Mózgowe porażenie dziecięce

Wśród całej liczby dzieci niepełnosprawnych ruchowo, którą w naszym kraju szacuje się na

około 40-50 tysięcy . ponad połowa(czyli 20-25 tysięcy) to pacjenci z mózgowym porażeniem

dziecięcym (mpdz). Kolejno najliczniejszymi w tej grupie są dzieci z wadami wrodzonymi

kręgosłupa (głównie rozszczepami kręgosłupa i z przepuklinami oponowo-rdzeniowymi) oraz

te, których niesprawność ruchowa jest wynikiem przebytych wypadków i urazów. (Rocznik

Statystyczny 1994).

Dotychczas nie opracowano idealnej definicji określającej mózgowe porażenie dziecięce.

Dzieje się tak ze względu na ogromną różnorodność i stopień nasilenia objawów oraz

współistniejących zaburzeń i nieprawidłowości charakteryzujących to schorzenie.

Najpowszechniej uważa się że mózgowe porażenie dziecięce jest zespołem trwałych, lecz nie

niezmiennych, różnorodnych zaburzeń napięcia mięśni , czynności ruchowych i postawy

wywołanych uszkodzeniem mózgu lub nieprawidłowościami w jego rozwoju nabytymi przed

urodzeniem, w okresie okołoporodowym lub wkrótce po urodzeniu. Nie można także

wykluczyć niekorzystnego wpływu różnych czynników działających na rodziców jeszcze

przed poczęciem dziecka oraz pewnych uwarunkowań genetycznych.

Częstość występowania mpdz zarówno w Polsce jak i na świecie od lat ocenia się na 2-3

promile co oznacza, że dotyczy ono od dwojga do trojga dzieci na każde 1000 żywo

urodzonych. Przy obecnym poziomie urodzeń corocznie grupa ta powiększa się o 1200-2000

osób.

Powstałe z bardzo różnych przyczyn uszkodzenie nie w pełni rozwiniętego i dojrzałego

mózgu jest trwałe, jednak nie zwiększa się.

Występujące objawy kliniczne z których na pierwszy plan wysuwają się zaburzenia napięcia

mięśni i czynności ruchowych mogą wydawać się z wiekiem coraz bardziej nasilone. Nie jest

to jednak spowodowane pogłębianiem się zmian w mózgu, lecz rozwojem dziecka, który

postępuje mimo istniejącego uszkodzenia.

W pierwszych miesiącach po urodzeniu dziecko, u którego zaistniało uszkodzenie mózgu

zewnętrznie może nie różnić się od zdrowego. Mało widoczne nieprawidłowości wykryć

może wnikliwa obserwacja i badanie neurologiczne. Mogą one dotyczyć zaburzeń w napięciu

mięśni i stopnia nasilenia reakcji odruchowych z którymi dziecko się rodzi.

Z powodu nieprawidłowego napięcia mięśniowego , które początkowo najczęściej jest

obniżone, dziecko posługuje się możliwymi do wykonania przez nie ruchami, zwiększając

stopniowo

napięcie

w

niektórych

grupach

mięśni. Powoduje

to

powstawanie

nieprawidłowych wzorców ruchowych, które staja się charakterystyczne dla poszczególnych

postaci zespołu mpdz.

Mózgowe porażenie dziecięce, które po łacinie nazywa się paralysis cerebralis infantum, a po

angielsku Cerebral Palsy w jednej ze swych postaci klinicznych – obustronnego porażenia

kurczowego (diplegia) – została opisana przez angielskiego lekarza Johna Little’a w i połowie

XIX wieku i przez długi czas nazywane było chorobą Little’a.

Współczesny Little’owi lekarz, Zygmunt Freud, powszechnie znzny jako twórca

psychoanalizy, chociaż zawodowo bardziej zainteresowało go mpdz, reprezentował

przeciwstawny Little’owi pogląd na etiopatogenezę mpdz. Uważał on, że przyczyną

ujawnienia się objawów tego zespołu nie są przedwczesne porody, lecz wczesne uszkodzenia

płodu i nieprawidłowości rozwojowe w łonie matki. To one w konsekwencji wywołują

przedwczesne porody.

