FORMY ZABAWOWE ĆWICZEŃ KOREKCYJNYCH.
Wstęp
Szybkie tempo zmian zachodzących w środowisku człowieka odbija się na nim w
sposób niekorzystny. Ludzkie mechanizmy adaptacyjne często nie nadąŜają za dynamizmem
zmian cywilizacyjnych. Ponadto wyeliminowanie czynnych form ruchu z Ŝycia codziennego
na korzyść biernego siedzenia przed telewizorem czy komputerem, jest przyczyną róŜnych
schorzeń narządów ruchu oraz wad postawy i budowy ciała.
Diagnoza, leczenie i profilaktyka w zakresie wad i schorzeń narządów ruchu to nie
tylko zadanie medycyny, ale i gimnastyki korekcyjnej. W przedszkolach, szkołach, domach
kultury, klubach sportowych ta forma ćwiczeń ruchowych jest ostatnio bardzo popularna.
Obejmując swym zasięgiem dzieci i młodzieŜ, daje nadzieję na sprawnych i zdrowych
dorosłych.
Gimnastyka korekcyjna, traktowana przez prowadzących i uczestniczących jak dobra
zabawa, ma duŜo większe szanse powodzenia. Zabawa jest bowiem naturalną, dobrowolną i
przynoszącą radość aktywnością, będącą celem samym w sobie. Tak pojęta gimnastyka
korekcyjna posiada zatem nie tylko znaczenie zdrowotne, ale i wychowawcze. Sprzyjając
rozwojowi fizycznemu, stanowi zachętę do komunikowania się z innymi, pozwala
rozładować napięcia emocjonalne i stres, uczy koncentracji i uwagi oraz samodzielności i
wytrwałości. Poza tym zadowolenie z pracy nad własnym ciałem i z prawidłowo
wykonywanych zadań, podnosi niewątpliwie poczucie własnej wartości. Odczuwanie i
przeŜywanie „inteligencji” i estetyki swojego ciała to waŜne czynniki sprzyjające powstaniu
pozytywnego obrazu samego siebie.
Specjaliści z zakresu medycyny i wychowania fizycznego zgodnie twierdzą, Ŝe
najlepsze rezultaty przynosi systematyczne uprawianie ćwiczeń. Korzystniej jest ćwiczyć
codziennie, choćby krótko, niŜ raz na jakiś czas dłuŜej.
Do ćwiczeń korekcyjnych dziecko musi przystępować wypoczęte. KaŜde z ćwiczeń naleŜy
powtórzyć kilka razy, zaleŜnie od charakteru ćwiczenia; trudne: 2-4 razy, łatwe: 8-10 razy.
Wiek przedszkolny i wczesnoszkolny charakteryzuje się na ogół duŜą plastycznością
aparatu ruchowego, ale jeszcze stosunkowo słabą koordynacją ruchów, dlatego teŜ u dzieci
przedszkolnych większą wartość mają zajęcia prowadzone krótko i powtarzane parokrotnie w
ciągu dnia.
W ćwiczeniach stosujemy wolne tempo. Szybkie tempo utrudnia, a nawet uniemoŜliwia
poprawne wykonywanie ćwiczeń. Zakres ruchu zawęŜa się, precyzja jest znikoma, a korekcja
utrudniona.
Nauczyciel powinien ćwiczyć razem z dzieckiem. Przed ćwiczeniami właściwymi
organizowana jest krótka rozgrzewka, która przygotowuje dziecko fizycznie i psychicznie do
ćwiczeń.
Przykłady
1. Stojąc unieść ramiona do góry, wdech nosem, opuścić ramiona, ugiąć kolana, pochylić się
luźno do przodu i głośno wypuścić powietrze (wydech).
2. W siadzie skrzyŜnym ręce na biodrach. Cofając łokcie do tyłu, wdech nosem. Pochylić
głowę, wydech ustami przez zęby, głośno sycząc.
3. W leŜeniu tyłem ręce i nogi wykonują „ruchy osła”.
4. W leŜeniu przodem ręce przed siebie, nogi ugięte w kolanach, „klaskanie” rękami i
nogami.
Na początku i na końcu zajęć ćwiczenia nie powinny być zbyt męczące.
W ćwiczeniach, gdzie wymagana jest precyzja i głębsze zastanowienie się, nie naleŜy
ponaglać dziecko do pośpiechu.
Poza tym trzeba dziecku przypominać, jak niezmiernie waŜny jest regularny oddech podczas
ćwiczeń i nie wstrzymywanie powietrza.
Największym wrogiem gimnastyki korekcyjnej jest monotonia i nuda, dlatego teŜ
kaŜde z zajęć powinno zawierać coś nowego.
MoŜna dokonywać zmian kolejności ćwiczeń, czy teŜ wprowadzać nowe przybory. Dziecko
powinno być pogodne i radosne oraz mieć szansę wyŜycia się w ćwiczeniach.
Ćwiczenia czyni interesującymi wprowadzenie elementu współzawodnictwa, którego celem
jest „kto dokładniej, ten lepiej”, a nie „ kto szybciej”.
