Centralna Komisja Egzaminacyjna w Warszawie
EGZAMIN MATURALNY 2011
FILOZOFIA
POZIOM PODSTAWOWY
Kryteria oceniania odpowiedzi
MAJ 2011
2 Egzamin maturalny z filozofii  poziom podstawowy
Kryteria oceniania odpowiedzi
Zadanie 1. (0 3)
Obszar standardów Opis wymagań
Wiadomości i rozumienie Znajomość i rozumienie podstawowych koncepcji
i fragmentów dzieł filozofów europejskich (I 2)
Poprawna odpowiedz

A. Zenon z Kition
B. Pirron (z Elidy )
C. Epikur (z Samos)
1 p.  za każdą poprawną odpowiedz

Zadanie 2. (0 1)
Wiadomości i rozumienie Znajomość i rozumienie wybranych pojęć, problemów i tez
z zakresu ontologii (I 1)
Poprawna odpowiedz

Dowód ontologiczny
1 p.  za poprawną nazwę dowodu
Zadanie 3. (0 2)
Wiadomości i rozumienie Znajomość i rozumienie wybranych pojęć, problemów i tez
z zakresu ontologii (I 1)
Poprawna odpowiedz

A.
fizykalizm lub scjentologia
2 p.  za poprawny wybór zdania i podanie właściwego stanowiska
1 p.  za poprawny wybór zdania lub podanie właściwego stanowiska
Zadanie 4. (0 1)
Wiadomości i rozumienie Znajomość i rozumienie wybranych pojęć, problemów i tez
z zakresu etyki (I 1)
Poprawna odpowiedz

C.
1 p.  za wskazanie właściwej odpowiedzi
Zadanie 5. (0 4)
Wiadomości i rozumienie Znajomość i rozumienie podstawowych koncepcji
i fragmentów dzieł filozofów europejskich (I 2)
Poprawna odpowiedz

a) Myśli; fideizm lub intuicjonizm, lub racjonalizm
b) Osoba i czyn; personalizm lub fenomenologia
4 p.  za właściwe wypełnienie czterech luk
1 p.  za właściwe wypełnienie jednej luki
Egzamin maturalny z filozofii  poziom podstawowy 3
Kryteria oceniania odpowiedzi
Zadanie 6. (0 2)
Wiadomości i rozumienie Znajomość i rozumienie wybranych pojęć, problemów i tez
z zakresu antropologii i epistemologii (I 1)
Poprawna odpowiedz

a) eudajmonizm
b) empiryzm
2 p.  za poprawne podanie dwóch terminów
1 p.  za poprawne podanie jednego terminu
Zadanie 7. (0 2)
Wiadomości i rozumienie Znajomość i rozumienie wybranych pojęć, problemów i tez
z zakresu ontologii i epistemologii (I 1)
Poprawna odpowiedz

a) 1
b) 2
2 p.  za dwie właściwe odpowiedzi
1 p.  za jedną właściwą odpowiedz

Zadanie 8. (0 2)
Wiadomości i rozumienie Znajomość i rozumienie wybranych pojęć, problemów i tez
z zakresu ontologii i epistemologii (I 1)
Poprawna odpowiedz

a) materializm lub monizm
b) teoria bytu (ontologia, metafizyka, filozofia Pierwsza)
2 p.  za podanie właściwej nazwy stanowiska i dyscypliny filozoficznej
1 p.  za podanie właściwej nazwy stanowiska lub właściwej nazwy dyscypliny filozoficznej
Zadanie 9. (0 1)
Korzystanie z informacji Znajomość i rozumienie podstawowych koncepcji
i fragmentów dzieł filozofów europejskich (I 2)
Poprawna odpowiedz

a) prawda
b) fałsz
c) fałsz
1 p.  za poprawne określenie prawdziwości trzech podanych zdań
0 p.  za poprawne określenie prawdziwości dwóch lub mniej podanych zdań
Zadanie 10. (0 2)
Korzystanie z informacji Znajomość i rozumienie podstawowych koncepcji
i fragmentów dzieł filozofów europejskich (I 2)
Poprawna odpowiedz

