Grupa A
Zadanie 1 – na ocenę dopuszczającą
Wyjaśnij sens zdania, podając przykład z życia w postaci krótkiego opisu sytuacji.
Nikt nie jest samotną wyspą.
Przykładowe opisy sytuacji:
Martę od pięciu dni bolał brzuch. W końcu powiedziała o tym mamie i poszły do
lekarza. Okazało się, że to wyrostek i trzeba operować. Nie jest to trudna operacja, jednak mama denerwowała się, ale uspokoiło ja wyjaśnienie lekarza. W Marcie także wzbudził on zaufanie.
Radek chciał podjąć studia, ale martwił się, że nie będzie go na to stać. Na pomoc rodziców nie mógł liczyć, ponieważ zarabiali niewiele, a poza tym Radem miał troje młodszego rodzeństwa. Jednak okazało się, że babcia Radka zostawiła mu w spadku niewielkie mieszkanie i poleciła napisać w testamencie, że na czas studiów należy je wynająć, a czynsz przeznaczyć na naukę wnuka.
Uwaga! Katecheta ocenia adekwatność ilustracyjną przykładu. Nie ocenia poprawności zapisu ani poprawności językowej.
Zadanie 2 – na ocenę dostateczną
Które zdjęcie byłoby dobrą ilustracją do fragmentu Drugiego Listu do Koryntian (13, 11)?
Swój wybór uzasadnij w 2-3 zdaniach.
Zresztą, bracia, radujcie się, dążcie do doskonałości, pokrzepiajcie się na duchu, bądźcie jednomyślni, pokój zachowujcie, a Bóg miłości i pokoju będzie z wami.
a. wnętrze Sejmu,
b. rodzina przy stole,
c. zawodnicy na boisku,
d. uczniowie w klasie.
Każde z podanych zdjęć jest dobrą ilustracją do fragmentu Pisma Świętego. Katecheta ocenia więc jakość uzasadnienia. Jeśli uczeń napisze, że wszystkie fotografie pasują, należy przyznać mu dodatkowy punkt lub przynajmniej w czasie omawiania kartkówek wyróżnić go na forum klasy.
Zadanie 3 – na ocenę dobrą
Wymień trzy części mszy świętej.
Obrzędy wstępne, liturgia słowa, liturgia eucharystyczna.
Zadanie 4 – na ocenę bardzo dobrą
Wyjaśnij ewangeliczne przedstawienie Kościoła jako zaproszenie na ucztę.
Uczta z przypowieści jest obrazem Eucharystii: nieprzyjęci zaproszenia jest zniewagą i wywołuje gniew gospodarza, w czasie uczty należy świętować (np. mieć odpowiedni strój). Poza ucztą (Eucharystią, wspólnotą Kościoła) jest płacz, to znaczy potępienie.
Zadanie 5 – na ocenę celującą
Czy chrześcijanie powinni respektować prawa świeckie?
Chrześcijanie powinni respektować prawa świeckie. Jedynym wyjątkiem jest sytuacja, w której prawo świeckie stoi w sprzeczności z prawem Bożym. Wówczas sumienie
człowieka podpowiada, że nie wolno przestrzegać takiego prawa świeckiego.
1
Grupa B
Zadanie 1 – na ocenę dopuszczającą
Wyjaśnij sens zdania, podając przykład z życia w postaci krótkiego opisu sytuacji.
Jesteśmy częścią wielkiego lądu.
Przykładowe opisy sytuacji:
Marta od pięciu dni bolał brzuch. W końcu powiedziała o tym mamie i poszły do
lekarza. Okazało się, że to wyrostek i trzeba operować. Nie jest to trudna operacja, jednak mama denerwowała się, ale uspokoiło ja wyjaśnienie lekarza. W Marcie także wzbudził on zaufanie.
Radek chciał podjąć studia, ale martwił się, że nie będzie go na to stać. Na pomoc rodziców nie mógł liczyć, ponieważ zarabiali niewiele, a poza tym Radem miał troje młodszego rodzeństwa. Jednak okazało się, że babcia Radka zostawiła mu w spadku niewielkie mieszkanie i poleciła napisać w testamencie, że na czas studiów należy je wynająć, a czynsz przeznaczyć na naukę wnuka.
Uwaga! Katecheta ocenia adekwatność ilustracyjną przykładu. Nie ocenia poprawności zapisu ani poprawności językowej.
Zadanie 2 – na ocenę dostateczną
Które zdjęcie byłoby dobrą ilustracją do fragmentu Księgi Rodzaju (2, 18)? Swój wybór uzasadnij w 2-3 zdaniach.
Potem Pan Bóg rzekł: „Nie jest dobrze, żeby mężczyzna był sam; uczynię mu zatem odpowiednią dla niego pomoc”.
a. para nowożeńców,
b. mąż i żona z dziećmi na spacerze,
c. starsza kobieta nad grobem męża,
d. troje dzieci w różnym wieku.
Każde z podanych zdjęć jest dobrą ilustracją do fragmentu Pisma Świętego. Katecheta ocenia więc jakość uzasadnienia. Jeśli uczeń napisze, że wszystkie fotografie pasują, należy przyznać mu dodatkowy punkt lub przynajmniej w czasie omawiania kartkówek wyróżnić go na forum klasy.
Zadanie 3 – na ocenę dobrą
Wymień trzy wymiary misji Kościoła.
Głoszenie, pokazywanie i dawanie Chrystusa.
Zadanie 4 – na ocenę bardzo dobrą
Wyjaśnij porównanie mszy świętej do uczty weselnej.
Uczta z przypowieści jest obrazem Eucharystii: nieprzyjęci zaproszenia jest zniewagą i wywołuje gniew gospodarza, w czasie uczty należy świętować (np. mieć odpowiedni strój). Poza ucztą (Eucharystią, wspólnotą Kościoła) jest płacz, to znaczy potępienie.
Zadanie 5 – na ocenę celującą
Czy misja Kościoła jest narzucaniem wiary innym?
Misja Kościoła w żadnym z wymiarów (głoszenie, pokazywanie, dawanie Chrystusa) nie może zakładać elementu przemocy. Przyjęcie Chrystusa jest aktem indywidualnym, który zakłada wolność człowieka.
