WWW - zagadnienia terminologiczne
WWW - zagadnienia terminologiczne
Za domy lny moment powstania WWW sensu stricte przyjmuje si 13 listopada 1990 r.
Natomiast 17 maja 1991 roku, komitetowi C5 w CERN-ie zosta oficjalnie
zaprezentowany sposób dzia ania sieci WWW
© dr in

. Bogdan Wit
© dr in

. Bogdan Wit
H
H
C
C
A
A
X
X
N
N
-
-
G
G
F
F
D
D
E
E
P
P
w
w
Click to buy NOW!
Click to buy NOW!
m
m
w
w
o
o
w
w
c
c
.
.
.
.
d
d
k
k
o
o
c
c
c
c
a
a
r
r
u
u
t
t
-
-
2/29
2/29
© dr in

. Bogdan Wit
© dr in

. Bogdan Wit
H
H
C
C
A
A
X
X
N
N
-
-
G
G
F
F
D
D
E
E
P
P
w
w
Click to buy NOW!
Click to buy NOW!
m
m
w
w
o
o
w
w
c
c
.
.
.
.
d
d
k
k
o
o
c
c
c
c
a
a
r
r
u
u
t
t
-
-
Spis prezentacji:
Spis prezentacji:
Cechy systemu informacyjnego WWW
3-8
Elementy struktur systemu informacyjnego WWW
9-17
Zagadnienia terminologiczne
18-23
© dr in

. Bogdan Wit
© dr in

. Bogdan Wit
H
H
C
C
A
A
X
X
N
N
-
-
G
G
F
F
D
D
E
E
P
P
w
w
Click to buy NOW!
Click to buy NOW!
m
m
w
w
o
o
w
w
c
c
.
.
.
.
d
d
k
k
o
o
c
c
c
c
a
a
r
r
u
u
t
t
-
-
WWW - zagadnienia terminologiczne
WWW - zagadnienia terminologiczne
4/29
4/29
WWW (Web)- Sieciowy system informacyjny dzia aj cy na bazie Internetu
WWW (Web)- Sieciowy system informacyjny dzia aj cy na bazie Internetu
(ang. network of information resources
(ang. network of information resources))
http://www.w3.org/TR/1999/REC-html401-19991224
The World Wide Web (WWW, or simply Web) is an information space in
which the items of interest, referred to as resources, are identified by
global identifiers called Uniform Resource Identifiers (URI).
Architecture of the World Wide Web http://www.w3.org/TR/2004/REC-webarch-20041215/
World Wide Web: A large networked collection of linked documents is
known as the World Wide Web. (Olbrzymia po czona w sie zbiór po czonych dokumentów
okre lanych WWW) The documents in this collection are usually non linear in
nature as they allow the reader to navigate from point to point with
the help of links. We call these documents as hypertext documents
(Okre lamy te dokumenty jako dokumenty hipertekstowe).
Institute of Electrical and Electronics Engineers
http://www.computer.org
Web Technologies > Guidance > Terms
World Wide Web (WWW) A network of hypertext documents, existing on
Web servers and accessible via the Internet using computer programs
called Web browsers.
Hossein Bidgoli, The Internet encyclopedia. Volume 3, John Wiley & Sons, 2004, ISBN 0-471-
22203-8, s. 775
© dr in

. Bogdan Wit
© dr in

. Bogdan Wit
H
H
C
C
A
A
X
X
N
N
-
-
G
G
F
F
D
D
E
E
P
P
w
w
Click to buy NOW!
Click to buy NOW!
m
m
w
w
o
o
w
w
c
c
.
.
.
.
d
d
k
k
o
o
c
c
c
c
a
a
r
r
u
u
t
t
-
-
WWW 
WWW 
zagadnienia terminologiczne
zagadnienia terminologiczne
5/29
5/29
http://www.reference.com
http://www.google.pl
http://answers.com
http://pl.wikipedia.org
http://comrie.computer.org
© dr in

. Bogdan Wit
© dr in

. Bogdan Wit
H
H
C
C
A
A
X
X
N
N
-
-
G
G
F
F
D
D
E
E
P
P
w
w
Click to buy NOW!
Click to buy NOW!
m
m
w
w
o
o
w
w
c
c
.
.
.
.
d
d
k
k
o
o
c
c
c
c
a
a
r
r
u
u
t
t
-
-
WWW - zagadnienia terminologiczne
WWW - zagadnienia terminologiczne
6/29
6/29
WWW- Sieciowy system informacyjny dzia aj cy na bazie Internetu
WWW- Sieciowy system informacyjny dzia aj cy na bazie Internetu
(ang. network of information resources))
(ang. network of information resources
Globalny
Interakcyjny
Dynamiczny
Hipermedialny
Otwarty on-line
system informacyjny
Dost pny non stop
Platforma sprz towa
Wieloplatformowy
komputery typu PC (desktop),
Rozproszony
komputery przeno ne (notebook),
pocket PCs, PDAs (personal digital
Multimedialny
assistants), telefony komórkowe
(mobile phones), WebTV
Hipertekstowy
Platforma programowa:
&
1. OS, np. Windows, Linux, MacOs)
2. Przegl darek internetowych
Dost p do systemu informacyjnego odbywa si za pomoc &
© dr in