Najnowsze badania naukowe prowadzone na szeroką skalę wśród dzieci w USA i Australii

potwierdzają słuszność poglądów Freuda. Wyniki tych badań przemawiają za tym, że

czynnikami wywołującymi mpdz są, znacznie częściej niż sądzono, bardzo wczesne

uszkodzenia ośrodkowego układu nerwowego, czynniki genetyczne, a nawet te, które działają

na matkę przed poczęciem dziecka. U 30% dzieci z mpdz nie można ustalić żadnej wyraźnej

przyczyny jego powstania.

Te najnowsze badania na nowo ożywiły “spór” na temat przyczyn powstawania mpdz

przypominając polemikę Little’a z Freudem, chociaż nie wiadomo, czy istniała ona

kiedykolwiek.

Przypomnienie historycznych już poglądów i wniosków wyciąganych z obecnie

prowadzonych badań świadczy nie tylko o długo już trwającym zainteresowaniu zespołem

mpdz, ale i aktualnością pytań, na które nadal nie ma jednoznacznej odpowiedzi.

Ze względu na umiejscowienie uszkodzenia w mózgu i występujące objawy, mózgowe

porażenie dziecięce dzieli się na następujące postaci:

1. Obustronny niedowład kurczowy (diplegia), charakteryzujący się większym

nasileniem zmian w kończynach dolnych niż górnych., które często są prawie zupełnie

sprawne.

2. Niedowład połowiczy (hemiplegia) dotyczy kończyny górnej i dolnej po tej samej

stronie. Może być prawo lub lewostronny w zależności od tego, czy uszkodzenie

zlokalizowane jest w prawej czy w lewej półkuli. Niedowład kończyn występuje po

przeciwnej stronie ciała od umiejscowienia uszkodzenia (w przypadku uszkodzenia

prawej półkuli mózgu porażenie obejmuje lewe kończyny i odwrotnie). W większym

stopniu zaburzenie występuje w kończynie górnej.

3. Obustronny niedowład połowiczy (hemiplegia bilateralis) jest jedną z najczęstszych

postaci mpdz. Typowymi objawami są znaczne zaburzenia wszystkich czynności

ruchowych. Często współwystępuje niedorozwój umysłowy, zaburzenia wzroku,

mowy i padaczka.

4. Postać

pozapiramidowa

(atetotyczna,

dyskinetyczna)

charakteryzująca

się

występowaniem niekontrolowanych ruchów mimowolnych, które są niezależne od

woli i w znacznym stopniu utrudniają rozwój ruchowy, mowę i czynności rąk. Poziom

rozwoju umysłowego dzieci z tą postacią mpdz jest w większości prawidłowy.

5. Postać móżdżkowa (ataktyczna) występuje najrzadziej i jest spowodowana

zaburzeniami rozwojowymi oraz uszkodzeniami móżdżku. Występujące zaburzenia

określa się jako “bezład” (ataksję) móżdżkowy. Są nimi zaburzenia koordynacji

ruchów, zaburzenia równowagi, drżenia zamiarowe, niemożność dostosowania siły i

zakresu ruchów do potrzeb oraz wykonywania szybkich, naprzemiennych ruchów.

Typowe są również zaburzenia mowy (mowa spowolniała i skandowana).

6. Postaci mieszane stanowią najliczniejsza grupę w zespole mpdz, gdyż uszkodzenie

mózgu często zaburza współdziałanie między wieloma jego strukturami. Stopień

nasilenia zaburzeń zależy nie tylko od miejsca uszkodzenia mózgu ale także od

rozległości i ciężkości tego uszkodzenia.

W zespole mpdz zaburzenia ruchowe nie są jedynymi objawami wynikającymi z uszkodzenia

mózgu. Współistnieć mogą zaburzenia wzroku, słuchu, mowy, padaczka, upośledzenia

umysłowe i zaburzenia zachowania.