2
Mimo iż w historii Kościoła są przykłady tego, że niektórzy siłą narzucali wiarę całym narodom (chrzest narodów pogańskich, działalność misjonarzy w kontekście kolonizacji) i poszczególnym ludziom (inkwizycja), Kościół, wypełniając swoją misję, szanuje wolność człowieka, bo jest to dar Boga i jest ona zgodna z wolą Boga.
Praca klasowa po rozdziale II
Grupa A
Zadanie 1 – na ocenę dopuszczającą
Wymień pięć informacji dotyczących pierwszych chrześcijan.
1. wspólnoty chrześcijańskie powstawały pod wpływem świadectwa Apostołów,
dzięki wierze w Jezusa Chrystusa.
2. Mieli wspólność majątkową.
3. Spotykali się na łamaniu chleba i modlitwie.
4. Łączył ich duch braterstwa.
5. Pomagali sobie w potrzebie (np. utrzymywali wdowy i sieroty).
6. Byli represjonowani.
Zadanie 2 – na ocenę dostateczną
Kto do kogo kieruje zacytowane słowa? Zinterpretuj je.
Wy jesteście solą ziemi. Lecz jeśli sól utraci swój smak, czymże ją posolić? Na nic się już nie przyda, chyba na wyrzucenie i podeptanie przez ludzi.
Ewangelia według św. Mateusza 5, 13
Zacytowane słowa wypowiada Jezus w czasie Kazania na Górze wobec zebranych
tłumów Jego uczniów. Słowa te wskazują wyjątkowość wyznawców Chrystusa i ich
szczególną misję: to oni mają nadać wszystkiemu „smak”, czyli są odpowiedzialni za dobro na świecie.
Zadanie 3 – na ocenę dobrą
Dlaczego chrześcijaństwo przetrwało do dzisiaj?
Chrześcijaństwo przetrwało do dziś bo Kościół Chrystusowy ma element ludzki i Boski: to nie tylko sprawa ludzi, ale Jezusa Chrystusa, który przez Ducha Świętego prowadzi Kościół przez wieki. Ludzką przesłanką jest uniwersalizm nauki Kościoła –nie ogranicza się ona bowiem tylko do określonego czasu i miejsca, lecz jest aktualna zawsze i wszędzie.
Zadanie 4 – na ocenę bardzo dobrą
Napisz, jakie są zadania Urzędu Nauczycielskiego Kościoła.
Zadania Nauczycielskiego Urzędu Kościoła: czuwanie nad prawowiernym przekazem
wiary zawartym w Piśmie Świętym i Tradycji, formułowanie oceny na temat wszystkich spraw dotyczących człowieka, uroczyste ogłoszanie przez papieża formuł wiary.
Zadanie 5 – na ocenę celującą
Wyjaśnij, dlaczego opowiadanie o wieży Babel zestawia się z wydarzeniem Zesłania Ducha Świętego?
Opowiadanie o wieży Babel mówi o rozproszeniu, skłóceniu ludzi w wyniku grzechu pychy, zaś Zesłanie Ducha Świętego to wydarzenie odwracające ten stan rzeczy,
ponieważ Duch Święty jednoczy ludzi, buduje wspólnotę.
3
Zadanie 1 – na ocenę dopuszczającą
Wymień pięć biblijnych obrazów Kościoła.
Obrazy Kościoła: ciało, owczarnia, rola Boża, budowla Boża, świątynia, miasto święte, oblubienica, winnica, krzew winny, przybytek Boga z ludźmi, rodzina, matka
Zadanie 2 – na ocenę dostateczną
Kto do kogo kieruje zacytowane słowa? Zinterpretuj je.
Idźcie więc i nauczajcie wszystkie narody, udzielając im chrztu w imię Ojca i Syna, i Ducha Świętego. Uczcie je zachowywać wszystko, co wam przykazałem.
Ewangelia według św. Mateusza 28, 19-20a
Zacytowane słowa to polecenie Jezusa skierowane do Apostołów. Ich misją jest
tworzenie Kościoła: nauczanie i chrzczenie ludzi.
Zadanie 3 – na ocenę dobrą
Czy dziś możliwe jest życie na wzór pierwszych wspólnot chrześcijańskich?
Uczeń może udzielić pozytywnej lub negatywnej odpowiedzi na postawione pytanie, katecheta ocenia jakość uzasadnienia. Odpowiedź negatywna – zmieniły się czasy, a kultywowanie dawnych zwyczajów jest niemożliwe. Odpowiedź pozytywna – powrót do źródeł chrześcijaństwa proponują różne wspólnoty (np. „Arka”, „Wiara i Światło”, Małe Siostry Jezusa, Mali Bracia, Wspólnota Błogosławieństw).
Zadanie 4 – na ocenę bardzo dobrą
Wyjaśnij pojęcie: „Nauczycielski Urząd Kościoła”.
Nauczycielski Urząd Kościoła to władza autorytatywnego nauczania prawd wiary. Ten urząd przysługuje biskupom w łączności z papieżem i na soborach powszechnych w
jedności z papieżem.
Uwaga! Uczeń może wyjaśnić pojęcie własnymi słowami.
Zadanie 5 – na ocenę celującą
Zinterpretuj w świetle słów Jezusa tytuł rubryki w twoim podręczniku: „Jeśli chcesz…”: Jeśli kto chce pójść za Mną, niech się zaprze samego siebie, niech weźmie krzyż swój i niech Mnie naśladuje (Mt 16, 24).
Możesz odwołać się także do innych znanych Ci tekstów z Ewangelii.
Jezus zaprasza wszystkich do udziału w swoim Krzyżu poprzez naśladowanie Go, przez niesienie krzyża własnego życia i codzienności. Naśladowanie Jezusa musi być jednak dobrowolne. Tak jak Bóg w czasie stworzenia dał człowiekowi wolność, Chrystus tę wolność podtrzymuje. Chce, byśmy Go kochali, a miłość zakłada wolność. Dlatego
zawsze szczególnym zainteresowaniem darzył osoby, zwracające się do Niego
dobrowolnie: Bartymeusza, siostry Łazarza, Zacheusza, dobrego łotra.
Kartkówka po rozdziale III
Grupa A
Zadanie 1 – na ocenę dopuszczającą
Które z określeń Ducha Świętego jest Ci najbliższe? Dlaczego? W uzasadnieniu wykorzystaj wiadomości z ostatnich katechez.
