Czarno-biały świat, czyli o konwersji zdjęć b&w http://www.swiatobrazu.pl/czarnobialy_swiat_czyli_o_konwersji_zdje...
31 grudnia 2009, 09:50 Autor: Redakcja SwiatObrazu.pl
czytano: 25066 razy
Czarno-biały świat, czyli o konwersji zdjęć b&w
Na temat wad i zalet fotografii czarno-białej w
stosunku do fotografii kolorowej napisano
niejedną książkę i przedyskutowano wiele godzin,
nie jest więc moim zamiarem przekonywanie lub
zniechęcanie was do tej formy fotografii. To już
kwestia gustu, a o gustach jak wiadomo się nie
dyskutuje. Chciałbym natomiast podzielić się z
wami wiedzą na temat technik konwersji
fotografii kolorowej do czarno-białej i ogólnymi
uwagami dotyczącymi każdej z nich. Chociaż
będę posługiwał się w przykładach programem
Adobe Photoshop większość z prezentowanych
metod jest dostępna również w innych
programach graficznych. Celowo nie podaję
 aptekarskich wartości ustawień czy gotowych
 recept na sukces gdyż każde zdjęcie wymaga
indywidualnego podejścia.
Odradzam popadanie w skrajność i konwersję wszystkich zdjęć kolorowych do czarno-białych bo  tak
jest artystycznie czy  dojrzale . Niestety, co jakiś czas spotykam się z taką opinią, co gorsza nieraz
bezmyślnie powielaną przez osoby z naszego środowiska. Pamiętajcie zatem  tak, fotografia
czarno-biała jest słusznym środkiem wyrazu pod warunkiem, że świadomie, już naciskając spust
migawki dążymy do osiągnięcia założonego celu, a nie ratujemy w ten sposób zdjęcie ze złym balansem
bieli czy zbyt zaszumione. Przydaje się przy tym wiedza na temat tego jak nasz mózg analizuje zdjęcia
 jednakże to temat bardzo obszerny i na osobny artykuł. W dużym uproszczeniu - brak koloru
powoduje, że mózg odbiorcy podświadomie silniej odbiera fakturę, kształt, grę światłocieni, a nawet
walory kompozycyjne.
Cel - pal
Szaroburo
Aby móc śledzić i porównywać zmiany przez cały czas będę korzystał z tego samego zdjęcia, którego
kolorowa wersja wygląda tak:
1 z 8 2015-08-15 17:45
Czarno-biały świat, czyli o konwersji zdjęć b&w http://www.swiatobrazu.pl/czarnobialy_swiat_czyli_o_konwersji_zdje...
Jeszcze w kolorze
Przejdz
my zatem do czynów i spróbujmy dokonać najprostszej dostępnej konwersji zdjęcia kolorowego
na skalę szarości. W Photoshopie służy do tego polecenie Skala szarości (Grayscale) z menu
Obraz/Tryb(Image/Mode).
Efekt konwersji poleceniem Skala szarości
Jak widać efekt jest szybki, automatyczny (zero pytań), i & . fatalny. Zdjęcie jest płaskie, pozbawione
kontrastu, jednym słowem tak samo nudne jak gdybyśmy korzystali z opcji fotografii czarno-białej w
aparacie (większość cyfrowych kompaktów i lustrzanek pozwala od razu zapisywać zdjęcia
skonwertowane do czerni i bieli). Analogiczny efekt uzyskamy korzystając z polecenia Usuń kolory
(Desaturate) w menu Obrazek/Dopasowania (Image/Adjustments). Efekt będzie równie szybki i równie
kiepski. Zdjęcie zazwyczaj będzie lekko jaśniejsze oraz utracone zostaną detale w najjaśniejszych i
2 z 8 2015-08-15 17:45
Czarno-biały świat, czyli o konwersji zdjęć b&w http://www.swiatobrazu.pl/czarnobialy_swiat_czyli_o_konwersji_zdje...
najciemniejszych partiach obrazu.
Efekt konwersji poleceniem Usuń kolory
Skoro efekt jest tak niezadowalający to czemu piszę o tych metodach? Na wszelki wypadek by
przestrzec przed wybieraniem drogi na skróty.
Kanał jasności
Ponieważ wspomniana wcześniej metoda dawała bardzo niezadowalający wynik czas na rozwiązanie
równie proste, polegające na wykorzystaniu kanału jasności obrazu w przestrzeni Lab. Aby z niego
skorzystać należy, jak już zostało wspomniane, dokonać przejścia z przestrzeni RGB do przestrzeni Lab
poprzez wybór polecenia Lab (Lab Color) z menu Obraz/Tryb (Image/Mode). Krok drugi to wybór kanału
jasności. Sięgamy zatem do polecenia Kanały (Channels) z menu Okno (Window) i w palecie Kanały
(Channels), która nam się ukaże wybieramy kanał Jasność (Lightness).Uzyskane w ten sposób zdjęcie,
choć wciąż dalekie od ideału, zazwyczaj zbyt jasne, jest jednak znacznie lepsze niż uzyskane wcześniej
i stanowi dobry materiał do ewentualnej dalszej obróbki. Oczywiście by móc dalej pracować nad
zdjęciem powinniśmy dokonać jego przekształcenia w skalę szarości znanym już poleceniem Skala
szarości (Greyscale) z menu Obraz/Tryb (Image/Mode). Przekształceniu ulegnie tylko zaznaczony kanał,
natomiast kanały a i b (w których zapisane są informacje o kolorze) zostaną skasowane.
