ustawa o rozwi膮zywaniu spor贸w zbiorowych


㎏ancelaria Sejmu s. 1/7
Opracowano na pod-
USTAWA
stawie: Dz.U. z 1991
z dnia 23 maja 1991 r.
r. Nr 55, poz. 236, z
1997 r. Nr 82, poz.
518, Nr 88, poz. 554,
o rozwi膮zywaniu spor贸w zbiorowych
z 1999 r. Nr 72, poz.
802, z 2000 r. Nr 107,
poz. 1127, z 2002 r.
Nr 74, poz. 676, z
2004 r. Nr 240, poz.
Rozdzia艂 1
2407, z 2006 r. Nr
Przepisy og贸lne
104, poz. 708 i 711.
Art. 1.
Sp贸r zbiorowy pracownik贸w z pracodawc膮 lub pracodawcami mo偶e dotyczy膰 wa-
runk贸w pracy, p艂ac lub 艣wiadcze艅 socjalnych oraz praw i wolno艣ci zwi膮zkowych
pracownik贸w lub innych grup, kt贸rym przys艂uguje prawo zrzeszania si臋 w zwi膮z-
kach zawodowych.
Art. 2.
1. Prawa i interesy zbiorowe pracownik贸w wskazane w art. 1 s膮 reprezentowane
przez zwi膮zki zawodowe.
2. Prawa i interesy pracodawc贸w w sporach zbiorowych mog膮 by膰 reprezentowane
przez w艂a艣ciwe organizacje pracodawc贸w.
Art. 3.
1. W zak艂adzie pracy, w kt贸rym dzia艂a wi臋cej ni偶 jedna organizacja zwi膮zkowa,
ka偶da z nich mo偶e reprezentowa膰 w sporze zbiorowym interesy stanowi膮ce
przedmiot tego sporu.
2. Je偶eli dzia艂aj膮ce w zak艂adzie pracy organizacje zwi膮zkowe tak postanowi膮, w
sporze zbiorowym wyst臋puje wsp贸lna reprezentacja zwi膮zkowa.
3. Przepis ust. 2 stosuje si臋 odpowiednio do reprezentacji interes贸w zbiorowych w
sporach wielozak艂adowych.
4. W imieniu pracownik贸w zak艂adu pracy, w kt贸rym nie dzia艂a zwi膮zek zawodowy,
sp贸r zbiorowy mo偶e prowadzi膰 organizacja zwi膮zkowa, do kt贸rej pracownicy
zwr贸cili si臋 o reprezentowanie ich interes贸w zbiorowych.
Art. 4.
1. Nie jest dopuszczalne prowadzenie sporu zbiorowego w celu poparcia indywidu-
alnych 偶膮da艅 pracowniczych, je偶eli ich rozstrzygni臋cie jest mo偶liwe w post臋po-
waniu przed organem rozstrzygaj膮cym spory o roszczenia pracownik贸w.
2006-07-05
㎏ancelaria Sejmu s. 2/7
2. Je偶eli sp贸r dotyczy tre艣ci uk艂adu zbiorowego pracy lub innego porozumienia,
kt贸rego stron膮 jest organizacja zwi膮zkowa, wszcz臋cie i prowadzenie sporu o
zmian臋 uk艂adu lub porozumienia mo偶e nast膮pi膰 nie wcze艣niej ni偶 z dniem ich
wypowiedzenia.
Art. 5.
Pracodawc膮 w rozumieniu ustawy jest podmiot, o kt贸rym mowa w art. 3 Kodeksu
pracy.
Art. 6.
Przepisy ustawy, w kt贸rych jest mowa o pracownikach, maj膮 odpowiednie zastoso-
wanie do os贸b, o kt贸rych mowa w art. 2 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 23 maja 1991 r. o
zwi膮zkach zawodowych (Dz.U. Nr 55, poz. 234).
Rozdzia艂 2
Rokowania
Art. 7.