Pocieszyciel, Obrońca, Duch Prawdy, Duch obietnicy, Duch przybrania za synów, Duch Chrystusa, Duch Pana, Duch Boży
4
Uwaga! Uczeń może wybrać dowolne określenie. Katecheta uznaje zadanie za wykonane poprawnie, jeśli w uzasadnieniu uczeń poda przynajmniej 2 konkretne wiadomości.
Przykład: Duch Chrystusa – Duch Święty towarzyszy wielu wydarzeniom z życia Jezusa, np. Jego wcieleniu, chrztowi, prowadzeniu Go na pustynię, gdy był kuszony.
Zadanie 2 – na ocenę dostateczną
Opisz krótko obrzęd bierzmowania.
Opis obowiązkowo powinien zawierać elementy:
– odnowienie przyrzeczeń chrzcielnych,
– modlitwa biskupa o dary Ducha Świętego,
– nałożenie ręki i namaszczenie olejem krzyżma świętego wraz z wypowiedzeniem słów:
„N. [imię], przyjmij znamię Ducha Świętego”.
Zadanie 3 – na ocenę dobrą
Wymień trzy wydarzenia z życia Jezusa Chrystusa, w których objawił się Duch Święty.
1. Wcielenie, 2. Chrzest, 3. Prowadzenie Go na pustynię, by był kuszony.
Zadanie 4 – na ocenę bardzo dobrą
Na czym polega życie owocne w Duchu Świętym?
„Owocne życie” w Duchu Świętym polega na tym, że ludzie są twórczy w miłości,
wytrwali w zadaniach, które podejmują, i odważni w inicjatywach, zmieniają swoje życie i całą ludzkość. Realizują to także przez codzienność i zwykłe relacje ludzkie.\
Zadanie 5 – na ocenę celującą
Czy słowa z Dziejów Apostolskich (1, 8) odnoszą się do współczesnych chrześcijan?
Odpowiedź uzasadnij.
[...] gdy Duch Święty zstąpi na was, otrzymacie Jego moc i będziecie moimi świadkami w Jeruzalem i w całej Judei, i w Samarii, i aż po krańce ziemi.
Pismo Święte nie jest Księgą aktualną tylko w określonych okolicznościach, miejscu i czasie. Choć podany fragment wymienia konkretne nazwy geograficzne, ważne w
czasach starożytnych, mówi też o „krańcach ziemi”. Wypowiedź ta jest skierowana do wszystkich chrześcijan, szczególnie zaś do bierzmowanych, ponieważ sakrament ten umacnia łaski otrzymane w czasie chrztu świętego. Każdy chrześcijanin, także
współczesny, jest wezwany do apostołowania – świadczenia o Jezusie Chrystusie.
Grupa B
Zadanie 1 – na ocenę dopuszczającą
Który z symboli Ducha Świętego przemawia do Ciebie najbardziej? Dlaczego? W
uzasadnieniu wykorzystaj wiadomości z ostatnich katechez.
woda, namaszczenie, ogień, obłok i światło, pieczęć, ręka, palec, gołębica
Uwaga! Uczeń może wybrać dowolny symbol. Katecheta uznaje zadanie za wykonane
poprawnie, jeśli w uzasadnieniu uczeń poda przynajmniej 2 konkretne wiadomości.
Przykład: Gołębica – to bardzo konkretny obraz, który występuje w Piśmie Świętym (np. w czasie potopu) i wielu obrazach (np. „Chrzest Jezusa w Jordanie”). Dodatkowo gołąb jest symbolem pokoju, a Duch Święty to właśnie Duch pokoju i zgody.
Zadanie 2 – na ocenę dostateczną
Napisz krótko, co to jest bierzmowanie.
Bierzmowanie jest to sakrament, który umacnia dary otrzymane na chrzcie świętym.
Jest to sakrament dojrzałości chrześcijańskiej, to znaczy, że od czasu jego przyjęcia 5
człowiek jest odpowiedzialny za swoja wiarę, a także za wiarę innych, ponieważ jest wezwany do apostołowania – głoszenia Jezusa Chrystusa i świadczenia o Nim.
Zadanie 3 – na ocenę dobrą
Wymień trzy przykłady ujawniania się Ducha Świętego w życiu Kościoła.
1. W dzień Pięćdziesiątnicy.
2. W sakramentach.
3. Prowadzi Kościół i sprawia, że urzeczywistniają się zapowiedzi Syna Bożego.
Zadanie 4 – na ocenę bardzo dobrą
Jak rozpoznajemy działanie Ducha Świętego?
Działanie Ducha Świętego rozpoznajemy po owocach. On przynosi zawsze dobre owoce, zgodę, harmonię. Działanie Ducha Świętego rozpoznajemy po tym, że człowiek używa Jego darów, by służyć dobru wspólnoty, nie tylko sobie samemu.
Zadanie 5 – na ocenę celującą
Zinterpretuj fragment Listu świętego Pawła do Rzymian (8, 2).
Podobnie także Duch przychodzi z pomocą naszej słabości. Gdy bowiem nie umiemy się modlić tak, jak trzeba, sam Duch przyczynia się za nami w błaganiach, których nie można wyrazić słowami.
Duch Święty jest Pocieszycielem, nie opuszcza człowieka nawet w sytuacji duchowej niemocy. Nieumiejętność modlitwy, poczucie osamotnienia nawet wobec Boga powoduje, że za nami błaga Duch Święty, wspierając nas swoją obecnością.
Praca klasowa po rozdziale IV
Grupa A
Zadanie 1 – na ocenę dopuszczającą
Zapisz Symbol Apostolski – jedno z najstarszych wyznań wiary.
Wierzę w Boga, Ojca wszechmogącego. Stworzyciela nieba i ziemi, i w Jezusa Chrystusa, Syna Jego jedynego. Pana naszego, który się począł z Ducha Świętego; narodził się z Maryi Panny. Umęczon pod Ponckim Piłatem, ukrzyżowan, umarł i pogrzebion; zstąpił
do piekieł. Trzeciego dnia zmartwychwstał. Wstąpił na niebiosa, siedzi po prawicy Boga Ojca wszechmogącego. Stamtąd przyjdzie sądzić żywych i umarłych. Wierzę w Ducha Świętego, święty Kościół powszechny, świętych obcowanie, grzechów odpuszczenie, ciała zmartwychwstanie, żywot wieczny
Zadanie 2 – na ocenę dostateczną
Dlaczego ustalaniu Credo towarzyszyły burzliwe dyskusje i spory?
