PRACOWNIA KOMPLEKSOWEJ OPIEKI  EGZAMIN
1. Cele zmiany bielizny pościelowej.
Zachowanie czystości bielizny pościelowej
Zapewnienie wygody
Zapewnienie dobrego samopoczucia
Dbanie o estetyczny wyglÄ…d pacjenta i jego otoczenia
Zapobieganie powikłaniom
2. Niebezpieczeństwo podczas zmiany bielizny pościelowej z podopiecznym i bez
podopiecznego.
Z podopiecznym:
Oziębienie podopiecznego
Zmęczenie podopiecznego
Urazy mechaniczne
Rozejście się rany
Przemieszczenie lub poluzowanie sprzętów i materiałów zastosowanych u
podopiecznego
Nasilenie dolegliwości bólowych u podopiecznego
Rozłączenie lub uszkodzenie opatrunków
Bez podopiecznego:
Przemieszczenie się drobnoustrojów
3. Zasady zmiany bielizny pościelowej bez podopiecznego.
Właściwie przygotowanie wszystkich przyborów
Posługiwanie się celowymi, zdecydowanymi ruchami
Pracowanie na ugiętych w stawie kolanowym kończynach dolnych
Unikanie kontaktu brudnej bielizny pościelowej z czystą oraz odzieżą opiekuna
Składanie i odkładanie do worka brudnej bielizny pościelowej.
4. Zasady zmiany bielizny pościelowej z podopiecznym.
Ocena stanu zdrowia i czystości bielizny pościelowej
 Udzielenie informacji o zaplanowanych działaniach i uzyskanie na nie zgody
Zapewnienie warunków intymności
Dbanie o wygodę i bezpieczeństwo podopiecznego
Posługiwanie się celowymi, zdecydowanymi ruchami
Pracowanie na ugiętych w stawie kolanowym kończynach dolnych
Unikanie kontaktu brudnej bielizny pościelowej z czystą oraz odzieżą opiekuna
Składanie i odkładanie do worka brudnej bielizny pościelowej.
5. Zasady ścielenia łóżka pustego
Pościelenie łóżka tak, aby bielizna była dobrze naciągnięta
Ułożenie pościeli z obu stron łóżka na jednakowej długości
Pozycja ciała oszczędzająca kręgosłup opiekunki
Wykonywanie pracy jak najmniejszą liczbą ruchów
Układanie na krześle pościeli w sposób warstwowy zgodnie z kolejnością zakładania jej
na łóżko
Przestrzeganie zasad higieny (umycie rÄ…k, unikanie kontaktu z ubraniem opiekunki,
twarzą, szyją, włosami, ustami, nie wzniecanie kurzu)
6. Zasady ścielenia łóżka z podopiecznym.
Pościelenie łóżka tak, aby bielizna była dobrze naciągnięta
Ułożenie pościeli z obu stron łóżka na jednakowej długości
Pozycja ciała oszczędzająca kręgosłup opiekunki
NawiÄ…zanie kontaktu z chorym i utrzymanie go
Dbanie o wygodę i bezpieczeństwo chorego w czasie wykonywania czynności
Wykonywanie pracy jak najmniejszą liczbą ruchów
Układanie na krześle pościeli w sposób warstwowy zgodnie z kolejnością zakładania jej
na łóżko
Przestrzeganie zasad higieny (umycie rÄ…k, unikanie kontaktu z ubraniem opiekunki,
twarzą, szyją, włosami, ustami, nie wzniecanie kurzu)
7. Czynności przygotowawcze przed zmianą bielizny pościelowej bez
podopiecznego.
Higieniczne umycie rÄ…k
Przygotowanie sprzętu i materiału:
 Worek na brudna bieliznÄ™
Rękawiczki
Myjka
Przygotowanie krzesła lub stolika przyłóżkowego
8. Czynności przygotowawcze przed słaniem łóżka z podopiecznym.
Higieniczne umycie rÄ…k
Zapoznanie siÄ™ ze stanem podopiecznego i uzyskanie zgody
Przygotowanie sprzętu i materiału:
Worek na brudna bieliznÄ™
Rękawiczki
Myjka
Przygotowanie krzesła lub stolika przyłóżkowego
9. Przygotowanie podopiecznego leżącego do słania łóżka.
Zapoznanie siÄ™ ze stanem podopiecznego i uzyskanie zgody
10. Środki ochrony własnej podczas wykonywania czynności higieniczno 
pielęgnacyjnych. Zasadność ich stosowania.
Rękawiczki jednorazowe
Fartuszek
PÅ‚yn do dezynfekcji rÄ…k
Własny ręcznik
11. Zasady mycia ciała podopiecznego pozostającego w łóżku.
Zapewnienie warunków intymności i poszanowania godności osobistej.
Uzyskanie zgody na wykonanie czynności higienicznej.
Zabezpieczenie podopiecznego przez skutkami niepożądanymi mycia  kąpieli w łóżku.
Wykonywanie czynności zgodnie z upodobaniami podopiecznego
Zachęcanie podopiecznego do maksymalnej samodzielności.
Zwracaj uwagÄ™ na temperaturÄ™ wody i otoczenia
Obserwuj podopiecznego i utrzymuj z nim kontakt słowny i wzrokowy.
