PROGRAM NAUCZANIA PRZEDMIOTU OBOWI
ZKOWEGO
NA WYDZIALE LEKARSKIM I
ROK AKADEMICKI 2015/2016
PRZEWODNIK DYDAKTYCZNY dla V roku
1. NAZWA PRZEDMIOTU : Choroby Wewnętrzne
2. NAZWA JEDNOSTKI (jednostek ) realizującej przedmiot:
1. Katedra Chorób Wewnętrznych , Zaburzeń Metabolicznych i Nadciśnienia Tętniczego
2. Katedra i Klinika Chorób Wewnętrznych i Diabetologii
3. Katedra i Klinika Chorób Endokrynologii , Przemiany Materii i Wewnętrznych
4. Katedra i Klinika Hematologii i Transplantacji Szpiku
5. Katedra i Klinika Nefrologii, Transplantologii i Chorób Wewnętrznych
6. Katedra i Klinika Gastroenterologii, Żywienia Człowieka i Chorób Wewnętrznych
7. Katedra i Klinika Pulmonologii, Alergologii i Onkologicznej Pulmonologicznej
3 . Adres jednostki odpowiedzialnej za dydaktykę:
Adres: Poznań, ul. Szamarzewskiego 84
Tel. /Fax [phone]
Strona WWW
E-mail [e-mail]
4. Kierownik jednostki:
Prof. dr hab. n. med. Danuta Pupek-Musialik
5. Osoba zaliczająca przedmiot w E-indeksie z dostępem do platformy WISUS
Prof. dr hab. n. med. Danuta Pupek-Musialik
6. Osoba odpowiedzialna za dydaktykę na Wydziale Lekarskim I z dostępem do
platformy WISUS do listy studentów (koordynator przedmiotu) :
Nazwisko Prof. dr hab. Danuta Pupek-Musialik
Tel. kontaktowy: 618549377
Możliwość kontaktu (dni, godz., miejsce) od poniedziałku do piątku, w godzinach
8.00  12.00,
 E-mail: [e-mail]
Gastroenterologia - dr n. med. Włodzimierz Szczepaniak tel. kom. 604974390
adres@ [e-mail]
Endokrynologia : Paweł Gut Tel. kontaktowy: + 48 607 392922, 61 869 17 65
Możliwość kontaktu (dni, godz., miejsce): poniedziałki-piątki godz. 8-13,
Klinika Endokrynologii, dyżurka adiunktów lub oddział D-1 E-mail:
[e-mail]
Hematologia dr hab. n. med. Maciej Kaz
mierczak Tel. kontaktowy: 61/8549383
Możliwość kontaktu (dni, godz., miejsce): poniedziałek do piątku, 08.oo  15.oo;
Klinika Hematologii, Poznań, ul. Szamarzewskiego 82/84 (II piętro  Dyżurka
Adiunktów ) E-mail: [e-mail]
Pulmonologia : dr med. Krzysztof Świerkocki Tel. kontaktowy: 61-841-70-61
Możliwość kontaktu (dni, godz., miejsce) wtorek, piątek 11:00  13:00 E-mail:
[e-mail]
Nefrologia : dr n. med. Paweł Olejniczak Tel. kontaktowy: 618691326
Możliwość kontaktu : Katedra i Klinika Nefrologii , Transplantologii i Chorób
Wewnętrznych UM; pn. - pt. godz. 8.00-14.00 E-mail:
[e-mail]
Diabetologia Prof. dr hab. med. Dorota Zozulińska-Ziółkiewicz Tel. kontaktowy:
0618 48 10 11 w. 370 Możliwość kontaktu (dni, godz., miejsce) od poniedziałku
do piątku, w godzinach 11.00  14.00, w czwartek godz. 13.00-14.00 E-mail:
[e-mail]
7. Miejsce przedmiotu w programie studiów:
Rok: V
Semestr: zimowy i letni
7. Liczba godzin ogółem :191 liczba pkt.ECTS:10
Semestr zimowy i letni
Jednostki uczestniczące w nauczaniu liczba godzin
przedmiotu W Ć Ćwiczenia S
kategoria
Katedra i Klinika Chorób Wewnętrznych i 4 15 C 5
Diabetologii
Katedra i Klinika Chorób Endokrynologii , 4 23 C
Przemiany Materii i Wewnętrznych
Katedra Chorób Wewnętrznych, Zaburzeń 6
Metabolicznych i Nadciśnienia Tętniczego
Katedra i Klinika Chorób Wewnętrznych, 2
Metabolicznych i Dietetyki
Katedra i Klinika Hematologii i Transplantacji 6 40 C
Szpiku
Katedra i Klinika Nefrologii, Transplantologii i 4 23 C
Chorób Wewnętrznych
Katedra i Klinika Reumatologii i Chorób 2
Wewnętrznych
Zakład Reumatologii i Immunologii Klinicznej 2
Katedra i Klinika Gastroenterologii, Żywienia 4 25 C
Człowieka i Chorób Wewnętrznych
Katedra i Klinika Pulmonologii, Alergologii i 6 20 C
Onkologicznej Pulmonologicznej
Razem: 40 146 5
9 . Cel nauczania przedmiotu
Opis przedmiotu
Gastroenterologia - Przeprowadzanie wywiadu i badanie internistyczne w zakresie przewodu
pokarmowego. Etiopatogeneza, symptomatologia, leczenie i zapobieganie chorobom układu
pokarmowego ze szczególnym uwzględnieniem ciężkich chorób zapalnych, nowotworów i
profilaktyki tych schorzeń. Prowadzenie umiejętności diagnostyki różnicowej, interpretacji
wyników biochemicznych, badań obrazowych i endoskopowych. Stawianie rozpoznania
wstępnego i umiejętność dojścia do rozpoznania ostatecznego. Prowadzenie dokumentacji
medycznej.
