lipiec-sierpień 2010
lipiec-sierpień 2010
instalacje gazowe
42
Co warto zrobić
przed rozpoczęciem montażu?
Wiele warsztatów montujących instalacje gazowe od wielu lat zapomina o pod-
stawowych procedurach, które powinny zostać wykonane jeszcze przed rozpoczę-
ciem montowania instalacji gazowej w samochodzie klienta.
Ustalenie z właścicielem pojazdu wszel- od wielu czynników, np. sprawności ukła-
kich wątpliwości montażowych i podpisa- du zapłonowego, prawidłowej pracy sondy
nie protokołu przyjęcia czy sprawdzenie lambda, szczelności układu wydechowego
stanu technicznego samochodu nie tylko i dolotowego itp.
pod względem wgnieceń czy zarysowań, W przypadku niepoprawnej pracy silnika,
ale również poprawnej pracy silnika, czę- analizator będzie wskazywał wartości odbie-
sto zostaje zaniechane. Każdy montaży- gające od normy. Spowoduje to stanowcze
sta wie, że niesprawny układ zapłonowy pogorszenie parametrów pracy silnika, któ-
po zamontowaniu instalacji gazowej daje re będzie się objawiało spadkiem osiągów,
się szczególnie we znaki.  Pan Kowalski , zwiększonym zużyciem paliwa, inną barwą
który "zamontował gaz" w samochodzie za- spalin, a szczególnie będzie to dostrzegal-
czął narzekać, że wcześniej nie miał pro- ne przy pracy silnika na zasilaniu gazowym.
blemów jeżdżąc na benzynie, a świece Aby analiza spalin przebiegła poprawnie,
Adam Skrzypko, specjalista ds. technicznych
miał sprawne i to jest wina instalacji gazo- muszą być spełnione pewne kryteria, bez
w firmie AC Spółka Akcyjna
wej lub powstaniem usterki obwinia warsz- których analizator nie będzie w stanie po-
tat. Aby uniknąć tego typu nieprzyjemności, prawnie odczytać składu mieszanki wyloto-
wystarczy jedynie poświęcić kilka minut na wej. Podstawowym warunkiem poprawnych tlenków azotu. Poprawne wartości poszcze-
sprawdzenie czy stan silnika nie dobiega od danych na analizatorze jest szczelny ko- gólnych związków chemicznych w spali-
normy, ustalić szczegóły montażu i zakoń- lektor wydechowy. Każde najmniejsze nie- nach określają europejskie normy emisji
Natomiast uboga wartość tego gazu może tuacjach może doprowadzać do wypalania
świadczyć o nieszczelności układu wyloto- zaworów. Im więcej tlenu, tym większe ob-
wego, uszkodzeniu katalizatora lub niepra- ciążenie cieplne silnika.
widłowej pracy sondy lambda.
Tlen O2, jak każdemu wiadomo, po-
Wykorzystanie testera diagno-
trzebny jest do życia, natomiast w diagno-
stycznego OBDII/EOBD do oceny
styce technicznej silnika na podstawie jego
zawartości w spalinach służy do wykrycia stanu technicznego silnika
nieszczelności w układzie dolotowym lub Samochody wyposażone w system sa-
wylotowym. modiagnozy są w stanie informować na
NOx, czyli tlenki azotu, są pomocne do bieżąco o usterkach występujących w sil-
sprawdzenia poprawności działania katali- niku. W przypadku nieprawidłowego dzia-
Przyjęcie samochodu do montażu instalacji LPG.
zatora. Są to gazy trujące dla środowiska łania któregoś z elementów pojazdu, głów-
i samochody z niesprawnym katalizatorem nie silnika, system rejestruje to zdarzenie
lub te, które go nie mają, emitują zwiększo- i w postaci kodu błędu zapisuje w pamięci
ne ilości tych związków. Ich ilość w spali- komputera. System diagnostyki pokładowej
czyć to wspólnym sporządzeniem protoko- szczelności będą wpływać na współczynnik spalin, czyli tzw. EURO. Aktualnie obowią- nach szczególnie wzrasta, kiedy spalana standardu OBD II przeprowadza w sposób
łu przyjęcia samochodu podpisanego przez lambda. Jeżeli nieszczelność będzie przed zującą w większości krajów Unii Europej- jest zbyt uboga mieszanka paliwowo-po- ciągły kontrolę np. procesu spalania, pracę
obie strony. miejscem umieszczenia sondy lambda, bę- skiej jest norma EURO IV dla samochodów wietrzna w komorze spalania. różnego rodzaju czujników (czujnik tlenu).