12. Kolejność mycia ciała podopiecznego pozostającego w łóżku.
OD GÓRY DO DOA
U CIAA
A
ZAWSZE W KIERUNKU KSOBNYM
OD PRZODU CIAA
A DO TYA
U
OD ZEWN
TRZ DO WEWN
TRZ
Postępowanie
Twarz myje się okrężnymi ruchami, można myć ją bez mydła
Ramiona
Górna część ciała (przednia)
Kończyny dolne (od palców stopy do góry)
Plecy
Okolice intymne
13. Zasady pielęgnacji oczu podopiecznego.
Jest to oczyszczenie części zewnętrznych oczu z wydzieliny i cząsteczek brudu.
Ze względu na wrażliwość oczu ich pielęgnacja powinna być przeprowadzana:
Starannie
 W warunkach aseptycznych
Ostrożnie
Zawsze w kierunku od zewnątrz do wewnątrz (kierunek odpływu łez)
14. Materiał i sprzęt niezbędny do wykonania kąpieli podopiecznego w łóżku.
Ręczniki  2 sztuki
Miska
Mydło / żel pod prysznic / żel do higieny intymnej
2 myjki lub gÄ…bki
Gaziki/patyczki higieniczne
Maści/kremy ochronne np. Sudocrem, PV30, maść witaminowa
Spirytus kamforowy/oliwki/emulsje do ciała
Dzbanek z wodÄ…
Zestaw do higieny jamy ustnej
Podkłady higieniczne
15. Przygotowanie podopiecznego i jego otoczenia do kąpieli w łóżku.
Przygotowanie otoczenia
- Zamknięcie okien i drzwi
- Zapewnienie właściwego mikroklimatu 22-26 stopni
- Zabezpieczenia łóżka
- Ułożenie sprzętów na stoliku przyłóżkowym
- Obluzowanie wierzchniego przykrycia
Przygotowanie podopiecznego:
- Poinformowanie o zaplanowanych działaniach i uzyskanie na nie zgody
- Zapewnienie warunków intymności
- Zapewnienie wygodnej i bezpiecznej pozycji
16. Zasady obowiÄ…zujÄ…ce podczas kÄ…pieli podopiecznego w wannie.
PRZYGOTOWANIE PODOPIECZNEGO
Wyjaśnienie w jaki sposób ma korzystać z udogodnień
 Pozostawienie w pobliżu dzwonka alarmowego
Zabezpieczenie opatrunków, cewnika, przetok
BEZWZGL
DNIE POZOSTAWIENIE OTWARTYCH DRZWI OD A
AZIENKI
!!!
CZYNNOÅšCI WA
AÅšCIWE
Ustalenie samodzielności podopiecznego podczas prowadzenia go do łazienki
Skontrolowanie poziomu i temperatury wody przed wejściem podopiecznego
Pomoc przy zdjęciu bielizny
Pomoc przy wejściu do wanny
Pozostawienie podopiecznemu 10-15min na umycie siÄ™ (ewentualna pomoc)
Pomoc w wyjściu z wanny i osuszeniu skóry
Skontrolowanie stanu skóry
Nasmarowanie skóry balsamem lub kremem do ciała
Pomoc w założeniu bielizny i zapewnienie ciepłego okrycia
17. Zasady obowiÄ…zujÄ…ce podczas kÄ…pieli podopiecznego pod prysznicem
SPRZ
T I MATERIAA

" Ręczniki kąpielowe
" Myjka lub gÄ…bka
" Mydło lub żel pod prysznic
" Szampon
" Czysta bielizna
" Mata kÄ…pielowa
" Materiał do zabezpieczenia opatrunków
" Krzesło lub stołek w przypadku kąpieli w pozycji siedzącej
CZYNNOÅšCI PRZYGOTOWAWCZE
" Zapoznanie siÄ™ ze stanem podopiecznego
" Wyłożenie matą kąpielową brodzika
" Ustawienie przewodu natrysku na wysokości podopiecznego
" Zadbanie o to, aby nie było przeciągu (temperatura pomieszczenia 22-26
stopni)
CZYNNOÅšCI WA
AÅšCIWE
" Pomoc pacjentowi w przemieszczeniu siÄ™ pod prysznic
" Zapewnienie bezpieczeństwa fizycznego
" Pomoc w zdjęciu bielizny
" Uregulowanie strumienia i temperatury wody
" Pomoc zgodna z określonym deficytem
18. Wskazania i przeciwwskazania do kÄ…pieli podopiecznego w wannie i pod prysznicem.
W wannie nie mogą być kąpani podopieczni w stanie ciężkim, z poważnymi zaburzeniami
funkcji organizmu, gorÄ…czkujÄ…cy, ze zmianami zakaz
nymi na skórze, otwartymi trudno
gojÄ…cymi siÄ™ ranami oraz opatrunkami unieruchamiajÄ…cymi.
Kąpiel w wannie można zalecić podopiecznym, którzy są w stanie samodzielnie lub z pomocą
osób drugich wykonywać pewne czynności samoobsługowe, a także mają zachowaną zdolność
w miarÄ™ sprawnego poruszania siÄ™.
Z prysznica mogą korzystać osoby samodzielne z zachowaną zdolnością chodzenia lub chorzy
przemieszczający się na wózku, ale wystarczająco silni, którzy oczekują tylko niewielkiej
pomocy.