Podczas ćwiczeń korekcyjnych zalecane jest teŜ uŜycie muzyki. Odpowiednio
dobrany podkład stanowi źródło inspiracji, sprawiając przyjemność prowadzącemu i
dzieciom. Pod wpływem muzyki znikają zwykle u ćwiczących zahamowania wewnętrzne,
niepewność, nieśmiałość, a wytwarza się nastrój aktywnego zainteresowania i zadowolenia.
Muzyka wyzwala ruchy dynamiczne, a zarazem lekkie i pełne wdzięku. Wprowadzając do
zajęć ruchowych radość, zastępuje jednocześnie komendę i zaprowadza ład i dyscyplinę.
W gimnastyce korekcyjnej wykorzystuje się właściwie wszystkie metody i formy
stosowane w wychowaniu fizycznym: naśladowczą, zabawową, improwizacji, ilustracji czy
opowieści ruchowej, jak i zadaniową, ścisłą, pokazową, opisową, bezpośredniej celowości
ruchu, syntetyczną, analityczną oraz kombinowane.
U dzieci młodszych dominuje forma naśladowcza w postaci wesołej zabawy, u starszych –
bezpośredniej celowości ruchu i zadaniowa. Zawsze jednak waŜne jest, by zachęcić dzieci do
współpracy.
Metoda zabawowo-naśladowcza naleŜy do grupy metod podających. Polega na
naśladowaniu zademonstrowanych, obserwowanych, widzianych lub wyobraŜanych wzorów
ruchowych, co bardzo odpowiada psychoruchowym właściwościom okresu dziecięcego.
Dziecko ilustruje ruchem, znane mu z doświadczenia, proste czynności ludzi i zwierząt, pracę
maszyn oraz zjawiska przyrody. Zasadniczym warunkiem prawidłowego wykonania ruchu
jest istnienie jego obrazu w świadomości dziecka.
Osiągnięcie zamierzonego celu w zajęciach prowadzonych tą metodą zaleŜy w duŜym stopniu
od przyjęcia poprawnej pozycji wyjściowej.
Metoda bezpośredniej celowości ruchu stanowi formę przejściową od ćwiczeń
stosowanych w formie ruchów naśladowczo-zabawowych do zadań wykonywanych ściśle
według pewnych prawideł. Polega ona na rozumnym zestawieniu odpowiednio dobranej
pozycji wyjściowej z przemyślanym przebiegiem ruchu wykonywanym często z uŜyciem
przyborów pomocniczych: piłki, krąŜka, szarfy, obręczy itp.
Na uwagę zasługuje równieŜ metoda ekspresji ruchowej, zwana teŜ metodą
improwizacji ruchowej. Daje ona prowadzącemu zajęcia duŜą swobodę wyboru zadań.
Dzieciom naleŜy jedynie wyjaśnić, co mają robić. Natomiast, jak to robić, będzie wynikało z
inwencji twórczej dzieci, ich pomysłowości, fantazji i doświadczeń ruchowych. W metodzie
tej stosowane są róŜne formy pracy: naśladowanie, inscenizacja, mimika, gimnastyka
artystyczna i sportowa, taniec itp. Metodę tą moŜna wykorzystywać na zajęciach z gimnastyki
korekcyjnej, ale raczej w formie fragmentów zajęć, trwających 5-6 minut, przy muzyce, z
uŜyciem ciekawych przyborów oraz z zastosowaniem ruchu korekcyjnego.
Bez względu na stosowaną metodę, warto pamiętać, Ŝe przerobione ćwiczenia naleŜy
powtarzać. Powtarzanie pozwala na to, Ŝe z czasem ćwiczenia stają się coraz łatwiejsze,
zwiększa się tym samym zaufanie dziecka do samego siebie, a przez to wzrasta motywacja do
uczenia się nowych ćwiczeń.
Świadomy i aktywny udział dziecka w zajęciach moŜna równieŜ osiągnąć przez
włączenie go do prowadzenia zajęć. Często dzieci „odrzucone” przez grupę, traktowane jak
przysłowiowe niedorajdy, mogą w ten sposób zdobyć akceptację, a takŜe uwierzyć w swoje
moŜliwości na tym polu, które dotychczas było źródłem upokorzeń i stresów.
Dobrze jest czasem włączyć do ćwiczeń równieŜ rodziców dzieci. Dzieje się to
podczas tzw. zajęć lub lekcji otwartych. Zajęcia te mogą mieć charakter instruktaŜowy
(zawierają ćwiczenia zalecane do domu) lub prezentują postępy dzieci, ich wzrastającą
sprawność, wytrzymałość i umiejętności korygowania postawy. Zajęcia mogą mieć równieŜ
charakter mieszany. Rodzice biorą wówczas czynny udział w ćwiczeniach: podczas
asekuracji, sędziowania itp. Wytwarza się wtedy atmosfera wspólnego działania, która jest
niezbędna przy kaŜdej długofalowej pracy. Czynny charakter udziału rodziców w zajęciach
nie tylko w większym stopniu angaŜuje ich emocjonalnie, ale i uczy lepiej rozumieć i
wykonywać ćwiczenia z własnym dzieckiem.
