ROBOTY
WYKOC
CZENIOWE
WYKOC
CZENIOWE
Dr inż. Edyta Plebankiewicz
DEFINICJA
Celem robot wykończeniowych jest uzupełnienie przegród
budowlanych (okna, drzwi, balustrady itd.), nadanie powierzchniom
elementów składowych budowli potrzebnych cech estetycznych i
odpowiedniej trwałości.
SYSTEMATYKA
Biorąc pod uwagę kierunek pracy rozróżnia się:
elementy pionowe
elementy poziome.
SYSTEMATYKA
Konstrukcja elementów wykończeniowych może być:
prosta (na ogół jednowarstwowa)
złożona (na ogół wielowarstwowa).
SYSTEMATYKA
W zależności od stosunku do elementów konstrukcyjnych elementy
wykończeniowe mogą być:
samonośne
nakładane.
Elementy samonośne przenoszą ciężar własny i ewentualnie pewne
obciążenia zewnętrzne (np. parcie wiatru, napór tłumu, parcie
składowanych materiałów) - okna, drzwi, bariery balkonów, klatek
schodowych.
Elementy samonośne można podzielić według kryterium
materiałowego, przeznaczenia, właściwości izolacyjnych itp.
SYSTEMATYKA
Elementy nakładane nie przenoszą żadnych obciążeń, a ich praca
może odbywać się wyłącznie w powiązaniu z elementami
konstrukcyjnymi lub wypełniającymi.
Podzielić je można wg różnych kryteriów, ale charakterystycznym jest
to podział wynikający z formy ich wykonania:
sztywne, wykonywane ze sztywnych materiałów wbudowywanych w
sztywne, wykonywane ze sztywnych materiałów wbudowywanych w
postaci nieregularnych kawałków lub płyt mocowanych do podłoża
na zaprawie, kleju lub za pomocą łączników mechanicznych,
wiotkie, wykonywane z arkuszy takich materiałów jak folie, tkaniny,
filce, papier i naklejane lub rozpinane na podłożu,
powłokowe, wykonywane z materiałów płynnych lub plastycznych
nanoszonych i rozprowadzanych na powierzchni podłoża, które po
wyschnięciu lub związaniu tworzą powłoki o wymaganych
właściwościach.
MONTAŻ ELEMENTÓW SAMONOŚNYCH
Prefabrykuje się wiele elementów wykończeniowych samonośnych i
na budowie następuje tylko ich montaż, tj. ewentualne scalanie i
montowanie do konstrukcji obiektu.
Scalanie polega na łączeniu - spawaniu, ześrubowaniu lub
Scalanie polega na łączeniu - spawaniu, ześrubowaniu lub
wykorzystaniu specjalnych zamków lub zapinek,
MONTAŻ ELEMENTÓW SAMONOŚNYCH
A
ączenie z konstrukcją polega na:
wmurowywaniu lub wbetonowywaniu zamocowanych trwale do
elementu wykończeniowego wąsów lub wypustów w pozostawione
w elemencie konstrukcyjnym otwory,
zespawaniu zamocowanych trwale do elementu wykończeniowego
zespawaniu zamocowanych trwale do elementu wykończeniowego
wypustów z uprzednio zabetonowanymi w elementach
konstrukcyjnych markami,
wbiciu w element konstrukcyjny łączników (zwykle stalowych -
gwoz
dzi, kotew) przechodzących przez element wykończeniowy lub
łączonych z nim na śruby,
połączeniu elementu wykończeniowego z elementami
konstrukcyjnymi wkrętami wkręconymi w kołki lub w klocki
drewniane, kołki plastykowe lub inne zakotwienia rozprężne.
MONTAŻ ELEMENTÓW SAMONOŚNYCH
Kołki plastykowe rozprężne. Są one
produkowane o rożnych średnicach,
poczynając od 4 mm. Część kołka
wprowadzona w otwór jest specjalnie
przecięta, tak że wkręcanie w nią
przecięta, tak że wkręcanie w nią
wkręta powoduje zwiększenie się jej
średnicy i mocne zaklinowanie kołka w
otworze. W złączach bardziej
obciążonych stosuje się specjalne
metalowe łączniki rozprężne działające
na tej samej zasadzie.