. Bogdan Wit
© dr in

. Bogdan Wit
H
H
C
C
A
A
X
X
N
N
-
-
G
G
F
F
D
D
E
E
P
P
w
w
Click to buy NOW!
Click to buy NOW!
m
m
w
w
o
o
w
w
c
c
.
.
.
.
d
d
k
k
o
o
c
c
c
c
a
a
r
r
u
u
t
t
-
-
WWW - zagadnienia terminologiczne
WWW - zagadnienia terminologiczne
7/29
7/29
Three mechanisms:
1. A uniform naming scheme for locating resources
1. A uniform naming scheme for locating resources
on the Web (e.g., URIs).
on the Web (e.g., URIs).
2. Protocols, for access to named resources over
2. Protocols, for access to named resources over
the Web (e.g., HTTP).
the Web (e.g., HTTP).
3. Hypertext, for easy navigation among resources
3. Hypertext, for easy navigation among resources
(e.g., HTML).
(e.g., HTML).
 Si sieci jest jej uniwersalno . Dost p przez wszystkich
niezale nie od poziomu sprawno ci jest spraw kluczow "
Tim Berners-Lee, Dyrektor W3C
© dr in

. Bogdan Wit
© dr in

. Bogdan Wit
H
H
C
C
A
A
X
X
N
N
-
-
G
G
F
F
D
D
E
E
P
P
w
w
Click to buy NOW!
Click to buy NOW!
m
m
w
w
o
o
w
w
c
c
.
.
.
.
d
d
k
k
o
o
c
c
c
c
a
a
r
r
u
u
t
t
-
-
WWW  Dost p do zasobów sieciowych
WWW  Dost p do zasobów sieciowych
8/29
8/29
URI Uniform Resource Identifier URN Uniform Resource Name)
URI ((Uniform Resource Identifier)) lub URN ((Uniform Resource Name)
- Jednolity Identyfikator Zasobów w systemach informacyjnych (URI
identyfikuje zasoby)
mailto:[e-mail]
Przyk ady zasobów:
ftp://example.org/aDirectory/aFile
news:comp.infosystems.www
tel:[phone]
ldap://ldap.example.org/c=GB?objectClass?one
urn:oasis:names:tc:entity:xmlns:xml:catalog
Konwencje zapisu (notacje) w dost pie do zasobów WWW:
URL Uniform Resource Locator
URL ((Uniform Resource Locator))
UNC Universal Naming Convention))
UNC ((Universal Naming Convention
Konwencje kodowania (zapisu ród a) zasobów: j zyki programowania
RDF
RDF (Resource Description Framework  XML)
Ramowy opis zasobów ang. Resource Description Framework - XML
Resource Description Framework
Ujednolicaj c regu y kodowania metadanych, wprowadza
jednocze nie mo liwo bardziej precyzyjnego opisu zawarto ci
serwisów i praw autorskich
© dr in

. Bogdan Wit
© dr in

. Bogdan Wit
H
H
C
C
A
A
X
X
N
N
-
-
G
G
F
F
D
D
E
E
P
P
w
w
Click to buy NOW!
Click to buy NOW!
m
m
w
w
o
o
w
w
c
c
.
.
.
.
d
d
k
k
o
o
c
c
c
c
a
a
r
r
u
u
t
t
-
-
WWW  Dost p do zasobów sieciowych
WWW  Dost p do zasobów sieciowych
9/29
9/29
Z zasobem WWW wi si zagadnienia:
1. Rodzaj zasobu (fizyczny, abstrakcyjny)
2. Nazwa zasobu (nazwa zasobu bezpo rednio lub po rednio przypisana do zasobu)
3. Lokalizacja zasobu
4. Dost p (uprawnienia) do zasobu
5. Unikalno zasobu
Nazwa us ugi Opis Przyk ad zapisu zasobu WWW w konwencji
Nazwa us ugi Przyk ad
URL i URI
http HTML http://www.onet.pl
http HTML http://www.onet.pl
ftp FTP ftp://ftp.cs.vu.pl/pub/readme
ftp FTP ftp://ftp.cs.vu.pl/pub/readme
file Lokalny plik file:///usr/pomoc/readme.c
file Lokalny plik file:///usr/pomoc/readme.c
news Newsgrup news:comp.os.min
news Newsgrup news:comp.os.min
news New article news:[e-mail]
news New article news:[e-mail]
gopher Gopher gopher://gopher.tc.um/11/lib
gopher Gopher gopher://gopher.tc.um/11/lib
mailto e-mail mailto:[e-mail]
mailto e-mail mailto:[e-mail]
telnet praca zdalna telnet://www.w3.org:80
telnet praca zdalna telnet://www.w3.org:80
© dr in