1. Sp贸r zbiorowy istnieje od dnia wyst膮pienia przez podmiot reprezentuj膮cy intere-
sy pracownicze do pracodawcy z 偶膮daniami w sprawach wskazanych w art. 1,
je偶eli pracodawca nie uwzgl臋dni艂 wszystkich 偶膮da艅 w terminie okre艣lonym w
wyst膮pieniu, nie kr贸tszym ni偶 3 dni.
2. W zg艂oszeniu sporu okre艣la si臋 przedmiot 偶膮da艅 obj臋tych sporem. Podmiot zg艂a-
szaj膮cy sp贸r mo偶e uprzedzi膰, 偶e w razie nieuwzgl臋dnienia wysuni臋tych 偶膮da艅
zostanie og艂oszony strajk. Dzie艅 zapowiedzianego strajku nie mo偶e przypada膰
przed up艂ywem 14 dni od dnia zg艂oszenia sporu.
Art. 8.
Pracodawca podejmuje niezw艂ocznie rokowania w celu rozwi膮zania sporu w drodze
porozumienia, zawiadamiaj膮c r贸wnocze艣nie o powstaniu sporu w艂a艣ciwego okr臋go-
wego inspektora pracy.
Art. 9.
Rokowania ko艅cz膮 si臋 podpisaniem przez strony porozumienia, a w razie nieosi膮-
gni臋cia porozumienia - sporz膮dzeniem protoko艂u rozbie偶no艣ci ze wskazaniem sta-
nowisk stron.
Rozdzia艂 3
Mediacja i arbitra偶
Art. 10.
Je偶eli strona, kt贸ra wszcz臋艂a sp贸r, podtrzymuje zg艂oszone 偶膮dania, sp贸r ten prowa-
dzony jest przez strony z udzia艂em osoby daj膮cej gwarancj臋 bezstronno艣ci, zwanej
dalej mediatorem.
2006-07-05
㎏ancelaria Sejmu s. 3/7
Art. 11.
1. Mediatora ustalaj膮 wsp贸lnie strony sporu zbiorowego. Mediatorem mo偶e by膰
osoba z listy ustalonej przez ministra w艂a艣ciwego do spraw pracy w uzgodnieniu
z organizacjami zwi膮zkowymi oraz organizacjami pracodawc贸w reprezentatyw-
nymi, w rozumieniu ustawy z dnia 6 lipca 2001 r. o Tr贸jstronnej Komisji do
Spraw Spo艂eczno-Gospodarczych i wojew贸dzkich komisjach dialogu spo艂ecz-
nego (Dz.U. Nr 100, poz. 1080, z p贸zn. zm.1)).
2. Je偶eli strony sporu zbiorowego nie porozumiej膮 si臋 w ci膮gu 5 dni w sprawie
wyboru mediatora, dalsze post臋powanie jest prowadzone z udzia艂em mediatora
wskazanego, na wniosek jednej ze stron, przez ministra w艂a艣ciwego do spraw
pracy z listy, o kt贸rej mowa w ust. 1.
3. Minister w艂a艣ciwy do spraw pracy okre艣li, w drodze rozporz膮dzenia, warunki
wynagradzania mediator贸w z listy, o kt贸rej mowa w ust. 1, uwzgl臋dniaj膮c czas
trwania mediacji.
Art. 111.
1. Mediatorom na czas prowadzenia mediacji przys艂uguje zwolnienie od pracy.
A膮czny wymiar tego zwolnienia w roku kalendarzowym nie mo偶e przekracza膰
30 dni.
2. Wynagrodzenie nale偶ne mediatorowi oraz zwrot poniesionych koszt贸w przejaz-
du i zakwaterowania okre艣la umowa zawarta przez mediatora ze stronami sporu
zbiorowego.
3. Wynagrodzenie mediatora nie mo偶e by膰 ni偶sze od ustalonego w drodze rozpo-
rz膮dzenia, o kt贸rym mowa w art. 11 ust. 3.
4. Koszty post臋powania mediacyjnego, o kt贸rych mowa w ust. 2, ponosz膮 strony
sporu zbiorowego w r贸wnych cz臋艣ciach, chyba 偶e uzgodni膮 inny ich podzia艂.
