1
POLITECHNIKA ŚL
SKA
WYDZIAA
MECHANICZNY TECHNOLOGICZNY
MECHANIKA I BUDOWA MASZYN
GRUPA 6  SEKCJA 6
TEMAT : MASZYNY TECHNOLOGICZNE
STEROWANE NUMERYCZNIE
 2
Sterowanie programowe  nazywa się takie sterowanie, przy którym potrzebną
kolejność, zakres i prędkość przesuwów mechanizmów roboczych obrabiarki
ustala się z góry, wg programu opracowanego zgodnie z kształtem i wymiarami
obrabianego przedmiotu. Rozwiązania sterowania programowego ró\
nią się od
siebie sposobem podawania programu, rodzajem napędu zespołów roboczych
obrabiarki i metodą kontroli wykonania programu.
Sterowanie programowe mo\
na podzielić na dwa rodzaje: sekwencyjne i
liczbowe ( numeryczne ).
Sterowanie sekwencyjne  charakteryzuje się tym, \
e włącznie
poszczególnych zabiegów dokonywane jest w określonym porządku za
pomocą wyłączników drogowych naciskanych przez nastawialne zderzaki,
przy czym sygnał podawany jest do centralnego zespołu sterującego, tzw.
sektora, który dopiero wysyła odpowiednie  komendy do zespołów
wykonawczych. Komendy te wynikają z informacji podanych uprzednio od
sektora w postaci odpowiedniego układu wtyczek, klawiszy, kart lub taśm
dziurkowanych. W ten sposób długość odpowiednich odcinków drogi
narzędzia, a więc wszystkie wymiary obrabianego przedmiotu, zale\
ą od
poło\
enia zderzaków. Natomiast szybkości skrawania, posuwy, kierunki
ruchu i wszelkie czynności pomocnicze, jak np. włączanie chłodziwa są
sterowane dla ka\
dego układu najczęściej elektrycznie.
Na rys. 1  podano schemat sekwencyjnego sterowania tokarki.
Sygnał przejścia do następnego zabiegu podawane są przez
wyłącznik 1 ( na rys. dla uproszczenia pokazano tylko jeden wyłącznik )
naciskane zderzakami  do sektora 4, który przez zespół przekaz
ników 2
I styczników 3 przekazuje odpowiednie komendy do wykonawczych zespołów
obrabiarek.
Bardzo wygodne jest sterowanie sterowania sekwencyjnego w połączeniu z
kopiałami. Wstępne przejścia są wtedy sterowane zderzakami, ostateczna
próbka dokonywana jest wg wzorników. Do wyłączenia posuwu suportu
kopiowego przy wstępnych przejściach wykorzystuje się zetknięcie
odpowiednio izolowanego czujnika ( palca wodzonego po kopiale ), co zamyka
obwód elektryczny. Schemat takiego rozwiązania podano na rysunku nr 2.
 3
 4
Przy sterowaniu liczbowym  wszystkie dane dotyczące czynności obrabiarki,
łącznie z danymi dotyczącymi drogi narzędzia, są podawane w postaci znaków
odpowiedniego szyfru ( kodu ) do sterującego układu obrabiarki, który
przetwarza je na odpowiednie sygnały.
Przy sterowaniu programowym  odpada potrzeba stosowania wzorników.
Zamiast są stosowane specjalne karty lub taśmy z otworkami rys. 3a. na taśmie
istnieje kilka szeregów otworków, ka\
dy z nich przeznaczony jest do wykonania
określonego zakresu pracy na obrabiarce. Np. pierwsze trzy szeregi 1
przeznaczone są do sterowania ruchami stołu i wrzeciennika frezarki pionowej,
szereg 2 do przemieszczania taśmy, cztery końcowe szeregi 3 do kontroli
prawidłowości pracy obrabiarki. Oprócz grupowego wykorzystania szeregów
otworków, ka\
dy szereg oddzielnie mo\
e słu\
yć do wykonywania dodatkowych
czynności. Np. szereg 4 ma zastosowanie do sterowania kierunkami ruchu stołu
i wrzeciennika obrabiarki ( w przód i w tył ). Do wykonania otworków słu\
ą
specjalne maszyny. Odległość otworków od siebie ustala się za pomocą
obliczeń, w określonej podziałce, uwzględniając prędkości przesuwania się
taśmy i czas potrzebny na przekształcenie sygnałów elektrycznych w ruchy
robocze.
Podczas pracy obrabiarki taśma przechodzi przez specjalne urządzenie
 czytające . Urządzenie to powoduje, stosownie do rozmieszczenia otworków w
szeregach, zamykanie i otwieranie styków. Powstające impulsy elektryczne są
wzmacniane i przekazywane na urządzenia robocze.
Urządzenia do sterowania programowego mają następujące zalety:
- mo\
liwość zastosowania tych urządzeń do obrabiarek ogólnego
przeznaczenia,
- łatwość przedstawienia obrabiarki na obróbkę innego przedmiotu,
- du\
a dokładność obróbki,
- mo\
liwość obsługi kilku obrabiarek,
- oszczędność czasu,
 5
Do zapisu ka\
dej oddzielnej liczby musi być przeznaczony pewien odcinek
taśmy, nazywany kadrem. Je\
eli zapis ten przy systemie dwójkowym dokonany
jest wzdłu\
taśmy, to przewidziany kadr musi być odpowiednio długi, natomiast
przy zapisie w kierunku poprzecznym musi być zastosowana bardzo szeroka
taśma.
Program zapisany na taśmie zawiera równie\
informacje dotyczące wielu
ró\
nych czynności pomocniczych, jak np. włącznie podawanie cieczy
chłodząco-smarującej, wycofania narzędzia, zmiany narzędzia itp.