19. Jakie czynności składają się na toaletę jamy ustnej?
Podłożenie pod brodę ręcznika
Uniesienie głowy podopiecznego (lewą ręką)
Podanie kubka z wodą do wypłukania ust
Podanie szczoteczki z pastÄ…
Umycie zębów
Podanie wody do przepłukania ust
Wytarcie ust ręcznikiem
Wyjęcie ręcznika spod brody
20. Cel wykonywania toalety jamy ustnej.
Oczyszczenie jamy ustnej z resztek pokarmu
Zapobieganie stanom zapalnym i zakażeniom jamy ustnej
Likwidacja przykrego smaku i zapachu
Zapobieganie próchnicy
Pobudzenie wydzielania śliny
Wykonanie masażu dziąseł
Poprawa samopoczucia podopiecznego
21. Niebezpieczeństwa podczas wykonywania toalety jamy ustnej.
Uszkodzenie błony śluzowej jamy ustnej
Zachłyśnięcie pacjenta
Przemieszczenie drobnoustrojów
Krwawienie
Nasilenie dolegliwości bólowych
22. Wskazania do wykonywania toalety jamy ustnej.
Zaburzenia świadomości
Zmniejszona aktywność psychoruchowa
Spadek odporności na zakażenia
Zaburzenia połykania
Niemożność przyjmowania pokarmów drogą doustną
23. Narzędzia i środki potrzebne do wykonania toalety jamy ustnej i ich
przeznaczenie.
Szczoteczka do zębów
Pasta do zębów
Płyn do płukania jamy ustnej
Kubek z wodÄ…
Miska z wodÄ…
24. Na czym polegają czynności przygotowawcze do karmienia podopiecznego
niesamodzielnego?
ZESTAW:
- Serwetki
- Naczynie do picia
- Zestaw sztućców, talerzy
- Stolik, krzesło
PRZYGOTOWANIE PODOPIECZNEGO:
- Zdiagnozowanie możliwości samoobsługowych
- Właściwa pozycja ciała  półwysoka lub wysoka (zapobiega nudnościom,
wymiotom)
- Zabezpieczenie odzieży chorego
- Umożliwienie skorzystania z ubikacji gdy jest taka potrzeba
PRZYGOTOWANIE WA
ASNE
- Umycie rÄ…k
- DO KARMIENIA NIE ZAKA
ADAMY R
KAWICZEK !!!!!!!!!!!
25. Podstawowe zadania składników odżywczych pożywienia.
Składniki odżywcze pożywienia to białka, węglowodany, tłuszcze, witaminy, składniki
mineralne, woda.
Podstawowe zadania:
y
ródło składników do utrzymania podstawowych procesów życiowych i
aktywności
y
ródło materiału budulcowego
Regulacja procesów życiowych w organizmie
26. Wymień znane techniki mechanicznej obróbki żywności.
Gotowanie (na parze; pod zwiększonym ciśnieniem; pod zmniejszonym ciśnieniem)
Smażenie
Pieczenie
Duszenie
Zamrażanie
Zapiekanie
27. Wymień znane techniki termicznej obróbki żywności.
Mycie
Czyszczenie
Moczenie
Rozdrabnianie
28. Wymień zasady zdrowego żywienia.
DBAJ O RÓŻNORODNOŚĆ POSIA
KÓW
STRZEÅ» SI
NADWAGI I OTYA
OÅšCI, NIE ZAPOMNIJ O CODZIENNEJ
AKTYWNOÅšCI
PRODUKTY ZBOŻOWE y
RÓDA
EM ENERGII
MLEKO I PRODUKTY MLECZNE STAA
YM ELEMENTEM CODZIENNEJ DIETY
MI
SO SPOŻYWAJ Z UMIAREM
CODZIENNIE JEDZ WARZYWA I OWOCE
OGRANICZ TA
USZCZE ZWIERZ
CE I UNIKAJ CHOLESTEROLU
ZACHOWAJ UMIAR W SPOŻYCIU CUKRU I SA
ODYCZY
OGRANICZ SÓL
PIJ DUŻO WODY
NIE PIJ ALKOHOLU
29. Opisz produkty znajdujące się podstawie piramidy żywienia.
Produkty zbożowe(bogate w węglowodany przyswajalne) powinny występować w
każdym naszym posiłku w ciągu dnia. Należy je oczywiście urozmaicać, np. ciemne
pieczywo, płatki zbożowe, makaron, musli czy płatki zbożowe.
Produkty występujące w tej grupie są bogatym z
ródłem węglowodanów złożonych,
białka roślinnego, witamin z grupy B- B1, B2, B6 i PP, również błonnika pokarmowego
ułatwiającego trawienie i regulującego prace jelit.
30. Wymień ogólne zasady żywienia dietetycznego.
REGULARNE NIEZBYT OBFITE POSIA
KI
ZALECENIA SANITARNE
WYSOKA JAKOŚĆ PRODUKTÓW
UROZMAICENIE I ESTETYKA PODANIA
31. Wymień po 5 produktów lub potraw dozwolonych i przeciwwskazanych w
diecie lekkostrawnej.