Credo jest streszczeniem prawd wiary, a więc najważniejszych przekonań związanych z chrześcijaństwem. Ludzie różnie rozumieli sprawy związane z wiarą i próbowali swoje pomysły wprowadzić do wyznania wiary. Burzliwe spory pokazują, jak ważne jest dla chrześcijan Credo.
Zadanie 3 – na ocenę dobrą
Ułóż krótką modlitwę za tych, którzy grzeszą przeciw Duchowi Świętemu.
Uwaga! Katecheta ocenia:
1. zgodność modlitwy z poleconą intencją,
2. dobre rozumienie grzechu przeciw Duchowi Świętemu,
3. piękno języka modlitwy.
6
Zadanie 4 – na ocenę bardzo dobrą
Zredaguj krótki tekst do folderu Dziedzictwo religijne mojej miejscowości
Uwaga! Katecheta ocenia:
1. zawartość treściową (uczeń musi podać co najmniej 3 konkretne trafne
przykłady dziedzictwa religijnego),
2. różnorodność przykładów (np. uczeń nie może ograniczyć się do samych
kościołów – jest to zbyt wąskie rozumienie dziedzictwa religijnego , ale wymienia także np. zwyczaje świąteczne, pieśni lokalne),
3. poprawność językową (język komunikatywny i zachęcający do zwiedzania).
Zadanie 5 – na ocenę celującą
Jakie jest nasze dziedzictwo wiary, o którym mówi Jana Paweł II w poniższym tekście?
„ […] nasze wspólne dziedzictwo duchowe jest szczególnie ważne na płaszczyźnie wiary w Jedynego Boga, Dobrego i Miłosiernego, który kocha ludzi i pragnie być przez nich kochany (por. Mdr 11, 23-26), Pana dziejów i ludzkich losów, który jest naszym Ojcem i który wybrał
Izraela, «dobrą oliwkę, w którą wszczepione zostały gałązki dziczki oliwnej narodów»
(Nostra aetate, 4; Rz 11, 17-24). [...]” (Jan Paweł II, Przemówienie do uczestników Zebrania Delegatów Krajowych Komisji Konferencji Episkopatów do dialogu i współpracy z śydami i judaizmem, Rzym, 6 III 1982).
Naszym dziedzictwem wiary jest judaizm – wiara żydowska.
Grupa B
Zadanie 1 – na ocenę dopuszczającą
Zapisz Symbol Nicejsko-Konstantynopolitański – wyznanie wiary wypowiadane podczas
Eucharystii.
Wierzę w jednego Boga, Ojca wszechmogącego, Stworzyciela nieba i ziemi, wszystkich rzeczy widzialnych i niewidzialnych. I w jednego Pana Jezusa Chrystusa, Syna Bożego Jednorodzonego, który z Ojca jest zrodzony przed wszystkimi wiekami. Bóg z Boga, Światłość ze Światłości, Bóg prawdziwy z Boga prawdziwego Zrodzony, a nie stworzony, współistotny Ojcu, a przez Niego wszystko się stało. On to dla nas ludzi i dla naszego zbawienia zstąpił z nieba. I za sprawą Ducha Świętego przyjął ciało z Maryi Dziewicy i stał się człowiekiem. Ukrzyżowany również za nas pod Poncjuszem Piłatem został
umęczony i pogrzebany. I zmartwychwstał trzeciego dnia, jak oznajmia Pismo. I wstąpił
do nieba; siedzi po prawicy Ojca. I powtórnie przyjdzie w chwale sądzić żywych i umarłych, a królestwu Jego nie będzie końca. Wierzę w Ducha Świętego, Pana i
Ożywiciela, który od Ojca i Syna pochodzi. Który z Ojcem i Synem wspólnie odbiera uwielbienie i chwałę; który mówił przez Proroków. Wierzę w jeden, święty, powszechny i apostolski Kościół. Wyznaję jeden chrzest na odpuszczenie grzechów. I oczekuję wskrzeszenia umarłych. I życia wiecznego w przyszłym świecie. Amen.
Zadanie 2 – na ocenę dostateczną
Dlaczego Credo wypowiadamy podczas każdej Eucharystii?
Credo jest streszczeniem prawd wiary, a więc najważniejszych przekonań związanych z chrześcijaństwem. Wypowiedzenie go podczas każdej Eucharystii przypomina każdemu chrześcijaninowi, w co wierzy, jest modlitwą zaufania Bogu, a także spaja wspólnotę Kościoła – jest to wspólne wyznanie wiary.
7
Wyjaśnij, czym jest grzech przeciwko Duchowi Świętemu.
Grzech przeciwko Duchowi Świętemu to jedyny grzech, który nie będzie odpuszczony, to bluźnierstwo przeciw Duchowi Świętemu, to nazywanie dobra złem, brak nadziei na miłosierdzie Boże, odrzucenie miłosierdzia Bożego, zatwardziałość w grzechu.
Zadanie 4 – na ocenę bardzo dobrą
Zaproponuj kilka zdjęć do folderu Dziedzictwo religijne mojej miejscowości.
Uwaga! Katecheta ocenia:
1. zawartość treściową (uczeń musi podać co najmniej 3 konkretne trafne
przykłady dziedzictwa religijnego),
2. różnorodność przykładów (uczeń nie może ograniczyć się do samych kościołów –
jest to zbyt wąskie rozumienie dziedzictwa religijnego, ale wymienia także np.
zwyczaje świąteczne, pieśni lokalne),
3. poprawność językową opisu zdjęć (język komunikatywny i plastyczny).
Zadanie 5 – na ocenę celującą
Jakie jest nasze dziedzictwo wiary, o którym mówi Jana Paweł II w poniższym tekście?
„Skoro chrześcijanie uważają się za braci wszystkich ludzi i zobowiązani są zgodnie z tym postępować, to święte zobowiązanie ciąży na nas tym bardziej, gdy stajemy wobec członków narodu żydowskiego. Niemieccy Biskupi rozpoczęli swoją „Deklarację o stosunku Kościoła do judaizmu”, z kwietnia tego roku, od następującego zdania: „Kto spotyka Jezusa Chrystusa, spotyka judaizm”. Pragnę i ja uczynić moimi te słowa. Wiara Kościoła w Jezusa Chrystusa, Syna Dawida i Syna Abrahama (por. Mt l, 1), zawiera w istocie […] żywe dziedzictwo, które my, katolicy, pragniemy zrozumieć i zachować w jego głębi i bogactwie. […]” (Jan Paweł II, Przemówienie do przedstawicieli wspólnoty żydowskiej w Niemczech, Moguncja, 17 XI 1980).
