61990J0159.doc Niniejsze tłumaczenie wyroku jest wersją roboczą
Strona 1 z 6
Sprawa C-159/90
WYROK TRYBUNAA
U
z dnia 4 paz
dziernika 1991 r.*
The Society for the Protection of Unborn Children Ireland Ltd przeciwko
Stephenowi Groganowi i innym
wniosek o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym, skierowany przez
High Court, Dublin
Swoboda świadczenia usług  Zakaz rozpowszechniania informacji dotyczących klinik
przeprowadzających zabiegi dobrowolnego przerywania ciąży
w innych państwach członkowskich
W sprawie C-159/90
wniosek skierowany do Trybunału w trybie art. 177 Traktatu EWG przez High Court of Ireland
o wydanie, w sporze toczącym się przed tym sądem pomiędzy:
Society for the Protection of Unborn Children Ireland Ltd
a
Stephenem Groganem i innymi,
orzeczenia w trybie prejudycjalnym w sprawie wykładni art. 59-66 Traktatu EWG,
TRYBUNAA

w składzie: O. Due, prezes, G. F. Mancini, T. F. O Higgins, J. C. Moitinho de Almeida, G. C.
Rodríguez Iglesias, M. Díez de Velasco, prezesi izb, Sir Gordon Slynn, C. N. Kakouris, R.
Joliet, F. A. Schockweiler, F. Grévisse, M. Zuleeg i P. J. G. Kapteyn, sÄ™dziowie,
rzecznik generalny: W. Van Gerven,
sekretarz: D. Louterman, główny administrator,
po zapoznaniu się z pisemnymi uwagami przedłożonymi w imieniu:
 - Society for the Protection of Unborn Children Ireland Ltd, przez Jamesa O Reilly, SC
oraz Anthony ego M. Collinsa, barrister-at-law, działających według instrukcji Collins,
Crowley & Co., solicitors,
 - Grogana i iinych, reprezentowanych przez Mary Robinson, SC, oraz Seamusa
Woulfe a, barrister-at-law, działających według instrukcji Taylor & Buchalter, solicitors,
 - rządu irlandzkiego, przez występującego w charakterze pełnomocnika Louisa J.
Dockery, chief state solicitor oraz Dermota Gleesona, S.C. i Aindriasa O Caoimha,
barrister-at-law,
 - Komisji Wspólnot Europejskich, przez występującą w charakterze pełnomocnika Ka-
ren Banks, członka jej służb prawnych,
po wysłuchaniu uwag ustnych Society for the Protection of Unborn Children Ireland Ltd, re-
prezentowanej przez Jamesa O Reilly, SC oraz Shane a Murphy, barrister-at-law i pozwa-
nych w postępowaniu głównym, reprezentowanych przez Johna Rogersa, SC oraz Seamusa
Woulfe a, barrister-at-law, rzÄ…du irlandzkiego i Komisji na rozprawie w dniu 6 marca 1991 r.,
po wysłuchaniu opinii rzecznika generalnego na posiedzeniu w dniu 11 czerwca 1991 r.,
wydaje następujący
WYROK
1. Na mocy postanowienia z dnia 5 marca the Protection of Unborn Children Ireland
1990 r., które Trybunał otrzymał 23 maja Ltd (zwany dalej  SPUC ) przeciwko Ste-
1990 r., High Court of Ireland skierował do phenowi Groganowi oraz czternastoma
Trybunału trzy pytania na mocy art. 177 innymi członkami władz stowarzyszeń
Traktatu EWG w celu uzyskania orzecze- akademickich w zwiÄ…zku z rozpowszech-
nia w trybie prejudycjalnym w kwestii wy- nianiem na terenie Irlandii szczegóło-
kładni prawodawstwa wspólnotowego, w wych informacji dotyczących nazw i ad-
szczególności art. 60 Traktatu EWG. resów klinik w innym państwie członkow-
2. Pytania te zostały podniesione w postę- skim, w których przeprowadzane są za-
powaniu wniesionym przez Society for biegi medycznego przerywania ciąży.
*
Język postępowania angielski
61990J0159.doc Niniejsze tłumaczenie wyroku jest wersją roboczą
Strona 2 z 6
3. W Irlandii przerywanie ciąży było zawsze nik aborcyjnych w tym kraju oraz ich da-
zabronione, po pierwsze, na mocy prawa ne kontaktowe. Istnieje zgoda co do te-
zwyczajowego, a następnie ustawowo. go, że stowarzyszenia akademickie nie
Stosownymi obowiązującymi obecnie miały żadnych powiązań z klinikami w in-
postanowieniami są artykuły 58 i 59 nym państwie członkowskim.
