TABELA
PROCENTOWEJ
OCENY
STA¸EGO
USZCZERBKU
NA ZDROWIU
SIGNAL IDUNA POLSKA
NNW - ZA¸ÅƒCZNIK NR 3
Procent (%) Procent (%)
sta"ego lub sta"ego lub
Rodzaj uszkodzenia cia"a Rodzaj uszkodzenia cia"a
d"ugotrwa"ego d"ugotrwa"ego
uszczerbku uszczerbku
Cz´Ä˜ç I - USZKODZENIA G¸OWY
12. Zespo"y podwzgórzowe, pourazowe (cukrzyca, moczówka
prosta, nadczynnoĘç tarczycy i inne zaburzenia
1. Uszkodzenia pow"ok czaszki (oskalpowanie)
wewnątrzwydzielnicze pochodzenia oĘrodkowego):
bez uszkodzeł
kostnych:
a) upoĘledzajÄ…ce czynnoĘç ustroju w stopniu znacznym; 40 - 60
a) u m´Å»czyzn; 3 - 20
b) upoĘledzajÄ…ce czynnoĘç ustroju w stopniu nieznacznym; 10 - 30
b) u kobiet; 3 - 30
13. Uszkodzenia cz´Ä˜ciowe lub ca"kowite nerwów ruchowych
2. Uszkodzenia koĘci sklepienia i podstawy czaszki
ga"ki ocznej:
(wg"´bienia, szczeliny, fragmentacja) w zaleÅ»noĘci
a) nerwu oko"oruchowego:
od rozleg"oĘci uszkodzeł
. 1 - 10
a 1) w zakresie mi´Ä˜ni wewn´trznych oka - w zaleÅ»noĘci od stopnia uszkodz.; 5 - 15
3. Ubytki w koĘciach czaszki - w zaleŻnoĘci od ich rozmiarów:
a 2) w zakresie mi´Ä˜ni zewn´trznych oka - w zaleÅ»noĘci od stopnia uszkodz.; 15 - 30
a) o Ęrednicy < 2,5 cm; 1 - 7
b) nerwu bloczkowego; 1 - 3
b) o Ęrednicy > 2,5 cm; 7 - 25
c) nerwu odwodzącego - w zaleŻnoĘci od stopnia uszkodz.; 1 - 15
4. Powik"ania towarzyszÄ…ce uszkodzeniom wymienionym
14. Uszkodzenia cz´Ä˜ciowe lub ca"kowite nerwu trójdzielnego
w poz. 1; 2 i 3 w postaci nawracajÄ…cego wycieku p"ynu
- w zaleŻnoĘci od stopnia uszkodzenia 10 - 20
mózgowo-rdzeniowego; przewlek"ego zapalenia koĘci;
15. Uszkodzenia cz´Ä˜ciowe lub ca"kowite nerwu twarzowego
ropowicy podczepcowej leczonej operacyjnie; zakrzepicy
- w zaleŻnoĘci od stopnia uszkodzenia.3 10 - 20
pow"ok; przepukliny mózgowej.1
3
uszkodzenie nerwu twarzowego "acznie z p´kni´ciem koĘci skalistej naleÅ»y
1
procent uszczerbku ocenia si´ dodatkowo w zaleÅ»noĘci od rodzaju 3 - 15
oceniaç wg poz. 48 niniejszej tabeli
i stopnia powik"ał

16. Uszkodzenia cz´Ä˜ciowe lub ca"kowite nerwów j´zykowo-
5. PoraŻenia i niedow"ady po"owicze:
gard"owych i b"ednego - w zaleŻnoĘci od stopnia zaburzeł

a) poraŻenie po"owicze utrwalone; 100
mowy, po"ykania, oddechu, krąŻenia i przwodu pokarmowego. 10 - 50
b) niedow"ad po"owiczy znacznie utrudniajÄ…cy sprawnoĘç koÅ‚
czyn z afazjÄ…; 80 - 100
17. Uszkodzenia cz´Ä˜ciowe lub ca"kowite nerwu dodatkowego
c) niedow"ad po"owiczy znacznie utrudniajÄ…cy sprawnoĘç koÅ‚
czyn
- w zaleznoĘci od stonia uszkodzenia 5 - 15
bez afazji; 50 - 70
18. Uszkodzenia cz´Ä˜ciowe lub ca"kowite nerwu podj´zykowego
d) niedow"ad po"owiczy nieznacznego stopnia z afazjÄ…; 40 - 80
- w zaleŻnoĘci od stopnia uszkodzenia 10 - 20
e) niedow"ad po"owiczy nieznacznego stopnia bez afazji; 5 - 40
f) poraŻenie koł
czyny górnej z niedow"adem koł
czyny dolnej; 50 - 90
Cz´Ä˜ç II - USZKODZENIA TWARZY
g) poraŻenie koł
czyny dolnej z niedow"adem koł
czyny górnej; 40 - 80
h) niedow"ad koł
czyny górnej bez niedow"adu koł
czyny dolnej; 10 - 40
19. Uszkodzenia pow"ok twarzy (blizny i ubytki):
i) niedow"ad koł
czyny dolnej bez niedow"adu koł
czyny górnej; 5 - 30
a) oszpecenia z miernymi zaburzeniami funkcji-w zaleŻnoĘci od stonia
6. Zespo"y pozapiramidowe:
rozmiarów blizn i ubytków w pow"okach twarzy oraz stopnia
a) utrwalony zespó" pozapiramidowy znacznie utrudniajÄ…cy sprawnoĘç
zaburzeł
funkcji; 1 - 30
ustroju i wymagający opieki osób 3-ch; 100
b) oszpecenia po"aczone z duzymi zaburzeniami funkcji (przyjmowanie
b) zespó" pozapiramidowy utrudniajÄ…cy sprawnoĘç ustroju
pokarmów, zaburzenia oddychania, mowy, Ęlinotok i zaburzenia funkcji
z zaburzeniami mowy, napadami ocznymi itp.; 50 - 80
powiek itp.) - w zaleznoĘci od rozmiarów blizn i ubytków
c) zaznaczony zespó" pozapiramidowy; 7 - 30
w pow"okach twarzy oraz stopnia zaburzeł
funkcji; 30 - 60
7. Zaburzenia równowagi pochodzenia móŻdŻkowego:
20. Uszkodzenia nosa:4
a) zaburzenia równowagoi uniemoŻliwiające chodzenie; 60 - 80
a) uszkodzenia nosa bez zaburzeł
oddychania i powonienia - zaleŻnie
b) zaburzenia równowagi utrudniające chodzenie w stopniu duŻym; 45 - 60
od rozleg"oĘci uszkodzenia; 1 - 10
c) zaburzenia równowagi utrudniające chodzenie w stopniu ma"ym; 7 - 30
b) uszkodzenia nosa z zaburzeniami oddychania-zaleŻnie od rozleg"oĘci
8. Padaczka:
uszkodzenia i stopnia zaburzeł
oddychania; 1 - 20
a) padaczka z zaburzeniami psychicznymi, charakteropatiÄ…, ot´pieniem
c) uszkodzenia nosa z zaburzeniami oddychania i powonienia -
i ekwiwalentami padaczkowymi, uniemoÅ»liwiÄ…jÄ…cymi jakÄ…kolwiek prac´; 90 - 100
w zaleŻnoĘci od stopnia zaburzeł
w oddychaniu i powonieniu; 10 - 20
b) padaczka z rzadkimi napadami, ale ze zmianami ot´piennymi,
d) utrata powonienia w nast´pstwie uszkodzenia przedniego do"u
utrudniającymi wykonywanie pracy w stopniu duŻym; 50 - 70
czaszkowego; 1 - 5
c) padaczka bez zmian psychicznych z napadami cz´stymi; 25 - 50
e) utrata nosa w ca"oĘci ("acznie z koĘçmi nosa); 30
4
d) padaczka bez zmian psychicznych z napadami rzadkimi
JeŻeli uszkodzenie nosa wchodzi w zespó" uszkodzeł
obj´tych w poz. 19
(2 i mniej na miesiÄ…c); 1 - 25
niniejszej tabeli, stosowaç naleÅ»y ocen´ wg poz. 19!
