sposoby barwienia preparatów utrwalonych:
barwienie proste-gdzie używany jest jeden barwnik(fiolet krystaliczny lub gencjanowy); złożone-na
które składa się więcej barwników; pozytywne-polegające na zabarwieniu komórek podczas gdy tło
zostaje bezbarwne; negatywowe-komórki bezbarwne na barwnym tle
metody pobierania materiału z powierzchni:
tamponowa, wypłukiwania, Richtera, odciskowa
opis sterylizacji w aparacie Kocha:
Proces 3 krotnej sterylizacji w bieżącej parze wodnej podłoży mikrobiologicznych, których skład nie
pozwala na wyjaławianie w temperaturze powyżej 100C, proces przeprowadza się w odstępach 24h,
w przerwach miedzy wyjaławianiem podłoża umieszcza się w cieplarce o temperaturze 32C, po
pierwszym wyjałowieniu zostają zabite formy wegetatywne, żywe pozostają przetrwalniki, które
kiełkują w czasie inkubacji pożywki w cieplarce, pochodzące z nich formy wegetatywne
drobnoustrojów zostają zabite podczas następnej sterylizacji, trzecie wyjałowienie, poprzedzone
inkubacją w temperaturze 32C, zapewnia pełną skuteczność metody(aparat Kocha to zamykany
pokrywą kocioł z podwójnym dnem, którego spód stanowi zbiornik z wodą podgrzewaną do
temperatury wrzenia, gorąca para wodna ulatnia się przez dziurkowane dno zbiornika, w którym
wstawia się kolby z jałowionymi podłożami)
wymienić i opisać pożywki ze względu na konsystencję:
pożywki ogólnego zastosowania: bulion zwykły, odżywczy, brzeczka słodowa agar zwykły, odżywczy,
bulion z agarem, żelatyna; pożywki wybiórcze stosowane do hodowli bakterii: podłoża dla
beztlenowców, podłoża dla pałeczek z grupy coli, podłoże do wykrywania enterokoków, podłoże do
wykrywania gronkowców; pożywki wybiórcze stosowane do hodowli grzybów pleśniowych i drożdży:
podłoże Sabourauda, brzeczka agarowa, pożywka Czapka-Doxa, podłoże Wikena i Richardsona do
izolacji drożdży
opisać warunki hodowli ze względu na tlenowość środowiska:
hodowle powierzchniowe-na powierzchni pożywek zestalonych; hodowle statyczne-służą do badan
morfologii, fizjologii, biochemii oraz otrzymania czystych kultur; hodowle wgłębne-wzrost
mikroorganizmów zachodzi w całej objętości pożywki płynnej na skutek ciągłego ruchu pożywki
wywołanego intensywnym mieszaniem lub wstrząsaniem; hodowle ciągłe-wymajace stałego
utrzymania wzrostu drobnoustrojów przez sukcesywne zaopatrywanie hodowli w świeżą pożywkę.
Sanityzacja:
Mycie przy użyciu detergentów pomieszczeń i ich wyposażenia narażonych na silne zanieczyszczenie
drobnoustrojami (sale chorych, korytarze szpitalne, łazienki, ubikacje itp.) prowadzi to do obniżenia
liczby drobnoustrojów w środowisku i zwiększa skuteczność dezynfekcji właściwej
aseptyka
zespół czynników umożliwiających jałowe przygotowanie leków lub produktów medycznych
antyseptyka
postępowanie prowadzące do usuwanie drobnoustrojów za skóry, błon śluzowych, uszkodzonych
tkanek, w tym przypadku stosuje się wyłącznie nietoksyczne środki dezynfekcyjne, które działają
zabójczo na drobnoustroje, nie drażniąc równocześnie i nie uszkadzając tkanek.
Wymagania stawiane środkom dezynfekcyjnym:
środek dezynfekcyjny powinien być skuteczny, najlepszy środek dezynfekcyjny to takie, który działa
na drobnoustroje w małym stężeniu w krótkim czasie w temperaturze otoczenia; związki chemiczne
stosowane do dezynfekcji nie powinny wpływać ujemnie na żywność; środki dezynfekcyjne w
stężeniu użytkowym nie powinny niszczyć dezynfekowanych maszyn; substancje chemiczne
wykorzystywane do dezynfekcji nie mogę stanowić zagrożenia dla ludzi w trakcie stosowania i po;
środek dezynfekcyjny powinien dać się łatwo spłukać wodą; związki chemiczne stosowane ocenie w
praktyce do dezynfekcji powinny charakteryzować się brakiem nieprzyjemnego zapachu
Mechanizm działania środków dezynfekcyjnych:
uszkodzeniu ściany i błony komórkowej; denaturacji białek, głównie enzymów; uszkodzeniu kwasów
nukleinowych
podłoża ze względu na wymagania pokarmowy:
ogólne-do hodowli drobnoustrojów heterotroficznych o niewielkich wymaganiach pokarmowych,
bulion odżywczy; wzbogacone-do hodowli drobnoustrojów o zwiększonych wymaganiach
hodowlanych bulion odżywczy z dodatkiem substancji wzrostowych; wybiórcze-do izolacji ściśle
określonych grup drobnoustrojów, do podłoża dodaje się składnik który w przypadki hodowli
mieszanej pozwala na wzrost tylko tych mikroorganizmów które tolerują ten składnik; różnicujące-do
identyfikacji drobnoustrojów w hodowli mieszanej.