. Bogdan Wit
© dr in

. Bogdan Wit
H
H
C
C
A
A
X
X
N
N
-
-
G
G
F
F
D
D
E
E
P
P
w
w
Click to buy NOW!
Click to buy NOW!
m
m
w
w
o
o
w
w
c
c
.
.
.
.
d
d
k
k
o
o
c
c
c
c
a
a
r
r
u
u
t
t
-
-
WWW - zagadnienia terminologiczne
WWW - zagadnienia terminologiczne
10/29
10/29
Pi podstawowych cech sukcesu us ugi WWW:
1. Rozproszone i otwarte rodowisko Internetu (globalno ,
1. Rozproszone i otwarte rodowisko Internetu (globalno ,
dost pno on-line, wolno wypowiedzi i swoboda wyboru,
dost pno on-line, wolno wypowiedzi i swoboda wyboru,
otwarto technologiczna: zyki programowania, budowa aplikacji)
otwarto technologiczna: j zyki programowania, budowa aplikacji)
2. Multimedialno (ró nopostaciowo , brak ogranicze ilo ci,
2. Multimedialno (ró nopostaciowo , brak ogranicze ilo ci,
wielko ci, rodzaju zasobów: tekst, kolory)
wielko ci, rodzaju zasobów: tekst, kolory)
3. Multikulturowo
3. Multikulturowo
4. Mo liwo czenia zasobów hiper czami (swoboda
4. Mo liwo czenia zasobów hiper czami (swoboda
ustalania struktury, zarz dzanie danymi, mo liwo wyszukiwania)
ustalania struktury, zarz dzanie danymi, mo liwo wyszukiwania)
5. Skalowalno (zmiana, rozbudowa, aktualizacja danych w
5. Skalowalno (zmiana, rozbudowa, aktualizacja danych w
dowolnym czasie)
dowolnym czasie)..
© dr in

. Bogdan Wit
© dr in

. Bogdan Wit
H
H
C
C
A
A
X
X
N
N
-
-
G
G
F
F
D
D
E
E
P
P
w
w
Click to buy NOW!
Click to buy NOW!
m
m
w
w
o
o
w
w
c
c
.
.
.
.
d
d
k
k
o
o
c
c
c
c
a
a
r
r
u
u
t
t
-
-
WWW - zagadnienia terminologiczne
WWW - zagadnienia terminologiczne
11/29
11/29
WWW- Sieciowy system informacyjny dzia aj cy w sieci Internet
WWW- Sieciowy system informacyjny dzia aj cy w sieci Internet
Przyk ady sieci bezskalowych:
RODZAJ SIECI Y PO CZENIA
RODZAJ SIECI Y PO CZENIA
Internet
Internet
cza wiat owodowe i
cza wiat owodowe i
Rutery
Rutery
(sie komputerowa w cz ci
(sie komputerowa w cz ci
inne cza fizyczne
inne cza fizyczne
szkieletowej)
szkieletowej)
Serwisy WWW
Serwisy WWW
WWW
WWW
umieszczone na Hiper cza
umieszczone na Hiper cza
(sie systemu informacyjnego)
(sie systemu informacyjnego)
serwerach
serwerach
© dr in

. Bogdan Wit
© dr in

. Bogdan Wit
H
H
C
C
A
A
X
X
N
N
-
-
G
G
F
F
D
D
E
E
P
P
w
w
Click to buy NOW!
Click to buy NOW!
m
m
w
w
o
o
w
w
c
c
.
.
.
.
d
d
k
k
o
o
c
c
c
c
a
a
r
r
u
u
t
t
-
-
WWW - zagadnienia terminologiczne
WWW - zagadnienia terminologiczne
12/29
12/29
Sie bezskalowa
systemu informacyjnego WWW
ród o: http://www.geog.ucl.ac.uk/casa/martin/atlas/geographic.html
© dr in

. Bogdan Wit
© dr in

. Bogdan Wit
H
H
C
C
A
A
X
X
N
N
-
-
G
G
F
F
D
D
E
E
P
P
w
w
Click to buy NOW!
Click to buy NOW!
m
m
w
w
o
o
w
w
c
c
.
.
.
.
d
d
k
k
o
o
c
c
c
c
a
a
r
r
u
u
t
t
-
-
WWW - zagadnienia terminologiczne
WWW - zagadnienia terminologiczne
13/29
13/29
Topologia sieci WWW
http://research.lumeta.com/ches/map/gallery/wired.gif
© dr in

. Bogdan Wit
© dr in

. Bogdan Wit
H
H
C
C
A
A
X
X
N
N
-
-
G
G
F
F
D
D
E
E
P
P
w
w
Click to buy NOW!
Click to buy NOW!
m
m
w
w
o
o
w
w
c
c
.
.
.
.
d
d
k
k
o
o
c
c
c
c
a
a
r
r
u
u
t
t
-
-
WWW - zagadnienia terminologiczne
WWW - zagadnienia terminologiczne
14/29
14/29
Dost p do zasobów sieci WWW w architekturze klient-serwer
© dr in