Rola zabaw i gier ruchowych w gimnastyce korekcyjnej.
1. RóŜnorodność, swoboda działania, prostota ruchów, moŜliwość wyboru rozwiązań i
sprawdzenia się z rówieśnikami.
2. Atrakcyjne dla wszystkich grup wiekowych, takŜe dla młodzieŜy i dorosłych.
Mobilizacja ćwiczących do większego wysiłku i aktywnego udziału w całokształcie korekcji.
Przybory do ćwiczeń korekcyjnych:
piłki róŜnej wielkości, gumowe, skórzane, woreczki, szarfy, laski gimnastyczne, małe kocyki,
linki, kręgle, obręcze małe i duŜe, krąŜki, drobne pomoce typu: róŜnego kształtu i wielkości
klocki, kamyki, kasztany, szmatki, kawałki sznurka, tasiemki, kulki waty, ołówki drewniane,
gumki, kartonowe kółka itp.
Lekarze, nauczyciele i rodzice powinni zdawać sobie sprawę, Ŝe tylko systematyczne
ćwiczenia ruchowe, ukierunkowane na postawę ciała, przyczyniają się do poprawy stanu
zdrowia dzieci i młodzieŜy.
Właściwie dobrane zestawy ćwiczeń, prowadzone w zabawowej formie, dzieci mogą
wykonywać nie tylko na zajęciach zorganizowanych, ale równieŜ w domu, pod okiem
rodziców. Dobrze zorganizowany proces pedagogizacji rodziców w dziedzinie korekty,
profilaktyki i przeciwdziałania wadom postawy, to juŜ połowa sukcesu.
Poza tym naprawdę warto zrezygnować ze zbyt niskich stolików i krzeseł, niedopasowanych
do wzrostu dziecka, nadmiernego pochylania się w czasie pisania czy rysowania, a takŜe z
cięŜkich toreb na jedno ramię i niewłaściwie przylegających do ciała plecaków. O to musimy
zadbać juŜ tylko i wyłącznie my – dorośli.
1. Bondarowicz M., Owczarek S., Zabawy i gry ruchowe w gimnastyce korekcyjnej, WSiP,
Warszawa 1997.
2. Dziak A., Kuś W., Ćwiczenia gimnastyczne zapobiegające bólom krzyŜa, CRZZ,
Warszawa 1979.
3. Kotecka – Noceń M., Płukarz H., Stopy płaskie u dzieci. Gimnastyka lecznicza, PZWL,
Warszawa 1986.
4. Kutzner – Kozińska M., Korekcja wad postawy, WSiP, Warszawa 1986.
5. Kutzner – Kozińska M., Wlaźnik K., Gimnastyka korekcyjna dla dzieci 6-10-letnich,
WSiP, Warszawa 1995.
6. Owczarek S., Korekcja wad postawy. Pływanie i ćwiczenia w wodzie, WSiP, Warszawa
1999.
PRZYKŁADY ĆWICZEŃ KOREKCYJNYCH
DO ZASTOSOWANIA W DOMU
DLA DZIECI W WIEKU PRZEDSZKOLNYM
ĆWICZENIE 1
Wysyp z wiaderka na kocyk wszystkie klocki, kamyki, kasztany, kawałki sznurka, kuli waty,
gałganki oraz inne „skarby”. Usiądź na krześle, chwytaj palcami stóp leŜące drobiazgi i
wkładaj je z powrotem do wiaderka. Mniejsze podnoś jedną nogą, większe – obiema. Nie
śpiesz się. na pewno ci się uda. Nogi nie są tak zdolne jak ręce, ale teŜ duŜo mogą się
nauczyć.
ĆWICZENIE 2
Usiądź na kocyku, przechyl się nieco do tyłu i oprzyj ręce szeroko za plecami lub podeprzyj
dłońmi biodra. Nogi wyciągnij do przodu i złącz. Wykonuj stopami powolne ruchy w
kierunku podłogi i do siebie, w dół i w górę (stopy robią pa... pa... jak ręce przy poŜegnaniu.
Następnie ugnij nogi i spróbuj kilka razy rozstawić i ściągnąć palce stóp jak wachlarzyk.
ĆWICZENIE 3
PołóŜ się na plecach z rękoma odsuniętymi na bok, unieś ugięte nogi i rozchyl na boki kolana.
Zwróć stopy podeszwami do siebie tak, aby powstało okienko. Staraj się bić brawa stopami
podobnie jak rękoma.
ĆWICZENIE 4
Usiądź na kocyku, podeprzyj się rękoma z boku. Kolana rozchyl na boki tak, aby podeszwy
stóp „patrzyły’ na siebie. Palcami obu stóp trzymaj dwa ołówki. na jeden ołówek nałóŜ małe
kółeczko wycięte z kartonu, a drugim staraj się je zdjąć. Twoje stopy robią na drutach, jak
mama lub babcia.