3 z 8 2015-08-15 17:45
Czarno-biały świat, czyli o konwersji zdjęć b&w http://www.swiatobrazu.pl/czarnobialy_swiat_czyli_o_konwersji_zdje...
Konwersja z wykorzystaniem kanału jasności
Jeżeli zdjęcie wymaga korekcji jasności, można  idąc na skróty  skorzystać z polecenia Jasność
(Brightness) lub powielić warstwę i zmienić tryb mieszania warstw na Mnożenie (Multiply), jeśli zdjęcie
było zbyt jasne lub Mnożenie odwrotności (Screen), gdy było zbyt ciemne. Finalnej korekty jasności
dokonamy korygując parametr Krycie (Opacity) powielonej warstwy.
Efekt użycia trybu mieszania warstw Mnożenie
Opisana technika jak widać do trudnych nie należy, a jednocześnie daje znacznie ciekawszy efekt i
pozwala zachować większą kontrolę nad procesem konwersji.
4 z 8 2015-08-15 17:45
Czarno-biały świat, czyli o konwersji zdjęć b&w http://www.swiatobrazu.pl/czarnobialy_swiat_czyli_o_konwersji_zdje...
Symulowanie filtrów
W klasycznej, zwanej również analogową, fotografii czarno-białej popularne było używanie kolorowych
filtrów mocowanych czy to na obiektywie aparatu czy też mocowanych do powiększalnika na etapie
pracy w ciemni. Po analogiczne narzędzie możemy sięgnąć również współcześnie wybierając pozycję
Mieszanie Kolorów (Channel Mixer) z menu Obrazek/Dopasowania (Image/Adjustment). W oknie
dialogowym należy zaznaczyć pole wyboru Monochromatycznie (Monochrome). Obowiązują te same
zasady, co przy fotografii analogowej, czyli np. zwiększenie wartości kanału zielonego symuluje użycie
filtru zielonego zwiększającego rozpiętość tonalną roślinności, a zwiększenie czerwieni da większy
kontrast między błękitnym niebem, a białymi obłokami.
Efekt użycia filtra czerwonego
Efekt użycia filtra zielonego
5 z 8 2015-08-15 17:45
Czarno-biały świat, czyli o konwersji zdjęć b&w http://www.swiatobrazu.pl/czarnobialy_swiat_czyli_o_konwersji_zdje...
Efekt użycia filtra niebieskiego
Nowszą wersją tego narzędzia jest wprowadzone od wersji Photoshop CS3 polecenie Czarno-Biały
(Black&White) z menu Obraz/Dopasowania (Image/Adjustments), które umożliwia korekcję
dodatkowych zakresów barw, zapisywanie niestandardowych ustawień, czy możliwość zabarwienia
fotografii wybranym kolorem, która umożliwia tworzenie obrazów przypominających tradycyjne
bichromie.
Efekt użycia filtra żółtego
Odwzorowanie na gradient
6 z 8 2015-08-15 17:45
Czarno-biały świat, czyli o konwersji zdjęć b&w http://www.swiatobrazu.pl/czarnobialy_swiat_czyli_o_konwersji_zdje...
Chociaż opisane powyżej metody pozwalają na zaawansowaną kontrolę nad konwersją obrazu
kolorowego do czarno-białego, gwarantując uzyskanie dobrego wyniku, opiszę jeszcze jedną bardzo
prostą i ciekawą metodę, z którą się zetknąłem, a mianowicie odwzorowanie koloru na gradient. Otóż
należy kliknąć przycisk Utwórz nową warstwę wypełnienia lub korekcyjną (Create New Fill Or
Adjustment Layer) i z listy wybrać Odwzoruj na gradient (Gradient Map) wybierając gradient czarno-
biały. I to wszystko. Ten prosty wariant konwersji daje naprawdę ciekawe efekty, znacznie lepsze niż
konwersja na skalę szarości czy desaturacja. Ponadto klikając miniaturę warstwy korekcyjnej w panelu
warstw możemy otworzyć okno dialogowe z ustawieniami tej warstwy i dokonać pożądanych
modyfikacji.
Konwersja z wykorzystaniem odwzorowania na gradient
Ostatnie szlify
Oczywiście sama konwersja fotografii kolorowej do czarno-białej nie kończy pracy nad zdjęciem. Tak jak
przy obróbce fotografii kolorowej możemy wprowadzić dodatkowe modyfikacje jak dodanie szumu
symulującego ziarno błony filmowej, winietę, a nawet pokusić się o wprowadzenie kolorowego akcentu,
który podkreśli czerń i biel zdjęcia.
7 z 8 2015-08-15 17:45
Czarno-biały świat, czyli o konwersji zdjęć b&w http://www.swiatobrazu.pl/czarnobialy_swiat_czyli_o_konwersji_zdje...
Efekt końcowy
Tekst i zdjęcia: Krzysztof Kania, ckfoto.pl
www.swiatobrazu.pl
8 z 8 2015-08-15 17:45