Wydział Elektrotechniki, Elektroniki, Informatyki i

Automatyki

Zarządzanie firmą

blok tematyczny:

jak założyć własną

firmę?

dr inż. Marek Matejun

Katedra Zarządzania PŁ

Literatura:
1. Markowski W., ABC small business'u, Wydawnictwo Marcus,
Łódź
2. Lachiewicz S. (red.), Małe firmy w regionie łódzkim, Wyd. PŁ,
Łódź 2003
3. Piasecki B. (red.), Ekonomika i zarządzanie małą firmą, PWN,
Warszawa-Łódź
4. Ustawa o swobodzie działalności gospodarczej
5. Kodeks spółek handlowych
6. Kodeks cywilny

Siła

napędowa

działalności

gospodarczej,

w tym

również

gotowość do

podejmowani

a ryzyka

Podmiot

gospodarczy,

który

prowadzi

działalność

gospodarczą

Zespół

składników

służących do

prowadzenia

działalności

gospodarczej

Swoboda działalności gospodarczej

Działalność gospodarcza w Polsce - źródła wolności gospodarczej

Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2

kwietnia 1997r.

Art. 20.

Społeczna gospodarka rynkowa oparta na wolności

działalności gospodarczej, własności prywatnej oraz

solidarności, dialogu i współpracy partnerów społecznych

stanowi podstawę ustroju gospodarczego Rzeczypospolitej

Polskiej.

Art. 22.

Ograniczenie wolności działalności gospodarczej jest

dopuszczalne tylko

w drodze ustawy i tylko ze względu na ważny interes publiczny.

Ustawa o swobodzie działalności gospodarczej z dnia

2 lipca 2004 r.

Art. 6 ust. 1

Podejmowanie, wykonywanie i zakończenie działalności

gospodarczej

jest wolne dla każdego na równych prawach, z

zachowaniem warunków

określonych przepisami prawa.

Działalność gospodarcza - definicja wg ustawy oSDG

Działalnością gospodarczą jest zarobkowa działalność wytwórcza,

budowlana, handlowa, usługowa oraz poszukiwanie, rozpoznawanie

i wydobywanie kopalin ze złóż, a także działalność zawodowa,

wykonywana w sposób zorganizowany i ciągły.

• zarobkowy charakter działalności - zysk jako jeden z celów

prowadzenia firmy,

• szeroki zakres przedmiotowy - w ramach działalności można

wykonywać szereg czynności, chociaż niektóre sfery podlegają
ograniczeniom,

• zorganizowany charakter działalności - działalność gospodarcza

ujęta w ramy organizacyjne,

• ciągłość działalności - oznacza wykonywanie czynności w sposób

powtarzalny, a nie jednorazowy.

Działalność gospodarcza

jest jedną z form aktywności zawodowej

praca na

umowę o

pracę

praca na

umowę

zlecenie

lub o

dzieło

wolontariat

realizacja

funkcji

publicznych

lub

społecznych

inwestycje

kapitałow

e

(akcje,

obligacje,

opcje)

prowadzen

ie

działalnoś

ci

gospodarc

zej

Działalność gospodarcza

Zjawisko działalności gospodarczej jest wszechobecne wokół

nas:

• sklepy i przedsiębiorstwa handlowe,
• punkty usługowe,
• firmy budowlane,
• firmy produkcyjne.... i szereg innych podmiotów

gospodarczych

Dynamiczny rozwój sektora przedsiębiorstw nastąpił po roku
1989

w

wyniku

przemian

społeczno-politycznych

i

systemowych polskiej gospodarki
• przejście od gospodarki centralnie planowanej do rynkowej

Firmy małe:
• osiedlowy

sklep
spożywczy

• punkt xero
• serwis

samochodowy

Firmy duże:
• Philips,
• Master

Foods Polska

• Tesco Polska

Sieci firm:
• Żabka
• Pizzerie Da

Grasso

• McDonalds

prowadzenie działalności gospodarczej oznacza prowadzenie firmy

na własny rachunek, własne ryzyko i na własną odpowiedzialność

prowadzenie działalności gospodarczej wiąże się z

koniecznością wypełniania szeregu obowiązków

i stosowania się do wielu przepisów prawa

prowadzenie działalności gospodarczej podlega kontroli

ze strony organów administracji publicznej

prowadzenie działalności gospodarczej nie podlega takiej

ochronie jak inne formy aktywności (np. praca na umowę o pracę)

prowadzenie działalności jest dziedziną trudną i ryzykowną:

prowadząc działalność gospodarczą można zatrudniać pracowników,

współpracować z innymi osobami (np. na umowę zlecenie) lub

z innymi przedsiębiorstwami (kontrahentami biznesowymi)

Działalność gospodarcza

prowadzenie działalności gospodarczej pozwala często

uzyskiwać wysokie i ponadprzeciętne gratyfikacje

materialne

prowadzenie działalności gospodarczej jest procesem twórczym,
niezwykle złożonym i ciekawym - „ciągle dzieje się coś nowego”

prowadzenie firmy daje mnóstwo satysfakcji - nie ma ograniczeń

i pozwala „rozwijać skrzydła” osobom przedsiębiorczym

w dzisiejszych czasach prowadzenie firmy jest czasem

koniecznością - pracodawcy sugerują, aby osoba, która

chce z nimi współpracować założyła własną firmę

Działalność gospodarcza

Ograniczenia wolności działalności gospodarczej

Zezwolenia na

działalność

gospodarczą

Koncesje na

działalność

gospodarczą

Działalność

regulowana

Licencje

Uprawnienia do

wykonywania

zawodu

Ograniczenia wolności działalności gospodarczej

Zezwolenia na

działalność

gospodarczą

Koncesje na

działalność

gospodarczą

Działalność

regulowana

Licencje

Uprawnienia do

wykonywania

zawodu

Koncesje na działalność gospodarczą, dotyczą:

1. poszukiwania lub rozpoznawania złóż kopalin,
2. wytwarzania i obrotu materiałami wybuchowymi, bronią i amunicją
3. wytwarzania, przetwarzania, przesyłania, dystrybucji i obrotu paliwami i energią,
4. ochrony osób i mienia,
5. przewozów lotniczych,
6. rozpowszechniania programów radiowych i telewizyjnych.