U większości dzieci z mpdz rozwój umysłowy jest prawidłowy lub nieznacznie obniżony,

a upośledzenie umysłowe występuje w około 20% przypadków, przy czym stopień

upośledzenia nie jest współmierny do stopnia niesprawności ruchowej.

Zależy to nie tylko od stopnia uszkodzenia mózgu ale także sposobu usprawniania i nauczania

dzieci z mpdz.

Pamiętać należy, że każde dziecko, które ma zapewnioną właściwą opiekę może osiągnąć

optimum swoich możliwości, mimo występowania zaburzeń ruchowych. Odpowiednia opieka

domowa, medyczna i psychopedagogiczna, nie odrywająca dziecka od rodziny, obejmująca

stymulację wszystkich sfer rozwojowych powinna zapewnić zaspokojenie podstawowych

potrzeb dziecka, to jest potrzeby miłości, bezpieczeństwa i ruchu. Nie dopuści ona do

powstania wtórnych zaburzeń dodatkowo upośledzających rozwój.

Powyższe, bardzo ogólne przedstawienie najważniejszych problemów występujących w

zespole mpdz nie uwzględnia jeszcze wielu innych. Zagadnieniom zapobiegania

występowaniu niesprawności ruchowej u dzieci (w tym mpdz), zapewnienia właściwej,

wielospecjalistycznej pomocy dziecku niepełnosprawnemu oraz całej jego rodzinie,

możliwościom wczesnego rozpoznawania i leczenia należałoby poświęcić osobne,

obszerniejsze doniesienia.

*

Katarzyna Barszczewska urodziła się 13 października i już wiedziała, że to nie najlepszy

moment - nie dość, że 13 to jeszcze w niedzielę. Na" trzynastkową" nowinę nie trzeba było

długo czekać. Diagnoza lekarska krótka choć

przerażająca - dziecięce porażenie mózgowe, ale

czego mogłam oczekiwać po takim dniu. Nowina

choć okrutna to jednak nie całkiem paraliżująca.

Przecież jakoś żyć trzeba, a nie każdemu życie układa

się tak, jak to sobie wymarzył. Już chyba wtedy

wiedziała, że czekają ciężka szkoła życia. Same

dzieciństwo wyglądało, jak na pechowca przystało,

następująco - trochę w domu, więcej w szpitalu - a

jeszcze więcej w sanatoriach w całej chyba Polsce.

Cały jednak czas miała nadzieję, że jakoś to się w

końcu ustabilizuje i będzie mogła na stałe zamieszkać

- jak każde inne dziecko - z rodzicami we własnym

domu. Tak na tych tułaczkach dobrnęła do wieku

szkolnego. W wieku 7 lat była bardzo ciekawa i

otwarta na wiedzę. Nadszedł czas nauk - czas szkoły.

Ponieważ siedziała na wózku pobierała nauki w

systemie indywidualnym (szkoły integracyjne to dużo późniejszy wynalazek).

Los przydzielił jej na swoją pierwszą nauczycielkę starszą, zmęczoną życiem i chyba pracą,

panią. Przychodziła do niej ciągle znużona, drzemała sobie na lekcjach - a ona była taka

ciekawa i żądna wiedzy. Kiedy chyba już w IV klasie rodzice poprzez szkołę chcieli zwrócić

uwagę jej pani, to tylko wsadzili kij w mrowisko. Przecież jej pani była przekonana, że

takiemu dziecku jak ona to wystarczy jak nauczy się czytać i rachować. Na monity i skargi

rodziców znalazła sposób. Postarała się o to, żeby kuratorium zdecydowało o przeniesieniu jej

do szkoły specjalnej. Ale czego od życia mogło oczekiwać dziecko urodzone 13. W ten

sposób straciła 3 długie lata, bo przecież nie byłam niedorozwinięta. Cała jednak nadzieja, że

coś można zmienić na lepsze, w rodzicach. Tylko uporowi mamy zawdzięcza, że jej edukacja

nie stanęła na ukończeniu szkoły specjalnej. Dreptała i wydeptywała ścieżki wszędzie żeby to

zmienić. Pociągała za wszystkie możliwe sznurki ale dopięła swego. Oczywiście nie obeszło

