1. Rodzaje antropogenicznych zanieczyszczeń powietrza oraz źródła ich powstawania. Źródła emisji pyłów.
●
Antropogeniczne źródła zanieczyszczeń
Źródłami zanieczyszczeń powietrza są m.in.:
○
○
○
wydobycie i transport surowców,
○
○
○
○
○
składowiska surowców i odpadów,
○
●
Głównymi źródłami emisji pyłów w pomieszczeniach pracy są procesy technologiczne.
W zależności od rodzaju zastosowanego procesu technologicznego, emitowane pyły charakteryzują się różnymi własnościami. Do najbardziej pyłotwórczych procesów technologicznych należy: mielenie, kruszenie, przesiewanie, transport i mieszanie ciał
sypkich. Jednakże najwięcej pyłów wysokodyspersyjnych, najbardziej szkodliwych dla ludzi, powstaje w trakcie ostrzenia, szlifowania oraz polerowania.
2. Kwaśne deszcze i ich niekorzystne oddziaływanie.
Kwaśne deszcze – opady(nie tylko deszcze!) atmosferyczne o odczynie pH mniejszym niż 5,6 czyli kwaśnym. Zawierają kwasy wytworzone w reakcji wody z pochłoniętymi z powietrza gazami, takimi jak: dwutlenek siarki, trójtlenek siarki, tlenki azotu, siarkowodór, dwutlenek węgla, chlorowodór, wyemitowanymi do atmosfery w procesach spalania paliw, produkcji przemysłowej, wybuchów wulkanów, wyładowań atmosferycznych i innych czynników naturalnych
Skutki:
●
zakwaszenie gleby i wód pow.
●
uszkodzenie igieł, liści, korzeni i błon roślin
●
negatywne oddziaływanie na zwierzęta
●
rozpuszczają wapienie i cement
●
podrażnienie dróg oddechowych
3. Smog. Charakterystyka smogu siarkowego i fotochemicznego.
SMOG + FOG = SMOG
smog londyński
smog fotochemiczny (Los Angeles)
listopad - styczeń (podczas inwersji
miesiące letnie
temperatur)
tlenek siarki(IV), tlenki azotu, tlenki węgla, tlenki węgla, tlenki azotu, węglowodory.
sadza oraz trudno opadające pyły
Związki te ulegają późniejszym reakcjom
fotochemicznym, w wyniku których powstają: PAN (azotan nadtlenoacetylu), aldehydy oraz ozon.
w umiarkowanej strefie klimatycznej
strefy subtropikalne
4. Gazy cieplarniane. Mechanizm powstawania efektu cieplarnianego.
http://www.youtube.com/watch?v=dP-tg4atr5M
5. Mechanizm powstawania dziury ozonowej. Gazy przyczyniające się do jej powstawania.
CCl2F2 - freon 12
Cząsteczka freonu zawierająca chlor jest takalizatorem przemiany O3 -> O2
Cl + O3 -> ClO + O2
ClO + O -> Cl + O2
O3 + O -> 2O2
http://www.youtube.com/watch?v=I1wrEvc2URE
http://www.youtube.com/watch?v=k2kpz_8ntJY
6. Odpylanie gazów spalinowych. Rodzaje odpylaczy i ich charakterystyka.
tlenek węgla (CO), węglowodory (HC) i tlenki azotu (NOx) Metody oczyszczania gazów (nie tylko spalinowych): 1.
Absorpcja (łac. absorbere = wchłaniać) – termin z zakresu chemii fizycznej oznaczający proces wnikania jednej substancji (cząsteczek, atomów lub jonów) do innej substancji tworzącej dowolną fazę ciągłą (gazu, cieczy, ciała stałego itp.) 2.
Adsorpcja – to proces wiązania się cząsteczek, atomów lub jonów na powierzchni lub granicy faz fizycznych, powodujący lokalne zmiany stężenia.
3.
Spalanie (dopalanie) stosowane jest do usuwania z gazów odlotowych węglowodorów poprzez ich utlenienie do CO2 i H2O.
4.
Kondensacja jest metodą usuwania z gazów odlotowych substancji o wysokich temperaturach wrzenia przez chłodzenie wodą lub powietrzem w wymiennikach ciepła.
5.Katalizą nazywa się zjawisko zmiany szybkości reakcji chemicznych w wyniku oddziaływania na reagenty substancji zwanych katalizatorami.
Katalizator definiuje się, więc jako substancję, która zwiększa szybkość, z jaką reakcja chemiczna osiąga stan równowagi, sama się jednak nie zużywa i której symbol nie występuje w równaniu stechiometrycznym.
7. Sposoby ograniczania emisji NOx.
1. Metody pierwotne
Metody te oparte są na:
zodpowiednim doborze paliwa (mniejsze znaczenie niż przy ograniczaniu em. SO2) zobniżaniu temperatury spalania
zobniżaniu stężenia tlenu w strefie spalania zskracania czasu przebywania gazów w strefie wysokich temperatur 1. właściwe zaprojektowanie komory paleniskowej 2. stosowanie palników niskoemisyjnych
3. wielostrefowe spalanie paliwa
4. recyrkulacja spalin do komory paleniskowej 5. zmniejszanie współczynnika nadmiaru powietrza (tylko kotły gazowe i olejowe)
6. zastosowanie wiru niskotemperaturowego 2. Metody wtórne
2.1. suche
• selektywna redukcja katalityczna,
• nieselektywna redukcja katalityczna,
• katalityczny rozkład
• adsorpcja
• metoda radiacyjna.
2.2. mokre;
• metody absorpcyjne
Metoda radiacyjna – metoda nowatorska, polega na bombardowaniu gazów odlotowych wraz z sorbentami wiązka elektronów wytwarzanych w akceleratorze. Następuje aktywacja gazów i sorbentów, w tym utlenianie NO do NO2 tlenem dwuatomowym. Stosuje się ją do szybkiego
oczyszczania z SO2, NOxi innych zanieczyszczeń.
8. Rekultywacja rekreacyjna. Przykłady.
Rekultywacja to przywrócenie zdolności produkcyjnyc zdewastowanym terenom Rezerwat Przyrody „Kadzielnia” po dawnym kamieniołomie „Kadzielnia” w Kielcach.
Zbiornik wodny w Kryspinówie k.Krakowa
Kopalnia węgla brunatnego w Bełchatowie
Sosina
Zakrzówek
9. Rodzaje ścieków. Istota oraz etapy oczyszczania ścieków komunalnych.
Ścieki
- bytowo-gospodarcze (komunalne) (toalety, zlewy, wanny)
- przemyslowe
- opadowe (mycie ulic, opady sniegu)
Ścieki komunalne mają duży ładunej subst. organicznych.
Oczyszczanie
I ETAP MECHANICZNY
1) Cedzenie - odbywa sie na kratach, które zatrzymuja skrawki 2) Odpiaszczanie
3) Sedymentacja (zachodzi w osadnikach)
II ETAP BIOLOGICZNY
Głowną rolę odbywają bakterie.
1) Żłoża biologiczne
2) Komora napowietrzania z osadem czynnym 10. Odpady przemysłowe – rodzaje oraz źródła powstawania.
Przemysł wydobywczy 60%
metarulgiczny 16%
rolno-spożyw. 9%
hutniczy
6%
Odpady (po)flotacyjne - drobniejsze od ziarnistych - skały zmielone do pyłu + woda