PRODUKTY I POTRAWY DOZWOLONE
1) Produkty zbożowe  pieczywo pszenne, mąka pszenna, ryżowa, kukurydziana,
drobne kasze, kasza jęczmienna, płatki owsiane
2) Ziemniaki gotowane i pieczone
3) Cukier, miód, syropy marmolady, dżemy
4) Zupy warzywne, owocowe, krupnik, mleczne, ziemniaczane
5) Warzywa gotowane, budynie owocowe, soki warzywne
PRODUKTY I POTRAWY ZABRONIONE
1) Pieczywo żytnie i mąka żytnia, kasza jaglana, makaron gruby
2) Kwaśne mleko i pikantne sery
3) Tłuste mięso, kaczka, gęś, węgorz, łosoś, śledz

4) Smalec, słonina, boczek, olej rzepakowy
5) Kalafior, kapusta, brukselka, rzepa
6) Ostre przyprawy (pieprz, ocet, musztarda)
32. Wymień produkty przeciwwskazane w przypadku zaparć u osób starszych.
cukry ( słodycze )
białe pieczywo, kasza manna
- produkty wzdymajÄ…ce: groch, fasola, kalafior, kapusta
mięsa ( smażone), tłuste
wędliny wieprzowe, peklowane, pasztety
- tłuste mleko i jego wyroby ( serki topione, tłuste sery)
sałatki z majonezem
margaryny twarde, smalec
kakao, mocna herbata, kawa
33. Wymień 5 produktów wskazanych w refluksie żołądkowym
- Chude wędliny i mięsa ( kurczak, indyk, cielęcina- gotowane na parze, duszone)
- A
uskany biały ryż, kasza manna, makarony
chudy nabiał
jaja na miękko
chude ryby gotowane
warzywa (marchew, buraczki, szparagi)
- jabłka bez skóry, pieczone, banany, morele
34. Wymień 5 produktów wskazanych w przypadku nadciśnienia tętniczego.
mleko w proszku
- produkty zbożowe: pieczywo chrupkie, kasza gryczana,
jęczmienna
- warzywa: ziemniaki gotowane w skórce, buraki, czosnek, pomidory,
ryby: makrela, Å‚osoÅ›
owoce: morele, banany
35. Wymień miejsca pomiaru temperatury ciała z podziałem na wewnętrzne i
zewnętrzne.
Zewnętrzne:
- pod pachÄ…,
- w pachwinie
Wewnętrzne:
- w odbycie,
- w ustach,
- w przewodzie słuchowym zewnętrznym
- w pochwie
36. Wymień 5 błędów fałszujących wynik pomiaru temperatury ciała.
1. Nieprzestrzeganie zaleconego czasu trwania pomiaru
2 Niewłaściwie przygotowany sprzęt do użycia
3 Niewłaściwe włożenie i trzymanie podczas termometru podczas pomiaru
4 Wykonywanie pomiaru w jamie ustnej po jedzeniu lub gorącym wypiciu płynu
5 Niedokładne odczytanie wyniku
6 Brak znajomości instrukcji
37. Wymień zasady obowiązujące podczas pomiaru oddechów
Wykonując badanie oddechu należy uwzględnić:
Częstotliwość oddechów w trakcie 1 minuty
ObserwacjÄ™ charakteru oddechu
Obserwację ruchów klatki piersiowej
OcenÄ™ zapachu oddechu
38. Wymień 6 cech prawidłowego oddechu.
1 MIAROWY
2 ÅšREDNIOGA

BOKI
3 BEZ WYSIA
KU
4 BEZWONNY
5 NIESA
YSZALNY
6 WYDECH > WDECH
39. Wymień 5 czynników wpływających na przyspieszenie oddechu.
1 Wysiłek fizyczny
2 Reakcje emocjonalne
3 GorÄ…czka
4 Choroby płuc, urazy klatki piersiowej
5 Zmniejszona ilość krwi lub tlenu w powietrzu.
40. Wymień 5 czynników wpływających na wzrost tętna.
1 Wiek
2 Stany emocjonalne
3 Wysiłek fizjologiczny
4 Alkohol i nikotyna
5 Gorączka (wzrost o 1 stopień = wzrost o 10-20 uderzeń)
6 Niewydolność krążenia, nerwica
41. Wymień 5 błędów, jaki można popełnić dokonując pomiar ciśnienia tętniczego
krwi.
1 Mankiet do badania nie znajduje się na wysokości serca
2 Mankiet założony na rękaw
3 Niewłaściwy rozmiar mankietu
4 Niepodparte przedramiÄ™ podopiecznego
5 Zbyt szybkie wypuszczenie powietrza z mankietu
6 Tendencja do zaokrągleń
7 Krótsze niż 3 minuty pomiary na tym samym ramieniu
42. Wymień 5 nośników drobnoustrojów w środowisku domowym (5 z
ródeł).
1 DESKA DO KROJENIA
2 KOSZ NA ÅšMIECI
3 G
BKA DO K
PIELI
4 R
CZNIK
5 ZLEW
43. Wymień 5 środków wykorzystywanych do utrzymania właściwej higieny otoczenia.
Płyn do mycia naczyń, szyb, podłogi, dywanów, łazienki, proszek do prania
44. Wymień 10 narzędzi potrzebnych opiekunce do zapewnienia czystości
w środowisku domowym.
Odkurzacz, pralka, wiadro, mop, miotła, szufelka, ściereczki , gąbki , deska do
prasowania, żelazko.
45. Wymień 5 technik utrzymania czystości w środowisku domowym
podopiecznego.
Mycie podłogi, mycie okien, odkurzanie dywanów, ścieranie kurzu z mebli, pranie
odzieży, prasowanie.