. Bogdan Wit
© dr in

. Bogdan Wit
H
H
C
C
A
A
X
X
N
N
-
-
G
G
F
F
D
D
E
E
P
P
w
w
Click to buy NOW!
Click to buy NOW!
m
m
w
w
o
o
w
w
c
c
.
.
.
.
d
d
k
k
o
o
c
c
c
c
a
a
r
r
u
u
t
t
-
-
Architektura komunikacji klient-serwer
Architektura komunikacji klient-serwer
15/29
15/29
Serwer
Klient Klient
© dr in

. Bogdan Wit
© dr in

. Bogdan Wit
H
H
C
C
A
A
X
X
N
N
-
-
G
G
F
F
D
D
E
E
P
P
w
w
Click to buy NOW!
Click to buy NOW!
m
m
w
w
o
o
w
w
c
c
.
.
.
.
d
d
k
k
o
o
c
c
c
c
a
a
r
r
u
u
t
t
-
-
Architektura komunikacji P2P
Architektura komunikacji P2P
klient (serwer)-klient (serwer)
klient (serwer)-klient (serwer)
16/29
16/29
Klient Klient
Serwer Serwer
© dr in

. Bogdan Wit
© dr in

. Bogdan Wit
H
H
C
C
A
A
X
X
N
N
-
-
G
G
F
F
D
D
E
E
P
P
w
w
Click to buy NOW!
Click to buy NOW!
m
m
w
w
o
o
w
w
c
c
.
.
.
.
d
d
k
k
o
o
c
c
c
c
a
a
r
r
u
u
t
t
-
-
WWW - zagadnienia terminologiczne
WWW - zagadnienia terminologiczne
17/29
17/29
Dost p do zasobów sieci WWW
1. U ytkownik podaje adres URL http://www.itu.org/home/index.html
2. Przegl darka da od DNS adres IP dla www.itu.org.
3. DNS zwraca warto 156.106.192.32
4. Przegl darka tworzy TCP po czenie na port 80 z adresem
156.106.192.32
5. Wysy a danie o plik /home/index.html.
6. Serwer www.itu.org server przesy a plik /home/index.html.
7. Po czenie TCP zosta o wykonane
8. Przegl darka wy wietla zawarto pliku interpretuj c znaczniki
/home/index.html.
9. Przegl darka aduje do pami ci pliki graficzne po uprzednim
powtórzeniu procesu dania i czenia.
© dr in

. Bogdan Wit
© dr in

. Bogdan Wit
H
H
C
C
A
A
X
X
N
N
-
-
G
G
F
F
D
D
E
E
P
P
w
w
Click to buy NOW!
Click to buy NOW!
m
m
w
w
o
o
w
w
c
c
.
.
.
.
d
d
k
k
o
o
c
c
c
c
a
a
r
r
u
u
t
t
-
-
Elementy struktur systemu informacyjnego WWW
Elementy struktur systemu informacyjnego WWW
18/29
18/29
Serwis WWW (Web site) - Zbiór stron powi zanych ze sob . W skrajnym
przypadku serwis jest pojedyncz stron .
Serwis WWW - Zbiór stron i stowarzyszonych plików, powi zanych ze sob
i tworz cych spójn ca . Serwisy WWW tworz struktur sieci WWW
(Web). Serwisy WWW umieszczone s na serwerach (serwer), a dost p do
nich nast puje za pomoc (najcz ciej) przegl darki internetowej (klienta).
Web site - All of the Web pages and associated files that make up the
Web presence of one organization or entity [David E. Frazier,
Requirement Elicitation of Large Web Projects, 2004].
Web serwis (Web services) - Web serwis jest systemem aplikacji,
identyfikowanym przez adres internetowy URI (zgodnie z definicja
znajduj sie w dokumencie RFC 2396). Jej interfejsy, a tak e sposób
ycia jest zdefiniowany, opisany i odkrywany za pomoc struktur
wyra onych w j zyku XML. Aplikacja b ca Web serwisem musi by zdolna
do nawi zania poprawnej interakcji z innymi us ugami poprzez wysy anie i
odbieranie wiadomo ci wyra onych w j zyku XML i przekazywanych zgodnie
z protoko ami obowi zuj cymi w Internecie.
1.2 What is a Web service?
[Definition: A Web service is a software system identified by a URI, whose public interfaces and bindings are
defined and described using XML. Its definition can be discovered by other software systems. These systems
may then interact with the Web service in a manner prescribed by its definition, using XML messages conveyed
by internet protocols.] Web Services Architecture ( http://www.w3.org/TR/ws-arch/)
© dr in

