MAKROEKONOMIA, FiB II rok, semestr 4
I. Rynek pieniądza
Zagadnienia:
Funkcje pieniądza. Cechy pieniądza. Rodzaje pieniądza. Banki: bank centralny, banki komercyjne. Stopa rezerw.
Podaż pieniądza. Kreacja pieniądza. Kontrola podaży pieniądz przez bank centralny. Popyt na pieniądz.
Zadania:
1. Banki komercyjne utrzymują rezerwy gotówkowe w wysokości 10% stanu depozytów bankowych, a klienci
banków utrzymują stosunek posiadanej gotówki do swoich depozytów bankowych na poziomie 1/5, baza
monetarna wynosi 25 mld zł. Oblicz wartość mnożnika kreacji pieniądza oraz wielkość podaży pieniądza.
2. Jeżeli banki utrzymują rezerwy w wysokości 10 % depozytów oraz sektor pozabankowy chce utrzymywać w
obiegu gotówkę, której suma jest równa 30 % posiadanych przezeń wkładów w bankach to ile wynosi mnożnik
kreacji pieniądza?
3. Jeżeli w opisanej powyżej gospodarce, sektor pozabankowy zrezygnuje z utrzymywania gotówki i wszystkie
zasoby pieniądza będzie utrzymywać w postaci depozytów, to mnożnik kreacji pieniądza:
a) wzrośnie
b) spadnie
c) nie zmieni się
d) będzie równy zero. Odpowiedz
uzasadnij odpowiednimi obliczeniami.
4. Banki komercyjne postanowiły utrzymać rezerwy gotówkowe w wysokości 5% stanu zgromadzonych wkładów.
Stosunek posiadanej gotówki do wkładów bankowych klientów wynosi 1:4. Zasoby pieniądza wielkiej mocy
(baza monetarna) wynosi 12 mln.
a) oblicz mnożnik kreacji pieniądza,
b) ile wynosi podaż pieniądza jeżeli zarówno klienci jak i banki utrzymują zasoby gotówki na zamierzonym
poziomie,
c) przypuśćmy, że banki dochodzą do wniosku, że mogą utrzymywać rezerwy gotówkowe na poziomie 4%
wkładów. Oblicz nową wartość mnożnika kreacji pieniądza,
d) ile wynosi obecnie wielkość podaży pieniądza odpowiadająca warunkom równowagi,
e) przypuśćmy, że banki nadal utrzymują stopę rezerw gotówkowych na poziomie 5% wkładów, ale klienci
zwiększają zasoby gotówkowe do poziomu 30% wkładów w bankach. Oblicz nową wartość mnożnika
kreacji pieniądza,
f) jaka ilość pieniądza zapewni teraz równowagę?
5. Wkłady na żądanie = 40, wkłady terminowe = 70, rezerwy gotówkowe banków = 2, gotówka w obiegu = 12.
Oblicz M0, M1 oraz mnożnik kreacji pieniądza.
6. Gotówka w obiegu stanowi 15% wartości depozytów, zaś bank centralny wyemitował pieniądz znajdujący się w
bankach i w obiegu o wartości 20 mln. Jaka jest stopa rezerw obowiązkowych, jeżeli banki nie utrzymują rezerw
ponadobowiązkowych, a podaż pieniądza wyniosła 60 mln?
7. Depozyty w banku komercyjnym wynoszą 100 000 zł, rezerwy całkowite 37 000 zł, natomiast stopa rezerw
obowiązkowych 25%. O ile wspomniany bank może zwiększyć akcję kredytową?
8. Bank komercyjny przyjął depozyt gotówkowy w wysokości 66 mln zł. Stopa rezerw obowiązkowych wynosi 12%
w stosunku do złożonego depozytu.
a) Oblicz sumę wykreowanego pieniądza przez bank komercyjny "M1 (przyjmij g=0).
b) Ile wyniesie "M1 dla g=0,1?
9. Rezerwy gotówkowe banku wynoszą 1000, co stanowi 10% zgromadzonych wkładów. W obiegu pozabankowym
znajduje się 8000 gotówki. Ile wynosi:
a) baza monetarna,
b) podaż środka płatniczego,
c) mnożnik kreacji pieniądza?
MAKROEKONOMIA, FiB II rok, semestr 4
10. Przyjrzyj się bilansowi pewnego banku:
Aktywa Pasywa
Rezerwy ?
rezerwy obowiązkowe 2000
Wkłady ?
rezerwy nadobowiązkowe ?
Udzielone kredyty 45000
Razem 50000 Razem ?
a) Ile wynosi wartość zdeponowanych pieniędzy w banku?
b) Jak jest wartość rezerw nadobowiązkowych i rezerw ogółem? Ile wynosi stopa rezerw obowiązkowych?
c) Jeżeli w obiegu pozabankowym nie ma gotówki, to ile wynosi mnożnik pieniężny?
d) Jeżeli do banku napłyną nowe depozyty w wysokości 10.000, to o ile bank musi zwiększyć rezerwy zgodnie z
wymogiem zachowania rezerw obowiązkowych?
11. Stopa rezerw obowiązkowych wynosi 5%, faktycznie utrzymywane rezerwy to 10%, depozyty w bankach są 8
razy większe od ilości gotówki w obiegu.
a) Jeżeli bank centralny emituje na rynku pieniężnym obligacje o wartości 20,000 PLN, to co się stanie z podażą
pieniądza?
b) Jeżeli banki komercyjne ograniczą rezerwy do wielkości odpowiadającej rezerwom obowiązkowym, to jak
wpłynie to na podaż pieniądza?
12. Banki komercyjne utrzymują w formie rezerw gotówkowych 20% wartości depozytów, natomiast społeczeństwo
utrzymuje w formie gotówki 10% wartości swoich depozytów. Podaż pieniądza wielkiej mocy wynosi 600 mld.
a) ile wynosi mnożnik kreacji pieniądza?
b) jaka będzie wielkość podaży pieniądza M1, jeżeli bank centralny podniesie stopę dyskontową do tak
wysokiego poziomu, że banki komercyjne będą utrzymywać o 10% mniej depozytów w postaci gotówki?
c) jak zmieni się podaż pieniądza, jeśli bank centralny podejmie operacje otwartego rynku, aby zwiększyć bazę
monetarną o 150mld?