MONTAŻ ELEMENTÓW SAMONOŚNYCH
Metody wiercenia:
wiercenie obrotowe - wiertłu nadaje się ruch obrotowy, zwykle za
pomocą urządzeń ręcznych lub mechanicznych, zwanych
wiertarkami; metoda skuteczna do otworów niewielkiej średnicy i w
materiałach o wytrzymałości na ściskanie nie przekraczającej 0,8
MPa;
MPa;
wiercenie udarowe - wiertło uderza w dno otworu przy
jednoczesnym ruchu obrotowym na przemian w prawo i w lewo;
teoretycznie można tak wykonać otwór w każdym materiale, ale
proporcjonalnie do wzrostu wytrzymałości materiału wydajność
pracy maleje;
wiercenie obrotowo-udarowe, w którym wiertło wykonujące ruch
obrotowy otrzymuje jednocześnie uderzenia wzdłuż swej osi;
metoda odpowiednia do materiałów o wytrzymałości na ściskanie
wyższej od 0,8 MPa.
MONTAŻ ELEMENTÓW SAMONOŚNYCH
Stosuje się dwa rodzaje urządzeń:
do wiercenia otworów do średnicy do 20 mm - wiertarki obrotowo-
udarowe,
do wiercenia otworów średnicy 20 = 50 mm - młoty obrotowo-
udarowe.
Nowoczesną wersją stosowania osadzania dynamicznego jest
Nowoczesną wersją stosowania osadzania dynamicznego jest
wstrzeliwanie w podłoże odpowiednio ukształtowanych łączników.
Do wykonania tego procesu służą dwa typy urządzeń zwanych
osadzakami:
osadzak bezpośredni, w którym powstałe z wybuchu ładunku
prochowego gazy oddziałują bezpośrednio na trzon elementu
łączącego i wbijają go w podłoże,
osadzaki pośrednie, w których przy zachowaniu ogólnej zasady
broni palnej element łączący jest wprowadzony w ruch za pomocą
tłoka.
MONTAŻ ELEMENTÓW SAMONOŚNYCH
WYKOC
CZENIOWE ELEMENTY NAKA
ADANE
Przygotowanie podłoża mające na celu stworzenie warunków
niezbędnych do dobrej współpracy elementów konstrukcyjnych i
wykończeniowych:
uzupełnianie ubytków podłoża takim samym materiałem z jakiego je
uzupełnianie ubytków podłoża takim samym materiałem z jakiego je
wykonano (flekowanie) lub innym plastycznym materiałem
twardniejącym (szpachlowanie);
czyszczenie powierzchni podłoża, tj. ręczne lub mechaniczne
ścieranie niewielkiej warstwy materiału podłoża (szlifowanie,
szczotkowanie, nakłuwanie), mycie powierzchni (np. roztworem
mydła, rozpuszczalnikami organicznymi) albo opalanie płomieniem
lampy lutowniczej, opalarką lub palnikiem gazowym;
WYKOC
CZENIOWE ELEMENTY NAKA
ADANE
wzmacnianie podłoża o niewystarczającej wytrzymałości
mechanicznej (objawiającej się np. zjawiskiem pylenia) ma na celu
umożliwienie warstwom elementu wykończeniowego dobrej
współpracy; wzmacnianie polega na ogół na powlekaniu
powierzchni podłoża cienką warstwą twardniejących materiałów
plastycznych (szpachlówki, zaprawy) lub specjalnych cieczy, które
plastycznych (szpachlówki, zaprawy) lub specjalnych cieczy, które
wnikając w pory podłoża zmieniają właściwości jego zewnętrznej
powierzchni;
zmiana właściwości chemicznych podłoża - zwykle przez
powlekanie powierzchni preparatami chemicznymi, które zapewniają
chemiczną zgodność podłoża (w ulepszonej warstwie) z materiałami
elementu wykończeniowego;
wyznaczanie powierzchni elementu wykończeniowego, tj.
