Nowe wyszukiwarki w Internecie, Internet 7/96



Nowe wyszukiwarki w InternecieNiejednokrotnie już na
łamach MI gościł temat usług wyszukiwawczych, pozwalających znaleźć w Internecie
informacje na żądany temat. W ostatnich miesiącach oferta takich usług
wzbogaciła się o kilka nowych. Wyszukiwarki, które chcę przedstawić w niniejszym
tekście, nie są jednak (z jednym - ale za to jakim! - wyjątkiem) kolejnym
powieleniem schematu "maszynki" do przeszukiwania stron WWW, lecz każda z nich
na swój sposób oferuje jakąś nową jakość, coś, czego w Internecie do tej pory
nie było.

Alta VistaWspomnianym "wyjątkiem" jest Alta Vista, która 15 grudnia
1995 r. dołączyła do grona znanych i opisywanych już wcześniej w MI
"klasycznych" wyszukiwarek WWW, takich jak Lycos, InfoSeek czy WebCrawler. Nie tylko dołączyła, ale
natychmiast wysunęła się na czołową pozycję: jest to dziś najczęściej - przeszło
10 milionów razy dziennie - "odwiedzana" wyszukiwarka w Internecie. Baza danych
Alta Visty zawiera informacje o zawartości ponad 225 tysięcy serwerów WWW, co
zdaje się obejmować (biorąc pod uwagę aktualne szacunki liczby serwerów WWW w
Internecie) niemal wszystkie serwery dostępne w sieci. Bliskie prawdy wydaje się
zatem być powtarzane ostatnio dość często stwierdzenie, że jeżeli Alta Vista nie
znajdzie jakiejś informacji, to najprawdopodobniej w WWW jej po prostu nie ma.
Alta Vista ma kilka unikalnych cech, które wyróżniają ją spośród innych
wyszukiwarek. Posiada np. niespotykaną możliwość wyszukiwania stron
zawierających odwołania do określonego URL-a (tym sposobem możemy
wyszukać w Internecie np. wszystkie strony, które odwołują się do strony
prowadzonej przez nas). Można także ograniczać zakres poszukiwań do określonych
adresów domen - np. szukać określonej informacji tylko na polskich
serwerach (ileż to razy potrzebowaliśmy takiej możliwości?...). Wyszukiwarka
ta wreszcie klasyfikuje znalezione strony, podając na pierwszych miejscach te,
które z największym prawdopodobieństwem zawierają poszukiwaną przez nas
informację. Klasyfikacja ta odbywa się na podstawie bliżej nie ujawnionych
kryteriów, jest jednak bardzo skuteczna, o czym miałem okazję się przekonać
nakazując systemowi odszukać swoje nazwisko. Pewne zdziwienie wywołał fakt, że
występuje ono w aż tylu miejscach (no tak, archiwa list dyskusyjnych...), ale na
pierwszej pozycji w wykazie znalazło się odwołanie do mojej strony osobistej -
wprawdzie bardzo prowizorycznej, zawierającej zaledwie kilka zdań (i to po
polsku!), a jednak bezbłędnie znalezionej przez program.
Serwis ten, stworzony przez firmę Digital, jest przedsięwzięciem na niezwykłą
skalę. Tworzy go łącznie 10 komputerów (wszystkie oczywiście produkcji Digitala,
z procesorami Alpha), wśród których podziw budzi przede wszystkim "serce"
systemu: trzy identyczne dziesięcioprocesorowe AlphaServery 8400, każdy z
sześcioma gigabajtami (!) pamięci RAM i 210-gigabajtową macierzą dyskową -
najpotężniejsze z maszyn produkowanych przez Digitala. To na nich właśnie działa
zasadnicze oprogramowanie przeszukujące bazę danych, nic więc dziwnego że
szukana informacja odnajdywana jest przez Alta Vistę niemal natychmiast. Ciągłe
uaktualnianie bazy zapewniają dwa mniejsze, bo mające "zaledwie" po 1 GB RAM,
komputery: na jednym z nich działa Scooter - program nieustannie przeglądający
serwery WWW i "ściągający" z nich informacje, na drugim z danych dostarczonych
przez Scootera tworzony jest indeks, okresowo kopiowany do głównych komputerów
przeszukujących. Spośród pięciu najmniejszych maszyn trzy pełnią rolę serwerów
WWW (serwis dostępny jest pod adresem http://altavista.digital.com/), a
dwa pozostałe zajmują się obsługą Usenetu, jako że Alta Vista oprócz WWW pozwala
przeszukiwać także zbiory wiadomości dostępnych aktualnie w grupach Usenetowych.
Oprócz samych usług poszukiwawczych, w serwisie Alta Vista znaleźć można różne
ciekawe materiały dla użytkowników sieci, między innymi - pod adresem http://altavista.software.digital.com/inethistory/nfintro.htm
- interesująco opracowaną historię Internetu.