Są wydawane przez Ministra właściwego ze względu na przedmiot działalności,
zawsze na czas określony - od 2 do 50 lat

Ograniczenia wolności działalności gospodarczej

Zezwolenia na

działalność

gospodarczą

Koncesje na

działalność

gospodarczą

Działalność

regulowana

Licencje

Uprawnienia do

wykonywania

zawodu

Działalność regulowana, ok. 45 rodzajów działalności, obejmuje
m.in.:
1. praktykę pielęgniarek, położnych i lekarzy,
2. działalność zakresie prowadzenia stacji kontroli pojazdów,
3. obrót środkami ochrony roślin,
4. wyrób lub rozlew napojów spirytusowych,
5. prowadzenie pracowni psychologicznej,
6. prowadzenie ośrodka szkolenia kierowców,
7. usługi detektywistyczne.
8. działalność kantorowa
9. organizowanie imprez turystycznych

Obowiązek wpisu do rejestru działalności regulowanej dotyczy tych
działalności, których wykonywanie wymaga spełnienia szczególnych
warunków określonych przepisami prawa.

Ograniczenia wolności działalności gospodarczej

Zezwolenia na

działalność

gospodarczą

Koncesje na

działalność

gospodarczą

Działalność

regulowana

Licencje

Uprawnienia do

wykonywania

zawodu

Zezwolenia na działalność gospodarczą,

określone w różnych ustawach, dotyczą m.in.:

1. handlu wyrobami alkoholowymi i tytoniowymi,
2. produkcji i dystrybucji tablic rejestracyjnych pojazdów,
3. wykonywania usług kurierskich, pocztowych,
4. świadczenia usług telekomunikacyjnych,
5. wytwarzania środków farmaceutycznych i materiałów medycznych,
6. prowadzenia aptek, hurtowni farmaceutycznych.

są wydawane często na szczeblu samorządu lokalnego,
z reguły na czas nieokreślony

Ograniczenia wolności działalności gospodarczej

Zezwolenia na

działalność

gospodarczą

Koncesje na

działalność

gospodarczą

Działalność

regulowana

Licencje

Uprawnienia do

wykonywania

zawodu

Licencje

1. transport drogowy
2. transport kolejowy

Ograniczenia wolności działalności gospodarczej

Zezwolenia na

działalność

gospodarczą

Koncesje na

działalność

gospodarczą

Działalność

regulowana

Licencje

Uprawnienia do

wykonywania

zawodu

• adwokatów, radców prawnych, biegłych

rewidentów, doradców podatkowych,

• kierowników aptek, lekarzy, weterynarzy,

pielęgniarek,

• maklerów, nauczycieli, brokerów

ubezpieczeniowych, tłumaczy przysięgłych

Uprawnienia do wykonywania niektórych zawodów, dotyczą m.in.:

1. Działalność gospodarczą prowadzą przedsiębiorcy,
po uzyskaniu wpisu do odpowiedniego rejestru
(wyjątek: spółki kapitałowe w organizacji).

2. Przedsiębiorcy prowadzą działalność w określonej
formie organizacyjno-prawnej!

3. Muszą oni spełniać szereg przepisów związanych
z jej prowadzeniem, np.:
- prawo podatkowe, ZUS, prawo handlowe, cywilne, kodeks pracy
- przepisy sanitarne, bhp, przeciwpożarowe,
- szczególne przepisy branżowe (branżowe stowarzyszenia
gospodarcze, Urząd Miasta, ośrodki KSU)

Kto prowadzi działalność gospodarczą?

Kto (co) to jest przedsiębiorca?

Przedsiębiorca

to podmiot wykonujący działalność gospodarczą

konsument to osoba fizyczna, dokonującą czynności

prawnej niezwiązanej bezpośrednio z jej

działalnością gospodarczą lub zawodową.

w tym miejscu należy odróżnić przedsiębiorcę od konsumenta...

Kogo uważa się za przedsiębiorców?

Przedsiębiorca wg ustawy oSDG
1. Osoba fizyczna (człowiek)
2. Osoba prawna (instytucja)
3. Jednostka organizacyjna niebędąca osobą prawną,
posiadająca zdolność prawną (niektóre spółki),

wykonująca we własnym imieniu działalność gospodarczą.

4. Wspólnik spółki cywilnej w zakresie wykonywanej
przez siebie działalności gospodarczej.

Formy organizacyjno-prawne

prowadzenia działalności gospodarczej

1. Osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą

2. Spółka cywilna

Osobowe spółki handlowe:

3. Spółka jawna
4. Spółka partnerska
5. Spółka komandytowa
6. Spółka komandytowo-akcyjna

Kapitałowe spółki handlowe:

7. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością
8. Spółka akcyjna

Inne formy organizacyjno-prawne przedsiębiorstw:

9. Fundacja, Stowarzyszenie, Przedsiębiorstwo Państwowe, Spółdzielnia.

Osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą

1. Najprostsza forma prowadzenia działalności gospodarczej, wyłącznie
przez 1 osobę fizyczną, nie ma wymagań odnośnie minimalnego kapitału
na rozpoczęcie działalności,
2. Rozmiar działalności nie jest ograniczony,
3. Firma: określenie działalności (np. PPHU) + dowolna nazwa + imię i nazwisko.

Zalety:
- największe możliwości wyboru formy opodatkowania podatkiem dochodowym,
- mało formalności przy zakładaniu i później, przy ewentualnej likwidacji,
- o wszystkim decyduje właściciel, możliwe szybkie podejmowanie decyzji,
- zysk w całości dla zarejestrowanego właściciela.

Wady:
- odpowiedzialność całym swoim majątkiem osobistym za zobowiązania,
- trudność w pozyskaniu kapitału na rynku kapitałowym lub przez
przyjęcie nowego wspólnika,
- konieczność opłacania zryczałtowanych składek ZUS bez względu na dochody.