Endokrynologia - Po zakończeniu kursu endokrynologii absolwent powinien posiadać wiedzę
oraz praktyczne umiejętności w zakresie profilaktyki i leczenia chorób endokrynnych. Dotyczy to
w szczególności umiejętności: porozumiewania się z pacjentem i jego rodziną, przeprowadzania
wywiadu z pacjentem, badania chorego z uwzględnieniem specyfiki badania
endokrynologicznego, właściwego doboru badań dodatkowych, stawiania wstępnej diagnozy,
leczenia oraz udzielania pomocy w stanach bezpośredniego zagrożenia życia w endokrynologii.
Absolwent powinien być przygotowany do prowadzenia profesjonalnej opieki medycznej w
zakresie promocji zdrowia i edukacji prozdrowotnej
Celem zajęć jest zapoznanie się z podstawami diagnostyki i terapii w alergologii i
pneumonologii w zakresie niezbędnym dla lekarza ogólnego. Zakres obowiązujących
zagadnień przedstawiony jest w programie poniżej. Przed rozpoczęciem ćwiczeń studenci
zobowiązani są do powtórzenia wiadomości z anatomii, fizjologii oraz diagnostyki układu
oddechowego, które są niezbędne do prowadzenia zajęć.
Efekt kształcenia  umiejętności i kompetencje:
przeprowadzania wywiadu lekarskiego; doboru techniki badania przedmiotowego; interpretacji
stwierdzanych badaniem lekarskim odchyleń od normy; wykonywania badań diagnostycznych
oraz zlecania i interpretacji badań laboratoryjnych i diagnostycznych w chorobach wewnętrznych;
interpretacji odchyleń wyników badań w podstawowych jednostkach chorobowych;
przeprowadzania diagnostyki różnicowej, rozpoznawania choroby oraz planowania terapii;
prowadzenia dokumentacji medycznej.
10. SYLABUS
Wg załącznika
11.Tematyka poszczególnych wykładów, ćwiczeń i seminariów
Wykłady - Semestr zimowy
Imię i nazwisko osoby
Tematyka wykładów
prowadzącej zajęcia
Astma oskrzelowa
Wykład 1.
prof. Halina Batura-
Rak płuca
Wykład 2.
Gabryel
Diagnostyka chorób płuc
Wykład 3.
Osiągnięcia w badaniach nad etiopatogenezą chorób
prof. Paweł Hrycaj
Wykład 4.
reumatycznych i ich wpływ na leczenie
dr hab. Mariusz
Wczesna diagnostyka chorób reumatycznych
Wykład 5.
Puszczewicz
Otyłość Dr hab. Paweł Bogdański
Wykład 6.
Niedokrwistości z niedoboru żelaza
Wykład 7.
Niedokrwistość aplastyczna. Zespoły
Wykład 8.
prof. Mieczysław
mielodysplastyczne
Komarnicki
Transplantacja komórek krwiotwórczych ze wskazań
Wykład 9.
hematologicznych
Wykład 10. Cukrzyca jako choroba przewlekła
Prof. Dorota Zozulińska-
Ziółkiewicz
Ostre stany w diabetologii
Wykład 11.
Wykład 12. Endokrynologia
Prof. Marek Ruchała
Wykład 13. Choroby tarczycy
Zasady leczenia nadciśnienia tętniczego
Wykład 14. Stany pilne i nagłe w leczeniu nadciśnienia
Prof. Danuta Pupek-Musialik
tętniczego
Wykład 15. Zespół metaboliczny
Nadciśnienie tętnicze  rola nerek;
Wykład 16.
powikłania nefrologiczne
Prof. Andrzej Oko
Niewydolność nerek  przyczyny, ostra,
Wykład 17.
przewlekła, przewlekła zaostrzona, metody
hamowania
Wskazania i ograniczenia endoskopii w
Prof. Krzysztof Linke
Wykład 18.
gastroenterologii
Prof.Agnieszka Dobrowolska-
Wykład 19. Diagnostyka żółtaczek
Zachwieja
Prof. Marian Grzymisławski
Wykład 20. Gastroenterologia
Ćwiczenia - Semestr letni
Osoba odpowiedzialna
Tematyka ćwiczeń
Zespoły upośledzonego wchłaniania.
dr med. Paweł
Ćwiczenie 1. Zaburzenia czynnościowe przewodu
Klincewicz
pokarmowego.
dr med. Marcin
Ćwiczenie 2. Nieswoiste zapalenia jelit
Chmielewski
Zasady żywienia człowieka. Żywienie dojelitowe
dr med. Dorota
Ćwiczenie 3.