9. Zaburzenia neurologiczne i psychiczne uwarunkowane
21. Utrata z´bów:
2
organicznie (encefalopatie):
a) siekacze i k"y - za kaŻdy ząb; 1
a) ci´Å»kie zaburzenia psychiczne, wymagajÄ…ce sta"ej opieki osób 3-ch
b) pozosta"e z´by poczÄ…wszy od dwóch - za kaÅ»dy zÄ…b 1
(zmiany ot´pienne, utrwalone psychozy); 100
22. Utrata cz´Ä˜ci szcz´ki górnej i dolnej ("Ä…cznie z oszpeceniem
b) encefalopatie ze zmianami charakterologicznymi; 25 - 70
i utratÄ… uz´bienia - zaleÅ»nie od rozleg"oĘci ubytków stanu
2
za encefalopati´ poza zespo"em psychoorganicznym przemawiajÄ… odchylenia
odŻywiania i powik"ał
10 - 30
przedmiotowe w stanie neurologicznym, zmian w zapisie eeg. i w obrazie
23. Ca"kowita utrata szcz´ki ("acznie z oszpeceniem i utratÄ…
odmownym mózgu.
uz´bienia):
10. Nerwice:
a) szcz´ki górnej; 40
a) utrwalone nerwice związane z urazem czaszkowo-mózgowym
b) szcz´ki dolnej; 50
w zaleŻnoĘci od stopnia zaburzeł
; 1 - 20
24. Ubytki podniebienia:
b) utrwalona nerwica po ci´Å»kim uszkodzeniu cia"a w zaleÅ»noĘci
a) z niewielkimi zaburzeniami mowyi po"ykania-w zaleŻnoĘci
od stopnia zaburzeł
; 1 - 10
od stopnia zaburzeł
; 5 - 30
11. Zaburzenia mowy:
b) z duŻymi zaburzeniami mowy i po"ykania
a) afazja ca"kowita (sensoryczna lub sensoryczno-motoryczna)
- w zaleŻnoĘci od stopnia 25 - 40
z agrafiÄ… i aleksjÄ…; 70 - 80
25. Ubytki j´zyka:
b) afazja ca"kowita motoryczna; 45 - 60
a) bez zaburzeł
mowy i po"ykania; 1 - 3
c) afazja znacznegp stopnia utrudniajÄ…ca porozumiewanie si´; 20 - 40
b) z zaburzeniami mowy i po"ykania-w zaleŻnoĘci od stopnia
d) afazja stopnia nieznacznego; 1 - 20
zaburzeł
; 5 - 40
c) ca"kowita utrata j´zyka 50
1
Procent (%) Procent (%)
sta"ego lub sta"ego lub
Rodzaj uszkodzenia cia"a Rodzaj uszkodzenia cia"a
d"ugotrwa"ego d"ugotrwa"ego
uszczerbku uszczerbku
Cz´Ä˜ç III - USZKODZENIA NARZŃDU WZROKU
33. Utrata funkcji soczewki po operacyjnym usuni´ciu zaçmy
pourazowej przy braku jednoczesnego pojedył
czego
26.a) Przy obniŻeniu ostroĘci wzroku lub utracie wzroku jednego
widzenia obuocznego:
lub obojga oczu, sta"y lub d"ugotrwa"y uszczerbek okreĘla
a) w jednym oku 15 - 25
si´ wg nast´pujÄ…cej tabeli (A):5
b) w obojgu oczach 20 - 40
OstroĘç
1,0 0,9 0,8 0,7 0,6 0,5 0,4 0,3 0,2 0,1
wzroku
34. Utrata soczewki 6 w/g poz. 26a
0
oka
(10/10) (9/10) (8/10) (7/10) (6/10) (5/10) (4/10) (3/10) (2/10) (1/10)
prawego
6
ogólny procent sta"ego lub d"ugotrwa"ego uszczerbku na zdrowiu
OstroĘç
wzroku
Procent (%) sta"ego lub d"ugotrwa"ego uszczerbku na zdrowiu nie moÅ»e wynosiçwi´cej niÅ» 35% za jedno i 100% za oboje oczu!
oka
prawego
35. Zaburzenia w droŻnoĘci przewodów "zowych ("zawienie):
1,0
O 2,5 5 7,5 10 12,5 15 20 25 30 35
a) w jednym oku; 1 - 10
(10/10)
b) w obojgu oczach; 5 - 15
0,9
2,5 5 7,5 10 12,5 15 20 25 30 35 40
36. Odwarstwienie siatkówki jednego oka 10 - 35
(9/10)
37. Jaskra7 w/g poz. 26a
0,8
5 7,5 10 12,5 15 20 25 30 35 40 45 7
ogólny % sta"ego lub d"ugotrwa"ego uszczerbku na zdrowiu nie moŻe
(8/10)
wynosiç wi´cej niÅ» 35% za jedno oko i 100% za oboje oczu!
0,7
7,5 10 12,5 15 20 25 30 35 40 45 50
(7/10) 38. Wytrzeszcz t´tniÄ…cy - w zaleÅ»noĘci od stopnia 40 - 100
39. Zaçma urazowa w/g poz. 26a
0,6
10 12,5 15 20 25 30 35 40 45 50 55
(6/10)
40. Przewlek"e zapalenie spojówek 1 - 10
0,5
12,5 15 20 25 30 35 40 45 50 55 60
Cz´Ä˜ç IV - USZKODZENIA NARZŃDU S¸UCHU
(5/10)
0,4
15 20 25 30 35 40 45 50 55 60 65 41. Przy upoĘledzeniu ostroĘci s"uchu, procent (%) uszczerbku
(4/10)
na zdrowiu okreĘla si´ wg nast´pujÄ…cej tabeli (C):
0,3
20 25 30 35 40 45 50 55 60 65 70
(3/10)
Ucho prawe s"uch os"abienie s"uchu przyt´pienie s"uchu g"uchota
normalny (s"yszy szept do 4 m) (s"yszy szept do 1 m) zupe"na
0,2
25 30 35 40 45 50 55 60 65 70 80
(2/10)
Ucho lewe
Procent sta"ego lub d"ugotrwa"ego uszczerbku na zdrowiu
0,1
s"uch normalny 0 5 10 20
30 35 40 45 50 55 60 65 70 75 90
(1/10)
os"abienie s"uchu
5 15 20 30
(s"yszy szept do 4 m)
0
35 40 45 50 55 60 65 70 75 90 100
przyt´pienie s"uchu
10 20 30 40
26.b) Utrata wzroku jednego oka z jednoczesnym wy"uszczeniem (s"yszy szept do 1 m)
ga"ki ocznej 30 - 40
g"uchota zupe"na 20 30 40 50
5
OstroĘç wzroku zawsze okresla si´ po korekcji szka"ami zarówno przy zm´tnieniu
rogówki lub soczewki, jak i przy wspó"istnieniu uszkodzenia siatkówki lub nerwu 42. Urazy ma"Żowiny usznej:
wzrokowego a) utrata cz´Ä˜ci ma"Å»owiny; 1 - 5
27. PoraŻenie nastawnoĘci (akomodacji) - przy zastosowaniu b) zniekszta"cenie ma"Żowiny (blizny, parzenia, odmroŻenia)
szkie" poprawczych: - w zaleŻnoĘci od stopnia; 5 - 10
a) jednego oka; 10 - 15 c) utrata jednej ma"Żowiny; 15
b) obu oczu; 15 - 30 d) utrata obu ma"Żowin; 25
28. Uszkodzenie ga"ki ocznej wskutek urazów t´pych 43. Zw´Å»enie lub zaroĘni´cie zewn´trznego przewodu s"uchowego:
a) rozdarcie naczyniówki jednego oka; a) jednostronne z os"abieniem lub przyt´pieniem s"uchu; w/g poz. 41
w/g
b) zapalenie naczyniówki i siatkówki jednego oka, powodujÄ…ce b) obustronne z os"abieniem lub przyt´pieniem s"uchu;
poz. 26a
zaburzenia widzenia Ęrodkowego lub obwodowego; 44 Przewlek"e ropne zapalenie ucha Ęrodkowego:
c) przedziurawienie plamki Żó"tej jednego oka; a) jednostronne; 1 - 5