Spółka cywilna

1. Jest to umowa zawarta przez co najmniej dwie osoby, na mocy której wspólnicy
zobowiązują się dążyć do osiągnięcia wspólnego celu gospodarczego,
2. Prosta forma organizacji działalności oparta na wzajemnym zaufaniu wspólników,
3. Konieczność odrębnej rejestracji każdego ze wspólników,
4. Firma: określenie działalności (np. PPHU) + dowolna nazwa + nazwiska lub nazwy
wszystkich wspólników + spółka cywilna (s.c.),
5. Brak zdolności prawnej i sądowej. Spółka cywilna jako podmiot nie może nabywać
praw, zobowiązań, pozywać, ani być pozywaną do sądu - taką rolę pełnią wspólnicy,
6. Spółka cywilna nie jest przedsiębiorcą, nie posiada majątku,
7. Spółka cywilna jest nadal jednostką organizacyjną nie posiadającą osobowości
prawnej, (np. posiada Regon, NIP, jest podatnikiem VAT, pracodawcą)
8. Wkład wspólnika może polegać na wniesieniu do spółki własności lub innych
praw albo na świadczeniu usług,
9. Za zobowiązania spółki wspólnicy odpowiedzialni są solidarnie i całym
swoim majątkiem; wierzycielowi przysługuje prawo swobodnego wyboru majątku,
z którego uzyska zaspokojenie,
10. Każdy wspólnik jest uprawniony i zobowiązany do prowadzenia spraw spółki,
11. Występuje ograniczenie rozmiaru działalności prowadzonej przez spółkę cywilną.

Spółka jawna

1. Jest handlową spółką osobowa, nie posiada osobowości prawnej,
2. Umowa spółki stwierdzona pismem pod rygorem nieważności,
3. Firma: określenie działalności (np. PPHU) + dowolna nazwa + nazwisko
lub nazwa co najmniej jednego wspólnika + spółka jawna (sp. j.),
4. Rejestracja w Krajowym Rejestrze Sądowym,
5. Spółka posiada zdolność prawą, sądową oraz swój majątek,
6. Wspólnicy wnoszą na rzecz spółki wkłady,
7. Wspólnik odpowiada za zobowiązania bez ograniczenia całym
majątkiem solidarnie z pozostałymi wspólnikami oraz ze spółką;
odpowiedzialność subsydiarna = wierzyciel ma prawo prowadzić egzekucję
z majątku osobistego wspólnika, dopiero gdy majątek spółki nie wystarcza
na pokrycie należności
8. Spółka nie posiada organów zarządzających, sprawy spółki prowadzą
wspólnicy. Każdy wspólnik ma prawo reprezentować spółkę.

Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością

1. Spółka może być utworzona przez jedną (z wyjątkiem
jednoosobowej sp. z o.o.)
albo więcej osób w każdym celu prawnie dopuszczalnym,
2. Umowa w formie aktu notarialnego.
3. Z chwilą zawarcia umowy powstaje spółka z o.o. w organizacji,
która posiada
zdolność prawną i sądową, może prowadzić działalność
gospodarczą.
Właściwą spółką z o.o. staje się jednak po rejestracji w KRS.
4. Firma obrana dowolnie + spółka z ograniczoną
odpowiedzialnością (spółka z o.o.,
sp. z o.o.)
5. Kapitał zakładowy powinien wynosić co najmniej 50.000 zł, udział
50 zł
6. Do powstania spółki z o.o. wymaga się:
- zawarcia umowy spółki,
- wniesienia przez wspólników wkładów na pokrycie całego
kapitału zakładowego,
- powołania zarządu
- ustanowienia rady nadzorczej lub komisji rewizyjnej gdy umowa
lub przepisy
prawa tak przewidują (gdy > 25 wspólników i kapitał > 500.00
tys. zł)
- wpisu do Krajowego Rejestru Sądowego
7. Organy spółki: zgromadzenie wspólników, zarząd, rada nadzorcza
8. Za zobowiązania spółki z o.o. spółka odpowiada całym swoim
majątkiem,
wspólnicy tylko do wysokości wniesionych wkładów.
Możliwość przeniesienia odpowiedzialności na członków zarządu.

Formy organizacyjno-prawne przedsiębiorstw

Prawo

Forma

Kategoria

Zdolność

prawna

Przedsię

biorca

UoSDG os. fiz. prowadząca

działalność gospodarczą

osoba fizyczna

tak

tak

KC

spółka cywilna

spółka cywilna

nie - umowa

nie

KSH

spółka jawna

tak

tak

KSH

spółka partnerska

tak

tak

KSH

spółka komandytowa

tak

tak

KSH

spółka komandytowo-

akcyjna

sp

ó

łk

i o

so

bo

w

e

je

dn

os

tk

a

or

ga

ni

za

cy

jn

a

ni

eb

ęd

ąc

a

os

ob

ą

pr

aw

n

ą

tak

tak

KSH

spółka z o.o

tak

tak

KSH

spółka akcyjna

sp

ó

łk

i h

an

dl

ow

e

spółki

kapitałowe

osoby

prawne

tak

tak

Inne formy organizacyjno-prawne:

Fundacja, Stowarzyszenie, Przedsiębiorstwo Państwowe, Spółdzielnia

Procedura rejestracji działalności gospodarczej

Pomysł!

(biznes plan)

1. Pomysł (umiejętność)
2. Znajomość rynku (klienci / konkurencja / dostawcy)
3. Misja / Strategia firmy
4. Kapitał (źródła finansowania firmy)

Wybór formy organizacyjno-

prawnej prowadzenia

działalności gospodarczej

Wybór ten niesie ze sobą konsekwencje własnościowe,

podatkowe, kosztowe czy związane z odpowiedzialnością za
zobowiązania. Każda forma ma pewne zalety i wady oraz

swoją specyfikę.