Mańkowska-Wierzbicka
i pozajelitowe
dr med. Włodzimierz
Ćwiczenie 4. Choroby trzustki
Szczepaniak
dr med. Iwona Krela-
Ćwiczenie 5. Marskość wątroby
Kaz
mierczak
Dr med. Krzysztof
Ćwiczenie 6. Diagnostyka chorób układu oddechowego
Świerkocki
Rak płuca
Prof. dr hab. med. Halina
Ćwiczenie 7.
Batura-Gabryel
Astma oskrzelowa
Dr med. Małgorzata
Ćwiczenie 8.
Rzymkowska
Badanie podmiotowe z ukierunkowaniem na elementy
charakterystyczne i specyficzne dla cukrzycy. Trudności Prof. dr hab. n med.
Dorota Zozulińska-
Ćwiczenie 9.
diagnostyczne przy rozpoznaniu cukrzycy u osoby
Ziółkiewicz
dorosłej.
Leczenie ostrych powikłań cukrzycy  zajęcia praktyczne
Prof. dr hab. n med.
w oparciu o przypadki kliniczne. Badanie przedmiotowe z
Dorota Zozulińska-
Ćwiczenie 10.
Ziółkiewicz
uwzględnieniem badania w kierunku powikłań cukrzycy.
Decyzje terapeutyczne u chorych na cukrzycę z
Prof. dr hab. n med.
Dorota Zozulińska-
uwzględnieniem celów leczenia oraz interpretacją
Ćwiczenie 11.
Ziółkiewicz
wyników badań dodatkowych.
Preparaty insuliny, wstrzykiwacze, glukometry,
Prof. dr hab. n med.
Dorota Zozulińska-
pompy insulinowe; ustalanie modelu leczenia insuliną
Ćwiczenie 12.
Ziółkiewicz
oraz modyfikacja dawek insuliny.
Wybrane problemy kliniczne u chorych na cukrzycę,
Prof. dr hab. n med.
Dorota Zozulińska-
Ćwiczenie 13. w tym problem zespołu stopy cukrzycowej; problemy
Ziółkiewicz
psychologiczne u osób z cukrzycą
Prof. dr hab. R. Waśko
Ćwiczenie 14. Choroby okolicy podwzgórzowo-przysadkowej.
Prof. dr hab. M. Ruchała
Prof. UM K. Ziemnicka
Ćwiczenie 15. Choroby tarczycy.
Zaburzenia gospodarki wapniowo-fosforanowej.
Prof. UM K. Ziemnicka
Ćwiczenie 16.
Choroby metaboliczne kości.
Prof. dr hab. M.
Choroby nadnerczy.
Gryczyńska
Ćwiczenie 17.
Dr med. P. Gut
Guzy neuroendokrynne.
Dr med. P. Gut
Ćwiczenie 18. Stany naglące w endokrynologii.
Dr hab.med. M. Owecki
A. Krótkie powtórzenie podstawowych
prof. dr hab. med. M.
Komarnicki, prof. dr hab.
wiadomości z zakresu układu krwiotwórczego z
med. K. Lewandowski, dr
wcześniejszych lat studiów (patofizjologia,
A. Balcerzak, dr. med. M.
patomorfologia, diagnostyka medyczna, choroby
Barańska, dr hab. n. med.
A. Czyż, dr med. D.
wewnętrzne)
Dytfeld, dr hab. n. med.
Ćwiczenie 19. B. Powtórzenie przy pacjentach podstaw
L. Gil, dr hab. n. med. M.
diagnostyki hematologicznej
Kaz
mierczak, dr med. R.
Kroll-Balcerzak, dr med.
a. wywiad
A. A
ojko-Dankowska dr
b. badanie przedmiotowe
med. M. Matuszak, dr
c. badania laboratoryjne
med.Joanna Rupa-
Matysek
badania obrazowe
 Niedokrwistość jako problem w ogólnej praktyce
lekarskiej (cz.1)
--Niedokrwistości sideropeniczne: przyczyny
sideropenii, rozpoznawanie niedokrwistości
sideropenicznych, leczenie, niepowodzenia w
leczeniu.
--Niedokrwistości hemolityczne: podział, klinika,
rozpoznawanie i postępowanie lecznicze w ostrym
zespole hemolitycznym oraz przewlekłych
niedokrwistościach hemolitycznych.
jw
Ćwiczenie 20. --Niedokrwistości megaloblastyczne: podział, klinika,
rozpoznawanie, leczenie.