d) zanik nerwu wzrokowego; b) obustronne; 1 - 10
29. Uszkodzenie ga"ki ocznej wskutek urazów drąŻących: 45. Przewlek"e ropne zapalenie ucha Ęrodkowego powik"ane
a) blizny rogówki lub twardówki (garbiak twardówki); prelakiem, próchnicą koĘci lub polipem ucha
j/w
b) zaçma urazowa (uszkodzenie soczewki); - w zaleÅ»noĘci od stopnia powik"aÅ‚
:
c) cia"o obce wewnątrzga"kowe powodujące obniŻenie ostroĘci a) jednostronne; 1 - 15
wzroku; b) obustronne; 10 - 20
30. Uszkodzenie ga"ki ocznej wskutek urazów chemicznych 46. Uszkodzenie ucha Ęrodkowego w nast´pstwie z"amania
j/w
i termicznych (oparzenia itp.) koĘci skroniowej z upoĘledzeniem s"uchu. w/g poz. 41
31. Koncentryczne zw´Å»´nie pola widzenia ocenia si´ wg nast´pujÄ…cej 47. Uszkodzenie ucha wewn´trznego:
tabeli (B): a) z uszkodzeniem cz´Ä˜ci s"uchowej; w/g poz. 41
b) z uszkodzeniem cz´Ä˜ci statycznej - w zaleÅ»noĘci od stopnia uszkodzenia; 2 0 - 50
Zw´Å»enie do Przy nie naruszonym W obojgu oczach Przy Ęlepocie
c) z uszkodzeniem cz´Ä˜ci s"uchowej i statycznej - w zaleÅ»noĘci
drugim oku drugiego oka
od stopnia uszkodzenia; 30 - 60
0
600 0 0 35%
48. Uszkodzenie nerwu twarzowego "Ä…cznie z p´kni´ciem
0
500 5% 15% 45%
koĘci skalistej:
0
400 10% 25% 55%
a) jednostronne - w zaleŻnoĘci od stopnia uszkodzenia; 10 - 40
0
300 15% 50% 70%
b) dwustronne; 20 - 60
0
200 20% 80% 85%
Cz´Ä˜ç V - USZKODZENIA SZYI, KRTANI, TCHAWICY I PRZE¸YKU
0
100 25% 90% 95%
0
poniŻej 100 35% 95% 100%
49. Uszkodzenie gard"a z upoĘledzeniem funkcji 1 - 10
50. Uszkodzenie lub zw´Å»enie kratani pozwalajÄ…ce
32. Po"owicze niedowidzenia:
na obchodzenie si´ bez rurki tchawiczej
a) dwuskroniowe; 40 - 60
- w zaleÅ»noĘci od stopnia zw´Å»enia 5 - 30
b) dwunosowe; 10 - 30
c) jednoimienne; 5 - 25
2
Procent (%) Procent (%)
sta"ego lub sta"ego lub
Rodzaj uszkodzenia cia"a Rodzaj uszkodzenia cia"a
d"ugotrwa"ego d"ugotrwa"ego
uszczerbku uszczerbku
51. Uszkodzenie krtani, powodujÄ…ce koniecznoĘç sta"ego 70. Wypadni´cie odbytnicy - w zaleÅ»noĘci od stopnia
noszenia rurki tchawiczej: wypadni´cia 5 - 30
a) z zaburzeniami g"osu - w zaleŻnoĘci od stopnia; 30 - 50 71. Utrata Ęledziony:
b) z bezg"osem; 60 a) bez wi´kszych zmian w obrazie krwi; 10 - 15
52. Uszkodzenie tchawicy - w zaleÅ»noĘci od stopnia jej zw´Å»enia: b) ze zmianami w obrazie krwi lub i ze zrostami otrzewnowymi; 15 - 30
a) bez niewydolnoĘci oddechowej; 1 - 20 72. Uszkodzenia wÄ…troby i przewodów Å»ó"ciowych, p´cherzyka
b) z niewydolnoĘcia oddechową; 20 - 60 Żó"ciowego lub trzustki - w zaleŻnoĘci od stopnia powik"ał
10 - 60
53. Uszkodzenie prze"yku powodujÄ…ce:
Cz´Ä˜ç VIII - USZKODZENIA NARZŃDÓW MOCZOP¸CIOWYCH
a) cz´Ä˜ciowe trudnoĘci w odÅ»ywianiu - w zaleÅ»noĘci od stopnia
upoĘledzenia stanu odŻywiania; 5 - 30
73. Uszkodzenie jednej nerki lub obu nerek powodujÄ…ce
b) odŻywianie tylko p"ynami; 30 - 50
upoĘledzenie ich funkcji - w zaleŻnoĘci od stopnia
c) ca"kowitÄ… niedroÅ»noĘç prze"yku ze sta"Ä… przetokÄ… Å»o"Ä…dkowÄ…; 50 - 80
upoĘledzenia funkcji 5 - 25
54. Uszkodzenie tkanek mi´kkich (skóry i mi´Ä˜ni) szyi
74. Utrata jednej nerki przy drugiej zdrowej i prawid"owo
z ograniczeniem ruchomoĘci szyi - w zaleŻnoĘci od stopnia
dzia"ajÄ…cej 35
8
i ustawienia g"owy 1 - 30
8 75. Utrata jednej nerki przy upoĘledzeniu funkcjonowania
uszkodzenia tkanek mi´kkich z jednoczesnym uszkodzeniem kregos"upa
drugiej - w zaleznoĘci od stopnia upoĘledzenia funkcji
naleÅ»y oceniaç wg poz. 89
pozosta"ej nerki 35 - 75
Cz´Ä˜ç VI - USZKODZENIA KLATKI PIERSIOWEJ I ICH NASTóPSTWA
76. Uszkodzenie moczowodu powodujÄ…ce zaw´Å»enie jego Ęwiat"a 5 - 20
77. Uszkodzenie p´cherza - w zaleÅ»noĘci od stopnia zmniejszenia
55. Blizny pow"ok klatki piersiowej ograniczające ruchomoĘci
jego pojemnoĘci, zaburzeł
w oddawaniu moczu,
klatki piersiowej - w zaleŻnoĘci od stopnia ograniczenia
przewlek"ych stanów zapalnych 5 - 30
ruchomoĘci klatki: 1 - 30
78. Przetoki dróg moczowych i p´cherza moczowego
56. Utrata brodawki sutkowej u kobiet (w cz´Ä˜ci lub w ca"oĘci) 1 - 15
- w zaleÅ»noĘci od stopnia sta"ego zanieczyszczenia si´ moczem 10 - 50
57. Utrata gruczo"u piersiowego ( wcz´Ä˜ci lub w ca"oĘci) 5 - 25
79. Zw´Å»enie cewki moczowej:
58. Uszkodzenie przynajmniej dwóch (2) Żeber (z"amania itp.):
a) powodujące trudnoĘci w oddawaniu moczu; 1 - 15
a) z obecnoĘcią zniekszta"ceł
i bez zmniejszenia pojemnoĘci Życiowej p"uc; 1 - 10
b) z przewlek"ym nieÅ»ytem p´cherza i cz´stym moczeniem; 5 - 30
b) z obecnoĘçiÄ… zniekszta"ceÅ‚
i zmniejszenia pojemnoĘci Życiowej p"uc; 10 - 25
c) z nietrzymaniem moczu lub zaleganiem moczu; 10 - 50
59. Z"amanie mostka ze zniekszta"ceniami 1 - 10
d) z zaleganiem moczu i zakaŻeniem; 30 - 75
60. Zapalenia koĘci (przetoki) Żeber lub mostka 1 - 20
80. Utrata prÄ…cia 40
61. Uszkodzenia p"uc i op"ucnej (zrosty op"ucnowe, uszkodzenia
81. Cz´Ä˜ciowa utrata prÄ…cia 20
tkanki p"ucnej, ubytki tkanki p"ucnej, cia"a obce itp.):
82. Utrata jednego jÄ…dra lub jajnika 20
a) bez niewydolnoĘci oddechowej; 5 - 10
83. Utrata obu jąder lub jajników 40
b) z niewydolnoĘcią oddechową; 10 - 40
84. Wodniak jÄ…dra 10
62. Uszkodzenia tkanki p"ucnej powik"ane przetokami