Procedura rejestracji działalności gospodarczej

Sporządzenie umowy spółki

PCC: 0,5% od wkładu

wspólników – w US

Forma pisemna – zwykła

spółka cywilna
spółka jawna

Forma pisemna –

akt notarialny

spółka partnerska
spółka komandytowa
spółka komandytowo-akcyjna
spółka z o.o.
 Koszt: min. 1000-1200zł
spółka akcyjna

Rejestracja przedsiębiorcy

w organie ewidencyjnym

Koszty:
Urząd Miasta: 100zł
KRS: wpis 1000zł, ogłoszenie w

Monitorze Sądowym: 500zł

Urząd miasta / gminy

osoby fizyczne

Krajowy Rejestr Sądowy

spółka jawna
spółka partnerska
spółka komandytowa
spółka komandytowo-akcyjna
spółka z o.o.
spółka akcyjna

Procedura rejestracji działalności gospodarczej

Urząd Statystyczny

wniosek RG-1 (koszt: zero)

Nadanie numeru identyfikacyjnego krajowego rejestru

urzędowego podmiotów gospodarki narodowej – REGON

Urząd Skarbowy

1. Nadanie numeru identyfikacji podatkowej (NIP)

 NIP-1: osoba fizyczna prowadząca firmę,
 NIP-2: osoba prawna lub jednostka organizacyjna.

2. Wybór formy opodatkowania podatkiem dochodowym

 PDOF – osoby fizyczne – jaka forma?
 CIT – podatek dochodowy od osób prawnych.

3. rejestracja dla potrzeb podatku od towarów i usług (VAT)

 VAT-R (koszt: 152 zł).

Pieczątka

Koszt: ok. 50-100zł

Wykonanie pieczątki (firma, adres siedziby, NIP, REGON,

telefon)

Procedura rejestracji działalności gospodarczej

Firmowe konto bankowe

 założenie firmowego rachunku bankowego
 dokonywanie rozliczeń bezgotówkowych (kontrahenci

pow. 15.000 Euro, ZUS, US)

 powiadamianie urzędu o posiadaniu konta bankowego

Zakład Ubezpieczeń

Społecznych

1. Zgłoszenie płatnika składek

 osoba fizyczna (ZUS ZFA),
 osoba prawna (ZUS ZPA),
 jednostka niebędąca osobą prawną (ZUS ZPA).

2. Zgłoszenie osób do ubezpieczeń

 właściciel (ZUS ZUA, lub ZZA)
 pracownicy na umowę o pracę (ZUS ZUA, lub ZZA)
 inne osoby współpracujące: np. na umowę zlecenie

(ZUS ZUA, lub ZZA)

Procedura rejestracji działalności gospodarczej

Pozostałe zgłoszenia

w zależności od obowiązków

lub potrzeb przedsiębiorcy

Państwowa Inspekcja Pracy
Inspekcja Sanitarna, Inspekcja Handlowa
Biuro rachunkowe
Zakład ubezpieczeń
Instytucje finansowe
Organizacje wspierające przedsiębiorczość i inne

Sporządzenie umowy spółki

umowa pisemna zwykła

umowa pisemna w formie aktu notarialnego

 spółka cywilna
 spółka jawna

 spółka partnerska
 spółka komandytowa
 spółka komandytowo-akcyjna (statut)
 spółka z o.o.
 spółka akcyjna (statut)

1. Koszt sporządzenia umowy u notariusza zależy od wartości kapitału
spółki, np. dla sp. z o.o. wynosi minimum ok. 1200 zł brutto

2. Notariusz pobiera podatek od czynności cywilnoprawnych (PCC)
w wysokości 0,5% kapitału spółki.

Sporządzenie umowy spółki

Umowa spółki musi zawierać pewne obowiązkowe zapisy, np.:

Spółka jawna

Spółka z ograniczoną

odpowiedzialnością

 firmę i siedziba spółki,
 określenie wkładów wnoszonych przez

każdego wspólnika i ich wartość,

 przedmiot działalności spółki,
 czas trwania spółki, jeżeli jest oznaczony

 firma i siedziba spółki,
 przedmiot działalności spółki,
 wysokość kapitału zakładowego,
 czy wspólnik może mieć więcej niż jeden

udział,

 liczba i wartość nominalna udziałów

objętych

przez

poszczególnych

wspólników,

 czas trwania spółki, jeżeli jest

oznaczony.

oraz dodatkowe postanowienia szczególne w zależności od woli wspólników...

Rejestracja przedsiębiorcy w organie ewidencyjnym

Ewidencja działalności gospodarczej

Krajowy Rejestr Sądowy

 osoby fizyczne

 spółki prawa handlowego

Osoba fizyczna - zgłoszenie do ewidencji działalności gospodarczej

1. Organem ewidencyjnym jest wójt, burmistrz lub prezydent miasta
2. Termin zgłoszenia zależy od zainteresowanego. Datę rozpoczęcia działalności
warto podać "z wyprzedzeniem".
3. Wypełnia się "zgłoszenie o dokonanie wpisu do ewidencji działalności gospodarczej".
Podaje się następujące informacje:
- imię i nazwisko oraz numer ewidencyjny PESEL,
- oznaczenie miejsca zamieszkania i adresu, w tym również wskazanie miejsca i
adresu zakładu głównego, oddziału lub innego miejsca prowadzenia działalności,
- określenie przedmiotu wykonywanej działalności gospodarczej zgodnie z
Polską Klasyfikacją Działalności (PKD)
- wskazanie daty rozpoczęcia działalności gospodarczej.

Zgłoszenie do ewidencji działalności gospodarczej

4. Do zgłoszenia należy dołączyć dokument potwierdzający tytuł prawny
przedsiębiorcy do lokalu (nieruchomości) stałego miejsca wykonywania działalności.
5. Organ ewidencyjny dokonuje wpisu zgodnie ze zgłoszeniem lub wydaje, w formie
decyzji administracyjnej, odmowę wpisu do ewidencji
6. Organ ewidencyjny wydaje zaświadczenie o wpisie do ewidencji nie później niż
w terminie 14 dni od dnia zgłoszenia.
7. Kopię tego zaświadczenia urząd przekazuje do właściwego Urzędu Skarbowego,
jednostki organizacyjnej ZUS oraz Urzędu Statystycznego. Przekazanie to
nie zwalnia przedsiębiorcy z obowiązków rejestracyjnych w tych instytucjach.
8. Za dokonanie wpisu do ewidencji pobierana jest opłata skarbowa, zazwyczaj
w wysokości 100 zł, a w przypadku zmian danych objętych zgłoszeniem opłata
za wynosi 50 zł
9. Zwyczajowo przyjęło się, że przy zawieraniu umowy gospodarczych dołącza się
do nich wyciąg z ewidencji potwierdzający, że dana firma w rzeczywistości istnieje
oraz informujący, czym się ona zajmuje.
10. Jeśli działalność ma być prowadzona w spółce cywilnej, każdy ze wspólników musi
sam złożyć wizytę w gminie i uzyskać wpis do ewidencji działalności gospodarczej.