--Niedokrwistość jako problem w ogólnej praktyce
lekarskiej: diagnostyka różnicowa niedokrwistości,
najczęściej spotykane trudności i najczęściej
popełniane błędy w rozpoznawaniu i leczeniu
niedokrwistości.
--Niedokrwistość aplastyczna i problem pancytopeni:
występowanie, przyczyny, rozpoznanie.
--Zasady leczenia krwią i jej preparatami: zasady i
wskazania do przetaczania masy erytrocytarnej,
powikłania stosowanie preparatów krwiopochodnych.
  Niedokrwistość jako problem w ogólnej praktyce
lekarskiej (cz.2)
--Niedokrwistości sideropeniczne: przyczyny
sideropenii, rozpoznawanie niedokrwistości
sideropenicznych, leczenie, niepowodzenia w
leczeniu.
--Niedokrwistości hemolityczne: podział, klinika,
rozpoznawanie i postępowanie lecznicze w ostrym
zespole hemolitycznym oraz przewlekłych
niedokrwistościach hemolitycznych.
jw
Ćwiczenie 21. --Niedokrwistości megaloblastyczne: podział, klinika,
rozpoznawanie, leczenie.
--Niedokrwistość jako problem w ogólnej praktyce
lekarskiej: diagnostyka różnicowa niedokrwistości,
najczęściej spotykane trudności i najczęściej
popełniane błędy w rozpoznawaniu i leczeniu
niedokrwistości.
--Niedokrwistość aplastyczna i problem pancytopeni:
występowanie, przyczyny, rozpoznanie.
--Zasady leczenia krwią i jej preparatami: zasady i
wskazania do przetaczania masy erytrocytarnej,
powikłania stosowanie preparatów krwiopochodnych.
 Chłoniaki złośliwe (cz.1 i 2)
--Powiększenie węzłów chłonnych: występowanie,
przyczyny, postępowanie w praktyce ambulatoryjnej.
--Chłoniaki złośliwe: podział, obraz kliniczny,
rozpoznanie, wytyczne leczenia.
jw
Ćwiczenie 22. --Przewlekła białaczka limfatyczna: obraz kliniczny,
rozpoznanie, podział kliniczny, zasady leczenia,
rokowanie.
--Szpiczak mnogi: obraz kliniczny, wyniki badań
laboratoryjnych, kryteria rozpoznania, zasady
leczenia.
 Zespoły mielodysplastyczne, ostre białaczki oraz
nowotwory mieloproliferacyjne (cz.1)
--Zespoły mielodysplastyczne.
Ćwiczenie 23. --Ostre białaczki: definicja, podział, obraz kliniczny, jw
wyniki badań laboratoryjnych, rozpoznanie, zasady
leczenia, rokowanie.
 Zespoły mielodysplastyczne, ostre białaczki oraz
nowotwory mieloproliferacyjne (cz.2)
--Nowotwory mieloproliferacyjne
-Przewlekła białaczka szpikowa: obraz kliniczny,
rozpoznanie, zasady leczenia, rokowanie.
jw
Ćwiczenie 24.
-Czerwienica prawdziwa, osteomielofibroza i
samoistna nadpłytkowość: obraz kliniczny i kryteria
rozpoznania i różnicowanie, zasady leczenia,
rokowanie.
jw
Ćwiczenie 25.  Zaburzenia krzepnięcia (cz.1 i 2)
--Podstawowe badania hemostazy w praktyce
ambulatoryjnej: zastosowanie, interpretacja.
--Dziedziczne osoczowe skazy krwotoczne: hemofilia
A i B, choroba von
Willebranda (obraz kliniczny, rozpoznanie, leczenie).
--Nabyte osoczowe skazy krwotoczne: rodzaje
występowanie, rozpoznawanie, leczenie.
--Skazy krwotoczne płytkowe: podział, samoistna
małopłytkowość (ostra i przewlekła): obraz kliniczny,
rozpoznawanie, leczenie.
--Choroba zakrzepowo-zatorowa.
 Zasady leczenia krwią i jej preparatami
--Zasady i wskazania do przetaczania koncentratu
jw
Ćwiczenie 26.
krwinek czerwonych, krwinek płytkowych oraz
krwinek białych, preparatów osoczopochodnych
Objawy i zespoły objawów występujące w
Ćwiczenie 27.
nefrologii
Przewlekła choroba nerek  definicja,
Ćwiczenie 28. rozpoznanie, przebieg naturalny, leczenie.
