EKODYLEMATY
północy Polski opady deszczu są od lat podpisany i ratyfikowany przez 141 Nie ma technologii, które będą sto-
zbyt niskie. Obniża się poziom wód grun- krajów, w tym 30 wysoko rozwiniętych. sowane w drugiej połowie XXI stulecia.
towych, co powoduje stepowienie łąk. Ten ważny akt międzynarodowy nie został Częściowo jest to skutek zmniejszenia w
Ale też przyczyną stepowienia niektórych ratyfikowany przez Kongres USA - kraj latach 80. XX w przez Międzynarodową
obszarów na Kujawach są wylewy rzek. ten odpowiedzialny jest za 40% zanie- Agencję Energii (IEA) środków na badania
Susze występują w kraju często. Miały czyszczeń atmosferycznych. i rozwój technologii energetycznych. Ko-
miejsce w 1982, 1992, 1993,1994 i 2000 misja zleca zwiększenie w przyszłym, 7.
roku. Na południu i zachodzie kraju wystą- W czerwcu 2000 r. rozpoczęty został Programie Ramowym wysokości budże-
piły powodzie. Najtragiczniejsza w skut- Europejski Program Zapobiegający tu na badania związane z energią, klima-
kach była powódz
z lipca 1997 r. Zmianie Klimatu. Ma on określić naj- tem, transportem, produkcją i konsumpcją.
W związku ze zmianami klimatu, głów- bardziej efektywne środki ekologiczne Wskazuje na konieczność wzmocnienia
nie ociepleniem, przewidywane są znacz- i ekonomiczne służące wdrożeniu Pro- międzynarodowej współpracy w opraco-
ne zmiany stref upraw, zaburzenia cykli tokołu z Kyoto. Do chwili obecnej wywaniu przełomowych technologii po-
pogodowych oraz migracja lub wyginię- zaproponowano w ramach EPZZK nas- przez partnerstwo sektora publicznego
cie niektórych gatunków fauny i flory. Za tępujące działania: i prywatnego.
kilkadziesiąt lat rolnictwo w Europie Połu- - wydanie dyrektyw: wdrażającej
dniowej może przestać istnieć. Półwysep schemat handlu emisjami, w sprawie
Iberyjski oraz południowe rejony Grecji efektywności energetycznej budynków, Zmiany klimatyczne najbardziej mogą
i Włoch mogą stać się pustyniami. Do w sprawie biopaliw, w sprawie prze- szkodzić gospodarce krajów rozwijających
2020 r. przewidywany jest spadek ilości targów publicznych związanych z efek- się ze względu na uzależnienie od sektorów
śniegu w Alpach o 30%. tywnością energetyczną, o kogeneracji, wrażliwych na pogodę: rolnictwa, leśnic-
Czynniki stanowiące o klimacie powią- o usługach energetycznych, twa, rybołówstwa i turystyki. Wzmocniona
zane są ze sobą w bardzo skomplikowany - promocja ciepła z odnawialnych musi być więc zdolność przystosowawcza
sposób i jest ich wiele. Najważniejsze to: z
ródeł energii, wspieranie inicjatyw z tych krajów.
ruch Ziemi, atmosfera, pokrywy lodowe, zakresu nowych technologii, wsparcie Ważną sprawą jest wczesne przewidy-
oceany, ukształtowanie powierzchni oraz infrastruktury badań nad projektami wanie coraz częstszych klęsk żywiołowych
nasłonecznienie. Nie ma komputera, który klimatycznymi, i opracowanie instrumentów zapobiegaw-
mógłby określić wzajemne zależności - inicjatywa programu silnikowego, czo-przystosowawczych oraz interwencji
i przewidzieć, co będzie za pół wieku. poprawa technologii paliw i pojaz- rządów w przypadku odszkodowań.
Zdarzyć się może bardzo wiele, w tym dów. Działalność międzynarodowa musi
anomalie pogodowe, których jeszcze nie Część tych przedsięwzięć jest już zostać rozszerzona na wszystkie gazy ciep-
znamy. w trakcie realizacji. larniane i sektory gospodarki. Istotne ze
względu na gwałtownie rosnącą emisję są
Unia Europejska uznaje, że wejście w lotnictwo i transport morski.