Zgłoszenie do ewidencji działalności gospodarczej

Obecnie wraz ze zgłoszeniem do ewidencji działalności

gospodarczej, w gminie można złożyć także:

- wniosek o wpis do krajowego rejestru urzędowego

podmiotów gospodarki narodowej (numer REGON)

- zgłoszenie identyfikacyjne lub aktualizacyjne NIP.

Spółki handlowe - Krajowy Rejestr Sądowy

1. Rejestracja następuje w Rejestrze Przedsiębiorców KRS
2. Należy wypełnić wniosek o rejestrację w KRS wraz z załącznikami
3. Wpis sądowy kosztuje 1000zł
4. Obowiązkowe ogłoszenie wpisu w Monitorze Sądowym
i Gospodarczym 500zł
5. Skomplikowana i długa procedura rejestracyjna

Zgłoszenie do ewidencji działalności gospodarczej

Uwagi praktyczne

• wykaz działalności PKD można znaleźć w internecie na stronie

www.stat.gov.pl

• w zgłoszeniu można podać dowolną ilość rodzajów działalności - więc

warto podać nawet te dziedziny, które „być może” będą podjęte w
przyszłości, jednak należy pamiętać, że:

– wybór pewnych działalności może uniemożliwić wybór opodatkowania w

formie karty podatkowej lub ryczałtu,

– nie będzie można wykonywać czynności wpisanych do ewidencji

działalności gospodarczej w ramach osobistych umów cywilnoprawnych!

• Należy zwrócić uwagę na wybór działalności, bowiem niektórzy

dostawcy (hurtownie) uzależniają dostęp do tańszych produktów od
wybranych rodzajów działalności

Zgłoszenie do ewidencji działalności gospodarczej

Uwagi praktyczne

• Zwyczajowo przyjęło się, że przy zawieraniu umów

gospodarczych dołącza się do nich wyciąg z ewidencji
potwierdzający, że dana firma w rzeczywistości istnieje
oraz informujący, czym się ona zajmuje.

– trzeba być gotowym, że kontrahent poprosi o takie

zaświadczenie

– samemu można poprosić nieznanych kontrahentów,
– najczęściej okazuje się zaświadczenie o wpisie do ewidencji

działalności gospodarczej, decyzję o nadaniu nr NIP oraz
REGON.

Urząd Statystyczny i numer REGON

1. Przedsiębiorcy zobowiązani są do posiadania numeru identyfikacyjnego krajowego
rejestru urzędowego podmiotów gospodarki narodowej REGON i posługiwania się
nim przy przekazywaniu informacji wykorzystywanych dla celów statystycznych.
2. Zgłoszenia w Urzędzie Statystycznym należy dokonać w ciągu 14 dni od dnia
otrzymania postanowienia o wpisie do rejestru przedsiębiorców.
3. Każdy przedsiębiorca ma swój numer REGON, czyli dziewięciocyfrowy
niepowtarzalny numer w rejestrze podmiotów gospodarki narodowej, prowadzonym
do celów statystycznych.
4. Wpis przedsiębiorcy do rejestru następuje na podstawie wniosku składanego
przez przedsiębiorcę na formularzu RG-1
5. Do wniosku składanego samodzielnie dołącza się zaświadczenie z ewidencji
działalności gospodarczej, potwierdzające podjęcie działalności gospodarczej.
6. Zaświadczenia o nadaniu numeru REGON wydawane są nieodpłatnie.
7. Zaświadczenie o wydaniu REGON otrzymuje się nie później niż w ciągu
14 dni od daty złożenia wniosku.
8. Obowiązki z zakresu statystyki publicznej.

Urząd Skarbowy

NIP

podatek dochodowy

podatek od towarów i

usług VAT

Przedsiębiorca z punktu widzenia przepisów podatkowych

staje się podatnikiem

podlega obowiązkowi ewidencyjnemu

oraz otrzymuje numer identyfikacji podatkowej NIP.

Nadanie numeru NIP

Przedsiębiorca posiada własny NIP

Przedsiębiorca nie posiada NIPu

 rozpoczynając działalność gospodarczą

jako osoba fizyczna nie można

występować o jego nadanie odrębnie dla

swojej firmy,

 przedsiębiorca używa dotychczasowego

numeru NIP,



należy zaktualizować dane objęte

zgłoszeniem

identyfikacyjnym

-

zgłaszając fakt rozpoczęcia działalności

w ciągu 14 dni na druku NIP-1 wraz

załącznikami.

 przedsiębiorca powinien uzyskać numer

NIP zanim rozpocznie sprzedaż towarów

lub świadczenie usług

 o nadanie numeru NIP występujemy na

drukach:



NIP-1 w przypadku osoby fizycznej

prowadzącej działalność gospodarczą



NIP-2 w przypadku osoby prawnej

lub jednostki organizacyjnej nie

posiadającej osobowości prawnej

- nadanie numeru NIP jest bezpłatne ;)

Podatek dochodowy

podatek dochodowy od osób

prawnych (CIT)

podatek dochodowy od osób

fizycznych

zasady ogólne

karta podatkowa

ryczałt od przychodów

ewidencjonowanych

skala podatkowa

stawka liniowa

Karta podatkowa

1. Uproszczona forma rozliczania podatku dochodowego
2. Wysokość podatku jest określana przez Urząd Skarbowy (druk PIT-16) -nie
zależy od wielkości uzyskanych przychodów lub dochodów z działalności,
lecz od:
- rodzaju działalności (duże ograniczenia!)
- liczby mieszkańców gminy, na terenie której jest ona prowadzona,
- liczby zatrudnionych pracowników (duże ograniczenia!).
3. Raz w roku kartę ustala urząd skarbowy w formie decyzji. Przedsiębiorca
musi tylko co miesiąc wpłacać ustaloną kwotę. Może odliczyć od podatku
składkę na ubezpieczenie zdrowotne (7,75%)
4. Nie prowadzi się tu ewidencji księgowej, nie trzeba składać co miesiąc
deklaracji podatkowych
5. Występują liczne ograniczenia zastosowania tej formy opodatkowania.
Dotyczy ona drobnej działalności handlowej, usługowej, czy gastronomicznej.
6. Na koniec roku składa się do US informację PIT-16A

Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych

Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych mogą opłacać podatnicy,

którzy w poprzednim roku uzyskali przychody z działalności gospodarczej

w wysokości nieprzekraczającej 250.000 euro (z pewnymi wyjątkami).