Offences Against the Person Act (ustawy 7. We wrześniu 1989 r. SPUC zażądał od
w sprawie przestępstw przeciwko osobie) pozwanych, jako członków władz swych
z 1861 r., potwierdzone w Health (Family odpowiednich stowarzyszeń, zaprze-
Planning) Act [ustawie zdrowotnej (pla- stania publikowania informacji o cha-
nowanie rodziny)] z 1979 r. rakterze opisanym powyżej w roku
4. W referendum z 1983 r. przyjęto popraw- akademickim 1989/90. Wobec braku
kę konstytucyjną włączoną do art. 40, reakcji ze strony pozwanych SPUC
rozdział 3 konstytucji Republiki Irlandii, wniósł postępowanie przed High Court
podrozdział trzeci w następującym w sprawie wydania oświadczenia, iż
brzmieniu:  Państwo uznaje prawo niena- rozpowszechnianie takich informacji
rodzonych do życia i, z należytym po- jest niezgodne z prawem oraz w spra-
szanowaniem równego prawa do życia wie zakazu sądowego powstrzymują-
matki, gwarantuje w swym prawodaw- cego ich rozpowszechnianie.
stwie poszanowanie, oraz w zakresie, w 8. Na mocy wyroku z dnia 11 paz
dziernika
jakim jest to wykonalne, ochronÄ™ i do- 1989 r. High Court podjÄ…Å‚ decyzjÄ™ w
chodzenie tego prawa na mocy swego sprawie skierowania pewnych pytań do
ustawodawstwa. Trybunału Sprawiedliwości z wnioskiem
5. Zdaniem irlandzkich sądów (High Co- o wydanie orzeczenia w trybie prejudy-
urt, wyrok z dnia 19 grudnia 1986 r. i cjalnym na mocy art. 177 Traktatu EWG,
Supreme Court, wyrok z dnia 16 marca przed wydaniem orzeczenia w sprawie
1988 r., w sprawie The Attorney Gene- zakazu sądowego, o który wnioskował
ral at the relation of Society for the Pro- skarżący. Wniesiono odwołanie od tego
tection of Unborn Children Ireland Ltd wyroku, a następnie od dnia 19 grudnia
przeciwko Open Door Counselling Ltd i 1989 r. Supreme Court wydał wniosko-
Dublin Wellwoman Centre Ltd, Irish wany zakaz, jednak nie uchylił decyzji
Reports 1988 str. 593), pomoc kobie- High Court w sprawie skierowania pytań
tom ciężarnym w Irlandii w zakresie do Trybunału Sprawiedliwości, z wnio-
podróży zagranicznych podejmowa- skiem o wydanie orzeczenia w trybie pre-
nych w celu poddania się zabiegom judycjalnym. Ponadto każda ze stron
przerywania ciąży, inter alia poprzez in- miała możliwość zwrócenia się do High
formowanie ich co do nazw i adresów Court w celu zmiany decyzji Supreme
konkretnej kliniki lub klinik, w których Court w świetle orzeczenia w trybie pre-
wykonywane są zabiegi aborcyjne oraz judycjalnym, jakie wydać miał Trybunał
w zakresie sposobu kontaktowania się Sprawiedliwości.
z takimi klinikami jest zabroniona na 9. High Court uznał, jak już wskazał w
mocy art. 40 ust.3. akapit trzeci konsty- swym wyroku z dnia 11 paz
dziernika
tucji Republiki Irlandii. 1989 r., iż sprawa powoduje problemy
6. SPUC, skarżący w postępowaniu głów- w zakresie wykładni prawa wspólnoto-
nym, jest spółką zarejestrowaną zgodnie wego; dlatego też zawiesił postępowa-
z ustawodawstwem irlandzkim, której ce- nie i skierował do Trybunału Sprawie-
lem jest zapobieganie legalizacji przery- dliwości następujące pytania z wnio-
wania ciąży oraz afirmacja, ochrona i skiem o wydanie orzeczenia w trybie
promowanie życia ludzkiego od chwili prejudycjalnym:
poczęcia. W 1989/90 r. Stephen Grogan i  1. Czy zorganizowana działalność lub
pozostali pozwani w postępowaniu głów- proces przeprowadzania zabiegów usu-
nym byli członkami władz stowarzyszeń wania ciąży lub medycznego przerywa-
akademickich wydających pewne publi- nia ciąży są objęte definicją  usług okre-
kacje dla studentów. Publikacje te zawie- śloną w art. 60 Traktatu ustanawiającego
rały informacje o dostępności wykony- Europejską Wspólnotę Gospodarczą?