się bez specjalnych egzaminów, testów psychologicznych, wywiadów i nie wiem czego

jeszcze, ale udało się przekonać niedowiarków, że w jej głowie jest wszystko w należytym

porządku. Jaka ona byłam szczęśliwa, że mogła powrócić do normalnej szkoły. Nie było to

jednak takie proste bo przecież urodziła się 13. Powrót do normalności musiał iść też po

grudzie, bo musiała cofnąć się do V klasy i w ten właśnie sposób straciła 3 lata ze swego

niezbyt długiego życiorysu. Z całych sił chciała pokazać całemu światu, że decyzja była

słuszna i już do ukończenia szkoły otrzymywałam świadectwa z czerwonym paskiem.

Zapomniała nawet o swoim trzynastkowym pechu - tak była zajęta zdobywaniem wiedzy, że

nie miałam czasu na rozpamiętywania. Tym bardziej, że trafiła jej się niecodzienna okazja,

jakby nagroda za wyniki w nauce. Mogła na 12 dni wyjechać do Francji. Zaskoczenie było

tym większe, bo właśnie wprowadzono stan wojenny. Jednak ludowe państwo nie chciało

zadzierać z kościołem i wybrała się na pierwszą, zorganizowaną pielgrzymkę do Lourdes na

całe pięć dni oraz zwiedzanie Paryża przez pozostałe 7. Wrażenia niesamowite, ale to temat

na inna "powieść" tym bardziej, że nie skończyło się na Francji - była także we Włoszech aby

za tę pielgrzymkę podziękować Ojcu Świętemu - ale o tym też kiedy indziej - teraz opiszę

sprawy bardziej przyziemne.

Zachęcona dobrymi wynikami w podstawówce postanowiła iść za ciosem. Poszła do

ogólniaka. Nie było to już tak proste jak ze szkoła podstawowa. Czego jednak nie dopnie

człowiek uparty. Dotrwała do końca i mimo, że nie zdawała matury to jednak ukończyła

liceum ogólnokształcące. Tak się rozochociła tym zdobywaniem wiedzy, że nie wiedziała

kiedy skończyć. Postanowiła kształcić się dalej i zapisała się na studium informatyczne w

dziedzinie przetwarzania danych. Te dwa lata to prawdziwa orka. Mama dowoziła ją na

zajęcia tramwajami - było bardzo ciężko. Ktoś jednak wpadł na zbawienny pomysł i powstał

TUS. Ci sympatyczni ludzie zawozili na i przywozili ją z zajęć. Tylko ktoś doświadczony tak

jak ona wie jaka to ulga. Z niemałym wysiłkiem, a wręcz pełną determinacją udało jej się

także ukończyć studium. Mimo to, że była już w miarę wykształcona siedziała bezmyślnie w

domu, nudząc się wyglądała przez okno i myślała co ją jeszcze więcej może ciekawego

spotkać. To właśnie wtedy ktoś tam z góry przypomniał sobie o niej, że to ona jest tą

dziewczyną urodzoną 13.

Znów przyszedł czas chorób i bólu. Okazało się, że jej nogi wymagają " reperacji ". Trzy

operacje obu nóg i ponad pół roku z nogami w gipsie. To było okropne. Człowiek

unieruchomiony na dobre bo nogi w gipsach całe tzn. do samej... Nastał czas rozmyślań,

wspomnień chwil miłych i wątpliwe plany na przyszłość. Odcierpiała co swoje, wyleczyła

odparzenia i w dalszym ciągu nie wiedziała co dalej. Próby przyjaźni - nie zawsze trafne - i

kolejne rozczarowania. W końcu cos zaświtało. Poznała swojego dobrego ducha panią

Krystynę Wojakowską. To pani Krysia Wojakowska uzmysłowiła jej, że wcale nie jest

jedyną najnieszczęśliwszą, że jej niepełnosprawność nie jest powodem do zamknięcia się w

czterech ścianach własnego mieszkania, że jest wiele osób tak samo jak ona, a może jeszcze

mniej sprawnych niż ona. Jednak oni wszyscy działają? Nie grają w bezmyślne gry tylko,

przynajmniej starają się coś robić. To pani Krysia wprowadziła ją do Fundacji Pomocy