utworzenie reperów lub pasów wyznaczających powierzchnie
elementu i ewentualne zaznaczenie układu elementów składowych
na wykończonej powierzchni,
WYKOC
CZENIOWE ELEMENTY NAKA
ADANE
Wprowadzenie elementu łączącego jest grupą operacji mającą na celu
zapewnienie warunków połączenia warstw elementu
wykończeniowego z podłożem lub poprzednią warstwą elementu
wykończeniowego. Może to polegać na:
narzucaniu (ręcznie lub mechanicznie) - stosowanym, jeśli
elementem łączącym są warstwy zaprawy,
elementem łączącym są warstwy zaprawy,
nakładaniu (ręcznie za pomocą szpachli o krawędzi gładkiej lub
ząbkowanej) - stosowane, jeśli elementem łączącym jest klej o
konsystencji plastycznej,
powlekanie (ręczne lub mechaniczne)  stosowane, jeśli elementem
łączącym jest klej w postaci cieczy,
umieszczenie zaczepów - stosowane, jeśli mocowany materiał ma
formę sztywnych płyt, np. elementy boazerii (w ogólnym zarysie jest
to działanie analogiczne do mocowania elementów
wykończeniowych samonośnych: wiercenie otworów, wprowadzanie
kołków itp.).
WYKOC
CZENIOWE ELEMENTY NAKA
ADANE
Mocowanie elementu wykończeniowego - wybór sposobu połączenia
wynika głownie z właściwości mocowanego materiału i stosowanego
elementu łączącego. Może to być:
przyłożenie i dociśnięcie - gdy na warstwie zaprawy lub
plastycznego kleju mocuje się sztywny element (np. płytki
ceramiczne lub kamienne),
rozwinięcie i dociśnięcie - gdy na warstwie płynnego kleju mocuje
się element w postaci wielkich arkuszy (np. tapetę),
się element w postaci wielkich arkuszy (np. tapetę),
przyłożenie z dociśnięciem i przykręceniem lub przybiciem - gdy do
umieszczonych w podłożu elementów mocuje się sztywny element,
na ogół znacznych rozmiarów (płyty boazeryjne, płyty kartonowo-
gipsowe),
powlekanie - gdy powłokowy element wykończeniowy powstaje z
materiału płynnego nanoszonego ręcznie (pędzlem lub wałkiem) lub
mechanicznie (np. agregatem malarskim),
narzucanie - gdy powłokowy element wykończeniowy powstaje z
plastycznego materiału narzucanego na podłoże ręcznie (np.
kielnią) lub mechanicznie (np. agregatem tynkarskim).
WYKOC
CZENIOWE ELEMENTY NAKA
ADANE
Wykończenie powierzchni elementu może być realizowane w rożny
sposób w zależności od wymagań zamawiającego i rodzaju
elementu wykończeniowego. Może to być:
wykończanie w materiale niezwiązanym, np. zacieranie, odciskanie
wykończanie w materiale związanym, np. wypłukiwanie,
cyklinowanie,
cyklinowanie,
wykończanie w materiale stwardniałym, np. szlifowanie, struganie
lub obróbka kamieniarska,
czynności mające na celu podniesienie walorów estetycznych
elementu, np. klejenie pasków zdobnych na krawędzi tapety itp.
wykończanie w materiale związanym, np. wypłukiwanie,
cyklinowanie
ETAPY WYKOC
CZENIA DOMU JEDNORODZINNEGO
1. Warstwa wyrównawcza  podłogi.
Jeśli nierówności są niewielkie (do 1 cm), można ich nie wyrównywać
lub zastosować cienką warstwę zaprawy samopoziomującej. W
przypadku większych nierówności lepiej ułożyć warstwę grubości 3
cm drobnoziarnistego betonu i zatrzeć na gładko.