wanych zgodnie z prawem zabiegów 2. Wobec braku jakichkolwiek środków
przerywania ciąży w Zjednoczonym Kró- zapewniających zbliżenie ustawodawstw
lestwie, nazwy i adresy pewnej liczby kli- państw członkowskich w zakresie zorga-
61990J0159.doc Niniejsze tłumaczenie wyroku jest wersją roboczą
Strona 3 z 6
nizowanej działalności lub procesu prze- wydanie orzeczenia w trybie prejudycjal-
prowadzania zabiegów usuwania ciąży nym, jeśli w czasie jego złożenia proce-
lub medycznego przerywania ciąży, czy dura przed sądem zgłaszającym taki
państwo członkowskie może zakazać wniosek została już zakończona.
rozpowszechniania szczegółowych in- 13. W odniesieniu do tego postępowania,
formacji dotyczących nazw, adresów jeśli High Court zwrócił się z wnioskiem
oraz sposobu kontaktowania się z okre- do Trybunału w ramach postępowania
śloną kliniką lub klinikami w innym pań- incydentalnego, należy zauważyć, iż
stwie członkowskim, w którym wykony- Supreme Court wyraz
nie upoważnia go
wane są zabiegi usuwania ciąży? do zmiany zakazu wydanego w świetle
3. Czy na mocy prawa wspólnotowego orzeczenia w trybie prejudycjalnym, ja-
osobie w państwie członkowskim A przy- kie wydać ma Trybunał Sprawiedliwo-
sługuje prawo do określonych informacji ści. Jeśli zaś, z drugiej strony, wniosek
na temat nazw, adresów oraz sposobu o wydanie orzeczenia w trybie prejudy-
kontaktowania się ze specjalistyczną kli- cjalnym został złożony w ramach po-
niką lub klinikami w państwie członkow- stępowania głównego, High Court bę-
skim B, w którym wykonywane są zabiegi dzie musiał wydać decyzję dotyczącą
przerywania ciąży, jeśli wykonywanie za- istoty sprawy. Oznacza to, iż w każdym
biegów usuwania ciąży jest zabronione przypadku, zwracający się z wnioskiem
zarówno na mocy konstytucji, jak i prawa sąd powinien wydać decyzję, która mo-
karnego w państwie członkowskim A, głaby uwzględnić orzeczenie prejudy-
lecz jest ono na pewnych warunkach cjalne. Tak więc, sąd ten upoważniony
prawnie dozwolone w państwie człon- jest do przekazywania pytań Trybuna-
kowskim B? Å‚owi na mocy art. 177 Traktatu, a Try-
10. W celu pełniejszego zapoznania się z bunał jest sądem właściwym do ich
okolicznościami faktycznymi sprawy, rozpoznania.
przebiegiem postępowania oraz uwaga- 14. SPUC, ze swej strony, utrzymuje, iż w
mi przedstawionymi Trybunałowi, odsyła niniejszym postępowaniu nie powstaje py-
się do sprawozdania na rozprawę. Oko- tanie dotyczące prawa wspólnotowego,
liczności te zostały wzięte pod uwagę je- oraz że Trybunał powinien odmówić wy-
dynie w zakresie niezbędnym do podania dania orzeczenia w sprawie przekaza-
motywów orzeczenia. nych pytań. Po pierwsze, pozwani w po-
stępowaniu głównym nie rozpowszechnia-
Właściwość Trybunału li przedmiotowych informacji w ramach
11. W swych uwagach pisemnych Komisja żadnej działalności gospodarczej, co wy-
stwierdza, iż nie jest jasne, czy postano- klucza zastosowanie zasad Traktatu do-