Naszym dziedzictwem wiary jest judaizm – wiara żydowska.
Kartkówka po rozdziale V
Grupa A
Zadanie 1 – na ocenę dopuszczającą
Co to znaczy, że Kościół jest „apostolski”? Wymień pozostałe trzy cechy Kościoła, które wylicza Credo.
Kościół jest apostolski, ponieważ jest zbudowany na Apostołach, świadkach wybranych i posłanych przez samego Chrystusa.
Jeden, święty, powszechny.
Zadanie 2 – na ocenę dostateczną
Jaką cechę Kościoła wskazuje cytat z Dziejów Apostolskich (1, 7b-8)?
8
Nie wasza to rzecz znać czas i chwile, które Ojciec ustalił swoją władzą, ale gdy Duch Święty zstąpi na was, otrzymacie Jego moc i będziecie moimi świadkami w Jeruzalem i w całej Judei, i w Samarii, i aż po krańce ziemi.
Kościół powszechny – „aż po krańce ziemi”.
Zadanie 3 – na ocenę dobrą
W czym wyraża się jedność Kościoła? Wymień co najmniej dwa dowody na jedność
Kościoła.
Jedność Kościoła wyraża się w:
1. wierze w jednego Pana,
2. wyznawaniu jednej wiary,
3. sakramencie chrztu,
4. ożywianiu przez jednego Ducha Świętego.
Zadanie 4 – na ocenę bardzo dobrą
Wymień przyczyny apostazji.
Przyczyny apostazji: brak wiedzy religijnej, zwątpienie, brak pielęgnowania wiary, nienawiść.
Zadanie 5 – na ocenę celującą
Czy współcześni protestanci są winni grzechu odłączenia?
Ludzie, którzy rodzą się dzisiaj we wspólnotach powstałych na skutek rozłamów (a więc też protestanci) i wierzą w Chrystusa, nie są winni grzechu odłączenia.
Grupa B
Zadanie 1 – na ocenę dopuszczającą
Co to znaczy, że Kościół jest „powszechny”? Wymień pozostałe trzy cechy Kościoła, które wylicza Credo.
Kościół jest powszechny, ponieważ jest w nim obecny Jezus Chrystus, a także dlatego, że został posłany do wszystkich ludzi.
Apostolski, jeden, święty.
Zadanie 2 – na ocenę dostateczną
Jaką cechę Kościoła wskazuje cytat z Ewangelii według św. Jana (17, 9-11)?
Ja za nimi proszę, […] za tymi, których Mi dałeś, ponieważ są Twoimi. Wszystko bowiem moje jest Twoje, a Twoje jest moje, i w nich zostałem otoczony chwałą. Już nie jestem na świecie, ale oni są jeszcze na świecie, a Ja idę do Ciebie. Ojcze Święty, zachowaj ich w Twoim imieniu, które Mi dałeś, aby tak jak My stanowili jedno.
Kościół jeden – „aby tak jak My stanowili jedno”.
Zadanie 3 – na ocenę dobrą
W czym wyraża się świętość Kościoła? Wymień co najmniej dwa dowody na świętość
Kościoła.
Świętość Kościoła wyraża się w:
1. świętych, a najpełniej w Maryi,
2. byciu źródłem uświęcenia wszystkich,
3. tym, że jego twórcą jest Bóg,
4. sakramentach.
Zadanie 4 – na ocenę bardzo dobrą
9
Przyczyny herezji: większa ufność własnym przemyśleniom niż Prawdzie objawionej przez Jezusa Chrystusa, brak wiedzy religijnej, zakwestionowanie autorytetu Urzędu Nauczycielskiego Kościoła.
Zadanie 5 – na ocenę celującą
Czy współcześni prawosławni są winni grzechu odłączenia?
Ludzie, którzy rodzą się dzisiaj we wspólnotach powstałych na skutek rozłamów (a więc też prawosławni) i wierzą w Chrystusa, nie są winni grzechu odłączenia.
Praca klasowa po rozdziale VI
Grupa A
Zadanie 1 – na ocenę dopuszczającą
Wymień cztery rodzaje miłości.
Do każdego zdania przyporządkuj rodzaj miłości, który to zdanie opisuje.
a. Ewa bardzo kochała swojego półtorarocznego braciszka: z przyjemnością pomagała mamie przygotowywać dla niego jedzenie, chodziła z nim na spacery, prasowała
wyprane ubranka. przywiązanie
b. Mateusz kochał Ewelinę: podobała się mu jej twarz i figura, uwielbiał, gdy
dziewczyna była blisko niego. eros
c. Michał i Anka dużo czasu spędzali razem: oboje pasjonowali się matematyką, a
ostatnio odkryli, że lubią grać w szachy. przyjaźń
d. Ula, choć tak naprawdę wolała spędzać czas z Magdą, często pomagała Oli w
lekcjach: odpytywała ją ze słówek z angielskiego, tłumaczyła chemię, czuła się
odpowiedzialna za to, by Ola zdała do następnej klasy. agape
Zadanie 2 – na ocenę dostateczną
Co dla chrześcijanina oznacza kochać siebie? Zaproponuj pięć zdjęć (krótko je opisz) do artykułu pt. „Grzechy przeciw miłości samego siebie” umieszczonego w czasopiśmie
katolickim.
Kochać siebie to dbać o swoje zdrowie w jego trzech wymiarach: psychicznym,
fizycznym i społecznym. To umiejętność spojrzenia na siebie w prawdzie: wybaczania sobie, poprawianie się, ale także wymagania od siebie i dyscyplinowania się.
Przykładowe zdjęcia (katecheta ocenia liczbę i różnorodność):
1. Człowiek siedzi nad kieliszkiem, widać butelki alkoholu oraz to, że jest już
pijany.
2. Dziewczyna w butach na wysokim obcasie maszeruje na wycieczkę w góry.
3. Chłopak na zabawie: wszyscy tańczą a on z naburmuszoną miną siedzi w kącie.
Uwaga! Uczeń może podać opisy zdjęć, które pojawiły się w podręczniku.
