Referat:
Ustawa prawo działalności gospodarczej

Ustawa z dnia 19 listopada 1999 Prawo Działalności gospodarczej stwarza nowe
ramy prawne funkcjonowania przedsiębiorczości w Polsce.
W porównaniu z dotychczas obowiązującą ustawą z dnia 23 grudnia 1988 roku o
działalności gospodarczej, nowa ustawa stanowi nowoczesny akt normujący ogólne
zasady podejmowania i prowadzenia działalności gospodarczej. Trzeba podkreślić
również, że jest to akt prawny zgodny z przepisami Konstytucji RP,
zharmonizowany z przepisami innych ustaw, a także, co niezwykle ważne, zgodny z
prawem Unii Europejskiej.
Ustawa ta, w porównaniu ze starą ustawą wprowadza dwie grupy przepisów:
Pierwszą grupę tworzą te, które zawierają jedynie zmiany dotychczasowych
rozwiązań. Możemy tu wymienić przepisy określające:
zasady ogólne
koncesjonowanie działalności gospodarczej, oraz
przepisy karne
Do drugiej grupy zaliczymy natomiast nowe regulacje, które nie były zawarte w
ustawie o działalności gospodarczej:
zezwolenia na działalność gospodarczą
określenie sytuacji prawnej zagranicznych podmiotów gospodarczych
wprowadzenie kategorii nowych i średnich przedsiębiorstw
nową koncepcję samorządu gospodarczego oraz
wskazanie zadań administracji gospodarczej

Omówię tu najważniejsze zmiany w regulacjach prawnych, które będą obowiązywały
po wejściu w życiu nowej ustawy od 1 stycznia 2001 roku

Uwagi ogólne oraz Zasady Prawa gospodarczego
Nowa ustawa utrzymuje dwie zasady dotyczące podejmowania i wykonywania
działalności gospodarczej: zasadę wolności gospodarczej oraz zasadę równości
przedsiębiorców. Mówi o tym art. 5:
Podejmowanie i wykonywanie działalności gospodarczej jest wolne dla każdego na
równych prawach, z zachowaniem warunków określonych przepisami prawa.
Ustawa Prawo działalności gospodarczej wprowadza również nowe zasady odnoszące
się do wykonywania działalności gospodarczej: Zasadę uczciwej konkurencji i
ochrony konsumentów oraz Zasadę przestrzegania dobrych obyczajów w obrocie
gospodarczym.
Zgodnie z art. 8 Ustawy przedsiębiorca wykonuje działalność gospodarczą na
zasadach uczciwej konkurencji i poszanowania dobrych obyczajów oraz słusznych
interesów konsumentów.
Nową regulacją prawną jest również ustanowienie a art. 6 zasady wolności
przedsiębiorczości w zakresie podejmowania i wykonywania działalności
gospodarczej przez obywateli państw obcych, którzy otrzymali zezwolenie na
osiedlanie się na terytorium Polski.

Pojęcie działalności gospodarczej
Działalnością gospodarczą w rozumieniu art. 2 ust. 1 ustawy jest zarobkowa
działalność wytwórcza, handlowa, budowlana, usługowa oraz poszukiwanie,
rozpoznawanie i eksploatacja zasobów naturalnych, wykonywana w sposób
zorganizowany i ciągły.
W porównaniu z dotychczasową regulacją rozszerzono zakres tego pojęcia o
czynności w zakresie poszukiwania, rozpoznawania i eksploatacji zasobów
naturalnych. I chociaż na gruncie poprzedniej ustawy czynności te również były
traktowane w kategoriach działalności gospodarczej, to jednak obecnie zostały
one wymienione jako przedmiotowy rodzaj działalności.
Zgodnie z art. 3: Przepisów ustawy nie stosuje się do działalności......

Wynika z tego, że definicja działalności gospodarczej nie obejmuje tzw.
ubocznej działalności przede wszystkim dlatego, że tego rodzaju działalność nie
jest zwykle prowadzona w sposób stały i ciągły.
Stosownie do art. 2 ust. 1 możemy wskazać podstawowe wyznaczniki pojęcia
działalności gospodarczej:
Gospodarczy charakter prowadzonej działalności
Zarobkowy charakter tej działalności
Prowadzenie jej w sposób zorganizowany i ciągły
Ustawodawca w definicji działalności gospodarczej wprowadził nowe wyznaczniki
stanowiąc, że powinno się ją prowadzić w sposób zorganizowany i ciągły. Ustawa
nie zawiera definicji tych terminów i w związku z tym ich rozumienie może
wywołać w praktyce liczne wątpliwości, zwłaszcza przy interpretacji prowadzenia
działalności gospodarczej w sposób zorganizowany.
Prawnicy uważają bowiem, i słusznie, iż trudno sobie wyobrazić jakąkolwiek
działalność zarobkową prowadzoną w sposób niezorganizowany, może być natomiast
co najwyżej różny stopień jej zorganizowania.
Poprzez wprowadzenie wyznacznika prowadzenia działalności w sposób ciągły
ustawodawca natomiast chciał wyeliminować z pojęcia działalności gospodarczej
przedsięwzięcia zarobkowe mające charakter jednorazowy czy jednostkowy.