46. Co to jest odleżyna i jaki jest mechanizm jej powstawania?
Odleżyna  to martwicze owrzodzenia powstałe na skutek zaburzeń ukrwienia
wywołanych uciskiem.
Ich tworzeniu sprzyja :
brak ruchu
niewystarczajÄ…ca higiena
nietrzymanie moczu i stolca
niewłaściwe ułożenie chorego
z
le dobrany materac
niestarannie posłane łóżko
47. Wymień techniki pielęgnacyjne stosowane w celu zapobiegania rozwojowi
odleżyn.
mycie podopiecznego w celu zadbania o jego higienÄ™ osobistÄ…
sprawdzanie skóry raz dziennie
smarowanie skóry maściami, kremami
nacieranie 2 razy dziennie spirytusem
masowanie i oklepywanie miejsc narażonych na odleżyny
zmienianie ułożenia chorego co 1-2 godziny i na każdą jego prośbę
częste sadzanie pacjenta , aby jego stopy spoczywały na podłodze
dbanie by pościel była sucha
naciąganie prześcieradła tak, by było gładkie
podkładanie gumowego kółeczka obłożonego płócienną poszewką pod miejsce
ucisku
podkładanie pod nogi zwiniętego koca, poduszki, wałka- muszą być miękkie
zastosowanie materaca przeciwodleżynowego (zmienno  ciśnieniowego)
48. Jaki jest cel wykonywania ćwiczeń u podopiecznego niesamodzielnego
pozostającego w łóżku?
aby zapobiec odleżynom
usprawnienie podopiecznego
49. Jakie środki i narzędzia użyjesz do pielęgnowania podopiecznego leżącego?
- Ręczniki  2 sztuki
- Miska
- Mydło / żel pod prysznic / żel do higieny intymnej
- 2 myjki lub gÄ…bki
- Gaziki/patyczki higieniczne
- Maści/kremy ochronne np. Sudocrem, PV30, maść witaminowa
- Spirytus kamforowy/oliwki/emulsje do ciała
- Dzbanek z wodÄ…
- Zestaw do higieny jamy ustnej
- Podkłady higieniczne
50. Jakie czynniki wpływają na powstawanie odleżyn? Scharakteryzuj 5 czynników.
Ich tworzeniu sprzyja brak ruchu, niewystarczajÄ…ca higiena, nietrzymanie moczu i stolca,
niewłaściwe ułożenie chorego, z
le dobrany materac lub niestarannie posłane łóżko.
Odleżyny najczęściej powstają w okolicach kości krzyżowej, wzdłuż kręgosłupa, na łopatkach
i piętach, czyli w tych miejscach, które mają bezpośredni kontakt z podłożem. U pacjentów
ułożonych na boku  na kościach miednicy oraz wewnętrznej stronie kostek i kolan.
51. Jakie niebezpieczeństwa mogą zagrażać osobie udzielającej pierwszej pomocy?
Niebezpieczeństwo może stanowić np. wypadek drogowy, pożar, tonięcie, akty agresji
czy nawet obawa przed zarażeniem się w kontakcie z poszkodowanym.
52. Dlaczego poszkodowanemu nie powinno się podawać nic do picia i jedzenia,
nawet jeśli się tego domaga?
Ponieważ nie wiemy co poszkodowanemu dolega.
53. Wymień 3 telefony służb ratunkowych w Polsce.
112
998
 999
997.
54. Scharakteryzuj elementy prawidłowego wzywania karetki pogotowia.
DZWONI
PO POMOC I CO&
MIEJSCE WYPADKU:
" Ulica
" Nr domu
" Piętro
" Znaki orientacyjne
RODZAJ WYPADKU
" Drogowy
" Pożar
" Zasłabnięcie
" Choroba
OSOBY RANNE
" Ile
" Jak ciężko ranne
" Dorośli czy dzieci
RODZAJ I STOPIEC
OBRAŻEC

" Zatrzymanie oddechu
" Zatrzymanie krążenia
" Silny krwotok
" Porażenie prądem
" Zatrucie
PODAJ SWOJE DANE I POWIEDZ SK
D DZWONISZ  POCZEKAJ AÅ»
DYSPOZYTOR POWIE ŻE PRZYJ
A
ZGA
OSZENIE
55. Wyjaśnij następujące skróty: NZK, RKO, ABC, BLS
NZK  nagłe zatrzymanie krążenia
RKO  resuscytacja krążeniowo  oddechowa
ABC  schemat postępowania podczas resuscytacji
A  udrożnienie dróg oddechowych (airway)
B  sztuczna wentylacja (breathing)
C  masaż pośredni serca (circulation)
BLS  Basic Life Support  podstawowe zabiegi resuscytacyjne
56. Opisz schemat udzielania pierwszej pomocy poszkodowanemu według zasady
ABC.
Udrażniamy drogi oddechowe przez odchylenie głowy i uniesienie żuchwy.
Drożność uzyskujemy w następujący sposób:
1. Ręce ratownika ułożone z boków głowy pacjenta.
2. Cztery palce obu rąk obejmują kąt żuchwy i ciągną ją do przodu. Zęby żuchwy
wysuwają się przy tym przed zęby szczęki.
3. Kciuki odsuwają wargę dolną ku dołowi i aby otworzyć usta pacjenta naciskają brodę.
Głowę należy stabilizować ostrożnie !