a) Jean-Paul Sartre
b) Henri Bergson
4 Egzamin maturalny z filozofii  poziom podstawowy
Kryteria oceniania odpowiedzi
2 p.  za właściwe dobranie autorów do dwóch cytatów
1 p.  właściwe dobranie autora do jednego cytatu
Zadania 11 20.
Korzystanie z informacji Wykorzystanie nabytej wiedzy filozoficznej do krytycznego
Tworzenie informacji analizowania tekstów filozoficznych, a w szczególności
do rekonstrukcji zawartych w nich problemów, tez
i argumentacji (II 1); konfrontowanie poglądów z poglądami
innych filozofów (II 3); zapisanie w zwięzłej formie
wyników krytycznej analizy tekstu filozoficznego (III 1)
Zadanie 11. (0 2)
Poprawne odpowiedzi
Pięć cech spośród:
Męstwo, dobroć serca, prawość, godność własna, szlachetność motywacji, uczciwość,
bezinteresowność, odwaga, poświęcenie, dzielność, człowiek z górnym polotem
2 p.  za poprawne wskazanie pięciu cech  człowieka godziwego
1 p.  za poprawne wskazanie trzech cech  człowieka godziwego
0 p.  za poprawne wskazanie dwóch lub mniej cech  człowieka godziwego
Zadanie 12. (0 2)
Przykład poprawnej odpowiedzi
 Etyka niezależna jest to etyka niezależna od religii i światopoglądu filozoficznego.
2 p.  za pełne wyjaśnienie pojęcia etyki niezależnej, w którym wystąpią dwa elementy,
np. religia i filozofa
1 p.  za wyjaśnienie niepełne
Zadanie 13. (0 2)
Przykład poprawnej i pełnej odpowiedzi
Indyferentyzm to pogląd (doktryna, teza) w myśl którego (-ej) nie warto przywiązywać wagi
do własnych wyborów (moralnych), ponieważ nic istotnego od nich nie zależy.
2 p.  za poprawną definicję indyferentyzmu
1 p.  za poprawną, ale niepełną definicję indyferentyzmu, np. bez podania powodu
nieprzywiązywania wagi do własnych wyborów
Zadanie 14. (0 1)
Poprawna odpowiedz

Właśnie czyny tego lub innego człowieka mogą być niezbędne do pewnych spraw przyszłych,
właśnie w toku działania przyczynowości powszechnej, podobnie jak do wybuchu burzy
potrzebne są uprzednie ruchy i zmiany termiczne prądów atmosfery.
1 p.  za wybór właściwego cytatu
Egzamin maturalny z filozofii  poziom podstawowy 5
Kryteria oceniania odpowiedzi
Zadanie 15. (0 3)
Poprawna odpowiedz
powinna uwzględniać następujące elementy:
" niezależności od systemów światopoglądowych
" wskazania etyki pozostają niezmiennikami
" etyka jest dyscypliną praktyczną w przeciwieństwie do filozofii, która jest dyscypliną
teoretyczną
3 p.  za poprawną i pełną odpowiedz
składająca się z trzech elementów
1 p.  za każdy element odpowiedzi
Zadanie 16. (0 2)
Przykładowe odpowiedzi
" Nie wszyscy ludzie wierzą w istnienie Boga.
" Normy etyczne, które człowiek wierzący odnajduje w Dekalogu, dla ateisty powinny
znajdować się w zasadach etyki niezależnej.
" Ponadreligijny wzorzec  człowieka godziwego , który będzie bardziej tolerancyjny
wobec innych poglądów, kultur, narodów, itp.
" Może wpłynąć na ułatwienie porozumienia, współpracy, łagodzenie konfliktów, pokojowe
rozstrzyganie sporów (ponieważ zasady moralne istnieją poza religią).
2 p.  za podanie dwóch uzasadnień
1 p.  za podanie jednego uzasadnienia
Zadanie 17. (0 2)
Poprawna odpowiedz

Według T. Kotarbińskiego etyka niezależna nie niesie ze sobą niebezpieczeństwa
relatywizmu moralnego.
Cytat potwierdzający odpowiedz