Przedsiębiorca w rozumieniu ustawy Prawo działalności gospodarczej
Poprzednia Ustawa w ust. 2 art. 2 wprowadziła pojęcie "podmiotu gospodarczego".
Terminem tym określała osoby fizyczne, prawne oraz jednostki organizacyjne nie
posiadające osobowości prawnej, utworzone zgodnie z przepisami prawa, jeżeli
przedmiot działania obejmował prowadzenie działalności gospodarczej. W praktyce
jednak często używano zamiast tego terminu "przedsiębiorca", co bliższe było
także polskiej tradycji.
Ustawa Prawo działalności gospodarczej wprowadza nową definicję przedsiębiorcy
w ust. 2 art. 2. Przedsiębiorcą jest osoba fizyczna, osoba prawna oraz nie
mająca osobowości prawnej spółka prawa handlowego, która zawodowo, we własnym
imieniu podejmuje i wykonuje działalność gospodarczą. (Podobnie przedsiębiorca
definiowany jest w Ustawie o Krajowym Rejestrze Sądowym)
W Ustawie przyjęto zatem nowy krąg podmiotów określanych jako przedsiębiorcy, a
mianowicie osoby fizyczne, osoby prawne, a także spółkę jawną i komandytową.
Zakres podmiotowy tego pojęcia nie obejmuje zatem jednostek organizacyjnych nie
mających osobowości prawnej, utworzonych zgodnie z przepisami prawa, których
przedmiot działalności polega na prowadzaniu działalności gospodarczej.
Zatem po wejściu w życie Ustawy spółka cywilna nie będzie mogła stanowić w
obrocie formy organizacyjnoprawnej działalności gospodarczej. Zabieg ten został
zastosowany dlatego, że praktyka gospodarcza potwierdza, że ta forma
organizacyjnoprawna wykorzystywana jest często nie tylko dla prowadzenia małych
i średnich przedsiębiorstw, ale niekiedy również firm o dużych rozmiarach.
Nowa ustawa wyraźnie stanowi, że ze przedsiębiorców uznaje się wspólników
spółki cywilnej w zakresie wykonywanej przez nich działalności gospodarczej. Na
podstawie tego przepisu wspólnicy spółki cywilnej będą traktowani jako odrębni
przedsiębiorcy w zakresie wykonywanej przez nich działalności gospodarczej, zaś
spółka cywilna
jako umowa prawa cywilnego.

Ustawa prawo działalności gospodarczej ma na celu uporządkowanie sfery
działalności gospodarczej poprzez rozdzielenie podejmowania i wykonywania tej
działalności.
Podejmowanie działalności gospodarczej wiąże się z powstaniem przedsiębiorcy
jako podmiotu prawa i z obowiązkiem rejestracji w odpowiednim rejestrze.
Zgodnie z art. 7 ust. 1 przedsiębiorca może podjąć działalność gospodarczą po
uzyskaniu wpisu do rejestru przedsiębiorców. Na przedsiębiorcy ciążą obowiązki
w zakresie oznaczania firmy lub nazwy ze wskazaniem podstawy prawnej, a w
przypadku osoby fizycznej
imienia oraz nazwiska oraz nazwy pod którą
przedsiębiorca wykonuje działalność gospodarczą. Przedsiębiorca jest również
zobowiązany do odpowiedniego oznaczania towarów wprowadzanych do obrotu. Mówi o
tym art. 12 ust. 2...............

Zadania administracji publicznej w zakresie działalności gospodarczej
Ze względu na nowe podejście do spraw podejmowania i wykonywania działalności
gospodarczej Ustawa Prawo działalności gospodarczej nakłada pewne zadania na
organy administracji publicznej w zakresie tej działalności. Organy te, a
zwłaszcza organy gmin, mają nie tylko pilnować przestrzegania obowiązków
wykonywania działalności gospodarczej, ale również stwarzać warunki dla jej
podejmowania i wykonywania na danym terenie. Ma to na celu zarówno rozwój
gospodarczy kraju, jak również przedsiębiorczości oraz aktywizację gospodarczą
regionu.
Zgodnie z art. 61 do zadań organów administracji rządowej i organów jednostek
samorządu terytorialnego należy wspieranie działalności gospodarczej w
szczególności poprzez:
promowanie przedsiębiorczości na tereni gminy, powiatu i województwa
prowadzenie działalności informacyjnej i oświatowej, w tym organizowanie
szkoleń w zakresie rozwoju przedsiębiorczości
współdziałanie z samorządem gospodarczym, organizacjami pracodawców oraz innymi
organizacjami przedsiębiorców

Mali i średni przedsiębiorcy
Ustawa prawo działalności gospodarczej wprowadza także kategorię małych i
średnich przedsiębiorców.
Obecnie w Polsce małe i średnie przedsiębiorstwa stanowią wg danych za 1998 rok
ok 99,8% ogółu przedsiębiorców, zatrudniają 62,5% ogólnej liczby zatrudnionych
i wytwarzają 48% PKB.
Definicja zawarta w nowej ustawie spełnia wymogi prawa wspólnotowego i opiera
się na przyjętym w nim rozumowaniu.
Zgodnie z art. 54 ust. 1 ustawy za małego przedsiębiorcę uważa
się................
Zgodnie z art. 54 ust. 2 ustawy za średniego przedsiębiorcę uważa
się................
Ustawa Prawo działalności gospodarczej stanowi również jaki przedsiębiorca nie
będzie uważany za małego lub średniego.
Zgodnie z art. 54 ust. 2 nie uważa się ...........
Zgodnie z art. 55 ust. 2 nie uważa się ...........