wienie, na mocy którego skierowano py- tyczących swobody świadczenia usług, o
tania z wnioskiem o wydanie orzeczenia których wykładnię się wnioskuje. Po dru-
w trybie prejudycjalnym, zostało wydane gie, ponieważ dostarczanie informacji
w ramach postępowania głównego czy miało miejsce wyłącznie w Irlandii i nie
też postępowania w sprawie wydania za- obejmowało żadnego innego państwa
kazu sądowego. członkowskiego, te postanowienia Trakta-
12. Zgodnie z wyrokiem Trybunału w sprawie tu nie mogą mieć zastosowania.
Pardini (sprawa 338/85 Pardini przeciw- 15. W tym względzie wystarczy zauważyć, iż
ko Ministero del commercio con l estero, okoliczności wspomniane przez SPUC
Zb.Orz. str. 2041, pkt 11), sąd lub trybu- dotyczą meritum pytań sądu krajowego.
nał krajowy nie jest upoważniony do Tak więc, chociaż mogą zostać one
wnoszenia sprawy przed Trybunał za uwzględnione w odpowiedzi na te pyta-
pomocÄ… wniosku o wydanie orzeczenia w nia, nie sÄ… one istotne w zakresie ustale-
trybie prejudycjalnym na mocy art. 177 nia, czy Trybunał jest sądem właściwym
Traktatu, chyba że toczy się przed nim do orzekania w sprawie wniosku o wyda-
spór, w ramach którego zwrócono się do nie orzeczenia w trybie prejudycjalnym
Trybunału z wnioskiem o wydanie decy- (zob. wyrok w sprawie 180/83 Moser
zji, która mogÅ‚aby uwzglÄ™dnić orzeczenie przeciwko Landowi Baden-Württemberg,
prejudycjalne. W przeciwnym razie Try- Zb.Orz. str. 2539). W rezultacie koniecz-
bunał Sprawiedliwości nie jest sądem ne jest najpierw rozpatrzenie pytań sądu
właściwym do rozpatrywania wniosku o krajowego.
61990J0159.doc Niniejsze tłumaczenie wyroku jest wersją roboczą
Strona 4 z 6
Pytanie pierwsze stowarzyszeniom akademickim przez
16. W swym pierwszym pytaniu sąd krajowy państwo członkowskie, w którym zabiegi
w istocie chciałby ustalić, czy medyczne medycznego przerywania ciąży są za-
przerywanie ciąży, wykonywane zgodnie bronione, informacji w zakresie nazw i
z ustawodawstwem Państwa, w którym adresów klinik w innym państwie człon-
jest przeprowadzane, stanowi usługę w kowskim, w którym zabiegi medycznego
rozumieniu art. 60 Traktatu EWG. przerywania ciąży są przeprowadzane
17. Zgodnie z akapitem pierwszym tego po- zgodnie z prawem oraz sposobu komu-
stanowienia,  usługami w rozumieniu nikowania się z tymi klinikami, jeśli kliniki
Traktatu są świadczenia, jeśli są one te nie są w żaden sposób zaangażowane
zwykle wykonywane za wynagrodzeniem w rozpowszechnianie przedmiotowych
w zakresie, w jakim nie są one objęte informacji, jest niezgodne z prawem
postanowieniami o swobodnym przepły- wspólnotowym.
wie towarów, kapitału i osób. W tiret d) 23. Mimo że pytania sądu krajowego dotyczą
akapitu drugiego art. 60 wyraz
nie stwier- prawa wspólnotowego w ujęciu ogólnym,
dzono, iż wykonywanie wolnych zawo- Trybunał uważa, iż powinien skupić swą
dów objęte jest definicją usług. uwagę na postanowieniach art. 59 i nast.
18. Należy stwierdzić, iż przerywanie ciąży, Traktatu EWG, które dotyczą swobody
wykonywane zgodnie z prawem w kilku świadczenia usług oraz na argumentacji
państwach członkowskich, stanowi czyn- dotyczącej praw człowieka, która została
ność medyczną zwykle wykonywaną za obszernie omówiona w uwagach przeka-
wynagrodzeniem i może być przeprowa- zanych Trybunałowi.