Zadanie 3 – na ocenę dobrą
Co to jest eutanazja? Opisz stanowisko Kościoła w sprawie eutanazji. Które przykazanie jest podstawą tego stanowiska?
Eutanazja – to uśmiercenie osoby bardzo chorej, cierpiącej lub starszej na jej prośbę lub samowolnie. Eutanazja jest grzechem, ponieważ jest to zabójstwo (przeciwko
przykazaniu „Nie zabijaj”).
Zadanie 4 – na ocenę bardzo dobrą
10
Podaj po dwa współczesne przykłady, które mogą zobrazować określenie cywilizacji miłości jako cywilizacji opartej na prymacie: a) etyki przed techniką, b) miłosierdzia przed sprawiedliwością.
Przykładowe odpowiedzi:
Prymat etyki nad techniką:
1. choć możliwe są niektóre doświadczenia genetyczne, nie wolno tego robić,
2. choć eutanazja jest coraz bardziej bezbolesna, pozostaje grzechem.
Prymat miłosierdzia nad sprawiedliwością:
1. ułaskawienie przestępcy (lub zmniejszenie mu wymiaru kary),
2. dawanie kolejnej szansy.
Zadanie 5 – na ocenę celującą
Zaplanuj lekcję religii dla gimnazjalistów, w czasie której wyjaśnisz młodzieży, czym jest powołanie do świętości.
Temat lekcji:
Pomoce:
(zdjęcia, obrazy, żarty
rysunkowe)
Scenariusz lekcji:
(tematyka tekstów,
ćwiczenia, przykłady
postaci, temat do
dyskusji)
Refleksja i modlitwa:
Zadanie domowe:
Uwaga! Katecheta ocenia:
1. dobre rozumienie powołania do świętości (trzy drogi).
2. pomysłowość.
W konspekcie mogą pojawić się elementy z katechezy, ale w części praca powinna
zawierać oryginalne pomysły ucznia. Za odtworzenie toku lekcji, którą przeprowadził
katecheta, można postawić plus.
Grupa B
Zadanie 1 – na ocenę dopuszczającą
Wymień cztery rodzaje miłości.
Do każdego zdania przyporządkuj rodzaj miłości, który to zdanie opisuje.
a. Mateusz kochał Ewelinę: podobała się mu jej twarz i figura, uwielbiał, gdy
dziewczyna była blisko niego. eros
b. Ula, choć tak naprawdę wolała spędzać czas z Magdą, często pomagała Oli w
lekcjach: odpytywała ją ze słówek z angielskiego, tłumaczyła chemię, czuła się
odpowiedzialna za to, by Ola zdała do następnej klasy. agape
c. Ewa bardzo kochała swojego półtorarocznego braciszka: z przyjemnością pomagała mamie przygotowywać dla niego jedzenie, chodziła z nim na spacery, prasowała
wyprane ubranka. przywiązanie
11
d. Michał i Anka dużo czasu spędzali razem: oboje pasjonowali się matematyką a ostatnio odkryli, że lubią grać w szachy. przyjaźń
Zadanie 2 – na ocenę dostateczną
Co dla chrześcijanina oznacza kochać bliźniego? Zaproponuj pięć zdjęć (krótko je opisz) do artykułu pt. „Grzechy przeciw miłości bliźniego” umieszczonego w czasopiśmie katolickim.
Kochać bliźniego to traktować drugiego człowieka jak siebie – z miłością i
wyrozumiałością. Zasada miłości bliźniego obejmuje wszystkich ludzi, nawet tych, którzy myślą czy wierzą inaczej niż my.
Przykładowe zdjęcia (katecheta ocenia liczbę i różnorodność):
1. jeden człowiek bije drugiego,
2. ktoś leży na chodniku, a inni zebrani wokół śmieją się z niego,
3. zabiedzone i wychudzone dzieci w Afryce.
Uwaga! Uczeń może podać opisy zdjęć, które pojawiły się w podręczniku.
Zadanie 3 – na ocenę dobrą
Co to jest aborcja? Opisz stanowisko Kościoła w sprawie aborcji. Które przykazanie jest podstawą tego stanowiska?
Aborcja – to przerwanie, usunięcie ciąży, bez względu na powód czy czas trwania ciąży.
Aborcja jest grzechem, ponieważ jest to zabójstwo (przeciwko przykazaniu „Nie
zabijaj”).
Zadanie 4 – na ocenę bardzo dobrą
Podaj po dwa współczesne przykłady, które mogą zobrazować określenie cywilizacji miłości jako cywilizacji opartej na prymacie: a) wartości duchowych przed materialnymi, b) człowieka przed rzeczą.
Przykładowe odpowiedzi:
Prymat wartości duchowych nad materialnymi:
1. poświęca się czas na modlitwę i świętowanie bez względu na straty materialne (zamknięcie zakładu pracy),
2. głosimy swoje stanowisko wynikające z wiary, nawet jeśli to uniemożliwia nasz awans.
Prymat człowieka przed rzeczą:
1. w czasie pożaru ratuje się najpierw ludzi, a potem ich domy,
2. bez względu na koszty walczy się o życie człowieka do końca.
Zadanie 5 – na ocenę celującą
Zaplanuj lekcję religii dla gimnazjalistów, w czasie której wyjaśnisz młodzieży, czym jest powołanie do miłości.
Temat lekcji:
Pomoce:
(zdjęcia, obrazy, żarty
rysunkowe)
12
(tematyka tekstów,
ćwiczenia, przykłady
postaci, temat do
dyskusji)
Refleksja i modlitwa:
Zadanie domowe:
Uwaga! Katecheta ocenia:
1. dobre rozumienie powołania do świętości (trzy drogi).
2. pomysłowość.
W konspekcie mogą pojawić się elementy z katechezy, ale w części praca powinna
zawierać oryginalne pomysły ucznia. Za odtworzenie toku lekcji, którą przeprowadził
katecheta, można postawić plus.
Kartkówka po rozdziale VII
Grupa A
Zadanie 1 – na ocenę dopuszczającą
Wymień uczynki miłosierne co do duszy. Możesz je napisać swoimi słowami.