5. W razie udokumentowanego braku 艣rodk贸w na pokrycie koszt贸w, o kt贸rych
mowa w ust. 2 i 4, na wniosek strony sporu zbiorowego, minister w艂a艣ciwy do
spraw pracy pokrywa koszty mediacji, z tym 偶e wynagrodzenie mediatora jest
pokrywane do wysoko艣ci okre艣lonej w rozporz膮dzeniu, o kt贸rym mowa w art.
11 ust. 3.
Art. 12.
Je偶eli przebieg post臋powania mediacyjnego uzasadnia ocen臋, 偶e nie doprowadzi ono
do rozwi膮zania sporu przed up艂ywem termin贸w przewidzianych w art. 7 ust.2 i art.
13 ust. 3, organizacja, kt贸ra wszcz臋艂a sp贸r, mo偶e zorganizowa膰 jednorazowo i na
czas nie d艂u偶szy ni偶 2 godziny strajk ostrzegawczy.
Art. 13.
1. Je偶eli w toku post臋powania mediator stwierdzi, 偶e rozwi膮zanie sporu zbiorowe-
go wymaga szczeg贸艂owych lub dodatkowych ustale艅 zwi膮zanych z przedmiotem
sporu, zawiadamia o tym strony.
1)
Zmiany wymienionej ustawy zosta艂y og艂oszone w Dz.U. z 2001 r. Nr 154, poz. 1793 i 1800, z 2002
r. Nr 10, poz. 89 i Nr 240, poz. 2056 oraz z 2004 r. Nr 240, poz. 2407.
2006-07-05
㎏ancelaria Sejmu s. 4/7
2. Je偶eli w zwi膮zku z 偶膮daniem obj臋tym sporem jest konieczne ustalenie sytuacji
ekonomiczno-finansowej zak艂adu pracy, mediator mo偶e zaproponowa膰 prze-
prowadzenie w tej sprawie ekspertyzy. Je偶eli strony nie postanowi膮 inaczej
koszty ekspertyzy obci膮偶aj膮 zak艂ad pracy.
3. Podj臋cie czynno艣ci, o kt贸rych mowa w ust. 1 i 2, upowa偶nia mediatora do wy-
st膮pienia do organizacji zwi膮zkowej z wnioskiem o przesuni臋cie terminu rozpo-
cz臋cia strajku na czas niezb臋dny do dokonania ustale艅 mog膮cych mie膰 wp艂yw na
wynik rozstrzygni臋cia sporu.
Art. 14.
Post臋powanie mediacyjne ko艅czy si臋 podpisaniem przez strony porozumienia, a w
razie nieosi膮gni臋cia porozumienia - sporz膮dzeniem protoko艂u rozbie偶no艣ci ze wska-
zaniem stanowisk stron. Czynno艣ci tych dokonuje si臋 przy udziale mediatora.
Art. 15.
Nieosi膮gni臋cie porozumienia rozwi膮zuj膮cego sp贸r zbiorowy w post臋powaniu media-
cyjnym uprawnia do podj臋cia akcji strajkowej.
Art. 16.
1. Podmiot prowadz膮cy sp贸r zbiorowy w interesie pracownik贸w mo偶e, nie korzy-
staj膮c z prawa przewidzianego w art. 15, podj膮膰 pr贸b臋 rozwi膮zania sporu przez
poddanie go rozstrzygni臋ciu kolegium arbitra偶u spo艂ecznego.
2. Sp贸r zak艂adowy rozpoznaje kolegium arbitra偶u spo艂ecznego przy s膮dzie woje-
w贸dzkim, w kt贸rym utworzony jest s膮d pracy i ubezpiecze艅 spo艂ecznych. Sp贸r
wielozak艂adowy rozpoznaje Kolegium Arbitra偶u Spo艂ecznego przy S膮dzie Naj-
wy偶szym.