ĆWICZENIE 5
Usiądź na kocyku, odchyl się trochę ku tyłowi i podeprzyj rękoma biodra w sposób widoczny
na zdjęciu. Nogi wyprostuj w kolanach w kolanach i nieco oddal od siebie, zrób mały
rozkrok. Powoli zbliŜaj stopy do siebie tak, aby się spotkały podeszwami (stopy się całują).
ĆWICZENIE 6
Usiądź na kocyku, przechyl się do tyłu i podeprzyj dłońmi biodra. Wyprostuj plecy. Chwyć
podeszwami stóp leŜący kręgiel i staraj się ustawić go pionowo. To ćwiczenie nie jest wcale
takie łatwe i wymaga zręczności, ale nie zniechęcaj się . Na pewno się uda!
ĆWICZENIE 7
PołóŜ się tyłem na kocyku. trzymając mocno stopami woreczek wyciągnij ręce do przodu lub
ułóŜ wzdłuŜ tułowia. Turlaj się w takiej pozycji jak kloc drzewa – w jedną stronę , a potem w
drugą. Gdy poczujesz zmęczenie, połóŜ się na brzuchu, oprzyj brodę na złoŜonych dłoniach i
oddychaj chwile przez nos.
ĆWICZENIE 8
Usiądź na krześle, rękoma przytrzymaj się jego bocznej krawędzi, wyprostuj plecy. Unieś jak
najwyŜej pięty do góry i wolno rozpocznij małymi kroczkami „spacer” do przodu. Idź tak
daleko, aŜ stopy prawie płasko dotkną podłogi, następnie cofnij je do tyłu. Przy wykonywaniu
tego ćwiczenia nogi powinny być złączone, a pięty jak najbliŜej siebie.
ĆWICZENIE 9
PołóŜ się na plecach lub usiądź. Obejmij stopę rękoma tak, abyś mógł zobaczyć jej podeszwę
– będzie to twoje lusterko, w którym moŜna się przeglądać. Zrób to samo z drugą stopą.
Przeglądaj się raz w jednym, raz w drugim lusterku. A moŜe potrafisz tak ustawić stopy, aby
powstało z nich jedno duŜe lustro?
ĆWICZENIE 10
Usiądź na krzesełku. PołóŜ szarfę przed jedną nogą. Chwyć palcami stopy leŜącą szarfę i
podciągnij kawałek pod podeszwę, następnie chwyć kolejny kawałek i znów podciągnij. Rób
to tak długo, aŜ cała szarfa zniknie pod twoją stopą (zostanie „połknięta”). To samo ćwiczenie
wykonaj drugą stopą. Spróbuj teŜ ćwiczyć obiema nogami równocześnie. Nie odrywaj pięt od
podłogi i nie przesuwaj ich.
ĆWICZENIE 11
Usiądź na kocyku, podeprzyj się z tyłu rękoma. Obracaj stopami leŜącą na podłodze laskę,
niech kręci się dookoła siebie jak bąk. Jeśli udało ci się w jedną stronę, spróbuj takŜe w
odwrotnym kierunku. Staraj się obracać laskę w jej środkowej części.
ĆWICZENIE 12
Usiądź na kocyku. Palcami stopy chwyć leŜącą chusteczkę i połóŜ się na plecach. Powtórz to
samo drugą nogą. Chusteczka nie powinna wypaść, trzymaj ją więc mocno wszystkimi
palcami. A moŜe spróbujesz ćwiczyć równocześnie obie nogi? Wykorzystaj wówczas dwie
chusteczki.
ĆWICZENIE 13
Usiądź na podłodze, podeprzyj się łokciami. Ujmij piłkę stopami jak rękoma i przechylając
się do tyłu, unieś piłkę jak najwyŜej. Licz głośno sprawdzając, jak długo potrafisz utrzymać ją
w górze. Następnie, zginając nogi, pozwól piłce upaść na podłogę, odpocznij chwilę i powtórz
ćwiczenie jeszcze raz.
ĆWICZENIE 14
Usiądź na kocyku i chwyć rękoma jedną nogę w pobliŜu stopy tak, aby podeszwa była
zwrócona do środka i by moŜna było się w niej „przeglądać” jak w lusterku. Powoli, nie
szarpiąc nogi, dotknij palcami stopy kolejno: brody, nosa, czoła, uszu i barków. Ćwicz na
przemian, raz jedną, raz drugą nogę.
ĆWICZENIE 15
Usiądź na kocyku. Chwyć palcami stopy lub obu stóp leŜący na podłodze woreczek i steraj
się go wrzucić do obręczy. Początkowo siadaj w nieduŜej odległości od celu, a w miarę
nabierania wprawy w coraz celniejszym rzucaniu, moŜesz odległość zwiększyć. Zagraj mecz
z kolegami, np. kto będzie miał więcej trafnych rzutów na 6 prób, ten wygrywa.
ĆWICZENIE 16
Usiądź na kocyku, ręce oprzyj z tyłu. Chwyć piłkę stopami tak, aby obejmowały ją wszystkie
palce. Ugnij uniesione nogi w biodrach i w kolanach. Nie wypuszczając piłki, obracaj się
dookoła własnej osi. Pomagaj sobie przy tym, odpychając się rękoma od podłogi.