1. Grzesznych upominać.
2. Nieumiejętnych pouczać
3. Wątpiącym dobrze radzić.
4. Strapionych pocieszać.
5. Krzywdy cierpliwie znosić.
6. Urazy chętnie darować.
7. Modlić się za żywych i umarłych.
Lub: pouczać, radzić, pocieszać, umacniać, przebaczać znosić cierpliwie krzywdy.
Zadanie 2 – na ocenę dostateczną
Wskaż zgodne z Ewangelią sposoby zaprowadzania sprawiedliwości.
Sprawiedliwość można zaprowadzić przez miłość, która nie może być rozumiana tylko jako pobłażanie. Kochający mądrze umie zwrócić uwagę, porozmawiać, powiedzieć o obowiązującym prawie, pouczyć, nie dopuścić do jeszcze większej niesprawiedliwości.
Takie metody są zgodne z Ewangelią.
Zadanie 3 – na ocenę dobrą
Jakie są różnice między sztuką chrześcijańską Wschodu i Zachodu?
Sztuka Wschodu: wyczerpuje się niemal całkowicie w liturgii i pobożności wiernych, porusza się głównie w świecie Ewangelii i tych, którzy nią żyli, jest znacznie bliżej wieczności niż ziemi.
Sztuka Zachodu: mocniej otwiera się na sprawy człowieka i tego świata, bardziej odchodzi od liturgii.
Zadanie 4 – na ocenę bardzo dobrą
13
Zaplanuj w punktach artykuł do czasopisma na temat Apostolstwo w środowisku społecznym.
Uwaga! Katecheta ocenia:
1. dobre rozumienie tytułowego określenia,
2. różnorodność ujęcia (życie codzienne, praca zawodowa, szkoła, grupy
nieformalne),
3. pomysłowość.
Zadanie 5 – na ocenę celującą
Opisz wymyślony przez siebie obraz, który nie podejmując wprost tematyki religijnej, reprezentuje sztukę chrześcijańską.
Uwaga! Katecheta ocenia pomysłowość i jakość uzasadnienia religijności obrazu.
Przedmiotem opisu nie może być obraz znajdujący się w podręczniku.
Np. uczeń opisuje pejzaż przedstawiający jakieś piękne miejsce i uzasadnia, że piękno stworzenia jest głoszeniem chwały Stworzyciela.
Grupa B
Zadanie 1 – na ocenę dopuszczającą
Wymień uczynki miłosierne co do ciała. Możesz je napisać swoimi słowami.
1. Łaknących nakarmić.
2. Pragnących napoić.
3. Nagich przyodziać.
4. Podróżnych w dom przyjąć.
5. Więźniów pocieszać.
6. Chorych nawiedzać.
7. Umarłych pogrzebać.
Lub: głodnych nakarmić, bezdomnym dać dach nad głową, nagich przyodziać,
chorych i więźniów odwiedzać, umarłych grzebać.
Zadanie 2 – na ocenę dostateczną
Wskaż niezgodne z Ewangelią sposoby zaprowadzania sprawiedliwości.
Niezgodne z Ewangelią sposoby zaprowadzania sprawiedliwości to terroryzm, przemoc, kara śmierci, wymuszenia, porwania, okupy, zemsta.
Zadanie 3 – na ocenę dobrą
Czy kicz religijny ma wpływ na kształt wiary?
Kicz, bez względu na to, czy dotyczy spraw religijnych, czy innych – jest uproszczeniem rzeczywistości świata i człowieka. Kicz, nawet religijny, nie ma waloru artystycznego.
Często zamiast przybliżać do Boga i ukazywać jego piękno i piękno stworzonego świata, przedstawia jego karykaturę.
Zadanie 4 – na ocenę bardzo dobrą
Zaplanuj w punktach artykuł do czasopisma na temat Apostolstwo w rodzinie.
Uwaga! Katecheta ocenia:
1. dobre rozumienie tytułowego określenia,
2. różnorodność ujęcia (życie codzienne, bliższa i dalsza rodzina, świadectwo, kontakty między członkami rodziny)
14
Zadanie 5 – na ocenę celującą
Opisz wymyślony przez siebie obraz, który nie podejmując wprost tematyki religijnej, reprezentuje sztukę chrześcijańską.
Uwaga! Katecheta ocenia pomysłowość i jakość uzasadnienia religijności obrazu.
Przedmiotem opisu nie może być obraz znajdujący się w podręczniku.
Np. uczeń opisuje pejzaż przedstawiający jakieś piękne miejsce i uzasadnia, że piękno stworzenia jest głoszeniem chwały Stworzyciela.
Praca klasowa po rozdziale VIII
Grupa A
Zadanie 1 – na ocenę dopuszczającą
Uszereguj chronologicznie. (Dopuszczalny jeden błąd).
Adwent
Miesiąc modlitwy różańcowej
Niedziela Miłosierdzia Bożego
Triduum Paschalne
Uroczystość Jezusa Chrystusa Króla Wszechświata
Uroczystość Narodzenia Pańskiego
Uroczystość Wszystkich Świętych
Wielki Post
Wspomnienie wszystkich wiernych zmarłych
Zesłanie Ducha Świętego
Adwent
Uroczystość Narodzenia Pańskiego
Wielki Post
Triduum Paschalne
Niedziela Miłosierdzia Bożego
Zesłanie Ducha Świętego
Miesiąc modlitwy różańcowej
Uroczystość Wszystkich Świętych
Wspomnienie wszystkich wiernych zmarłych
Uroczystość Jezusa Chrystusa Króla Wszechświata
Zadanie 2 – na ocenę dostateczną
Sformułuj po trzy rady dla ludzi chcących w pełni przeżyć:
a) Uroczystość Narodzenia Pańskiego.
Przykładowe rady:
1. Przygotuj wcześniej prezenty dla bliskich, żeby spokojnie przeżywać Święto.
2. Zaproponuj rodzinie przeczytanie fragmentu Ewangelii podczas Wigilii.
3. Zaproście na Wigilię kogoś samotnego – ciotkę, sąsiadkę.
4. Weź udział w pasterce.
b) Wielki Post.
Przykładowe rady:
1. Podejmij post (zastanów się, z czego trudne ci będzie zrezygnować, np. jeśli nie lubisz mięsa, nie postanawiaj, że nie będziesz go jeść).
15
2. Zaplanuj swój udział w rekolekcjach wielkopostnych.
3. Podejmij jakoś pracę na rzecz innych.
4. Weź udział w nabożeństwie drogi krzyżowej.
Zadanie 3 – na ocenę dobrą
Rozwiń myśl: „Adwentem jest całe życie chrześcijanina”.