3. W sk艂ad kolegium wchodz膮 przewodnicz膮cy wyznaczony spo艣r贸d s臋dzi贸w s膮du
przez prezesa s膮du oraz sze艣ciu cz艂onk贸w wyznaczonych po trzech cz艂onk贸w
przez ka偶d膮 ze stron. Strony powinny d膮偶y膰 do wskazania os贸b bezpo艣rednio
nie zainteresowanych rozstrzygni臋ciem sprawy.
4. Prezes s膮du wyznacza niezw艂ocznie termin posiedzenia, zawiadamiaj膮c o nim
strony sporu lub ich przedstawicieli.
5. Je偶eli rozstrzygni臋cie sporu wymaga wiadomo艣ci specjalnych, kolegium mo偶e
zasi臋gn膮膰 opinii ekspert贸w. Przepis art. 13 ust. 2 zdanie drugie stosuje si臋 od-
powiednio.
6. Orzeczenie kolegium zapada wi臋kszo艣ci膮 g艂os贸w. Je偶eli 偶adna ze stron przed
poddaniem sporu rozstrzygni臋ciu kolegium nie postanowi inaczej, orzeczenie to
wi膮偶e strony.
7. Rada Ministr贸w okre艣li w drodze rozporz膮dzenia szczeg贸艂owy tryb post臋powa-
nia przed kolegiami arbitra偶u spo艂ecznego.
2006-07-05
㎏ancelaria Sejmu s. 5/7
Rozdzia艂 4
Strajk
Art. 17.
1. Strajk polega na zbiorowym powstrzymywaniu si臋 pracownik贸w od wykonywa-
nia pracy w celu rozwi膮zania sporu dotycz膮cego interes贸w wskazanych w art. 1.
2. Strajk jest 艣rodkiem ostatecznym i nie mo偶e by膰 og艂oszony bez uprzedniego wy-
czerpania mo偶liwo艣ci rozwi膮zania sporu wed艂ug zasad okre艣lonych w art. 7-14.
Strajk mo偶e by膰 zorganizowany bez zachowania tych zasad, je偶eli bezprawne
dzia艂anie pracodawcy uniemo偶liwi艂o przeprowadzenie rokowa艅 lub mediacji, a
tak偶e w wypadku, gdy pracodawca rozwi膮za艂 stosunek pracy z gromadz膮cym
sp贸r dzia艂aczem zwi膮zkowym.
3. Przy podejmowaniu decyzji o og艂oszeniu strajku podmiot reprezentuj膮cy interesy
pracownik贸w powinien wzi膮膰 pod uwag臋 wsp贸艂mierno艣膰 偶膮da艅 do strat zwi膮za-
nych ze strajkiem.
Art. 18.
Udzia艂 w strajku jest dobrowolny.
Art. 19.
1. Niedopuszczalne jest zaprzestanie pracy w wyniku akcji strajkowych na stano-
wiskach pracy, urz膮dzeniach i instalacjach, na kt贸rych zaniechanie pracy zagra-
偶a 偶yciu lub zdrowiu ludzkiemu lub bezpiecze艅stwu pa艅stwa.
[2. Niedopuszczalne jest organizowanie strajku w Agencji Bezpiecze艅stwa We-
wn臋trznego, Agencji Wywiadu, w jednostkach Policji i Si艂 Zbrojnych Rzeczypo-
spolitej Polskiej, S艂u偶by Wi臋ziennej, Stra偶y Granicznej, S艂u偶by Celnej oraz jed-
nostkach organizacyjnych ochrony przeciwpo偶arowej.]