ĆWICZENIE 17
Usiądź na brzegu krzesełka, ręce oprzyj z tyłu. Chwyć palcami stopy leŜący na podłodze
woreczek i przenieś go na kolano drugiej nogi. Po chwili zrzuć woreczek stopą na podłogę.
To samo ćwiczenie wykonaj uŜywając drugiej stopy i drugiego kolana.
ZABAWY DLA DZIECI MŁODSZYCH
WADA – PLECY OKRĄGŁE
1. PŁYWANIE NA PLECACH
Przybory i przyrządy: zbędne
Uczestnicy: minimum 2 osoby
Organizacja i przebieg: LeŜenie na plecach z wyprostowanymi i złączonymi nogami i rękoma
wzdłuŜ tułowia. Na hasło: Płyniemy na plecach – podnoszenie równocześnie obu
wyprostowanych rąk do pionu i opuszczanie ich na podłogę przy głowie, a następnie
przesuwanie po podłodze w kierunku tułowia (pływanie Ŝabką na plecach). Po 10-15 s hasło:
Odpoczywamy – oddychanie w bezruchu. Czas trwania zabawy – około 2 minuty.
Oddziaływanie korekcyjne:
- odciąŜenie kręgosłupa od ucisku osiowego,
- rozciąganie mięśni piersiowych,
- wzmacnianie mięśni ściągających łopatki.
Przeciwwskazania: brak
2. WBIJANIE GWOŹDZI
Przybory i przyrządy: zbędne
Uczestnicy: minimum 2 osoby
Organizacja i przebieg: LeŜenie na brzuchu z dłońmi pod brodą. Na hasło: Wbij gwóźdź –
unoszenie rąk nad podłogę i imitowanie ruchów wbijania gwoździa młotkiem w podłogę
przed sobą. Jedna ręka „trzyma gwóźdź”, druga „młotek”, rytmicznymi ruchami uderzanie
młotkiem w gwóźdź. Po 10 uderzeniach, hasło: Odpoczynek – leŜenie bez ruchu 5-10 s,
głęboki oddech. Następnie powtórzenie ćwiczenia ze zmianą rąk.
Oddziaływanie korekcyjne:
- odciąŜenie kręgosłupa od ucisku osiowego,
- wzmocnienie prostownika grzbietu odcinka piersiowego,
- wzmocnienie mięśni karku.
Przeciwwskazania: brak
3. LOT SAMOLOTU
Przybory i przyrządy: zbędne
Uczestnicy: minimum 2 osoby
Organizacja i przebieg: LeŜenie na brzuchu z dłońmi po brodą. Nogi wyprostowane i
złączone. Na hasło: Samolot leci – przenoszenie wyprostowanych rąk w bok i unoszenie ich
jak najwyŜej, z jednoczesnym uniesieniem głowy. W tym samym czasie nisko unoszone są
wyprostowane nogi. Taką pozycję naleŜy utrzymać przez 3-6 s. Na hasło: Samolot ląduje –
opuszczenie rąk i nóg, powrót do pozycji wyjściowej. Czas trwania zabawy: 2 minuty.
Oddziaływanie korekcyjne:
- odciąŜenie kręgosłupa od ucisku osiowego,
- wzmocnienie mięśnia prostownika grzbietu,
- wzmocnienie mięśni karku,
- wzmocnienie mięśni ściągających łopatki,
- wzmocnienie mięśni kulszowo-goleniowych.
Przeciwwskazania: brak
4. DZIĘCIOŁ SIEDZĄCY
Przybory i przyrządy: bębenek
Uczestnicy: dowolna liczba
Organizacja i przebieg: Siad skrzyŜny w pozycji skorygowanej. Na hasło: Dzięcioł kuje –
szybkie pochylenie głowy w przód i wyprostowanie jej, naśladowanie dzięcioła stukającego
w korę drzewa. Tułów przez cały czas jest wyprostowany i nieruchomy. Ruch dotyczy tylko
głowy. Tempo wykonywania ruchów głową dyktuje rytm bębenka. Czas trwania zabawy:
około 2 minut.
Oddziaływanie korekcyjne:
- wzmocnienie prostownika grzbietu odcinka piersiowego,
- wyrobienie nawyku prawidłowej postawy.
Przeciwwskazania: duŜe wysunięcie do przodu głowy dziecka.
5. DZIĘCIOŁ LEśĄCY
Przybory i przyrządy: po 1 woreczku dla kaŜdego uczestnika, bębenek
Uczestnicy: dowolna liczba
Organizacja i przebieg: LeŜenie na brzuchu, nogi wyprostowane i złączone. Ręce wzdłuŜ
tułowia, broda oparta na woreczku. Na hasło: Dzięcioł kuje – uniesienie głowy i opuszczenie
jej, dotknięcie lekko nosem woreczka, naśladowanie dzięcioła stukającego w korę drzewa.
Tempo wykonywania ruchów głową dyktuje rytm bębenka. Zabawa trwa około 1,5 minuty.