podłoża ze względu na konsystencję:
płynne-służą głównie do namnażania drobnoustrojów; półpłynne-zawierają agar w ilości 0,15-0.5% i
służą do hodowli organizmów o mniejszym zapotrzebowaniu na tlen oraz do badania ruchu bakterii;
stałe-jako czynnik zestalający stosuje się agar, bądz
żelatynę, służą do różnicowania i izolowania
bakterii i grzybów, a także hodowli i liczenia bakterii.
przygotowanie preparatów przyżyciowych
preparaty przyżyciowe wykonuje się na szkiełku podstawowym a w przypadku badania ruchliwości
bakterii lub prowadzenia obserwacji nad sposobem rozmnażania drożdży preparaty wykonuje się na
szkiełku z wgłębieniem zwanym komorą Lindnera. Wykonanie preparatu na szkiełku podstawowym
określa się sposobem kropli spłaszczonej, natomiast preparat wykonany w komorze Lindnera
sposobem kropli wiszącej
przygotowanie preparatów utrwalonych:
wykonanie rozmazu: w przypadku hodowli płynnych rozprowadza się kroplę badanego materiału na
cienką warstwą na odtłuszczonym szkiełku podstawowym; hodowla stała należy najpierw na sziełku
umieścić kroplę wody następnie pobrany ezą materiał rozprowadzić w niej, wykonywania preparatów
bezpośrednio z badanych próbek należy odcisnąć próbkę na szkiełku pozostawiając wyraz
ny ślad.
Utrwalenie preparatów-ma na celu zabicie komórek drobnoustrojów, przyklejenie się komórek do
powierzchni szkiełka, odsłonięcie w ścianach komórkowych martwych mikroorganizmów zawiązków.
Utrwalenie można wykonać metodą: termiczną-wyschnięty preparat przeprowadza się 3-krotnie w
pozycji poziomek przez płomień palnika, chemiczną przy użyciu alkoholu(60-70%) formaliny lub
mieszaniny eteru i alkoholu.
wzrost i charakterystyka drobnoustrojów w pożywkach płynnych:
bezwzględne tlenowce, względne tlenowce, bezwzględne beztlenowce, mikroaerofile
wzrost i charakterystyka drobnoustrojów na podłożach stałych:
wielkość, typ wzrostu koloni na podłożu, kształt koloni, brzeg koloni, powierzchnia koloni, barwa i jej
otoczenie, przejrzystość, konsystencja, zapach
izolacja czystych kultur bakterii:
sposoby: posiew na całej powierzchni, powiew sektorowo-redukcyjny, metoda płytek lanych
Beztlenowe metody hodowli bakterii
fizycznymi-jedna z metod jest wypompowanie tlenu ze środowiska przez zagotowanie pożywki,
szybkie schłodzenie i zalanie jałowym płynnym olejem parafinowym; chemicznymi-zastosowanie
substancji wiążących tlen w środowisku alkalicznym, chlorku miedziowego, a także środków
chemicznych redukujących tlen; biologicznymi-wspólna hodowla drobnoustrojów tlenowych i
beztlenowych w dwóch oddzielnych od siebie częściach płytki Petriego szczelnie oklejonego
plasteliną. Wzrastający wcześniej organizm tlenowy wykorzystuje tlen ze środowiska umożliwiając
rozwój organizmu beztlenowego metody pobierania materiału przy pomocy ezy:
Ezę używa się do posiewów na podłożach płynnych lub na stałych. Na podłożu płynnym należy pobrać
ezą badany materiał, a następnie zanurzyć w próbówce i lekko potrząsnąć ezną. Na skosie agarowym
pobieramy ezą badany materiał, a następnie dotykamy ezą powierzchnię skosu i ruchem falistym
przeciągamy ezę po pomierzch podłoża. Na płytce Petriego odrobinę badanego materiału
rozprowadza się zygzakiem lub promieniście na całej powierzchni zestalonego podłoża agarowego.