Wrocław, dnia 8.01.2015r.
Ćwiczenie projektowe
z
Instalacji wodociągowych i
kanalizacyjnych 2
Prowadząca: Wykonała:
dr inż. Sebastian Englart Magdalena Grabowska 193482
Rok: III
Zajęcia: czwartek 9.15-11.00
Rok ak.: 2014/2015
1. Opis techniczny
1.1. Podstawa opracowania
Podstawą opracowania jest temat wydany przez prowadzącą zajęci projektowe, normy PN-84 B-01701;
PN-92 B-01706
1.2. Zakres opracowania
Zakresem projektu jest wykonanie instalacji wody zimnej, wody ciepłej, instalacji kanalizacyjnej dla domu
jednorodzinnego. Określenie wymaganego ciśnienia w miejscu przyłączenia instalacji wodociągowej do
sieci.
1.3. Założenia projektowe
Rzędna terenu w sąsiedztwie budynku to 158,00 m.n.p.m. Budynek jest usytuowany 5,10 m od granicy
działki.
I. Sieć wodociągowa zewnętrzna ma średnicę 150 mm, jest wykonana z żeliwa. Zagłębienie rurociągu
to 2,8 m. Odległość od granicy działki to 1,60 m.
II. Zaprojektowano sieć kanalizacyjną ogólnospławną. Kanał sanitarny o średnicy 500 mm jest
wykonany z PVC i ma spadek 5 promili. Zagłębienie rurociągu to 2,40 m. Odległość od granicy
działki to 3,30 m.
III. Instalacje wewnętrzne: instalacja wodociągowa wykonana jest z PVC-C, instalacja kanalizacyjna z
tworzywa sztucznego. Straty ciśnienia w węz
le przygotowania c.w.u.=8,8 kPa.
1.4. Opis rozwiązania projektowanych instalacji
1.4.1. Instalacja wodociągowa
Parametry sieci zewnętrznej opisane w poprzednim punkcie. Przyłącze wodociągowe wchodzi do budynku
wykonane jest z rur "40x3,7 PEHD 80 SDR 11 firmy Pipelife i prowadzone jest ze spadkiem 0,4%. W celu
połączenia przyłącza z wodociągiem dobrano opaskę do nawiercania HAWLE z odejściem gwintowanym do rur
żeliwnych o wymiarach DN=150mm. Dobrano zasuwę klinową firmy Danfoss S-2151 o średnicy DN40. Dobrano
obudowę teleskopową S-1850 firmy Danfoss. Dobrano skrzynkę uliczną okrągłą, dużą S-1840 firmy Danfoss.
1) Instalacja wody zimnej
Po wejściu wody do budynku zainstalowano wodomierz skrzydełkowy jednostrumieniowy typu JS 3,5 firmy
PowoGaz SA o średnicy DN=25 i stratach ciśnienia 12 kPa. Dobrano zawór antyskażeniowy EA-RV 277, R1 
firmy Honeywell o stratach ciśnienia=4,2 kPa. Dobrano filtr F76S,R1  firmy Honeywell o stratach ciśnienia 7,5
kPa. Rury w piwnicy prowadzonę są 30 cm pod stropem. Rury są wykonane z PVC-C a ich średnice są podane w
tabeli 3. Woda do kolejnych kondygnacji rozprowadzona jest w dwóch pionach, które umiejscowione są w
szachtach instalacyjnych.
2) Instalacja wody ciepłej
Instalacja wody ciepłej jest wykonana z tego samego materiału co woda zimna. Woda ciepła jest
przygotowywana w podgrzewaczu, który znajduje się w piwnicy. Strata ciśnienia na podgrzewaczu wynosi 8,8
kPa. Woda rozprowadzana jest do dwóch pionów równolegle do wody zimnej. Przewody w pomieszczeniach
idą jeden nad drugim a rury z wodą ciepłąj są prowadzone wyżej niż wody zimnej. Najbardziej niekorzystnym
punktem jest wanna na piętrze. Straty ciśnienia wychodzą większe na instalacji wody ciepłej i wynoszą 70,7
kPa.