Toż przecie nie trzeba odwoływać się do Opatrzności, ani do nieśmiertelności, by uznać
za słuszne, jeśli się chwali męstwo, dobroć serca, prawość, godność własną, szlachetność
motywacji.
2 p.  za poprawną odpowiedz
i właściwy cytat ją potwierdzający
1 p.  za poprawną odpowiedz
lub właściwy cytat ją potwierdzający
Zadanie 18. (0 2)
Poprawna odpowiedz

Etyka nie powinna mieć związku z zagadnieniami ontologicznymi.
Przykładowe uzasadnienie
Ponieważ wybory etyczne mają wymiar praktyczny i czyny niegodziwe takimi pozostają bez
względu na ogólną strukturę bytu.
2 p.  za poprawną odpowiedz
i właściwe uzasadnienie
1 p.  za poprawną odpowiedz
lub właściwe uzasadnienie
Zadanie 19. (0 5)
Przykładowe poprawne odpowiedzi
" Według determinizmu etycznego wybory moralne zależą od łaski Bożej, a według
koncepcji przyczynowości powszechnej od wyborów moralnych zależą pewne zdarzenia
w przyszłości.
" Według determinizmu wybory moralne są skutkami, zaś według koncepcji
Kotarbińskiego są przyczynami.
6 Egzamin maturalny z filozofii  poziom podstawowy
Kryteria oceniania odpowiedzi
" Według św. Augustyna wybory moralne są następstwami zdarzeń nadprzyrodzonych
(działania lub niedziałania łaski Bożej), według Kotarbińskiego są przyczynami zdarzeń
w świecie doczesnym.
" A
aska Boża jest adresowana każdorazowo do konkretnego człowieka, podczas gdy
doczesny skutek wyboru moralnego nie zależy od tego, kto konkretnie dokona wyboru
moralnego będącego jego przyczyną.
" Dla św. Augustyna wolna wola nie jest złudzeniem, natomiast dla Kotarbińskiego
całkowicie wolna wola jest złudzeniem.
5 p.  za podanie trzech różnic między determinizmem etycznym św. Augustyna a koncepcją
przyczynowości powszechnej Kotarbińskiego
3 p.  za podanie dwóch różnic między determinizmem etycznym św. Augustyna a koncepcją
przyczynowości powszechnej Kotarbińskiego
1 p.  za podanie jednej różnicy między determinizmem etycznym św. Augustyna
a koncepcją przyczynowości powszechnej Kotarbińskiego
Zadanie 20. (0 2)
Przykład pełnej odpowiedzi
Św. Augustyn upatruje z
ródła wyborów moralnych w ludzkiej wolnej woli i łasce Bożej
(lub jej braku), podczas gdy T. Kotarbiński wyłącznie w ludzkiej woli.
Przykład niepełnej odpowiedzi
Św. Augustyn upatruje z
ródła wyborów moralnych w łasce Bożej (lub jej braku), podczas gdy
T. Kotarbiński wyłącznie w ludzkiej woli.
2 p.  za pełną odpowiedz

1 p.  za niepełną odpowiedz

Zadanie 21. (0 5)
Podobieństwa
obaj:
" próbowali budować etykę w sposób niezależny od założenia o istnieniu Boga
" uznawali, że etyka wymaga założenia o wolności w sensie możności dokonywania
wyborów
" zasady etyki obu filozofów mają charakter ponadczasowy (mogą funkcjonować poza
kontekstem kulturowym)
Różnice
Kant rozwijał etykę w obrębie samego rozumu / etyka intencji.
Kotarbiński rozwijał etykę w obrębie praktyki / etyka czynu.
5 p.  za wskazanie podobieństw i różnic
1 p.  za każdy element odpowiedzi (za każde podobieństwo i każdą różnicę)
Zadanie 22. (0 1)
Poprawna odpowiedz

Prakseologia lub metodologia
1 p.  za podanie nazwy dziedziny nauki, której prekursorem był T. Kotarbiński
Zadanie 23. (0 1)
Poprawna odpowiedz

reizm lub fizykalizm
1 p.  za podanie koncepcji filozoficznej, której twórcą był Kotarbiński