Matematykom i Informatykom Niesprawnym Ruchowo. To tu poznała wielu ludzi w

sytuacji takiej jak ona - oczekujących zrozumienia. Tutaj też poznała ludzi zaangażowanych

w nasze sprawy - bezinteresownie chcących nam pomóc i w jakiś sposób nas ukierunkować i

chociaż w niewielkim stopniu usamodzielnić. To w tutejszej salce komputerowej przekonała

się, że wiedza jaką wyniosła po ukończeniu studium jest wprawdzie rozległa ale bardzo

płytka - powierzchowna. W czasie jej nauki jeszcze nikt nie słyszał o Internecie. To tu w

Fundacji wszyscy wiedzieli co robić. Poczynając od pani Hani i pani Krysi, które odbierały ją

z "transportu" i pomagały zająć miejsca przy komputerach - do pani profesor, która dbała o to

żeby te komputery były w należyty sposób wykorzystywane. To pani Agnieszka śarnecka

mobilizowała do cierpliwości i wytrwałości.

Dzięki Fundacji ukończyła kurs Internetu, na którym Ela Urbanek nauczyła otwierać

komputerowe okno na świat i posługiwać się pocztą elektroniczną.

Dzięki Fundacji, a w niej pani Basi Woźniak mogła wyżywać się w Internecie ponieważ pani

Basia wyposażyła ją w możliwie dobry komputer z modemem najnowszej generacji. Jej

komputer też był w pełni profesjonalny, ale ponad 10 lat temu. Bezproblemowo mogła działać

w uruchomionym przez pana Krzysztofa Markiewicza "Internecie dla Niepełnosprawnych",

ponieważ udostępnił jej nieodpłatnie konto na naszym serwerze IdN1, gdzie mogła działać

zarówno na "witrynie" jak i korespondować z ludźmi z całego kraju o podobnych

zainteresowaniach. Gyby nie pani Krystyna Wojakowska, nawet nie wiedziałaby o istnieniu

takiej Fundacji i o tylu życzliwych ludziach.

Oczywiście jej życie nie ogranicza się do samej Fundacji. Jednak podbudowana jej

działalnością zaczęła się udzielać w innych organizacjach. Ponieważ lubi muzykę poważną

nawiązała kontakt z grupa młodych ludzi w założonej przez pana Terleckiego " Młodej

Filharmonii ". Jest to grupa wolontariuszy, którzy starają się umilić wolny od zajęć czas

ludziom niepełnosprawnym, organizując im wyjazdy na koncerty do Filharmonii Narodowej,

ale nie tylko. Wyjeżdżają także na spotkania przy herbatce, czy na jakieś imprezy plenerowe -

ogniska itp.

Jak już na wstępie wspominałam Kasia jest zapaloną podróżniczką. Bywała już na wczasach

w Busku, Spale, Mielnie i Wagrowcu.

Kolejną pasją Kasi jest przyroda. Kocha wszystkie zwierzęta. Ma w domu psa - Morusa -

który jest jej najwierniejszym przyjacielem ze wszystkich czworonogów. Ma również kota,

dwie papugi i rybę w akwarium. Jest to welon i jest u niej na "dożywociu". Jest sam bo

przeżył wszystkich pobratymców. Ma już ponad 18 lat - więc jest pełnoletni i przysługują mu

pewne przywileje. Nie może do niego wpuścić żadnych małych rybek bo by je natychmiast

zjadł, ani też żadnych większych bo by mu dokuczały albo obgryzały.

Kasia ma gorącą nadzieję, że po powrocie z Polańczyka będzie wypoczęta i pełna zapału do

dalszej pracy w Fundacji. Bardzo chciałaby wziąć udział w jakimś kursie rokującym pracę

zarobkową. Chociaż ma wypracowaną rentę, to jednak jest ona najniższa z możliwych.