. Bogdan Wit
© dr in

. Bogdan Wit
H
H
C
C
A
A
X
X
N
N
-
-
G
G
F
F
D
D
E
E
P
P
w
w
Click to buy NOW!
Click to buy NOW!
m
m
w
w
o
o
w
w
c
c
.
.
.
.
d
d
k
k
o
o
c
c
c
c
a
a
r
r
u
u
t
t
-
-
Podzia serwisów internetowych
Podzia serwisów internetowych
19/29
19/29
Strona WWW jest najmniejszym elementem systemu informacyjnego w
postaci pliku. Cech charakteryzuj stron jest unikalny adres dost pu.
(Plik dyskowy posiada: nazw , rozszerzenie, wielko & & & & & & & & & ..).
Podzia serwisów internetowych:
Podzia serwisów internetowych:
Tworzenia stron WWW dla przegl darki (statyczne, dynamiczne)
Tworzenia stron WWW dla przegl darki (statyczne, dynamiczne)
Technologii wykonania (po stronie serwera, po stronie klienta)
Technologii wykonania (po stronie serwera, po stronie klienta)
ono ci i zawarto ci stron  funkcji realizowanych dla u ytkownika
ono ci i zawarto ci stron  funkcji realizowanych dla u ytkownika
Dziedzinowe tj. wg podzia u domen pierwszego rz du, np. org, edu, gov, com
Dziedzinowe tj. wg podzia u domen pierwszego rz du, np. org, edu, gov, com
Dost pu do serwisu (ogólnodostepne, dost pne za znajomo ci URL,
Dost pu do serwisu (ogólnodostepne, dost pne za znajomo ci URL,
kontrolowanym dost pem  system personalizacji
kontrolowanym dost pem  system personalizacji
Przeznaczenie: wyszukiwarki, serwisy cenowe, serwisy firmowe
Przeznaczenie: wyszukiwarki, serwisy cenowe, serwisy firmowe
(korporacyjne), portale, aukcje internetowe
(korporacyjne), portale, aukcje internetowe
Dost pu do informacji: internetowe, intranetowe, extranetowe
Dost pu do informacji: internetowe, intranetowe, extranetowe
Technologii bezpiecze stwa i poufno ci informacji (z protoko em
Technologii bezpiecze stwa (z protoko em
szyfrowanym https:// i zwyk ym http://)
szyfrowanym https:// i zwyk ym http://)
© dr in

. Bogdan Wit
© dr in

. Bogdan Wit
H
H
C
C
A
A
X
X
N
N
-
-
G
G
F
F
D
D
E
E
P
P
w
w
Click to buy NOW!
Click to buy NOW!
m
m
w
w
o
o
w
w
c
c
.
.
.
.
d
d
k
k
o
o
c
c
c
c
a
a
r
r
u
u
t
t
-
-
Podzia serwisów internetowych
Podzia serwisów internetowych
20/29
20/29
Statyczne lub dynamiczne serwisy WWW:
Strony statyczne znajduj si na dysku serwera, uaktualniane w ró nym
momencie czasowym. Strony statyczne wyst puj w postaci klasycznych
dokumentów HTML (rozszerzenie HTM lub HTML).
Strony dynamiczne generowane s na danie. W ciwie nie istniej ,
dopóki u ytkownik nie wpisze w przegl darce ich adresu internetowego
wtedy dopiero si  materializuj  (serwery generuj je w oparciu o
szablony  wzorce wygl du oraz informacje gromadzone w bazach
danych). Strony dynamiczne, znacznie bardziej uniwersalne i atwiejsze w
zarz dzaniu. Te najcz ciej s plikami z rozszerzeniem PHP  od nazwy
najpopularniejszego systemu generowania stron po stronie serwera, ale
wyst puj te inne, np. ASP, ISP, CGI.
© dr in

. Bogdan Wit
© dr in

. Bogdan Wit
H
H
C
C
A
A
X
X
N
N
-
-
G
G
F
F
D
D
E
E
P
P
w
w
Click to buy NOW!
Click to buy NOW!
m
m
w
w
o
o
w
w
c
c
.
.
.
.
d
d
k
k
o
o
c
c
c
c
a
a
r
r
u
u
t
t
-
-
Elementy struktur systemu informacyjnego WWW
Elementy struktur systemu informacyjnego WWW
21/29
21/29
Strona WWW (dokument) jest najmniejszym elementem systemu informacyjnego.
W przypadku j zyka HTML to pojedy czy dokumnet napisany w tym j zyku. Ka da
strona posiada swój unikalny adres (nazw ). Fizycznie, jest to plik typu tekstowego
zawieraj cy informacje (tre ciw ) i znaczniki j zyka HTML. Strona mo e
zawiera odwo ania do innych stron WWW (hiper cza), odwo ania do innych plików
(hiper cza do plików, np. graficznych, d wi kowych, filmowych) i po czenia do
innych plików (linki, np. do stylów zewn trznych CSS). Struktura dokumentu w
zyku HTML mo e by nast puj ca:
1. sekcja wersji j zyka DTD
2. znaczniki g ówne j zyka HTML
3. sekcja nag ówka strony, który mo e by opcjonalny,
4. sekcja cz ci w ciwej strony zawieraj ce informacje.
DTD
11
Nazwa_pliku.htm