Podstawy leczenia nerkozastępczego
Pierwotne i wtórne glomerulopatie 
Dr Paweł Olejniczak
Ćwiczenie 29.
rozpoznanie, różnicowanie, przebieg, leczenie
Zakażenia układu moczowego  postaci, objawy,
Ćwiczenie 30. leczenie i zapobieganie inne cewkowo-
śródmiąższowe schorzenia nerek
Ostra niewydolność nerek  rozpoznanie, postaci i
Ćwiczenie 31.
różnicowanie, postępowanie
Seminaria - Semestr zimowy
i zimowy
Imię i nazwisko osoby
Tematyka seminariów
prowadzącej zajęcia
1. Przyczyny, patomechanizm, rozpoznanie,
Prof. dr hab. n med. Dorota
Zozulińska-Ziółkiewicz /dr n
Seminarium 1. klasyfikacja cukrzycy.
med. Dorota Pisarczyk-Wiza
Prof. dr hab. n med. Dorota
Podstawowe zasady leczenia insuliną
Zozulińska-Ziółkiewicz /dr n
Seminarium 2.
med. Dorota Pisarczyk-Wiza
Prof. dr hab. Dorota
Zozulińska-Ziółkiewicz, dr
Seminarium 3. Przewlekłe powikłania cukrzycy
med. Dariusz Naskręt, dr med.
Piotr Liszkowski
Prof. dr hab. n med. Dorota
Ostre powikłania cukrzycy.
Zozulińska-Ziółkiewicz /dr n
Seminarium 4.
med. Dorota Pisarczyk-Wiza
Prof. dr hab. n med. Dorota
Leczenie cukrzycy  edukacja terapeutyczna;
Zozulińska-Ziółkiewicz /dr n
Seminarium 5.
med. Dorota Pisarczyk-Wiza
dieta i wysiłek fizyczny; doustne leki
przeciwhiperglikemiczne; leki inkretynowe,;
wskazania do leczenia insuliną.
12. Organizacja zajęć:
Aktualny podział grupy studenckiej na stronie internetowej jednostek :
[e-mail]
www.hematologia.ump.edu.pl
www.pulmonologia-um-poznan-pl
www.klinika.cukrzyca.pl
REGULAMIN ZAJ
Ć:
Ćwiczenia odbywają się w grupach i terminach ustalonych przez Dziekanat Wydziału
Lekarskiego I . Studenci, których nazwiska nie znajdują się na listach dziekanatu muszą
wyjaśnić sprawy związane z przynależnością do danej grupy co najmniej na tydzień przed
rozpoczęciem zajęć. Póz
niejsze zgłoszenia nie będą uwzględniane i osoby takie nie będą
przyjęte na zajęcia.
Warunkiem zaliczenia ćwiczeń jest obecność na wszystkich zajęciach oraz zaliczenie testu
końcowego. W przypadku zajęć trwających tydzień konieczna jest obecność na wszystkich
zajęciach W przypadku zajęć trwających 2 tygodnie dopuszczalna jest jedna nieobecność
usprawiedliwiona zaświadczeniem lekarza. Jeden dzień usprawiedliwionej nieobecności
można zaliczyć poprzez odrobienie tego dnia ćwiczeń z inną grupą studencką lub poprzez
kolokwium obejmujące tematykę omawianą w dniu nieobecności u asystenta prowadzącego
zajęcia w danym dniu W razie dwóch lub więcej nieobecności, jak również w przypadku
nieobecności nieusprawiedliwionych konieczne jest powtórzenie cyklu ćwiczeń . Sytuacje
szczególne rozpatrywane są indywidualnie
Zaliczenie ćwiczeń odbywa się na podstawie obecności na zajęciach i zdania testowego
sprawdzianu końcowego. Test składa się z 30 pytań jednokrotnego wyboru i odbywa się w
ostatnim dniu zajęć, warunkiem jego zaliczenia jest udzielenie co najmniej 18 poprawnych
odpowiedzi. W przypadku otrzymania oceny niedostatecznej należy przystąpić do zaliczenia
w terminie i trybie uzgodnionym z odpowiedzialnym za zajęcia do końca roku
akademickiego.
W sprawach dotyczących zaliczeń przysługuje prawo odwołania w ciągu 3 dni do Kierownika
Kliniki, który może zarządzić komisyjne sprawdzenie wiadomości i umiejętności studenta.
Zaliczenie ćwiczeń zostaje potwierdzone wpisem do książeczki ćwiczeń.
PROGRAM ZAJ
Ć:
Endokrynologia - Zajęcia odbywają się przez tydzień, codziennie od poniedziałku do piątku, w
godzinach 830  1230, z przerwą w godzinach 1030-1100, na terenie Katedry i Kliniki Endokrynologii,
Przemiany Materii i Chorób Wewnętrznych. W trakcie ćwiczeń przewidziane są zajęcia przy łóżku
chorego, w Poradni Endokrynologicznej, w Pracowni USG oraz prezentacje przypadków zgodnie z
przedstawionym szczegółowym planem podanym na początku zajęć..