ETAPY WYKOC
CZENIA DOMU JEDNORODZINNEGO
2. Instalacja elektryczna.
3. Instalacja wodno-kanalizacyjna.
Te prace można wykonywać równocześnie z robotami elektrycznymi.
ETAPY WYKOC
CZENIA DOMU JEDNORODZINNEGO
4. Izolacja przeciwwilgociowa podłogi na gruncie.
Po wyschnięciu warstwy wyrównawczej podłogi można przystąpić do
układania izolacji przeciwwilgociowej. Najczęściej jest to
odpowiednio gruba folia układana na zakład lub papa asfaltowa na
lepiku (bez wypełniaczy mineralnych).
5. Izolacja termiczna podłogi na gruncie.
Izolację termiczną najczęściej wykonuje się ze styropianu lub z
Izolację termiczną najczęściej wykonuje się ze styropianu lub z
polistyrenu ekstrudowanego.
ETAPY WYKOC
CZENIA DOMU JEDNORODZINNEGO
6. Instalacja centralnego ogrzewania.
Jednocześnie z wykonywaniem drugiej warstwy izolacji termicznej
rozprowadza się rury instalacji c.o.
ETAPY WYKOC
CZENIA DOMU JEDNORODZINNEGO
7. Betonowa warstwa dociskowa.
Na izolacji termicznej podłogi zwykle układa się betonową warstwę
dociskową. Izolację zabezpiecza się folią budowlaną, która chroni
ocieplenie przed wnikaniem betonu i wody zarobowej. W zależności
od przewidywanej grubości warstwy dociskowej może być
konieczne ułożenie siatek zbrojeniowych (są zbędne przy grubości
betonu powyżej 6 cm). Grubość i rodzaj poszczególnych warstw
betonu powyżej 6 cm). Grubość i rodzaj poszczególnych warstw
podłogi na gruncie powinny być zgodne z projektem.
8. Tynki wewnętrzne.
Zwykle na kilka dni przed zakończeniem robót instalacyjnych w jednym
lub kilku pomieszczeniach można rozpocząć prace tynkarskie.
Oczywiście w pierwszej kolejności tynkuje się sufity, następnie
ściany, a tynkowanie ościeży powinno się odłożyć do czasu
zamontowania okien i parapetów wewnętrznych.
ETAPY WYKOC
CZENIA DOMU JEDNORODZINNEGO
9. Okna i drzwi zewnętrzne.
Okna z tworzyw sztucznych i parapety wewnętrzne można montować
przed ułożeniem tynków. Nowoczesne okna drewniane powinno się
osadzać po wykonaniu robót mokrych. Tynki wewnętrzne można
bez obaw wykonać po zamontowaniu drewnianych okien i drzwi,
jeżeli zastosuje się płyty gipsowo-kartonowe.
ETAPY WYKOC
CZENIA DOMU JEDNORODZINNEGO
10. Posadzka samopoziomująca.
Po otynkowaniu ścian i sufitów warto na całej powierzchni podłogi
ułożyć cienką warstwę wylewki samopoziomującej. Trzeba to zrobić
co najmniej sześć tygodni przed przystąpieniem do układania
posadzek. W ten sposób zakończy się roboty mokre wewnątrz
posadzek. W ten sposób zakończy się roboty mokre wewnątrz
budynku.
ETAPY WYKOC
CZENIA DOMU JEDNORODZINNEGO
11. Ocieplenie ścian zewnętrznych.
Przed zakończeniem osadzania okien i drzwi można przystąpić do
układania izolacji termicznej na ścianach zewnętrznych budynku (w
ścianach dwuwarstwowych). Po jej zamocowaniu układa się
warstwę podkładową z tynku wzmocnioną siatką z włókna
szklanego. Następnie osadza się parapety zewnętrzne.