Sztuczne oddychanie
1. Delikatnie zaciśnij nos poszkodowanego kciukiem i palcem wskazującym ręki
trzymanej na czole (ręka odchylająca głowę)
2. Nabierz głęboko powietrze i szczelnie obejmij swoimi ustami usta poszkodowanego
3. W TRAKCIE RESUSCYTACJI CZ
STOŚĆ ODDECHÓW POWINNA WYNOSIĆ
10-12 NA MINUT

Masaż pośredni serca
57. Opisz technikÄ™ sztucznego oddychania metodÄ… usta  usta.
Metoda "usta-usta'' jest szybkim i skutecznym sposobem dostarczania tlenu do płuc
poszkodowanego; powietrze wydychane przez ratownika zawiera ilość tlenu wystarczającą
do podtrzymania życia.
58. Opisz kolejne elementy postępowania ratowniczego od momentu
zdiagnozowania, że poszkodowany nie oddycha.
NIE REAGUJE
Zawołaj o pomoc
Udrożnij drogi oddechowe
BRAK PRAWIDA
OWEGO ODDECHU
Zadzwoń na numer112*
30 uciśnięć klatki piersiowej
2 oddechy ratownicze 30 uciśnięć klatki piersiowej
59. Wymień 6 sytuacji, w których podejmowanie akcji ratunkowej jest
bezzasadne.
" dekapitacja (pozbawienie głowy)
" całkowite zwęglenie
" silne uszkodzenie czaszki (zmiażdżenie)
" rozerwanie tułowia
" pewne oznaki śmierci:
plamy opadowe
bladość powłok
oziębienie ciała
stężenie pośmiertne
gnicie zwłok
" powrót samoistnego krążenia i oddychania.
60. Opisz na czym polega łańcuch przeżycia i dlaczego jego elementy są tak ważne.
Wczesne rozpoznanie i wezwanie pomocy aby zapobiec NZK
Wczesne rozpoczęcie RKO aby wydłużyć czas
 Wczesna defibrylacja aby przywrócić czynność serca
Opieka poresuscytacyjna aby przywrócić jakość życia.
61. Opisz, w jaki sposób ułożysz poszkodowanego w pozycji bezpiecznej.
ÅšciÄ…gnij poszkodowanemu okulary
Klęknij obok poszkodowanego, upewniając się, że ma wyprostowane nogi
Ułóż ramię bliższe ciebie pod kątem prostym do tułowia, zegnij w łokciu, tak aby
dłoń była skierowana ku górze
Drugie ramię przełóż przez klatkę piersiową i przyciśnij grzbiet dłoni do policzka
pacjenta
Drugą ręką chwyć dalszą nogę poszkodowanego tuż powyżej kolana i zegnij ją
utrzymując stopę na podłożu
Trzymając przyciśniętą dłoń do policzka, pociągnij za zgiętą nogę obracając
poszkodowanego na swojÄ… stronÄ™
62. Zdefiniuj pojęcie rana i podaj przykłady 5 rodzajów ran.
RANA  USZKODZENIE CI
GA
OŚCI SKÓRY LUB GA

BSZYCH TKANEK I
NARZ
DÓW NA SKUTEK DZIAA
ANIA URAZU MECHANICZNEGO
Rany:
Kłute, cięte, szarpane
Krwotok żylny i tętniczy
Klatki piersiowej
Brzucha
Rana z utkwionym ciałem obcym
Amputacje urazowe
63. Opisz postępowanie ratownika z krwawiącą kończyną dolną.
 ułożenie poszkodowanego w stabilnej pozycji (ewentualnie w pozycji
siedzÄ…cej),
 uniesienie krwawiącej kończyny do góry,
 wykonanie w miejscu krwawienia opatrunku i jego umocowania.
Opatrunek powinien być założony możliwie szybko, dlatego w sytuacji, gdy nie mamy do
dyspozycji jałowych środków opatrunkowych, można wykorzystać do wykonania
opatrunku inne materiały
np. apaszkę, kawałek koszuli itp.
Opatrunek nie powinien powodować zbyt silnego ucisku.
64. W jaki sposób udzielisz pomocy podopiecznemu z krwawieniem z nosa?
" poszkodowanego posadzić z głową pochyloną do przodu,
" poinformować poszkodowanego aby oddychał ustami,
" polecamy poszkodowanemu oczyścić nos (wydmuchać zawartość nosa),
" uciskamy nos tuż poniżej części kostnej
" u osób cierpiących na nadciśnienie tętnicze nie tamujemy wypływu krwi
" kładziemy zimne kompresy na czoło, kark i nasadę nosa.
" po 10 minutach przestajemy uciskać nos. jeżeli krwawienie powtarza się należy
zastosować ponownie ucisk
(nie oczyszczamy zawartości nosa),
Jeżeli krwawienie z nosa trwa dłużej niż 30 minut należy skontaktować się z lekarzem
65. Scharakteryzuj postępowanie ratownicze w przypadku oparzenia się
podopiecznego.
üð PierwszÄ… czynnoÅ›ciÄ…, jakÄ… należy podjąć w stosunku do osoby, która ulegÅ‚a
oparzeniu jest
usunięcie tzw. czynnika sprawczego:
zgaszenie ognia,
usunięcie innych z
ródeł ciepła,
odciągnięcie oparzonego w bezpieczną strefę itp.