Gastroenterologia - Od godz. 8:00 do godz. 9:00 w sali seminaryjnej Kliniki Gastroenterologii
odbywa się prezentacja przypadków klinicznych chorych z analizą elementów diagnostyki i
terapii. Od godz. 9:00 do godz. 11:45 odbywają się ćwiczenia przy łóżku chorego, Czynny
udział w wizytach Kierownika Kliniki i kominkach klinicznym i radiologicznym
Hematologia
08.30 - 09.30 Omówienie tematyki dnia
09.30 - 09.40 Przerwa
09.40 - 10.00 Cytomorfologia krwi i szpiku lub prezentacja Laboratoriów
Kliniki Hematologii
10.00-10.20 Prezentacja przypadków klinicznych
10.20-11.30 Zajęcia w oddziale; w ostatnim dniu zajęć test końcowy z jego omówieniem
PROGRAM NAUCZANIA
Wymagania wstępne  wymagana znajomość zagadnień omawiana na chorobach wewnętrznych
od III do IV roku , przygotowanie do tematów wiodących w danym dniu ćwiczeń.
Przygotowanie do zajęć& -obowiązek uczestnictwa we wszystkich zajęciach, posiadanie
słuchawek lekarskich i białego fartucha (w Klinice Hematologii ze względów
epidemiologicznych studenci otrzymują fartuchy jednorazowego użytku)
Wymagania końcowe - wymagana obecność i czynne uczestnictwo w dyskusjach
tematycznych, czynny udział w zajęciach , zaliczenie sprawdzianu końcowego .
12.Kryteria zaliczenia przedmiotu: zaliczenie, egzamin teoretyczny i praktyczny
Egzamin teoretyczny  kryterium zaliczenia: forma egzaminu ( ustny, pisemny,
testowy) 
ż 1.
Regulamin określa tryb i zasady przeprowadzania egzaminu końcowego z chorób
wewnętrznych na Uniwersytecie Medycznym im. Karola Marcinkowskiego w
Poznaniu.
ż 2.
1. Egzamin jest sprawdzianem opanowania przez studenta materiału określonego
programem nauczania przedmiotu.
2. Warunkiem przystąpienia do egzaminu jest uprzednie zaliczenie obowiązkowych
zajęć z chorób wewnętrznych potwierdzone wpisami w książeczce zaliczeniowej
ćwiczeń.
3. Egzamin składa się z części praktycznej i testowej
ż 3.
1. Warunkiem dopuszczenia do egzaminu testowego jest zaliczenie umiejętności
praktycznych studenta w zakresie badania internistycznego zwane częścią
praktyczną egzaminu.
2. Cześć praktyczna egzaminu przeprowadzana jest przez samodzielnych
pracowników naukowych w jednostkach klinicznych prowadzących zajęcia
dydaktyczne z zakresu chorób wewnętrznych
3. O miejscu zdawania części praktycznej decyduje losowanie przeprowadzone w
obecności przedstawicieli samorządu studenckiego danego roku.
4. Część praktyczna polega na przeprowadzeniu badania internistycznego,
interpretacji uzyskanych wyników oraz zaplanowaniu postępowania
diagnostycznego.
5. Otrzymanie oceny niedostatecznej z części praktycznej jest równoznaczne z
niezaliczeniem egzaminu w pierwszym terminie.
ż 4.
1. Egzamin testowy każdorazowo przeprowadza Zespół Egzaminacyjny powołany
przez Koordynatora Nauczania Chorób wewnętrznych prof. dr hab. Danutę Pupek-
Musialik.
2. Przewodniczącym zespołu jest samodzielny pracownik naukowy.
3. Do zadań zespołu należy nadzorowanie przebiegu egzaminu.
ż 5.
1. Termin egzaminu testowego uzgadnia student na zasadzie osobistego zapisywania
się na jeden z trzech proponowanych terminów w danym roku akademickim,
ustalenie terminów nastąpi w porozumieniu z organami samorządu studenckiego.
2. Zapisy na egzamin testowy prowadzone są w sekretariacie Katedry Chorób
Wewnętrznych, Zaburzeń Metabolicznych i Nadciśnienia Tętniczego przy ul.
Szamarzewskiego 84 najpóz
niej do 7 dni przed planowanym terminem egzaminu
testowego
3. Przy egzaminie testowym student zobowiązany jest przedłożyć książeczkę zaliczeń
z wpisaną oceną egzaminu praktycznego
4. Nie zgłoszenie się do egzaminu w uzgodnionym terminie winno być
usprawiedliwione najpóz
niej w 3 dni po terminie egzaminu. Nieobecność
nieusprawiedliwiona jest różnoznaczna z utartą do zdawania egzaminu w danym
terminie.
5. Student, który przystąpił do egzaminu zatajając zwolnienie lekarskie, nie może
domagać się unieważnienia wyniku tego egzaminu.
ż 6.
1. Egzamin w formie testu składa się z zestawu 100 pytań jednokrotnego wyboru
2. W trakcie egzaminu zabronione jest kopiowanie pytań .
ż 7.