nowe brzmienie ust. 2
[ <2. Niedopuszczalne jest organizowanie strajku w Agencji Bezpiecze艅stwa
w art. 19 wchodzi w
Wewn臋trznego, Agencji Wywiadu, Centralnym Biurze Antykorupcyjnym, w 偶ycie z dn. 24.07.2006
jednostkach Policji i Si艂 Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej, S艂u偶by Wi臋zien- r. (Dz.U. z 2006 r. Nr
nej, Stra偶y Granicznej, s艂u偶by Celnej oraz jednostkach organizacyjnych 104, poz. 708)
ochrony przeciwpo偶arowej.> ]
<2. Niedopuszczalne jest organizowanie strajku w Agencji Bezpiecze艅stwa
Wewn臋trznego, Agencji Wywiadu, S艂u偶bie Kontrwywiadu Wojskowego,
S艂u偶bie Wywiadu Wojskowego, Centralnym Biurze Antykorupcyjnym, w
jednostkach Policji i Si艂 Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej, S艂u偶by Wi臋-
ziennej, Stra偶y Granicznej, S艂u偶by Celnej oraz jednostkach organizacyj- nowe brzmienie ust. 2
w art. 19 wchodzi w
nych ochrony przeciwpo偶arowej.>
偶ycie z dn. 1.10.2006
3. Prawo do strajku nie przys艂uguje pracownikom zatrudnionym w organach w艂a-
r. (Dz.U. z 2006 r. Nr
dzy pa艅stwowej, administracji rz膮dowej i samorz膮dowej, s膮dach oraz prokura- 104, poz. 711)
turze.
Art. 20.
1. Strajk zak艂adowy og艂asza organizacja zwi膮zkowa po uzyskaniu zgody wi臋kszo-
艣ci g艂osuj膮cych pracownik贸w, je偶eli w g艂osowaniu wzi臋艂o udzia艂 co najmniej
50% pracownik贸w zak艂adu pracy.
2006-07-05
㎏ancelaria Sejmu s. 6/7
2. Strajk wielozak艂adowy og艂asza organ zwi膮zku wskazany w statucie po uzyskaniu
zgody wi臋kszo艣ci g艂osuj膮cych pracownik贸w w poszczeg贸lnych zak艂adach pracy,
kt贸re maj膮 by膰 obj臋te strajkiem, je偶eli w g艂osowaniu w ka偶dym z tych zak艂ad贸w
wzi臋艂o udzia艂 co najmniej 50% pracownik贸w.
3. Og艂oszenie strajku powinno nast膮pi膰 co najmniej na 5 dni przed jego rozpocz臋-
ciem.
Art. 21.
1. Kierownik zak艂adu pracy nie mo偶e by膰 w czasie strajku ograniczony w pe艂nieniu
obowi膮zk贸w i w wykonywaniu uprawnie艅 w odniesieniu do pracownik贸w nie
bior膮cych udzia艂u w strajku oraz w zakresie niezb臋dnym do zapewnienia ochro-
ny mienia zak艂adu i nieprzerwanej pracy tych obiekt贸w, urz膮dze艅 i instalacji,
kt贸rych unieruchomienie mo偶e stanowi膰 zagro偶enie dla 偶ycia lub zdrowia ludz-
kiego lub przywr贸cenia normalnej dzia艂alno艣ci zak艂adu.
2. Organizatorzy strajku s膮 obowi膮zani wsp贸艂dzia艂a膰 z kierownikiem zak艂adu pracy
w zakresie niezb臋dnym do zapewnienia ochrony mienia zak艂adu pracy i nieprze-
rwanej pracy obiekt贸w, urz膮dze艅 i instalacji, o kt贸rych mowa w ust. 1.
Art. 22.
W obronie praw i interes贸w pracownik贸w, kt贸rzy nie maj膮 prawa do strajku, zwi膮-
zek zawodowy dzia艂aj膮cy w innym zak艂adzie pracy mo偶e zorganizowa膰 strajk soli-
darno艣ciowy na czas nie d艂u偶szy ni偶 po艂owa dnia roboczego.
Przepisy art. 17-21 stosuje si臋 odpowiednio.
Art. 23.
1. Udzia艂 pracownika w strajku zorganizowanym zgodnie z przepisami ustawy nie
stanowi naruszenia obowi膮zk贸w pracowniczych.
2. W okresie strajku zorganizowanego zgodnie z przepisami ustawy pracownik za-
chowuje prawo do 艣wiadcze艅 z ubezpieczenia spo艂ecznego oraz uprawnie艅 ze
stosunku pracy, z wyj膮tkiem prawa do wynagrodzenia. Okres przerwy w wyko-
nywaniu pracy wlicza si臋 do okresu zatrudnienia w zak艂adzie pracy.