dzane w ramach działalności zawodowej. 24. Po pierwsze, w odniesieniu do postano-
W każdym razie Trybunał orzekł już w wień art. 59 Traktatu, zakazujących
wyroku w sprawie Luisi i Carbone (spra- wszelkich ograniczeń w swobodnym
wy połączone 286/82 i 26/83 Luisi i Car- świadczeniu usług, z okoliczności fak-
bone przeciwko Ministero del Tesoro, tycznych sprawy wynika, że związek po-
Zb.Orz. str. 377, pkt 16), iż czynności między działalnością stowarzyszeń aka-
medyczne wchodzą w zakres zastoso- demickich, których członkami władz są
wania art. 60 Traktatu. Stephen Grogan i pozostali pozwani, a
19. SPUC utrzymuje jednakże, iż wykony- zabiegami medycznego przerywania cią-
wanie zabiegów usuwania ciąży nie mo- ży wykonywanymi w klinikach w innym
że być uznane za usługę, gdyż jest ono państwie członkowskim jest zbyt słaby,
wysoce niemoralne i obejmuje pozba- aby zakaz rozpowszechniania informacji
wienie życia istoty ludzkiej, to znaczy ży- można było uznać za ograniczenie w ro-
cia nienarodzonego dziecka. zumieniu art. 59 Traktatu.
20. Niezależnie od meritum tych argumentów 25. Sytuację, w której stowarzyszenia aka-
na płaszczyz
nie moralności, nie mogą demickie rozpowszechniające przed-
one mieć wpływu na odpowiedz
na pyta- miotowe informacje w postępowaniu
nie pierwsze sądu krajowego. Trybunał głównym nie współpracują z klinikami,
nie ma kompetencji w zakresie zamiany których adresy publikują, można odróż-
swej oceny oceną ujętą w ustawodaw- nić od sytuacji, która dała podstawy do
stwie tych państw członkowskich, w któ- wydania wyroku w sprawie GB-INNO-
rych przedmiotowe czynności wykony- BM (sprawa C-362/88 GB-INNO-BM
wane sÄ… zgodnie z prawem. przeciwko Confédération du Commerce
21. Odpowiedz
na pytanie pierwsze sądu Luxembourgeois, str. I-667), w którym
krajowego musi wobec tego brzmieć, że Trybunał uznał, iż zakaz w sprawie
zabieg medycznego przerywania ciąży, rozpowszechniania reklamy mógł sta-
wykonany zgodnie z prawem państwa, w nowić ograniczenie w swobodnym
którym jest on przeprowadzany, stanowi przepływie towarów i stąd też musiał
usługę w rozumieniu art. 60 Traktatu. być rozpatrywany w świetle art. 30, 31 i
36 Traktatu EWG.
Pytania drugie i trzecie 26. Informacje, których dotyczą pytania sądu
22. Po uwzględnieniu okoliczności faktycz- krajowego nie są rozpowszechniane w
nych sprawy, należy uznać, iż w swych imieniu podmiotu gospodarczego z sie-
pytaniach drugim i trzecim sąd krajowy w dzibą w innym państwie członkowskim.
zasadzie chciałby ustalić, czy zakazanie Przeciwnie, informacje te stanowią prze-
61990J0159.doc Niniejsze tłumaczenie wyroku jest wersją roboczą
Strona 5 z 6
jaw swobody wypowiedzi oraz swobody do ustawodawstwa krajowego, znajdu-
udzielania i otrzymywania informacji, któ- jącego się poza zakresem zastosowa-
ry jest niezależny od działalności gospo- nia prawa wspólnotowego. W świetle
darczej prowadzonej przez kliniki z sie- okoliczności faktycznych sprawy oraz
dzibą w innym państwie członkowskim. wniosków osiągniętych przez Trybunał
27. W każdym razie z powyższego wynika, iż w odniesieniu do zakresu zastosowania
zakaz rozpowszechniania informacji w art. 59 i 62 Traktatu, wydawałoby się to
okolicznościach takich, jak będące prawdziwe w stosunku do omawianego
przedmiotem postępowania głównego, zakazu przed sądem krajowym.