ETAPY WYKOC
CZENIA DOMU JEDNORODZINNEGO
12. Cokół i podbitka.
Przed wykonaniem wierzchniej warstwy elewacyjnej powinno się
ułożyć płytki okładzinowe na cokole i zamocować podbitkę okapu.
W tym samym czasie do ścian montuje się wszelkiego rodzaju
wsporniki i konstrukcje, na przykład do zawieszenia okiennic, rur
spustowych czy anteny satelitarnej.
ETAPY WYKOC
CZENIA DOMU JEDNORODZINNEGO
13. Tynki zewnętrzne.
Tynk cienkowarstwowy musi być układany w sposób ciągły
przynajmniej na każdej ze ścian. Zaraz po wykonaniu tynku powinno
się założyć (już na stałe) rury spustowe, aby rozbryzgująca się woda
deszczowa nie spowodowała szkód.
14. Ocieplenie stropu.
Jeszcze przed końcem robót elewacyjnych można wrócić do
wykończenia wnętrza domu (mniej więcej dziesięć dni po ułożeniu
tynków wewnętrznych). W pierwszej kolejności warto ocieplić strop.
Na stropie układa się paroizolację (jeśli strop jest drewniany), a
następnie dwie warstwy wełny mineralnej przesunięte względem
siebie tak, żeby wyeliminować do minimum możliwość powstania
mostków termicznych. Gdy poddasze będzie pełnić funkcję strychu
(magazynu), to izolację termiczną układa się pomiędzy wzajemnie
prostopadłymi belkami drewnianego rusztu (również dwie warstwy).
Na wierzchu przybija się ażurowo deski.
ETAPY WYKOC
CZENIA DOMU JEDNORODZINNEGO
15. Okładziny wewnętrzne i malowanie.
W tym samym czasie można przystąpić do układania glazury w kuchni,
łazienkach, pomieszczeniu technicznym, spiżarni, garażu i
rozpocząć pierwsze malowanie. Drugie lepiej wykonać po ułożeniu
podłóg, instalacji gazowej i wycyklinowaniu parkietów.
ETAPY WYKOC
CZENIA DOMU JEDNORODZINNEGO
16. Instalacja gazowa.
Już po ułożeniu tynków wewnętrznych można przystąpić do montażu
instalacji gazowej, choć lepiej zrobić to po pierwszym malowaniu.
ETAPY WYKOC
CZENIA DOMU JEDNORODZINNEGO
17. Posadzki.
Po mniej więcej sześciu tygodniach od wykonania wylewki
samopoziomującej można przystąpić do układania posadzek.
Jednak zanim to nastąpi, trzeba zbadać wilgotność podłoża (nie
może przekraczać 3%)  szczególnie w przypadku podłóg
drewnianych. Jeśli podkład jest zbyt mokry, należy jeszcze
odczekać kilka dni lub wysuszyć go za pomocą nagrzewnic. Do
pracy można przystąpić dopiero po ponownym sprawdzeniu
wilgotności podłoża.
18. Drzwi wewnętrzne.
Po ułożeniu posadzek, a przed drugim malowaniem warto zamontować
drzwi wewnętrzne.
ETAPY WYKOC
CZENIA DOMU JEDNORODZINNEGO
19. Malowanie.
Po wycyklinowaniu, polakierowaniu lub
nawoskowaniu parkietów i zabezpieczeniu
ich folią i tekturą falistą można przystąpić
do ostatecznego malowania ścian i sufitów.
20. Biały montaż.
Zwykle na samym końcu budowy montuje
się armaturę oraz urządzenia techniczne,
kuchenki, kocioł, wentylatory itp.
ETAPY WYKOC
CZENIA DOMU JEDNORODZINNEGO
21. Ogrodzenie, chodniki, podjazdy.
Już po zamieszkaniu w domu można przystąpić do prac porządkowych
na działce  czyli wykonać ogrodzenie, zamontować bramę i furtkę,
ułożyć chodnik i podjazd do garażu oraz zainstalować oświetlenie
zewnętrzne.
22. Urządzanie ogrodu.