Trzeba zauważyć również fakt pogarszającej się sytuacji finansowej Przez to, że waloryzacja

rent odbywa się procentowo to największe podwyżki dostają ci którzy maja renty i tak już

duże, a jej drepczą w miejscu albo wręcz relatywnie się zmniejszają. Nie wie jeszcze na czym

ten nowy kurs miałby polegać - może jakieś podstawy księgowości komputerowej, którą to

można by prowadzić w domu. Może kurs telepracy o której to mówi się coraz więcej. Kasia

sądzi, że w mojej sytuacji i stopniu niepełnosprawności praca w domu byłaby najlepszym

wyjściem.

Kasia ma nadzieję, że mając tylu przyjaciół oraz osób życzliwych wokół siebie to już jakoś

poleci, że teraz to już będzie z górki

PROGRAM INTERNET

NIE JESTEM SAM - INTERNET DLA OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH

Celem projektu jest zaznajomienie dzieci i młodzieży niepełnosprawnej oraz sprawnej z

ogólnoświatową siecią Internetu. Początkowym etapem była nauka poruszania po sieci oraz

przestawienie internetu jako zabawy w zdobywaniu informacji i wiedzy. Początkujący

internauci musieli zaznajomić się z komputerem. Poprzez ćwiczenia w posługiwaniu się

myszką komputerową oraz poprzez pisanie na klawiaturze dzieci z problemami koordynacji

ruchowej rozwijają swoje predyspozycje manualne.

Następnym etapem było poznanie przez dzieci podstawowych słów języka angielskiego, które

ułatwiają poruszanie się po Internecie. Po zapoznaniu się z zasadami działania Internetu grupa

jest na etapie tworzenia własnych stron WWW . Przy wykorzystaniu Internetu prowadzimy

muzykoterapię, zajęcia pedagogiczne, geograficzne, historyczne, matematyczne oraz

plastyczne. Dla bardziej zdolnych organizujemy galerie internetowe. Dzieci biorą udział w

tematycznych grupach dyskusyjnych.

Dzięki Internetowi dzieci niepełnosprawne mogą rozwijać swoje zainteresowania. Dzień

danego dziecka nie polega na siedzeniu przed telewizorem, tylko na zdobywaniu cennych

informacji jakich może dostarczyć Internet. Program Internet jest skierowany do dzieci i

młodzieży w wieku od 7 do 17 lat. Są to osoby niepełnosprawne z następującymi

schorzeniami: porażenie mózgowe, encykolopatia, wszelkiego rodzaju alergie, uszkodzenia

kręgosłupa (niedowłady kończyn dolnych) oraz niektóre osoby z epilepsją.

Głównym celem zajęć jest nauczenie dzieci poruszania się po Internecie oraz zaznajomienie

ich z techniką pracy w Internecie tak, aby w przyszłości mogły podjąć pracę w godnych

warunkach. Przy wykorzystaniu tych wszystkich programów prowadzimy edukację oraz

rehabilitację. Dla niektórych dzieci Internet jest jedyną metodą edukacji oraz jedyną możliwą

formą nauki pisania (dzieci z porażeniem mózgowym). Z uwagi na wiek oraz rodzaje

schorzeń jest to tylko pierwszy etap naszych zajęć obejmujący podstawy edukacji i

rehabilitacji społecznej. Warto tu podkreślić, iż każdy uczestnik zajęć posiada różny stopień

niepełnosprawności fizycznej i umysłowej. Do każdego z nich trzeba podchodzić w sposób

indywidualny. Końcowym efektem projektu jest wykonanie witryny Stowarzyszenia EPI z

jednoczesnym umieszczeniem jej w Internecie. Dzieci są oceniane za umiejętność pracy w

grupie oraz indywidualnie w zależności od stopnia schorzenia.