85. Utrata macicy:
oskrzelowymi, ropnieniem p"uc przetoki - w zaleŻnoĘci
a) w wieku do 45 lat; 40
9
od stopnia niewydolnoĘci oddechowej 25 - 80
b) w wieku powyŻej 45 lat; 20
9
przy orzekaniu wg poz. 61 i 62 stopieł
uszkodzenia tkanki p"ucnej
86. Uszkodzenie krocza powodujÄ…ce wypadni´cie narzÄ…dów
i niewydolnoĘci oddechowej potwierdziç naleÅ»y badaniem spirometrycznym
rodnych:
i badaniem RTG
a) pochwy; 5 - 10
63. Uszkodzenia serca lub osierdza:
b) pochwy i macicy; 10 - 30
a) z objawami wzgl´dnej wydolnoĘci uk"Ä…du krÄ…Å»enia; 5 - 30
b) z objawami niewydolnoĘci krąŻenia
Cz´Ä˜ç IX - OSTRE ZATRUCIA I ICH NASTóPSTWA
- w zaleŻnoĘci od stopnia niewydolnoĘci;10 30 - 90
stopieł
uszczerbku naleÅ»y orzekaç nie wczeĘniej niÅ» po okresie 6 miesi´cy
10
stopieł
uszkodzenia serca oceniaç naleÅ»y na podst. badania radiologicznego
i EKG
87. Nag"e zatrucie gazami oraz substancjami i produktami
64. Przepukliny przeponowe - w zaleŻnoĘci od stopnia zaburzeł

(z wyjÄ…tkiem zatruç pokarmowych):
funkcji przewodu pokarmowego, oddychania i krąŻenia. 10 - 40
a) ze stwierdzona utratą przytomnoĘci lecz bez powtórnych powik"ał
; 5 - 10
b) powodujące uszkodzeniem uk"adu krwiotwórczego i narządów
Cz´Ä˜ç VII - USZKODZENIA BRZUCHA I ICH NASTóPSTWA
wewn´trzn. (rozedma, przewlek"y nieÅ»yt kratani, tchawicy i oskrzeli)
- w zaleŻnoĘci od stopnia uszkodzenia;13 10 - 25
65. Uszkodzenia pow"ok jamy brzusznej (przepukliny urazowe,
13
uszkodzenia uk"adu nerwowego spowodowane nag"ym zatruciem gazami
wysi"kowe, przetoki itp. - w zaleŻnoĘci od umiejscowienia
naleÅ»y oceniaç wg odpowiednich pozycji dotyczÄ…cych uk"adu nerwowego
i rozmiarów uszkodzenia pow"ok jamy brzusznej.11;12 1 - 30
11 88. Nag"e zatrucie pokarmami powodujÄ…ce uszkodzenie
Za przepukliny urazowe uwaÅ»a si´ przepukliny spowodowane pourazowym
narządów miąŻszowych przewodu pokarmowego
uszkodzeniem pow"ok brzusznych (np. po rozerwaniu mi´Ä˜ni pow"ok brzusznych);
12
Za przepukliny tzw. wysi"kowe uwaÅ»a si´ przepukliny spowodowane nag"ym - w zaleÅ»noĘci od stopnia uszkodzenia14;15 1 - 15
14
uszkodzenie uk"adu nerwowego wskutek nag"ych zatruç pokarmowych
wysi"kiem fizycznym lub gwa"townym ruchem;
naleÅ»y oceniaç wg odpowiednich pozycji dotyczÄ…cych uk"adu nerwowego;
66. Uszkodzenia Żo"ądka, jelit i sieci:
15
zatrucie w"oĘnicami nie pozostawia w zasadzie trwa"ych nast´pstw
a) bez zaburzeł
funkcji przewodu pokarmowego i przy dostatecznym
stanie odŻywiania; 1 - 10
Cz´Ä˜ç X - USZKODZENIA KRóGOS¸UPA, RDZENIA KRóGOWEGO
b) z zaburzeniami trwawienia i niedostatecznym stanie odŻywiania
I ICH NASTóPSTWA
- w zaleŻnoĘci od stopnia zaburzeł
stanu odŻywiania; 10 - 50
67. Przetoki jelitowe, ka"owe i odbyt sztuczny - w zaleŻnoĘci 89. Uszkodzenia kregos"upa w odcinku szyjnym:
od stopnia zanieczyszczania si´ i zmian zapalnych tkanek a) z ograniczeniem ruchomoĘci-w zaleÅ»noĘci od ruchomoĘci
otaczajÄ…cych przetok´: i ustawienia g"owy; 5 - 40
a) jelita cienkiego; 25 - 80 b) z ca"kowitym zesztywnieniem i z niekorzystnym ustawieniem g"owy; 40 - 50
b) jelita grubego; 15 - 50 90. Uszkodzenia kr´gos"upa w odcinku piersiowym (th1-th11):
68. Przetoki oko"oodbytnicze 10 - 15 a) bez zniekszta"ceł
- w zaleŻnoĘci od stopnia uszkodzenia; 1 - 15
69. Uszkodzenia zwieracza odbytu, powodujące sta"e, b) ze zniekszta"ceniem i ograniczeniem ruchomoĘci - w zaleŻnoĘci
ca"kowite nietrzymanie ka"u i gazów 60 odstopnia zniekszta"ceł
i ograniczenia ruchomoĘci; 10 - 20
3
Procent (%) Procent (%)
sta"ego lub sta"ego lub
Rodzaj uszkodzenia cia"a Rodzaj uszkodzenia cia"a
d"ugotrwa"ego d"ugotrwa"ego
uszczerbku uszczerbku
91. Uszkodzenie kregos"upa w odcinku piersiowym th12 Cz´Ä˜ç XII - USZKODZENIA KOÄ„CZYNY GÓRNEJ
i l´dÄ™wiowym (th12-L5): Przy uszkodzeniach koÅ‚
czyn górnych u mał
kutów stopieł
uszczerbku na zdrowiu ustala si´
a) ze zniekszta"ceniem i ograniczeniem ruchomoĘci wg zasad przewidzianych w tabeli, przyjmując dla uszkodzeł
r´ki prawej procenty ustalone
- w zaleÅ»noĘci od stopnia; 5 - 20 dla r´ki lewej, a dla uszkodzeÅ‚
r´ki lewej procenty ustalone dla r´ki prawej
b) ze znacznym zniekszta"ceniem oraz duŻym ograniczeniem
prawa lewa
Cz´Ä˜ç XII (A) - ¸OPATKA
ruchomoĘci - w zaleŻnoĘci od stopnia; 20 - 40
92. Izolowane uszkodzenia wyrostków poprzecznych,
100. Z"amanie "opatki:17
wyrostków oĘcistych - w zaleŻnoĘci od ich liczby
a) wygojone z"amanie "opatki z nieznacznym przemieszczeniem bez
i zaburzeł
funkcji 1 - 10
wi´kszych zaburzeÅ‚
funkcji koł
czyny; 1-5 1-5
93. Uszkodzenia kregos"upa powik"ane zapaleniem kregów,
b) wygojone z"amanie "opatki z duŻym przemieszczeniem i wyraęnym
obecnoĘciÄ… cia"Ä… obcego itp. ocenia si´ wg poz. 89-92
upoĘledzeniem funkcji koł
czyny w zaleŻnoĘci od stopnia zaburzeł
; 5-40 1-35
niniejszej tabeli, zwi´kszajÄ…c stopieÅ‚
uszczerbku
c) wygojenie z"amania szysjki i panewki "opatki z duŻym przykurczem
na zdrowiu 3 - 10
przywiedzeniowym w stawie barkowym i duŻymi zanikami
94. Uszkodzenia rdzenia kregowego:
mi´Ä˜niowymi; 25-55 15-45
a) przy objawach poprzecznego przeci´cia rdzenia z ca"kowitym
17
normy poz. 100 uwzgledniaja równieŻ ewentualne powik"ania neurologiczne.