33
Informacje nag ówkowe (cz deklaracyjna)

22

44
Informacje w ciwe (zawarto strony)


© dr in

. Bogdan Wit
© dr in

. Bogdan Wit
H
H
C
C
A
A
X
X
N
N
-
-
G
G
F
F
D
D
E
E
P
P
w
w
Click to buy NOW!
Click to buy NOW!
m
m
w
w
o
o
w
w
c
c
.
.
.
.
d
d
k
k
o
o
c
c
c
c
a
a
r
r
u
u
t
t
-
-
Elementy struktur systemu informacyjnego WWW
Elementy struktur systemu informacyjnego WWW
22/29
22/29
Web site center page
Index.htm
Index.htm
Top level pages
Index.htm
Index.htm
Index.htm
Index.htm
Index.htm Pierwsza strona serwisu WWW, z której u ytkownik mo e
Index.htm Pierwsza strona serwisu WWW, z której u ytkownik mo e
przemieszcza si do dalszych stron serwisu
przemieszcza si do dalszych stron serwisu
© dr in

. Bogdan Wit
© dr in

. Bogdan Wit
H
H
C
C
A
A
X
X
N
N
-
-
G
G
F
F
D
D
E
E
P
P
w
w
Click to buy NOW!
Click to buy NOW!
m
m
w
w
o
o
w
w
c
c
.
.
.
.
d
d
k
k
o
o
c
c
c
c
a
a
r
r
u
u
t
t
-
-
WWW - zagadnienia terminologiczne
WWW - zagadnienia terminologiczne
23/29
23/29
Webring  serwis grupuj cy strony WWW po wi cone okre lonej tematyce
(sieciowe katalogi tematyczne.). Ka dy webring zawiera w swoim kodzie
ród owym specjaln sekwencj , która tworzy stopk zawieraj
hiper cza odwo uj ce si do stron zrzeszonych w danym webringu. Ka dy
webring ma swojego administratora - ringmastera, który decyduje o tym
jakie strony mog by do niego w czone, jakie miejsce w pier cieniu b
zajmowa y poszczególne serwisy oraz o tym w jaki sposób b dzie wygl da
pasek nawigacyjny webringu.
Pierwszy krajowy webring
powsta jesieni 1999 roku
(pierwsze webringi pojawi y
si w Internecie oko o 1996
Serwis2
roku). Jest nim, za ony Serwis1
Serwis3
KOD
przez Wydawnictwo Helion
Serwis5
Serwis4
(wydawc Magazynu 3D),
webring 3D Ring, skupiaj cy
strony po wi cone grafice
komputerowej.
http://www.helion.com.pl/ring/
Ringmaster  administrator opiekuj cy si ringiem.
© dr in

. Bogdan Wit
© dr in

. Bogdan Wit
H
H
C
C
A
A
X
X
N
N
-
-
G
G
F
F
D
D
E
E
P
P
w
w
Click to buy NOW!
Click to buy NOW!
m
m
w
w
o
o
w
w
c
c
.
.
.
.
d
d
k
k
o
o
c
c
c
c
a
a
r
r
u
u
t
t
-
-
WWW - zagadnienia terminologiczne
WWW - zagadnienia terminologiczne
24/29
24/29
Wortal (inne okre lenia: vortal,, portal wertykalny portal tematyczny))
Wortal (inne okre lenia: vortal portal wertykalny,, portal tematyczny
Wyspecjalizowany portal w okre lonej tematyce skupiaj cy informacje z
Wyspecjalizowany portal w okre lonej tematyce skupiaj cy informacje z
ci le okre lonej dziedziny oraz oferuj cy us ugi przydatne dla ci le
ci le okre lonej dziedziny oraz oferuj cy us ugi przydatne dla ci le
okre lonego grona odbiorców.
okre lonego grona odbiorców.
Portal. To witryna o uniwersalnym charakterze (zbiór wortali). Samo s owo
Portal. To witryna o uniwersalnym charakterze (zbiór wortali). Samo owo
"portal" odnosi si do redniowiecznego okre lenia wej cia do wi tyni.
"portal" odnosi si do redniowiecznego okre lenia wej cia do wi tyni.
Analogicznie - portal internetowy ma stanowi dla u ytkownika wej cie do
Analogicznie - portal internetowy ma stanowi dla ytkownika wej cie do
wirtualnego wiata Internetu.
wirtualnego wiata Internetu.
P
Pierwszym portalem internetowym by ameryka ski  Yahoo , który
wystartowa w 1994 roku jako katalog stron internetowych. By a to pierwsza
próba uporz dkowania witryn w Internecie. Pierwszy rodzimy portal to
Wirtualna Polska, która rozpocz a dzia alno w 1995 roku.
Obecnie portale to centra informacyjno-us ugowe o rozbudowanych
Obecnie portale to centra informacyjno-us ugowe o rozbudowanych
mo liwo ciach, zaawansowanych technologicznie.
mo liwo ciach, zaawansowanych technologicznie.
Portale przeznaczone dla najszerszego kr gu odbiorców (od dzieci do
Portale s przeznaczone dla najszerszego kr gu odbiorców (od dzieci do
staruszka).
staruszka).
© dr in