Aby skorzystać z ryczałtu należy złożyć do naczelnika US pisemne

zawiadomienie o wyborze tej formy opodatkowania.

Podstawę opodatkowania stanowi przychód
bez pomniejszania o koszty jego uzyskania.

Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych

Stawki ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych wynoszą:

1. 20 % przychodów

- osiąganych w zakresie wolnych zawodów,

2. 17 % przychodów

- ze świadczenia niektórych usług niematerialnych

3. 8,5 % od przychodów m.in.

- z działalności usługowej, w tym od przychodów z działalności gastronomicznej
w zakresie sprzedaży napojów o zawartości alkoholu powyżej 1,5 %;

4. 5,5 % od przychodów

- z działalności wytwórczej
- budowlanej,
- prowizji w zakresie sprzedaży biletów komunikacji miejskiej, znaków opłaty
skarbowej, żetonów i kart magnetycznych, znaczków pocztowych.

5. 3,0 % od przychodów m.in.

- z działalności usługowej w zakresie handlu oraz z działalności gastronomicznej,

z wyjątkiem przychodów ze sprzedaży napojów o zawartości powyżej 1,5 % alkoholu.

Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych

Podatnicy korzystający z tej formy opodatkowania obowiązani

są do prowadzenia ewidencji przychodów odrębnie za każdy rok.

W zakresie rozliczeń oraz obowiązków sprawozdawczych podatnicy obowiązani są:

- w ciągu roku podatkowego co miesiąc obliczać kwotę podatku i dokonywać jej
wpłaty na rachunek urzędu skarbowego właściwego wg miejsca zamieszkania
podatnika w terminie do 20 dnia następnego miesiąca, a za miesiąc grudzień - w
terminie złożenia zeznania,

- złożyć w urzędzie skarbowym, właściwym według miejsca zamieszkania, zeznanie
o wysokości uzyskanego przychodu, wysokości dokonanych odliczeń i należnego
ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych - w terminie do dnia 31 stycznia
następnego roku (PIT 28).

W pierwszej kolejności podatek ulega obniżeniu o kwotę składki na powszechne
ubezpieczenie zdrowotne.

Zasady ogólne PIT

Opodatkowaniu podlegają tu dochody osób fizycznych

Dochodem jest nadwyżka sumy przychodów na kosztami ich uzyskania

osiągnięta w roku podatkowym

Dochód = przychody - koszty uzyskania przychodów (tzw. KUP)

W jaki sposób ustalamy dochód z działalności gospodarczej?

W przypadku działalności gospodarczej trzeba prowadzić odpowiednią ewidencję

księgową, służącą do ustalenia przychodów i kosztów,

a w konsekwencji dochodu z tej działalności.

w przypadku PDOF taką ewidencją może być

księgi rachunkowe

(tzw. księgi handlowe)

(tzw. pełna księgowość)

podatkowa księga przychodów

i rozchodów (KPiR)

jest urządzeniem księgowym

do celów podatkowych

Podatek od towarów i usług VAT

Podatek od towarów i usług jest powszechnym,

pośrednim podatkiem konsumpcyjnym

1. Występuje we wszystkich fazach obrotu

Pojawia się przede wszystkim w związku ze sprzedażą (nazywaną jako dostawą)
towarów i świadczeniem usług (są to tzw. czynności opodatkowane).

Osoby dokonujące takich czynności mają co do zasady obowiązek ich
opodatkowania podatkiem od towarów i usług.

Sytuacja taka występuje np.
- przy sprzedaży towaru np. od producenta do hurtownika (1 faza)
- następnie od hurtownika do detalisty (2 faza)
- i w końcu od detalisty do ostatecznego konsumenta (3 faza)

Ten podatek występujący w każdej fazie obrotu i wyliczony przez każdego
ze sprzedawców nazywa się podatkiem należnym VAT i jest wykazywany
w ewidencji dostawy (sprzedaży) VAT.

Podatek od towarów i usług VAT

2. Podstawową zasadą podatku od towarów i usług jest
prawo do obniżenia podatku należnego o podatek VAT naliczony

Podatek VAT naliczony jest zawarty w cenie zakupionych towarów
i usług, wykorzystywanych w trakcie działalności gospodarczej.

Obniżenie podatku VAT należnego o VAT naliczony przysługuje
w zakresie w jakim zakupione towary i usługi są wykorzystywane
do wykonywania czynności opodatkowanych.

Jest to prawo obwarowane wieloma zastrzeżeniami!

VAT naliczony wykazuje się w ewidencji nabycia VAT.

Podatek VAT zaliczamy do grupy podatków pośrednich,

tzn. ciężar podatku ponosi konsument - nabywca,

który nie może go w żaden sposób zredukować czy odliczyć

Podatnicy podatku VAT

Podatnikami podatku od towarów i usług są:
- osoby prawne,
- jednostki organizacyjne nie mające osobowości prawnej oraz
- osoby fizyczne,
wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, bez względu
na cel czy też rezultat takiej działalności,

Zwolnienia podmiotowe - podmioty zwolnione z podatku

Zwolnienie od podatku od towarów i usług przysługuje podatnikom,

u których wartość sprzedaży opodatkowanej nie przekroczyła

łącznie w poprzednim roku podatkowym kwoty 10 000 euro.

Do wartości sprzedaży nie wlicza się kwoty podatku.

Mały podatnik VAT

Ustawa wprowadza kategorię małych podatników, którzy mogą wybrać preferencyjne
metody rozliczenia w podatku VAT: metodę kasową i rozliczenie kwartalne.