poraŻeniem lub niedow"adem duŻego stopnia dwóch
lub czterech koł
czyn; 90 - 100
prawy lewy
Cz´Ä˜ç XII (B) - OBOJCZYK18
b) niedow"ad koł
czyn dolnych bez uszkodzenia górnej cz´Ä˜ci
rdzenia (koł
czyn górnych), umoÅ»liwiajÄ…cych poruszanie si´
101. Wadliwe wygojone z"amanie obojczyka - w zaleŻnoĘci
za pomocą dwóch lasek; 50 - 70
od stopnia zniekszta"cenia i ograniczenia ruchów 5-25 5-20
c) niedow"ad koł
czyn dolnych umoÅ»liwiajÄ…cych poruszanie si´
102. Staw rzekomy obojczyka ograniczający ruchy koł
czyn 5-25 1-20
o jednej lasce; 20 - 40
103. Zwichni´cie stawu obojczykowo-barkowego lub obojczykowo-
d) poraŻenie ca"kowite obu koł
czyn górnych z zanikami
mostkowego - w zaleŻnoĘci od ogranieczenia ruchów,
mi´Ä˜niowymi, zaburzeniami czucia, i zmianami troficznymi
upoĘledzenia zdolnoĘci dęwigania i stopnia zniekszta"cenia 1-25 1-20
bez poraŻenia koł
czyn dolnych (po wylewie Ęródrdzeniowym); 90 - 100
104. Uszkodzenie obojczyka powik"ane przewlek"ym zapaleniem
e) niew"ad znacznego stopnia obu koł
czyn górnych znacznie
koĘci i obecnoĘciÄ… cia" obcych ocenia si´ wg poz. 101-103
upoĘledzajÄ…cy czynnoĘç koÅ‚
czyny (po wylewie Ęródrdzeniowym); 50- 70
niniejszej tabeli, zwi´kszajÄ…c stopieÅ‚
sta"ego
f) niedow"ad nieznacznego stopnia obu koł
czyn górnych
lub d"ugotrwa"ego uszczerbku na zdrowiu 1-5 1-5
18
(po wylewie j/w); 10 - 30 przy wspó"istniejÄ…cych powik"aniach neurologicznych naleÅ»y stosowaç ocen´
wg poz dotyczących uszkodzeł
odpowiednich odcinkó koł
czyny
g) zaburzenia ze strony zwieraczy i narządów p"ciowych bez
- w zaleÅ»noĘci od stopnia wypadni´cia funkcji.
niedow"adów (zespó" stoŻka koł
cowego); 20 - 40
h) zaburzenia czucia, zespo"y bólowe bez niedow"adów
prawy lewy
Cz´Ä˜ç XII (C) - BARK
- w zaleŻnoĘci od stopnia zaburzeł
; 5 - 30
95. Urazowe zespo"y korzonkowe (bólowe, ruchowe,
105. Przewlek"e zmiany stawu barkowego - w zaleŻnoĘci
czuciowe lub nieszane) - w zaleŻnoĘci od stopnia:
od stopnia ograniczenia funkcji przykurczu 1-30 1-25
a) szyjne 1 - 20
106. Zastarza"e nie odprowadzone zwichni´cie stawu barkowego
b) piersiowe; 1 - 10
- w zaleŻnoĘci od zakresu ruchów i ustawienia koł
czyny 10-30 5-30
c) l´dÄ™wiowo-krzyÅ»owe; 5 - 25
107. Nawykowe zwichni´cie barku potwierdzone
d) guziczne; 1 - 5
zaĘwiadczeniem lekarskim i RTG 10-25 10-20
108. Staw cepowy w nast´pstwie pourazowych ubytków koĘci
Cz´Ä˜ç XI - USZKODZENIA MIEDNICY
- w zaleŻnoĘci od zaburzeł
funkcji19 15-40 10-35
19
staw wiotki z powodu poraŻeł
ocenia si´ wg norm neurologicznych
96. Utrwalone rozejĘcie si´ spojenia "onowego lub rozerwania
109. Zesztywnienie stanu barkowego:
stawu krzyzowo-biodrowego - w zaleŻnoĘci od stopnia
a) w ustawieniu cz´Ä˜ciowo korzystnym (w odwiedzeniu ok. 700,
przemieszczenia i zaburzeł
chodu 5 - 35
antepozycja 350 i rotacja zewn´trzna ok. 250) w zaleÅ»noĘci
97. Z"amanie miednicy z przerwaniem obr´czy biodrowej jedno
od ustawienia i funkcji; 15-35 10-30
- lub wielomejscowe - w zaleŻnoĘci od zniekszta"cenia
b) w ustawieniu czynnoĘciowo niekorzystnym; 30-40 25-35
i upoĘledzenia chodu:
110. Bliznowaty przykurcz stawu barkowego w zaleŻnoĘci
a) w odcinku przednim (koĘç "onowa, kulszowa); 1 - 20
od zaburzeł
czynnoĘci stawu 1-15 1-10
b) w odcinku przednim i tylnym (tym Malgainge a); 10 - 45
111. Uszkodzenie barku powik"ane przewlek"ym zapaleniem koĘci,
98. Z"amanie dna panewki - w zaleŻnoĘci od upoĘledzenia
obecnoĘcią cia" obcych, przetokami i zmianami neurologicznymi,
funkcji stawu i zmian zniekszta"cajÄ…cych:
ocenia si´ wg poz. 105-110 niniejszej tabeli, zwi´kszajÄ…c stopieÅ‚

a) bez zwichni´cia centralnego; 5 - 20
sta"ego lub d"ugotrwa"ego uszczerbku na zdrowiu - w zaleŻnoĘci
b) ze zwichni´ciem centralnym; 20 - 40
od stopnia powik"ał
i upoĘledzenia funkcji 1-35 1-25
99. Izolowane z"Ä…manie miednicy (talerz biodrowy, kolce
112. Utrata koł
czyny w barku 75 70
biodrowe, guz kulszowy) - w zaleŻnoĘci od zniekszta"ceł

16
113. Utrata koł
czyny wraz z "opatkÄ… 80 70
i zaburzeł
funkcji 1 - 20
16
towarzyszące uszkodzenia narządów miednicy i objawy neurologiczne
prawe lewe
ocenia si´ dodatkowo wg poz. dotyczÄ…cych odpowiednich uszkodzeÅ‚
Cz´Ä˜ç XII (D) - RAMIó
narządów miednicy lub uszkodzeł
neurologicznych
114. Z"amanie koĘci ramiennej - w zaleŻnoĘci od zmian wtórnych
i upoĘledzenia funkcji koł
czyny:
a) z niewielkim przemieszczeniem i zaburzeniem osi; 1-15 1-10
b) ze znacznym przemieszczeniem i skróceniem; 10-30 10-25
c) z"amania powik"ane przewlek"ym zapaleniem koĘci, przetokami,
brakiem zrostu, stawem rzekomym, cia"ami obcymi i zmianami
neurologicznymi; 25-55 20-50
4
Procent (%) Procent (%)
sta"ego lub sta"ego lub
Rodzaj uszkodzenia cia"a Rodzaj uszkodzenia cia"a
d"ugotrwa"ego d"ugotrwa"ego
uszczerbku uszczerbku
115 Uszkodzenia mi´Ä˜ni, Ęci´gien i ich przyczepów w zaleÅ»noĘci c) ograniczenie ruchomoĘci duÅ»ego staopnia z ustawieniem r´ki
od zmian wtórnych i upoĘledzenia funkcji: czynnoĘciowo niekorzystnym; 10-30 10-25
a) mi´Ä˜nia dwug"owego; 1-15 1-10 132. Ca"kowite zesztywnienie w obr´bie nadgarstka:
b) uszkodzenie innych mi´Ä˜ni ramienia; 1-20 1-15 a) w ustawieniu czynnoĘciowo-korzystnym - w zaleÅ»noĘci od stopnia
116. Utrata koł
czyny w obr´bie ramienia: upoĘledzenia funkcji d"oni i palców; 10-30 5-25
a) z zachowaniem tylko 1/3 bliŻszej koĘci ramiennej; 70 65 b) w ustawieniu czynnoĘciowo niekorzystnym-w zaleŻnoĘci od stopnia
b) przy d"uŻszych kikutach; 65 60 funkcji d"oni i palców; 15-45 10-40
117. Przepukliny mi´Ä˜niowe ramienia 3 3 133. Uszkodzenia nadgarstka powik"ane g"´bokimi trwa"ymi
zmianami troficznymi, przewlek"ym i ropnym zapaleniem
prawe lewe
Cz´Ä˜ç XII (D) - STAW ¸OKCIOWY
koĘci nadgarstka, przetokami i zmianami neurologicznymi,
ocenia si´ wg poz. 131-132 niniejszej tabeli, zwi´kszajÄ…c
118. Z"amanie obwodowej nasady koĘci ramiennej-w zaleŻnoĘci
stopieł
uszczerbku w zaleŻnoĘci od stopnia powik"ał
1-10 1-10
od zaburzeł
osi i ograniczenia ruchów w stawie "okciowym:
134. Utrata r´ki na poziomie nadgarstka 55 50
a) bez wi´kszych przemieszczeÅ‚
, zniekszta"ceł
i ograniczenia ruchomoĘci; 1-15 1-10
b) z duŻym zniekszta"ceniem i ze znacznym przykurczem; 10-30 5-25
Cz´Ä˜ç XIII - ÂRÓDRóCZE I PALCE
119. Zesztywnienie stawu "okciowego:
prawy lewy
Cz´Ä˜ç XIII (A) - KCIUK
a) w zgi´ciu zbliÅ»onym do kÄ…ta prostego i z zachowanymi ruchami
obrotowymi przedramienia (750-1100); 15-30 10-25
135. Z"amania i zwichni´cia kciuka (pierwszej koĘci Ęródr´cza
b) z brakiem ruchów obrotowych; 20-35 15-30
i paliczków kciuka) - w zaleŻnoĘci od ustawienia,
c) w ustawieniu wyprostowanym lub zbliŻonym (1600-1800); 30-50 25-45
zniekszta"cenia i stopnia zaburzeł
funkcji kciuka:21
d) w innych ustawieniach-zaleŻnie od przydatnoĘci czynnoĘciowej koł
czyny; 25-45 20-40
a) z przemieszczeniem; 1-10 1-8
120. Przykurcz w stawie "okciowym - w zaleŻnoĘci od zakresu
b) z duŻym przemieszczeniem i zniekszta"ceniem; 5-20 5-15
zgi´cia, wyprostu i stopnia zachowania ruchów obrotowych
21
przy ocenie stopnia zaburzeł
czynnoĘci kciuka naleÅ»y braç pod uwag´
20
przedramienia:
przede wszystkim zdolnoĘç przeciwwstawienia i chwytu
a) przy niemoÅ»noĘci zgi´cia do 900; 5-30 1-25
136. Utraty w obr´bie kciuka:
b) przy moÅ»liwoĘci zgi´cia ponad kÄ…t prosty; 1-20 1-15
a) utrata opuszki; 1-5 1-3
20
wszelkie inne uszkodzenia w obr´bie stawu "okciowego, poza w/w,
b) utrata paliczka paznokciowego; 1-10 1-8
naleÅ»y oceniaç wg poz. 118-120 niniejszej tabeli
c) utrata paliczka paznokciowego z cz´Ä˜ciÄ… paliczka podstawowego
121 Cepowy staw "okciowy - w zaleŻnoĘci od stopnia wiotkoĘci
(do 2/3 d"ugoĘci paliczka); 5-15 5-10
i stanu mi´Ä˜ni 10-30 5-25
d) utrata paliczka paznokciowego i paliczka podstawowego poniŻej
122. Uszkodzenie stawu "okciowegopowik"Ä…ne przewlek"ym
2/3 d"ugoĘci lub utrata obu paliczków bez koĘci Ęródr´cza; 10-20 5-10
stanem zapalnym, przetokami, cia"ami obcymi itp. ocenia
e) utrata obu paliczków z koĘciÄ… Ęródr´cza; 15-30 10-25
si´ wg poz. 118-121 niniejszej tabeli, zwi´kszajÄ…c stopnieÅ‚

137. Wszelkie inne uszkodzenia w obr´bie kciuka (blizny,
sta"ego lub d"ugotrwa"ego uszczerbku o 1-5 1-5
uszkodzenia Ęci´gien, zniekszta"cenia, przykurcze stawów,
prawe lewe zesztywnienie, zmiany troficzne, czuciowe itp.) powodujÄ…ce:
Cz´Ä˜ç XII (F) - PRZEDRAMIó
a) ograniczenie funkcji; 1-10 1-8
123. Z"amania w obr´bie dalszych nasad jednej lub obu koĘci
b) znaczne ograniczenie funkcji; 5-20 5-15
przedramienia, powodujące ograniczenia ruchomoĘci
c) upoĘledzenie funkcji graniczÄ…ce z nast´pstwami utraty kciuka; 15-30 10-25
nadgarstka i zniekszta"cenia - zaleŻnoĘci od stopnia zaburzeł
:
prawy lewy
Cz´Ä˜ç XIII (B) - PALEC WSKAZUJŃCY
a) ze zniekszta"ceniem Ęredniego stopnia; 1-15 1-10
b) ze znacznym zniekszta"ceniem, duŻym ograniczeniem ruchomoĘci
138. Utraty w obr´bie palca wskazujÄ…cego:
i zmianami wtórnymi (troficzne, krąŻeniowe itp.); 10-25 5-20
a) utrata opuszki; 1-5 1-3
124. Z"amania trzonów jednej lub obu koĘci przedramienia
b) utrata paliczka paznokciowego; 1-7 1-5
- w zaleŻnoĘci od przemieszczeł
, zniekszta"ceł
i zaburzeł

c) utrata paliczka paznokciowego z 1/3 dalszą paliczka Ęrodkowego; 5-8 1-5
czynnoĘciowych:
d) utrata paliczka paznokciowego i Ęrodkowego powyŻej 1/3; 5-12 5-10
a) ze zniekszta"ceniem i zaznaczonymi zaburzeniami funkcji; 1-15 1-10
e) utrata trzech paliczków; 8-17 5-15
b) ze znacznym zniekszta"ceniem, duŻym ograniczeniem ruchomoĘci
f) utrata palca wskazujÄ…cego z koĘciÄ… Ęródr´cza; 15-23 10-20
i zmianami wtórnymi (troficzne, krąŻeniowe itp.); 10-35 5-30
139. Wszelkie inne uszkodzenia w obr´bie palca wskazujÄ…cego (blizny,
125. Staw rzekomy koĘci promieniowej 10-30 5-25
uszkodzenia Ęci´gien, zniekszta"cenia, przykurcze stawów,
126. Staw rzekomy koĘci "okciowej 5-20 1-15
zesztywnienie, zmiany troficzne, czuciowe itp.) powodujÄ…ce:
127. Brak zrostu, staw rzekomy obu koĘci przedramienia 20-40 15-35
a) ograniczenie funkcji - w zaleŻnoĘci od stopnia; 1-8 1-5
128. Uszkodzenia przedramienia powik"ane przewlek"ym
b) znaczne ograniczenie funkcji - w zaleŻnoĘci od stopnia; 5-12 3-10
zapaleniem koĘci, przetokami, obecnoĘcią cia" obcych,
c) bezuzytecznoĘç palca graniczÄ…ca z utratÄ… wskaziciela; 17 15
ubytkiem tkanki kostnej i zmianami neurologicznymi,
ocenia si´ wg poz. 123-127 niniejszej tabeli, zwi´kszajÄ…c
prawy lewy
Cz´Ä˜ç XIII (C) - PALEC TRZECI, CZWARTY I PIŃTY
stopnieł
uszczerbku w zaleŻnoĘci od stopnia powik"ał
1-15 1-15
129. Utrata koł
czyny w obr´bie przedramienia - w zaleÅ»noĘci 140. Utrata ca"ego paliczka lub cz´Ä˜ci paliczka:
a) palca trzeciego i czwartego - za kaŻdy paliczek; 2,5 2
od charakteru kikuta i jego przydatnoĘci do oprotezowania 50-65 45-60
b) palca piątego - za kaŻdy paliczek; 1 1
130. Utrata przedramienia w sÄ…siedztwie stawu nadgarstkowego 55 50
141. Utrata palców III-go, IV-go lub V-go z koĘciÄ… Ęródr´cza 10-12 5-8
142. Wszelkie inne uszkodzenia w obr´bie palców II-go, IV-go lub V-go
prawe lewe
Cz´Ä˜ç XII (G) - NADGARSTEK
(blizny, uszkodzenia Ęci´gien, zniekszta"cenia, przykurcze stawów,
zesztywnienie zmiany troficzne, czuciowe itp.) powodujÄ…ce: 22
131. Ograniczenie ruchomoĘci w obr´bie nadgarstka
a) ograniczenie funkcji palca - w zaleŻnoĘci od stopnia; 1-2 1-1,5
w nast´pstwie jego uszkodzeÅ‚
(skr´cenie, zwichni´cia,
b) znaczne ograniczenie funkcji palca-w zaleŻnoĘci od stopnia; 1-4 1-3
z"amiania koĘci nadgarstka, martwice aseptycznetych koĘci)
c) bezuÅ»ytecznoĘç palca graniczÄ…ca z utratÄ…; 5-7 3-5
- w zaleŻnoĘci od ustawienia, zakresu ruchów, objawów
22
przy uszkodzeniach obejmujÄ…cych wi´kszÄ… liczb´ palców, globalna ocena musi
bólowych i troficznych oraz funkcji palców:
byç niÅ»sza niÅ» ca"kowita utrata tych palców i odpowiadaç stopniowi uÅ»ytecznoĘci
a) ograniczenie ruchomoĘci; 1-10 1-8
r´ki. Uszkodzenie obejmujÄ…ce wszystkie palce z pe"nÄ… utratÄ… uÅ»ytecznoĘci r´ki
nie mogÄ… przekroczyç dla r´ki prawej 55% a dla r´ki lewej 50%!