üð oparzone miejsce schÅ‚adzamy zimnÄ… wodÄ…, kierujÄ…c strumieÅ„ powyżej rany, przez
około 15-20 minut (w przypadku oparzeń oka okres schładzania jest dłuższy),
üð ranÄ™ osÅ‚aniamy jaÅ‚owym opatrunkiem (nie może on wywierać żadnego nacisku na
miejsce oparzenia),
üð przytomnego poszkodowanego z rozlegÅ‚ymi .poparzeniami należy uÅ‚ożyć w
pozycji autoprzetoczeniowej (działanie przeciwwstrząsowe),
üð poszkodowanemu należy podawać do picia letnie napoje, w celi uzupeÅ‚nienia
ubytków płynów
w organizmie,
üð poszkodowanemu zapewniamy komfort termiczny i wsparcie psychiczne, w razie
potrzeby wzywamy lekarza,
üð pÄ™cherzy z pÅ‚ynem surowiczym nie przekÅ‚uwamy.
66. Jaka jest różnica między skręceniem a zwichnięciem?
Skręcenie stawu - mamy z nim do czynienia wtedy, gdy w wyniku urazu (najczęściej
zadziałania siły skrętnej) doszło do naciągnięcia, naderwania bądz
też całkowitego
zerwania aparatu więzadłowo-torebkowego, czyli włóknistych struktur mocujących i
stabilizujÄ…cych nasze stawy
Zwichnięcie - zdarza się rzadziej, polega na przemieszczenie względem siebie
powierzchni stawowych kości tworzących staw. Jest to uraz bardzo poważny, któremu
zawsze towarzyszy rozerwanie torebki stawowej i więzadeł
67. Wymień 5 objawów złamania kości.
Silny ból w okolicy urazu,
Ograniczenie ruchów lub niezdolność do ich wykonywania,
Zniekształcenie  uszkodzona kończyna może wydawać się krótsza lub dziwnie
przekręcona,
Obrzęk (gwałtowne puchnięcie i zasinienie)
W przypadku złamania otwartego również jedna lub kilka ran krwawiących i
mogą być widoczne w ranie fragmenty kostne.
68. Opisz postępowanie ratownicze w przypadku złamania kończyny górnej.
Stabilizacja złamanej kości poprzez unieruchomienie dwóch sąsiadujących złamaniu
stawów:
a) kończynę górną najprościej przymocować do klatki piersiowej
(zgiętą w łokciu).
W celu unieruchomienia kończyny górnej można zrobić prowizoryczny temblak z
podwiniętej poły bluzy, kurtki lub koszuli i zawiesić w nim rękę lub po prostu użyć
chusty trójkątnej z apteczki.
69. Opisz postępowanie ratownicze w przypadku zadławienia się osoby dorosłej.
70. Jak będzie się objawiał napad toniczno-kloniczny? Opisz postępowanie z
zakresu pierwszej pomocy, jakiego możesz udzielić.
Napad toniczno  kliniczny czyli atak drgawek występuje wtedy, gdy osoba traci
przytomność, nieoczekiwanie sztywnieje, upada na ziemię i wpada w konwulsje, czyli
mimowolne silne skurcze.
PIERWSZA POMOC JAK
MOŻESZ UDZIELIC
üð PozostaÅ„ z chorym  zachowaj spokój.
' Zanotuj czas pojawienia siÄ™ / trwania napadu.
' Chroń chorego przed urazem  usuń wszelkie twarde przedmioty z miejsca wokół
chorego. Podłóż mu pod głowę coś miękkiego. Rozluz
nij choremu ciasne ubranie.
' Ostrożnie odwróć chorego na bok  najszybciej, jak to możliwe, aby ułatwić mu
oddychanie.
' Postaraj się nawiązać z chorym kontakt, aby upewnić się, czy rzeczywiście odzyskał
przytomność.
' Uspokajaj chorego
' Odsuń gapiów z miejsca ataku
' Nie krępuj ruchów chorego
' Nie wkładaj mu na siłę niczego do ust.
' Nie podawaj choremu wody, tabletek ani jedzenia, zanim nie będzie on w pełni
przytomny.
Po ustaniu ataku chorego należy położyć na lewym boku. Trzeba przy tym pamiętać,
że zanim chory odzyska pełną przytomność, istnieje niewielkie ryzyko wystąpienia u
niego wymiotów ponapadowych. Z tego względu należy mu odwrócić głowę tak, aby
wymiociny mogły wypływać mu z ust. Zapobiega to wdychaniu przez niego wymiocin.
Należy pozostać z chorym do czasu, aż dojdzie do siebie (5 do 20 minut).
71. Opisz zadania ratownika względem podopiecznego na wózku, u którego wystąpił
napad padaczkowy.
üð Nie próbuj wstrzymać napadu.
üð Nie wkÅ‚adaj tej osobie niczego do ust.
üð Nie próbuj ruszać tej osoby z pozycji w jakiej siÄ™ znajduje  w wiÄ™kszoÅ›ci
przypadków siedzenie, na którym siedzi, będzie dla niej stanowić pewne podparcie.
üð JeÅ›li jednak w ustach chorego znajduje siÄ™ jedzenie, woda lub wymiociny, należy
natychmiast wyjąć go z siedzenia i przewrócić na bok.
POST
POWANIE:
' Chroń chorego zapobiegając jego upadkowi, jeśli przy siedzeniu nie ma pasów
bezpieczeństwa.