Małym podatnikiem jest podatnik u którego wartość sprzedaży nie przekroczyła w
poprzednim roku podatkowym wyrażonej w złotych kwoty 800 000 euro,

Mały podatnik ma możliwość wyboru następujących udogodnień:
- składania deklaracji podatkowych dla podatku od towarów i usług za okresy
kwartalne i kwartalnego rozliczania tego podatku w miejsce miesięcznego,
- rozliczania podatku od towarów i usług metodą kasową, tj. po uregulowaniu przez
kontrahentów należności z tytułu sprzedaży towarów i usług.
Kasowa metoda rozliczeń polega na tym, że obowiązek podatkowy w podatku od
towarów i usług powstaje z dniem uregulowania przez kontrahenta całości lub części
należności, nie później jednak niż 90 dnia od dnia wydania towaru lub wykonania usługi.
Zadeklarowanie chęci rozliczania podatku od towarów i usług metodą kasową oznacza
jednoczesne przyjęcie rozliczenia kasowego dla podatku naliczonego przy nabyciu
towarów i usług; odliczenie podatku naliczonego następuje po zapłaceniu
kontrahentom należności.

Pieczątka firmowa

1. Wykonanie pieczątki jest niezbędne w prowadzeniu działalności gospodarczej.
2. Na pieczątce umieszcza się:
- pełną nazwę przedsiębiorstwa (firmę)
- adres siedziby firmy,
- numer REGON,
- numer NIP.
- ew. telefon do firmy, adres oddziału lub fili
3. Zakłady wykonujące pieczątki z reguły nie żądają przedstawienia dokumentów
potwierdzających treści, które mają być umieszczone na pieczątce. Warto
jednak zabrać ze sobą do zakładu dokumenty firmy.
4. Koszt jednej pieczątki kształtuje się w granicach 30 - 100zł,
a czekać na nią można od godziny do 2-3 dni.
5. Pieczątkę można samemu zaprojektować w programie graficznym.

P.P.H.U “ZELMET”

Andrzej Jankowski

95-050 Konstantynów Ł., ul.

Aleksandrowska 3/9

tel. [phone]

REGON 472987617 NIP 727-137-73-

24

Właściciel

Bożena Stopka

B. Nowacki, A.

Koziek

Spółka jaw

na

05-280 W-wa Reguły, Al. Jerozolimskie

300

NIP: 119-00-13-367, REGON:

012071750

Filia: 42-300 Częstochowa, ul. Bór

61/63

tel. [phone]

Bankowe konto firmowe

Obowiązek posiadania rachunku bankowego nakładają na przedsiębiorców przepisy:
1. Ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych (ZUS)
- obowiązek zapłaty składek ZUS w drodze obciążenia konta bankowego
przedsiębiorcy.

2. Ustawy o swobodzie działalności gospodarczej.
- obowiązek rozliczeń bezgotówkowych z kontrahentami - innymi
przedsiębiorcami, gdy kwota transakcji przekracza 15.000 euro.

Założenie rachunku oznacza konieczność podpisania umowy z bankiem, który żąda
przedstawienia oryginałów oraz sporządzenia kopii wszelkich możliwych dokumentów
uzyskanych w trakcie rejestracji firmy. Potrzebna będzie też pieczątka.

W calu założenia rachunku bankowego potrzebne będą:
- dowód osobisty,
- ksero Wpisu do Ewidencji i oryginał do wglądu,
- ksero dokumentu nadania numeru NIP i REGON i oryginały do wglądu,
- pieczątka.

Należy szczegółowo zapoznać się z treścią umowy.

Bankowe konto firmowe

1. Koszt utrzymania konta:
- opłaty są bardzo zróżnicowane - ok. 40-50 zł miesięcznie.
- dobrą alternatywą mogą być banki internetowe, które nie pobierają opłat za
prowadzenie konta. Opłaty są pobierane za wyciąg!
2. Oprocentowanie środków na koncie firmy:
- obecnie część rachunków jest nie oprocentowana L
3. Koszty wykonywania operacji bankowych:
- wystawienia książeczki czekowej i karty bankomatowej,
- dokonywania przelewów, w tym do ZUS i US,
- dokonywania wpłat i wypłat gotówkowych,
- oraz innych usług świadczonych klientowi,
4. Wygoda dostępu do banku:
- bliskość banku,
- jakość obsługi klienta.
5. Możliwości w dostępie do finansowania:
- uprawnienie do kredytu lub salda debetowego na podstawie odrębnych umów.
- korzystna oferta kredytowa banku.

Wskazówki przy wyborze banku

Zakład Ubezpieczeń Społecznych

Jeśli osoba fizyczna rozpoczyna jakąś aktywność zawodową, najczęściej

rodzi to skutki w zakresie ubezpieczeń społecznych.

Tak jest również w przypadku prowadzenia działalności gospodarczej.

Współpraca z ZUS obejmuje 4 grupy czynności:

1. Ustalenie zakresu ubezpieczenia społecznego i innych obowiązków ZUS
- zakres ubezpieczeń zależy od tytułu do ubezpieczenia!!!!!!

2. Zgłoszenie do ubezpieczenia
(jako płatnika [ZFA] i/lub ubezpieczonego [ZUA])

3. Rozliczanie i opłacanie składek

4. Wyrejestrowanie z ubezpieczenia

Zakład Ubezpieczeń Społecznych

Zakres ubezpieczeń ZUS osoby prowadzącej działalność gospodarczą:

Ubezpieczenia

obowiązkowe:

Ubezpieczenie

dobrowolne:

Inne obowiązki:

Osoba prowadząca wyłącznie działalność gospodarczą

 emerytalne 19,52%,
 rentowe 13%,
 wypadkowe 0,9-3,6%

do 9 ubezp.: 1,8%,

 zdrowotne 9,00%,

 chorobowe 2,45%,

 Fundusz Pracy 2,45%.
 FGŚP 0,1%

Osoba prowadząca firmę i zatrudniona z pensją wyższą niż minimalna

 zdrowotne 9,005%,

Zakład Ubezpieczeń Społecznych

1. Zgłoszenie musi nastąpić w ciągu 7 dni od rozpoczęcia działalności

2. W celu dokonania zgłoszenia należy wypełnić formularze:
- ZUS ZFA lub ZUS ZPA - zgłoszenie płatnika składek
- ZUS ZUA lub ZUS ZZA - zgłoszenie osoby (osób) do ubezpieczeń.
Kto to jest płatnik? A kto to jest ubezpieczony?