Zdefiniowanie małych i średnich przedsiębiorstw będzie wykorzystywane w
statystyce, bankowości, w regulacjach prawnych dotyczących tej kategorii
przedsiębiorców, a także w zakresie programów pomocy publicznej dla tego
sektora.
Jednym z istotnych celów państwa w zachodzących w gospodarce polskiej
przemianach strukturalnych jest wprowadzenie rozwiązań zapewniających
wyrównywanie szans, zwłaszcza małych i średnich przedsiębiorców. Z racji tego
ustawa nakłada na państwo obowiązek stwarzania korzystnych warunków dla ich
funkcjonowania i rozwoju. Zgodnie z art. 53 ustawy ma to czynić w szczególności
poprzez:
inicjowanie zmian stanu prawnego ...................


Niestety, trzeba stwierdzić, że formy pomocy skierowane do sektora małych i
średnich przedsiębiorstw określone zostały przez ustawodawcę w sposób bardzo
ogólny i mało konkretny. Ponadto przepisy art. 61 i 62 ustawy wskazujące
zadania organów administracji państwowej, organów samorządu terytorialnego, a
także gminy nie wymieniają żadnych zadań nałożonych na te organy w odniesieniu
do małych i średnich przedsiębiorców. Prawnicy obawiają się zatem, że postulaty
te na obecnym etapie legislacyjnym będą czystą teorią.
Osoby zagraniczne i przedsiębiorcy zagraniczni
Ustawa Prawo działalności gospodarczej reguluje także sytuację prawną
zagranicznych podmiotów gospodarczych w Polsce. Wśród tych podmiotów wyróżnia:
obywateli państw obcych, którzy otrzymali zezwolenie na osiedlanie się na
terytorium RP
osoby zagraniczne oraz
przedsiębiorców zagranicznych

Ad. 1
Zgodnie z art. 6 ust. 1 ustawy obywatele państw obcych, którzy otrzymali
zezwolenie na osiedlenie się na terytorium RP, korzystają w zakresie
podejmowania i wykonywania działalności gospodarczej na terytorium RP z takich
samych praw jak obywatele polscy. Oznacza to zatem, że są oni traktowani na
takich zasadach jak polscy przedsiębiorcy

Ad. 2
Ustawa wprowadza w art. 4 pkt. 3 definicję osoby zagranicznej. Osobą taką jest:
osoba fizyczna mająca stałe miejsce zamieszkania za granicą
osoba prawna z siedzibą za granicą
nie mająca osobowości prawnej spółka osób fizycznych lub prawnych z siedzibą za
granicą
Na podstawie art. 6 ust. 2 ustawy osoby zagraniczne mogą na terytorium RP na
zasadzie wzajemności podejmować i wykonywać działalność gospodarczą tak jak
przedsiębiorcy polscy. W przypadku braku wzajemności osoby zagraniczne zgodnie
z art. 6 ust. 3 będą mogły tworzyć i przystępować wyłącznie do spółek
komandytowych, spółek z ograniczoną odpowiedzialnością i spółek akcyjnych oraz
obejmować bądź nabywać ich udziały i akcje.

Ad. 3
Ustawa stanowi w art. 4 pkt. 4, że przedsiębiorcą zagranicznym jest osoba
zagraniczna wykonująca działalność za granicą.
Przedsiębiorcy zagraniczni mogą zgodnie z art. 35 ustawy
pod warunkiem
wzajemności, o ile umowy międzynarodowe ratyfikowane przez Polskę nie stanowią
inaczej
tworzyć oddziały z siedzibą na terytorium RP. Zgodnie z art. 36
ustawy przedsiębiorca zagraniczny tworzący oddział może prowadzić działalność
gospodarczą wyłącznie w zakresie przedmiotu działalności przedsiębiorcy
zagranicznego. Warunkiem podjęcia działalności przez oddział jest, zgodnie z
art. 38 wpis do rejestru przedsiębiorców.
Ustawa w art. 43 wprowadza jeszcze możliwość tworzenia przez przedsiębiorców
zagranicznych przedstawicielstw z siedzibą na terytorium RP. Zakres działania
przedstawicielstwa jest jednak ograniczony wyłącznie do prowadzenia
działalności w zakresie reklamy i promocji przedsiębiorcy zagranicznego,
stosownie do art. 44 ustawy. Warunkiem utworzenia przedstawicielstwa jest,
zgodnie z art. 45 wpis do ewidencji przedsiębiorstw zagranicznych.