b) ograniczenie ruchomoĘci duŻego staopnia; 5-20 5-15
5
Procent (%) Procent (%)
sta"ego lub sta"ego lub
Rodzaj uszkodzenia cia"a Rodzaj uszkodzenia cia"a
d"ugotrwa"ego d"ugotrwa"ego
uszczerbku uszczerbku
Cz´Ä˜ç XIV - USZKODZENIE KOÄ„CZYNY DOLNEJ 156. Trwa"e ograniczenie ruchomoĘci stawu kolanowego
w nast´pstwie uszkodzeÅ‚
samego stawu (uszkodzenia
Cz´Ä˜ç XIV (A) - BIODRO
wi´zad"owe, torebkowe, "Ä…kotek, koĘci tworzÄ…cych staw
kolanowy itd.) - w zaleŻnoĘci od charakteru przykurczu
143. Utrata koł
czyny dolnej przy wy"uszczeniu jej w stawie
i zakresu ubytku funkcji:25
biodrowym lub odj´cie w okolicy podkr´tarzowej 70 - 85
a) utrata ruchomoĘci w zakresie 1800-1400 za kaŻde 20 ubytku ruchu; 1
144. Przykurcze i ograniczenie ruchów w stawie biodrowym
b) utrata ruchomoĘci w zakresie 1400-900 za kaŻde 50 ubytku ruchu; 1
w nast´pstwie uszkodzeÅ‚
tkanek mi´kkich
c) utrata ruchomoĘci w zakresie 900-300 za kaŻde 100 ubytku ruchu; 1
i w zaleŻnoĘci od stopnia 1 - 25
25
fizjologiczny zakres ruchów przyjmuje si´ w granicach 300-1800
145. Zesztywnienie stawu biodrowego - w zaleŻnoĘci
157. Inne nast´pstwa uszkodzeÅ‚
kolana: skrócenie koł
czyny,
od ustawienia i wtórnych zaburzeł
statyki i dynamiki:
zaburzenia osi stawu (koĘlawoĘç, szpotawoĘç, ruchomoĘç
a) w ustawieniu czynnoĘciowo korzystnym; 10 - 35
patologiczna), dolegliwoĘci przewlek"e zapalne, zapalenia
b) w ustawieniu czynnoĘciowo niekorzystnym; 20 - 60
ropne, cia"a obce, przetoki itp. - w zaleŻnoĘci od stopnia. 1 - 20
146. Inne nast´pstwa uszkodzeÅ‚
stawu biodrowego (zwichni´ç,
158. Utrata koł
czyny na poziomie stawu kolanowego 65
z"amał
bliŻszej nasady koĘci udowej, z"amał
szyjki, z"amał

przezkr´taÅ»owych i podkr´taÅ»owych, z"amaÅ‚
kretarzy itp.)
Cz´Ä˜ç XIV (D) - PODUDZIE
- w zaleŻnoĘci od zakresu ruchów, przemieszczeł
, skrócenia,
zniekszta"ceł
oraz dolegliwoĘci subiektywnych: 159. Z"amanie koĘci podudzia-w zaleŻnoĘci od zniekszta"cenia,
a) ze zmianami miernego stopnia; 1 - 20 przemieszczenia, powik"ał
wtórnych, zmian troficznych
b) ze zmianami duŻego stopnia; 15 - 40 i czynnoĘciowych koł
czyny itp.:
c) z bardzo ci´Å»kimi zmianami miejscowymi i dolegliwoĘciami wtórnymi a) ze zmianami lub skróceniami do 4 cm; 1 - 15
(kregos"up, staw krzyŻowo-biodrowy, kolano itp.); 35 - 65 b) z duŻymi wtórnymi zmianami lub ze skróceniem od 4 do 6 cm; 15 - 25
147. Przykurcze i zesztywnienia powik"ane przewlek"ym c) ze skróceniem powyŻej 6 cm lub bardzo rozleg"ymi zmianami
zapaleniem tkanki kostnej, z przetokami, cia"ami obcymi itp. wtórnymi i dodatkowymi powik"aniami w postaci przewlek"ego
ocenia si´ wg poz. 143-146 niniejszej tabeli, zwi´kszajÄ…c zapalenia koĘci, przetok, zmian troficznych skóry z owrzodzeniami,
23
stopieł
uszczerbku w zaleŻnoĘci od rozmiarów powik"ał
1 - 15 stawów rzekomych, ubytków kostnych i zmian neurologicznych; 25 - 50
23
jako wynik urazowego uszkodzenia biodra zg"aszane sÄ… cz´sto nastepujÄ…ce
160. Izolowane z"amanie strza"ki (oprócz kostki bocznej) 1 - 3
zmiany chorobowe: krwiopochodne ropne zapalenie koĘci, gruęlica
161. Uszkodzenie tkanek mi´kkich podudzia, uszkodzenia Ęci´gna
kostno-stawowa, nowotwory, martwice aseptyczne koĘci, biodro szpotawe
Achillesa i innych Ęci´gien - zaleÅ»nie od rozleg"oĘci
dorastajÄ…cych i inne zniekszta"cenia powodujÄ…ce zaburzenia statyki.
uszkodzenia, zaburzeł
czynnoĘciowych i zniekszta"ceł
stopy 1 - 20
Przy tego rodzaju stanach chorobowych naleÅ»y szczególnÄ… uwag´ zwracaç
162. Utrata koł
czyny w obr´bie podudzia - w zaleÅ»noĘci
na istnienie zwiÄ…zku przyczynowego mi´dzy tymi schorzeniami a wypadkiem.
od charakteru kikuta, d"ugoĘci, przydatnoĘci
Cz´Ä˜ç XIV (B) - UDO do oprotezowania i zmian wtórnych w obrebie koÅ‚
czyny:
a) przy d"ugoĘci kikuta do 8 cm mierząc od szpary stawowej; 60
148. Z"amanie koĘci udowej - w zaleŻnoĘci od zniekszta"ceł

b) przy d"uŻszych kikutach; 40 - 55
skrócenia, zaników mi´Ä˜niowych i ograniczenia ruchów
w stawach: Cz´Ä˜ç XIV (E) - STAWY SKOKOWE, STOPA
a) z nieznacznymi zmianami i skrócenie do 4 cm; 1 - 15
163. Ograniczenie ruchomoĘci i zniekszta"cenia w stawach
b) z miernymi zmianami i skróceniem do 6 cm; 15 - 30
skokowych (w nast´pstwie wykr´cenia, zwichni´cia,
c) ze skróceniem ponad 6 cm i ci´Å»kimi zmianami; 30 - 40
z"amania kosci tworzących staw, zranieł
, cia" obcych,
149. Staw rzekomy lub ubytki koĘci udowej uniemoŻliwiające
blizn itp.) - w zaleŻnoĘci od ich stopnia i dolegliwoĘci:
obciąŻenie koł
czyny - w zaleŻnoĘci od stopnia upoĘledzenia
a) bez zniekszta"ceł
; 1 - 15
funkcji, skrócenia zaburzeł
wtórnych 35 - 60
b) ze zniekszta"ceniem, upoĘledzeniem funkcji ruchowej i statycznej stopy; 15 - 25
150. Uszkodzenia skóry, mi´Ä˜ni, Ęci´gien (oparzenia, przeci´cia,
c) powik"ane przewlek"ym zapaleniem koĘci stawu, przetokami,
p´kni´cia podskórne, przepukliny mi´Ä˜niowe itp.)