3. Dokumenty potrzebne do rejestracji w ZUS:
- kopia nadania numeru REGON firmy,
- numer wpisu do ewidencji i nazwę organu prowadzącego rejestr
(zaświadczenie o wpisie do ewidencji działalności gospodarczej)
- kopia wydania numeru NIP,
- dokument tożsamości z numerem i serią.

4. Ewentualnych pracowników lub inne osoby należy zgłosić do
ubezpieczenia w 7 dni od przyjęcia do pracy lub rozpoczęcia współpracy.

Podstawa składek ZUS osoby prowadzącej

firmę:

mamy 2 główne podstawy składek ;)

Podstawa wymiaru

składek na

ubezpieczenia

emerytalne i

rentowe

podstawa wymiaru

składki na

ubezpieczenie

zdrowotne

podstawę wymiaru składek osób prowadzących

pozarolniczą działalność stanowi zadeklarowana

kwota ;) ....

nie niższa niż

60%

przeciętnego

wynagrodzenia

w poprzednim

kwartale

(w „promocji”)

30%

minimalnego

wynagrodzenia

75% przeciętnego

wynagrodzenia

łącznie z wypłatami

z zysku w

poprzednim

kwartale

Podstawa składek ZUS osoby prowadzącej

firmę:

dla kogo „promocja”?

niższą podstawę składek na ubezpieczenia społeczne
mogą stosować osoby, które:

• rozpoczęły wykonywanie działalności gospodarczej po 24

sierpnia 2005

• w okresie 60 miesięcy przed dniem rozpoczęcia działalności

gospodarczej nie prowadziły pozarolniczej działalności,

• nie wykonują działalności gospodarczej na rzecz byłego

pracodawcy, na rzecz którego przed rozpoczęciem
działalności w bieżącym lub poprzednim roku
kalendarzowym wykonywały w ramach stosunku pracy
czynności wchodzące w zakres wykonywanej działalności
gospodarczej

Podstawa składek ZUS osoby prowadzącej

firmę:

podstawa pozostałych składek jest pochodną tych 2 głównych

Podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe i wypadkowe
osób prowadzących działalność gospodarczą stanowi podstawa wymiaru
składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe:

podstawa na chorobowe i wypadkowe = podstawa na emerytalne i rentowe

Podstawę wymiaru składki na Fundusz Pracy stanowi podstawa
wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe:

podstawa na fundusz pracy = podstawa na emerytalne i rentowe

uwaga! składkę na FP opłaca się, gdy podstawa

jest

wyższa od minimalnego wynagrodzenia

!

Podstawa składek ZUS osoby prowadzącej

firmę:

wysokość minimalnych podstaw składek ZUS:

60%

przeciętnego

wynagrodzenia

w poprzednim

kwartale

(w „promocji”)

30%

minimalnego

wynagrodzenia

75% przeciętnego

wynagrodzenia

łącznie z wypłatami

z zysku w

poprzednim

kwartale

2007r.:

280,80 zł

03,04,05/2007:

1597,51 zł

03,04,05/2007:

2116,88 zł

Rozliczanie składek ZUS

następuje na podstawie sporządzanych deklaracji:

• ZUS DRA - zbiorcza miesięczna deklaracja rozliczeniowa.
• ZUS RCA - imienny raport miesięczny o należnych składkach za

poszczególne osoby,

• ZUS RZA - imienny raport o należnych składkach na ubezpieczenie

zdrowotne,

• ZUS RSA - imienny raport o wypłaconych świadczeniach i przerwach w

opłacaniu składek,

Właściciel samodzielnie prowadzący firmę wypełnia wyłącznie ZUS DRA

Obecnie nie ma on obowiązku składania deklaracji,

jeśli nie zaszły zmiany w stosunku do poprzedniego miesiąca

Ważne uwagi!

1. Przedsiębiorcy zgłaszający do ubezpieczenia więcej niż 5
osób mają
obowiązek przesyłania tych dokumentów wyłącznie w
formie
elektronicznej

2. Rozpoczynając działalność w trakcie miesiąca, podstawy
wymiaru

składek na ubezpieczenia społeczne zmniejsza się
proporcjonalnie.

3. Składka na ubezpieczenie zdrowotne jest miesięczna i
niepodzielna.

4. Roczna podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia
emerytalne

i

rentowe nie może być wyższa od 30-krotności
prognozowanego

przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w
gospodarce

narodowej

na

dany rok (w 2005 r. jest to 73 560 zł).

5. Podstawa wymiaru składki na ubezpieczenie chorobowe
nie może
przekraczać miesięcznie 250% przeciętnego
wynagrodzenia w
poprzednim kwartale.

Terminy rozliczania i opłacania składek

ZUS:

• do 10. dnia następnego miesiąca - osoby fizyczne

opłacające składkę wyłącznie za siebie,

• do 15. dnia następnego miesiąca - pozostali płatnicy

(np. zatrudniający pracowników).

Składki ZUS opłaca się je na 3 rachunki

za pośrednictwem bankowego konta firmowego:

• „ZUS-51” – składka na ubezpieczenia społeczne
• „ZUS-52” – składka na ubezpieczenie zdrowotne
• „ZUS-53” – składka na Fundusz Pracy i FGŚP

Podatkowe wykorzystanie

zapłaconych

składek ZUS:

• Faktycznie zapłacone składki na ubezpieczenia społeczne podlegają odliczeniu od dochodu

właściciela firmy (PIT-5),

• Faktycznie zapłacona składka na ubezpieczenie zdrowotne podlega odliczeniu od podatku ale

tylko do wysokości 7,75% jej podstawy (PIT-5),

• Faktycznie zapłacona składka na Fundusz Pracy stanowi podatkowy koszt uzyskania

przychodu (księgowany w KPiR).

Żeby się w tym nie pogubić wygodnie jest wypełniać kartę

informacyjną o zapłaconych składkach ZUS ;)