1.4.2 Instalacja kanalizacji sanitarnej
Instalacja kanalizacyjna zewnętrzna opisana jest w punkcie 1.3. Instalacja wewnętrzna wykonana jest z PVC a
średnice podane są w tabeli 5 i 6 i 7. Kanalizacja rozprowadzona jest w systemie I z niewentylowanymi
podejściami i wentylowanymi pionami. Na każdym pionie w piwnicy umieszczone są czyszczaki rewizyjne w
odległości 30 cm od posadzki. Instalacja jest prowadzona pod ławą fundamentową i trafia najpierw do
studzienki rewizyjnej o DN 1000 wykonanej z bloków betonowych a następnie do studzienki kanalizacyjnej
wykonanej z bloków betonowych o DN 1500.
1.4.3. Kanalizacja deszczowa
Do odprowadznia wód opadowych z dachu zastosowano rynny w systemie BRYZA o DN100 firmy Cellfast.
Prowadzone są ze spadkiem 0,5% w kierunku pionów spustowych RS1 i RS2. Piony mają średnicę DN 90 mm.
Rury odpływowe z pionów mają DN=0,1 m i prowadzone są ze spadkiem 2%. Zainstalowane odgałęzienie o
spadku 45% do studzienki rewizyjnej.
2. Części obliczeniowa
2.1. Określenie zapotrzebowania wody dla budynku
Wymagane Normatywny wypływ
Punkt czerpalny ciśnienie wody Wypływ wody
Liczba
Rodzaj przyborów "pw qn wz qn cwu Łqn wz Łqn cwu
szt. Mpa dm3/s dm3/s dm3/s dm3/s
Wanna 2 0,1 0,15 0,15 0,3 0,3
Zlewozmywak 1 0,1 0,07 0,07 0,07 0,07
Umywalka 3 0,1 0,07 0,07 0,21 0,21
Płuczka zb. 2 0,05 0,13 0,26
Zmywarka 1 0,1 0,15 0,15
Pralka 1 0,1 0,25 0,25
1,24 0,58
Łqn+Łqcwu=
1,82
qn,wz  wypływ wody zimnej z punktu czerpalnego, dm3/s,
qn,wc wypływ wody ciepłej z punktu czerpalnego, dm3/s,
"qn  suma wypływów wody z punktów czerpalnych, dm3/s,
pw  wymagane minimalne ciśnienie wypływu, kPa.
2.2. Dobór średnic przewodów i wyznaczanie strat ciśnienia na odcinkach
"
q l = 0,682 " ( q ) , - 0,14
Tabela 2. Współczynniki oporów miejscowych dla rur z PVC-C.
Tabela 3. Dobór średnic przewodów i wyznaczanie strat ciśnienia na odcinkach - woda zimna
Tabela 4. Dobór średnic przewodów i wyznaczanie strat ciśnienia na odcinkach - cwu
L długość odcinka, m
"qn  suma wypływów wody z punktów czerpalnych, dm3/s
qobl  obliczeniowy wypływ wody z punktów czerpalnych, dm3/s
Dxg  średnica rury i grubość, mm x mm
v  prędkość przepływu wody, m/s
R  jednostkowa liniowa strata ciśnienia, kPa/m,
"pl  liniowe straty ciśnienia, kPa, =
" = " , kPa
"ś  suma współczynników strat miejscowych
"pm  miejscowe straty ciśnienia, kpa
" = " " 9,81 , kPa
2 "
hg  różnica wysokości, m
"pc  całkowite straty ciśnienia, kPa
pwyp  wymagane minimalne ciśnienie wypływu, kPa
2.3. Wyznaczenie najniekorzystniej usytuowanego punktu czerpalnego -wanna na
piętrze
" Woda zimna
"pc=1+3+5+6+12+13+15+19+25+26 = 9,7 + 0,4 + 5,8 + 1,6 + 1,8 + 2,1 + 0,6 + 2,0 + 5,7 +3,9 +
2,9 +3,8 + 1,9 + 5,4=40,0 kPa
o Woda ciepła
"pc=1,3,4,8,9,13 + ("pw cwu)+(14,15,19,25,26) = 5,7 + 3,9 + 2,9 + 3,8 + 1,9 + 5,4 + 10,4 + 9,3 + 7,0 +
2,9 + 3,3 + 5,5= 70,7 kPa
Liczby symbolizują numery działek obliczeniowych, które znajdują się na drodze wody do
najniekorzystniej usytuowanego punktu czerpalnego.