Zapobieganie zmianom klimatu stało życie Protokołu z Kyoto rozpoczęło nowy Dalsze wnioski komisja przedstawi po
się jednym z najważniejszych zadań ludz- etap działań w celu powstrzymania zmian kolejnej rundzie międzynarodowych ne-
kości. Aby podjąć globalne zsynchroni- klimatycznych na świecie. Komunikat Ko- gocjacji dotyczących zmian klimatycz-
zowane działania, potrzebne były akty misji Europejskiej z 9 lutego 2005 r.  Pow- nych.
prawne o jak największym zasięgu. Kon- strzymywanie zmian klimatycznych na
wencja Wiedeńska o ochronie warstwy świecie określa politykę Wspólnoty w Unijny Komitet ds. Ochrony Śro-
ozonowej z 1985 r. oraz Protokół Montre- tym zakresie po 2012 roku. Celem Wspól- dowiska przedstawił ostatnio projekt
alski w sprawie substancji zubażających noty jest ograniczenie wzrostu przeciętnej dokumentu, który ma ograniczyć, a nas-
warstwę ozonową z 1987 r. uznawane są temperatury w skali świata do najwyżej tępnie zakazać używania fluorowęglo-
za najostrzejsze międzynarodowe akty 2OC powyżej poziomu sprzed epoki prze- wodorów. Projektem tym zajmie się
prawne dotyczące ochrony środowiska. mysłowej. EuroParlament.
Polskę obowiązują od 1992 r. Celem kon- Po raz kolejny w dokumencie unijnym
wencji jest likwidacja produkcji gazów politykę zmian klimatu potraktowano glo- Polski Instytut na Rzecz Ekorozwoju
zmniejszających warstwę ozonową. balnie. Komunikat stwierdza, że jeżeli do jest partnerem projektu  Budowanie poten-
2050 r. UE zmniejszy swoją emisję o 50%, cjału w nowych państwach UE oraz pań-
Ramowa Konwencja Narodów Zjed- nie wpłynie to na stężenie gazów cieplar- stwach akcesyjnych dla tworzenia dalszej
noczonych w sprawie zmian klimatu, nianych w atmosferze, jeśli inne kraje o polityki zapobiegania zmianom klimatycz-
podpisana 5 czerwca 1992 r., została dużej emisji nie dokonają jej znaczącej re- nym po 2012 r. . Uczestnikami projektu
ratyfikowana przez Polskę w 1995 r. dukcji. W celu akceptacji polityki klima- jest dziesięć nowych państw członkow-
Jej celem jest doprowadzenie do usta- tycznej konieczne jest jej dostosowanie skich UE oraz Bułgaria, Rumunia, Chor-
bilizowania koncentracji gazów ciep- do szerszych celów rozwojowych. Ko- wacja i Turcja. Celem projektu jest
larnianych w atmosferze na poziomie nieczne jest zastosowanie instrumentów opracowanie wspólnego stanowiska wy-
zapobiegającym niebezpiecznej ingeren- rynkowych przy wykorzystaniu energii mienionych państw dotyczącego polityki
cji antropogenicznej w system klima- i wdrażaniu nowych technologii energe- związanej ze zmianami klimatu po 2012 r.
tyczny. tycznych. W związku z koniecznością Pierwsza konferencja uczestników pro-
modernizacji i rozbudowy w ciągu 30 lat jektu odbędzie się w Warszawie 23 i 24
Najważniejszymi stronami wdrażają- zasobów przemysłu elektroenergetycz- stycznia 2006 r.
cymi konwencję są państwa rozwinięte; nego szybko należy ustanowić długoter-
one mają zapewnić nowe i dodatkowe minowe ramy polityczne umożliwiające Działania UE spowodują z pewnoś-
z
ródła finansowania. Rozwinięcie zapisów te działania. W Europie do 2030 r. uru- cią wzrost zainteresowania problemami
konwencji nastąpiło w 1997 r. podczas chomiona będzie nowa moc wytwórcza zmian klimatu przez inne kraje świata.
konferencji o zmianach klimatu w Kyoto. energii elektrycznej równa obecnej mocy Wspólne działania powinny zapobiegać
Przyjęto tam, że kraje rozwinięte muszą zainstalowanej - ok. 700 GW. Podjęcie powstaniu  Sahary w Europie , przed
do 2012 r. zmniejszyć emisję gazów ciep- takich decyzji inwestycyjnych planuje się czym przestrzegają pesymistycznie nas-
larnianych do poziomu niższego o 5,2% z 5-10 letnim wyprzedzeniem i z uwzględ- tawieni obrońcy środowiska.
w stosunku do emisji z 1990 r. Protokół z nieniem długookresowej polityki klima-
Kyoto wszedł w życie 16 stycznia 2005 r., tycznej. Adam Erechemla
NR 12 (149) GRUDZIEC
2005 7