' Sprawdz
, czy wózek inwalidzki lub dziecinny jest zabezpieczony przed ruszeniem z
miejsca.
' Chroń chorego podpierając mu głowę. Jeśli siedzenie nie ma wyprofilowanego
podgłówka, podłóż mu coś miękkiego pod głowę.
' Sprawdz
, czy nie trzeba odsunąć jakichś twardych przedmiotów, o które chory
mógłby poranić sobie zwłaszcza nogi i ręce.
' W przypadku niedrożności dróg oddechowych może zaistnieć konieczność wyjęcia
chorego z siedzenia po ustaniu ataku.
72. Wymień 5 środków opatrunkowych i 5 grup leków jakie powinny znajdować
siÄ™ w apteczce domowej.
Åšrodki opatrunkowe:
opaski z gazy /różnej szerokości, do podtrzymywania kompresów/
chusta trójkątna /niezbędna przy wykonywaniu wielu opatrunków/
plaster z opatrunkiem /powinien być zawsze pod ręką w różnych wielkościach.
Praktyczne są plastry już pocięte, pojedynczo pakowane/
 opatrunek w aerozolu /elastyczny środek stosowany do pokrywania
niewielkich, słabo krwawiących skaleczeń/
środek do dezynfekcji ran /zastępuje stosowaną wcześniej, nieprzyjemnie
palÄ…cÄ… jodynÄ™/
5 Grup leków:
1) przeciwgrypowe
2) przeciwhistaminowe
3) obkurczające naczynia krwionośne
4) środki łagodzące stany zapalne
5) witaminy (witamina A, D, E C i witaminy z grupy B.)
6) przeciwbólowe
73. Opisz wykorzystanie 5 materiałów opatrunkowych znajdujących się domowej
apteczce.
1 gaza opatrunkowa - do bezpośredniego opatrywania ran będących wynikiem urazów,
zabiegów chirurgicznych oraz do innych zabiegów wymagających stosowania jałowej
gazy opatrunkowej.
2 opaska wywijana - przeznaczona specjalnie do skaleczeń palców
3 opaska elastyczna -zazwyczaj niejałowe, do unieruchamiania zwichnięć, złamań oraz
do wykonywania opatrunku uciskowego
4 środek do dezynfekcji ran  stosuje się do dezynfekowania rany
5 nożyczki - wszelakie zastosowanie
74. Wymień prawa pacjenta i człowieka odnoszące się do zapewnienia godności i
intymności podczas czynności pielęgnacyjno-higienicznych.
Pacjent ma prawo do :
üð Zapewnienia mu intymnoÅ›ci podczas wykonywania czynnoÅ›ci pielÄ™gnacyjno-
higienicznych.
üð Kiedy myjemy pacjenta zostaÅ„my z nim sam na sam bez osób trzecich.
üð Zamykamy drzwi podczas kÄ…pieli pacjenta.
üð ZasÅ‚aniamy zasÅ‚onkÄ™.
75. Wymień czynności jakie podejmiesz w momencie omdlenia podopiecznego w
miejscu zamieszkania.
Ułożenie podopiecznego w pozycji autoprzetoczeniowej.
76. Jakie będzie twoje działanie w momencie użądlenia podopiecznego prze osę?
üð Musimy dowiedzieć siÄ™ koniecznie czy nasz pacjent nie jest uczulony na żądÅ‚o osy,
jeśli wystąpi takie prawdopodobieństwo natychmiast musimy skontaktować się z
lekarzem!!
üð JeÅ›li pacjent nie jest uczulony możemy przyÅ‚ożyć na użądlenie gazik pomoczony
octem
77. Wymień podstawowe parametry życiowe i podaj ich normy fizjologiczne.
TEMPERATURA CIAA
A
WARTOÅšCI PRAWIDA
OWE:
 Pod pachÄ… 36,0-37,0
W pachwinie 36,0-37,0
W odbycie  wyższa o 0,5 niż pod pachą
W jamie ustnej  wyższa o 0,3 niż pod pachą
W przewodzie słuchowym:
- 11-65 lat  35,9-37,6
- powyżej 65 lat  35,8-37,5
TEMPERATURA SUBNORMALNA  MNIEJ NIÅ» 36 STOPNI
TEMPERATURA NORMALNA  36-37 STOPNI
STAN PODGOR
CZKOWY  37,1-38,0 STOPNI
GOR
CZKA UMIARKOWANA  38,1 -39 STOPNI
GOR
CZKA WYSOKA  POWYŻEJ 39 STOPNI
POMIAR ODDECHU
WARTOÅšCI PRAWIDA
OWE:
Noworodki 40-50/min
Małe dzieci 18-25/min
Dorośli 12-16/min (12-20/min)
POMIAR T
TNA
WARTOÅšCI:
Dorośli 64-72/min
Wiek geriatryczny 60-90/min
78. Jakie wskazówki edukacyjne na temat pielęgnacji stóp przekażesz
podopiecznemu choremu na cukrzycÄ™?
Musimy poinformować naszego podopiecznego aby szorował pięty pumeksem, i
nie stosował środków chemicznych
Musimy również pamiętać aby przekazać naszemu podopiecznemu by delikatnie
obcinał paznokcie, aby nie leciała krew , ponieważ u osób które są chore na
cukrzyce ciężko goją się rany.