2.4. Dobór armatury
a) Wodomierz
q25= 0,74 dm3/s =2,65 m3/h
przepływ umowny = q25 *2 = 5,31 m3/h
Dobrano wodomierz skrzydełkowy typu JS 3,5 firmy PowoGaz SA
DN 25 < DN 40
"p wod.=12 kPa
b) Filtr
Strumień przepływu na odcinku zestawu wodomierzowego
= q25= 0,74 dm3/s =2,65 m3/h
Średnica wodomierza DN25
Dobrano filtr do wody z płukaniem wstecznym typu F76S, R1  firmy Honeywell
Odczytano z katalogu stratę ciśnienia 0,075 bar =7,5 kPa
c) Zawór antyskażeniowy
Strumień przepływu na odcinku zestawu wodomierzowego
= q25= 0,74 dm3/s =2,65 m3/h
Dobrano zawór antyskażeniowy typu EA-RV 277, R1  firmy Honeywell
Odczytano stratę ciśnienia na zaworze:
"p ZA=0,042 bar =4,2 kPa
d) Zasuwa i osprzęt
Dobrano zasuwę klinową do przyłączy domowych S-2151 firmy Danfoss o DN 40 i współczynniku strat
miejscowych =0,2.
Dobrano obudowę teleskopową S-1850 firmy Danfoss i skrzynkę uliczną okrągłą dużą S-1840 firmy
Danfoss.
e) Inne
Dobrano opaskę do nawiercania Hacom z odejściem gwintowanym do rur żeliwnych o DN150mm.
2.5. Różnica wysokości między wodociągiem i najniekorzystniej usytuowanym punktem
czerpalnym
! = ( + ! ) - = (3,73 + 0,80)-(-2,80) = 7,33m
Gdzie:
 rzędna wodociągu, = - 2,80 m
 rzędna posadzki na I piętrze, = 3,73m
!  wysokość montażu najniekorzystniej usytuowanego przyboru sanitarnego na I piętrze ,
! = 0,80m
2.6. Wyznaczenie wymaganego ciśnienia dla budynku
pWYM=hg*g+""pc+("pw cwu)+pw+ " + "pZA+"pF
hg  różnica geometrycznej wysokości pomiędzy wodociągiem i najniekorzystniej
usytuowanym punktem czerpalnym instalacji, mH2O
g  przyspieszenie ziemskie, 9,81m/s2
""pc  suma strat ciśnienia od wodociągu do najniekorzystniej usytuowanego punktu
czerpalnego w instalacji, kPa
"pw cwu  strata ciśnienia w układzie przygotowania ciepłej wody użytkowej, kPa
pw  ciśnienie wymagane przed punktem czerpalnym, dla wanny 100kPa
"  strata ciśnienia na wodomierzu, kPa
"pF  strata ciśnienia na filtrze, kPa
"pZA  strata ciśnienia na zaworze antyskażeniowym, kPa
pWYM=7,33 * 9,81+40,0+8,8 +100+12+7,5+4,2=244,4 kPa
Wymagane ciśnienie wody dla budynku wynosi 244,4 kPa
2.7. Wymiarowanie Instalacji kanalizacyjnej
= "
Qww  natężenie przepływu ścieków, dm3/s
K  współ. częstości dla budynków mieszkalnych wynosi 0,5
DU  przepływ charakterystyczny
o Pion I
Podejścia pojedyncze:
Tabela 5.
Urząd. lub przybór ilość DU [l/s] DN [m] imin
Zlewozmywak (Zz) 1 0,8 0,05
2%
Zmywarka 1 0,8 0,05
"= 1,6 l/s
Podejścia zbiorowe:
Zz+Z "DU=1,6
Qww= K " = 0,5 " "1,6 = 0,63 l/s;
"
Ponieważ Dumax=0,8 l/s więc Qww = 0,8
DN=0,05 m Qww(obl)Średnica dla pionu PI:
"DU = 1,6 l/s
Qww=0,8 l/s stąd przyjeto DN 0,07m na podstawie tab. 11 w PNEN 12056-2
o Pion II
Podejścia pojedyncze:
Tabela 6.