dzie się to odbijało nie tylko na błędzie po- od 2005 roku. Silnik sprawny technicznie Współczynnik lambda pozwala okre- Wszelkie niedogodności wykryte przez sa-
miaru analizatora, ale również niepopraw- powinien spełniać kryteria narzucone przez ślić czy spalanie odbywa się przy dobrym mochodowego automatycznego diagnostę
Ocena stanu technicznego silni-
nymi odczytami sondy, co przełoży się na normy spalin. Przybliżmy teraz symbole, stosunku powietrzno-paliwowym. Jeże- są przekazywane użytkownikowi przez kon-
ka na podstawie analizy spalin mieszankę paliwowo-powietrzną ustalaną które pojawiają się na analizatorach: HC, li współczynnik lambda utrzymywany jest trolkę MIL umieszczoną na desce rozdziel-
Dokładne sprawdzenie stanu technicz- przez komputer benzynowy. Sprawdzenie NOx, CO, CO2, O2. W czym wartości tych w granicach 1 oznacza, że proporcja paliwa czej pojazdu.
nego silnika przed rozpoczęciem montażu spalin powinniśmy również wykonywać przy wielkości w ogóle mogą pomóc w diagno- do powietrza jest odpowiednia. Kiedy wy- W celu nieskomplikowanej diagnostyki
instalacji gazowej pozwoli w póz
niejszym dobrze nagrzanym silniku. Temperatura cie- zowaniu silnika? stępuje nadmiar powietrza w stosunku do technicznej silnika wystarczy wykorzystać
czasie uniknąć problemów z wadliwą pracą czy chłodzącej i oleju silnikowego powinna Węglowodory (HC) są to nic innego jak ilości dostarczonego paliwa ( >1) mówimy prosty tester diagnostyczny, która daje
silnika na zasilaniu LPG. Jednym ze spo- wynosić przynajmniej 80°C. Również istotny resztki niespalonego paliwa wydostajÄ…ce o mieszance ubogiej, natomiast w przypad- możliwość odczytania kodów bÅ‚Ä™dów oraz
sobów szybkiego zdiagnozowania popraw- jest szczelny układ dolotowy czy niezanie- się z komory spalania silnika. Ich nadmiar ku zbyt małej ilości powietrza w stosunku do podgląd parametrów bieżących. Do tych
nej pracy silnika jest analiza spalin przy po- czyszczony fi ltr powietrza, co będzie wpły- może świadczyć o złym spalaniu mieszanki benzyny mamy mieszankę bogatą ( <1). celów można wykorzystać np. skaner SXC
mocy analizatora, który powinien być na wać na ilość powietrza dostarczanego do w komorze spalania. Najczęstszą przyczy- W samochodach wyposażonych w katali- 1011 produkcji AC. Podłączamy się teste-
wyposażeniu warsztatów zakładających cylindra. Zapchany filtr  mniejszy przepływ, ną może być usterka układu zapłonowego zator potrójnego działania ten współczynnik rem przy wyłączonym zapłonie pod gniaz-
instalacje gazowe. Na podstawie wskazy- mniej powietrza, czyli mieszanka będzie za lub zbyt bogata mieszanka dostarczana do powinien być równy 1 ą 0,003. Jak to prze- do diagnostyczne pojazdu, po czym prze-
wanych wartości poszczególnych związków bogata, a w przypadku nieszczelnego ukła- cylindra. łożyć na diagnostykę silnika? Przykładowo, kręcamy kluczyk bez uruchamiania silnika
chemicznych w spalinach można szybciej du dolotowego  więcej powietrza, uboższa Dwutlenek węgla CO2 nie jest gazem mamy nieszczelny układ dolotowy silnika. i włączamy tester. Sprawdzenie stanu tech-
zlokalizować usterkę silnika, często nie- mieszanka. toksycznym, jednak jego pomiar może zna- Zasysane jest  lewe powietrze do kolektora nicznego sprowadza się do odczytania ko-
dostrzegalną, a wpływającą na poprawną Analizatory spalin są w stanie zrobić cząco pomóc w diagnozowaniu poprawnej ssącego. Zwiększenie ilości powietrza przy dów błędów. Błędy zapisywane przez sys-
pracę instalacji gazowej. Skład spalin wy- pomiary zawartości tlenu w spalinach, wę- pracy silnika. Jeżeli wyższa jest zawartość stałej ilości paliwa powoduje powstawanie tem diagnozy pojazdu są zapisywane jako
dostających się z silnika uzależniony jest glowodorów, tlenu i dwutlenku węgla oraz CO2 w spalinach, silnik pracuje efektywniej. mieszanki ubogiej, która w drastycznych sy- oczekujące lub zarejestrowane. W chwili
lipiec-sierpień 2010
lipiec-sierpień 2010
instalacje gazowe
43
pierwszego rozpoznania danego błędu jest lin nie odbiegają od normy oraz skaner dia-
on kwalifikowany jako oczekujący, który nie gnostyczny nie wykazał żadnych błędów,
zapala kontrolki MIL. Uruchamiany zosta- możemy przystąpić z klientem do spisania
je wówczas algorytm, którego zadaniem protokołu przyjęcia samochodu i rozpocząć
jest oszacowanie czy wystąpienie błędu proces montażu.