Shareware.ComUżytkownicy sieci, którzy szukają w Internecie przede
wszystkim oprogramowania, od dawna posługują się w tym celu serwisem archie.
Archie ma jednak bardzo poważną wadę: aby za jego pomocą znaleźć program, trzeba
znać nazwę pliku, pod jaką jest on zapisany na serwerze, a przynajmniej
jej fragment. Niestety, w przypadku gdy np. przeczytamy w jakimś czasopiśmie o
rewelacyjnym programie pod nazwą - załóżmy - "The Ultimate Graphics File
Viewer", i poza tą nazwą nie mamy żadnych innych danych, próba odnalezienia tego
programu w Internecie używając archie jest z góry skazana na niepowodzenie.
Właśnie w takich przypadkach z pomocą przychodzi Shareware.Com. Tak naprawdę
nie jest to serwis nowy - Shareware.Com to nowe "oblicze" znanej już od kilku
lat usługi pod nazwą Virtual Software Library (VSL), również opisywanej już w
jednym z numerów MI. VSL jakoś nie cieszyła się jednak dotąd większą
popularnością, dopiero po zmianie nazwy i image'u serwis - dostępny
obecnie pod adresem http://www.shareware.com/ - stał się
powszechnie znany. Oprócz wymienionego adresu "punkty wejścia" do serwisu
znajdują się także na
kilkunastu innych serwerach WWW na świecie - można wybrać ten, z którym
łączność będzie najszybsza.
Korzystając z VSL można odnajdywać programy znając tylko ich "opisową" nazwę
(jak w hipotetycznym przypadku powyżej), a nawet wiedząc jedynie w przybliżeniu,
o co nam chodzi - jeżeli np. potrzebujemy odtwarzacza plików dźwiękowych, możemy
wyszukać go za pomocą "słów kluczowych", takich jak "sound" i "player".
Shareware.Com dokonuje swoich poszukiwań w oparciu o opisy programów, znajdujące
się w plikach indeksowych współpracujących z nim serwerów anonymous FTP (aby
współpracować z VSL, administrator serwera musi spełnić pewne warunki dotyczące
sposobu organizacji tych plików). Systemem objęte są aktualnie wszystkie
największe archiwa oprogramowania takie jak SimTel, CICA, Hobbes itp., jak
również kilkadziesiąt małych serwerów, z reguły należących do konkretnych
producentów software'u i służących rozpowszechnianiu ich programów. Nie
ma zatem gwarancji, że Shareware.Com odnajdzie nam każdy program - nie uda się
to w przypadku, gdy jedynym miejscem jego "pobytu" jest serwer nie
współpracujący z VSL. Bardzo często jednak udaje się trafić - bazy danych VSL
zawierają obecnie informacje już o przeszło 190 tysiącach programów,
podzielonych na kilka kategorii, w zależności od typu komputera i systemu
operacyjnego, dla którego są przeznaczone.
Dodatkową bardzo atrakcyjną cechą Shareware.Com jest fakt, że w przypadku gdy
szukany program znajduje się w archiwum posiadającym mirrory w różnych
miejscach na świecie, program przeszukujący sam wskazuje użytkownikowi jako
pierwsze mirrory geograficznie mu najbliższe. Muszę przyznać, że było to
dla mnie pewnym zaskoczeniem, gdy po odnalezieniu pewnego programu w archiwum
CICA, daleki serwer Shareware.Com zaproponował mi "ściągnięcie" tego programu z,
oddalonego ode mnie dosłownie o kilkaset metrów światłowodu, mirrora CICA
w krakowskim Cyfronecie (oczywiście wiedziałem o istnieniu tego mirrora:
zaskoczenie wynikło z faktu "skojarzenia" przez Shareware.Com jego adresu z
adresem komputera, na którym pracowałem).

