30 marca 2010 roku
I ROK CHEMII
Zadania na 22 marca 2010 roku  część II  odp. cz. 2
3. Spróbuj przewidzieć produkt:
H2O/H+
OH
H Br Br H
Br Br
Br H
Z H Br
Br2
+
50% 50%
dl
a. reakcja addycji Br2 do wiązania podwójnego zachodzi zgodnie ze stereochemią anti (co to
znaczy?  spójrz na położenie atomów bromu względem siebie we wzorach rzutowych
cząsteczek produktów)
b. powstaje równomolowa mieszanina racemiczna produktów (co to znaczy?).
 Spójrz na wzór podpisany  dl . Cząsteczka posiada dwa centra stereogenne (które to
atomy?). Jednak przy każdym z nich zostało zaznaczone położenie w przestrzeni tylko
trzech podstawników. W efekcie znamy tylko ich względne wzajemne położenie (np.
jeden atom bromu znajduje się przed płaszczyzną, a drugi za płaszczyzną), ale nie wiemy,
które z nienakładalnych odbić lustrzanych (enancjomerów) zostało narysowane. Dlatego
taki zapis względnej konfiguracji określa parę enancjomerów (parę dl).
 A teraz spójrz na parę wzorów w nawiasie. Taki zapis dostarcza taką samą informację,
ale: W tym przypadku zostały narysowane cząsteczki obu enancjomerów i podany ich
wzajemny stosunek ilościowy. Wzór koziołkowy każdego enancjomeru przedstawia
bezwzględną konfigurację wokół obu centrów stereogennych w każdej cząsteczce,
ponieważ w przypadku każdego centrum stereogennego jest podane położenie wszystkich
czterech podstawników i wiemy dokładnie, wzór którego enancjomeru jest narysowany w
danym przypadku.
 Konfiguracja względna (stąd gwiazdki) wokół centrów stereogennych pary dl jest (R*,
R*). Jaka jest konfiguracja absolutna wokół centrów stereogennych w obu
enancjomerach?
c. ta reakcja jest stereoselektywna (co to znaczy?). Czy jest ona również
stereospecyficzna?
Na, NH3 (c)
(addycja syn czy anti?)
.
1. BH3 THF
2. H2O2, OH-
OH
(produkt zgodny, czy niezgodny z regułą Markownikowa?)
Br
HBr, nadtlenki
(produkt zgodny, czy niezgodny z regułą Markownikowa?)
O
H2O/Hg2/H+ OH
(tautomeryzacja do ketonu)
(produkt zgodny,
czy niezgodny
z regułą Markownikowa?)
Br2
h½
Br
H2, kat. Lindlara*
* oryginalnie (wg. Lindlara) jest to Pd osadzony na CaCO3,
zatruty octanem ołowiu(II) i chinoliną
(addycja syn czy anti?)
4. Zapisz produkty ozonolizy lub podaj, z jakich substratów powstały:
1. O3
2. (CH3)2S
lub
CHO
H
HO
H H
H
1. O3 1. O3
O
O
2. (CH3)2S O 2. (CH3)2S
O O
O
H OH
O
1. O3
2. (CH3)2S
HO
HCOOH +
H
O
1. O3
O
2. (CH3)2S
lub
H
1. O3
2. (CH3)2S
O
O
O
O
H
H
5. Zapisz produkty reakcji z KMnO4, lub podaj z jakich substratów powstały:
O KMnO4
KMnO4
(rozc., zimny) O O
(stęż., gorący)
+
OH HO
O
O
KMnO4
KMnO4
(stęż., gorący)
(rozc., zimny)
OH HO
OH
O
OH
+ CO2
KMnO4
O
(stęż., gorący)
lub
HO
6. Zapisz produkt(y) reakcji:
Br
Br Br
Br
Br2 Br Cl
HBr
HCl
+
Br
Dr Bartosz Trzewik