Oddziaływanie korekcyjne:
- wzmocnienie prostownika grzbietu odcinka piersiowego,
- odciąŜenie kręgosłupa od ucisku osiowego,
- wzmocnienie mięśni karku.
Przeciwwskazania: brak
6. ODPOWIADANIE RUCHAMI GŁOWY
Przybory i przyrządy: zbędne
Uczestnicy: dowolna liczba
Organizacja i przebieg: Siad w półkolu skrzyŜnie z rękoma ułoŜonymi w „skrzydełka”, twarzą
do prowadzącego, który zadaje pytania, np. Czy teraz jest noc?, Czy świeci słońce?, Czy pada
deszcz? itp. Dzieci odpowiadają ruchami głowy: w płaszczyźnie strzałkowej (ruchy
potakiwania), w płaszczyźnie poprzecznej (ruch przeczenia). Ruchy głowy muszą być
obszerne, a tułów jest nieruchomy. Zabawa trwa około 2 minut.
Oddziaływanie korekcyjne:
- zwiększenie ruchomości odcinka szyjnego kręgosłupa,
- wzmocnienie mięśni ściągających łopatki,
- nauka utrzymania pozycji skorygowanej.
Przeciwwskazania: brak
7. SPŁOSZONE WRÓBELKI
Przybory i przyrządy: zbędne
Uczestnicy: dowolna liczba
Organizacja i przebieg: Siad skrzyŜny w wyznaczonym miejscu sali – gnieździe, w pozycji
skorygowanej ze „skrzydełkami”. Na hasło: Wróbelki fruwają – powstanie, wyjście z
„gniazda” i bieg po sali we wspięciu na palcach z jednoczesnym „machaniem skrzydełkami”.
Na hasło: Jastrząb – powrót do „gniazda” do pozycji wyjściowej. Zabawę powtórzyć 3-5 razy.
Oddziaływanie korekcyjne:
- utrwalenie nawyku pozycji skorygowanej,
- wzmocnienie mięśni ściągających łopatki.
Przeciwwskazania: brak
8. LIS I GĘSI
Przybory i przyrządy: kocyk dla kaŜdego uczestnika, szarfa do oznaczenia lisa
Uczestnicy: dowolna liczba
Organizacja i przebieg: Z jednej strony sali – „zagroda dla gęsi”, po przeciwnej stronie –
„nora lisa”. Lis jest oznaczony szarfą. Pozostali to gęsi. Gęsi gromadzą się w „zagrodzie” na
kocykach. Siad na piętach, ręce w „skrzydełka”. Na hasło: Gęsi na wodę – opuszczenie
„zagrody” ślizgiem na kocyku i „pływanie po wodzie”. Na hasło: Gąski do domu – powrót do
„zagrody” bez zmiany pozycji. W tym czasie lis opuszcza norę i ślizgając się na kocyku stara
się złapać jedną lub kilka gąsek, które nie zdąŜyły skryć się do „zagrody”. Złapane gąski
przechodzą do nory lisa i tam w postawie skorygowanej czekają do końca zabawy. Zabawa
trwa około 3 minut.
Oddziaływanie korekcyjne:
- wzmocnienie mięśni karku,
- wzmocnienie mięśnia prostownika grzbietu odcinka piersiowego,
- wzmocnienie mięśni ściągających łopatki,
- wyrabianie nawyku prawidłowej postawy.
Przeciwwskazania: brak
ZABAWY DLA DZIECI MŁODSZYCH
WADA – SKOLIOZA
1. POPATRZ PRZEZ OBRĘCZ
Przybory i przyrządy: 1 mała obręcz dla kaŜdego uczestnika
Uczestnicy: dowolna liczba
Organizacja i przebieg: LeŜenie na podłodze na brzuchu z nogami wyprostowanymi i
złączonymi. Obręcze trzymane pionowo w dłoniach. Na hasło: Popatrz przez obręcz –
uniesienie rąk z obręczą nad podłogę blisko głowy i patrzenie przez nią na prowadzącego. Na
hasło: Odpocznij – połoŜenie obręczy i rąk na podłodze. Zabawę moŜna powtórzyć 3-5 razy.
Oddziaływanie korekcyjne:
- odciąŜenie kręgosłupa od ucisku osiowego,
- elongacja kręgosłupa,
- wzmocnienie prostownika grzbietu odcinka piersiowego,
- wzmocnienie mięśni ściągających łopatki,
- wzmocnienie mięśni karku.
Przeciwwskazania: brak
2. KAPELUSZ
Przybory i przyrządy: 1 plastikowy krąŜek dla kaŜdego uczestnika
Uczestnicy: dowolna liczba
Organizacja i przebieg: LeŜenie na brzuchu, trzymanie w dłoniach krąŜka. Na hasło: ZałóŜ
kapelusz – podniesienie rąk i głowy nad podłogę, przeniesienie krąŜka nad głowę i ułoŜenie
go jak kapelusz. Łokcie powinny być w górze, ustawione szeroko. Na hasło: Zdejmij kapelusz
– przeniesienie krąŜka w przód i połoŜenie go na podłodze. Zabawę moŜna powtórzyć 3-5
razy.