było spowodowane trwałym uszkodzeniem
elementu, czy była to chwilowa niedyspo-
Spisanie protokołu przekazania
zycja. Jeżeli okaże się, że błąd wywołany
został wadliwie działającym którymś ele- samochodu do warsztatu
mentem, zostaje on zakwalifikowany jako Klient podjeżdża swoim samochodem
błąd zarejestrowany. Wystąpienie błędu do warsztatu z zamiarem założenia insta-
w systemie OBD pojazdu będzie sugero- lacji gazowej po wcześniejszym umówieniu
wało usterkę, o której należy powiadomić się. Kierownik warsztatu proponuje mu pod-
klienta, przedstawiając póz
niejsze skutki zespoły, które może zamontować do jego
pracy silnika na gazie oraz zlikwidowanie auta, ustalajÄ… miejsce umieszczenia prze-
owej usterki. Å‚Ä…cznika benzyna/gaz, jaki typ zbiornika
Jeżeli samochód, w którym ma zostać i w którym miejscu klient życzy sobie wlew
zamontowana instalacja gazowa przeszedł tankowania. Na koniec ustalają ostateczną
test ze skutkiem pozytywnym, wartości spa- cenę, którą będzie musiał zapłacić za mon-
Analiza pracy silnika przy użyciu analizatora spalin.
taż. Zadowolony klient, że jego samochód na się wymiana zdań, jednak wszystko koń- Opisana sytuacja jest tylko przykładem,
już lada dzień będzie miał zamontowaną czy się spokojnie i bez ofiar. z jakim kiedyś się spotkałem w warsztacie,
instalację, opuszcza warsztat. Trwa mon- Każdy profesjonalny warsztat, który który takiego protokołu nie sporządził. Na-
taż. Wszystko idzie pięknie i ładnie, sztuka chce uniknąć tego typu nieprzyjemności leży pamiętać o podstawach przyjęcia sa-
zostaje wykonana z największym szacun- z klientami, powinien spisać protokół przy- mochodu, aby nie doprowadzać do nie-
kiem i starannością, po czym następuje re- jęcia samochodu. To jest tylko przykłado- przyjemnych sytuacji. Niestety, nie wszyscy
gulacja na trasie. Instalacja pracuje bez za- wa sytuacja, która skończyła się niegroz
- klienci sÄ… ugodowi, mili i sympatyczni.
rzutów. Wraca klient podekscytowany tym, nie i bez szkód dla warsztatu. Warsztat,
że już jego autko jez
dzi na gazie i wszyst- który spisał takowy protokół ma podkładkę, Adam Skrzypko,
ko jest z nim w porządku. Płaci ustaloną w przypadku gdyby klient znalazł uszkodze- specjalista ds. technicznych w firmie
kwotę, uściska kierownikowi dłoń i opusz- nie w samochodzie, którego wcześniej, jak AC Spółka Akcyjna
cza warsztat z uśmiechem. Po kilku dniach twierdzi, nie było lub nie spodobało mu się
piękna historia się kończy, kiedy oburzony miejsce umieszczenia wlewu, które wcze-
klient wraca do warsztatu z pretensją, że śniej zostało ustalone. Podpisany protokół
nie podoba mu siÄ™ miejsce umieszczenia jest tarczÄ… obronnÄ… przed tego typu klien-
wlewu tankowania. Jego znajomy, które- tami. Wiele profesjonalnych warsztatów ta-
go ostatnio spotkał, też założył gaz w takim kie protokoły sporządza przed przyjęciem
Sprawdzenie poprawności pracy silnika przy użyciu skanera diagnostycznego.
samy aucie, jednak wlew tankowania został pojazdu i ich właściciele mogą spać spo-
założony pod klapą wlewu benzyny. Zaczy- kojnie.