Art. 24.
Zwi膮zki zawodowe decyduj膮 o tworzeniu i wykorzystaniu fundusz贸w strajkowych.
Fundusze te nie podlegaj膮 egzekucji.
Art. 25.
1. W obronie praw i interes贸w okre艣lonych w art.1 mog膮 by膰 stosowane, po wy-
czerpaniu trybu post臋powania okre艣lonego w rozdziale 2, inne ni偶 strajk formy
akcji protestacyjnej, nie zagra偶aj膮ce 偶yciu lub zdrowiu ludzkiemu, bez przery-
wania pracy, z zastrze偶eniem przestrzegania obowi膮zuj膮cego porz膮dku prawne-
go. Z prawa tego mog膮 korzysta膰 tak偶e pracownicy nie maj膮cy prawa do strajku.
2. Rolnicy maj膮 prawo do akcji protestacyjnej w spos贸b ustalony przez zwi膮zki
zawodowe rolnik贸w.
2006-07-05
㎏ancelaria Sejmu s. 7/7
Rozdzia艂 5
Odpowiedzialno艣膰 za naruszenie przepis贸w ustawy
Art. 26.
1. Kto w zwi膮zku z zajmowanym stanowiskiem lub pe艂nion膮 funkcj膮:
1) przeszkadza we wszcz臋ciu lub w prowadzeniu w spos贸b zgodny z prawem
sporu zbiorowego,
2) nie dope艂nia obowi膮zk贸w okre艣lonych w tej ustawie
- podlega grzywnie albo karze ograniczenia wolno艣ci .
2. Tej samej karze podlega ten, kto kieruje strajkiem lub inn膮 akcj膮 protestacyjn膮
zorganizowan膮 wbrew przepisom ustawy.
3. Za szkody wyrz膮dzone strajkiem lub inn膮 akcj膮 protestacyjn膮 zorganizowan膮
wbrew przepisom ustawy organizator ponosi odpowiedzialno艣膰 na zasadach
okre艣lonych w Kodeksie cywilnym.
Rozdzia艂 6
Przepisy przej艣ciowe i ko艅cowe
Art. 27.
W Kodeksie pracy art.2417 偶 7 otrzymuje brzmienie:
"偶 7. W czasie post臋powania rejestracyjnego, a tak偶e w czasie rozstrzygania
sporu w trybie okre艣lonym w 偶 3 i 4, w sprawie postanowie艅 uk艂adu nie
stosuje si臋 przepis贸w rozdzia艂贸w 2-4 ustawy z dnia 23 maja 1991 r. o
rozwi膮zywaniu spor贸w zbiorowych (Dz.U. Nr 55, poz 236)."
Art. 28.
Spory zbiorowe wszcz臋te, lecz nie zako艅czone przed dniem wej艣cia w 偶ycie ustawy,
prowadzi si臋 na podstawie jej przepis贸w.
Art. 29.
Ustawa wchodzi w 偶ycie po up艂ywie 30 dni od dnia og艂oszenia.
2006-07-05


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
ustawa o rozwiazywaniu sporow zbiorowychS2 0
Rozwi膮zywanie spor贸w zbiorowych
Rola i pozycja profesjonalnego pelnomocnika w ramach procedur alternatywnego rozwiazywania sporow
Myslenie przeciw konfliktom Tworcze metody rozwiazywania sporow myskon
Pokojowe rozwi膮zywanie spor贸w mi臋dzynarodowych
ustawa o odpowiedzialnosci podmiotow zbiorowych
Zalety i wady mediacji jako sposobu rozwiazywania sporow cywilnych
038 Ustawa o uprawnieniach do ulgowych przejazd w srodkami publicznego transportu zbiorowego
97 USTAWA o zbiorowym zaopatrzeniu w wod臋 i odprowadzeniu 艣
ustawa o szczegolnych zasadach rozwiazywania

wi臋cej podobnych podstron