1. Czas trwania egzaminu wynosi 2 godziny .
2. Po rozpoczęciu egzaminu wchodzenie do sali egzaminacyjnej jest zabronione.
3. Zadania testowe powinny być rozwiązane przez studenta samodzielnie. Kontaktowanie
się z innymi osobami, a także korzystanie z niedozwolonych materiałów, w tym przez
telefony komórkowe, może skutkować dyskwalifikacją i otrzymaniem oceny
niedostatecznej
4. O dyskwalifikacji decyduje Przewodniczący Zespołu.
ż 8.
1. Egzamin winien przebiegać w atmosferze powagi i rzetelności akademickiej.
2. Do osób zachowujących się w sposób nielicujący z powagą egzaminu lub
zakłócających jego prawidłowy przebieg stosuje się odpowiednio ż 7 ust. 3-4.
ż 9.
1. W przypadku stwierdzenia w pytaniu testowym błędów edycyjnych (lub innych błędów
technicznych), uniemożliwiających udzielenie prawidłowej odpowiedzi, student ma
prawo złożyć pisemne zastrzeżenie w trakcie egzaminu na ręce
Przewodniczącego Zespołu, zawierające numer zadania obarczonego błędem
2. Przewodniczący Zespołu decyduje o sposobie korekty stwierdzonych błędów
edycyjnych albo o eliminacji zadania obarczonego błędem i informuje o tym zdających
studentów.
ż 10.
1. W przypadku uwag merytorycznych do zadań testowych, student ma prawo złożyć
zastrzeżenie w trakcie egzaminu lub bezpośrednio po jego zakończeniu na ręce
Przewodniczącego Zespołu.
2. Zastrzeżenie winno być złożone na karcie zastrzeżeń.
3. Zgłoszone zastrzeżenia zostaną zweryfikowane przez Komisję przed obliczeniem
wyników egzaminu.
4. W przypadku uznania zgłoszonego zastrzeżenia, a także w przypadku unieważnienia
pytania z uwagi na błędy edycyjne, Komisja przy dokonywaniu obliczeń
wyników egzaminu pominie zadania testowe objęte zastrzeżeniem, co odpowiednio
obniży liczbę możliwych do uzyskania punktów oraz zostanie uwzględnione przy
ustalaniu liczby punktów umożliwiających zdanie egzaminu.
ż 11.
1. Warunkiem zaliczenia egzaminu testowego jest uzyskanie 60 poprawnych
odpowiedzi z zastrzeżeniem ż 10 ust. 4.
2. Uzyskanie 59 poprawnych odpowiedzi lub mniej jest równoznaczne z otrzymaniem
oceny niedostatecznej w pierwszym terminie.
3. Dla osób, które uzyskały zaliczenie egzaminu testowego stosuje się następującą
skalę ocen:
- bardzo dobry  80 i więcej punktów
- ponad dobry  75-79 punkty
- dobry  70-74 punkty
- dość dobry  65-69 punkty
- dostateczny  60-64 punkty
ż 12.
1. Końcowa ocena z chorób wewnętrznych jest średnią z ocen uzyskanych podczas
egzaminu praktycznego i testowego wyliczoną zgodnie z wzorem: ocena końcowa
= 30% oceny z egzaminu praktycznego+70% oceny z egzaminu testowego
2. Skala ocen końcowych wyliczonych z wzoru matematycznego o którym mowa w
ż 12 ust. 1
bardzo dobry - 5,0 - 4,60- 5,00
ponad dobry - 4,5 - 4,20- 4,59
dobry - 4,0 - 3,80- 4,19
dość dobry - 3,5 - 3,40- 3,79
dostateczny - 3,0 - 3,00 - 3,39
ż 13
1. W przypadku nie zdania egzaminu studentowi przysługuje prawo do dwóch ustnych
egzaminów poprawkowych .
2. Egzamin poprawkowy składa się z części teoretycznej i jest przeprowadzany przez
samodzielnego pracownika naukowego o którym mowa w ż 3 ust.2 i 3.
3. Termin egzaminów poprawkowych ustala egzaminator ze studentem.
ż 14
Trzy terminy egzaminu testowego ustalone będą w porozumieniu z przedstawicielami
samorządu studenckiego.
Egzamin praktyczny  kryterium zaliczenia: patrz wyżej
Zaliczenie  kryterium zaliczenia
Aktywna obecność na zajęciach, badanie chorych, prezentacja przypadków klinicznych oraz
zaliczenie testu końcowego. Warunkiem zaliczenia testu jest uzyskanie co najmniej 60%
prawidłowych odpowiedzi. W przypadku nieprzystąpienia do sprawdzianu , bądz
otrzymania
oceny niedostatecznej należy zdać materiał w terminie uzgodnionym z odpowiedzialnym za
zajęcia do końca roku akademickiego
14.Literatura:
1. Interna Szczeklika Podręcznik chorób wewnętrznych 2015 (red. P. Gajewski).
Medycyna Praktyczna 2015 Kraków
LITERATURA DODATKOWA
2.  Zarys pulmonologii z elementami alergologii red. H. Batura-Gabryel, W.
Młynarczyk.