DejaNewsOstatnia z trzech "wielkich" nowości w sieciowym wyszukiwaniu
stanowi prawdziwą sensację. Serwis o wymownej nazwie DejaNews (http://www.dejanews.com/) archiwizuje i
pozwala przeszukiwać stare artykuły z grup Usenetowych, kładąc tym samym
kres dobrze znanej ulotności tego medium. Z każdego podręcznika Internetu
dowiedzieć się można, że "przeterminowane" wiadomości znikają z dysków serwerów
news w sposób nieodwracalny: grupy Usenetowe na ogół, w przeciwieństwie do
pocztowych list dyskusyjnych, nie posiadają archiwów, w których rejestrowana
jest każda wysłana na listę wypowiedź. Teraz jednak dzięki DejaNews także z
Usenetu nic nie ginie w sposób ostateczny - możliwe jest sięgnięcie do starych,
"zgubionych" wypowiedzi.
Z oczywistych powodów DejaNews archiwizuje tylko grupy newsowe o
zasięgu ogólnoświatowym (większość grup lokalnych wszak nawet nigdy nie dotrze
do serwera DejaNews), tzn. grupy wchodzące w skład "Wielkiej Siódemki"
(comp.*, sci.*, news.*, rec.*, soc.*,
talk.*, misc.*) oraz hierarchii alt.*, (*) jednakże z
wyjątkiem rozsyłanych za pośrednictwem tych grup plików binarnych. Archiwa
obejmują aktualnie okres od marca 1995 r. (stanowi to ok. 70 GB danych), twórcy
DejaNews mają jednak ambitny zamiar wydłużenia wstecz okresu objętego swoim
serwisem, aż do ujęcia w archiwum wszystkich wiadomości wysłanych do
Usenetu od jego początków w 1979 r.! Cel ten zamierzają osiągnąć poprzez
pozyskiwanie od administratorów dużych serwerów news starych taśm z
backupami dysków serwera, z których odtwarzane będą brakujące artykuły.
Mechanizmy przeszukujące DejaNews są bardzo rozbudowane i pozwalają na
definiowanie prawie dowolnych kryteriów wyszukiwania: oprócz standardowego dla
większości serwisów tego typu poszukiwania wystąpień podanego słowa czy słów,
także z możliwością stosowania operatorów logicznych (AND, OR itp.), można
dowolnie wybrać zestaw grup, w których poszukiwane będą artykuły, określić
interesujący nas przedział czasowy, czy wreszcie "przefiltrować" bazę pod kątem
określonego autora wiadomości lub adresu komputera, z którego były wysyłane.
DejaNews można przy tym wykorzystywać nie tylko jako bazę danych, ale również po
prostu jako swego rodzaju wygodny newsreader o bardzo zaawansowanych
możliwościach (tym bardziej że serwis umożliwia też wysyłanie wiadomości do grup
Usenetowych za jego pomocą), co może być przydatne dla osób nie posiadających
dostępu do żadnego serwera news.

Yahoo we wszelkich odmianach ...Tymczasem twórcy dotychczasowych
"klasycznych" wyszukiwarek także nie zasypiają gruszek w popiele, rozszerzając
wciąż ich usługi. Zarówno Lycos, jak i InfoSeek obok typowej automatycznej
wyszukiwarki wprowadziły ręcznie tworzone katalogi tematyczne, wzorowane na
klasycznym już Yahoo. Samo Yahoo zaś z kolei
zyskało ostatnio mutację przeznaczoną dla dzieci - Yahooligans (http://www.yahooligans.com/). Oprócz
katalogu stron WWW wybranych pod kątem dziecięcych zainteresowań można tam
znaleźć m.in. chyba pierwszą internetową powieść sensacyjną w odcinkach.
Opracowywany wspólnie ze znanym wydawnictwem The Random House serial "The Lurker Files" z
zainteresowaniem przeczytają zapewne także dorośli. Oczywiście jak przystało na
kryminał publikowany w Internecie, kluczową rolę w intrydze odgrywa sieć
komputerowa...
Od niedawna Yahoo posiada również swoją wersję w języku japońskim (http://www.yahoo.co.jp/), szczególnie
ukierunkowaną na japońskie zasoby WWW. Do korzystania z tego serwera niezbędne
jest (poza oczywiście znajomością języka... ;-)) posiadanie
oprogramowania umożliwiającego prawidłowe dekodowanie i wyświetlanie na ekranie
japońskich znaków. Planowane jest tworzenie kolejnych narodowych wersji Yahoo.