Oddziaływanie korekcyjne:
- odciąŜenie kręgosłupa od ucisku osiowego,
- wzmocnienie prostownika grzbietu odcinka piersiowego,
- wzmocnienie mięśni ściągających łopatki,
- wzmocnienie mięśni karku.
Przeciwwskazania: brak
3. DOTKNIJ LASKI LEśĄC
Przybory i przyrządy: 1 laska gimnastyczna
Uczestnicy: minimum 2 osoby
Organizacja i przebieg: LeŜenie na brzuchu obok siebie w odstępie jednego kroku z rękoma
wyciągniętymi przed siebie. Prowadzący podchodzi kolejno do kaŜdego dziecka, które
wyciągając się daleko przed siebie, stara się dotknąć laski obiema dłońmi. Zabawa trwa do
zdobycia przez uczestnika ustalonej liczby punktów, np. 5-ciu.
Oddziaływanie korekcyjne:
- odciąŜenie kręgosłupa od ucisku osiowego,
- czynna elongacja kręgosłupa,
- wzmocnienie prostownika grzbietu odcinka piersiowego,
- wzmocnienie mięśni karku.
Przeciwwskazania: brak
4. RYBKI W STAWIE
Przybory i przyrządy: 1 kocyk dla kaŜdego uczestnika
Uczestnicy: minimum 2 osoby
Organizacja i przebieg: LeŜenie na brzuchu na kocyku, nogi wyprostowane i złączone. Ręce
ugięte w łokciach i oparte dłońmi o podłogę. Palce rąk skierowane do środka. Na hasło: Rybki
pływają – odpychanie się dłońmi od podłogi, ślizganie się po podłodze, jak rybki pływające w
stawie. Zabawa trwa około 2 minut.
Oddziaływanie korekcyjne:
- odciąŜenie kręgosłupa od ucisku osiowego,
- wzmocnienie prostownika grzbietu odcinka piersiowego,
- wzmocnienie mięśni ściągających łopatki.
Przeciwwskazania: brak
5. RYWALIZACJA ZAPRZĘGÓW
Przybory i przyrządy: kocyk i skakanka na parę uczestników
Uczestnicy: minimum 4 osoby
Organizacja i przebieg: W sali wyznacza się dwie linie startu – mety i półmetka. Pary
powinny być dobrane, biorąc pod uwagę warunki fizyczne (wysokość i masę ciała). Pary
znajdują się przed linią startu, jeden leŜy na brzuchu na kocyku i jest woźnicą, drugi – jako
konik staje tyłem do leŜącego, trzymając w dłoniach środek skakanki, końce skakanki trzyma
woźnica. Na hasło: Wio – zaprzęgi wolno ruszają w kierunku linii półmetka. Konik musi
mieć wyprostowane plecy, a woźnica nie moŜe oderwać klatki piersiowej od podłogi. Na linii
półmetka następuje zmiana ról w parz i powrót do startu – mety. Zabawę powtarza się 2-4
razy.
Oddziaływanie korekcyjne:
- odciąŜenie kręgosłupa od ucisku osiowego,
- wzmocnienie prostownika grzbietu odcinka piersiowego,
- wzmocnienie mięśni ściągających łopatki,
- wzmocnienie mięśni karku.
Przeciwwskazania: brak
6. DZIEŃ DOBRY
Przybory i przyrządy: zbędne
Uczestnicy: dowolna liczba
Organizacja i przebieg: siad w rozsypce na podłodze, skrzyŜnie ze „skrzydełkami”, twarzą do
prowadzącego. Jeden uczestnik staje tyłem do grupy i zgaduje, kto z grupy powiedział: Dzień
dobry, podając jego imię. Rozpoznane dziecko zajmuje miejsce zgadującego. JeŜeli zgadujący
pomyli się, ma jeszcze jedną szansę. Zabawa trwa około 3-4 minut.
Oddziaływanie korekcyjne:
- utrwalenie nawyku postawy skorygowanej w siadzie,
- wzmocnienie mięśnia prostownika grzbietu,
- wzmocnienie mięśni ściągających łopatki.
Przeciwwskazania: brak
ZABAWY DLA MŁODSZYCH DZIECI
WADA – PLECY WKLĘSŁE
1. CHRZĄSZCZ NA GRZBIECIE
Przybory i przyrządy: zbędne
Uczestnicy: minimum 2 osoby
Organizacja i przebieg: leŜenie na plecach z rękoma i nogami w górze. Na hasło: Chrabąszcz
chce wstać – naśladowanie rękoma i nogami ruchów chrabąszcza przewróconego na grzbiet.
W czasie zabawy nie moŜna odrywać barków od podłogi. Na hasło: Chrabąszcz odpoczywa –
opuszczenie rąk i nóg na podłogę. Zabawa trwa około 2 minut.
Oddziaływanie korekcyjne:
- odciąŜenie kręgosłupa,
- wzmocnienie mięśni brzucha.