Spodziewane efekty: wychodzenie z izolacji, otwieranie się do ludzi, zdobywanie nowych

przyjaciół, poznawanie nowych doświadczeń, zdobywanie wiedzy geograficznej i

historycznej, poszerzenie swoich zdolności plastycznych oraz muzycznych, zdobycie

umiejętności

surfowania

po

Internecie,

nauczenie

się

współpracy

pomiędzy

niepełnosprawnymi, a sprawnymi (wymiana wspólnych doświadczeń). Najważniejszym

celem jest to, by dzieci i młodzież po ukończeniu szkoły znała zasady pracy przy komputerze

(w tym poruszaniu się po Internecie) co umożliwi im znalezienie biurowej pracy.

DOM SAMOPOMOCOWY - PIERWSZY KROK KU EDUKACJI

Na terenie miasta Nowa Sól nie było żadnego domu dziennego pobytu, który obejmowałby

opieką dzieci niepełnosprawne oraz ich rodziny. Utworzenie takiego domu w siedzibie

Stowarzyszenia zintegrowało dotychczas podejmowane działania rodziców na własną rękę

(często bezskuteczne).

Stowarzyszenie umożliwiło prowadzenie zajęć z indywidualnego nauczania w jednym

miejscu. Stowarzyszenie posiada specjalistyczny sprzęt rehabilitacyjny oraz terapeutyczny.

Prowadzi zajęcia w grupach i dzięki temu może osiągnąć większą efektywność pracy,

izolować agresję, lęk oraz osamotnienie. W tym celu posiada fachową kadrę oraz dobre

zaplecze socjalne. Rodziny zrzeszone w Stowarzyszeniu są to rodziny ubogie, których nie

stać na zakup sprzętu rehabilitacyjnego, komputera itp. Przy tak wyposażonym zapleczu jak

można pomóc dużej grupie potrzebujących wsparcia. Umożliwiło to też lepszą orientację

środowiskową, tak aby dotrzeć do najbardziej potrzebujących.

CELE I SPODZIEWANE REZULTATY PROJEKTU:

Zajęcia rehabilitacyjno-wyrównawcze -zajęcia zespołowe oraz indywidualne, które mają za

zadanie wspomaganie rozwoju intelektualnego, rozwijanie zainteresowań otoczeniem,

uzyskanie niezależności od innych osób w codziennym życiu. -usprawnienie ruchowe i

psychoruchowe w zakresie dużej i małej motoryki. -wyrabianie orientacji w schemacie

własnego ciała i orientacji przestrzennej.

ZAJĘCIA KOREKCYJNO-KOMPENSACYJNE

-lepsze i bardziej samodzielne funkcjonowanie w społeczeństwie: w zespole przedszkolnym

czy klasowym oraz w rodzinie i w otoczeniu podwórkowym. -wyrobienie umiejętności pracy

zespołowej, poprawianie gramatycznej struny języka. -poszerzenie wiedzy encyklopedycznej.

ZAJĘCIA Z PSYCHOLOGIEM

-cele długoterminowe, które będą odzwierciedlać nadzieje i oczekiwania rodziców wobec

własnego dziecka oraz interpretacje prognoz specjalistów w przypadkach różnego typu

zaburzeń. -cele krótkoterminowe, które obejmą zarówno treści programu jak i opanowanie

trudnych lub dziwacznych zachowań, czyli tzw. Cele bekawioralne (kontrolowanie

zachowania dziecka, od 3 miesięcy do 1 roku). ZAJĘCIA Z HIPOTERAPII -wyzbycie się

emocji

lękowych,

barier

psychicznych,

agresji,

-przełamanie

barier

między

niepełnosprawnymi, a sprawnymi.

ZAJĘCIA REHABILITACYJNO-WYRÓWNAWCZE DLA DZIECI, MŁODZIEśY

NIEPEŁNOSPRAWNEJ

ZAJĘCIA KOREKCYJNO-KOMPENSACYJNE DLA DZIECI Z ZABURZENIAMI

ROZWOJOWYMI, ZE SPECYFICZNYMI TRUDNOŚCIAMI W CZYTANIU I PISANIU

ZAJĘCIA Z PSYCHOLOGIEM

ZAJĘCIA Z HIPOTERAPII

Udało się do tej pory zrehabilitować dość dużą grupę dzieci, jedne zaczynają mówić inne przy

pomocy opiekuna chodzić.