W okresie jesienno
TIC 126M
B2
zimowym czêsto
B1
10 A
zachodzi koniecznoæ
PR1
BC 337
W1
100 kΩ
do³adowania akumulatora 2 A
D1 1N4007
TS1
M1
P1
T1
R1
C3
w samochodzie. Zadanie 10 KΩ/
100 Ω/0,5 W
100 µF/
/A
R3
~230 V
/25 V
3,3 kΩ
to mo¿e spe³niaæ
C2
proponowany uk³ad,
C1
470 nF/25 V
R2
100 nF/100 V
C4
4,7 kΩ
który z pewnoci¹
100 nF/25 V
znajdzie u¿ytkowników
Rys.1 Schemat zasilacza do ³adowania akumulatorów wród w³acicieli nieco starszych samochodów,
odpowiada niewielkiemu redniemu pr¹do-Uk³ad zbudowany ze sprawnych elementów wi ³adowania.
nie wymaga uruchamiania i dzia³a od razu jakich w naszym kraju
W miarê zmniejszania rezystancji poten-po do³¹czeniu zasilania. Jedyn¹ regulacj¹
nie brakuje.
cjometru P1 kondensator C3 bêdzie siê ³a-jest odpowiednie ustawienie potencjome-dowaæ szybciej, powoduj¹c tym samym tru monta¿owego PR1. Nale¿y ustawiæ go Z
wczeniejsze wyzwolenie tyrystora. Zatem tak, aby zakres regulacji pr¹du przy pomo-asilacz jest przewidziany do ³ado-pr¹d ³adowania akumulatora bêdzie wiêk-cy potencjometru P1 zawiera³ siê w wania typowych akumulatorów dla szy. Aktualna wartoæ pr¹du ³adowania przedziale od 0 (potencjometr P1 ustawio-samochodów osobowych o napiê-
akumulatora jest wskazywana przez ampe-ny w lewym skrajnym po³o¿eniu) do 10 A ciu 12 V i pojemnoci maksymal-romierz A.
(P1 obrócony maksymalnie w prawo). Po tej nej 90 Ah.
regulacji prostownik jest gotowy do pracy.
Schemat zasilacza przedstawiono na rys.1.
Monta¿ i uruchomienie
Transformator mo¿e byæ dowolnego typu Uk³ad jest zasilany z sieci energetycznej o byle by spe³nia³ poni¿sze, minimalne wyma-napiêciu 230 V. Obwód zasilania transfor-P³ytkê drukowan¹ zasilacza przedstawiono gania:
matora TS1 zawiera wy³¹cznik W1, bez-na rys.2, a rozmieszczenie elementów na q napiêcie pierwotne 230 V
piecznik B1 oraz elementy R1 i C1, które rys.3. Prostota uk³adu sprawia, ¿e z monta-q napiêcie wtórne 15 V
Rys. 2 P³ytka drukowana zasilacza do ³adowania akumulatorów (2:1) Rys. 3 Rozmieszczenie elementów na p³ytce drukowanej zasilacza do ³adowania akumulatorów tworz¹ filtr zabezpieczaj¹cy wy³¹cznik przed
¿em i uruchomieniem nie powinno byæ k³o-q pr¹d uzwojenia pierwotnego 0,7 A uszkodzeniem w momencie wy³¹czania potów. Mostek prostowniczy M1 oraz tyry-q pr¹d uzwojenia wtórnego 10 A uk³adu. Transformator TS1 obni¿a wartoæ stor przymocowane s¹ razem z p³ytk¹ mon-q moc 160 VA
napiêcia sieci z 230 V do 15 V. Napiêcie to ta¿ow¹ do wspólnego radiatora. W urz¹-
Ze wzglêdu na wymiary i sprawnoæ najle-doprowadzone jest do mostka prostowni-dzeniu prototypowym radiator ma nastêpu-piej zastosowaæ transformator toroidalny.
czego M1 (16 A), a po wyprostowaniu do j¹ce wymiary: szerokoæ _ 100 mm, d³u-Wartoæ pr¹du ³adowania najlepiej ustawiæ anody tyrystora Ty1 oraz do pozosta³ej czê-
goæ _ 125 mm oraz wysokoæ _ 35 mm.
na poziomie 0,1 pojemnoci akumulatora
ci zasilacza.
Rezystor R1 oraz kondensator C1 nale¿y wyra¿onej w Ah. Np. dla akumulatora, które-Pr¹d ³adowania akumulatora jest uzale¿-
przylutowaæ bezporednio do zacisków go pojemnoæ znamionowa wynosi 55 Ah niony od czasu przewodzenia tyrystora. Je-transformatora. Podobnie nale¿y post¹piæ z wartoæ pr¹du ³adowania najlepiej ustawiæ
li suwak potencjometru znajduje siê na bezpiecznikami B1 i B2, dla nich tak¿e nie na poziomie 5,5 A.
n
dole (najwiêksza rezystancja potencjometru) ma miejsca na p³ytce drukowanej, nale¿y za-kondensator C3 ³aduje siê stosunkowo d³u-stosowaæ odpowiednie oprawki przykrêca-Micha³ Cembrzyñski
go i tyrystor przewodzi przez krótki czas, co ne do obudowy.
mcelektronik@ poczta.onet.pl Radioelektronik Audio-HiFi-Video 1/2004