest uprawniony do urlopu wychowawczego.

ROK WIĘCEJ NA SKORZYSTANIE Z URLOPU

WYCHOWAWCZEGO…

Zmiany nie ominą także urlopu wychowawczego. Od
2 stycznia 2016 r. pracownik będzie mógł skorzystać

z niego do końca roku kalendarzowego, w którym dzie-

cko kończy 6 lat (w obecnym stanie prawnym upraw-

nienie to przysługuje mu do 5. urodzin dziecka).

Dodatkowo, po wejściu w życie nowelizacji, obydwoje

rodzice lub opiekunowie dziecka będą mogli korzy-

stać z urlopu wychowawczego jednocześnie nawet

przez cały okres urlopu wychowawczego. W takim

przypadku łączny wymiar urlopu nie będzie mógł

przekroczyć 36 miesięcy. Ta sama zasada dotyczyć

będzie również tzw. dodatkowego urlopu wychowaw-

czego z tytułu niepełnosprawności dziecka.

…ORAZ URLOPU OJCOWSKIEGO

Dłuższy termin dotyczyć będzie także urlopu ojcow-

skiego. Od 2 stycznia 2016 r. pracownik ojciec będzie

mógł wykorzystać ten urlop:

Ebook pobrany przez michalina_wojnarowska@op.pl

HR LEADER

HR LEADER PROGRAM

Grudzień 2 015 |

HR A PRAWO

Prorodzinnie w �irmach

Przywileje, jakie gwarantuje prawo, to tylko minimum. Firmy mają swoje sposoby na „dopieszczenie”
pracujących rodziców. Polityka prorodzinna to inwestycja z wysoką stopą zwrotu, a poczucie stabilności
zatrudnienia i wsparcie pracodawcy w opiece nad dziećmi to dla pracującego rodzica największy
motywator.

Jaka jest recepta na sukces polityki prorodzinnej laureatów konkursu „Dobry Klimat dla Rodziny”?

VERMICULITE POLAND – laureat w kategorii �irm

do 49 pracowników:

• ruchomy czas pracy,

• zapewnienie na terenie �irmy miejsca do zabawy

lub odrabiania lekcji dla dzieci, w czasie gdy rodzice

wykonują swoje obowiązki służbowe, w sytuacjach

gdy nie mogą chwilowo zapewnić maluchom opieki,

• możliwość pracy zdalnej w razie konieczności po-

zostania z dzieckiem w domu,

• wsparcie materialne w ramach uzupełniania wy-

prawki szkolnej,

• z okazji urodzin dzieci pracownicy otrzymują od

pracodawcy drobne upominki,

• pikniki rodzinne oraz inne imprezy �irmowe (re-

lacje ze spotkań dostępne są na wspólnym dysku

sieciowym, na którym pracownicy dzielą się wy-

darzeniami z ży cia swoich rodzin).

WESSLING Polska – laureat w kategorii średnie przed-

siębiorstwo:

• dwu�ilarowy projekt wdrażania pracownika – rodzica

w rytm życia �irmy po powrocie z urlopów z tytułu

rodzicielstwa (m.in. zapoznanie go z przysługują-

cymi mu prawami, zorganizowanie usługi lub wrę-

czenie produktu sprzyjających nowej roli życiowej),

• elastyczny czas pracy – ruchome godziny pracy,

możliwość pracy w systemie dwuzmianowym,

• możliwość wyjścia w godzinach pracy w celu za-

łatwienia spraw prywatnych bez konieczności od-

pracowania tego zwolnienia.

NUTRICIA (NUTRICIA Polska i NUTRICIA Zakłady
Produkcyjne) – laureat w kategorii �irm od 250 pra-

cowników:

• „Mamy dla Mamy i całej Rodziny”, program skie-

rowany do rodziców, w ramach którego obecni

i przyszli rodzice są informowani o przysługu-

jących im prawach i możliwościach tworzonych

przez NUTRICIA,

• specjalistyczna opieka lekarska, dostęp do szkoły

rodzenia oraz opieki okołoporodowej, do�inanso-

wanie porodu rodzinnego z udziałem osoby wska-

zanej przez pracownicę, pomoc w uzyskaniu miejsca

w szpitalu i pokrycie kosztów porodu w sali o pod-

wyższonym standardzie, pobytu w sali poporodo-

wej oraz znieczulenia,

• festyny rodzinne oraz imprezy okolicznościowe dla

dzieci (w Zakładach Produkcyjnych NUTRICIA),

• mikołajki dla dzieci pracowników (w siedzibie

w Warszawie),

• możliwość przebywania dzieci na terenie biura

w Warszawie, przewijaki dla najmłodszych (wkrót-

ce powstanie pokój rodzinny),

• elastyczny czas pracy oraz – po uzgodnieniu z prze-

łożonym i jeśli pozwala na to rodzaj pracy – moż-
liwość pracy zdalnej,

• do�inansowanie z ZFŚS do żłobka, przedszkola, ko-

lonii i wypoczynku z dziećmi w wysokości zależ-

nej od poziomu wynagrodzenia,

• karty na zajęcia sportowe dla pracowników i ich

rodzin.

Ebook pobrany przez michalina_wojnarowska@op.pl

Przetestuj

Portal Kadrowy

przez 5 dni

całkowicie bezpłatnie

Chcesz być na bieżąco w sprawach prawa pracy, płac i ZUS?

• 23 456 ARTYKUŁÓW

dotyczących prawa pracy, płac i ZUS

• 45 EKSPERTÓW

którzy czekają na Twoje pytania

uzyskasz poradę w ciągu 72h

• 245 NARZĘDZIA

kadrowo-płacowe dostępne od ręki: kalkulatory, regulaminy, wzory dokumentów

• MONITORING PRAWA

informacja o aktualnych zmianach w prawie: orzeczenia, komentarze i praktyczne

porady zobrazowane praktycznymi przykładami.

Kliknij tu:

BEZPŁATNY DOSTĘP

Ebook pobrany przez michalina_wojnarowska@op.pl