3.  Medycyna Wewnętrzna Repetytorium red. G. Herold wyd. IV.
4.  Diagnostyka chorób układu oddechowego , red. W. Droszcz,
5.  Gruz
lica i choroby płuc 1999; red. E. Rowińska-Zakrzewska E.
6.  Choroby układu oddechowego , red. W. Droszcz
7.  Gruz
lica , red. P. Krakówka, E. Rowińska-Zakrzewska
8. Diabetologia Kliniczna; Materiały dydaktyczne dla studentów.
Praca zbiorowa pod redakcją prof. dr hab. med. Bogny Wierusz-Wysockiej i dr hab. med.
Doroty Zozulińskiej.
9. Cukrzyca pod redakcją Jacka Sieradzkiego. Wyd. I (dwu-tomowe); ViaMedica; Gdańsk 2006
10. Wielka Interna tom. Diabetologia pod red. Dariusza Moczulskiego. Medical
Tribune 2010
11. J. Sieradzki, B. Wierusz-Wysocka, Cukrzyca typu 1 u osób dorosłych, Termedia
2012
14.Studenckie koło naukowe
1. Opiekun koła dr hab. n. med. Maciej Cymerys
Tematyka Metodologia badań naukowych; Diagnostyka różnicowa objawów chorobowych.
Omówienie wybranych jednostek chorobowych. Historia osiągnięć medycznych z zakresu chorób
wewnętrznych. Etyka i psychologia w medycynie
Miejsce spotkań Katedra i Klinika Chorób Wewnętrznych, Zaburzeń Metabolicznych i
Nadciśnienia Tętniczego ul. Szamarzewskiego 84. Trzeci wtorek miesiąca godz. 18.00
2. Opiekun koła dr n. med. Iwona Krela-Kaz
mierczak
Tematyka nieswoiste choroby zapalne jelit, choroby wątroby i trzustki, nowotwory
przewodu pokarmowego, choroba refluksowa
Miejsce spotkań : sala seminaryjna Kliniki Gastroenterologii
3.Opiekun koła: prof. dr hab. med. K. A
ącka Tematyka endokrynologiczna
Miejsce spotkań: Biblioteka Kliniki Endokrynologii
4. Opiekun koła; prof. dr hab. Marek Ruchała Tematyka tyreologiczna i diagnostyka
ultrasonograficzna tarczycy Miejsce spotkań: Pracownia Ultrasonografii Narządów
Wydzielania Wewnętrznego
5. Opiekun koła: prof. dr hab. med. K. Lewandowski Kontakt: tel.[phone]; e-
mail: [e-mail]; Miejsce spotkań: Klinika Hematologii
 Gabinet Z-cy Ordynatora (IIp.) Tematyka spotkań: ustalana jest wspólnie ze studentami
6. Opiekun koła: prof. dr hab. med. Halina Batura-Gabryel, dr med. Beata
Brajer-Luftmann, dr med. Joanna Goz
dzik-Spychalska Tematyka SKN
Pulmonologiczne jest kołem zrzeszającym studentów od III roku studiów szczególnie
zainteresowanych zagadnieniami zarówno pulmonologicznymi jak i alergologicznymi. W
ramach działalności odbywają się comiesięczne spotkania, na których studenci i lekarze
prezentują różne jednostki chorobowe oraz omawiają ciekawe przypadki kliniczne.
Studenci odwiedzają Oddział i Przychodnię, gdzie doskonalą swoje umiejętności
praktyczne. Członkowie Koła biorą również aktywny udział w badaniach naukowych,
prowadzonych w Klinice, zjazdach naukowych oraz w organizacji corocznego
Repetytorium Pulmonologicznego. Spotkania Koła odbywają się w każdy drugi wtorek
miesiąca o godzinie 15:00. Miejsce spotkań Oddział Kliniki Pulmonologii Alergologii i
Onkologii Pulmonologicznej, ul. Szamarzewskiego 84, 60-569 Poznań
7. Opiekun koła dr hab. n. med. Aleksandra Araszkiewicz Tematyka Metodologia badań
naukowych; Etiopatogeneza przewlekłych powikłań cukrzycy ze szczególnym uwzględnieniem
zapalenia; Czynniki wpływające na przebieg cukrzycy typu 1 leczonej metodą intensywnej
czynnościowej insulinoterapii. Miejsce spotkań Katedra i Klinika Chorób Wewnętrznych i
Diabetologii, Szpital im. Fr. Raszei w Poznaniu w terminach ustalanych wraz z członkami skn.
16. Podpis osoby odpowiedzialnej za nauczanie przedmiotu lub koordynatora
17. Podpisy osób współodpowiedzialnych za nauczanie przedmiotu ( w przypadku
przedmiotów koordynowanych)