. Bogdan Wit
© dr in

. Bogdan Wit
H
H
C
C
A
A
X
X
N
N
-
-
G
G
F
F
D
D
E
E
P
P
w
w
Click to buy NOW!
Click to buy NOW!
m
m
w
w
o
o
w
w
c
c
.
.
.
.
d
d
k
k
o
o
c
c
c
c
a
a
r
r
u
u
t
t
-
-
WWW - Serwisy cenowe
WWW - Serwisy cenowe
25/29
25/29
Ka da porównywarka cen
Ka da porównywarka cen
porównuje ceny wy cznie
porównuje ceny wy cznie
tych sklepów, z którymi
tych sklepów, z którymi
ma pod pisane umowy
ma pod pisane umowy
handlowe. Innymi owy,
handlowe. Innymi s owy,
porównywarka to nie
porównywarka to nie
wyszukiwarka
wyszukiwarka
najni szych cen we
najni szych cen we
wszystkich sklepach
wszystkich sklepach
internetowych, ale tylko
internetowych, ale tylko
w tych, których bazy
w tych, których bazy s
przeszukiwane na mocy
przeszukiwane na mocy
zawartej wcze niej
zawartej wcze niej
umowy. Z tego powodu
umowy. Z tego powodu
wyszukana przez
wyszukana przez
porównywark najni sza
porównywark najni sza
cena wcale nie musi (cho
cena wcale nie musi (cho
mo e) by cen najni sz
mo e) by cen najni sz
na rynku.
na rynku.
© dr in

. Bogdan Wit
© dr in

. Bogdan Wit
H
H
C
C
A
A
X
X
N
N
-
-
G
G
F
F
D
D
E
E
P
P
w
w
Click to buy NOW!
Click to buy NOW!
m
m
w
w
o
o
w
w
c
c
.
.
.
.
d
d
k
k
o
o
c
c
c
c
a
a
r
r
u
u
t
t
-
-
WWW - zagadnienia terminologiczne
WWW - zagadnienia terminologiczne
26/29
26/29
Hipertekst  hiper cze typu tekstowego. Hipertekst jest interpretowany
Hipertekst  hiper cze typu tekstowego. Hipertekst jest interpretowany
przez przegl dark internetow , umo liwiaj c ytkownikowi
przez przegl dark internetow , umo liwiaj c ytkownikowi
przemieszczenie si po zasobach informacyjnych w sposób nieliniowy.
przemieszczenie si po zasobach informacyjnych w sposób nieliniowy.
W oparciu o hiperteksty budowane m.in. kontekstowe systemy pomocy.
W oparciu o hiperteksty budowane s m.in. kontekstowe systemy pomocy.
W ogólnym kontek cie hipertekst rozumiany jest jako sposób
W ogólnym kontek cie hipertekst rozumiany jest jako sposób
przemieszczania si po zasobach informacyjnych zale ny od u ytkownika.
przemieszczania si po zasobach informacyjnych zale ny od ytkownika.
© dr in

. Bogdan Wit
© dr in

. Bogdan Wit
H
H
C
C
A
A
X
X
N
N
-
-
G
G
F
F
D
D
E
E
P
P
w
w
Click to buy NOW!
Click to buy NOW!
m
m
w
w
o
o
w
w
c
c
.
.
.
.
d
d
k
k
o
o
c
c
c
c
a
a
r
r
u
u
t
t
-
-
WWW - zagadnienia terminologiczne
WWW - zagadnienia terminologiczne
27/29
27/29
Ciekawostka
Po sposobie korzystania z klawiatury lub myszki mo na rozpozna i wiek
ytkownika komputera. Do takich wniosków dosz a firma Predictiye Networks,
specjalizuj ca si w analizowaniu ludzkich zachowa . Wyniki bada wskazuj na przy
ad, e m czy ni cz ciej od kobiet u ywaj klawisza [ oraz rolki w myszce do
przewijania obrazu. Kobiety wol przesuwa tekst klasyczn metod  przeci gaj c
zawarto okna za pomoc paska przewijania.
Oprogramowanie tego samego komputera
wykorzystuj ce  na przy k ad cz onków
technologi tej samej rodziny.
mo e podobno Opracowany przez firm
odró nia wielu Predictiye system
ytkowników potrafi równie zidenty-
fikowa ytkownika telewizji interaktywnej. Jak wynika z przeprowadzonych
bada , m czy ni cz ciej prze czaj kana y, zw aszcza podczas przerw
reklamowych, a ich ony ogl daj cz ciej kana y muzyczne. Aplikacja mo e nawet
stwierdzi , kiedy para sp dza wspólny wieczór przed ekranem telewizora. Jest w
stanie zapami ta nawet dwadzie cia profili ró nych u ytkowników.
© dr in