nie może być uważany za ograniczenie 32. Odpowiedz
na pytania drugie i trzecie
w rozumieniu art. 59 Traktatu. sÄ…du krajowego musi wobec tego
28. Po drugie, konieczne jest rozpatrzenie brzmieć, że zakazanie stowarzysze-
argumentacji pozwanych w postępowa- niom akademickim przez państwo
niu głównym, stwierdzające, iż omawia- członkowskie, w którym zabiegi me-
ny zakaz, w zakresie, w jakim opiera się dycznego przerywania ciąży są zabro-
on na poprawce konstytucyjnej przyjętej nione, rozpowszechniania informacji
w 1983 r., jest sprzeczny z art. 62 Trak- dotyczących nazw i adresów klinik w
tatu EWG, który określa, iż państwa innym państwie członkowskim, w któ-
członkowskie nie mogą wprowadzać rym zabiegi dobrowolnego przerywania
żadnych nowych ograniczeń w zakresie ciąży są przeprowadzane zgodnie z
swobody świadczenia usług, osiągniętej prawem oraz zakazanie sposobu kon-
w rzeczywistości w chwili wejścia w ży- taktowania się z tymi klinikami, jeśli kli-
cie Traktatu. niki te nie są w żaden sposób zaanga-
29. Wystarczy zauważyć, iż, w odniesieniu żowane w rozpowszechnianie przed-
do tego argumentu, art. 62, stanowiÄ…cy miotowych informacji, nie jest sprzecz-
uzupełnienie do art. 59, nie może zaka- ne z prawem wspólnotowym.
zywać ograniczeń, które nie wchodzą w
zakres zastosowania art. 59. Koszty
30. Po trzecie, pozwani w postępowaniu 33. Koszty poniesione przez Irlandię oraz
głównym utrzymują, iż zakaz, taki jak przez Komisję Wspólnot Europejskich,
przedmiotowy, stanowi naruszenie które przedłożyły Trybunałowi swoje
podstawowych praw, szczególnie swo- uwagi, nie podlegają zwrotowi. Dla stron
body wypowiedzi oraz swobody otrzy- postępowania głównego niniejsze postę-
mywania i przekazywania informacji, powanie ma charakter incydentalny, do-
zagwarantowanych w szczególności w tyczy bowiem kwestii toczącej się przed
art. 10 ust. 1 Europejskiej Konwencji sÄ…dem krajowym, zatem do tego sÄ…du
Praw Człowieka. należy zasądzenie kosztów.
31. Zgodnie, inter alia, z wyrokiem z dnia
18 czerwca 1991 r. w sprawie Elliniki Na tej podstawie,
Radiophonia Tileorasi (sprawa C-
260/89 Elliniki Radiophonia Tileorasi TRYBUNAA
,
przeciwko Dimotiki Etairia Pliroforissis,
Zb.Orz. str. I-2951, pkt 42), jeśli usta- w odpowiedzi na pytania przedłożone przez
wodawstwo krajowe wchodzi w zakres High Court of Ireland na mocy postanowie-
zastosowania prawa wspólnotowego, nia z dnia 5 marca 1990 r., orzeka, co na-
Trybunał, w przypadku zgłoszenia stępuje:
wniosku o wydanie orzeczenia w trybie 1. Zabieg medycznego przerywania ciÄ…-
prejudycjalnym, musi przekazać sądowi ży, wykonany zgodnie z prawem pań-
krajowemu wszystkie elementy wykład- stwa, w którym jest on przeprowadza-
ni, jakie są konieczne, w celu umożli- ny, stanowi usługę w rozumieniu art.
wienia mu dokonania oceny zgodności 60 Traktatu;
tego ustawodawstwa z prawami pod- 2. 2. Zakazanie stowarzyszeniom aka-
stawowymi  jak ustanowiono w szcze- demickim przez państwo członkow-
gólności w Europejskiej Konwencji skie, w którym zabiegi medycznego
Praw Człowieka  której przestrzeganie przerywania ciąży są zabronione,
zapewnia Trybunał. Trybunał nie ma rozpowszechniania informacji doty-
jednak takiej kompetencji w odniesieniu czących nazw i adresów klinik w in-
61990J0159.doc Niniejsze tłumaczenie wyroku jest wersją roboczą
Strona 6 z 6
nym państwie członkowskim, w któ- klinikami, jeśli kliniki te nie są w ża-
rym zabiegi dobrowolnego przery- den sposób zaangażowane w rozpo-
wania ciąży są przeprowadzane wszechnianie przedmiotowych in-
zgodnie z prawem oraz zakazanie formacji, nie jest sprzeczne z pra-
sposobu kontaktowania się z tymi wem wspólnotowym.
Due Mancini O Higgins Moitinho de Almeida
Rodríguez Iglesias Díez de Velasco Slynn Kakouris
Jolier Schockweiler Grévisse Zuleeg Kapteyn
Ogłoszono na posiedzeniu jawnym w Luksemburgu, 4 paz
dziernika 1991 r.
J.-G. Giraud O. Due
Sekretarz Prezes