Adwent to oczekiwanie na przyjście Chrystusa – okres w roku liturgicznym, ale
chrześcijanie oczekują Powtórnego Przyjścia Chrystusa na końcu czasów (Paruzja), dlatego całe życie chrześcijanina to adwent.
Zadanie 4 – na ocenę bardzo dobrą
Opisz dowolny obraz Matki Bożej, którego kontemplowanie może pomóc w modlitwie
różańcowej. Na czym ta pomoc polega?
Uwaga! Katecheta ocenia jakość opisu (może to być obraz z podręcznika) i uzasadnienie (szczerość, przenikliwość, wiedza religijna).
Zadanie 5 – na ocenę celującą
Zredaguj głos w dyskusji na wybrany temat. Wykorzystaj wiadomości z katechez rozdz. VIII.
a) Różaniec: to znak wiary czy amulet?
Przykładowa wypowiedź:
Amulet to przedmiot, któremu przypisuje się magiczną moc. Ma „automatycznie”
chronić przed nieszczęściami, chorobami i wpływem złych duchów. Bóg nigdy nie działa
„automatycznie” – wchodzi z człowiekiem w osobistą relację. To, czy różaniec w samochodzie i innych miejscach jest znakiem wiary, czy też pełni rolę amuletu, zależy od postawy człowieka.
b) Czy słusznie kard. Joseph Ratzinger nazwał cmentarz „miejscem nadziei”?
Przykładowa wypowiedź:
Uczniowie mogą podawać argumenty „za” i „przeciw”.
Np. argument „przeciw”: cmentarz kojarzy mi się z rozstaniem tu na ziemi z osobami bliskimi, czyli z bardzo bolesnym doświadczeniem, dlatego nie zgadzam się z myślą kardynała Josepha Razingera.
Argument „za”: bolesne doświadczenie nie wyklucza nadziei, cmentarz przypomina
nam, że choć życie na ziemi się kończy, mamy nadzieję na życie wieczne.
Uwaga! Wypowiedzi mogą być sformułowane w innej realizacji słownej, ale powinny przekazywać istotę myśli wyrażonej w przykładach.
Grupa B
Zadanie 1 – na ocenę dopuszczającą
Uszereguj chronologicznie. (Dopuszczalny jeden błąd).
Zesłanie Ducha Świętego
Wspomnienie wszystkich wiernych zmarłych
Wielki Post
Uroczystość Wszystkich Świętych
Uroczystość Narodzenia Pańskiego
Uroczystość Jezusa Chrystusa Króla Wszechświata
16
Niedziela Miłosierdzia Bożego
Miesiąc modlitwy różańcowej
Adwent
Adwent
Uroczystość Narodzenia Pańskiego
Wielki Post
Triduum Paschalne
Niedziela Miłosierdzia Bożego
Zesłanie Ducha Świętego
Miesiąc modlitwy różańcowej
Uroczystość Wszystkich Świętych
Wspomnienie wszystkich wiernych zmarłych
Uroczystość Jezusa Chrystusa Króla Wszechświata
Zadanie 2 – na ocenę dostateczną
Sformułuj po trzy rady dla ludzi chcących w pełni przeżyć:
a) Triduum Paschalne.
Przykładowe rady:
1. Przygotuj wcześniej mieszkanie, żeby spokojnie przeżywać święto.
2. Zaproponuj rodzinie przeczytanie fragmentu Ewangelii podczas
śniadania wielkanocnego.
3. Weź udział w całej liturgii wielkanocnej.
4. Poświęć czas na osobistą adorację Najświętszego Sakramentu podczas
Triduum.
b) Adwent.
1. Bierz udział w roratach.
2. Podejmij pracę nad sobą.
3. Módl się częściej niż zwykle.
4. Przygotuj w domu wieniec adwentowy i zapalaj co tydzień świecę.
Zadanie 3 – na ocenę dobrą
Rozwiń myśl: „Tajemnice różańcowe można rozważać na tyle różnych sposobów!”.
Tajemnice różańcowe można rozważać, myśleć o związanych z nimi tekstach Pisma
Świętego, można stać się uczestnikiem wydarzeń, które się rozważa, można
kontemplować wydarzenia, można malować rozważane obrazy, można wydarzenia
różańcowe odnosić do swojego życia.
Zadanie 4 – na ocenę bardzo dobrą
Opisz obraz Jezusa Miłosiernego autorstwa św. Faustyny Kowalskiej. Zinterpretuj symbolikę obrazu i napis umieszczony na płótnie.
Uwaga! Katecheta ocenia jakość opisu (zgodność opisu z obrazem) i interpretację symboliki i napisu.
Symbolika: promienie oznaczają krew (czerwony promień) i wodę (blady promień),
podniesiona ręka Jezusa to błogosławieństwo.
Słowa: „Jezu, ufam Tobie” oznaczają bezgraniczna ufność w Boże miłosierdzie.
Zadanie 5 – na ocenę celującą
17
Zredaguj głos w dyskusji na wybrany temat. Wykorzystaj wiadomości z katechez rozdz. VIII.
a) Czy współczesnemu światu potrzebne jest orędzie Bożego miłosierdzia?
Przykładowa wypowiedź:
Współczesny świat potrzebuje miłosierdzia, bo potrzebuje nadziei i przebaczenia.
Na świecie, choć nazywamy go cywilizowanym, nadal jest wiele zła. Ludzie
zatwardziali w swoich przekonaniach nie przebaczają i mszczą się na innych.
Spirala nienawiści ciągle się nakręca, bo skrzywdzeni też nie zamierzają
przebaczyć.
b) Jak rozróżnić w człowieku działanie Ducha Świętego od autosugestii?
Przykładowa wypowiedź:
Aby rozróżnić działanie ducha Świętego od autosugestii, trzeba zdać sobie sprawę ze źródła zmian oraz tego, czemu one służą: tylko samemu człowiekowi czy
wspólnocie. Duch Święty, choć dba o każdego indywidualnie, obdarza nas ze
względu na wspólnotę, wspólnotę Kościoła.
Uwaga! Wypowiedzi mogą być sformułowane w innej realizacji słownej, ale powinny przekazywać istotę myśli wyrażonej w przykładach.
18