. Bogdan Wit
© dr in

. Bogdan Wit
H
H
C
C
A
A
X
X
N
N
-
-
G
G
F
F
D
D
E
E
P
P
w
w
Click to buy NOW!
Click to buy NOW!
m
m
w
w
o
o
w
w
c
c
.
.
.
.
d
d
k
k
o
o
c
c
c
c
a
a
r
r
u
u
t
t
-
-
WWW - zagadnienia terminologiczne
WWW - zagadnienia terminologiczne
28/29
28/29
Ciekawostka (2)
Czemu ma s nowa technologia? Przede wszystkim celom marketingowym 
klientami firmy Predictiye mi dzy innymi dostawcy us ug internetowych.
Oprogramowanie, które potrafi odró nia wielu u ytkowników tego samego
komputera, pozwoli dostosowa na przyk ad rodzaj wy wietlanych reklam do profilu
odbiorcy. Do tej pory serwisy internetowe i stacje telewizyjne mia y do swojej
dyspozycji narz dzia monitoruj ce odwiedzane strony WWW. Nie potrafi y one
jednak odró ni na przyk ad dziewi ciolatka od doros ego m czyzny.
Nowe rozwi zanie pozwoli oby na przyk ad zablokowa dost p do internetowych
stron zawieraj cych tre ci pornograficzne, kiedy przed monitorem siada
niepe noletni syn, a zezwoli na ich ogl danie jego tacie. Z punktu widzenia
ytkownika jest to chyba jedyny pozytywny aspekt stosowania takiego
oprogramowania.
Oczywi cie  reklamodawcy b mieli inne zdanie. Jakiekolwiek manipulowanie
tre ciami przekazywanymi konkretnemu odbiorcy wydaje si na ruszaniem wolno ci
osobistej i na pewno wywo a g osy oburzenia.
Poza tym  co b dzie, je li oprogramowanie zidentyfikuje osiemnastolatka na
przyk ad jako czterdziestoletniego m czyzn . Zostanie prawdopodobnie zasypany
reklamami whisky  zupe nie bez oczekiwanego skutku.
© dr in

. Bogdan Wit
© dr in

. Bogdan Wit
H
H
C
C
A
A
X
X
N
N
-
-
G
G
F
F
D
D
E
E
P
P
w
w
Click to buy NOW!
Click to buy NOW!
m
m
w
w
o
o
w
w
c
c
.
.
.
.
d
d
k
k
o
o
c
c
c
c
a
a
r
r
u
u
t
t
-
-
WWW - zagadnienia terminologiczne
WWW - zagadnienia terminologiczne
29/29
29/29
Zasoby finansowe Internetu
Ciekawostka (3)
ciciel
serwisu Umowa
Program Partnerski
partnerska
WWW
Element serwisu
Programu Partnerskiego
w postaci banera, boksu, wyszukiwarki
Wybór elementu
Serwis Przekierowanie
Element
finansowy
asny
NIE TAK
Transakcja
serwis
1 z
Koniec
Komis internetowy
www.polceny.pl
ciciel serwisu
WWW
ytkownik
serwisu WWW
© dr in

. Bogdan Wit
© dr in

. Bogdan Wit
H
H
C
C
A
A
X
X
N
N
-
-
G
G
F
F
D
D
E
E
P
P
w
w
Click to buy NOW!
Click to buy NOW!
m
m
w
w
o
o
w
w
c
c
.
.
.
.
d
d
k
k
o
o
c
c
c
c
a
a
r
r
u
u
t
t
-
-
WWW - zagadnienia terminologiczne
WWW - zagadnienia terminologiczne
30/29
30/29
Ciekawostka (4)
Po owa uczestnicz cych w badaniu MSN Search m czyzn
przyzna a, e pierwszym ród em informacji w przypadku jakiej
tpliwo ci jest wyszukiwarka internetowa, jedna trzecia wskaza a na
rodzin , a zaledwie co czwarty pan radzi si swojej yciowej wybranki.
Z kolei panie s zdecydowanie wi kszymi zwolenniczkami
tradycyjnych sposobów radzenia si  jedna trzecia wskaza a na rodzin .
Panie jednak du o bardziej ufnie podchodz do Internetu w
kwestiach porad zdrowotnych  prawie dwie trzecie respondentek
regularnie sprawdza swój stan zdrowia w sieci. W przypadku panów ten
odsetek wynosi tylko 41%.
Typowe m skie zapytanie sk ada si z dwóch wyrazów, podczas
gdy panie pytaj trzema wyrazami. Panie cechuj si tak e wi ksz
cierpliwo ci , bowiem sprawdzaj rednio sze do siedmiu wyników
wskazanych przez wyszukiwark , podczas gdy m czy ni nie przekraczaj
trzech linków. Kobiety rednio po wi caj wyszukaniu potrzebnej
informacji ok. 5 minut, panowie nie wi cej ni 3 minuty.
© dr in

. Bogdan Wit
© dr in

. Bogdan Wit
H
H
C
C
A
A
X
X
N
N
-
-
G
G
F
F
D
D
E
E
P
P
w
w
Click to buy NOW!
Click to buy NOW!
m
m
w
w
o
o
w
w
c
c
.
.
.
.
d
d
k
k
o
o
c
c
c
c
a
a
r
r
u
u
t
t
-
-