Jak za pomocą kompasu określić kierunek marszu?

Kompas to przyrząd nawigacyjny służący do wyznaczania kierunków. Kompas w połączeniu z mapą pomagają szybko odnaleźć się w terenie i obrać właściwy kierunek dalszej drogi.

Aby zrozumieć zasadę działania kompasu oraz sposób orientowania się w terenie dzięki niemu trzeba wiedzieć jak jest zbudowany.

Budowa kompasu
Do najważniejszych części kompasu należą:
• Wypełniona płynem (najczęściej wodą) obudowa.
• Igła magnetyczna - to magnes trwały, który zawsze wskazuje północny biegun geograficzny (południowy magnetyczny). Igła może być wbudowana w tarczę na której znajduje się podziałka. Kompas może mieć blokadę igły, którą należy zwolnić przed rozpoczęciem określania kierunku.
• Podziałka od 0 do 360 ^o, która służy do określenia azymutu. Podziałka może się znajdować na ruchomym pierścieniu górnym lub na tarczy z igłą magnetyczną.
• Elementy do precyzyjnego odczytywania i określania kierunku: soczewka, szczerbinka, muszka.

Jak określić kierunek marszu
Marsz na azymut (azymut to kąt zawarty pomiędzy kierunkiem północnym a kierunkiem marszu).
Aby określić azymut należy stanąć przodem do kierunku marszu, kompas chwycić w obie dłonie (najlepiej przyłożyć go do klatki piersiowej) i przytrzymać przez chwilę w pozycji poziomej, tak by igła mogła się swobodnie ustabilizować. Jeśli podziałka ze stopniami znajduje się na pierścieniu to należy obrócić ją, tak by kierunek północny na podziałce pokrywał się z kierunkiem północnym wskazywanym przez igłę, następnie należy odczytać wskazania kompasu. Jeśli podziałka jest na tarczy zintegrowanej z igłą to wystarczy od razu odczytać azymut.
Wskazania kompasu pomogą nam określić kierunek marszu (np. północny zachód, czyli azymut 315).
Najlepiej jednak kiedy mamy jeszcze do dyspozycji mapę. Wówczas można spróbować metody zwanej: orientowanie mapy.
Polega ona na tym, że najpierw należy ustawić mapę zgodnie ze wskazaniami kompasu: rozłóż przed sobą mapę i obróć ją tak, by północ na mapie (przeważnie jest to góra mapy) pokrywała się z północą wskazywaną przez igłę magnetyczną. W ten sposób określisz kierunek rzeczywisty z kierunkiem na mapie. Następnie określ miejsce w którym się znajdujesz: rozejrzyj się dokoła i poszukaj jakiś charakterystycznych punktów w terenie, które mogą się znajdować na mapie (zabudowania, strumień, polana, itp.). Jeśli nie potrafisz znaleźć nic charakterystycznego, spróbuj przypomnieć sobie jakie miejsca po drodze mijałeś i wyszukaj je na mapie.
Gdy już wiesz gdzie jesteś, możesz spokojnie wyznaczyć kierunek marszu zgodny z mapą i wskazaniami kompasu. Określ na mapie azymut z miejsca w którym jesteś do miejsca docelowego, przy pomocy kompasu określ kierunek marszu i w drogę.

O czym pamiętać
Aby kompas dobrze wskazywał kierunek zawsze należy go trzymać w pozycji poziomej. Tylko wtedy tarcza będzie mogła się swobodnie obracać.
Sprawdzając kierunek przy pomocy kompasu nie należy stać blisko urządzeń emitujących pole magnetyczne (stacji transformatorowych, przewodów wysokiego napięcia, itp.), a także nie należy trzymać w ręku metalowych rzeczy (np. nóż).
Maszerując często rozglądaj się i zapamiętuj mijane miejsca. Często zerkaj na mapę by zorientować się gdzie jesteś, a kierunek marszu regularnie sprawdzaj na kompasie.

1

---