Przeciwwskazania: brak
2. WYCIERACZKI SAMOCHODOWE
Przybory i przyrządy: bębenek
Uczestnicy: dowolna liczba
Organizacja i przebieg: LeŜenie na podłodze na plecach. Nogi wyprostowane, złączone i
uniesione do pionu, ręce w bok, wyprostowane, na podłodze. Na hasło: Wycieraczki pracują –
przenoszenie złączonych i wyprostowanych nóg w prawo, a następnie w lewo. Tempo pracy
„wycieraczek” dyktuje rytm bębenka. Gdy pada mały deszcz, wycieraczki pracują wolno, gdy
większy – szybciej. Przez cały czas zabawy biodra muszą przylegać do podłogi. Na hasło:
Deszcz przestał padać – powrót do pozycji wyjściowej. Zabawa trwa około 1 minuty.
Oddziaływanie korekcyjne:
- odciąŜenie kręgosłupa od ucisku osiowego,
- wzmocnienie mięśni skośnych brzucha.
Przeciwwskazania: zabawa niewskazana dla dzieci ze skoliozą.
3. ROWER Z ŁAŃCUCHEM
Przybory i przyrządy: 1 szarfa dla kaŜdego uczestnika
Uczestnicy: dowolna liczba
Organizacja i przebieg: LeŜenie na plecach z nogami ugiętymi rękoma ułoŜonymi w
„skrzydełka”. Palce jednej stopy trzymają jeden, drugiej – drugi koniec szarfy. Na hasło:
Jedziemy na rowerze – uniesienie nóg i zataczanie stopami kółek, jak przy pedałowaniu na
rowerze. jeŜeli szarfa wypadnie spod palców stopy, trzeba ją włoŜyć tam z powrotem i
kontynuować zabawę. Na hasło: Zatrzymujemy rower – powrót do pozycji wyjściowej.
Zabawa trwa około 2 minut.
Oddziaływanie korekcyjne:
- wzmocnienie mięśni brzucha,
- wzmocnienie mięśni wysklepiających stopy.
Przeciwwskazania: brak
4. DŹWIG
Przybory i przyrządy: 1 woreczek dla kaŜdego
Uczestnicy: minimum 2 osoby
Organizacja i przebieg: Siad na podłodze z ugiętymi nogami w odstępach dwu kroków od
siebie. Dłonie oparte o podłogę za sobą. Tułów wyprostowany, łopatki ściągnięte. Przed
kaŜdym leŜy woreczek. Na hasło: Dźwig pracuje – chwycenie palcami jednej stopy woreczka,
podniesienie go w górę i wyprostowanie nogi. Następnie, odpychając się dłońmi od podłogi,
wykonanie pełnego obrotu na pośladkach w miejscu i połoŜenie woreczka na podłodze –
dźwig odpoczywa. To samo drugą nogą w przeciwną stronę. Zabawę powtórzyć parzystą
ilość razy.
Oddziaływanie korekcyjne:
- wzmocnienie mięśni brzucha,
- wzmocnienie mięśni wysklepiających stopy.
Przeciwwskazania: brak
5. HUŚTAWKA
Przybory i przyrządy: zbędne
Uczestnicy: minimum 2 osoby
Organizacja i przebieg: Siad prosty. Tułów wyprostowany, ręce ułoŜone w „skrzydełka”. Na
sygnał wykonanie padu do tyłu, do leŜenia na plecach z nogami w pionie i powrót do siadu
prostego, naśladowanie ruchów huśtawki. Przez cały czas trwania zabawy nogi powinny być
wyprostowane i złączone. Kąt między nogami a tułowiem powinien być niezmienny i
wynosić około 90 stopni. Zabawa trwa około 2 minut.
Oddziaływanie korekcyjne:
- wzmocnienie mięśni brzucha,
- wzmocnienie mięśni ściągających łopatki.
Przeciwwskazania: brak
6.KARUZELA
Przybory i przyrządy: 1 kocyk dla kaŜdego uczestnika
Uczestnicy: dowolna liczba
Organizacja i przebieg: Siad prosty na kocyku w odległości 1 m od siebie. Na sygnał
uniesienie wyprostowanych nóg do góry i wykonanie siadu równowaŜnego. W siadzie
równowaŜnym, odpychając się rękami od podłogi, obrót dookoła siebie w prawo. Po
kolejnym energicznym odepchnięciu rękoma od podłogi, stopniowe ugięcie nóg w kolanach,
zwiększenie szybkości obrotu. Po zatrzymaniu się „karuzeli”, obroty w przeciwną stronę.
Oddziaływanie korekcyjne:
- wzmocnienie mięśni brzucha.
Przeciwwskazania: zabawa niewskazana dla dzieci ze skoliozą.
PRZYKŁADY ZABAW I ĆWICZEŃ
SPIS
1. Zabawy dla dzieci młodszych, wada: plecy okrągłe.
2. Zabawy dla dzieci młodszych, wada: skolioza.
3. Zabawy dla dzieci młodszych, wada: plecy wklęsłe.
4. Ćwiczenia korekcyjne do zastosowania w domu dla dzieci w wieku przedszkolnym, wada:
płaskostopie.
5. Ćwiczenia w wodzie.