martwicÄ… aseptycznÄ…, zmianami neurologicznymi itp.; 25 - 40
- w zaleŻnoĘci od zaburzeł
funkcji itp. 1 - 20
164. Zesztywnienie stawu skokowego - w zaleŻnoĘci od
151. Uszkodzenia duŻych naczył
, t´tniaki pourazowe
ustawienia stopy, zmian wtórnych i powik"ał
:
- w zaleŻnoĘci od stopnia wtórnych zaburzeł
troficznych 5 - 30
a) pod katem zbliŻonym do prostego; 5 - 20
152. Uszkodzenia uda powik"ane przewlek"ym ropnym zapaleniem
b) w innych ustawieniach czynnoĘciowo niekorzystnych; 15 - 40
koĘci, przetokami, cia"ami obcymi, skostnieniem
165. Z"amania koĘci pietowej lub skokowej z przemieszczeniem,
pozaszkieletowym i zmianami neurologicznymi ocenia si´
zniekszta"ceniem i innymi zmianami wtórnymi:
wg poz. 148-151 niniejszej tabeli, zwi´kszajÄ…c stopieÅ‚

a) miernego stopnia - zaleŻnie od wielkoĘci zaburzeł
czynnoĘciowych; 1 - 15
uszczerbku w zaleŻnoĘci od rozmiarów powik"ał
1 - 10
b) znacznego stopnia lub z powik"aniami - zaleŻnie od wielkoĘci
153. Uszkodzenia uda, powik"ane wspó"istniejącym uszkodzeniem
zaburzeł
czynnoĘciowych; 10 - 30
nerwu kulszowego ocenia si´ wg poz. 148-151 niniejszej tabeli,
166. Utrata koĘci pietowej lub kostkowej 20 - 40
zwiekszając uszczerbek w zaleŻnoĘci od rozmiarów
24 167. Uszkodzenia koĘci st´pu z przemieszczeniem,
uszkodzenia nerwu 5 - 65
24 zniekszta"ceniami i innymi zmianami wtórnymi:
"ączny stopieł
uszczerbku na zdrowiu ocenianego
a) miernego stopnia - zaleŻnie od wielkoĘci zaburzeł
czynnoĘciowych; 1 - 10
wg poz. 148-151 i 153 nie moÅ»e przekroczyç 70%
b) znacznego stopnia lub z powik"aniami - zaleŻnie od wielkoĘci zaburzeł
; 10 - 20
154. Utrata koł
czyny - zaleŻnie od d"ugoĘci kikuta i przydatnoĘci
168. Z"amania koĘci Ęródstopia z przemieszczeniem,
jego cech do oprotezowania 50 - 70
zniekszta"ceniem stopy:
Cz´Ä˜ç XIV (C) - KOLANO a) z"amania I lub V koĘci z wyraÄ™nym przemieszczeniem - w zaleÅ»noĘci
od stopnia zaburzeł
czynnoĘciowych; 1 - 15
155. Zesztywnienie stawu kolanowego:
b) z"amania II, III i IV koĘci Ęródstopia - w zaleŻnoĘci od stopnia
a) w pozycji fukcjonalnie korzystnej (1650-1800); 15 - 30
zaburzeł
czynnoĘciowych; 1 - 10
b) przy wi´kszych stopniach zgi´cia lub przy wyproĘcie stosuje si´
c) z"amanie trzech i wi´cej koĘci Ęródstopia - w zaleÅ»noĘci od zaburzeÅ‚

ocen´ wg lit. a), zwi´kszajÄ…c stopieÅ‚
uszczerbku za kaŻde
czynnoĘciowych; 5 - 20
40 odchylenia ponad granic´ 1650-1800 1
6
Procent (%) Tabela przyj´ta Uchwa"Ä… ZarzÄ…du z dnia 26 czerwca 2008 roku.
sta"ego lub
Rodzaj uszkodzenia cia"a
d"ugotrwa"ego
uszczerbku
Prezes ZarzÄ…du Wiceprezes ZarzÄ…du
169. Z"amania koĘci Ęródstopia powik"ane zapaleniem koĘci,
przetokami, wtórnymi zmianami troficznymi i zmianami
neurologicznymi ocenia si´ wg poz. 168 niniejszej tabeli,
zwi´kszajÄ…c uszczerbek w zaleÅ»noĘci od stopnia powik"aÅ‚
1 - 10
170. Inne uszkodzenia stopy pozostawiajÄ…ce zmiany bliznowe
i zniekszta"cające - w zaleŻnoĘci od stopnia upoĘledzenia
Alojzy Choda Jürgen Reiman
czynnoĘci 1 - 15
171. Utrata stopy w ca"oĘci 50
172. Utrata stopy na poziomie stawu Choparta 40
173. Utrata stopy w stawie Lisfranka 35
174. Utrata stopy w obr´bie koĘci Ęródstopia - zaleÅ»nie
od rozleg"oĘci utraty przedstopia i cech kikuta 15 - 30
Cz´Ä˜ç XIV (F) - PALCE STOPY
175. Utrata paliczka paznokciowego palucha 1 - 5
176. Utrata ca"ego palucha 7
177. Utrata wraz z koĘcią Ęródstopia-w zaleŻnoĘci od rozmiaru
utraty koĘci Ęródstopia 5 - 20
178. Utrata palców II-V cz´Ä˜ci lub ca"oĘci-za kaÅ»dy palec 1 - 2
179. Utrata V palca wraz z koĘcią sródstopia - zaleŻnie
od wielkoĘci utraty koĘci Ęródstopia 1 - 10
180. Utrata palców II-IV z koĘcią Ęródstopia - zaleŻnie
od wielkoĘci utraty koĘci Ęródstopia, za kaŻdy palec 1 - 5
181. Inne uszkodzenia i zniekszta"cenia palców - w zaleŻnoĘci
od stopnia upoĘledzenia funkcji 1 - 5
Cz´Ä˜ç XV - PORAÚENIE LUB NIEDOW¸ADY
prawy lewy
POSZCZEGÓLNYCH NERWÓW OBWODOWYCH
182. Uszkodzenie cz´Ä˜ciowe i ca"kowite - w zaleÅ»noĘci
26
od stopnia zaburzeł
:
a) nerwu przeponowego poniŻej jego po"ączenia z nerwem
podobojczykowym; 5-15 5-15
b) nerwu piersiowego d"ugiego; 5-15 5-10
c) nerwu pachowego; 15-25 10-20
d) nerwu mi´Ä˜niowo-skórnego; 10-25 5-20
e) nerwu promieniowego powyÅ»ej odejĘcia ga"Ä…zki do mi´Ä˜nia
trójg"owego ramienia; 15-45 5-35
f) nerwu promieniowego poniÅ»ej odejĘcia, ga"Ä…zki od mi´Ä˜nia
trójg"owego ramienia; 10-30 5-25
g) nerwu promieniowego nad wejĘciem do kana"u mi´Ä˜nia
odwracacza przedramienia; 5-25 5-15
h) nerwu promieniowego po wyjĘciu z kana"u mi´Ä˜nia odwracacza
przedramienia; 5-15 1-10
i) nerwu poĘrodkowego w zakresie ramienia; 10-40 5-30
j) nerwu poĘrodkowego w zakresie nadgarstka; 5-25 5-15
k) nerwu "okciowego; 10-30 5-20
l) splotu barkowego cz´Ä˜ci nadobojczykowej (górnej); 15-25 10-20
") splotu barkowego cz´Ä˜ci podobojczykowej (dolnej); 25-45 20-40
m) pozosta"ych nerwów odcinka szyjno-piersiowego; 1 - 15
n) nerwu zas"onowego; 5 - 15
o) nerwu udowego; 10 - 30
p) nerwów poĘladkowych (górnych i dolnych); 10 - 20
q) nerwu sromowego wspólnego; 5 - 25
r) nerwu kulszowego przed podzia"em na nerw piszczelowy
i strza"kowy (norm´ w wysokoĘci ponad 50% stosowaç tylko przy
nieuleczalnych owrzodzeniach); 20 - 60
s) nerwu piszczelowego - (norm´ w wysokoĘci ponad 30% stosowaç
tylko przy nieuleczalnych owrzodzeniach); 10 - 40
t) nerwu strza"kowego; 10 - 20
u) splotu l´dÄ™wiowo-krzyÅ»owego; 40 - 70
z) pozosta"ych nerwów odcinka l´dÄ™wiowo - krzyÅ»owego; 1 - 10
26
wg poz 182 niniejszej tabeli ocenia si´ tylko uszkodzenia nerwów
obwodowych. W przypadkach wspó"istnienia uszkodzeł
kostnych,
mi´Ä˜niowych i nerwowych naleÅ»y stosowaç ocen´ wg poz.
dotyczÄ…cych uszkodz´Å‚
koł
czyn górnych i dolnych.
183. Kauzalgie potwierdzone obserwacją szpitalną - w zaleŻnoĘci
od stopnia zmian troficznych i nasilenia bólów 20 - 50
7
NOTATKI
SIGNAL IDUNA Polska Towarzystwo Ubezpieczeł
S.A.
ul. Jasna 14/16a, 00-041 Warszawa, tel. [phone]
e-mail: [e-mail], www.signal-iduna.pl
SIP-0020