Urządz. lub przybór ilość DU [l/s] DN [m] imin
Wanna (W) 2 0,8 0,05
Umywalka (U) 2 0,5 0,05
2%
Miska ustępowa
(Mu) 2 2,5 0,10
"= 7,6 l/s
Podejścia zbiorowe:
"DU=1,3
W+U Qww= K " = 0,5 " "1,3 = 0,57 l/s;
"
Ponieważ Dumax=0,8 l/s => Qww=0,8 l/s; DN=0,05 m
"DU=3,8
W+U+Mu Qww= K " = 0,5 " "3,8 = 0,97 l/s;
"
Ponieważ Dumax=2,5 l/s => Qww=2,5 l/s; DN=0,10 m
Średnica dla pionu P II:
"DU = 7,6 l/s
Qww=1,38 l/s
Ponieważ Dumax=2,5 l/s => Qww=2,5 l/s;
stąd średnicę pionu II przyjęto 0,10 m
2.6.1. Dobór średnic podejść zbiorowych:
Tabela7. Dobór średnic dla przewodów odpływowych
rzędna
terenu=158
m npm
odc "DU [l/s] DUMAX Qww[l/s] DN [m] i [%] L[m] Rp [m npm] Rk [m npm]
PII - Tr 3 7,6 2,5 2,5 0,10 2 3,47 158,18 156,11
P - Tr 4 0,8 0,8 0,8 0,07 2 0,94 156,16 156,14
U - Tr 4 0,5 0,5 0,5 0,07 2 0,20 156,15 156,14
Tr4 - Tr 3 1,3 0,8 0,8 0,07 2 1,33 156,14 156,11
Tr3 - Tr 2 8,9 2,5 2,5 0,10 2 4,30 156,11 156,02
PI - Tr 2 1,6 0,8 0,8 0,10 2 1,89 156,06 156,02
Wp1 - Tr 1 1,5 1,5 1,5 0,07 2 0,27 156,02 156,00
Tr 2 - Tr 1 10,5 2,5 2,5 0,10 2 0,90 156,02 156,00
Tr 1 - St 1 12,0 2,5 2,5 0,10 2 3,72 156,00 155,93
2.7. Kanalizacja deszczowa:
Powierzchnia dachu A : 180 m2
Powierzchnia dachu Ap odwadniana przez pion RS1
Ap1 = 60,87 m2
Powierzchnia dachu Ap odwadniana przez pion RS2
Ap2 = 66,75 m2
Ap3 = 52,32 m2
Do odprowadzenia wód opadowych z dachu zastosowano rynny w systemie BRYZA 100 o
średnicy 100mm firmy Cellfast prowadzone ze spadkiem 0,5% w kierunku pionu spustowego
RS1, RS2 i RS3.
o Wyznaczenie obliczeniowego natężenia przepływu ścieków dla jednego pionu:
Gdzie:
r- natężenie opadów atmosferycznych [l/(s" )], rzyjęto = 0,03
A- Efektywna powierzchnia dachu [ ]
C- Współczynnik spływu, przyjęto C=1,0
Qr2=C*Ap2*r= 60,87"0,03=1,83l/s
Qr2=C*Ap2*r= 66,85"0,03=2,01l/s
Qr3=C*Ap2*r= 52,32"0,03=1,57l/s
Dobrano średnicę rur spustowych 90 mm wg katalogu systemu
rynnowego BRYZA.
o Dobór średnic dla przewodów odpływowych:
Dla odcinków RS1-St1 lub RS2  St1 oraz RS3-St1 dobrano średnicę DN 0,1 ze spadkiem 2% .
Dla DN 0,1m i spadku i=2% odczytano = 5,9l/s oraz v=1,1 m/s przy wypełnieniu h/d=70%.
2.8. Kanalizacja ogólnospławna
Wyznaczenie obliczeniowego natężenia przepływu ścieków ogólnych i dobór średnicy przykanalika
(odcinek St1 )
Qt=Qww+Qr1+ Qr2+Qr3=2,5+1,83+2,01+1,57 =7,91 dm3/s
dobrano rurę o średnicy DN 0,15m prowadzoną ze spadkiem 2%