... i po polskuNieprędko jednak (jeżeli w ogóle) doczekamy się Yahoo po
polsku. Możemy jednak poradzić sobie we własnym zakresie. W ostatnim czasie
staraniem polskich autorów powstały dwa wzorowane na Yahoo serwisy, katalogujące
zawartość polskich stron WWW: pierwszy z nich to Wirtualna Polska (http://wp.cnt.pl/), drugi - WOW! (http://www.webcorp.co.uk/wow/).
Wirtualna Polska, prowadzona obecnie przez gdańskie Centrum Nowych
Technologii, jest serwisem starszym: uruchomiona została w sierpniu 1995 r.,
początkowo w ramach innej, również bardzo ciekawej inicjatywy - Wirtualnej
Akademii (http://www.gumbeers.elka.pg.gda.pl/WA/).
Pod koniec lutego bieżącego roku, w zmienionej, upodobnionej do Yahoo, formie,
pojawiła się pod własnym adresem. Serwis WOW! uruchomiony został dopiero w
połowie kwietnia br., za to w ciągu swego krótkiego funkcjonowania zdołał już
rozróść się do rozmiarów prawie dwuipółkrotnie większych od konkurenta. W
odróżnieniu od Wirtualnej Polski, skupiającej się przede wszystkim na zawartości
serwerów fizycznie znajdujących się w Polsce, WOW! zawiera także sporą liczbę
odsyłaczy do zasobów "polonijnych". Pod względem staranności opracowania
redakcyjnego WOW! pozostaje jednak znacznie w tyle za WP. Obok katalogów
polskich stron WWW każdy z serwisów proponuje użytkownikom dodatkowe atrakcje: w
WOW! są to aktualne wiadomości z Polski i z życia Polonii, a w Wirtualnej Polsce
- prowadzony przez Henryka Gajewskiego, twórcy internetowej galerii Centrum
Innej Sztuki - konkurs na najciekawszą polską stronę WWW.
W tej beczce miodu musi jednakże znaleźć się łyżka dziegciu: mam
jedno poważne zastrzeżeniem do serwisu WOW!, a jest nim... jego adres.
Spoglądając na niego, nietrudno zauważyć, że serwis ów znajduje się w Wielkiej
Brytanii, wskutek czego o szybkości transmisji między nim a jego polskim
użytkownikiem lepiej nie wspominać... (jak również o czterokrotnie wyższych
kosztach połączenia w przypadku opłat za ruch wg nowego cennika NASK-u).
Wprawdzie "dla zmylenia przeciwnika" ten sam komputer dostępny jest również pod
adresem www.webcorp.com.pl, nie zmienia to jednakże sytuacji ani na
jotę... Umieszczenie katalogu polskich stron WWW poza Polską jest pomysłem dosyć
dziwnym, miejmy jednak nadzieję, że jest to tylko stan przejściowy i w
przyszłości WOW! znajdzie się faktycznie, a nie tylko nominalnie, w krajowej
sieci. (**)


* Aktualnie DejaNews archiwizuje już także grupy innych hierarchii, m.in.
pl.*.** Obecnie WOW! zlokalizowany jest już w Polsce pod
adresem http://www.wow.pl/.


Copyright 1996 Jarosław Rafa. Prawa autorskie zastrzeżone. Żadna część
niniejszego tekstu nie może być nigdzie publikowana ani rozpowszechniana w
jakiejkolwiek innej formie (włączając w to umieszczanie na innych serwerach w
Internecie) bez pisemnej zgody autora.Adres do korespondencji: [e-mail].
Wersja HTML opracowana 17.08.96.






Powrót do wykazu artykułów o
Internecie
Statystyka